Podatki BIBLIOTEKA FINANSOWO-KSIĘGOWA

Transkrypt

1 Podatki 2016 BIBLIOTEKA FINANSOWO-KSIĘGOWA

2 Bogdan Świąder doradca podatkowy Podatki 2016 Zmiany wprowadzone od 1 stycznia 2016 r. w Ordynacji podatkowej Podatku dochodowym od osób fizycznych Podatku dochodowym od osób prawnych Podatku od towarów i usług Podatku zryczałtowanym Podatku od nieruchomości Podatku akcyzowym

3 Autor: Bogdan Świąder Korekta: Zespół Wydawca: Katarzyna Bednarska Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, Warszawa Skład i łamanie: Ireneusz Gawliński Projekt okładki: Piotr Fedorczyk Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa 2016 Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentów niniejszej pracy bez zgody wydawcy zabronione. ISBN Dystrybucja: tel.: faks: cok@wip.pl

4 SPIS TREŚCI WSTĘP NOWE PRZEPISY ORDYNACJI PODATKOWEJ... 7 Wspólne interpretacje podatkowe... 7 Trzy kategorie pełnomocnictw Zapłata podatku kartą płatniczą Trzy rodzaje odsetek podatkowych Przesłanki zawieszenia biegu terminu przedawnienia Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika Wyznaczenie organu podatkowego Przedawnienie zobowiązania Jednolity plik kontrolny przy księgach elektronicznych Upoważnienie do spraw z zakresu interpretacji podatkowych NOWELIZACJA PRZEPISÓW USTAWY O PIT Sankcyjna 75% stawka stosowana do przestępców podatkowych Postępowania restrukturyzacyjne Opłaty recyklingowe Zbycie świadectw pochodzenia energii odnawialnej Prezesi spółek Skarbu Państwa i samorządowych zapłacą 70% PIT Koszty kwalifikowane będą odliczane w zeznaniu rocznym Nowa ustawa ubezpieczeniowa dostosowuje przepisy o PIT Zaliczenie w koszty opłaty produktowej Nowe reguły dokonywania korekt przychodów oraz kosztów Podatnik nie koryguje kosztów z niezapłaconych faktur Preferencje dla zakładowych żłobków, klubów i przedszkoli Inne nowo dodane zwolnienia podatkowe Indywidualne stawki amortyzacji dla platform wiertniczych Rolnik ma możliwość sprzedaży bezpośredniej Przychód ze zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych Informacje o wypłatach odsetek

5 Spis treści 3. NOWE PRZEPISY W USTAWIE O CIT Koszty kwalifikowane odliczane w zeznaniu rocznym Postępowanie restrukturyzacyjne Opłaty recyklingowe Zmiany wprowadzone nową ustawą ubezpieczeniową Zaliczenie w koszty opłaty produktowej Korekta przychodów oraz kosztów od 2016 roku Brak zapłaty nie powoduje obowiązku korekty kosztów Firma odliczy koszty zakładowych żłobków, klubów i przedszkoli Indywidualne stawki amortyzacji dla platform wiertniczych Banki hipoteczne uzyskały preferencje podatkowe Obowiązki informacyjne w cenach transferowych Nowa klauzula przeciwko nadużyciom ZMIANY W PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG Pre-współczynnik VAT Sposób określenia proporcji w rozporządzeniu Postępowanie restrukturyzacyjne wyłącza ulgę na złe długi Zmiana właściwości w zakresie VAT NIELICZNE ZMIANY W RYCZAŁCIE EWIDENCJONOWANYM Sprzedaż bezpośrednia produktów z preferencyjną stawką Nowe reguły dokonywania korekt przychodów Postępowania restrukturyzacyjne ZMIANY W PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI Podatek od garaży wielostanowiskowych Opodatkowanie części wspólnych Nieruchomości niewykorzystywane w działalności gospodarczej Podatek do wysokości 100 zł bez zapłaty w ratach Brak obowiązku zapłaty Opłata targowa wprowadzana fakultatywnie Gminy nie zapłacą daniny od swoich nieruchomości Inne zwolnienia z podatku Nowe stawki podatków lokalnych Wprowadzenie opłaty reklamowej NOWELIZACJA PRZEPISÓW AKCYZOWYCH Nowe warunki zezwolenia w składzie podatkowym Uproszczenie ewidencji prowadzonych w podatku akcyzowym Nowe rozporządzenia wykonawcze

6 WSTĘP Z początkiem 2016 roku zaczęły obowiązywać regulacje podatkowe, które zostały wprowadzone na podstawie kilkudziesięciu ustaw nowelizujących. W publikacji opisano najważniejsze z nich, które mogą być przydatne przedsiębiorcom, spółkom oraz osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej. Obszerne zmiany zostały wprowadzone do Ordynacji podatkowej, w której zapisano zasadę rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika. Znowelizowane przepisy określiły, m.in. możliwość zapłaty podatków kartą płatniczą oraz zniosły obowiązek składania uzasadnienia do korygowanych deklaracji. Nowości zostały wprowadzone do przepisów dotyczących wydawania interpretacji podatkowych. Grupa podmiotów uczestniczących w tym samym zdarzeniu może wystąpić ze wspólnym wnioskiem o ich wydanie. Od 1 stycznia 2016 r., obowiązują nowe zasady naliczania odsetek za zwłokę. Do zaległości podatkowych będą miały zastosowanie trzy stawki: podstawowa, obniżona w wysokości 75% oraz podwyższona w wysokości 150% stawki podstawowej. Wprowadzono też pełnomocnictwo ogólne obok pełnomocnictwa szczególnego do jednej sprawy oraz jednolity plik kontrolny raportów z ksiąg podatkowych. W tym jednak zakresie przepisy zaczną obowiązywać od 1 lipca 2016 r. Zmiany w przepisach ustawy o PIT, które wprowadzono od 2016 roku doprecyzowały m.in. regulacje dotyczące przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych, które są opodatkowane 75% stawką PIT. Wprowadzono też nową 70% stawką podatku od ponadprzeciętnych odpraw i odszkodowań, które otrzymają członkowie zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa i jednostek samorządowych. W ustawie o PIT i CIT określono sposób rozliczania faktur korygujących na bieżąco, czyli bez obowiązku poprawiania zeznań podatkowych z lat poprzednich i zapłaty powstałych wskutek tego zaległości. Uchylono też przepisy wyłączające możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów niezapłaconych faktur. Do ustaw o PIT i CIT wprowadzono nowe odliczenie od dochodu tzw. ulgę innowacyjną, która zastąpi funkcjonującą do końca 2015 roku ulgę na nowe technologie. W przepisach znalazły się też preferencje dla pracodawców, którzy ponoszą wydatki 5

7 Podatki 2016 związane z tworzeniem zakładowych żłobków, klubów dziecięcych i przedszkoli, bądź finansują część wydatków ponoszonych przez pracowników w związku z opieką nad dziećmi. W ustawie o VAT dodano przepisy określające zasady odliczania kwoty podatku naliczonego w odniesieniu do zakupów towarów i usług wykorzