Konsultacja językowa. Elżbieta Ciesielska-Zając. Konsultanci merytoryczni: hm. Ryszard Polaszewski. hm. Aleksandra Ziółek. hm.

Transkrypt

1 M

2 2

3 Konsultacja językowa Elżbieta Ciesielska-Zając Konsultanci merytoryczni: hm. Ryszard Polaszewski hm. Aleksandra Ziółek hm. Maciej Młynarczyk Autorzy: pwd. Małgorzata Folusiak phm. Aleksandra Baranowska pwd. Grzegorz Brzeziński hm. Agata Fabiszewska phm. Mariusz Fabiszewski phm. Gabriel Filipiak phm. Marta Świątecka Związek Harcerstwa Polskiego Płock,

4 Spis treści Słowem wstępu...7 Jak to działa?...9 Dla kogo jest ta propozycja?...9 Co jest do zdobycia?...9 Jak będziemy działać?...9 Gdzie szukać zadań? Rada TEZM? Kto to taki? Co robi? Dlaczego akurat zastępy? Jak skonstruowana jest propozycja programowa? Techniki harcerskie jakich możecie użyć Co oznaczają obrazki pod zadaniami? Zgłaszamy swój udział w bitwie! Formularz zgłoszenia Czy wiecie że czyli jak zdobyć dodatkowe punkty Proporzec zastępu Totem gromady zuchowej Regulamin Cele Organizatorzy Zasady współzawodnictwa Szczegółowe informacje o zadaniach Rada TEZM Wyniki współzawodnictwa

5 OBSZARY OBSZAR KULTURA ŚWIATA WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR MEDIA WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR SAMORZĄDNOŚĆ LOKALNA I PATRIOTYZM WSTĘP PROPONOWANE ZADAŃIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR TECHNOLOGIA INFORMACYJNA WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR TECHNOLOGIE PRZYSZŁOŚCI WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR WOLONTARIAT WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Informacje dodatkowe

6 Biblioteczka zastępowego OBSZAR ZDROWIE WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego Kontakt z Radą TEZM

7 Słowem wstępu Druhu Zastępowy, Druhno Zastępowa! W Twoje ręce oddajemy podręcznik do najnowszej propozycji programowej Chorągwi Mazowieckiej Związku Harcerstwa Polskiego Bitwa o TEZM Mazowieckie Współzawodnictwo Zastępów. Nie pomyliliście się, czytając nagłówek na niniejszej stronie. Ta propozycja skierowana jest nie do Waszych drużynowych, ale właśnie do Was Zastępowych! Naczelny Skaut Świata Robert Baden-Powell pisał: najlepsze wyniki osiągają te drużyny, gdzie najbardziej zaufano zastępowym. Programów i propozycji w ZHP było wiele... Dlaczego ta jest taka wyjątkowa i czemu warto podjąć jej realizację? Odpowiedź jest prosta bo opisane w tym podręczniku pomysły, są propozycją przygody, jaką możecie przeżyć z całym swoim zastępem. Przygody, która sprawi, że staniecie się rozpoznawalni i czytelni w Waszym środowisku, a może nawet miejscowości. Ponadto przygotowane dla Was zadania poszerzą nie tylko harcerskie horyzonty, ale dadzą Wam podstawową wiedzę i umiejętności na miarę mieszkańca globalnej wioski XXI wieku. Dadzą one możliwość zgłębić wiedzę z zakresu nowoczesnych technologii, tajników ekonomii, czy świata mediów, a jednocześnie otworzą Wasze oczy na Was samych, innych ludzi i otaczające środowisko. Niech nie zmyli Was tytuł naszej propozycji. Nikt z Was nie będzie staczał pojedynków z innymi zastępami. Bitwa, jaką rozegracie, dotyczy walki z samym sobą, z trudnością w ustaleniu kompromisu pomiędzy członkami zastępu, z tak różnymi charakterami zuchów, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników. To także walka o wiedzę i umiejętności oraz niezapomniane wspomnienia. TEZM, czyli Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów brzmi zacnie, tym bardziej, że znajduje się w zasięgu każdego z Was, drodzy Zastępowi. Wystarczy podjąć rzucaną tutaj rękawicę i stanąć do Bitwy. To nie będzie tylko jedna potyczka, ale cała seria zadań i starć do pokonania. Starć z samym sobą, z innymi zastępami, z czasem i z własnymi umiejętnościami. A wszystko po to, aby po roku zmagań 7

8 stanąć na podium Mazowieckie Współzawodnictwa Zastępów i spotkać tych, z którymi rywalizowaliście od października 2013 do czerwca 2014 roku. Pokażcie, że system zastępowy jest wciąż aktualny! Sprawdźcie siebie i swoje Zastępy! Zapoznajcie się z zasadami naszej Bitwy i niech TEZM stanie się Waszym marzeniem w nadchodzącym roku harcerskim. Wszak cokolwiek człowiek zamierza zrobić, ( ) śmiałość zawiera w sobie geniusz, siłę i magię (J.W. Goethe). Tej śmiałości w stoczeniu Bitwy oraz siły rozumu, ciała i harcerskiego ducha życzymy Wam w nadchodzącym roku. Niech będzie to rok magiczny. ROK ZASTĘPÓW! Krąg Instruktorski Feniks Hufiec ZHP PŁOCK im. Obrońców Płocka 1920 roku 8

9 Jak to działa? Czuwaj! Nazywam się Szymek i jestem zastępowym zastępu Dzikie Lwy. Przeprowadzę Cię przez strukturę propozycji programowej: Bitwy o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów. Po przeczytaniu naszego poradnika, będziesz wiedział wszystko o naszej propozycji. Chętnie odpowiem na wszystkie Twoje pytania. Dla kogo jest ta propozycja? Propozycja programowa Bitwa o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów przeznaczona jest dla całych gromad zuchowych, zastępów, patroli wędrowniczych, które wyślą zgłoszenie za pomocą formularza zgłoszeniowego, dostępnego na stronie UWAGA! Każdy zastęp (gromada, patrol wędrowniczy) rejestruje się osobno. Co jest do zdobycia? Do zdobycia jest oczywiście tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów oraz tyle wyróżników na proporzec zastępu, w ilu etapach propozycji braliście udział. Dodatkowo, będziecie mogli całym zastępem, uczestniczyć w uroczystej Gali TEZM. Zastępy, które nazbierały najwięcej punków, mogą wygrać wspaniałe nagrody. Jak będziemy działać? Realizować będziecie zadania z następujących obszarów: Kultura świata, Przedsiębiorczość, Media, Zdrowie, Wolontariat, Technologie przyszłości, Technologia informacyjna, Samorządność lokalna i Patriotyzm. Cała propozycja podzielona jest na cztery etapy: jesienny, zimowy, wiosenny i letni. W każdym etapie wybieracie wspólnie, w jakich dwóch obszarach chcecie realizować zadania. Musicie jednak pamiętać, że każdy obszar możecie wybrać tylko raz! 9

10 Co dalej? Później wykonujecie co najmniej jedno zadanie z każdego obszaru. Na przykład: w etapie jesiennym wybraliście obszary Wolontariat i Zdrowie, więc robicie co najmniej jedno zadanie z Wolontariatu i jedno ze Zdrowia. Wszystkie zadania są punktowane, więc opłaca się robić kilka zadań, bo ranking zastępów jest na bieżąco uzupełniany na stronie internetowej. Jasne? To lecimy dalej! Gdy dany etap się kończy, wysyłacie do Rady TEZM sprawozdanie z tego, co zrobiliście w danym etapie, czyli zdjęcia fotograficzne (5-10 zdjęć do każdego zadania). Dzięki temu Rada TEZM może wysłać Wam wyróżnik na proporzec zastępu oraz premię w wysokości 30 punktów za zrealizowany etap. Wszystkie kontakty z Radą TEZM, wybór obszarów, wysyłanie zdjęć, odbywają się za pomocą portalu internetowego: Gdzie szukać zadań? Wykaz zadań wraz z ich punktacją znajduje się na portalu internetowym oraz w podręczniku przygotowanym dla potrzeb propozycji. Istnieje jeszcze możliwość wymyślenia własnego zadania. W tym wypadku, wysyłacie po prostu zadanie do Rady TEZM, a ona określa, za ile punktów możecie je wykonać. Rada TEZM? Kto to taki? Co robi? Rada TEZM to instruktorzy z Harcerskiego Kręgu Instruktorskiego Feniks w Płocku, którzy są twórcami całej propozycji. Są to ludzie, którzy bardzo chętnie pomogą w każdym problemie dotyczącym realizacji propozycji. Wreszcie, to oni oceniają wykonie zadań. Już mniej więcej rozumiem jak to wszystko działa! Polecam się na przyszłość. Jeśli będziesz miał jeszcze jakieś problemy, pytania to odsyłam Cię do podręcznika zastępowego, portalu internetowego, regulaminu Bitwy TEZM. Jeśli tam nie znajdziesz odpowiedzi- skieruj się do Rady TEZM. Powodzenia! 10

11 Dlaczego akurat zastępy? Założyciel skautingu Sir Robert Baden-Powell uznał, że podstawą tego ruchu powinno być działanie w kilkuosobowych małych grupach. Tymi małymi grupami w harcerstwie są właśnie zastępy. Zastęp to grupa przyjaciół, którym przewodzi naturalny lider i to właśnie dobrym zastępom drużyny zawdzięczają swoją siłę! Kim jest zastępowy? To zazwyczaj najstarszy członek zastępu, który kieruje jego działaniami. Są tacy zastępowi którzy mają do tej funkcji naturalne predyspozycje, ale także Ci, którzy potrafili odpowiednie cechy wykształcić w sobie. Kierowanie zastępem jest zadaniem bardzo ważnym, dlatego właśnie aby każdy zastępowy mógł sprostać temu wyzwaniu, ma do pomocy podzastępowego. Zastępowy przewodzi, dba o szczegóły, współuczestniczy w ważnych decyzjach przed Radą Drużyny i reprezentuje zastęp. Zastępowy to jest Ktoś! Każdy dobry zastęp, oprócz zastępowego, powinien mieć coś co go odróżnia a więc na przykład: zawołanie, dzięki któremu może się identyfikować nawet z dalekiej odległości, obrzędowość, proporzec czy godło. A co najowocniej wzmacnia ducha zastępu? Oczywiście zawody miedzy zastępami! Dlatego drogie Zastępy, czas zacząć współzawodnictwo! Weźcie udział w Bitwie o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów! Na kolejnych kartach niniejszego podręcznika zapoznacie się z zasadami Mazowieckiego Współzawodnictwa Zastępów, a zadanie to ułatwi Wam Szymek i jego zastęp Dzikie Lwy. 11

12 Jak skonstruowana jest propozycja programowa? Zadanie wprowadzające Zadaniem wprowadzającym do współzawodnictwa, jest wykonanie proporca zastępu według podanego wzoru, a następnie zdjęcia wszystkich członków zastępu wraz z proporcem, tak aby była widoczna jego nazwa. Jeżeli zastęp posiada już swój proporzec, wystarczy, że wyśle Radzie TEZM jego zdjęcie. Zadania właściwe Propozycja programowa Bitwa o TEZM składa się z czterech dwumiesięcznych etapów (rysunek nr 1. W każdym z nich macie możliwość wybrania dwóch z ośmiu obszarów (rysunek nr 2), wraz z którymi będziecie pracować przez kolejne dwa miesiące. Każdy obszar możecie wybrać tylko raz w czasie trwania propozycji. Kolejność realizowania obszarów zależy tylko od Was! Rysunek 1. Etapy bitwy o TEZM. 12

13 W celu wybrania obszaru, zastępowy wysyła informacje w formularzu kontaktowym o wyborze konkretnego obszaru/wybiera obszar na stronie internetowej propozycji. Każdy obszar posiada 10 zaproponowanych przez Radę TEZM zadań o wartości od 1 do 5 punktów (rysunek nr 3). Możecie je znaleźć w dalszej części podręcznika. Podczas jednego etapu zastęp realizuje minimum po jednym zadaniu z każdego obszaru wybranego w danym etapie. Macie możliwość zaproponowania własnego zadania do danego obszaru. Aby realizować własne zadanie, musicie najpierw wysłać jego treść do wyceny Radzie TEZM poprzez formularz kontaktowy, a następnie poczekać na informację zwrotną z akceptacją i wyceną punktową zadania. Ilość zrealizowanych zadań zależy tylko i wyłącznie od Was! Najbardziej aktywne zastępy otrzymają więc najwięcej punktów. Po zakończonym dwumiesięcznym okresie odbywa się zliczanie uzyskanych przez zastęp punktów. Pełna punktacja zostanie zamieszczona na stronie internetowej 13

14 Media Kultura świata Technologia informacyjna samorządność lokalna i patriotyzm Jak widzicie, wybór obszarów nie jest przypadkowy. Mimo że na pierwszy rzut oka mogą wydawać się zupełnie oderwane od siebie, zwróćcie uwagę że mają na siebie wpływ. Nie tylko oddziałują na siebie nawzajem tworząc razem machinę zwaną współczesnym światem, ale czasem tak się przenikają ciężko je od siebie oddzielić. Rysunek 2. Obszary współzawodnictwa. 14

15 Każde z wykonanych zadań musi być udokumentowane 5-10 zdjęciami obrazującymi wykonywanie zadania i efekt końcowy. Na fotografiach jak najczęściej umieszczajcie proporzec zastępu! Zdjęcia możecie przesyłać nie później niż do ostatniego dnia trwania danego etapu. W przypadku nie przysłania zdjęć, zadanie nie będzie zaliczone. Niektóre zadania wymagają dodatkowych form dokumentacji przebiegu zadania np. dołączenie filmu, które także należy przekazać do oceny Radzie TEZM. Informacja o tym zamieszczona jest pod treścią zadania. OBSZAR wstęp ideowy 10 zadań Biblioteczka zastępowego tytuł opis zadania materiały do przesłania Radzie TEZM oprócz zdjęć sprawności które możecie zdobyć realizując zadanie techniki harcerskie jakie możecie użyć realizując to zadanie Są to propozycje książek, artykułów, linków, które mogą się Wam przydać przy realizacji zadań. opis opis grupa metodyczna Rysunek 3. Co możecie znaleźć w każdym obszarze. Techniki harcerskie jakich możecie użyć W trakcie realizowania propozycji zachęcamy Was do wykorzystywania jak największej ilości technik harcerskich. By ułatwić Wam zadanie pod większością z nich zaproponowaliśmy techniki jakich możecie użyć. terenoznawstwo szyfry 15

16 Co oznaczają obrazki pod zadaniami? Oprócz robienia dokumentacji fotograficznej zadań, niektóre wymagają do ich pełnej wyceny punktowej, przesłania Radzie TEZM dodatkowych rzeczy. Każda z nich została zakodowana pod postacią obrazka. Jeśli znajdziecie taki obrazek pod zadaniem które chcecie realizować - oznacza to, że do raportu w postaci zdjęć powinniście dosłać dodatkowo np. filmik. Skomplikowane? Szymek przygotował dla Was listę obrazków które znajdziecie w podręczniku wraz z objaśnieniami, co oznaczają. obrazek, zdjęcie konspekt dokument Excel plik mp3 filmik dokument pdf prezentacja wnioski filmik na portalu YouTube WWW link do strony dokument tekstowy wykres 16

17 notka informacyjna broszura ankieta Zgłaszamy swój udział w bitwie! Aby wziąć udział w bitwie o TEZM musicie najpierw się zgłosić. Za zgłoszenia odpowiada zastępowy. Wystarczy jedynie: zastępowy, komputer z dostępem do Internetu oraz 5 minut wolnego czasu. Materiały potrzebne: Rysunek 4. Czego potrzebujecie aby zgłosić zastęp do bitwy? (Obrazek harcerza pochodzi z następującej witryny: Jak to zrobić krok po kroku Spójrz na rysunek niżej. 17

18 Po podjęciu decyzji o uczestnictwie zastępu we współzawodnictwie stwórzcie listę członków zastępu znajdźcie komputer z dostępem do internetu wejdźcie na stronę wypełnijcie zamieszczony tam formularz na podany przez was adres przyjdzie wiadomość o kwalifikacji Waszego zastępu do udziału w propozycji zapamiętajcie adres którego użyliście! Będzie od tej pory służył Wam do komunikacji z Radą TEZM Wszelkie zadanie do realizacji od tej pory będziecie wpisywać w formularzu kontaktowym, a odpowiedzi i zatwierdzenia zadań otrzymywać na maila DO DZIEŁA! Rysunek 5. Jak zgłosić zastęp krok po kroku 18

19 Formularz zgłoszenia Znajdziesz go na stronie Rysunek 7. Tak wygląda formularz zgłoszenia. 19

20 Czy wiecie że czyli jak zdobyć dodatkowe punkty Macie możliwość własnego wymyślania i zdobywania sprawności?! Z pewnością będziemy to nagradzać dodatkowymi 5 punktami za każdą nową zatwierdzoną i zdobytą przez Was sprawność. Jak to zrobić? Zachęcamy Was do działania! Jest wiele obszarów w których brakuje sprawności, a nie ma nic wspanialszego niż fakt, że harcerze z całej Polski zdobywają i noszą wyszytą na ramieniu sprawność którą właśnie Wy ułożyliście! Dzięki Wam pula sprawności zuchowych, harcerskich, starszoharcerskich i wędrowniczych może się znacznie powiększyć i stać bardziej atrakcyjna! Jak to zrobić? Znajdźcie niszę wśród obszarów w której nie ma jeszcze sprawności, a w której chcielibyście się rozwinąć. Przeczytajcie Regulamin sprawności. Zastosujcie się do niego wymyślając nazwę i własne wymagania do nowej sprawności oraz jej projekt graficzny. Zatwierdźcie projekt w swoim hufcu. Wyślijcie go do Głównej Kwatery lub Chorągwi. Poczekajcie na odpowiedź i zatwierdzenie sprawności. Zacznijcie zdobywać sprawność! By otrzymać dodatkowe punkty wyślijcie do nas swój projekt sprawności razem z potwierdzeniem jej zatwierdzenia z hufca. Gotowe. Gratulujemy kreatywności i 5 dodatkowych punktów! 20

21 Proporzec zastępu Ceremoniał harcerski określa zasady postępowania z proporcami drużyn i proporczykami zastępu. Proporce drużyn i proporczyki zastępów są symbolem obrzędowym drużyn i zastępów. Drużyny i zastępy występują ze swoimi proporcami i proporczykami na zbiórkach, apelach i w innych chwilach życia drużyny czy zastępu. Tradycje drużyn czy zastępów określają sposób postępowania z proporcami drużyn i proporczykami zastępu. Co za tym idzie w dużej mierze to, jak będzie wyglądał Wasz proporzec zależy od harcerzy i harcerek w zastępie. Proporzec zastępu harcerskiego składa się z dwustronnego płata oraz drzewca, zakończonego niekiedy głowicą w kształcie lilijki lub innym. Lewa strona płatu przeznaczona jest dla zastępu posiadającej proporzec, i przedstawia jej symbol oraz nazwę, na tle jej barw. Prawa strona zarezerwowana jest dla drużyny, do której należy zastęp. Najbardziej popularne są proporce w kształcie trójkąta równoramiennego oraz kwadratu. Wraz z otrzymaniem proporca, wyznaczana jest osoba odpowiedzialna za opiekę nad proporcem - chorąży. Chorąży oprócz pilnowania proporca, dba o jego stan techniczny, decyduje kiedy powinien występować z jednostką, a także potrafi prawidłowo trzymać go w trakcie zajęć z elementami musztry. Proporce są celem podchodów i kradzieży. Ich utrata wiąże się bowiem z osłabieniem reputacji jednostki w środowisku działania, a także staje się źródłem przytyków. W takim przypadku, jednostka, która dokonała kradzieży, ma prawo żądać od okradzionych satysfakcji w formie materialnej (słodycze bądź obozowy podwieczorek) lub nie (wykonanie powierzonego zadania). Marek Kudasiewicz Obrzędowy piec Chytrego Kota Kraków 2007, wydanie V poszerzone. 21

22 Rysunek 6. Przykładowy proporzec zastępu Leśni Ludzie działającego w 1 Mazowieckiej Drużynie Harcerskiej Legion Tęczowych Wojowników (Hufiec ZHP PŁOCK im. Obrońców Płocka 1920 roku). Rysunek 7. Przykładowy proporzec zastępu G.R.O.M. działającego w 1 Mazowieckiej Drużynie Harcerskiej Legion Tęczowych Wojowników (Hufiec ZHP PŁOCK im. Obrońców Płocka 1920 roku). 22

23 Totem gromady zuchowej Totem, czyli znak gromady, towarzyszy w ważnych momentach w życiu gromady. Jest z zuchami podczas ważnych uroczystości (przy Obietnicy, nadawaniu gwiazdek), jest w trakcie rozpoczynania i kończenia zbiórki, stoi w Kręgu Rady, chodzi z zuchami na wycieczki. Słowem jest z nimi cały czas, jak najwierniejszy przyjaciel, najlepszy amulet szczęścia. Totem powinien być związany z nazwą gromady. Materiały Wydziału Zuchowego GK ZHP 23

24 Regulamin Mazowieckiego Współzawodnictwa Zastępów Bitwa o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów Cele 1. Wyłonienie Elitarnego Zastępu Mistrzów spośród gromad zuchowych i zastępów działających w drużynach na terenie Chorągwi Mazowieckiej ZHP w każdej grupie metodycznej (tj. zuchowej, harcerskiej, starszoharcerskiej i wędrowniczej). 2. Popularyzacja systemu zastępowego, jako elementu metody harcerskiej. 3. Popularyzacja systemu sprawności zuchowych i harcerskich oraz technik harcerskich. 4. Poszerzenie wiedzy i umiejętności uczestników współzawodnictwa w zakresie kultury i sztuki, w tym współczesnych mediów, przedsiębiorczości, zdrowia, wolontariatu, szeroko rozumianych technologii przyszłości, w tym technologii informacyjnej, samorządności lokalnej, jak również edukacji patriotycznej. 5. Przygotowanie zuchów, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników do życia w dynamicznie zmieniającym współczesnym świecie, przy zachowaniu tradycji i ideałów harcerskich. 6. Nawiązanie współpracy członków Związku Harcerstwa Polskiego z partnerami zewnętrznymi. 7. Wymiana doświadczeń pomiędzy różnymi środowiskami harcerskimi. 8. Promocja działań harcerskich w środowiskach lokalnych. Organizatorzy 1. Chorągiew Mazowiecka ZHP im. Władysława Broniewskiego. 2. Harcerski Krąg Instruktorski Feniks - Hufiec ZHP PŁOCK im. Obrońców Płocka 1920 roku. 24

25 Zasady współzawodnictwa 1. W Bitwie o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów (TEZM) udział biorą: a. gromady zuchowe - traktowane jako jeden zastęp, bez podziału na szóstki, b. zastępy harcerskie, c. zastępy starszoharcerskie, d. patrole wędrownicze o liczebności zgodnej z odpowiednimi metodykami. 2. Każda z wymienionych w pkt. 1. jednostek zwana jest dalej zastępem. 3. Bitwa o TEZM trwa od do Zgłoszenia do współzawodnictwa przyjmowane są do dnia: poprzez portal internetowy 5. Zadaniem wstępnym każdego zastępu przystępującego do bitwy jest wykonanie totemu gromady/proporca zastępu. 6. Współzawodnictwo odbywa się w czterech etapach: a. Etap jesienny trwający od do b. Etap zimowy trwający od do c. Etap wiosenny trwający od do d. Etap letni trwający od do Podczas Bitwy zastępy realizują zadania z następujących obszarów: Kultura świata, Media, Samorządność lokalna i Patriotyzm, Przedsiębiorczość, Technologie przyszłości, Technologia informacyjna, Wolontariat, Zdrowie. 8. W każdym etapie zastęp wybiera po dwa obszary tematyczne, w obrębie których realizuje zadania. Określony obszar tematyczny można wybrać tylko raz podczas trwania współzawodnictwa. 9. Podczas jednego etapu zastęp realizuje minimum po jednym zadaniu z każdego obszaru wybranego w danym etapie. 10. Po zrealizowaniu każdego etapu, zastępy otrzymują premię w postaci dodatkowych 30 punktów oraz wyróżnik na proporzec potwierdzający udział i ukończenie danego etapu. 25

26 11. Każdy z zastępów może wykonać większą liczbę zadań w ramach wybranych w danym etapie obszarów. Wszystkie punkty zdobyte w wyniku realizacji zadań w danym etapie są sumowane i dodawane w rankingu ogólnym. 12. Zastęp ma dodatkową możliwość uzyskania w każdym z etapów 5 pkt za opracowanie i zarejestrowanie nowej sprawności związanej tematycznie z realizowanym w danym etapie obszarem. 13. W każdym pionie metodycznym wygrywa zastęp, który uzyska największą liczbę punktów. 14. Określenie grupy metodycznej odbywa się po zgłoszeniu zastępu do współzawodnictwa na podstawie wieku większości członków zastępu. Jeśli do zastępu należy taka sama ilość członków z dwóch grup metodycznych, zastęp realizuje zadania odpowiednie dla wyższego pionu metodycznego. 15. W przypadku zmiany składu zastępu, zastępowy zobowiązany jest do poinformowania o tym Rady TEZM poprzez uzupełnienie składu zastępu na stronie internetowej propozycji w profilu zastępu. 16. Zgłoszenia oraz inne czynności formalne, jak i kontakt z Radą TEZM odbywa się poprzez portal internetowy dostępny pod adresem Zastępy poprzez udział w propozycji zgadzają się na wykorzystanie przez organizatorów przesłanych przez nie materiałów (np. plików, filmów, ulotek itp.) w celach zgodnych ze statutową działalnością Związku Harcerstwa Polskiego, w tym w celach edukacyjnych oraz promocyjnych. Szczegółowe informacje o zadaniach 1. Wykaz zadań wraz z ich punktacją znajduje się na portalu internetowym oraz w podręczniku przygotowanym dla potrzeb propozycji. Punkty przyznawane są za: sposób realizacji zadania, jakość dokumentacji, terminowość jej przesyłania. 2. Ranking zastępów w każdym pionie metodycznym jest aktualizowany na bieżąco przez Radę TEZM i udostępniany na portalu internetowym. Jedynie punktacja z ostatniego etapu współzawodnictwa nie zostanie opublikowana do dnia uroczystej gali kończącej realizację propozycji. 26

27 3. Podczas wykonywania zadań z danego obszaru, zastęp ma możliwość zaproponowania Radzie TEZM własnego zadania, które chciałby wykonać w zamian za zaproponowane przez Radę TEZM zadania w podręczniku propozycji. Rada ocenia stopień trudności zadania oraz wycenia je punktowo. Zadanie takie należy zgłosić maksymalnie do 14 dnia trwania rozpoczętego nowego etapu, w którym będzie ono realizowane. Rada TEZM zatwierdzi bądź nie zadanie w ciągu 7 dni. 4. Wszelkie zmiany w sposobie realizacji zadań, odbiegające od opisanego w podręczniku i regulaminie muszą zostać zaakceptowane przez Radę TEZM. 5. Zadania zaproponowane przez uczestników propozycji i zaakceptowane przez Radę TEZM, trafią do ogólnodostępnej bazy pomysłów na portalu internetowym, z której mogą korzystać inne zastępy biorące udział we współzawodnictwie. 6. Wykonanie zadań ocenia Rada TEZM. 7. Każdy zastęp może zdobyć dodatkowe 5 punktów w każdym z etapów za opracowanie nowej sprawności związanej tematycznie z realizowanym w danym etapie obszarem. Warunkiem uzyskania dodatkowej ilości punktów jest przedstawienie Radzie TEZM potwierdzenia zatwierdzenia takiej sprawności w komendzie hufca oraz przesłanie jej do Głównej Kwatery i Rady TEZM celem upowszechnienia. Wymagania tych sprawności należy opracowywać zgodnie z zasadami przedstawionymi w Regulaminie sprawności. Należy również określić ich poziom i zaprojektować znak graficzny. 8. Podstawową dokumentacją wykonanego zadania są zdjęcia w liczbie od 5 do 10 na każde zadanie. Mają one na celu jak najdokładniej przedstawić sposób realizacji zadania. Należy zadbać o dobrą jakość zdjęć, jednak pojedyncze zdjęcie nie może przekraczać 500 KB. 9. Dodatkową dokumentację zadania stanowią inne materiały określone indywidualnie. O konieczności przesłania dodatkowej dokumentacji informuje odpowiednie oznaczenie pod każdym z zadań. 10. Ponadto punkty przyznawane są za wykonanie proporca, komunikację z Radą TEZM i inne nie ujęte w tym regulaminie. 27

28 Rada TEZM 1. Służy radą i pomocą uczestnikom współzawodnictwa. 2. Ocenia wykonanie zadań przez zastępy i przyznaje za nie punkty. 3. Wycenia indywidualnie zgłoszone przez zastępy zadania w ramach współzawodnictwa. 4. Zatwierdza zaliczenie zastępom etapów współzawodnictwa. 5. Rozstrzyga we wszelkich sprawach spornych, w tym nie ujętych w niniejszym regulaminie. 6. Składa się z instruktorów Harcerskiego Kręgu Instruktorskiego Feniks. Wyniki współzawodnictwa 1. Wyniki bitwy o TEZM dla każdej grupy metodycznej zostaną ogłoszone podczas uroczystej gali w połowie 2014 roku. Dokładny termin i miejsce zostaną podane na miesiąc przed zakończeniem ostatniego etapu. 2. Dla najlepszych zastępów w Chorągwi organizatorzy przewidzieli nagrody rzeczowe. Nagrody rzeczowe nie są wymienialne na ekwiwalent pieniężny. 28

29 OBSZARY 29

30 OBSZAR KULTURA ŚWIATA Należy każdego dnia posłuchać krótkiej pieśni, przeczytać dobry wiersz, zobaczyć wspaniały obraz i- jeśli byłoby to możliwe wypowiedzieć kilka rozsądnych słów" Johann Wolfgang von Goethe WSTĘP Nowoczesny harcerz to nie tylko doskonały piechur, znawca technik informacyjnych oraz mistrz samarytanki. Współczesny świat zachwyca bogactwem kultur i obyczajów, a ponieważ powoli zaczynamy życie w globalnej wiosce, jaką jest Ziemia, warto znać się nie tylko na kulturze i sztuce starożytności, którą kilkakrotnie omawiamy na zajęciach szkolnych, ale również powinniśmy orientować się w teraźniejszości, a zwłaszcza w tworzącej się przyszłości. Lata temu jedynym źródłem rozrywki były książki, a miejscami, gdzie spotykali się wykształceni, oświeceni ludzie - opery i teatry. Dzisiaj każdy może pozwolić sobie na wyjście do kina; teatr również zmienił swój charakter działania. Oprócz odgrywania dzieł klasyków, coraz częściej wystawiane są na jego deskach sztuki szokujące, poruszające, prezentujące poglądy na dotąd nie ukazywane tematy. Taka sama sytuacja dotyka rzeźbę, film czy malarstwo. Sztuka coraz bardziej wchodzi w życie codzienne, ukazując problemy dzisiejszego społeczeństwa. Artyści poszerzają nie tylko tematykę swojej twórczości, ale tak samo pojęcie sztuki. Na naszych oczach powstają nowe jej dziedziny. Mówi się, że podróże kształcą. Turystyka poszerza nasze horyzonty, dzięki spotkaniom z ciekawymi ludźmi. Uczy również tolerancji, pokazuje inny pogląd na życie, a ponadto pozwala przeżywać emocje. Zapraszamy Was zatem do wirtualnej podróży kulturalnej. Być może wspomnieniem tej podróży nie będzie katalog zdjęć fotograficznych, ale liczymy na pewien zasób wiedzy, którym z dumą będziecie potrafili dzielić się z innymi podczas różnych rozmów, a kto wie, może spotkania z ludźmi innej kultury, religii czy z artystami będą początkiem wyjątkowej znajomości? 30

31 PROPONOWANE ZADANIA ZUCHY Zadania za 5 punktów: Instrumenty muzyczne. Prawdziwa wielka orkiestra używa różnych instrumentów: bębnów, skrzypiec, dzwonków, fortepianu, fletów i innych. Przygotujcie zbiórkę, na której zapoznacie się z wyglądem wielu wybranych instrumentów, a także ich brzmieniem. Pewnie nie wszystkie uda się Wam zdobyć, ale możecie pozyskać nagrania z ich dźwiękiem, a w literaturze i Internecie znaleźć ich wygląd. Następnie przeprowadźcie quiz pomiędzy szóstkami, za pomocą którego sprawdzicie Wasze umiejętności w rozpoznawaniu poznanych instrumentów. Sprawności zespołowe: muzykolog Sprawności indywidualne: muzyk Teatr kukiełkowy. W teatrze nie zawsze występują prawdziwi aktorzy. Spektakle zaś nie muszą odbywać się na wielkiej scenie. Małe kukiełki to dobry materiał na aktora. Wymyślcie przedstawienie, które chcielibyście pokazać, ale za pomocą wykonanych przez Was kukiełek. Zaplanujcie na zbiórce wykonanie poszczególnych scen Waszego spektaklu, a także materiały, jakie będą Wam potrzebne do wykonania kukiełkowych aktorów. Podzielcie się rolami, tak aby każdy mógł wykonać swoją kukiełkę - aktora. Zaproście na przedstawienie Waszych Rodziców, którzy z wielką ochotą obejrzą Wasz teatr kukiełkowy. Sprawności: aktorka/aktor, mistrzyni/mistrz słowa, lalkarz Zadania za 4 punkty: Kuchenne rewolucje. Jedną z dziedzin sztuki jest znana i lubiana przez nas sztuka kulinarna. Wszyscy ze smakiem zajadają dzieła swoich Babć i Mam w postaci ciast, zup czy gołąbków. Może robiliście już kiedyś ciasto, ale warto dobrze opanować podstawy. Zamieńcie się na chwilę w Kulinarnego Czarodzieja i niech każdy z Was przygotuje własną magiczną kanapkę. Żeby Wasze potrawy miały bardziej artystyczny charakter, nadajcie im ciekawy, oryginalny kształt. Może Kanapkowy Święty Mikołaj? Niech każda kanapka będzie małym dziełem sztuki. 31

32 Zanim spałaszujecie Wasze kanapki, nakryjcie ładnie stół do posiłku i zróbcie im zdjęcia! Tak pięknie wyglądające przekąski od razu smakują lepiej. Sprawności: dekoratorka/dekorator Coś z niczego, czyli sztuka podwójnie użytkowa. Upcycling - mimo, że słowo brzmi skomplikowanie, to samo jego znaczenie jest banalnie proste. Chodzi o sztukę polegającą na tworzeniu czegoś z niczego lub nadawanie starym, zużytym przedmiotom nowych funkcjonalności i wartości. Może to być na przykład zrobienie wazonu ze starej butelki o ciekawym kształcie, czy instrumentu muzycznego z kamyków i pustej puszki po coli. Wcielcie się w artystów, którzy lubią zrobić coś z niczego, wymyślcie nowe zastosowania dla zużytych przedmiotów znajdujących się w Waszych domach. Użyjcie wszystkich materiałów papierniczych jakie przyjdą Wam do głowy. Powodzenia! Sprawności zespołowe: zaczarowana paleta Sprawności indywidualne: plastyczka/plastyk, rzeźbiarka/rzeźbiarz węzły pionierka ekologia Zadania za 3 punkty: Uprzejmość popłaca. Powszechnie wiadomo, że wszystkim jest z zuchem dobrze. Żeby tak było zuch musi być również uprzejmy i kulturalny. Dowiedzcie się wszystkiego o podstawowych zwrotach grzecznościowych. Kiedy powinno się je stosować? Następnie wspólnie ułóżcie i odegrajcie 3 scenki, które przedstawią zastosowanie tych zwrotów w codziennym życiu. Sprawności: dżentelmen, dama Festiwal tańca. Tańczymy w domu, w szkole, na podwórku - wszędzie. Gdy tylko gdzieś w pobliżu usłyszymy rytmiczną muzykę, nogi same rwą nam się do tańca. Jest on nieodłącznym elementem kultury i sztuki. Ułóżcie w gromadzie swój własny układ taneczny, który będziecie tańczyć na rajdach, biwakach i zbiórkach, gdy tylko będziecie mieć na to ochotę. Przecież wystarczy tylko trochę muzyki (z komórki, odtwarzacza CD, czy innego urządzenia), aby wolną chwilę 32

33 wykorzystać w sposób aktywny. Nie zapomnijcie nagrać Waszego tańca i się nim pochwalić. A może zaprosicie do zabawy inne gromady z Waszego hufca lub chętne klasy ze szkoły w której działacie i zorganizujecie festiwal tańca z konkursami i nagrodami? Sprawności: tancerka/tancerz Zadania za 2 punkty: Bajka dla zucha. Chociaż przedstawienia w teatrze bardzo często uchodzą za trudną sztukę dla dorosłych, której przesłanie trzeba zrozumieć, to jednak już zuchy mogą uczestniczyć w swoich pierwszych spektaklach. Wspólnie z druhną weźcie udział jako widzowie w przedstawieniu teatralnym, razem wybierzcie sztukę, na którą się udacie. Na następnej zbiórce niech każde z Was namaluje scenę, która najbardziej zapadła mu w pamięć. Sprawności zespołowe: aktorka/aktor Sprawności indywidualne: plastyczka/plastyk Origami. To bardzo stara sztuka składania papieru pochodząca z Chin, a następnie rozwinięta w Japonii. Polega ona na zaginaniu kwadratowych kartek papieru i tworzeniu w ten sposób różnych figur na przykład kwiatów, czy zwierząt. Podczas tej zabawy nie można używać kleju ani nożyczek, nie ozdabia się również figur żadnymi wzorami. Wybierzcie razem ze swoim wodzem gromady kilka figur, które nauczycie się składać. Niech potem będą stanowić ozdobę Waszej zuchówki, a może podarujecie je innej gromadzie? Sprawności: mistrzyni/mistrz origami Zadania za 1 punkt: T-shirtowa sztuka tworzenia. Współcześnie jesteśmy świadkami ciekawego zjawiska, kiedy projekt przedmiotu użytkowego lub grafitti na ścianie nazywane bywa dziełem sztuki. W słowniku pojawiło się z kolei hasło sztuka użytkowa. Czy wiecie co to jest? Poproście starszą osobę, aby wyjaśniła Wam to pojęcie, a następnie w ramach zadania międzyzbiórkowego przygotujcie koszulkę (T-shirt) z gładką powierzchnią, kolorowe farby do tkanin lub flamastry. Pomyślcie nad wzorem, który byłby oryginalny i mógłby ozdabiać Waszą koszulkę, wykonajcie projekty Waszych koszulek. Na kolejnej zbiórce stwórzcie własną wersję 33

34 limitowaną odzieży dla zuchów. Dowiedzcie się również jak powinien wyglądać wasz mundur. Po zakończonej pracy zorganizujcie konkurs na najlepszy projekt. Sprawności: zaczarowana paleta symbolika Szymon przypomina, że wybór zadania łatwego nie oznacza zdobycia dużej liczby punktów. Wieczór filmowy. Ile filmów obejrzeliście już razem? Ile filmów jesteście w stanie obejrzeć w ciągu jednego wieczoru? Czy macie podobne upodobania filmowe? Aby odpowiedzieć na te i inne pytania zorganizujcie zuchowy wieczór filmowy. Spotkajcie się wieczorem, zorganizujcie duży ekran, głośniki, przygotujcie wygodne miejsca do siedzenia. Niech każdy przyniesie dużo filmów. Wspólnie porozmawiajcie o tym, co najbardziej lubicie oglądać i wybierzcie 2, 3 filmy, które obejrzycie podczas wieczoru. Pamiętajcie, aby nie zaczynać biwaku zbyt późno, bo zabraknie Wam czasu na obejrzenie wybranych filmów. Następnego dnia rano urządźcie prawdziwe głosowanie nad tym, który film podobał się Wam najbardziej i dlaczego? Sprawności zespołowe: fantastka/fantasta Sprawności indywidualne: miłośniczka/miłośnik filmu 34

35 HARCERZE Zadania za 5 punktów: I zwycięzcą jest.... Oskary, złote globy, są to nagrody filmowe, których nazwy nie są nam obce. Czy wiecie jednak, na jakiej zasadzie od 1929 roku wybierani są zwycięzcy? Kto wchodzi w skład jury, kiedy i gdzie odbywają się głosowania? Dowiedzcie się, jakie istnieją nagrody filmowe. Słyszeliście już może o Orłach, Cannes, Emmy? Postarajcie się wykonać z gipsu jak najbardziej zbliżone do oryginału statuetki. Spiszcie na karteczkach po 8 ostatnio oglądanych przez Was filmów/bajek. Na kolejnej zbiórce wcielcie się w jury. Dyskutując przekonujcie siebie nawzajem o wartości danego filmu. Ostatecznie wspólnie wytypujcie po jednym filmie do danej nagrody, któremu przyznacie statuetkę. Sprawności: dekoratorka/dekorator (**), szperacz (*), poszukująca wartości/poszukujący wartości (**) AudioHarcBook. - Ludzie mają coraz mniej czasu. Wszędzie się spieszą i biegną. Brakuje czasu na takie przyjemności jak czytanie książek. Stąd też wynika rosnąca w ostatnim czasie popularność audiobooków - czyli czytanych przez lektora książek najróżniejszego rodzaju. Choć nie jest to pomysł nowy - bo już w latach 30 XX wieku w Polsce zostały nagrane bajki dla dzieci autorstwa Adama Mickiewiecza, to dopiero rozwój cyfryzacji przyniósł prawdziwy wilczy popyt na audiobooki. Od kiedy można zakupić książkę w formacie MP3 i słuchać jej na odtwarzaczu muzyki, telefonie komórkowym czy w samochodzie, wskaźniki sprzedaży takich dzieł szybują z roku na rok. Nagrajcie harcerski audiobook, aby inni mogli słuchać go na przykład w trakcie wędrówki. Wybierzcie książkę (lub czasopismo) o tematyce harcerskiej, podzielcie się na role i nagrajcie ją w formacie MP3. Zareklamujcie i udostępnijcie swoja pracę innym np. na stronie internetowej hufca lub szkoły. Może poprzez takie działanie przekonacie innych do lektury o tematyce harcerskiej. Sprawności: bibliotekarka/bibliotekarz (**) 35

36 Zadania za 4 punkty: Jak się zachowywać na świecie. - Jak przyjmuje się gości zagranicznych? Niby to proste zadanie, komplikuje się, kiedy mamy do czynienia z kulturami zupełnie dla nas egzotycznymi. A przecież nie chcemy nikogo urazić, popełnić kulturowego foux pas. Aby uniknąć nieprzyjemności, już w 1815 roku opracowano pierwszy zbiór zasad, reguł kurtuazyjnych uniwersalnych dla wszystkich kultur i tradycji. Zapoznajcie się z protokołem dyplomatycznym polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Podzielcie się w zastępie na delegacje różnych narodowości. Przygotujcie spotkanie imitujące spotkanie dyplomatów różnych państw z zachowaniem wszystkich formalnych zasad. Nie zapomnijcie przed spotkaniem zgłębić specyfiki wylosowanej przez Was narodowości. Dla przykładu: czy wiecie, że w Japonii podanie ręki na przywitanie jest nie do przyjęcia? Mamma mia!. Co kraj to obyczaj. Powiedzenie to odnosi się do wielu rzeczy i sytuacji. Tak samo gusta kulinarne mieszkańców różnych zakątków świata swoją mnogością przyprawiają o zawrót głowy. Wyszukajcie przynajmniej po jednej narodowej potrawie dla kraju z każdego kontynentu. Następnie wspólnie przygotujcie co najmniej dwie z nich. Podzielcie się zadaniami: od kupienia produktów przez przygotowanie kuchni po samo robienie dania, nakładanie i podawanie. Smacznego! Sprawności: dekoratorka/dekorator (**), kuchcik (*) Zadania za 3 punkty: Lomografia. Zdjęcie zdjęciu nie jest równe. Od końca XIX wieku - od powstania pierwszego współczesnego aparatu fotograficznego, jest to metoda ekspresji artystów na całym świecie. Najpierw czarno-białe, później kolorowe, fotografia codzienna, martwa natura itp. W końcu przyszedł czas na lomografię. Nurt fotografii, który powstał na początku lat 90. XX wieku w Wiedniu. Polega on na użyciu starych, analogowych aparatów kompaktowych, przeważnie produkcji radzieckiej. Ta dziwna nazwa pochodzi właśnie od nazwy radzieckiej marki aparatów Lomo. Robienie zdjęć znienacka, w zaskakujących okolicznościach, bez planowania czy ustawiania, z użyciem kolorowych filtrów to podstawa lomografii. 36

37 Zapoznajcie się z tym nurtem i stwórzcie własną lomościanę z harcerskich imprez lub pokażcie codzienne życie różnych ludzi. Sprawności: fotoamatorka/fotoamator (*), fotograf (**) Muzyka łagodzi obyczaje. To prawda, że aby zagrać dzieła Mozarta trzeba mieć odpowiednie predyspozycje muzyczne. Muzyka jednak nie ogranicza się wyłącznie do trudnej klasyki. Tworzyć muzykę może każdy i nie trzeba do tego drogich instrumentów. Instrumentem może być wszystko: słoik z grochem, łyżka, długopis, śledzie od namiotu, gumka recepturka- wiele zależy od Waszej wyobraźni. Kiedy przygotujecie sobie gamę instrumentów, nagrajcie Waszą wersję znanej piosenki nie koniecznie harcerskiej. Z niecierpliwością czekamy na nagrania Waszych aranżacji. Sprawności: grajek (**) Zadania za 2 punkty: Przypraw mój świat. Zauważyliście na pewno, że są takie substancje, których tylko odrobina przenosi momentalnie w odległe zakątki świata. Imbir, cynamon, oregano i wiele innych przypraw, to bardzo charakterystyczne dla niektórych regionów potrawy, po które z chęcią sięgamy na co dzień, aby urozmaicić nasz jadłospis. Przygotujcie konkurs wewnątrz swojego zastępu. Każdy z członków niech przyniesie z domu 5 przypraw bardzo charakterystycznych dla jakiegoś regionu, a także ciekawostkę o każdym z nich. Wysypcie przygotowane przez siebie przyprawy na talerzykach. Wybierzcie osobę, która będzie kierowała konkursem. Kolejno podchodźcie do przypraw z zasłoniętymi oczami i próbujcie odgadnąć, co to za ciekawa substancja. Każdy uczestnik może używać zmysłu węchu oraz smaku, a następnie ma czas na napisanie, jaką przyprawę wyczuł i z jakiego kraju ona pochodzi. Wygrywa osoba, której zmysły okazały się najbardziej trafne. Sprawności: szperacz (*) Zabawa słowem. Kto powiedział, że słowa są tylko do mówienia? Tylko do czytania? Tylko do pisania? Ze słowem można zrobić wszystko. Czemu by więc nie malować za ich pomocą obrazu? Wymyślcie temat przewodni, weźcie brystol formatu A0, farby i namalujcie za pomocą przynajmniej 100 wyrazów, liter, zdań 37

38 obraz. Obraz stwórzcie ze słów, które kojarzą Wam się z tematyką Waszego dzieła. Dzięki różnicy gęstości zapisu słów, ich kierunku oraz różnej kolorystyce może powstać wspaniałe dzieło. W poszukiwaniu inspiracji zajrzyjcie do biblioteczki zastępowego. Sprawności: plastyczka/plastyk (*), dekoratorka/dekorator (**) Zadania za 1 punkt: Hafciareczka. Haft to bardzo efektowna sztuka, dzięki której można wyczarować wspaniałe obrazy, chusteczki, bluzki, obrusy. Za jego pomocą możemy zdobić tkaniny, filc a także skórę. Haft staje się coraz bardziej cenioną sztuką unikatową, gdyż obecnie większość zdobień wykonywanych jest maszynowo. Najstarszy haft wykonany został ponad dwa tysiące lat temu. Mimo, że sama sztuka jest tak stara, to nadal absorbuje tysiące hafciarzy i hafciarek na świecie. Spróbujcie i Wy wcielić się w hafciarki. Niech każdy członek zastępu wyhaftuje sobie proporczyk na ścianę z logo zastępu. Wykonane dzieła możecie dać osobom, które są ważne dla Waszego zastępu, jak również powiesić na ścianie w swoim pokoju. Sprawności: plastyczka/plastyk (*), dekoratorka/dekorator (**) Wierszem pisane. Słowacki, Mickiewicz, Herbert to wybitni polscy poeci. A może i Wy zamienicie się w prawdziwych poetów? Napiszcie wiersz o swoim Zastępie. Może to być rymowanka, wiersz biały czy też zawierający rymy krakowsko - częstochowskie. Grunt to kreatywność! Przepiszcie tekst swojego dzieła do komputerowego programu tekstowego, zadbajcie o jego ozdobienie i tło. Sprawności: komputerowiec (*) 38

39 HARCERZE STARSI Zadania za 5 punktów: MegaHit. W grudniu 1895 r. w Paryżu miała miejsce światowa premiera pierwszego filmu. Wtedy to francuscy wynalazcy kamery filmowej i aparatury projekcyjnej, bracia Ludwik i August Lumière, wyświetlili publicznie na ekranie króciutki filmik zatytułowany Przyjazd pociągu na dworzec. Od tego czasu w produkcji filmu wiele się zmieniło i każdy posiadacz przynajmniej telefonu komórkowego jest w stanie stać się reżyserem. A jak będzie z Wami? Stwórzcie własną produkcję, która nie będzie trwała mniej niż pół godziny. Tematem filmu może być wszystko np. Wasz najmilej wspominany biwak, historia skautingu lub ważne wydarzenie dla ludzkości. To bardzo dużo pracy, ale gdy zobaczycie efekt, stwierdzicie, że naprawdę się opłacało. Dla zwieńczenia swego dzieła zamieśćcie film na serwisie YouTube. Sprawności: scenograf/scenografka (***), aktorka/aktor (**), reżyser (***), komputerowiec (**) Miasto utopia. Znacie artystów science fiction? Tworzą oni dzieła (książki, filmy, obrazy), w których starają się nakreślić przyszłość. Nie zawsze to, co przedstawiają autorzy, jest piękne i pozytywne, czasem świat przez nich wyobrażony zmierza ku rozpadowi. Zapoznajcie się z dziełami artystów science fiction - ich obrazami, grafikami. Na ich podstawie zaprojektujcie utopijne miasto przyszłości, zróbcie jego makietę. Gdzie usytuujecie swoje miasto? Na ziemi, pod wodą, w przestworzach, a może w kosmosie? Do zrobienia makiety możecie użyć plastikowych części, kawałków roślin, drutu, sznurka, tektury, farb, piasku, co tylko przyjdzie Wam do głowy! Pamiętajcie, że utopijne miasto to znaczy idealne. Postarajcie się, aby Wasz projekt zaspokajał potrzeby mieszkańców a jednocześnie był nowoczesny. Sprawności: architekt (***) węzły pionierka ekologia 39

40 Wykonując to zadania druh Szymon ćwiczył umiejętności z zakresu kilku technik harcerskich. Zadania za 4 punkty: Na tropie innych świątyń. Czy wiecie, że chrześcijaństwo to nie jedyna religia, jaką ludzie wyznają w Polsce? Na świecie znanych jest bardzo wiele wyznań, a także nasz kraj, jeszcze kilkadziesiąt lat temu uznawany mógł być za wielokulturowy i wielowyznaniowy. Odszukajcie w Waszej okolicy miejsca kultu religii, które związane są nie tylko z wyznaniem katolickim. Odkryjcie historię ludzi, którzy niegdyś do tych miejsc przychodzili lub nadal przychodzą, spróbujcie związać te opowieści z historią naszego kraju. Poznajcie przyczyny, dla których mieszkańcy Waszych okolic nie odwiedzają już niektórych starych świątyń. A może uda Wam się odkryć ciekawe historie niektórych przydrożnych kapliczek? Swoje odkrycia i refleksje zaprezentujcie w krótkim filmie dokumentalnym. Sprawności: mistrzyni obiektywu/mistrz obiektywu (***), poszukująca wartości/poszukujący wartości (**), scenograf/scenografka (***), aktorka/aktor (**), reżyser (***), komputerowiec (**) historia Język bez słów. W nadchodzącym świecie wychodzimy naprzeciw ludzkim potrzebom. W Polsce już od 2012-go roku wszedł obowiązek znajomości języka migowego w ważnych instytucjach obsługujących klientów. Społeczność osób niesłyszących w Polsce jest w przybliżeniu równa liczbie osób zamieszkujących 40

41 miasto Gdańsk. Ta umiejętność przydatna jest między innymi osobom chcącym zostać pilotami wycieczek, pracującym w służbie zdrowia, w urzędach. Musicie wiedzieć, że język migowy nie jest językiem międzynarodowym - wewnątrz jednego kraju posiada własne regionalizmy, tak jak każdy inny język. Możecie poczynić krok do otworzenia społeczeństwa na potrzeby osób niesłyszących oraz głuchoniemych. Zapoznajcie się z podstawowymi zwrotami języka migowego. Pomocne informacje oraz interaktywny słownik znajdziecie na stronie Nauczcie się zwrotów grzecznościowych oraz tego, jak się przedstawić w języku migowym. Swoją przygodę z językiem migowym możecie wzbogacić o wizytę w ośrodku głuchoniemych. Poproście osoby pracujące tam o wprowadzenie Was w świat osób niesłyszących. Na zachętę prezentujemy piosenkę Miley Cyrus Party in the USA w wersji dla niesłyszących: Sprawności: tłumacz/tłumaczka (**) szyfry Zadania za 3 punkty: Wszechstronni w każdym zakresie. Nadeszły czasy, kiedy bez znajomości przynajmniej jednego języka obcego człowiek staje się bezradny. Nie dotyczy to tylko pracy, telewizji, ale również harcerstwa. Coraz więcej organizowanych jest międzynarodowych spotkań skautów z całego świata np. Jamboree. Musimy się pokazać z jak najlepszej strony. Jadąc do jakiegoś kraju, dobrze jest znać podstawowe zwroty, okazuje się tym szacunek dla mieszkańców. Co zrobić, gdy ktoś nie ma talentów do języka? Tu jest wasze zadanie! Pomóżcie sobie nawzajem przygotowując fiszki. Fiszki są to małe karteczki, na których zapisuje się z jednej strony hasło, a z drugiej strony jego znaczenie/tłumaczenie. Ułatwiają bardzo naukę! Stwórzcie zbiór najbardziej przydatnych w harcerstwie 50 zwrotów. Nie ograniczajcie się do 1 języka, niech to będą 3 języki obce (razem 150 fiszek). Nauka nowych słówek dawno nie była tak prosta! Słówka możecie przygotować na komputerze, stosując kolumny oraz podział stron. Postarajcie się dobrze, 41

42 dwustronnie wydrukować Waszą pracę, aby nie było w niej błędów. Gdy poznacie wszystkie słówka, możecie pożyczyć swoje fiszki pozostałym zastępom. Sprawności: tłumacz/tłumaczka (**) Techniki plastyczne, jakich nie znacie. Sztuka to nie tylko rzeźba, rysunek i teatr, ale wszelkie prace typu grafitti, reklama, suknia wieczorowa czy nawet przedmioty codziennego użytku, które powstały na drodze projektu, przemyślanej koncepcji estetycznej. Wcielcie się w rolę awangarowych artystów, poznając nowoczesne techniki plastyczne takie jak Iris Folding, Decoupage czy Scrapbooking. Zorganizujcie wystawę swoich prac, na którą zaprosicie kolegów, rodziców, innych harcerzy, poprzez którą zapoznacie uczestników z technikami, o których być może słyszeli, ale dokładnie nie znają. Sprawności: dekoratorka/dekorator (**), dekorator/dekoratorka (**) ekologia pionierka Zadania za 2 punkty: Japońska herbata. Na pewno słyszeliście kiedyś o angielskim zwyczaju picia herbaty o piątej po południu, która jest między innymi powodem do wielu żarcików z tym związanych. Ale picie herbaty jest popularne również w Kraju Kwitnącej Wiśni, gdzie ze zwyczajem tym związany jest bardzo poważny i dostojny obrzęd. Zapoznajcie się z japońską ceremonią picia herbaty. Skąd ona się wzięła, dlaczego jest praktykowana, jakie niesie przesłanie? Opowiedzcie na te pytania, a następnie zapoznajcie się z samym przebiegiem ceremonii, aby móc zorganizować takie wydarzenie na zbiórce zastępu. Postarajcie się pokazać również to czego się dowiedzieliście innym np. zapraszając na zbiórkę swoich znajomych ze szkoły lub poprzez zorganizowanie tego wydarzenia w domu kultury. Sprawności: poszukiwacz (**) Mój savoir vivre. Zasady dobrego wychowania są bardzo ważne w życiu każdego człowieka, szczególnie w czasach ciągłego pędu i ogólnego braku czasu. Wszystko ułatwiamy, bagatelizujemy, generalizujemy, nie zwracamy uwagi na szczegóły 42

43 i wartości, jakimi powinniśmy się odznaczać. Przygotujcie zbiórkę o zasadach savoir e vivre wraz z ćwiczeniem, którym może być elegancka kolacja w sukniach i garniturach z zastawą, jedzeniem i piciem. Zorganizujcie wszystko w harcówce, aby nie wydać dużej ilości gotówki. Sprawności: gospodyni/gospodarz (**) Zadania za 1 punkt: Inny Świat Filmu. Kultura i sztuka od pierwszych dni, kiedy tylko weszły na rynek telewizory, była również częścią telewizji i kina. Nie zawsze jednak filmy posiadały kolor, a co dopiero dźwięk! Te, które nie miały dźwięku nazywały się filmami niemymi. Wyszukajcie w zbiorach bibliotek, wypożyczalni video lub w inny dostępny Wam sposób film niemy i umówcie się na wspólny seans. Następnie napiszcie jego recenzję, zawrzyjcie w niej swoje wnioski. Czy takie kino może się podobać? Sprawności: poszukiwacz (**), poszukująca wartości/ poszukujący wartości (**) Miejski informator kulturalny. W każdej miejscowości często odbywają się najróżniejsze imprezy o charakterze kulturalnym. Organizują je domy kultury, szkoły, miejskie wydziały kultury, różne instytucje i osoby prywatne. Często trudno jest znaleźć informacje na temat interesujących nas wydarzeń, gdyż każda impreza jest reklamowana w różny sposób. Stwórzcie w formie folderu lub strony internetowej informator, w którym zbierzecie kalendarz imprez kulturalnych w Waszej okolicy wraz z ich krótkim opisem. Rozreklamujcie go wśród waszych znajomych i rodziny. Wspólnie wybierzcie się na jedno z takich wydarzeń. Sprawności: poszukiwacz (**), poszukująca wartości/ poszukujący wartości (**) 43

44 WĘDROWNICY Zadania za 5 punktów: Murale. Murale są to dekoracyjne malowidła na budynkach. Stają się coraz bardziej modne, zdobią budynki, stare mury, są zupełnym przeciwieństwem szpecących bazgrołów na murach - są sztuką. Przygotujcie własny projekt muralu o tytule Harcerz w dobie nowoczesności zachęcający do bycia harcerzem. Spróbujcie przekonać kogoś o udostępnienia Wam kawałka ściany, gdzie będziecie mogli wykonać swój mural. Ważne, aby pokazać tej osobie dokładny projekt tego, jak ma wyglądać Wasze dzieło, musi więc być on bardzo staranny. Gdzie znajdziecie takie dobre miejsce? Może to być ściana harcówki, a może u kogoś z Was w pokoju? Może na ścianie w garażu lub piwnicy? Pamiętajcie że musicie uzyskać zgodę dorosłych właścicieli! Najlepiej pisemną. Możecie użyć do tego spray-u, bądź też jeśli malunek będzie w środku budynku: farb akrylowych, zwykłych farb plakatowych. Jeśli nie uzyskacie takiej zgody, sklejcie kilka brystoli A2 i wykonajcie na nich swoje dzieło, następnie możecie je przywiesić na ścianie w harcówce. Sprawności: dekoratorka/dekorator (**) Szymon radzi skonsultować sposób realizacji tego zadania ze starszym instruktorem. Jedno ujęcie - wielu ludzi - wspaniała zabawa - sztuka filmowa - LipDub. LipDub staje się coraz bardziej popularną formą tworzenia filmów, głównie przez młodzież. LipDub a mają już wyższe uczelnie, szkoły średnie, organizacje a także 44

45 jednostki harcerskie. Dowiedzcie się, na czym polega nakręcenie LipDub a, zbierzcie ekipę chętną do stworzenia czegoś takiego i wspólnie przygotujcie film na wybrany przez Was temat. Zaprojektujcie i wykonajcie własne przebrania, wybierzcie starannie muzykę i koniecznie: dobrze się bawcie! Sprawności: scenografka/scenograf (***), reżyser (***), mistrzyni obiektywu/ mistrz obiektywu (***) Zadania za 4 punkty: Sztuka w podróży. Często spotykaną formą sztuki jest jej prezentacja w postaci billboardów, plakatów w publicznej komunikacji lub na ulicach o dużym natężeniu ruchu. Może znacie akcję Wiersze w metrze lub inne jej podobne? Zorganizujcie własną akcję promującą dowolny rodzaj sztuki. Mogą być to ulotki rozdawane przechodniom, plakaty zawieszone w miejskich autobusach, reprodukcje rzeźb stojące na przystankach. Wybór zależy tylko od Was i Waszej pomysłowości. Sprawności: dekoratorka/dekorator (**) Nie tacy różni. Z pewnością zdajecie sobie sprawę z tego, że nie jesteście jedynymi harcerzami na świecie. Oprócz zuchów i harcerzy ZHP w Polsce istnieje jeszcze taka organizacja jak ZHR czy Skauci Europy. Czy zdajecie sobie sprawę, jak wiele nasze organizacje łączy? Aby nie być zatwardziałymi, konserwatywnymi harcerzami, tylko prawdziwymi ludźmi przyszłości, zorganizujcie wspólną zbiórkę, na której spotkają się harcerze z co najmniej 2 organizacji harcerskich. Zadanie to jest tylko z pozoru proste. Musicie pamiętać, aby wspólnie ustalić przebieg zbiórki, dowiedzieć się, jakie elementy obrzędowe ważne są dla innych organizacji, dowiedzieć się o nich wcześniej, aby swoim z pozoru normalnym postępowaniem nie urazić gości. Dowiedzcie się co Was łączy, a czym się różnicie. Może dzięki takiemu spotkaniu okaże się, że zawiążecie stałą współpracę? Sprawności: wodzirej/wodzirejka (***) 45

46 Zadania za 3 punkty: Muzeum sztuki nowoczesnej. Futuryzm, kubizm, dadaizm, to tylko niektóre z kierunków sztuki nowoczesnej. Na przestrzeni ostatnich lat powstało wiele nowych nurtów. Może nie wiecie, ale w wielu miastach znajdują się muzea sztuki nowoczesnej. Czy jest też takie w pobliskim Wam mieście? Zorganizujcie wycieczkę zastępu do muzeum sztuki nowoczesnej. Następnie, zainspirowani znajdującymi się tam dziełami, spróbujcie wykonać własne dzieło przedstawiające zucha i harcerza w 2030 roku. Wybierzcie jedną z gałęzi sztuki nowoczesnej i kierujcie się nią przy tworzeniu własnej sztuki. Nie zapomnijcie do zdjęcia dołączyć notki jaką z nich przedstawia Wasze dzieło i co na to wskazuje. symbolika węzły Sprawności: dekoratorka/dekorator (**) Bookcrossing. Bookcrossing to społeczna ogólnoświatowa forma popularyzowania czytelnictwa, ruchoma wirtualna biblioteka, bez własnej siedziby, regałów, kart bibliotecznych. Bookcrossing, czyli krążąca książka lub książka w podróży, ma na celu podniesienie poziomu czytelnictwa i spopularyzowanie samego faktu czytania. Polega on na zostawianiu przeczytanych książek w miejscach publicznych (park, pociąg, ulubiony pub, wybrany sklep, teatr, kawiarnia, galeria, kino) jak również w miejscach w tym celu przygotowanych - półkach, stolikach, regałach po to, by znalazca mógł je przeczytać i przekazać dalej. Włączcie się w ogólnopolski bookcrossing poprzez stronę internetową Zacznijcie uwalniać książki, czytać je, dyskutować. Przekonajcie się, ile ciekawych przygód możecie odkryć, ilu ciekawych ludzi poznać, a przy tym sprawić, aby o Waszym zastępie było głośno. Być może w Waszej miejscowości jeszcze nie ma żadnej bookcrossingowej półki - to doskonała okazja, abyście mogli ją założyć! Ile książek udało Wam się uwolnić? Sprawności: poszukująca wartości/poszukujący wartości (**) 46

47 Zadania za 2 punkty: Sztuka czy nie?. Płótno zamalowane kwadratami, pistolety ze śmieci, murale na ścianach starych kamienic. To tylko przykłady dzieł sztuki współczesnej. Zapoznajcie się z kilkoma dziełami sztuki współczesnej/awangardowej i przeprowadźcie dyskusję Czy jest to jeszcze sztuka? Zadajcie sobie niżej podane i wiele innych pytań. Pamiętajcie, że istnieje wiele form prowadzenia dyskusji, może tym razem poprowadzicie ją w dotąd niestosowanej przez was postaci? 1. Czy prace te są sztuką? 2. Czy można łatwo zrozumieć, co autor miał na myśli? 3. Czy są granice sztuki, prowokacji, kiczu? 4. Co można nazwać je mianem prawdziwego dzieła sztuki? Sprawności: poszukująca wartości/poszukujący wartości (**), dekoratorka/ dekorator (**) Piramidy naszych czasów. Każda cywilizacja rozwija się podobnie. Wytwarza dzieła, które zostają dla potomności i świadczą o jej potędze i wielkości. Takimi pomnikami w naszych czasach są piramidy egipskie, chińska czcionka ruchoma, sztuka ceramiczna Majów. Czy nasze czasy też będą pamiętane za 2000 czy 3000 lat? Co zostawimy dla naszych następców? Czy mamy się czym pochwalić, tak jak nasi przodkowie? Zorganizujcie kuźnicę, na której poruszycie temat dzisiejszej cywilizacji. Co przełomowego zostawimy przyszłym pokoleniom? Sprawności: poszukująca wartości/poszukujący wartości (**), znawczyni regionu/ znawca regionu (***) 47

48 Zadania za 1 punkt: Kultura wysoka. Oprócz koncertów, powszechnie nam wszystkim znanych seansów kinowych i spektakli teatralnych w świecie kultury istnieją inne wydarzenia. Dowiedzcie się zastępem, gdzie można wziąć udział w jednym z wydarzeń kulturalnych takich, jak: opera, operetka, teatr muzyczny, filharmonia, galeria sztuki. Dowiedzcie się, czym charakteryzuje się dana forma artystyczna. Weźcie udział w wybranym wydarzeniu, pamiętając o odpowiednim przygotowaniu stroju wyjściowego, zapoznania się z treścią sztuki. Gdy już będzie po wszystkim przedyskutujcie swoje odczucia. Sprawności: planista (***), poszukująca wartości/poszukujący wartości (**), muzyk/ muzyczka (***) Z czym to się je?. Każdy kraj może pochwalić się swoimi potrawami narodowymi, ale to zadanie związane jest bardziej z niezwykłymi rzeczami, jakie jadają ludzie w różnych krajach. Powszechność hipermarketów, w których można kupić dosłownie wszystko, umożliwia poznawanie takich oryginalnych smaków jak ślimaki, krewetki czy owoce z całego świata. Wyszukajcie, jakimi oryginalnymi smakołykami delektują się ludzie na całym świecie, następnie spróbujcie je pozyskać i przeprowadźcie zbiórkę, na której odbędzie się ich degustacja. Wnioski z tego smakowego doświadczenia prześlijcie nam w ciekawej formie. Sprawności: internautka/internauta (**), badacz/badaczka (***) 48

49 Biblioteczka zastępowego Encyklopedia Memo Larousse. Ciało i zdrowie żywność Rafał Łąkowski, Polska Oficyna Wydawnicza BGW,1992 (dla harcerzy) W części dotyczącej żywienia możecie przenieść się w świat przypraw i egzotycznych krajów. Każda przyprawa jest opisana z jakiego kraju pochodzi, do czego się jej używa oraz jakie ma właściwości, skąd pochodzi ich unikatowy smak. Domowy Teatrzyk. Zrób to sam Anna Franek, Marzena Riegiel, wydawnictwo L & L, lipiec 2010 (dla zuchów i harcerzy) Książeczka przeznaczona jest dla dzieci, aby w domowych warunkach wzbogacać ich wyobraźnię, wyrabiać umiejętności manualne i dawać powód do wesołej zabawy. Bon czy Ton. Savoir-vivre dla dzieci Grzegorz Kasdepke, wyd. Literatura, 2010 (dla harcerzy starszych) Zbiór ponad stu niezwykle zabawnych króciutkich opowiadań o wiecznie kłócących się bliźniakach, Kubie i Bubie, które poznają podstawowe pojęcia i zasady savoirvivre'u. Dowiadujemy się zatem, co to znaczy "wychodzić po angielsku", jak odkładać sztućce na talerz, jak dyskretnie ziewać i czy pokazywać palcem. Książka zdobyła Nagrodę Edukacja XXI. (informacje pochodzą ze strony merlin.pl) Wielka Księga Savoir-vivre u Herbert Schwinghammer. Białostockie Zakłady graficzne SA (dla wszystkich grup wiekowych) Bardzo bogato ilustrowana, napisana prostym językiem, przejrzysta książka zawierająca w sobie 13 rozdziałów na temat dobrego i stylowego zachowania w różnych sytuacjach. W tej publikacji znajdziecie jak zachowywać się przy stole, co czym jeść, jak wysyłać zaproszenia, jak powinno się ubierać w zależności od miejsca do którego się wybieramy, porady na temat zachowania w pracy, podróży i wiele innych. Zobaczcie sami! Strona internetowa Ideografika (dla harcerzy) Możecie zajrzeć tu w poszukiwaniu inspiracji. Podstrona zawiera 28 portretów wykonanych techniką typografii, obrazów sławnych osób malowanych słowami. 49

50 Przyjrzyjcie się jakie niesamowite efekty można osiągnąć i spróbujcie sami stworzyć coś równie wspaniałego. Na stronie znajdziecie również ciekawe czcionki. Strona internetowa wallmuralgallery (dla wędrowników) com/) Ta strona jest tak na prawdę galerią prac artystycznych wykonywanych na ścianach- murali. Możecie tutaj znaleźć tysiące gotowych projektów dotyczących od postaci z kreskówek poprzez drobne detale, graffiti aż po prawdziwe dzieła sztuki. Jeśli szukacie inspiracji jak można coś zmalować, znajdziecie ją właśnie tutaj! Strona internetowa migam (dla harcerzy starszych) Bardzo obszerny słownik języka migowego. Na stronie znajdziecie słowa podzielone na kategorie wraz z nagraniami. Zawartość dostępna po zalogowaniu się. Na stronie znajduje się również czasopismo tłumaczone dla niesłyszących. Może znajdziecie tam jakiś ciekawy artykuł? Strona internetowa Bookcrossing.pl (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Bookcrossing polega na zostawianiu w miejscach publicznych przeczytanych książek, np. na ławkach w parku, restauracjach itp. po to, aby znalazca mógł je przeczytać i w podobny sposób przekazać innym czytelnikom. O aktualnych akcjach można przeczytać na powyższej stronie internetowej. Znajdują się też tutaj informacje dla prasy, dla wolontariuszy oraz materiały do druku. Strona internetowa Lomografia.pl (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Lomografia to sposób wykonywania zdjęć w nietypowy, oryginalny sposób, przy użyciu dzisiejszych aparatów oraz specjalnie do tego przeznaczonych. Zdjęcia charakteryzują się między innymi dużą przypadkowością fotografowanych obiektów i ciekawymi barwami. Na stronie można przeczytać dokładniejszy opis tej techniki fotografowania, objerzeć galerię zdjęć, poczytać o specjalnych aparatach fotograficznych, wydarzeniach, konkursach i innych. 50

51 Strona internetowa o poradach domowych (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Strona internetowa pełna przydatnych porad, które można wykorzystać w domu, a także porady związane z haftowaniem Encyklopedia muzyki Max Wade-Matthews, Wendy Thompson, Wydawnictwo MUZA, 2007, (dla zuchów, harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Możecie tu znaleźć informacje o wielu instrumentach nie tylko tych współczesnych ale również historycznych jak i egzotycznych. Zawiera ona także informacje o wielu sławnych kompozytorach oraz budowie orkiestry. Na 512 stronach, które liczy sobie encyklopedia znajdziecie ponad 1000 barwnych ilustracji. Internetowy magazyn o upcyclingu (dla harcerzy starszych i wędrowników) Na stronie ukazują się co tygodniowo materiały związane z tworzeniem przedmiotów metodą upcyclingu, z których można czerpać wenę do własnych projektów. Portal w języku angielskim. Portal o gospodarowaniu odpadami (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Podstrona opisuje przykłady upcyclingu stosowanego powszechnie w naszych kraju oraz samo jego pojęcie. Portal fundacji kultury świata, zajmującej promowaniem różnych kultur w Polsce (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Zawarte są w niej informacje na temat samej fundacji, realizowanych przez nią celów, a także programów. Zawarty jest również kontakt z fundacją. Portal internetowy o gotowaniu (dla zuchów, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) 51

52 Portal internetowy skupiający szeroką społeczność internautów, których wspólnych hobby jest gotowanie. Na stronie znajduje się pokaźny zbiór przepisów na dania z różnych stron świata, które podlegają ocenie innych internautów i pokazują gotowe efekty zastosowania przepisów. Portal dotyczący ceremonii picia herbaty (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Strona internetowa opisująca ceremonię picia herbaty przeprowadzaną w Japonii, wprowadza również w świat historii herbaty. Na pozostałych podstronach znajduje się wiele ciekawych informacji ze świata herbaty. 52

53 OBSZAR MEDIA Prowadzenie biznesu bez reklamy jest jak puszczanie oka do dziewczyny po ciemku. Nikt, poza nami nie wie, co robimy. Stuart Henderson WSTĘP Mass media stały się nieodłącznym składnikiem naszego życia. Funkcjonując w normalnym społeczeństwie, nie jesteśmy w stanie ich unikać. W samochodzie słuchając radia, mijając billboardy i zbierając ulotki, w pracy, przeglądając wiadomości na serwisach informacyjnych, w przerwach dzieląc się ze znajomymi wrażeniami na serwisach społecznościowych, po południu czytając gazetę, wieczorami oglądając film w telewizji czy kinie. W każdej z tych sytuacji mamy kontakt z mediami i reklamą. W świecie postępującej mediatyzacji pozostanie w tyle i nienadążanie z dostosowaniem się do takiego świata może skutkować tylko zaginięciem w akcji i przegraną z szeroko rozumianą konkurencją. Trudno sobie wyobrazić dzisiaj, że jeszcze 15 lat temu strona internetowa firmy była ekstrawagancją, skoro dziś jest podstawową opcją dla rozpoczynających nawet najmniejszy biznes. Ile razy wpisywaliście w wyszukiwarkę Google.pl nazwę jakiejś firmy i oczekiwaliście, że znajdziecie tam nie tylko podstawowe informacje o niej, ale także opinie ludzi, którzy mieli z nią do czynienia? Dziś nie wystarczy mieć stronę internetową. W tym momencie reklama opiera się o ciągłe nagabywanie i przyciąganie konsumentów za pomocą programów lojalnościowych, artykułów, portali społecznościowych, tworzenia PR. Dopiero zrozumienie tych mechanizmów pozwoli nam na promowanie własnej organizacji, własnego środowiska, własnych działań i docieranie z naszymi ideami do jak największej rzeszy ludzi, którzy mogą nam pomóc, lub którym po prostu podoba się to, co robimy. 53

54 PROPONOWANE ZADANIA ZUCHY Zadania za 5 punktów Spotkanie z Praktykiem. Najważniejszymi osobami, bez których nie moglibyśmy mówić o istnieniu mediów są oczywiście dziennikarze. Oni decydują o tym jak wyglądają przekazywane nam informacje. Zaproście na zbiórkę gromady dziennikarza lokalnego medium. Dowiedzcie się od niego, jak wygląda jego praca i dlaczego jego rola jest tak ważna w procesie przekazywania informacji. Sprawności: dziennikarz/dziennikarka, mistrzyni/mistrz słowa Reklamowanie gromady. Autoreklama to umiejętność pokazania samego siebie. To bardzo trudna sztuka, bo łatwo wpaść w przesadę i wprowadzić niepożądaną sztuczność, co może skutkować efektem odwrotnym. Przygotujcie gromadą przedstawienie o tym, kim jest zuch, czym się zajmujecie w harcerstwie i jakie przeżywacie przygody. Postarajcie się pokazać Wasze dzieło jak największej publiczności, np. podczas apelu, akademii szkolnej. Nie zapomnijcie o zuchowych i harcerskich elementach mundurowych, takich jak chusty, czapki, a może założycie całe mundury? Sprawności zespołowe: aktorka/aktor, artystka/artysta Sprawności indywidualne: plastyczka/plastyk, dekoratorka/dekorator Zadania za 4 punkty Jak to wygląda?. Studio telewizyjne to pomieszczenie w telewizji, w którym produkuje się programy: na żywo i te z postprodukcji. Profesjonalne studio telewizyjne zazwyczaj posiada kilka pokoi. Pierwsze studia miały surowy wystrój i nie przejmowano się za bardzo tym, jak ono wyglądało, bo najważniejszy był przekaz informacyjny. Dziś stosuje się najnowocześniejsze technologie, wraz z animacjami komputerowymi, żeby wygenerować studio przyjemne dla oka telewidza. Zróbcie na zbiórce Waszej gromady makietę studia telewizyjnego, 54

55 uwzględniając wszystkie niezbędne jego elementy: miejsce prowadzącego, kamery, dekoracje, pokój reżyserski. Sprawności: majsterklepka, dekoratorka/dekorator pionierka węzły Reklama dźwignią handlu. Wcielcie się w rolę pracowników agencji reklamowej. Każda szóstka ma za zadanie wykonać pracę plastyczną, a następnie zareklamować ją na wystawie Waszych prac, którą zorganizujecie w Waszej szkole. Wygrywa praca tej szóstki, za którą odwiedzający będą w stanie zapłacić najwięcej. Sprawności: sprzedawczyni/sprzedawca, przedsiębiorca, zaczarowana paleta Zadania za 3 punkty Plakat to podstawa. Jedną z pierwszych form reklamowania było rozwieszanie plakatów informacyjnych. Pierwszy raz plakat zawisł w centrum Nowego Jorku w 1835 roku i zachęcał do odwiedzenia występów cyrkowych. Wtedy ludzie zrozumieli, że jest to forma o wiele efektywniejsza od indywidualnie wysyłanych zaproszeń czy ogłoszeń zamieszczanych w gazetach, gdyż więcej ludzi może go zobaczyć. Wykonajcie plakat zachęcający dzieci ze szkoły do wstąpienia do Waszej gromady. Zawieście go przy głównym wejściu do szkoły. Plakat powinien mieć rozmiar przynajmniej formatu A2 i być wykonany w kolorach. Sprawności: dekoratorka/dekorator, plastyczka/plastyk, zaczarowana paleta Z kamerą wśród sąsiadów. Poznajcie swoich sąsiadów. Może jest w Waszej okolicy osoba, z którą warto przeprowadzić wywiad. Staruszek z fascynującą pasją, młody sportowiec, kombatant czy biznesmen - każdy z nich może skrywać historię o swoim życiu, której nawet byście sobie nie wyobrażali. Nagrajcie z tym ciekawym człowiekiem rozmowę o nim samym: o tym co robi w pracy i co lubi robić w wolnym czasie. Zamieśćcie wywiad na serwisie YouTube. Nie zapomnijcie spytać rozmówcy o zgodę. Sprawności: dziennikarka/dziennikarz 55

56 Zadania za 2 punkty Pradawna sztuka zatrzymania obrazu. Czym byłyby dzisiejsze media bez możliwości pokazywania obrazków z miejsc relacjonowania? Zdjęcia w gazetach czy krótki filmik w wiadomościach bardzo często lepiej przemawia do odbiorcy niż potok najpiękniejszych słów pisanych czy wypowiadanych przez narratora. Ale przecież nie tak od razu zbudowano kamery czy aparaty cyfrowe. Droga do tego była długa, ale niezwykle ciekawa. Poznajcie na zbiórce jak wyglądał pierwszy aparat fotograficzny. Poznajcie zasadę działania i zbudujcie własną camera obscura. Czy uda Wam się zrobić z tego zdjęcie? Jeśli tak - koniecznie je nam przyślijcie. Sprawności: fotoamatorka/fotoamator pionierka Szymek posiada już te sprawności, a Wy? Co to jest gazeta?. W Polsce pierwszą gazetę zaczęto wydawać regularnie w Krakowie od 3 stycznia 1661 roku. Był to periodyk o tytule Merkuriusz Polski Ordynaryjny. Dlaczego gazeta jest tak specyficzną publikacją? Czym różni się od książki? Przynieście na zbiórkę po jednym egzemplarzu różnych gazet, które znajdziecie u siebie w domu (upewnijcie się, że nie są już rodzicom potrzebne.) Na zbiórce wykonajcie w szóstkach kolaż w formacie A2, który będzie przedstawiał okładkę najciekawszej, Waszym zdaniem gazety. Sprawności: dekoratorka/dekorator, plastyczka/plastyk, zaczarowana paleta 56

57 Zadania za 1 punkt Media, a co to takiego. Teoretycznie wszyscy wiedzą, co to są media. A może jednak nie jest tak do końca? Przeprowadźcie zbiórkę o tym, co to są media, jakie są ich rodzaje, czym się charakteryzują, jakie mają prawa i jakie są ich zadania. Spróbujcie na własnej skórze w praktyce przekonać się o działaniu różnego rodzaju mediów. Podzielcie się w szóstce na dwa zespoły i niech każdy z nich przygotuje w czasie zbiórki materiał medialny zgodnie z zasadami dla danego rodzaju (radia, gazet, telewizji, portalu internetowego). Już skończyliście? to wyślijcie nam to, co zrobiliście. Sprawności: dziennikarz/dziennikarka, radiowiec Wspomnienia o harcerstwie. Co pewien czas media przypominają sobie o harcerskiej działalności i zamieszczają informację o tym, co w ostatnim czasie robili zuchy, harcerze, harcerze starsi czy wędrownicy. Przez okres trwania całego etapu zbierajcie i magazynujcie takie informacje. Załóżcie specjalny zeszyt, w którym będziecie wklejać artykuły z gazet, wpisywać informacje o audycjach radiowych i telewizyjnych zawierających informacje o działalności harcerskiej. Możecie także wybrać inną tematykę wspomnień jak na przykład śledzić na bieżąco ważne wydarzenie w Waszej miejscowości np. budowę jakiegoś ważnego budynku, remont, wydarzenie społeczne. Sprawności: kronikarz 57

58 HARCERZE Zadania za 5 punktów Wizyta u źródła. Każdy wie, że podstawowymi mediami są radio, gazeta i telewizja. Ale ilu z Was wie, jak one powstają? Z całą pewnością znacznie mniej. Zorganizujcie wizytę w redakcji lokalnego radia/ gazety/ telewizji/ portalu internetowego. Dowiedzcie się, jak one działają. Zadawajcie dużo pytań, bo tylko tak przeniesiecie się w niesamowity świat przekazywania informacji. Sprawności: szperacz (*), poszukiwacz (**) Opinia publiczna siłą mediów. Skąd media wiedzą, o czym mają mówić, żeby odbiorcy chcieli ich słuchać? Aby poznać, co myśli społeczeństwo, najłatwiej zapytać - co lubią, co im się podoba, kogo popierają. Dlatego prowadzi się badania opinii publicznej. Pierwsze takie badanie wykonano w 1824 roku w Pensylwanii (USA), w trakcie prawyborów prezydenckich. Przeprowadźcie własne badania. Zróbcie sondaż wśród przynajmniej 100 przechodniów i zadajcie im pytania o to, czy wiedzą coś o działalności harcerskiej w ich mieście, co chcieliby, żeby zuchy, harcerze, harcerze starsi i wędrownicy robili dla społeczeństwa, czy należeli kiedyś do naszego ruchu, jak oceniają działalność naszego ruchu. Sprawności: szperacz (*), poszukiwacz (**) Zadania za 4 punkty Popracujmy jak w radio. - Radio to jedno z najciekawszych mediów dostępnych w dzisiejszym świecie. Nieważne czy za jego twórcę uznamy Guglielmo Marconiego, Nicola Teslę czy Aleksandra Popowa. Pewne było, że pozwoli ono na przesyłanie treści na duże odległości w krótkim czasie wraz z przekazem emocji co było niemożliwe do osiągnięcia za pomocą prasy drukowanej. Spróbujcie odtworzyć klimat pracy w radio na Waszej zbiórce zastępu. Przygotujcie i nagrajcie słuchowisko. Jego tematem może być aktualny problem lub ważne wydarzenie w Waszej miejscowości np. festyn czy inne wydarzenie kulturalne lub np. wybory. 58

59 Waszą pracę spróbujcie odtworzyć w szkolnym radiu lub zamieścić na stronie internetowej. Sprawności: szperacz (*), poszukiwacz (**) historia Wywiad z. W sztuce reklamy i prezentowania bardzo ważna jest przejrzystość i jasność, kto jest kim w środowisku. Najważniejszą osobą reprezentującą harcerstwo w społeczeństwie lokalnym jest Wasz komendant hufca. Żeby przybliżyć tę postać szerszemu gronu, przeprowadźcie z nim wywiad, w którym zapytacie o to: jak znalazł się w harcerstwie, co go w nim najbardziej pasjonuje, co motywuje go do dalszej pracy harcerskiej, jak działa Wasz hufiec. Treść wywiadu zamieśćcie na stronie swojej drużyny (lub jeśli się uda na stronie hufca). Przyślijcie do nas plik tekstowy z wywiadem oraz link do strony, na której został opublikowany. W zależności od Waszych chęci możecie przeprowadzić wywiad z inną ciekawą dla Was postacią. Sprawności: komputerowiec (*), reporter/reporterka (**) WWW Zadania za 3 punkty Film dokumentalny. Kino powstało dla rozrywki szerokiej rzeszy ludzi. Równolegle z filmem fabularnym rozwijał się film dokumentalny. Początkowo, tym co wyróżniało ten rodzaj filmów, było dokumentowanie oraz przedstawianie faktów, co odróżniało je od filmów fabularnych, które przedstawiały wydarzenia fikcyjne. Filmy dokumentalne były często tworzone w celach informacyjnych lub dydaktycznych. Od roku 1927 w Polsce powstawała cotygodniowa kronika filmowa. Były to krótkie 10-minutowe filmy, wyświetlane w Polskich kinach przed seansem filmowym. Tradycja ta była kontynuowana po II wojnie światowej aż do 1994 roku. Przygotujcie w zastępie 5 minutowy film dokumentalny na temat bohatera swojej drużyny (lub hufca czy chorągwi, jeśli Wasza drużyna nie ma bohatera). Przedstawcie jego sylwetkę (uwzględniając historyczne fakty) oraz genezę, jako bohatera drużyny/hufca/chorągwi. Film umieśćcie na serwisie YouTube. 59

60 Sprawności: komputerowiec (*),aktorka/aktor (**) historia WWW Jak nas widzą,tak nas piszą. Jak w Waszym środowisku lokalnym postrzegane jest harcerstwo? Czy jest przyjmowane z optymizmem i uśmiechami, czy raczej niechętnie zerkają na Was, gdy idziecie w mundurach ulicami? Czy społeczeństwo w Waszej miejscowości zna różnice pomiędzy poszczególnymi organizacjami harcerskimi? Czy trzeba coś zmieniać? Jeśli tak, to co i w jaki sposób? Przeprowadźcie dyskusję na zbiórce zastępu, w trakcie której odpowiecie na zadane wyżej pytania i prześlijcie nam najważniejsze wnioski w postaci pliku tekstowego. Sprawności: poszukiwacz (**) historia symbolika Zadania za 2 punkty Wystawa na stulecie. Media przekazują nam informacje, w końcu to ich podstawowe zadanie. Informacje przekazywane są jednak również innymi kanałami niż radio, telewizja czy Internet. Przed tymi wynalazkami bardzo popularną formą informowania były wystawy. Przedstawiały one za pomocą tekstów, obrazów czy zdjęć to, co się już kiedyś wydarzyło albo reklamowały to, co będzie niedługo. Przygotujcie w zastępie wystawę na temat, w jaki sposób Wy i Wasz hufiec obchodziliście stulecie harcerstwa w Polsce. Wystawa powinna zawierać zdjęcia z opisami, teksty i rysunki, które łącznie stworzą zwartą opowieść o obchodach tego jubileuszu w Waszym mieście. Wystawę umieśćcie w szkole, w której się spotykacie lub innym dostępnym publicznym miejscu. Poproście drużynowego o pomoc w znalezieniu miejsca. Sprawności: dekorator/dekoratorka (**) historia 60

61 Medialne kalambury. Każdy redaktor musi umieć posługiwać się językiem charakterystycznym dla jego zawodu. Dlatego dowiedzcie się co oznaczają terminy: studio, setka dziennikarska, artykuł, kamera, wywiad, billboard, portal internetowy, news, reklama, gazeta, wstępniak, ramówka itp. Zagrajcie na zbiórce w kalambury, do których będą one stanowiły bazę słów. Sprawności: szperacz (*), poszukiwacz (**) Zadania za 1 punkt Jak wygląda gazeta. Co składa się na gazetę? Wiecie, że wszystko to co znajduje się na tych kartkach, ma swoją własną nazwę? Wydawać by się mogło, że każda gazeta wygląda inaczej, ale w rzeczywistości jest w tym ukryty schemat. Przeprowadźcie zbiórkę o tym, co składa się na gazetę. Wyjaśnijcie takie terminy jak: stopka redakcyjna, lead, szpalta, łam, czołówka, bękart drukarski, czytelnicza linia przyciągania, interlinia, kolumny, światło (w znaczeniu drukarskim), winieta, wersaliki. Oprócz zdjęć prześlijcie nam konspekt zbiórki. Sprawności: szperacz (*), reporter/reporterka (**) Szymon przypomina, że wybór zadania łatwego nie oznacza zdobycia dużej liczby punktów. Co z tym BLOGiem?. Pierwszy blog został założony już w 1994 roku. Jego autorem jest Justin Hall z USA, który do dziś prowadzi swoje internetowe zapiski. Ale czy powstałe wraz z rewolucją teleinformatyczą blogi to już dziennikarstwo, czy to tylko pamiętnik, którym dzielimy się z każdym nieznajomym. Przeprowadźcie sąd nad tematem. Podajcie argumenty za i przeciw. Zapiszcie je na tablicy i wypracujcie wspólne stanowisko. Sprawności: poszukiwacz (**) 61

62 HARCERZE STARSI Zadania za 5 punktów Prawdziwy wywiad radiowy/telewizyjny. Zastanówcie się wspólnie, na jakie tematy chcielibyście porozmawiać z dziennikarzami radiowymi lub telewizyjnymi w swojej lokalnej miejscowości. Udajcie się do redaktorów naczelnych wybranych mediów i przekonajcie te osoby do nagrania z Wami wywiadu na wybrany temat. Poproście dziennikarzy, aby opowiedzieli Wam o codziennym życiu w radio/tv, panujących w takich miejscach zasadach, problemach i ciekawych sytuacjach. Sprawności: dziennikarka/dziennikarz (***), rzecznik/rzeczniczka drużyny (***) historia symbolika Zamiast urzędowi oddaj harcerzowi. Reklama jest dźwignią handlu mówi stare przysłowie handlowców. Warto się reklamować nie tylko w biznesie. Organizacje pożytku publicznego, jaką jest Związek Harcerstwa Polskiego, również sięgają do środków przekazu reklamowego. Jednym z takich celów jest uzyskanie jak najwięcej środków z Kampanii 1% co pozwala na zdobycie funduszy potrzebnych do łatwiejszego i bardziej efektywnego działania. Zaprojektujcie i wykonajcie ciekawe ulotki dla swojej drużyny, które będziecie mogli rozdać rodzicom, ich znajomym oraz wszystkim innym, którzy mogą przekazać Wam 1% swojego podatku. Ulotka powinna zawierać: sposób wypełnienia PIT, informację o Was, informację, na co wykorzystacie zebrane w ten sposób fundusze. Sprawności: finansista (***), dekoratorka/dekorator (**) A to było tak. Reportaż to forma dziennikarska, która liczy już ponad 150 lat. W Polsce prekursorami tego gatunku byli Władysław Reymont i Henryk Sienkiewicz. Dziś trudno wyobrazić sobie wydanie gazety, wiadomości telewizyjnych czy radiowych bez chociażby malutkiej relacji naocznego świadka z miejsca ciekawych 62

63 wydarzeń. Napiszcie zastępem reportaż z wydarzenia hufca (biwak, rajd, itp.) Skontaktujcie się z lokalnym medium (gazeta lokalna, lokalny portal internetowy, oficjalny serwis miejscowości) i prześlijcie im swoją pracę, żeby mogli się z nim zapoznać wszyscy czytelnicy. Sprawności: dziennikarka/dziennikarz (***), rzecznik/rzeczniczka drużyny (***) WWW Zadania za 4 punkty A niech nas zobaczą. W mediach podstawą jest przekazywanie informacji. Jednak większość ludzi na świecie lepiej zapamiętuje za pomocą wzroku. Dlatego ważne jest, żeby do przekazywanych informacji załączać odpowiednie ilustracje. Zróbcie fotogalerię z biwaku drużyny w serwisie Picasa Web Albums ( Opiszcie w 2 zdaniach każde zdjęcie, żeby całość stanowiła samodzielny materiał prasowy. Sprawności: fotograf (**) WWW Harcerskie wiadomości. Wszyscy oglądają wiadomości. Statystyczny, dorosły Polak ogląda w telewizji lub wysłuchuje w radio przynajmniej jeden serwis informacyjny w ciągu dnia. Każda stacja radiowa czy telewizyjna produkuje co najmniej jeden serwis informacyjny często w kilku wydaniach w trakcie dnia. Wydanie główne emitowane jest zazwyczaj pomiędzy godziną 18 a 22. Korporacje medialne posiadają niekiedy całe stacje telewizyjne poświęcone w całości tematom informacyjnym (takie jak TVN24, TVP Info, Polsat NEWS). Generalną zasadą programów tego typu jest wyraźne oddzielenie informacji od komentarza. Przygotujcie zastępem własny, harcerski, telewizyjny serwis informacyjny Waszego hufca. Zbierzcie informacje o tym, co się działo ostatnio i co ma się zdarzyć niedługo (przynajmniej 5 informacji). Utrwalcie wszystko kamerą lub telefonem 63

64 komórkowym. Rezultat umieśćcie na serwisie YouTube. Cały serwis informacyjny powinien mieć nie mniej niż 4 i nie więcej jak 10 minut. Sprawności: dziennikarka/dziennikarz (***), mistrzyni obiektywu/mistrz obiektywu (***) WWW Zadania za 3 punkty Talk show. Każdy z Was widział na pewno niejedno talk show. Zazwyczaj polega ono na tym, że prowadzący rozmawia na wybrany temat z zaproszonymi gośćmi. Spróbujcie przeprowadzić własny 20-minutowy program talk show. Sami wybierzcie temat, który Was interesuje, bądź też jest dla Was kontrowersyjny. Poczujcie się jak w prawdziwym studio. Zwróćcie uwagę nie tylko na treść przekazu, ale także na Wasz wizerunek, makijaż, odpowiednie oświetlenie. Nagrajcie swój program za pomocą kamery, zamieśćcie na serwisie YouTube, a link podeślijcie Radzie TEZM. Sprawności: aktorka/aktor (**), mistrzyni obiektywu/mistrz obiektywu (***), reżyser (***), dziennikarz/dziennikarka (***) symbolika Różne oblicza dziennikarstwa. Zawód dziennikarza jest bardzo popularny, ale czy na pewno każdy może nim zostać? Dziennikarstwo dzieli się również na różne typy, na przykład dziennikarstwo śledcze, dziennikarstwo obywatelskie. Dowiedzcie się, jakie jeszcze inne typy dziennikarstwa można wyróżnić oraz czym się one charakteryzują. Wcielcie się w rolę dziennikarza wybranego typu. Ułóżcie program reportażu telewizyjnego na wybrany przez siebie temat, a kiedy wszystko już będzie gotowe, zrealizujcie go. Obrobiony film prześlijcie do organizatorów. Sprawności: mistrzyni obiektywu/mistrz obiektywu (***), dziennikarz/ dziennikarka (***) 64

65 To bardzo ciekawy obszar, może warto wykonać więcej niż jedno zadanie? Zastęp Dzikich Lwów podejmie się realizacji trzech zadań, pobijecie ten rekord? Zadania za 2 punkty Kto jest dziennikarzem?. Z początku pisanie do prasy było zarezerwowane tylko dla nielicznej grupy ludzi, którzy zdobyli odpowiednie wykształcenie. Wraz z rozwojem technologii teleinformacyjnych i ich upowszechnieniem w społeczeństwach każdy może być dziennikarzem. To fenomenalny przykład zmian relacji w tej części kontaktów społecznych. Z biernego odbiorcy każdy człowiek może stać się nadawcą informacji. Wielu nadawców mass mediów korzysta z tego zjawiska i pozyskuje informacje od swoich słuchaczy/czytelników/widzów. Jest to dziennikarstwo obywatelskie. Wcielcie się w rolę dziennikarza obywatelskiego. Znajdźcie ciekawy społeczny temat i zainteresujcie nim lokalne medium. Może to być gazeta wydawana w gminie, lokalny portal internetowy czy stacja radiowa. A może uda Wam się zamieścić materiał na którymś z największych polskich serwisów dziennikarstwa społecznego - takim jak Kontakt24. Jeśli wam się uda, przyślijcie nam link/zdjęcia/skan tego materiału. Sprawności: dziennikarka/dziennikarz (***) WWW 65

66 Język polska bardzo łatwa. Dziennikarz powinien bardzo dobrze znać język, w którym tworzy. Co jednak z tymi osobami, które stawiają pierwsze kroki na tym polu? Zastanówcie się, jakie zasady pisowni polskiej najczęściej przydają się dziennikarzowi. Opracujcie mini poradnik pomagający takim osobom szlifować swoje umiejętności językowe. Sprawności: DTP-owiec (***) Zadania za 1 punkt Dziennikarska dykcja. Dziennikarze pracujący w radiu lub na wizji podobnie jak aktorzy muszą ćwiczyć dykcję. Dowiedzcie się, co to takiego jest oraz jak można ćwiczyć ją, nie będąc uczestnikiem studiów dziennikarskich lub aktorskich. Następnie przeprowadźcie zestaw takich ćwiczeń na zbiórce zastępu, robiąc przy tym wiele ciekawych zdjęć, na które Rada TEZM czeka z niecierpliwością. Sprawności: aktorka/aktor (**) Ile jest tych gazet?. Dziennik, tygodnik, dwutygodnik, miesięcznik, magazyn, czasopismo, tabloid, prasa opiniotwórcza - to terminy opisujące typy różnorakich gazet. Można się z łatwością w tym wszystkim pogubić. Czym różnią się od siebie poszczególne z nich? Zróbcie zbiórkę poświęconą rodzajom gazet i temu, czym się różnią. Sprawności: dziennikarz/dziennikarka (***) 66

67 WĘDROWNICY Zadania za 5 punktów Harcerskie Public Relations. W Public Relations kluczem jest utrzymywanie dobrych relacji z dziennikarzami. Od dziennikarza zależy, jaka informacja zostanie przekazana do opublikowania. Zawsze warto dołożyć starań, żeby była jak najlepsza o nas. Często trzeba również pomóc losowi i stworzyć sytuację i okazję dziennikarzowi do napisania ciekawego tematu. Wcielcie się w rolę PR-owców hufca. W czasie biwaku lub imprezy zaproście przedstawicieli lokalnych mediów na najciekawszy punkt programu. W razie potrzeby zorganizujcie dla nich transport i objazd po punktach gry. Zapewnijcie możliwość porozmawiania z komendantką hufca, komendantem biwaku, zuchami, harcerzami, harcerzami starszymi i wędrownikami. Nie zapomnijcie poprosić o autoryzację wypowiedzi. Wszystkie szczegóły dogadajcie z Komendą Hufca. Prześlijcie nam materiały prasowe opublikowane w mediach po Waszej akcji. Sprawności: rzecznik/rzeczniczka harcerstwa (mistrzowska) A niech gadają. Wywiad jest podstawową formą uzyskiwania informacji od drugiego człowieka, używaną od samego początku rozpowszechnienia mediów najpierw w gazetach, potem w radio, na końcu w telewizji. Zróbcie radiowy wywiad z 2 członkami komendy Waszego hufca. Zapytajcie ich o ostatnie i najbliżej planowane wydarzenia dla całego hufca. Całość powinna trwać nie krócej niż 3 minuty i nie dłużej niż 7 minut. Zapis wywiadu w formacie MP3 umieśćcie na stronie swojej drużyny. Umieśćcie plik również w serwisie Wrzuta.pl. Sprawności: dziennikarka/dziennikarz (***) WWW 67

68 Zadania za 4 punkty Sztuka prezentowania siebie. Świat mediów należy do tych najbardziej odważnych. Tych, którzy umieją pokonać swój wewnętrzny strach i tremę oraz stanąć przed kamerą. Jest to trudne zadanie, bo świadomość tego, że ktoś nam się przygląda, jest bardzo deprymująca. Zorganizujcie zbiórkę w zastępie, na której będziecie ćwiczyć sztukę autoprezentacji. Niech każdy z uczestników przygotuje trzyminutowe wystąpienie zawierające: imię, nazwisko, pełnione funkcje harcerskie, zainteresowania, co daje Wam harcerstwo, dlaczego warto wstąpić do Waszej drużyny. Załóżcie swój kanał na serwisie YouTube, na którym zamieścicie ostateczne wystąpienia wszystkich członków zastępu. Sprawności: mistrzyni obiektywu/mistrz obiektywu (***) WWW Upominki z harcerskich wrażeń. Zastanawialiście się skąd biorą się plakietki, znaczki, buttony, które dostajecie na każdym biwaku? Aż trudno sobie wyobrazić sztandarowy biwak hufca bez nowej, rewelacyjnej naszywki, którą można przytwierdzić do munduru. Zaprojektujcie zastępem i zlećcie wykonanie znaczka pamiątkowego na biwak drużyny. Swój projekt zapiszcie w formacie pdf. Pamiętajcie, żeby porozumieć się z drużynowym w celu zabezpieczenia środków na ten cel. Jeśli w drużynie nie będzie na to pieniędzy sami wykonajcie znaczki (wystarczy drukarka, laminarka, agrafka i pomysł). Sprawności: dekoratorka/dekorator (**), grafik komputerowy (mistrzowska) pionierka 68

69 Zadania za 3 punkty Szkolenie dla PR-owców. Szkoleń nigdy za mało. Wiedzę należy posiadać. Doświadczenie idzie w parze z solidnymi podstawami. Zgadzacie się z tymi tezami? Jeśli tak, to na pewno docenicie jak ciekawe i przydatne dla Was może okazać się wzięcie udziału w szkoleniach z zakresu public relation. Odszukajcie warsztaty organizowane przez naszą organizację lub samorządy lokalne, szkoły, uczelnie. Namówcie na udział w warsztatach także swoich znajomych. I pamiętajcie, wiedzy nigdy za mało! Sprawności: dziennikarka/dziennikarz (***) Relacja na żywo. W przekazywaniu informacji liczy się czas. Coś, co dziś jest newsem, jutro już jest historią. To jest powód, dla którego należy się spieszyć, a najlepiej działać na bieżąco. Stąd właśnie taka popularność relacji prowadzonych na żywo z rozmaitych wydarzeń. Dlatego stwórzcie funpage wydarzenia hufca (biwak, rajd itp.) na portalu Facebook. Opisujcie na nim na bieżąco, co się dzieje to co oficjalne, ale także ciekawostki, anegdoty i śmieszne rzeczy które się wydarzyły. Wcześniej skontaktujcie się z komendą wydarzenia i poproście o umieszczenie w regulaminie informacji o planowanej relacji na żywo z sugestią jej śledzenia. Sprawności: dziennikarz/ dziennikarka (***) WWW Praca z prasą. Każdy z Was miał w rękach gazetę. Przeglądając ją strona po stronie, czasem zwraca się uwagę tylko na ciekawe tytuły lub obrazki. Tak wygląda gazeta od strony czytelnika. Ciekawe, jak to jest z drugiej strony - być wydawcą!? Stwórzcie swoją małą zastępową redakcję. Rozdzielcie funkcje: Redaktor naczelny, dziennikarze, korektorzy. Stwórzcie dwustronicową gazetkę o tegorocznej działalności Waszego zastępu. Pamiętajcie, aby zadbać o chwytliwy tytuł gazety, poszukajcie ciekawych zdjęć, zabawcie się w redaktorów i napiszcie krótkie artykuły. Na koniec zadbajcie o wygląd swojej gazety. Poznacie dzięki temu 69

70 niesamowite możliwości dzisiejszych programów tekstowych. Gazetka powinna przyciągać wzrok! Sprawności: DTP-owiec (***), wydawca (mistrzowska) pionierka Zadania za 2 punkty Komputer nie zastąpi przyjaciela. W świecie szybkiej oraz ogólnodostępnej rozrywki za pośrednictwem Internetu, młodzi ludzie coraz rzadziej kontaktują się ze sobą w świecie rzeczywistym. W socjologii i psychologii już od kilku lat istnieje termin uzależnienia od Internetu, które jest równie niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia jak uzależnienie od narkotyków czy alkoholu. Wycofanie społeczne i nieumiejętność nawiązywania realnych relacji z otoczeniem to tylko niektóre z problemów spowodowanych nadmiernym przebywaniem w świecie wirtualnym. Na zbiórce zastępu przygotujcie kuźnicę na temat zagrożeń płynących z przedkładania świata wirtualnego nad świat realny. Oprócz zdjęć przyślijcie do Nas konspekt kuźnicy. Sprawności: DTP-owiec (***), badacz / badaczka (***) Czym by się tu promować...? Marketing i public relations to utożsamiane ze sobą pojęcia. Mimo że ta druga dyscyplina wywodzi się z pierwszej, to nie można stawiać ich na równi. Czym różnią się od siebie? Dlaczego w perspektywie czasu harcerstwo lepiej promować zgodnie z zasadami PR? Przeprowadźcie zbiórkę na ten temat. Zapoznajcie się z cechami jednego i drugiego. Przygotujcie krótką strategię public relations dla swojej drużyny w postaci prezentacji multimedialnej. Rozważcie takie zagadnienia jak kształtowanie wizerunku, budowanie marki, logotypy. Sprawności: grafik komputerowy (mistrzowska), drużyny (***) rzecznik/rzeczniczka 70

71 Zadania za 1 punkt Prasowa piramida. Pisząc relację z jakiejś imprezy, która potem miałaby się znaleźć w gazecie, należy pamiętać o tym, że szczególnie w wydaniach papierowych miejsce zazwyczaj jest ograniczone. Dlatego bardzo często zdarza się, że przesyłany tekst jest ucinany po którymś z akapitów. Ale nie ma co się martwić, ponieważ istnieje rada na to, żeby tak ucięty artykuł nadal stanowił spójną całość. Dowiedzcie się, w jaki sposób konstruuje się informacje prasowe. Ułóżcie taką informację na dowolnie wybrany przez Was temat i spróbujcie doprowadzić do jej publikacji w dowolnym medium. Sprawności: rzecznik/rzeczniczka drużyny (***), dziennikarka/ dziennikarz (***) Czwarta władza. O tym, że w państwach demokratycznych występuje podstawowa zasada podziału władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą uczą się w szkole wszyscy. Baron Charles Louis de Montesquieu zawarł tą tezę już w 1748 roku w traktacie filozoficznym O duchu praw. Ale czy wiecie, że Edmund Burke w debacie parlamentarnej w 1787 roku na otwarcie zgłoszenia Prasowego Izby Gmin Wielkiej Brytanii zaproponował rozszerzenie tego podziału o czwartą władzę - prasę? W tej koncepcji prasa (nawet tak raczkująca) miała kontrolować i wpływać na trzy pozostałe dbając o szeroko rozumiany interes społeczny. Czy dziś również media można uznać za czwartą władzę państw demokratycznych? Czy może jest istotniejsza lub bardziej wpływowa od innych? Czy jest to z korzyścią dla obywatela? Jaka jest pozycja mediów w dzisiejszym świecie. Przeprowadźcie kuźnicę w zastępie w trakcie, której omówicie tą kwestię. Oprócz zdjęć przyślijcie nam konspekt wraz ze sprawozdaniem, w którym zawarte będą Wasze wnioski. Sprawności: badacz/badaczka (***) 71

72 Biblioteczka zastępowego Język ciała, gestów i zachowań Allan Pease, Kraków 1992, (dla harcerzy starszych i wędrowników) Na początek troszkę teorii o tym jak ważne w komunikowaniu jest informacje przekazywana niewerbalnie - czyli bez użycia słów, za pomocą gestów, prezencji, czy prezentacji. Społeczeństwo informacyjne. Cyberkultura. Sztuka multimediów Kluszczyński R., Kraków 2001, (dla harcerzy starszych i wędrowników) Praca, która uświadamia nam jak istotną rolę w dzisiejszych społeczeństwach pełni informacja i media, które je przekazują. Public Relations Sam Black, Kraków 2001, (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Podstawowa praca z zakresu konieczności i opłacalności budowania stałej, stabilnej i rzetelnej współpracy pomiędzy różnymi podmiotami życia publicznego - w tym organizacji pozarządowych. Edukacja medialna. Scenariusze zajęć Ewa Grzesiak, Renata Janicka-Szyszko, Magdalena Steblecka, Gdańsk 2005, (dla harcerzy i harcerzy starszych) To pozycja zawierająca propozycje zajęć o świecie mediów dla niemal każdej grupy wiekowej. Pomagają nauczyć adekwatnego stosunku do mediów i czerpać z nich to, co wartościowe przy jednoczesnym odrzuceniu treści szkodliwych. Portal edukacjamedialna.pl. Serwis EDUKACJA MEDIALNA to odpowiedzią na współczesne potrzeby rodziców, nauczycieli i wychowawców. Pomogą przygotować dzieci i młodzież do twórczego oraz krytycznego odbioru mediów tak, aby przekaz, docierający do nich, był jak najbardziej wartościowy i jak najmniej szkodliwy. Portal signs.pl Portal poświęcony polskiej reklamie wizualnej. W zakładce Wiedza znajduje się wiele przydatnych informacji i przykładów dotyczących tworzenia reklam i materiałów promocyjnych. 72

73 Serwis promocja.zhp.pl Nasz organizacyjny serwis, na którym znajdują się informacje i pomoce związane z promowaniem naszej organizacji. Zawiera wiele szablonów oraz przykładów tego jak pokazywać ZHP na zewnątrz poprzez działania od komunikatu prasowego aż po strategię wizerunkową Związku Harcerstwa Polskiego. 73

74 OBSZAR SAMORZĄDNOŚĆ LOKALNA I PATRIOTYZM Prawdziwym patriotą jest ten, który nie ze wszystkiego jest zadowolony w swej ojczyźnie, to człowiek, który pragnie i walczy o to, by w niej było lepiej." Charles Dickens WSTĘP Patriotyzm oznacza umiłowanie tego, co ojczyste: umiłowanie historii, tradycji, języka czy samego krajobrazu ojczystego. Jest to miłość, która obejmuje również dzieła rodaków i owoce ich geniuszu. Próbą dla tego umiłowania staje się każde zagrożenie tego dobra, jakim jest ojczyzna. Nasze dzieje uczą, że Polacy byli zawsze zdolni do wielkich ofiar dla zachowania tego dobra albo też dla jego odzyskania. Świadczą o tym tak liczne mogiły żołnierzy, którzy walczyli za Polskę na różnych frontach świata. Są one rozsiane na ziemi ojczystej oraz poza jej granicami. Wydaje mi się jednak, że jest to doświadczenie każdego kraju i każdego narodu w Europie i na świcie. Jan Paweł II Pamięć i tożsamość Samorząd lokalny to zorganizowanie społeczności danego terenu, która chce działać na rzecz małej ojczyzny. Zajmuje się on kierowaniem i zarządzaniem sprawami publicznymi w interesie mieszkańców, działa we wszystkich państwach demokratycznych. W Polsce istnieje trójstopniowy podział terytorialny. To znaczy, że mamy: gminy, powiaty i województwa. W naszym kraju jest gmin, 379 powiatów i 16 województw. Czy w dzisiejszych czasach można być patriotą? Tak i to w bardzo prosty sposób. W dzisiejszych czasach nie trzeba umierać za Ojczyznę, by nim być. Trzeba pamiętać o tych, który oddali życie za naszą wolność, czyli brać udział 74

75 w uroczystościach patriotycznych. Należy też spełniać obowiązki, jakie nakłada na nas Państwo: przestrzeganie prawa, płacenie podatków, łączenie się z narodem podczas klęski lub tragedii narodowej, szanowanie żałoby narodowej, gdy taka zostanie nałożona przez prezydenta. Bardzo ważnym elementem patriotyzmu jest wpieranie działań na rzecz Małej Ojczyzny. Wiele samorządów lokalnych proponuje działania, które my, jako zuchy, harcerze, harcerze starsi i wędrownicy, możemy wesprzeć, pomóc w ich realizacji. Realizując zadania w ramach obszaru Patriotyzm, poznacie dokładnie, jak funkcjonują samorządy od kuchni. Poznacie także sposoby wyrażania patriotyzmu we współczesnych czasach oraz ciekawe techniki zgłębiania historii naszej Ojczyzny, odmienne od tych, które poznajemy w szkole. Na zakończenie mamy dla Was słowa Stanisława Sojki, który bardzo prosto tłumaczył to, o co chodzi nam w tym obszarze: Patriotyzm to szacunek do tego, co mnie buduje mojej rodziny. A także do regionu, w którym przyszedłem na świat, związanego z nim etosu, tradycji, również muzycznych. Polska to wspólnota małych ojczyzn, do której należymy przez język, historię i kulturę. O wiele intensywniej czuję, że jestem Polakiem, kiedy jestem poza granicami kraju. Czuję, że jestem daleko od tego, co mi bliskie, kiedy wyjeżdżam. Ale patriotyzm nie oznacza, że powinienem kogoś, kto nie jest z mojej rodziny, traktować źle. Wykluczenie innych nie jest patriotyzmem, dalsi czy bliżsi sąsiedzi to nasi bliźni i z nimi też odczuwamy jakieś pokrewieństwo. Zatem do dzieła! Zapraszamy Was do biało-czerwonej przygody! 75

76 PROPONOWANE ZADAŃIA ZUCHY Zadania za 5 punktów U Gospodarza. Na czele każdej naszej małej ojczyzny: wsi, miasteczka, dużego miasta, gminy stoi jego gospodarz - wójt, burmistrz czy prezydent. Każda z tych osób na co dzień zmaga się z wieloma zadaniami, które wypełnia po to, aby nam - mieszkańcom żyło się dobrze. Zastanówcie się na zbiórce, co Was najbardziej ciekawi w pracy gospodarzy Waszych miejscowości i jakie pytania chcielibyście im zadać. Następnie umówcie się na krótką zbiórkę w urzędzie miasta lub gminy i przeprowadźcie wywiad z włodarzem Waszej miejscowości. Nie zapomnijcie o pamiątkowym zdjęciu. Rada TEZM jest bardzo ciekawa Waszego wywiadu, dlatego wyślijcie Wasze dzieło do nas w dowolnej formie. WWW Mapa śladów historycznych. Czy uważacie, że w Waszej miejscowości nie wydarzyły się żadne wydarzenia historyczne? Czy myślicie, że nie było na terenie wokół, którego mieszkacie żadnych bitew, marszów? Oczywiście, że były! Wystarczy tylko trochę poszukać, popytać, a na pewno odnajdziecie ślady historii. Przed zbiórką zapytajcie Waszych Rodziców albo Dziadków bądź innych członków rodziny, czy znają jakieś wydarzenia, które miały miejsce przed laty w Waszej okolicy. Dokładnie zanotujcie lub nagrajcie to, co Wam powiedzą Wasi najbliżsi. Na zbiórce przedstawcie gromadzie swoje notatki. Wybierzcie spośród wszystkich wydarzeń jedno - najciekawsze. Może to być bitwa, miejsce sejmików, powstania, pospolitego ruszenia, miejsce, gdzie zakończyła się bitwa, gdzie odznaczono walecznych. Wykonajcie wielką mapę miejscowości na arkuszu dużego formatu i zaznaczcie tam miejsca związane z wybranym wydarzeniem historycznym. Opiszcie, co się działo w danym miejscu, zaznaczcie barykady, szlak bojowy, miejsce apelu, magazyny. Na kolejnej zbiórce, wykorzystując przygotowaną mapę, wyruszcie na wspólną wyprawę. Wasz pobyt w każdym miejscu uwiecznijcie 76

77 zdjęciem. Waszymi odkryciami może uda Wam się podzielić z innymi z Waszej szkoły. Rada TEZM czeka na odnalezione przez Was ślady historyczne. Powodzenia! terenoznawstwo Zadania za 4 punkty: Drzewo mojej rodziny. Każdy z Was na pewno nie raz słyszał o drzewie genealogicznym. Pewnie już zdarzyło się w Waszym życiu wykonać takie drzewo w ramach szkolnej pracy. Spróbujcie wrócić do tematu. Patriotyzm objawia się też poprzez znajomość i utożsamianie się ze swoimi korzeniami. Pierwszymi osobami, które pomogą Wam w wykonaniu zadania, są Wasi Rodzice i Dziadkowie. Usiądźcie z nimi przy szklance soku czy herbaty i wypytajcie kim byli, czym się zajmowali Wasi przodkowie. Poproście swoich najbliższych członków rodziny, aby pomogli Wam narysować (na razie na brudno) drzewo genealogiczne zawierające co najmniej 4 pokolenia wstecz od Waszego. Nie ograniczajcie się jedynie do prostej linii pokrewieństwa, ale także uwzględnijcie rodzeństwo Waszych przodków. O każdej osobie zanotujcie kilka zdań mówiących o jej życiu. Zebrane informacje i naszkicowane drzewa przynieście na zbiórkę. Wykonajcie już na czysto Wasze prace. Będą Wam potrzebne duże arkusze papieru i inne artykuły plastyczne. Na karteczkach w kształcie liści napiszcie kilka zdań o widniejącej na drzewie osobie. Liście przyczepcie do gałęzi, tak, aby nie były płasko przyklejone. Wszystkie prace umieśćcie na wystawie w szkole lub miejscu Waszych spotkań. Nie zapomnijcie opowiedzieć sobie na kolejnej zbiórce o korzeniach Waszych rodzin. Na koniec tego zadania postarajcie się posadzić drzewo w wyznaczonym przez urząd miasta/gminy miejscu. Niech to będzie symbol trwałości korzeni Waszej rodziny. Powodzenia! I nie zapomnijcie pochwalić się Waszymi drzewami. Paszport do Europy. - my zuchy chcemy poznać wielki świat. My zuchy chcemy poznać świat, w którym żyjemy, ten dalszy i ten bliższy. Codziennie poznajemy nasze małe ojczyzny, jesteśmy Polakami i poznajemy Polskę, ale mieszkamy też w Europie. Aby wybrać się w podróż po naszym kontynencie, potrzebujemy paszportu do Europy. Aby go uzyskać, poznajcie symbole narodowe wybranych państw leżących na terenie Europy, tworząc jedną wielką flagę z dużego formatu brystolu, na której umieścicie flagi innych państw. Zagrajcie w kalambury, dzięki 77

78 którym poznacie charakterystyczne cechy kilku wybranych krajów. Jak Europa to i Unia Europejska. Poznajcie symbolikę flagi Unii i nauczcie się fragmentu Ody do radości. Jeśli uda się Wam wykonać wszystkie te zadania, cała gromada otrzyma od Wodza paszport do Europy, który będziecie mogli wkleić do Waszej kroniki. Udanej wyprawy i nie zapomnijcie wysłać nam pocztówki z podróży po Europie. Zadania za 3 punkty: Plakatowo - kolorowo. Każda miejscowość jest wyjątkowa, ciekawa i kolorowa. Koniecznie uwiecznijcie jej piękno na plakatach i uświadomcie mieszkańcom, w jakim pięknym miejscu żyją. Niech ciekawe budowle i zachwycająca przyroda będzie dla Was inspiracją. Jeśli na plakatach umieścicie chmurki z ciekawostkami, na pewno przyciągnięcie uwagę szerszego grona mieszkańców. Zacznijcie od rozwieszania plakatów w swojej szkole. Spróbujcie też zamieścić kilka Waszych prac w miejscach przeznaczonych na ogłoszenia na terenie miejscowości. Pokażcie, że Wasz region potrafi zadziwić! Plakaty wykonajcie w kilku egzemplarzach i wykorzystajcie do promocji regionu na rajdach, biwakach i innych wyjazdach. Być może uda Wam się nawiązać kontakt z regionalnym punktem informacji turystycznej, który wykorzysta dla promocji regionu Wasze prace? Czekamy na zdjęcia Waszych dzieł sztuki. Sprawności: plastyczka/plastyk Portrecista sław. W przeszłości naszej Ojczyzny było wiele osób, które zyskały miano wielkich patriotów. Były to osoby biorące czynny udział w bitwach za niepodległość, zasłynęły bohaterskimi czynami, ale to też osoby, które miały swój znaczący udział w rozwoju nauki i w promowaniu polskiej muzyki, literatury, poezji. Wybierzcie kilka takich postaci i narysujcie ich portrety. Poznajcie biografie wybranych patriotów (np. Józef Piłsudski, Zawisza Czarny, Tadeusz Rejtan, Wisława Szymborska, Fryderyk Chopin). Użyjcie dowolnej techniki, na przykład wydrapywanki na podkładzie kredek świecowych, techniki frotażu, wyklejanki i innych. Gdy prace będą gotowe, zorganizujcie wernisaż dla zaprzyjaźnionej 78

79 gromady, na którym przybliżcie biografię wybranej przez Was osobistości. Liczymy na Wasze ciekawe zdjęcia i trzymamy mocno kciuki. Sprawność: zaczarowana paleta, artysta Zadania za 2 punkty: Byli sobie Lech, Czech i Rus. Pierwsze ze znanych nam legend powstały w średniowieczu, a przekazywane były z ust do ust. To podstawowa przyczyna, dlaczego tak często zmieniała się ich treść. Z tych opowieści można dowiedzieć się, jak powstało Państwo Polskie, skąd wzięła się w Warszawie Syrenka, dlaczego nie wolno chodzić po starych piwnicach bez lustra przy sobie i czemu myszy mogą zmienić bieg historii. Znane nam legendy opisują bardzo dawne dzieje. A może Wy zabawicie się w gawędziarzy i napiszecie legendę, która opisze jakieś ciekawe wydarzenie z czasów współczesnych? Może kiedyś za wiele lat opowieść, którą dziś wymyślicie będzie przekazywana z pokolenia na pokolenie? Poproście drużynowego, aby spisał waszą legendę na ładnym papierze np. czerpanym i zawieście ją na ścianie w Waszej zuchówce. Jeśli wystarczy Wam ochoty, nagrajcie także jej wersję audio. Sprawność: mój region Kutno... la la la. Każdy lubi chwalić się miejscowością, w której mieszka. Czasem jest ona położona w malowniczej okolicy, czasem może się poszczycić osiągnięciami w dziedzinie sportu, kultury. Zastanówcie się, co szczególnego ma w sobie Wasze miejsce zamieszkania. Wymyślcie prostą i krótką piosenkę lub pląs o Waszej miejscowości, który będziecie mogli wykorzystywać podczas imprez harcerskich. Będzie to doskonała reklama dla potencjalnych turystów odwiedzających okolicę. Piosenka nie może być krótsza niż 4 wersy. Żeby uchronić ją od zapomnienia, poproście Drużynowego żeby nagrał Wasz utwór i umieścił go w Internecie. 79

80 Zadania za 1 punkt: Zuchy Wam pokażą. Udział w uroczystościach patriotyczno-religijnych jest ważny, gdyż pozwala pokazać naszą pamięć o dawnych bohaterach, wydarzeniach, które były ważne w historii naszej Ojczyzny. Wybierzcie się całą gromadą na obchody wybranego święta narodowego w Waszej miejscowości. Czy wiecie, co zdarzyło się tego dnia w przeszłości? Czemu ludzie chcą pamiętać ten dzień? Pokażcie, że ZHP pamięta o bohaterach. W ramach udziału w uroczystościach zorganizujcie w wybrany sposób kampanię promującą to święto, na przykład poprzez paradę z transparentem, ulotki, rozdawanie biało-czerwonych kotylionów przechodniom, wręczanie własnoręcznie wykonanych zaproszeń na uroczystości państwowe. Niech dorośli poczują się zawstydzeni, jak pięknie patriotyzm potrafią okazywać dzieci! Sprawności: Biały Orzeł musztra historia Nie rzucim Ziemi.... W każdym kraju istnieją bardzo ważne piosenki uznawane za patriotyczne. Polska również posiada wiele takich utworów, które każdy Polak znać powinien. Waszym zadaniem jest nauczenie się chociaż jednej piosenki patriotycznej. Dowiedzcie się również, w jakich okolicznościach powstały wybrane przez Was piosenki i w jakich sytuacjach były i są one nadal śpiewane. Może uda Wam się również dowiedzieć, kim byli autorzy słów i melodii. Poproście drużynowego o nagranie Was kamerą podczas śpiewania piosenki. Dzięki temu nagraniu będziecie mogli również reklamować swoją gromadę w Internecie. Sprawności: artysta historia 80

81 HARCERZE Zadanie za 5 punktów Sensacje minionych lat. Reporterzy wszystkich mediów poświęcają dużo czasu na przygotowanie reportaży o wielu ciekawych, historycznych tematach. Nie zawsze łatwo dotrzeć do faktów historycznych, a przedstawienie ich w obiektywnym świetle czasami jest nie lada wyzwaniem. Nie można zapominać o poznaniu opinii osób widzących daną sprawę lub wydarzenie z różnej perspektywy. Postarajcie się znaleźć w historii Waszego regionu jakieś szczególne wydarzenie (np. bitwę). Przygotujcie reportaż o nim. Poszukajcie a może znajdziecie historyka, dla którego jest ono pasją lub osoby, które bardzo dobrze je pamiętają? Zapewniamy, że będzie to dla Was wspaniała zabawa, a przy okazji dowiecie się czegoś nowego, niezwykłego o Waszej miejscowości oraz sprawicie, że Wasz materiał zobaczy wielu mieszkańców. Zamieńcie się zatem w Bogusława Wołoszańskiego i ruszajcie w teren! Gotowy film umieśćcie na stronie Hufca, Szczepu lub stronie waszej szkoły. Sprawność: reporter/reporterka (**) Jak wybucha powstanie?. Słyszeliście na pewno o znanym w całej Polsce muzeum - Muzeum Powstania Warszawskiego. Wybierzcie się zastępem na wycieczkę. Jeśli jesteście z okolic Warszawy, nie będzie to dla Was trudne, jednak osoby spoza niej mogą przeżyć wspaniałą przygodę! Po pierwsze, potrzebne Wam fundusze na wycieczkę. Po drugie, zgody rodziców. Dalej już będzie tylko z górki! Każdy, nawet osoba nie przepadająca za historią, odnajdzie dla siebie coś fascynującego w tym muzeum. Całość utrzymana jest w klimacie Warszawy sprzed 60 lat. Zwiedzający podążają ścieżkami wytyczonymi chronologicznie. Serce muzeum stanowi monument, z którego słychać serce bijącego życia w Warszawie tamtych lat. Muzeum jest bardzo interaktywne i nowoczesne. Możecie znaleźć w nim replikę samolotu, obejrzeć kilka filmów, zobaczyć wciąż działające maszyny do drukowania. Nowoczesny człowiek powinien pamiętać o przeszłości. Sprawności: poszukiwacz (**) 81

82 Zadania za 4 punkty Prawa i obowiązki. Kodeks ucznia to dokument, w którym spisane są wszystkie prawa i obowiązki ucznia. Każdy uczeń powinien znać i przestrzegać nie tylko swoich praw, ale również obowiązków. Dlatego też Waszym zdaniem jest przeprowadzenie w Waszej szkole kampanii promującej prawa i obowiązki ucznia. W kampanii proponujemy skupić się przede wszystkim na roli samorządu szkolnego i we współpracy z Waszym samorządem zorganizować odpowiednią kampanię. Pomysłów na taką kampanię jest wiele. Możecie roznosić ulotki, rozklejać plakaty, a także przygotować audycję w szkolnym radiowęźle? Aby Rada TEZM miała pewność, że wykonaliście rzetelnie to zadanie, opiszcie jak wyglądała Wasza kampania i przyślijcie nam zdjęcia ulotek, plakatu lub nagranie Waszej audycji. Sprawności: obywatel/obywatelka (**), plastyczka/plastyk (*) Hymn i symbole Gminy. Czy Wasza gmina ma swój hymn? A może ma barwy lub herb? Jeśli tak, to jesteście szczęściarzami. Warto jednak, by każdy mieszkaniec gminy o tym wiedział. Zorganizujcie zatem kampanię świadomościową na ten temat. Może być to publikacja na stronie internetowej gminy lub w lokalnych mediach. Przykładem może być strona gminy Mogilany: Jeśli Wasza gmina nie posiada swoich symboli, możecie troszkę poszperać w jej historii i spróbować znaleźć np. herb rodowy pierwszego właściciela miejscowości gminnej. Może historia Waszej gminy zainspiruje Was do napisania hymnu. Gdy skończycie, zaprezentujcie efekt swoich działań Drużynowemu i Radzie TEZM, a kto wie, może na stronach internetowych gminy będzie rozbrzmiewać Wasze dzieło. Sprawności: znawczyni własnej miejscowości/znawca własnej miejscowości (**), pieśniarz-pieśniarka (**), plastyczka/plastyk (*) Zadania za 3 punkty E - gmina. Wiele gmin posiada swoje strony internetowe, ale wciąż istnieje wiele plam na internetowej mapie Polski. Internet to doskonale miejsce do przekazywania informacji mieszkańcom czy dzielenia się bieżącymi wydarzeniami z gminy. Przykładem takiej strony może być strona gminy Lesznowola: Każda gmina powinna zaistnieć w Internecie, a dla Was to szansa na jej promocję. Załóżcie bloga Waszej gminy i umieśćcie na niej 82

83 różnorodne ciekawostki turystyczne, krajoznawcze, fakty dotyczące życia codziennego, anegdot i Was samych jako jej mieszkańców. Dodatkowym atutem strony niech będzie jej czytelność, a więc pamiętajcie o harcerskich tekstach i zdjeciach oraz o własnej autoreklamie. Zbierzcie jak najwięcej wpisów w Waszym blogu dotyczących gminy. Pomyślcie, jakie informacje byłyby przydatne osobom odwiedzającym Waszego bloga - może dane o utrudnieniach w ruchu albo ciekawostki o nowo otwartej restauracji czy cukierni? Być może zmobilizuje to Wasze władze do założenia strony www albo też, jeżeli taka już istnieje, do jej aktualizacji, a Wy z kolei poznacie lepiej swoje miejsce zamieszkania i nauczycie się ciekawej pracy współczesnego reportera. Sprawności: reporter/reporterka (**) WWW Kalendarium patrioty. Dzień 3-go maja i Święto Konstytucji, Święto Niepodległości 11 listopada to tylko niektóre przykłady polskich świąt narodowych. Każdy Polak i każda Polka powinien wiedzieć, nie tylko kiedy obchodzimy w Polsce święta narodowe, ale także na pamiątkę jakich wydarzeń zostały one ustanowione, w jaki sposób je świętujemy. Weźcie udział w promocji polskich świat narodowych, wykonując projekt kalendarium świąt narodowych dowolną techniką plastyczną lub z zastosowaniem komputera. W samym projekcie kalendarza opracujcie sposób prezentacji ciekawostek na temat świąt i innych istotnych dla Was informacji, w tym sposób ich przeżywania (na przykład udział w paradzie, wywieszenie flagi itp.). Spróbujcie wydrukować w drukarni lub wykonać własnoręcznie kilka kopii takich kalendarzy, ofiarowując je bliskim. Być może pomysł kalendarium patrioty spodoba się Wam tak, że będzie mógł stanowić oryginalny pomysł na akcję zarobkową zastępu lub drużyny. Sprawności: młody obywatel/młoda obywatelka (*), plastyk/plastyczka (*) 83

84 Szymek posiada już te sprawności, a Wy? Zadanie za 2 punkty: Symbol patrioty. W ciągu roku harcerskiego uczestniczymy w wielu świętach państwowych i lokalnych. Pomóżcie budować wśród mieszkańców Waszej miejscowości jak największe poczucie świadomości obywatelskiej. Przeprowadźcie kampanię, w ramach której wykonacie biało-czerwone wstążki, kotyliony czy flagi narodowe oraz rozdajcie je mieszkańcom podczas wybranych świąt państwowych lub lokalnych. Zaplanujcie sami proces wykonywania wybranych biało-czerwonych elementów na kilku zbiórkach poprzedzających wybrane święto. Uzgodnijcie Waszą akcję z dorosłym opiekunem oraz organizatorami uroczystości. A może zorganizujecie także zajęcia plastyczne dla młodszych, podczas których nauczycie ich wykonywać kotyliony w barwach narodowych? Czyż nie do twarzy jest nam w bieli i czerwieni? Przekonajcie się sami i innych. Swoje kotyliony spróbujcie wzbogacić o ciekawostki związane z naszą ojczyzną. Być może zamieścicie na nich cytaty sławnych Polaków lub interesujące fakty społeczno historyczne. Możecie także zorganizować grę, w której zadaniem uczestników będzie odszukanie podczas święta drugiej osoby z identyczną informacją na kotylionie? 84

85 Szymon radzi skonsultować sposób realizacji tego zadania ze starszym instruktorem. Wycieczka do Urzędu. W każdej miejscowości znajduje się zacny budynek Urzędu Gminy lub Miasta. Czy wiecie, gdzie on jest? Potraficie do niego trafić? Jak taki Urząd działa? Co można w nim załatwić? Aby się tego dowiedzieć, udajcie się do tych instytucji. Nie zapomnijcie umówić się z przedstawicielem Urzędu! Podczas zbiórki w terenie narysujcie mapę dotarcia z miejsca zbiórek do Urzędu. Przeprowadźcie krótkie rozmowy z pracownikami Urzędu Gminy oraz zwiad terenowy w poszukiwaniu symboli narodowych i lokalnych w samym budynku i w jego otoczeniu. Wyniki zwiadu zaprezentujcie podczas zbiórki drużyny w krótkiej prezentacji multimedialnej. Sprawności: reporter/reporterka (**) Zadania za 1 punkt Gmina czy mina. Na pewno znacie nazwę gminy, w której mieszkacie i Wasze miejsce zamieszkania jest oczywiste. Gdyby jednak przechodzeń zapytał Was, jaki obszar ona obejmuje oraz kto stoi na jej czele, zapewne byłoby dużo trudniej. Nie zastawiajcie zatem sami na siebie min niewiedzy i rozpocznijcie ich rozbrajanie. Waszym zadaniem jest stworzyć ulotki informacyjne, które zilustrują zakres władz na poziomie gminy. Możecie wykonać go dowolną, wybraną przez siebie techniką. Postarajcie się, aby był przejrzysty i przyciągał wzrok. Gotowe prace roznieście w szkole, na podwórku. Podczas tworzenia ulotek zapoznajcie się z systemem 85

86 władzy lokalnej w gminie, a dzięki temu, że będziecie o nim informować w ulotkach w szkole, inni uczniowie będą mogli również się z nim zapoznać. Nie zapomnijcie zamieścić też takich informacji jak kto stoi na czele gminy, jak jest on wybierany, kto jest jego przełożonym itp. Do dzieła saperzy min niewiedzy. Numer na całe życie. Zastanawia Was fakt, że oprócz imienia i nazwiska w bardzo wielu dokumentach widnieje zaraz po nich numer PESEL? Co to jest numer PESEL? Co kryje się za jedenastoma cyferkami, które przypisane są nam na całe życie? Dowiedzcie się od rodziców, jaki jest Wasz numer PESEL i spróbujcie nauczyć się go na pamięć. Wybierzcie się zastępem na wycieczkę do Urzędu Stanu Cywilnego i na spotkaniu z urzędnikiem dowiedzcie się, dlaczego numer ten jest Polakom potrzebny i jak się go tworzy. Spotkanie uwiecznijcie na wspólnych fotografiach. 86

87 HARCERZE STARSI Zadania za 5 punktów Witaj nam, Europo!. W 2004 roku Polska została przyjęta w skład Unii Europejskiej i stała się jedną rodziną z 26 innymi krajami starego kontynentu. Ten unikatowy jak na skalę światową twór polityczny pokazuje, że można razem współdziałać na rzecz wyrównania szans oraz budowania wspólnego dobra w oparciu o różnorodność. Od Londynu po Ateny, od Helsinek po Madryt - kraje europejskie są różne pod niemal każdym względem. Żebyście mogli poczuć tę szczególną relację między nimi, zorganizujcie Biwak Europejski dla Waszego hufca lub szczepu. Niech każda drużyna/patrol będzie innym krajem. Przygotujcie zajęcia, które sprawią, że wymienicie się wiedzą na temat tych krajów. Możecie np. zamiast tradycyjnej kolacji przygotować europejski szwedzki stół, na który każda drużyna przygotuje posiłek związany z tym krajem. Sprawności: Europejka/Europejczyk (**), obywatelka Europy/obywatel Europy (***) Przygoda na patriotycznym szklaku. Polskie Towarzystwo Turystyczno- Krajoznawcze ma w swojej ofercie dla każdego regionu zdobycie Odznaki Krajoznawczej Polski. Dostaje się ją za przejście regionalnego szlaku po miejscach zawartych w Kanonie Krajoznawczym Polski - który stanowi zbiór najciekawszych atrakcji turystycznych w naszym kraju, czyli takich gdzie turysta powinien koniecznie trafić. Podejmijcie próbę zdobycia tej odznaki, a zobaczycie, że piękna nasza Polska cała, a Rada TEZM będzie bardzo zadowolona, oglądając zdjęcia z Waszych wypraw. W biblioteczce tego obszaru znajdziecie odnośniki do stron PTTK z informacjami o Odznace Krajoznawczej Polski. terenoznawstwo Zadanie za 4 punkty Z kart Polskiej historii. Znajomość historii swojego kraju jest jedną z cech prawdziwego patrioty! Jak ze znajomością wszystkich królów polskich, rozbiorów, polskich wojen i bitew u uczniów Waszej szkoły? Kim był Józef Piłsudski? Kim Maria Skłodowska- Curie? Kim Lech Wałęsa? Czego dokonali? Są postaci, których nazwiska 87

88 po prostu trzeba znać. Ale oprócz nazwisk warto znać dokonania tych bohaterów. Możecie sprawić, że choć część Waszych kolegów ze szkoły zainteresuje się tym tematem. Zorganizujcie w waszej szkole konkurs ze znajomości biografii któregoś z wielkich patriotów, innej ważnej postaci (np. ze świata nauki) lub jakiegoś okresu historycznego naszego kraju. Pamiętajcie, aby przybrał on formę ciekawego teleturnieju, być może Kocham Cię Polsko lub Jeden z dziesięciu? Konkurs może mieć miejsce przy okazji jakiejś uroczystości patriotycznej, święta szkoły czy innej uroczystości. Zaproście do współpracy nauczycieli z Waszej szkoły. Tworząc pytania i odpowiedzi sami również poznacie dokładnie tę osobę. Pokażcie nam, jak dobrze poznaliście wybraną osobę wysyłając Radzie TEZM arkusz pytań oraz zdjęcia z ogłoszenia wyników konkursu. Powodzenia! Łowcy stereotypów. Stereotyp jest wynikiem ludzkiej skłonności do uogólniania pewnych zachowań, myśli różnych grup ludzi, w tym także i narodów. Z czym bowiem, jak nie z makaronem, kojarzą nam się Włosi? A żabie udka z francuskimi przysmakami? Naszych zachodnich sąsiadów cenimy za ich punktualność i porządek. Amerykanie znani są z umiłowania wolności? Czy jest zatem możliwe, że i o Polakach istnieją takie sądy i stereotypy? Ależ oczywiście ze tak! Spróbujcie ich poszukać wśród skautów całego świata. Odszukajcie adresy i wyślijcie jak najwięcej i do skautów z różnych krajów posługując się stronami internetowymi WOSM i WAGGGS, przeprowadzając międzynarodowy sondaż z czego jesteśmy znani w ich krajach. Rezultaty waszych badań zaprezentujcie w dowolnej formie - artykułu prasowego, audycji, teledysku, wpisu na Waszej stronie internetowej lub może w postaci przedstawienia dla wybranego grona odbiorców? Wyniki łowów prześlijcie do Rady TEZM. WWW Zadania za 3 punkty: Machina tworzenia prawa. Podczas sesji Rady Miasta lub Gminy zapadają najważniejsze decyzje dotyczące ich mieszkańców. Tworzone jest nowe prawo, 88

89 rozdzielane są fundusze, przyjmowane strategie i plany rozwoju. Ale skąd radni wiedza, jaką podjąć decyzję? Jak się przygotowują do oddawania głosów? Czy muszą słuchać swoich wyborców? Możecie się tego dowiedzieć, idąc na Sesję Rady Miasta lub Gminy. Dowiecie się jakie problemy są poruszane i poznacie część zadań pracy radnego. Porozmawiajcie z jednym z nich na Waszej zbiórce oraz przygotujcie prostą grę symulacyjną o podejmowaniu decyzji przez samorząd. Być może kiedyś sami wystartujecie w wyborach? Ofiara dla kraju to nie tylko wojna. Po 1945 roku w Polsce wojny już oficjalnie nie było. Nie oznacza to jednak, że Polacy nie musieli walczyć o wolność swojego kraju. Przez kolejne 45 lat nasza suwerenność była mocno ograniczana przez przymusową przyjaźń ze Związkiem Radzieckim. Dowiedzcie się dlaczego mówi się że Polska odzyskała suwerenność dopiero w Przeprowadźcie grę po miejscach w Waszej okolicy, związanych z ruchem opozycyjnym w tamtym czasie. Poznajcie lokalnych bohaterów opozycyjnych, walczących o wolną Polskę. Może uda Wam się spotkać z kimś osobiście? Pomyślcie także o poświęceniu i zasługach nie tylko polityków, ale także wynalazców, literatów, pionierów krajoznawstwa. Zadania za 2 punkty Znak ze zniczem. Na pewno nie raz przechodząc obok grobów na cmentarzach czy wędrując po miastach lub lasach natrafiliście na tajemniczy znak płonącego znicza. Co on tak naprawdę oznacza? Są to miejsca pamięci narodowej. Wyszukajcie informacje, jakie warunki musi spełnić miejsce, aby mogło być wpisane do rejestru takich miejsc. Opracujcie wspólnie poradnik dla osób chcących wpisać obiekt do tego rejestru. Zawrzyjcie w nim, w jaki sposób można to zrobić oraz co daje taka aktywność. Spróbujcie znaleźć w swojej okolicy taki pomnik, grób czy inny obiekt, który mógłby zostać uznany za miejsce pamięci narodowej i spróbujcie zgodnie ze swoim poradnikiem sprawić, aby takim się stało. Jeśli nie znajdziecie żadnego odpowiedniego miejsca, otoczcie na najbliższy rok harcerski opieką wybrane przez siebie już istniejące miejsce. Sprawności: krajoznawca (***), poszukiwacz (**), badacz/badaczka (***) Z własną mapą po mieście Nie samym Urzędem Gminy lub Miasta człowiek żyje. W codziennym życiu potrzebne są również inne instytucje, w których załatwia się sprawy. Dowiedzcie się gdzie znajdują się strategiczne punkty w Waszej 89

90 miejscowości i gminie. Może być to ośrodek kultury, szkoła, przychodnia, biuro informacji turystycznej, budynek hufca lub Wasza harcówka. Przygotujcie mapę miasta przestawiającą lokalizację tych miejsc z opisami głównych spraw, jakimi się zajmują. Sporządźcie plan miasta w bardzo przejrzysty sposób. Gotową mapę skserujcie kilka razy i przyczepcie w miejscach, do których mają dostęp wszyscy mieszkańcy Waszej miejscowości. Dzięki Wam wielu mieszkańców uniknie problemów z odnajdywaniem różnych instytucji. Te małe poszukiwania przydadzą się też na pewno Wam w waszym życiu harcerskim jak i osobistym. Sprawności: obywatel/obywatelka (**), topograf (***) terenoznawstwo Zadania za 1 punkt: Czy Pan/Pani wie co się tu wydarzyło?. Udział w uroczystościach patriotycznoreligijnych jest ważny, gdyż pozwala pokazać, że pamiętamy o dawnych bohaterach, wydarzeniach, które były istotne w historii naszej Ojczyzny. Czy u Was w miejscowości mieszkańcy biorą udział w ich obchodach? Czy wiedzą, co wtedy się świętuje? Wybierzcie się całym zastępem na uroczystości np. 3 maja w Waszej miejscowości. Pokażcie, że ZHP pamięta o bohaterach! Podczas obchodów przeprowadźcie sondę wśród zebranych osób, przechodniów, by dowiedzieć się, co wiedzą o tym wydarzeniu. Jeśli będą mieli nikłą wiedzę, opowiedzcie zainteresowanym krótko o wydarzeniach sprzed lat. Stwórzcie w programie komputerowym wykresy ze zbiorczymi wynikami ankiet, co zobrazuje świadomość historyczną Waszej lokalnej społeczności. Sprawności: reporterka/reporter (**), dziennikarka/dziennikarz (***) 90

91 Szymon przypomina, że wybór zadania łatwego nie oznacza zdobycia dużej liczby punktów. Ojczyzno moja. Słowa te o Liwie napisał Adam Mickiewicz w Inwokacji do Pana Tadeusza. Chciał przez to wyrazić miłość do własnego regionu. Wy także spróbujcie stworzyć dzieło na miarę wielkiego poety! Poszukajcie jak najwięcej faktów i ciekawostek, które można o Waszym regionie powiedzieć w sposób interesujący i inspirujący. Napiszcie kilka zwrotek wiersza o swoim miejscu zamieszkania. (chyba chcielibyśmy żeby nam przesłali swoje prace?) Może być to prosty utwór jak jeden z tych napisanych o Olesznie: iersze-o-maej-ojczynie-olesznie&catid=174:tworczo-klasy-drugiej&itemid=277 lub też poważny, dostojny biały wiersz. Oddajcie się natchnieniu Sprawności: znawczyni regionu/znawca regionu (***) 91

92 WĘDROWNICY Zadanie za 5 punktów: Gra miejska. Wiele osób z naszego otoczenia jest zainteresowanych historią swojego regionu, lecz niekoniecznie chcą ją sami drążyć. Wyjdźcie im naprzeciw! Przy uzgodnieniu z komendą swojego hufca stwórzcie grę miejską dla mieszkańców miasta o historii waszego regionu. Możecie swój pomysł skierować do rodzin, klas szkolnych, przedszkolaków. Opracujcie kilka punktów rozmieszczonych w ciekawych historycznie miejscach miasta. Postarajcie się, aby zadania były nie tylko ciekawe, ale i pouczające. Wykorzystajcie znane Wam formy zuchowe i harcerskie dla urozmaicenia gry. Poproście osoby z innych drużyn o pomoc w obstawieniu punktów. Zadbajcie o odpowiednie rozreklamowanie swojego przedsięwzięcia. Będzie to przy okazji forma reklamy dla harcerstwa i Waszego Hufca. Pokażcie na co stać harcerzy w Waszym mieście. Sprawności: planista (***), znawczyni regionu/znawca regionu (***), mistrz harców mistrzyni harców (***), krajoznawca (***) terenoznawstwo To trudne zadanie, ale pomyślcie, ile satysfakcji przysporzy Wam jego realizacja! Spotkanie z historią. Żyją w Polsce ludzie którzy za wolność naszego kraju walczą kilka razy do roku. Czy mowa o wojnach? Nie. Chodzi o grupy rekonstrukcyjne, które odtwarzają różne okresy historyczne. Jedną 92

93 z najsłynniejszych rekonstrukcji historycznych jest Bitwa pod Grunwaldem, która przyciąga rok w rok kilka tysięcy ludzi - rycerzy i widzów. Czy wiecie, że akcje tę zapoczątkowali harcerze, którzy podczas Zlotu Grunwaldzkiego urządzali inscenizację bitwy? Może interesuje Was okres inny niż średniowiecze? Istnieją również inne inscenizacje np. rekonstrukcja szarży pod Krojantami z 1939 r. Poszukajcie na facebooku kontaktu z osobami, które zajmują się tym w Waszej okolicy, wcielcie się w dzielnych żołnierzy, sanitariuszki oraz inne postaci i weźcie udział w rekonstrukcji wydarzenia z przeszłości. Zobaczycie, że historia nie musi być nudna i dużo ciekawiej jest przeżywać ją na własnej skórze. Sprawności: scenografka/scenograf (***), mistrzyni igły/mistrz igły (***) pionierka samarytanka Zadania za 4 punkty: Świadomy wyborca. Związek Harcerstwa Polskiego jest organizacją apolityczną. Nie znaczy to jednak, że jej członkowie nie mają brać udziału w wyborach czy też, że nie posiadają poglądów politycznych. Głosowanie to jeden z najważniejszych przywilejów obywatela współczesnej Polski. To dzięki niemu możemy wyrazić swój nastrój i opinie na temat tego, w jakim kierunku zmierza lub powinien zmierzać nasz ukochany kraj - Polska. Można pójść do urny i skreślić nazwiska na chybił trafił, jak numery w lotka, ale o wiele lepiej jest podejść do tej decyzji odpowiedzialnie i świadomie, już teraz zgromadzić odpowiednią wiedzę. Mnogość partii i ich programów nie ułatwia podjęcia decyzji. W związku z tym zorganizujcie dla wszystkich wędrowników w swoim hufcu konferencję, na której przedstawicie, co oferują poszczególne ugrupowania polityczne w sposób przystępny, ułatwiający zorientowanie się w temacie. Wybierzcie prelegentów, przygotujcie odczyty. Sprawności: wyborca (mistrzowska), badaczka/badacz (***) Razem łatwiej. Jednym z przesłań twórcy skautingu Roberta Baden-Powella jest pozostawianie świata trochę lepszego, niż go zastaliśmy. Każdego dnia i poprzez wszystkie nasze działania czy to bezpośrednio, czy pośrednio staramy się je realizować. Pamiętajcie, że każde działanie może być jeszcze lepsze albo łatwiejsze do przeprowadzenia, gdy posiadacie sojuszników. Wystarczy rozejrzeć się, aby zobaczyć, że jest wiele organizacji pozarządowych lub też samorządów 93

94 terytorialnych, których działania wpisują się również w naszą misję. Nawiążcie więc współpracę z jakimś sojusznikiem i zrealizujcie dowolnie wybrany projekt. Może być to impreza dla dzieci albo jakieś inne przedsięwzięcie, wszystko zależy od Waszej i Waszych sojuszników kreatywności. Tym razem wspólnie zrealizujcie przesłanie Naczelnego Skauta Świata! Sprawności: obywatel Rzeczypospolitej/obywatelka Rzeczypospolitej (***) Zadania za 3 punkty: Ulatująca historia. Zazwyczaj z historią spotykamy się w telewizji lub w książkach, na akademiach lub uroczystościach patriotycznych. Jednak nie możemy zapominać, że tę historię tworzyli ludzie, którzy niejednokrotnie są jeszcze wśród nas, a jak wiadomo, najlepsze relacje można uzyskać z pierwszej ręki. W związku z tym nawiążcie kontakt z osobą, która uczestniczyła w II wojnie światowej lub kogoś, kto walczył za niepodległą Polskę w czasach PRL. Zaproście ją na spotkanie, aby opowiedziała o tym, co przeżyła, jej wspomnienia spiszcie i opublikujcie na przykład na stronie Waszego Hufca, szkoły lub w innej formie. Oprócz zdjęć prześlijcie link do opublikowanego artykułu albo sam artykuł. Postarajcie się nagrać filmik, na którym przedstawicie to, o czym mówił Wasz rozmówca. Przed wysłaniem Radzie TEZM pokażcie go Waszemu informatorowi. Sprawności: wydawca (mistrzowska), mistrz obiektywu/mistrzyni obiektywu (***) WWW Polskie wojska za granicą. Irak, Afganistan, Kosovo, to tylko niektóre przykłady miejsc, w których, mimo że u nas panuje pokój, nasi żołnierze walczą narażając swoje zdrowie i życie. Zastanówcie się nad tym, w imię czego prowadzone są takie działania, czy dobrze że w ramach sojuszów w nich uczestniczymy, czy Ci żołnierze to patrioci, bohaterowie, czy osoby brawurowe i idące za kasą. Wymyślcie również inne aspekty polskich działań zbrojnych poza granicami RP w czasach 94

95 pokoju. Przeprowadźcie dyskusję na ten temat. Spiszcie wspólne stanowisko, w którym zawrzecie również wnioski z tych przemyśleń. Sprawności: badacz/badaczka (***) Zadania za 2 punkty: Jaka jest twoja tożsamość?. Każdy dorosły obywatel Polski musi posiadać dokument tożsamości. Takim dokumentem jest dowód osobisty, paszport lub też prawo jazdy. Do czego potrzebne są te dokumenty? Co zrobić w razie ich zaginięcia, kradzieży bądź też zmiany miejsca zamieszkania? W ostatnich latach coraz modniejsze są wycieczki zagraniczne, nie tylko do krajów Unii Europejskiej, ale też dalej np. do Tunezji. Dowiedzcie się, gdzie w waszym regionie wyrabia się paszport, ile trzeba na niego czekać, jak długo jest ważny. Pobierzcie odpowiednie formularze, wypełnijcie wniosek o wydanie dokumentu paszportowego. Czy jesteście w stanie skompletować wszystkie potrzebne dokumenty? Narysujcie na brystolu mapę świata i oznaczcie kraje, gdzie nie musicie posiadać paszportu. Sprawności: kartograf (mistrzowska) terenoznawstwo Nowoczesny patriota. Współczesny patriota to nie tylko starszy pan z goździkiem składanym na płycie Grobu Nieznanego żołnierza ani młody człowiek stojący na warcie. Patriotyzm może być cool, przekonajcie się o tym sami. Przykładem takiego działania mogą być wszystkie akcje przeprowadzane z okazji święta flagi. Odnajdźcie w dowolnych źródłach definicję słowa flash mob, a następnie zorganizujcie patriotyczny flash mob w swoim środowisku. Wymyślcie coś naprawdę dobrego, a zobaczycie, że w Waszej akcji weźmie udział bardzo dużo ludzi w wieku od 0 do 100 lat. Sprawności: planista (***), mistrz harców/mistrzyni harców (mistrzowska) Zadania za 1 punkt: Cudze chwalicie.... Jak mawia staropolskie porzekadło cudze chwalicie, swego nie znacie. Naszą narodową przypadłością jest zachwyt innymi narodami, podczas gdy nasza historia i folklor oraz liczne współczesne osiągnięcia są naprawdę 95

96 imponujące. Przecież to Polka odkryła promieniotwórczość, to Kopernik poruszył ziemię, zatrzymując słońce, w końcu to w Polsce po raz pierwszy zsekwencjonowano genom chloroplastów ogórka. W ramach zadania poszukajcie jak najwięcej takich ciekawostek,a następnie wykonajcie kilka memów z ich udziałem. Co to jest mem? Mem to informacja, którą naśladujemy, zjawisko, któremu przypisane jest określone znaczenie kulturowe. Poprzez odnoszenie się ludzi do niego, mem sam tworzy nową wartość. Dla przykładu... Zastanawialiście się kiedyś skąd znacie powiedzenia takie rzeczy tylko w erze czy idź do Goździkowej gdy bolała Was głowa? To właśnie memy. Kiedy stworzycie już własne informacje w postaci krótkich tekstów z fotografią, posłużą Wam one do reklamy naszego kraju za pośrednictwem facebooka i innych tego typu portali. (może niech wyślą jakieś linki?). Niech się zatem dzieje spamowanie i szerzenie współczesnej idei patriotyzmu! Sprawności: badacz badaczka (***) WWW Lokalnie. Coraz częściej mówi się o patriotyzmie na poziomie lokalnym w odniesieniu na przykład do województw czy miejscowości, w których mieszkacie. Dbanie o dobro lokalnych środowisk jest bardzo ważne, bo ono również składa się na dobro naszej całej Ojczyzny. Jednym z przejawów patriotyzmu lokalnego jest wiedza na temat tego miejsca. Wybierzcie wspólnie fakty z historii Waszej miejscowości lub inne ciekawostki i umieśćcie je jako definicję w najbardziej popularnej encyklopedii internetowej - Wikipedii.(chyba chcielibyśmy link albo notatkę o pracy którą wykonali) Przedtem jednak zapoznajcie się z regulaminem i zasadami edycji wpisów, aby Wasza praca była maksymalnie profesjonalna. 96

97 Biblioteczka zastępowego Strony Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego: Znajdziecie tu wykaz odznak wydawanych przez PTTK oraz lista szlaków turystycznych PTTK. Lista ta przyda Wam szczególnie przy zadaniach, w których należy wyruszyć z mapą na wędrówkę po swoim regionie. Kto wie może zainspiruje Was do zdobywania odznak PTTK? Serwis Miejsca Pamięci Narodowej Ciekawa strona, prowadzona jest przez wieloletniego nauczyciela geografii, który opisuje miejsca pamięci narodowej w całej Polsce. W tej chwili na stronie opisane są 462 obiekty. Na razie niestety z terenu tylko 6 województw. Jeżeli na stronie brakuje Waszego miasta zawsze możecie pomóc autorowi w rozbudowywaniu serwisu. Biblioteka internetowa Prezydenta RP Część serwisu Prezydenta RP, która przeznaczona jest dla młodych. Zamieszczone tam artykuły i publikacje mają za zadanie pomóc młodzieży zrozumieć zawiłości terminologii dotyczącej systemu władzy w Polsce. Szczególnie polecamy następujące artykuły: O samorządzie: O demokracji: Wychowanie patriotyczne dzisiaj ks. Marek Dziewiecki dzisiaj-_teksty_do_analizy_-ebiblioteka.pdf 97

98 Różne oblicza patriotyzmu otyzmu-_teksty_kultury_do_analizy_-_ebiblioteka.pdf Broszura Odkryjmy Europę! (dla zuchów, harcerzy) Niniejsza książeczka dla dzieci (w wieku około 9-12 lat) opowiada tę historię w sposób prosty i jasny. Dzieci mogą zapoznać się z szerokim wachlarzem tematów, od środowiska, przez historię, języki i tradycje, po geografię. Mogą na przykład dowiedzieć się, gdzie w Europie słychać cykanie cykad, skąd pochodzi autorka serii o Harrym Potterze J. K. Rowling, kim byli starożytni Grecy albo kiedy pojawił się pierwszy komputer. Książka wyjaśnia również, czym jest i jak funkcjonuje Unia Europejska. Ciekawe zdjęcia i ilustracje sprawiają, że zarówno witryna internetowa, jak i materiały drukowane są bardzo atrakcyjne dla dzieci, a gry i kwizy umożliwiają im sprawdzenie swojej wiedzy i współzawodnictwo z rówieśnikami. (opis pochodzi z ze strony europa.eu) Broszura Zjednoczeni w różnorodności (dla zuchów, harcerzy) Zabawna broszura, która uczy dzieci, na czym polega różnorodność w UE. Nauczyciele mogą użyć jej do wyjaśnienia, czym jest euro, oraz do przybliżenia uczniom dziedzictwa kultury, nauki i przyrody krajów współtworzących Unię Europejską. ( opis pochodzi ze strony 98

99 OBSZAR PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ To co sprawia, że jest ona [ekonomia] najbardziej fascynującą jest to, że jej fundamentalne zasady są tak proste, że każdy jest w stanie je zrozumieć, jednak niewielu je rozumie... Milton Friedman WSTĘP Jak mówi przysłowie: Pieniądze szczęścia nie dają, ale czy w dzisiejszych czasach można bez nich żyć? Każdy z nas ma jakieś marzenia, jakieś wymarzone rzeczy, które kupiłby, gdyby miał trochę oszczędności. Warto już teraz nauczyć się podstaw przedsiębiorczego działania. Zaczynając teraz od małych sukcesów. W przyszłości macie szanse odnosić jeszcze większe. Według definicji przedsiębiorczość to cecha działania zmierzającego do zapewnienia racjonalnej i efektywnej koordynacji zasobów gospodarczych firmy, a ludzie przedsiębiorczy odznaczają się umiejętnością dostrzegania potrzeb i doskonalenia pomysłów, zdolnością do wykorzystywania nadarzających się okazji oraz gotowością do podejmowania ryzyka. Oczywiście firma z przytoczonej definicji nie musi dla Was stanowić jednostki gospodarczej, bo czyż zwykłe życie rodzinne nie jest przykładem bardzo dobrze odzwierciedlającym zjawiska zachodzące w firmie? Albo czy Waszej drużyny harcerskiej nie da porównać się do firmy, której pracownicy zuchy, harcerze, harcerze starsi i wędrownicy podejmują wspólne starania, aby dobrze prosperowała? Umiejętnościami, którymi powinien odznaczać się każdy zuch, harcerz, harcerz starsi i wędrownik, są również cechy ludzi przedsiębiorczych. Bez nich ciężko poradzić sobie nie tylko w życiu harcerskim, ale również osobistym. Na 99

100 każdym kroku wykorzystujemy okazje do zrobienia czegoś dobrego, przed każdą podejmowaną służbą analizujemy potrzeby naszego otoczenia i w końcu cały czas doskonalimy swoje pomysły, aby nasze zbiórki i wycieczki były coraz bardziej ciekawe i porywające. Każdy lubi jeździć na rajdy, biwaki, obozy, ale niejednokrotnie wiąże się to z dużymi kosztami. Dobrze wiedzieć, że przy odrobinie przedsiębiorczości z Waszej strony można te koszty choć trochę zminimalizować, na przykład odkładając pieniądze lub podejmując akcję zarobkową. Gdy chcecie mieć jakiś fajny sprzęt czy ciuch, można użalać się, że nie ma się na nie pieniędzy, ale można też postarać się o podjęcie pracy sezonowej lub jeśli jesteście wędrownikami czy studentami, pomyśleć o pracy stałej. Najpierw trzeba posiąść wiedzę na temat skutecznej autoprezentacji, pisania CV i rodzajów form zatrudnienia, aby świadomie stawiać swoje pierwsze kroki na rynku pracy, a gdy już pozyskacie kapitał, postarać się, żeby pieniądze same na siebie pracowały. W świecie, który cały czas goni za kasą, trzeba pamiętać, że inni też starają się być przedsiębiorczy, czasami niekoniecznie w etyczny sposób stosują techniki manipulacyjne, o których istnieniu dobrze wiedzieć, a także warto znać swoje prawa klienta i walczyć o nie z nieuczciwymi sprzedawcami. Jeśli więc chcecie poznać fascynujące rzeczy ze świata przedsiębiorczości, o których tutaj tylko wspominamy, a które są wręcz niezbędne do łatwiejszego życia, to ten obszar z pewnością jest dla Was. To dzięki niemu lekko wkroczycie w tę istotną dziedzinę, w której nowoczesny człowiek powinien się dobrze poruszać. 100

101 PROPONOWANE ZADANIA ZUCHY Zadania za 5 punktów: Jaka zapłata?. Czy wiecie, że nie zawsze za towary w sklepach czy na targach płacono pieniędzmi i nie zawsze one wyglądały tak jak teraz? Poszukajcie informacji o tym, jak wyglądał handel, gdy nie istniał jeszcze pieniądz oraz poznajcie nazwy monet, jakie były używane dawniej w Polsce. Wykonajcie oś czasu, na której ukażecie zdobyte informacje. W swojej pracy wykorzystajcie własnoręcznie wykonane rysunki lub przyklejcie znalezione obrazki. Zastanówcie się również, jak mogą wyglądać pieniądze w przyszłości. Swoje pomysły zaprezentujcie na stworzonej wcześniej osi czasu. Sprawności: grosik Nasz mały Bank. Zorganizujcie wizytę w banku. Dowiedzcie się, jakie działy się w nim znajdują i co robią osoby w nim pracujące. Stwórzcie swój Bank, nie zapomnijcie o najważniejszych działach, które powinny się w nim znaleźć, czyli o dziale obsługi klienta indywidualnego, dziale obsługi firm, kantorze oraz kasach. Nie zapomnijcie o podzieleniu ról, tak aby każdy z działów miał obsługę, oczywiście bank nie mógłby istnieć również bez klientów. Sprawności: przedsiębiorca łączność i sygnalizacja terenoznawstwo pionierka Zadania za 4 punkty: Po raz pierwszy, po raz drugi SPRZEDANE!!!. W przedsiębiorczości bardzo często największą wartość ma zdolność wykorzystania swoich umiejętności i talentów. Właśnie wtedy można osiągnąć najlepsze wyniki finansowe w firmie. Spróbujcie wykorzystać swoje talenty artystyczne. Wykonajcie prace plastyczne i zorganizujcie aukcję z udziałem rodziców i innych członków rodziny zuchów 101

102 z Waszej gromady. Po aukcji wspólnie zdecydujcie, na co przeznaczycie zarobione pieniądze. Może to być np. potrzebny sprzęt dla gromady. Sprawności: przedsiębiorca, plastyczka/plastyk pionierka Kolonijne kieszonkowe. Na każdą wycieczkę zabieracie ze sobą trochę pieniędzy na różne wydatki. Zazwyczaj kupujecie pamiątki, upominki dla rodziny, także słodycze i inne drobne rzeczy. Bardzo ważne jest, żeby dobrze gospodarować powierzonymi przez Waszych rodziców funduszami, na pewno nie można wydać wszystkiego na raz, a także dobrze jest zastanowić się, czy przeznaczenie wszystkiego na słodycze rzeczywiście jest dobrym pomysłem. Określcie wspólnie, ile pieniędzy dobrze byłoby ze sobą zabrać na dwutygodniową kolonię zuchową, następnie zaplanujcie wydatki dla jednego zucha. Oprócz zdjęć prześlijcie nam swoje wnioski. Sprawności: przedsiębiorca To bardzo ciekawy obszar, może warto wykonać więcej niż jedno zadanie? Zastęp Dzikich Lwów podejmie się realizacji trzech zadań, pobijecie ten rekord? Zadania za 3 punkty: Wymarzony zawód. Dorośli wykonują wiele zawodów. Każdy z nich jest bardzo potrzebny, a efekty ich pracy służą nam w codziennym życiu. Zróbcie na zbiórce giełdę zawodów, przedstawcie dlaczego są one ważne, a potem wybierzcie jeden 102

103 z nich. Zaproście na zbiórkę osobę pracującą w tym zawodzie. Dowiedzcie się, jakie czynności wykonuje ona w codziennej pracy, jakimi cechami powinna się odznaczać oraz w jaki sposób można zacząć tak pracować. Zastanówcie się również wspólnie nad innymi pytaniami do Waszego gościa. łączność i sygnalizacja szyfry Sklep. Na pewno często zdarza się Wam chodzić z rodzicami do sklepu. Ale czy sami potrafilibyście go poprowadzić? Zorganizujcie zabawę w sklep. Możecie przynieść z domu opakowania po zużytych towarach lub narysować na kartkach obrazki przedstawiające produkty na sprzedaż. Osoba prowadząca ustala ceny produktów oraz kwotę pieniędzy, jaką będzie dysponował kupujący. Kupcie jak najtaniej produkty z ustalonej listy zakupów lub kupcie jak największą ich ilość. W ramach przygotowań wymyślcie własną walutę i z modeliny lub papieru wykonajcie jej odpowiednią ilość, którą będziecie wykorzystywać w kupowaniu. Sprawności: sprzedawczyni/sprzedawca, grosik ekologia Zadania za 2 punkty: Odwiedziny w kantorze. Czy wiecie, że w innych krajach za różne produkty nie można zapłacić polskimi złotówkami? Przed zagraniczną wycieczką zazwyczaj odwiedza się kantor. Spróbujcie dowiedzieć się, co to jest za miejsce i do czego ono służy. Wybierzcie się na wycieczkę, aby porozmawiać z pracownikiem kantoru i dowiedzieć się wszystkiego o jego pracy. Przedtem jednak zastanówcie się w gromadzie, na jakie pytania chcielibyście poznać odpowiedź. Sprawności: przedsiębiorca terenoznawstwo Świnka skarbonka. Lubicie oszczędzać? Czy wiecie jak cenna jest to umiejętność? Warto, aby już dzisiaj nauczyć się oszczędzania. Przeprowadźcie w ramach zadania międzyzbiórkowego wywiad z Waszymi rodzicami, w jaki sposób oszczędzali oni swoje kieszonkowe, kiedy byli dziećmi. Poproście, aby co tydzień 103

104 i Wam dawali kieszonkowe pieniążki. Ustalcie cel, na jaki chcecie je uzbierać, a następnie na zbiórce z zebranych materiałów papierniczych wykonajcie wasze świnki skarbonki, które pomogą Wam w oszczędzaniu. Po 4 tygodniach podsumujcie swoje zadanie podczas kręgu rady. Czy udało się uzbierać oczekiwaną kwotę? Jak myślicie? Dlaczego tak się stało? Sprawności: grosik Zadania za 1 punkt: Małe podatki. Jedną z nieodzownych rzeczy, które towarzyszą istnieniu każdego państwa są podatki. To takie składki pieniężne, które pozwalają finansować na przykład różne państwowe instytucje. Wasi rodzice na pewno płacą podatki, Wy jako członkowie ZHP również płacicie drobne pieniążki, czyli składki. Zróbcie plakat wyjaśniający, dlaczego trzeba płacić podatki i z jakiego powodu to takie ważne. Zuchowy banknot. Czy wiecie, że pieniądze na całym świecie mają swoje ustalone wymiary, rodzaj papieru, z których się je wykonuje, charakterystyczny projekt i symbolikę? Pewne części banknotów są wypukłe, czasem umieszcza się na nich tzw. znaki wodne. Poproście starszą osobę, aby wyjaśniła Wam podczas zbiórki symbolikę banknotów polskich złotych, a następnie w szóstkach zaprojektujcie i wykonajcie swoje własne banknoty. 104

105 HARCERZE Zadania za 5 punktów: Pchli targ. W przepastnych otchłaniach Waszych szuflad, szaf oraz na półkach Waszych regałów na pewno możecie znaleźć rzeczy, których już dawno nie używacie lub książki, które już dawno przeczytaliście. Przedsiębiorcze osoby nie mogą pozwolić, żeby leżały i się kurzyły. Zastanówcie się, które z Waszych rzeczy nie są zniszczone i mogą się spodobać i przydać innym. Zorganizujcie w swojej szkole pchli targ. Namówcie innych uczniów, aby przyłączyli się do akcji jako kupujący i sprzedający. Nie zapomnijcie o dobrej reklamie oraz o tym, że na sprzedaż rzeczy muszą wyrazić zgodę Wasi rodzice. Sprawności: oszczędny/oszczędna (*) ekologia Grosz do grosza. Dobrze mieć pieniądze, które można byłoby zagospodarować na potrzeby zastępu lub drużyny. Składka nie zawsze wystarcza na zakup sprzętu potrzebnego np. na biwak czy obóz. Pomyślcie, w jaki sposób możecie zarobić pieniądze dla zastępu lub drużyny. Może znacie kogoś, kto potrzebuje pomocy w ogrodzie lub przy opiece nad swoimi zwierzętami. A może wykonacie na zbiórce jakieś prace techniczne czy ozdoby, które możecie sprzedać i w ten sposób powiększyć budżet Waszego zastępu? Sprawności: oszczędny/oszczędna (*), skarbnik/skarbniczka (**) ekologia pionierka węzły Zadania za 4 punkty: E-finanse. Dawnymi czasy wszystkie przychody i wydatki były zapisywane na pergaminach i przechowywane przez wiele lat, później zaczęto prowadzić zeszyty, książki finansowe w formie papierowej. To jednak też odchodzi powoli do lamusa. Bądźmy nowocześni! Stwórzcie w exelu książkę finansową dla swojej drużyny. Uwzględnijcie przychody, wydatki, wypiszcie poszczególne miesiące oraz zróbcie zestawienie roczne. Waszą pracę wzbogaćcie o wykres kołowy pokazujący 105

106 procentowe przeznaczenie wydatków i przychodów. Wprowadźcie funkcje wyliczające, ile oszczędności Wam pozostało. Umieśćcie również w nim składki członkowskie. Dzięki takiej organizacji drużyna zyska bardzo przejrzysty i łatwy dostęp do rozliczeń finansowych. Wyślijcie organizatorom swoją pracę w formacie.xls. Sprawności: skarbnik/skarbniczka (**), szperacz (*), komputerowiec (*) ekologia Waluty świata. O kantorze każdy słyszał, a w okolicach dworców, w wielkich centrach handlowych, w wielkich miastach CHANGE można go spotkać na każdym kroku. Udajcie się do kantoru i dowiedzcie się, jakie są zasady wymiany walut. Co znaczą terminy sprzedaż i kupno, jak często zmieniają się wartości w tabelach wymiany walut. Czy w każdym kantorze wybraną walutę można wymienić za tyle samo pieniędzy? Zorganizujcie kantorowy zwiad terenowy w Waszym najbliższym otoczeniu i dowiedzcie się, gdzie można najtaniej wymienić pieniądze. A może najtaniej jest w bankach? Świat jest wielki i różnorodny, stąd jest wiele walut o różnej wartości. Dowiedzcie się, jakie są inne waluty w 10 wybranych krajach. Nie zapomnijcie zapoznać się z wyglądem monet i banknotów wybranych walut. Przeliczcie, ile polskich złotych trzeba zapłacić za daną jednostkę w wybranej walucie. Wykonajcie wystawę pieniędzy świata. Sprawności: szperacz (*), komputerowiec (*) terenoznawstwo ekologia pionierka Zadania za 3 punkty: Reklama. Nie od dziś wiadomo, że aby zwiększyć podaż na dany produkt, należy go odpowiednio zareklamować. Dowiedzcie się, jakie są zasady tworzenia dobrej reklamy. Wymyślcie produkt, który Wasza, również wymyślona firma, mogłaby 106

107 sprzedawać, następnie ułóżcie scenariusz reklamy i nakręćcie ją na przykład telefonem komórkowym. Link do nagrania prześlijcie organizatorom. pionierka ekologia terenoznawstwo WWW Pieniądz robi pieniądz. To odwieczna dewiza kapitalistów. Rozumiecie, o co w niej chodzi? Dzięki zarobionym już pieniądzom mamy możliwość zarobienia ich jeszcze więcej. Jak? Poprzez inwestowanie. Im więcej pieniędzy zainwestujemy, tym większe mamy szanse na inwestycji zarobić. Ale czy zawsze na inwestycjach się zarabia? Dowiedzcie się, jakie są w Polsce możliwości inwestowania kapitału. Lepsze są akcje czy obligacje? Które z nich są bezpieczne, a które nie i dlaczego? Przygotujcie skrypt, w którym zawrzecie te informacje i rozpowszechnicie wśród rodziców członków zastępu. Sprawności: szperacz (*), komputerowiec (*) Zadania za 2 punkty: Ekonomiczne kalambury. Każdy przedsiębiorca musi umieć posługiwać się językiem ekonomicznym. Dlatego dowiedzcie się, co oznaczają terminy: popyt, podaż, dochód, giełda, akcja, przychód, byk, niedźwiedź, biznesplan, budżet, VAT oraz jaki związek mają one z ekonomią. Zagrajcie na zbiórce w kalambury, do których będą one stanowiły bazę słów. Sprawności: szperacz (*), komputerowiec (*) Mój miesięczny budżet. Wielu z Was otrzymuje od rodziców, dziadków drobne kwoty pieniędzy na Wasze prywatne wydatki. Czasami udaje Wam się też pozyskać fundusze z okazji urodzin, imienin czy innych wydarzeń. Na pewno zaobserwowaliście, że uzbierane pieniądze szybko się rozchodzą i tak naprawdę nie wiemy, na co je przeznaczyliśmy. Warto zaplanować swoje wydatki i chociaż przez jeden miesiąc szczegółowo zarządzać swoim budżetem. Wykonajcie zadanie, w którym każdy członek zastępu stworzy w arkuszu kalkulacyjnym aplikację do zarządzania i ewidencjonowania swoich wydatków wraz z oprogramowaniem 107

108 prostych statystyk, np.: średnich wydatków w tygodniu, miesiącu. Sporządźcie wykresy obrazujące Wasze wydatki. Spróbujcie określić procentowo, na jakie grupy produktów wydajecie najwięcej pieniędzy. Im bardziej szczegółowo dokonacie analizy budżetu, tym więcej na tym zyskacie. Po miesiącu pracy z arkuszem kalkulacyjnym omówcie wyniki z pozostałymi członkami zastępu. Warto zapisać wnioski. Trzy wybrane arkusze przyślijcie organizatorom. Sprawności: oszczędny/oszczędna (*), szperacz (*), komputerowiec (*) ekologia łączność i sygnalizacja Pamiętaj, że z każdego obszaru należy wykonać minimum jedno zadanie w trakcie trwania propozycji. Zadania za 1 punkt: Kupuję!. Na rynku dostępne są różne gry, które symulują przedsiębiorcze działania. Jedną z takich gier jest doskonale znany wszystkim eurobiznes/monopoly. Zorganizujcie zbiórkę, na której wszyscy będą mogli zagrać w grę tego typu. Ciekawe, kto z Was okaże się najlepszym przedsiębiorcą? Przelew. Jedną z najczęściej wykonywanych rzeczy w banku jest nadawanie przelewu, każdy przedsiębiorca musi posiąść tę umiejętność, aby wypłacać pieniądze swoim pracownikom lub płacić za potrzebny w firmie sprzęt. Dzisiaj bardzo często do tego typu transakcji używana jest bankowość elektroniczna. 108

109 Jednak nadal stosuje się również przelewy w tradycyjnej formie. Dowiedzcie się, jakie dane są potrzebne do nadania przelewu i jakimi metodami można to zrobić. Czy tylko papierowo? Pobierzcie z banku lub z poczty druki do nadawania przelewu, nauczcie się je poprawnie wypełniać. Swoje umiejętności sprawdźcie w praktyce np. przelewając składki harcerskie na konto hufca, czy płacąc za biwak. Sprawności: szperacz (*), komputerowiec (*) terenoznawstwo 109

110 HARCERZE STARSI Zadania za 5 punktów: Już teraz o przyszłości. Prawie każdy pod koniec nauki w gimnazjum musi zastanowić się nad tym, jakie profile w liceum będzie realizował. Oczywiście, można kierować się swoimi zainteresowaniami przy ich wyborze, ale warto również pamiętać, że ta decyzja będzie miała wpływ na to, jakie studia w przyszłości podejmiecie i określi w pewien sposób branżę, w której będziecie chcieli podjąć swoją wymarzoną pracę. Zastanówcie się nad Waszymi profilami oraz nad tym, jakie studia dzięki nim będziecie mogli podjąć i jaką pracę znaleźć. Dokonajcie analizy rynku pracy pod tym kątem korzystając z popularnych portali do znajdowania pracy, a także szukając ogłoszeń w Urzędzie Pracy i w gazetach. Warszawska Giełda Papierów Wartościowych. Czy wiecie, co to są papiery wartościowe? Kiedy na giełdzie jest hossa czy bessa? Jak działa giełda papierów wartościowych? Czym zajmuje się makler? Jeżeli nie, to jest to zadanie w sam raz dla Was. Poszukajcie w dostępnych Wam źródłach odpowiedzi na powyższe pytania. Na jednej ze zbiórek podzielcie się w zastępie swoimi wiadomościami, a następnie zaplanujcie wycieczkę do Warszawy na parkiet Warszawskiej Giełdy. Być może traficie na dni otwarte lub uda Wam się poprosić kogoś z pracowników o oprowadzenie po budynku giełdy? Niech to będzie prawdziwa ekonomiczna przygoda. Jeżeli jednak nie uda Wam się zorganizować wycieczki na żywo możecie zorganizować wirtualną ekonomiczną przygodę, przygotowując grę giełdową. Może ona opierać się na kilku spółkach działających w oparciu o system krótkich wiadomości społeczno-polityczno-ekonomicznych, wpływających na kursy akcji. terenoznawstwo Zadania za 4 punkty: Grunt to paragon. Czy zdarzyła się wam kiedyś sytuacja, że zakupiony towar nie odpowiadał waszym potrzebom i najchętniej oddalibyście go do sklepu? Albo po miesiącu zepsuły się wasze buty, a sprzedawca nie bardzo chciał przyjąć je na gwarancję? Spotkajcie się z miejskim lub gminnym rzecznikiem praw konsumenta. 110

111 Dowiedzcie się, na jakiej zasadzie działa gwarancja, kiedy można oddać towar do sklepu i jakie są Wasze prawa jako konsumentów. Wykonajcie ulotkę informacyjną, którą podzielicie się z innymi zuchami, harcerzami, harcerzami starszymi i wędrownikami Waszego Hufca oraz z rówieśnikami z waszej szkoły. Gra w Harcopoly. Znacie taką grę monopoly lub też eurobiznes? Wymaga ona zmysłu planowania, nieco szczęścia no i oczywiście przedsiębiorczości. Stwórzcie zastępem swoją własną grę w Harcopoly na podstawie tych gier. Sporządźcie planszę, na której będzie znajdowało się kilka obozowisk harcerskich (odpowiednik państw), podobozy (odpowiednik miast). Sporządźcie wyceny, karty dodatkowe, pieniążki. Stawiajcie w swoich miastach elementy pionierki (jako odpowiednik domów i hoteli). Gdy przygotujecie już wszystkie elementy, zagrajcie zastępem w stworzoną przez Was grę. Czy coś jeszcze można w niej ulepszyć? Poprawcie niedociągnięcia. Teraz możecie rozpropagować grę w swoim środowisku zarówno harcerskim jak i pozaharcerskim. Może zagracie w nią z rodzicami? pionierka Zadania za 3 punkty: Byle do pierwszego. Wasi rodzice prowadząc dom, również muszą często wykazywać się finansową zaradnością. Przekonajcie się, że nie jest to wcale łatwe zadanie. Dowiedzcie się, jakimi miesięcznymi dochodami dysponują Wasi rodzice. Sporządźcie budżet, nie zapomnijcie o funduszach na kulturę, sztukę, zdrowie, wyczekiwane kieszonkowe dla Was oraz oczywiście o oszczędnościach np. na wakacje. Wiedzę o cenach i realnych kosztach na przykład mediów zaczerpnijcie od niezastąpionych ekspertów w tej sprawie, czyli Waszych rodziców. Grosz do grosza. Dobrze mieć pieniądze, które można byłoby zagospodarować na potrzeby zastępu lub drużyny. Składka nie zawsze wystarcza na zakup sprzętu potrzebnego np. na biwak czy obóz. Pomyślcie, w jaki sposób możecie zarobić pieniądze dla zastępu lub drużyny. Może znacie kogoś, kto potrzebuje pomocy 111

112 w ogrodzie lub przy opiece nad swoimi zwierzętami. A może wykonacie na zbiórce jakieś prace techniczne, czy ozdoby, które możecie sprzedać i w ten sposób powiększyć budżet Waszego zastępu. pionierka ekologia węzły terenoznawstwo Zadania za 2 punkty: Szukaj zysku w odzysku. By być przedsiębiorczym, oszczędzać można nie tylko kwoty finansowe, ale również materialne. Pomyślcie, ile razy zdarzyło się Wam wyrzucić pudełko po lodach, które z łatwością może zastąpić szkatułkę na własne drobiazgi (wystarczy trochę farby i wyobraźni). Postarajcie się zrobić z przeróżnych śmieci małą szafkę, w której zmieścicie większość dobytku waszego zastępu. ekologia węzły pionierka Szymon wymyślił swoje własne zadanie w tym obszarze i przesłał je Radzie TEZM do oceny? Może i Wy tak zrobicie? Zaplanuj wydawanie pieniędzy. Bardzo często, kiedy chcemy lub musimy coś kupić, ale brakuje nam pieniędzy, to odkładamy ten zakup na czas, kiedy pieniądze będą. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy kiedy nie mamy możliwości zaciągnięcia pożyczki. Ale czy wiecie, że rzetelne opracowanie planu sfinansowania przedsięwzięcia (zakupu czegoś, uzbierania pieniędzy na konkretną okazję) 112

113 pozwala na znaczne przyśpieszenie osiągnięcia upragnionego celu? Trzeba uwzględnić z jednej strony - sumę jaką musimy uzbierać, a z drugiej strony jak zdobyć na to pieniądze - czyli oszczędności, odkładanie funduszy (na przykład ze składek zastępu), prawdopodobieństwo pozyskania pieniędzy od sponsorów, możliwość zdobycia pieniędzy (akcja 1%, akcja zarobkowa). Stwórzcie w zastępie plan finansowania inwestycji w sprzęt zastępu. Zastanówcie się, co jest Wam najbardziej potrzebne (namiot, kuchenka turystyczna, śpiwory itp.) Spróbujcie zrealizować go do końca roku harcerskiego. Zadania za 1 punkt: Elektroniczny pieniądz. Współczesny świat dopuszcza wirtualny przepływ pieniędzy, czyli taki, w którym nie występuje namacalne przekazywanie ich z ręki do ręki. Szczególnym wzrostem popularności cieszą się płatności internetowe. Zapoznajcie się z różnymi systemami płatności on-line, zwracając również uwagę na ich bezpieczeństwo i sposoby chronienia się przed utratą pieniędzy, spowodowaną niewłaściwym sposobem korzystania z tych nowoczesnych technik płacenia. Pozyskaną wiedzę o sposobach płatności internetowych zamieśćcie w krótkim artykule, który opublikujcie w harcerskiej prasie lub Internecie oraz udostępnijcie je swoim rówieśnikom w szkole. ekologia A co na przyszłość. Liceum, technikum, studia... a co dalej? Jest tyle możliwości pracy, że ciężko byłoby wymienić połowę zawodów, jakie można wykonywać w dzisiejszym świecie. A kim są ludzie pracujący na określonych stanowiskach? Czy ukończyli odpowiednie studia i kursy? Zaproście na zbiórkę swoich rodziców i inne osoby o interesujących Was zawodach. Niech opowiedzą Wam jaka była ich ścieżka kształcenia i czy wystarczy to, co gwarantuje polski system edukacji. 113

114 WĘDROWNICY Zadania za 5 punktów: Praca.... Niewielu z Was miało już okazję podjęcia swojej pierwszej, zarobkowej pracy. Wykorzystajcie różne możliwości młodego człowieka w celu znalezienia i podjęcia pracy przez miesiąc. Znajdźcie pracodawcę, ofertę pracy i przepracujcie pełen miesiąc przez min. 4 godzin tygodniowo. Praca taka jest możliwa przy rozdawaniu ulotek, w pracy hostessy, pracach sezonowych, udzielaniu korepetycji itp. Moje małe Wallstreet. Giełda jest jednym z miejsc, które najlepiej odwzorowują sytuację ekonomiczną na światowych rynkach. Gra na giełdzie wielu osobom wydaje się skomplikowana i ryzykowna. Czy rzeczywiście tak jest? Przekonajcie się sami bez możliwości utraty realnych pieniędzy. Zapoznajcie się z podstawowymi sposobami analizy wyników giełdowych. Zarejestrujcie się na wirtualnej platformie giełdowej i spróbujcie swoich sił w inwestowaniu fikcyjnymi pieniędzmi. A może będzie to początek Waszej prawdziwej przygody na giełdzie? Zadania za 4 punkty: Pozyskiwanie środków. Wiele imprez również tych harcerskich, nie mogłoby się odbyć w tak atrakcyjnej formie, gdyby nie pomoc finansowa zewnętrznych firm. Wystarczy popatrzeć na takie imprezy, jak HiTec Rajd Grunwaldzki, czy rekiny futbolu, aby zauważyć, jak ogromną robotę wykonują tu ludzie od pozyskiwania środków. Dowiedzcie się, na czym to polega, co można proponować w zamian firmom, które takie środki mogą przekazać. Jak powinno wyglądać pierwsze pismo do firmy i jakie powinny być dalsze kroki? Znajdźcie sponsora na jedno z Waszych przedsięwzięć, pamiętajcie, że nie musi być to tylko pomoc finansowa. Jak skauci kupują. Gry kupieckie są bardzo często dobrym sprawdzianem umiejętności negocjacyjnych oraz handlowych ich uczestników. Celem zazwyczaj jest wyłonienie najlepszego kupca. Gra staje się ciekawsza, gdy posiada określoną fabułę oraz jasne zasady, które określone są na samym początku. Opracujcie grę kupiecką, doszlifowując wszystkie szczegóły. Zorganizujcie ją dla wybranej przez siebie grupy rówieśników. 114

115 pionierka ekologia Zadania za 3 punkty: Budżet mojego kraju. Pieniądze są wszędzie i wszędzie ich brakuje. Jak mówi współczesne przysłowie: Jak nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Oprócz budżetów małych - prywatnych, domowych istnieją te większe - firmowe, organizacyjne, ale też istnieje ten największy - Budżet Polski, czyli ustawa budżetowa określająca, najprościej mówiąc, wpływy i wydatki w naszym kraju. Odnajdźcie taką ustawę na bieżący rok i zapoznajcie się ze strukturą dokumentu. Spróbujcie dowiedzieć się, jakie wpływy są do budżetu Polski, a jakie wydatki. Terminy niezrozumiałe starajcie się wyjaśnić. Zdobyte informacje przedstawcie w jak najciekawszy sposób na zbiórce. Nie zapomnijcie posługiwać się wykresami, tabelami, diagramami, aby zdobyte informacje zostały przez wszystkich zrozumiane. Wasza opinia o wydawaniu i pozyskiwaniu środków publicznych tak przygotowana na pewno będzie bardziej rzetelna. Sztuka autoprezentacji. Wiadomo, że w dorosłym życiu pieniądze dostaje się za wykonywanie powierzonej pracy. Niejednokrotnie trzeba się mocno natrudzić, aby taką pracę zdobyć. Jest wiele umiejętności, które prowadzą do osiągnięcia sukcesu w poszukiwaniu wymarzonej pracy oraz wiele technik umożliwiających zwrócenie na siebie uwagi potencjalnego pracodawcy. Nauczcie się pisać CV i listy motywacyjne, dowiedzcie się, jaką przewagę na rynku pracy daje Wam doświadczenie zdobywane w ZHP i jak formułować punkty CV z tym związane. Wyszukajcie oferty pracy, którymi możecie być zainteresowani teraz lub po ukończeniu studiów. Spróbujcie ułożyć dla siebie odpowiednie CV pasujące do oferty i list motywacyjny. Odegrajcie inscenizowane rozmowy kwalifikacyjne, podczas których jedni wcielą się w pracodawców, a inni w pracowników. Dowiedzcie się również, jak można pozytywnie przejść taką rozmowę, jakich pytań możecie się spodziewać, a na jakie nie musicie odpowiadać. Zadbajcie o wcześniejsze przygotowanie się do wyznaczonych ról. Poznajcie również niekonwencjonalne sposoby na prezentowanie swojej osoby, wykonajcie video CV każdego członka zespołu. 115

116 Zadania za 2 punkty: Pierwsza praca. Przed rozpoczęciem przygody na rynku pracy warto jest pozyskać trochę niezbędnej wiedzy, która na pewno ułatwi Wam stawianie pierwszych kroków w pracy. Poznajcie rodzaje form zatrudnienia. Co należy zrobić podejmując pierwszą pracę? (Jak uzyskać NIP i jakie formalności należy spełnić?). Stwórzcie broszurkę ze zdobytymi informacjami tak, aby była ona przydatna Wam i znajomym którzy podejmują się pierwszej pracy. Udostępnijcie swoje materiały większemu gronu osób np. umieszczając ją na stornie Hufca, Szczepu czy Waszej szkoły. Motoświat. - Ludzie muszą się przemieszczać. Nie ma możliwości, żeby nie używać transportu kołowego. Jeździmy do pracy, produkty wozimy do sklepów, surowce dostarczane są do fabryk. Nie zmieniają tego nawet galopujące ceny paliw. Ale jaka forma przejazdu najmniej uszczupli nam kieszeń? Auto na benzynę czy olej napędowy? A może nowoczesne samochody hybrydowe albo wchodzące dopiero na rynek pojazdy elektryczne. Podzielcie się na 4 zespoły i wylosujcie technologię pojazdów, której będziecie bronić: benzynowa, diesel, hybryda, elektryczna. Przed zbiórką dowiedzcie się, jak kupić takie auto. Obliczcie opłacalność takiego zakupu dla zwykłego gospodarstwa domowego i przygotujcie argumenty za Waszą opcją. Na koniec spróbujcie wypracować kompromis. ekologia Zadania za 1 punkt: Do skarpety?. Sprawienie sobie przyjemności na przykład w postaci kupna wymarzonej kurtki lub pojechania na górską eskapadę okupione może być miesiącami oszczędzania na taki cel. Są różne sposoby pomnażania swoich pieniędzy i jak zapewne się domyślacie, przechowywanie ich w skarpecie nie jest tym najlepszym pomysłem. Dowiedzcie się, w jaki sposób i gdzie najlepiej gromadzić swoje oszczędności, jakie warunki trzeba spełnić, aby założyć 116

117 młodzieżowe konto, czy już teraz opłaca się Wam korzystać z usług banku, aby oszczędzać? Szymon przypomina, że wybór zadania łatwego nie oznacza zdobycia dużej liczby punktów. Giganci negocjacji. W świecie kapitalistycznym na rynku gospodarczym najważniejsza jest cena. A cena to tak naprawdę umowa pomiędzy sprzedającym a chętnymi do zakupu towaru. Dlatego często warto nie przyjmować z góry określonej ceny narzuconej przez sprzedawcę. Czasem warto spróbować się potargować i wynegocjować niższą, indywidualną należność. W krajach arabskich jeżeli kupujący się nie targuje, jest to uznawane za obrazę handlarza. Normą jest również zbijanie ceny czasem nawet o kilkadziesiąt procent!!!. W Polsce nie jest aż tak pięknie, choć warto spróbować. Ale jakie się zasady perfekcyjnie poprowadzonych negocjacji? Jak się ich nauczyć? Oczywiście jak to w harcerstwie - poprzez aktywne działanie i dobrą zabawę. Poświęćcie jedną zbiórkę zastępu na zagranie w grę szkoleniową Giganci negocjacji (grę można pobrać za darmo ze strony jej twórcy: - zapewniamy, że przynosi dużo emocji i wiedzy w jednym. 117

118 Biblioteczka zastępowego Historia pieniądza na ziemiach polskich Adam Dylewski, Wydawnictwo Carta Blanca, listopada 2011, (dla wszystkich pionów metodycznych) Książka opisująca dzieje pieniądza na terenach Polski. Jest ona bogato ilustrowana dzięki materiałom zdobytym z prywatnych zbiorów jak i udostępnieniu archiwum przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych oraz Mennicę Polską. Strona internetowa Narodowego Banku Polskiego, (dla wszystkich pionów metodycznych) Na stronie znajdują się kompleksowe dane na temat polskiego pieniądza, aktualnych kursów walut i roli Narodowego Banku Polskiego w polskiej polityce pieniężnej. Źródło bardzo przydatnej wiedzy, którą możesz wykorzystać w zadaniach z tego obszaru. Strona internetowa o oszczędzaniu (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Strona zbiera porady związane z oszczędzaniem i inwestowaniem pieniędzy. Wprowadza nas w świat oszczędności zaczynających się już na poziomie zasobów naturalnych, co sprowadza się również do oszczędzania pieniędzy. Witryna Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Witryna urzędu skupia w jednym miejscu akty prawne dotyczące prawa kupowania w Polsce, a także różne porady dotyczące praw i obowiązków konsumenckich. Strona internetowa Giełdy Papierów Wartościowych (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników), Na stronie znajdują się przydatne informacje związane z giełdą, jej funkcjonowaniem i instrumentami wykorzystywanymi podczas gry na giełdzie. 118

119 Internetowy poradnik związany z szukaniem pracy (dla harcerzy starszych, wędrowników), W Internecie znajduje się wiele poradników o tym, jak szukać pracy i tematach pokrewnych, takich jak pisanie listów motywacyjnych, czy życiorysów. Pozycja ta ma za zadanie zasygnalizować ich istnienie. Blog internetowy Copywriting i marketing dla małej firmy (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Na blogu można znaleźć informacje oraz porady związane z marketingiem firmy. Szczególnie polecamy uwadze artykuł znajdujący się na podstronie: Znajdziecie tam siedem zasad dotyczących projektowania ulotki reklamowej Oficjalny portal Unii Europejskiej (dla wszystkich pionów metodycznych) Składnica wiedzy na temat Unii Europejskiej. Zawiera ciekawie przedstawione informacje o działaniu UE, jej celach, historii itp. Dodatkowo na stronie znajduje się świetny kącik wiedzy dla osób w każdym wieku. 119

120 OBSZAR TECHNOLOGIA INFORMACYJNA Internet? Nie, dziękuję, nie jesteśmy zainteresowani. Bill Gates WSTĘP Mamy XXI wiek. Wiek pełen nowoczesności, elektroniki, zdalnej komunikacji, nie wspominając już o wielofunkcyjnych telefonach komórkowych, coraz bardziej wszechstronnych komputerach, tabletach i innych urządzeniach zasługujących na miano codziennego użytku. Żyjemy w wieku, w którym technologia informacyjna jest nieodłączną częścią życia każdego człowieka. To dziedzina informatyki, która łączy w sobie telekomunikację, narzędzia oraz inne technologie związane z informacją. Tak więc za każdym razem kiedy piszecie coś na Facebooku, Naszej Klasie, wysyłacie maila, poszukujecie informacji do referatu w szkole, przesyłacie zdjęcia znajomym, czy robicie prezentację, macie do czynienia z technologią informacyjną. Nie można sobie wyobrazić nowoczesnego zucha, harcerza, harcerza starszego i wędrownika, który nie potrafi poradzić sobie z wykonaniem podstawowych czynności za pomocą komputera czy innego popularnego urządzenia jak aparat lub nowoczesny telewizor. Zanurkujcie w ten świat, realizując zadania z tego obszaru, a umiejętności i wiedza jaką zdobędziecie, niejednokrotnie okażą się bardzo przydatne w życiu prywatnym, harcerskim, ale także w przyszłości, w życiu zawodowym. Nie pozwólcie odrzucić potencjału, jaki stoi za tymi technologiami, jak niegdyś Bill Gates, odrzucił coś, co teraz jest jednym z największych osiągnięć ludzkości w przekazywaniu informacji. 120

121 PROPONOWANE ZADANIA ZUCHY Zadania za 5 punktów: Internetowe poszukiwania. Internet to wielkie składowisko zarówno przydatnych, jak i nieprzydatnych informacji. Bardzo przydatną umiejętnością jest ich odnajdywanie i wybieranie tych naprawdę przydatnych. Zorganizujcie z pomocą starszej druhny wycieczkę do sali komputerowej. Poproście o przeprowadzenie dla Was krótkiego kursu wyszukiwania użytecznych informacji na przykład w wyszukiwarce Google. Następnie zorganizujcie zawody w gromadzie. Ułóżcie po równą ilość trudnych pytań. W każdej rundzie Waszym zadaniem jest jak najszybsze znalezienie poprawnej odpowiedzi na wylosowane pytanie. Zastanówcie się wspólnie, gdzie możecie zastosować wiedzę, która będzie od teraz na wyciągnięcie ręki? Komputer - jak matematyk. Czasami potrzeba jest dodania bardzo dużych liczb do siebie albo wykonania innych bardziej skomplikowanych działań. Na szczęście świat komputerów znacznie może to ułatwić. Takie obliczenia można wykonywać na przykład w programie MS Excel. Poproście Waszą druhnę, aby pokazała Wam kilka prostych możliwości tego programu. Zobaczcie, jak szybkie mogą stać się obliczenia matematyczne. Spróbujcie znaleźć zastosowania zdobytej wiedzy w Waszej gromadzie. Zadania za 4 punkty: Świat bez komputerów. Komputery nie zawsze były obecne w naszym świecie. Najlepiej o tym mogą wiedzieć Wasi dziadkowie, czasem rodzice, a także nauczyciele. Dowiedzcie się, jak wyglądały niektóre czynności i obowiązki, kiedy nie było jeszcze komputerów. Jak ludzie radzili sobie z obliczeniami, wysyłaniem informacji. Jak Wasi dziadkowie spędzali swój wolny czas, nie posiadając gier komputerowych? Przygotujcie na tej podstawie krótkie przedstawienie Jak komputery zmieniły świat". Wcielcie się w role Waszych rozmówców i Was samych, prezentując różnice w świecie z komputerami i bez nowych technologii. Poproście swoją Druhnę o pomoc w ułożeniu i przygotowaniu przedstawienia. 121

122 Spacer po cybersieci. Internet to miejsce, gdzie można spędzić świetnie czas, grając w ciekawe gry, poznając wiele ciekawych rzeczy, czerpiąc z nich nie lada radość. Wspólnie ze swoim drużynowym wybierzcie się do pracowni komputerowej. Poproście, aby przygotowano dla Was kilka adresów stron internetowych, na których znajdują się ciekawostki, gry i zabawy edukacyjne przydatne w poszerzaniu wiedzy każdego zucha. Celem Waszej wycieczki będzie poznanie niezwykle zawiłej sieci internetowej, w której czyhają na dzieci różne niebezpieczeństwa, ale z pomocą dorosłych można je łatwo ominąć i znaleźć mnóstwo ciekawych stron. Poznajcie je i Wy! ekologia Zadania za 3 punkty: Mały Picasso. Komputer służy nie tylko do pracy w biurze czy w banku, ale jest także narzędziem dla grafików i artystów. Wcześniej ich nieodłącznym narzędziem pracy było płótno i pędzel, dziś coraz częściej zastępują je myszka lub tablet graficzny. Przekonajcie się, czy myszka może zastąpić te narzędzia i wykonajcie w programie MS Paint prace artystyczne na wybrany przez siebie temat, a następnie zróbcie wystawę tych prac w swojej zuchówce. Sprawności: artystka/artysta Dawno, dawno temu.... Kiedyś bajkopisarze czy poeci korzystali do spisywania swoich dzieł z gęsiego pióra oraz kałamarza wypełnionego po brzegi atramentem, potem do tego celu używano maszyny do pisania. Teraz idealnie nadającym się do tego celu narzędziem jest komputer wraz z popularnym edytorem tekstu. Ułóżcie wspólnie bajkę na wybrany przez siebie temat, a następnie zapiszcie ją w dowolnym edytorze tekstowym na przykład MS Word, dodając obrazki, a następnie stworzone dzieło literackie wydrukujcie i powieście w Waszej zuchówce. Zadania za 2 punkty: Tajemnicze pudełko. Na pierwszy rzut oka komputer to takie dziwne metalowe pudełko z wystającymi ze wszystkich stron kablami i przymocowanymi do niego jakimiś urządzeniami. Ale co to właściwie jest? Dowiedzcie się tego oraz 122

123 odpowiedzcie na pytanie, jak można go używać do pracy i zabawy? Zastanówcie się wspólnie, jakie urządzenia można podłączyć do komputera oraz z czego składa się komputer wewnątrz obudowy. Wykonajcie plakat na ten temat. Postarajcie się umieścić swoją pracę na którejś z tablic w Waszej szkole. Robot. Czy zastanawialiście się kiedyś, jak robione są różne przedmioty? Czy wszystkie wykonują ludzie? Otóż nie, czasami do tego celu wykorzystywane są roboty, które same wykonują pewne czynności, czasami aby przyśpieszyć proces produkcji, a czasami działają tam, gdzie dla zwykłych ludzi jest to bardzo niebezpiecznie. Zbierzcie kartony, plastikowe naczynia, taśmy klejące, bibułę, żerdzie, sznurek i inne przydatne rzeczy, z których możecie zbudować własnego robota. Zastanówcie się, do czego moglibyście go wykorzystywać - puśćcie wodze fantazji. Poproście drużynowego, aby pokazał Wam innego rodzaju roboty. Zaproście rodziców na wystawę wykonanych przez Was robotów. pionierka Zadania za 1 punkt: Giełda internetowa. Każdy z Was już nie raz korzystał z Internetu. Można w nim znaleźć zawsze coś ciekawego, czym warto podzielić się z kolegami. Zorganizujcie na zbiórce giełdę znanych Wam stron internetowych. Niech każdy przygotuje na rysunku krótką charakterystykę swojej strony wraz z reklamą i opowie o jej zaletach. Następnie przeprowadźcie głosowanie w dwóch kategoriach na najzabawniejszą i najbardziej przydatną w szkole lub harcerstwie stronę internetową. Internetowy niezbędnik. Internet, prócz wielu gier i przydatnych informacji, niesie za sobą również pewne zagrożenia. Poproście drużynowego aby opowiedział Wam o zasadach korzystania z internetu, dowiedzcie się na jakie strony wolno Wam wchodzić, z kim rozmawiać oraz czy są jeszcze inne zasady, jakich należy przestrzegać? Spiszcie wspólnie Kodeks Zucha Internauty. 123

124 HARCERZE Zadania za 5 punktów: Podziel się wiedzą. Dzięki nowym technologiom dzielenie się informacjami oraz swoimi doświadczeniami jest banalnie proste. Wymyślcie zastępem, jaką informacją moglibyście się podzielić z innymi? Może będzie to sposób na wiązanie konkretnego węzła? Albo udzielanie pierwszej pomocy w przypadku złamania ręki? Bądźcie kreatywni! Nagrajcie taki mini poradnik. Ułóżcie scenariusz, przygotujcie potrzebne materiały, a także przećwiczcie poszczególne ujęcia, ważne jest również, aby przekazywana wiedza była sprawdzona - może poradzicie się jakiegoś specjalisty? Umieśćcie go w Internecie na przykład na portalu youtube.com oraz zadbajcie o rozpropagowanie poradnika wśród znajomych zuchów, harcerzy, harcerzy starszych lub wędrowników, a także osób niezrzeszonych. pionierka ekologia węzły szyfry samarytanka symbolika historia WWW Pokażcie się innym. Internet to miejsce, gdzie można zaprezentować siebie, podzielić się swoimi przemyśleniami albo zareklamować swoje działania. Może być również świetnym miejscem na wymianę przydatnych informacji, na przykład o kolejnej zbiórce zastępu czy o biwaku. Podzielcie się tym, co robicie. Załóżcie bloga, stronę internetową lub Fanpage zastępu. Umieśćcie na nim zdjęcia, kilka informacji. Nauczcie się edytować kolejne wpisy, dodawać zdjęcia, filmy, a może uda Wam się założyć krzykacza, licznik wejść i inne dodatkowe funkcje. Nie zapomnijcie o systematycznej aktualizacji takiej strony oraz jej promocji wśród rówieśników i rodziców. Poinformujcie wszystkich o waszych sukcesach we 124

125 współzawodnictwie zastępów, o ile już takie macie. Niech to będzie Wasza wirtualna wizytówka. WWW Zadania za 4 punkty: Ciekawszy sposób na prezentacje - PREZI. Prezentacje multimedialne nie muszą być wykonane w doskonale znanym Power Poincie. Zachęcamy Was do poznania technologii PREZI. Dowiedzcie się, na czym polega tworzenie takich prezentacji i wykonajcie jedną na dowolnie wybrany temat - może o Waszym zastępie? Koniecznie podzielcie się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami z pozostałymi członkami drużyny. Prześlijcie nam link do wykonanego arcydzieła. ekologia pionierka węzły szyfry samarytanka symbolika historia WWW Wykonując to zadania druh Szymon ćwiczył umiejętności z zakresu kilku technik harcerskich. 125

126 Zastęp fotografów. Wszystkie wycieczki, rajdy, biwaki, przeżywane przygody i inne wspaniałe chwile warto uwieczniać na zdjęciach. Każdy z nas często wraca do tych najwspanialszych momentów, przeglądając liczne fotografie. Posiadanie aparatu fotograficznego nie jest trudne, chociażby dlatego, że są one dostępne w większości telefonów komórkowych. Poznajcie funkcje dostępne w aparatach i nauczcie się z nich korzystać. Następnie wybierzcie się zastępem w ciekawe miejsca i zróbcie wiele interesujących zdjęć. Wykorzystując popularne programy do obróbki fotografii (np. Picasa), spróbujcie poprawić ich jakość, na przykład usuwając efekt czerwonych oczu. Stwórzcie fotorelację z Waszej eskapady, nie zapominając o odpowiednich podpisach i komentarzach. Udanej zabawy! Sprawności: fotoamatorka/fotoamator (*), fotograf (**) Zadania za 3 punkty: Sztuka prezentacji. Czasami zdarza się, że chcemy zaprezentować informacje szerszemu gronu odbiorców. Do tego celu świetnie nadają się prezentacje multimedialne. Dowiedzcie się, jakie są zasady tworzenia prezentacji i wspólnie wykonajcie jedną w dowolnym, przeznaczonym do tego programie. Zadbajcie o to, aby prezentacja miała minimum 15 slajdów, zwierała infografiki, obrazki, a także animacje. Miejcie na uwadze jednak, aby elementy te w całości nie przysłoniły właściwego przekazu. Nie zapomnijcie umieścić zdjęć oraz muzyki. Czekamy na Wasze dzieło! Komputer w służbie harcerstwu. - Komputer ma przede wszystkim służyć pomocą. Ale najpierw ktoś musi włożyć swój wysiłek, żeby później czerpać korzyści. Stwórzcie aplikację przy użyciu arkusza kalkulacyjnego, która będzie Wam pomagała organizować biwaki lub inne tego typu przedsięwzięcia. Wasze dzieło powinno zwierać: preliminarz, listę uczestników, listę wpłat, listę rzeczy potrzebnych, ramowy program wraz z osobami odpowiedzialnymi za poszczególne zadania, oraz inne elementy które uznacie za przydatne. Sprawności: komputerowiec (*) 126

127 Zadania za 2 punkty: Płytki. W komputerach, kinach domowych posiadamy odtwarzacze płyt. Są to nośniki danych dokładnie nam wszystkim znane. Zastanawialiście się kiedyś, czym różni się płyta CD, DVD od Blue - Ray? Czy wiecie jak nagrywać informacje na płyty wybranego formatu? Dowiedzcie się wszystkiego, co dotyczy płyt szeroko rozumianych, na które możecie nagrywać pliki. Zapoznajcie się z programami umożliwiającymi takie działanie. Dowiedzcie się, co oznacza szybkość nagrywania i jak ją dobierać, co to jest obraz płyty ISO i jak go używać. Zdobyte informacje przedstawcie na zbiórce, na której w praktyczny sposób będziecie mogli je zastosować. Sprawności: komputerowiec (*) Nowy sposób komunikacji. Komunikowanie się za pomocą wiadomości jest niejednokrotnie bardzo szybkie i wygodne. Ale czy zawsze może zastąpić osobisty kontakt? Każdy członek zastępu ma za zadanie założyć swoją własną skrzynkę mailową. Przez miesiąc trwania zadania członkowie zastępu mogą komunikować się jedynie za pomocą i, aby w tym czasie drogą internetową ułożyć piosenkę zastępu. W kwestii piosenki nie wolno im się komunikować na zbiórkach. Po miesiącu zakończeniem wyzwania będzie wspólne odśpiewanie piosenki na zbiórce oraz przeprowadzenie dyskusji na temat zalet i wad komunikacji internetowej. Prześlijcie nam swoje wnioski. Sprawności: komputerowiec (*) 127

128 Zadania za 1 punkt: Tapeta zastępu. Nowe technologie nadają się również do wykorzystania podczas tworzenia obrzędowości zastępu albo dodawania do niej nowych elementów. Aby poczuć jeszcze mocniej, że jesteście zastępem, stwórzcie w dowolnym programie graficznym na przykład MS Paint lub MS Power Point tapetę na pulpit związaną z Waszym zastępem. Umieśćcie ją na wszystkich komputerach członków Waszego zastępu oraz wyślijcie ją znajomym. symbolika Galeria zdjęć. Zdjęcia to super sposób na dokumentowanie wszystkich działań Waszego zastępu. Stwórzcie internetową galerię i zaktualizujcie ją o wiele fotografii z Waszych przedsięwzięć. Przedyskutujcie w gronie zastępu cechy wybranych zdjęć, zwracając uwagę na wady i zalety. Czekamy na Wasze albumy i opinię o ich zawartości. Sprawności: fotoamatorka/fotoamator (*) WWW 128

129 HARCERZE STARSI Zadania za 5 punktów: Książka na nowe czasy. Postępująca miniaturyzacja i zwiększanie pojemności baterii spowodowało, że coraz więcej ludzi chętnie sięga po urządzenia, które w każdym miejscu i czasie pozwalają na dostęp do ulubionych rozrywek. Telefon komórkowy, tablet, MP4, laptop to urządzenia, bez których wielu z nas nie wyobraża sobie wyjścia do miasta czy pracy. Jedną z ulubionych rozrywek jest czytanie. Ludzie czytają nie tylko książki na papierze, popularność zyskują również e-booki. Stwórzcie e-bookowy poradnik dotyczący pionierki obozowej. Rozpowszechnijcie go w swoim środowisku harcerskim. pionierka Radio. Dawniej radio nagrywało wszystkie swoje audycje na taśmach analogowych, dzisiaj wykorzystuje się do tego komputery i cyfrowe dyktafony. Praktycznie każdy, kto posiada telefon komórkowy, ma również taki dyktafon. Wykonajcie audycję radiową, której głównym celem będzie przedstawienie ważnego dla Was tematu społecznego, niech nie zabraknie wywiadów z przypadkowymi przechodniami, a może również jakimiś lokalnymi autorytetami. Materiały scalcie przy użyciu jednego z popularnych programów do obróbki audio, np. Audacity. Zadania za 4 punkty: Zagrożenia w sieci. Internet to miejsce, z którego, jeśli się nieumiejętnie korzysta, niesie za sobą również pewne zagrożenia, szczególnie dla młodszych harcerzy, czy zuchów. Korzystając z popularnych stron takich jak czy przygotujcie i przeprowadźcie ciekawe zajęcia dla 129

130 młodszego zastępu z Waszego hufca, o tym, jak bezpiecznie korzystać z Internetu. Przed ich realizacją warto pokazać Wasz konspekt do weryfikacji drużynowemu, aby potwierdzić atrakcyjność zajęć. Istnieć w cybersieci. Z pomocą nowych technologii można również zaistnieć w globalnej sieci. To doskonały sposób na pokazanie innym zuchom, harcerzom, harcerzom starszym i wędrownikom, ale także rodzicom, co robicie w zastępie i jak dobrze się bawicie. Może to być również miejsce wymiany ciekawych informacji o zbiórkach czy nadchodzących rajdach i biwakach. Stwórzcie własną stronę internetową zastępu wraz z forum internetowym oraz jak największą ilością przydatnych dodatków typu: licznik gości, licznik czasu, shoutbox itp. Przygotowaną stronę uzupełniajcie na bieżąco o aktualności związane z życiem zastępu, dbając o poprawność pisowni oraz wykorzystajcie ją jako źródło komunikacji w zastępie (nowoczesną sieć alarmową). Niech to będzie ciekawa reklama zastępu i harcerstwa. WWW Zadania za 3 punkty: Co w puszce piszczy?. Komputer stacjonarny składa się również z jednostki centralnej, czyli tej metalowej puszki, która zawsze stoi blisko biurka, na którym postawiony jest monitor. Ale co tak naprawdę się w niej znajduje? Wykonajcie broszurę informacyjną o wnętrzu komputera, do czego służą elementy się tam znajdujące? Jakie powinny być, aby można było bez problemu uruchomić najnowsze gry? A jakie warunki powinien spełniać dobry monitor, klawiatura, mysz i drukarka? O tym również napiszcie w broszurce. Umieszczone w niej informacje spróbujcie zweryfikować, prosząc o sprawdzenie na przykład szkolnego informatyka. Tak stworzony materiał rozpropagujcie wśród Waszych rówieśników. Sprawności: znawczyni /znawca komputerów (**) 130

131 Uniknąć cyberprzemocy. Cyberprzemoc to inaczej przemoc z użyciem mediów elektronicznych przede wszystkim Internetu i telefonów komórkowych. Problem ten dotyczy przede wszystkim dzieci i młodzieży. W Polsce doświadcza go ponad połowa młodych internautów!!! Dowiedzcie się, jakie akty zaliczamy do aktów cyberprzemocy. Pomimo, że akty cyberprzemocy mogą wyglądać niewinnie, to potrafią wyrządzać bardzo dużą krzywdę. (źródło: Dowiedzcie się, jak nie stać się jej ofiarami oraz, gdzie w jej wypadku szukać pomocy. Zadania za 2 punkty: Janie podaj kawę.... Historia zna wiele takich przypadków, że różne urządzenia najpierw powstawały w głowach pisarzy oraz scenarzystów filmowych, potem rękoma naukowców zostały przeniesione do realnego świata. Tak było chociażby ze statkami kosmicznymi czy ekranami dotykowymi. Coraz częściej w filmach z pogranicza sci-fi spotkać możemy myślące roboty, statki lub inne urządzenia wyposażone w sztuczną inteligencję. Wasze zadanie polega na dowiedzeniu się, czym tak naprawdę jest sztuczna inteligencja, czy jest wykorzystywana w dzisiejszych czasach, a także jakie stoją przed nią możliwości rozwoju. Wybierzcie zatem osobę chętną do poprowadzenia takiej zbiórki, która pokaże Wam świat sztucznej inteligencji oraz zaprezentuje współczesne myślące roboty. Czy aby nie okradamy kogoś?. Czy można tak bezkarnie wykorzystać tekst, grafikę lub filmy zamieszczone przez kogoś w internecie? Czy inni mają prawo posługiwać się naszym wizerunkiem, fotografiami z naszą twarzą? W dobie internetu każdy z Nas naraża siebie na plagiat lub jest narażony na bezprawne naruszenie swojej własności. Poszukajcie informacji na temat praw własności do treści zamieszczanych w internecie. Przygotujcie ciekawą ulotkę dla waszych rówieśników i rozpropagujcie swoją wiedzę wśród znajomych. Projekt ulotki prześlijcie do organizatorów. 131

132 Zadania za 1 punkt: Obóz za 50 lat. Świat ciągle się zmienia, dlatego puśćcie wodze fantazji i stwórzcie rysunek, na którym przedstawicie, jak może wyglądać obóz harcerski za 50 lat pełen nowoczesnych technologii. Możecie użyć dowolnej tradycyjnej techniki, namalować obraz, stworzyć makietę, kolaż, ale pamiętajcie, że komputer również może się Wam przydać. Stanisław Lem w polskiej literaturze przedstawiał bardzo nowoczesne rozwiązania, niemożliwe za jego życia, które obecnie są już realne. Czy pójdziecie tak jak Lem tropem futurologów, czy wybierzecie inną drogę? pionierka Drukarnia cyfrowa. Droga ulotki, czy wizytówki od pomysłu do wykonania jest bardzo interesująca. Dowiedzcie się, w jaki sposób drukuje się takie materiały oraz jakie warunki powinien spełniać projekt komputerowy. Postarajcie się wykonać taką ulotkę na dowolny temat. W tym celu skontaktujcie się z drukarnią osobiście bądź też mailowo. 132

133 WĘDROWNICY Zadania za 5 punktów: Wykluczenie cyfrowe". Młodzi ludzie w większości doskonale radzą sobie z obsługą komputera. Niestety sporo dorosłych osób dotyka problem wykluczenia cyfrowego, nie tylko dlatego, że nie mają komputerów w domu, ale również dlatego, że nie potrafią z nich korzystać. Aby ograniczyć ten problem w Waszym środowisku lokalnym, opracujcie kurs z podstaw obsługi komputerów i korzystania z Internetu. Zorganizujcie zajęcia z pomocą takich partnerów, jak Dom Kultury, Urząd Miasta lub szkoła. Program kursu przygotujcie w formie dokumentu w pdf. Zaproście na warsztaty rodziców, dziadków zuchów, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników z Waszego hufca. Jak cię widzą, tak cię piszą. Wiele mówi się o wizerunku ZHP. Różni ludzie różnie postrzegają harcerstwo i to, co w nim robimy, to jak się bawimy i to, co nam to daje. Wciąż żywy jest stereotyp o harcerzu sprzedającym ciastka, harcerzu przeprowadzającym starsze panie przez jezdnie, jasne zdarza nam się to, ale to nie tylko na tym polega życie harcerskie! Nowe technologie dają również możliwości do walki z tymi stereotypami, dlatego przy współpracy z członkiem Komendy Waszego hufca nakręćcie film promujący harcerstwo, pokazujący harcerstwo takie, jakim jest, czyli nowoczesne. Nie zapomnijcie o wykonaniu scenariusza, dobraniu odpowiednich ról, możecie również wykorzystać materiały video nagrane w Waszym hufcu wcześniej, o ile ich autorzy udzielą Wam na to zgody. pionierka ekologia samarytanka WWW 133

134 Zadania za 4 punkty: Niezbędne narzędzia współczesnej pracy. W dzisiejszych czasach trudno wyobrazić sobie życie bez komputerów. To narzędzie pracy niezbędne w każdym niemal zawodzie, na studiach, w szkole czy w wykonywaniu niektórych domowych obowiązków. Poznajcie wybrany przez siebie program komputerowy, który może być przydatny w naszej organizacji lub dla Was samych. Niech każdy z Was zainstaluje go na własnym komputerze, a kiedy opanujecie już jego tajniki, przeprowadźcie mini kurs dla innego zastępu z zakresu obsługi tego programu. Pamiętajcie, że wykonując to zadanie, jesteście zobligowani do korzystania z legalnej wersji oprogramowania. Wiele programów oferuje darmowe wersje freeware (na bezpłatnej licencji) lub trial, z których możecie swobodnie korzystać przez określony czas. Szymon wymyślił swoje własne zadanie w tym obszarze i przesłał je Radzie TEZM do oceny? Może i Wy tak zrobicie? Ja programista. Już od samego początku, kiedy włączacie praktycznie każde nowoczesne urządzenie, macie do czynienia z ich dziełem. Chodzi o programistów, którzy tworzą oprogramowanie, bez którego różne urządzenia nie mogłyby działać. Szczególnie włączając komputer i przeglądając Internet możecie być pewni, że za tym, co widzicie, stał co najmniej jeden, a bardzo często całe rzesze programistów. Ale jak takie programy działają od podszewki? Na przykład strony internetowe? Spróbujcie stworzyć prosty formularz do zgłaszania się zuchowych i harcerskich grup na biwaki. Proponujemy wykonać go przy użyciu takich technologii jak na przykład: PHP, HTML oraz CSS. Zacznijcie od przeczytania 134

135 podstawowych tutoriali. Podzielcie się pracą: niech ktoś zaprojektuje wygląd formularza, ktoś go stworzy, ktoś zaprogramuje obsługę przesłanych danych. Możecie też zmienić jego zastosowanie. W ten sposób poznacie od podszewki świat Internetu, a może również wzbogacicie swoją stronę o dodatkową funkcjonalność? Sprawności: programistka/programista (mistrzowska) WWW Zadania za 3 punkty: Internetowe radio. Rozwój różnych technologii sprawił, że każdy może w sieci transmitować w czasie rzeczywistym audycje radiowe. Poczytajcie o internetowych radiach. Stwórzcie na wybrany przez siebie temat audycję i puśćcie ją w internetowy eter. Zaproście do słuchania przed komputery Waszych znajomych i rodziców. Drukarnie cyfrowe. Wszystkie materiały promocyjne, którymi chwalą się firmy (ulotki, banery, standy, wizytówki) przechodzą różne etapy tworzenia, od projektowania niekiedy nawet na kartce, przez tworzenie projektu komputerowego, a następnie wykonania za pomocą specjalnych maszyn. Ale jak wygląda to dokładnie? Jakie warunki musi spełnić graficzny projekt, aby został przesłany do wykonania? Zorganizujcie wypad do drukarni cyfrowej lub firmy produkującej inne materiały promocyjne (np. plakietki). Zapytajcie, jakim sprzętem dysponuje, czym się charakteryzuje, czy jest droga. Poproście o pokazanie różnych etapów produkcji. Przed udziałem w tej wycieczce opracujcie pytania, na które odpowiedzi Was interesują. Zadania za 2 punkty: Akcja animacja. Kto z nas nie oglądał nigdy kreskówek oraz ciekawych filmików rysunkowych w Internecie? Teraz komputery umożliwiają tworzenie animacji na ekranie monitora. Dowiedzcie się, jak wygląda praca osoby odpowiedzialnej za 135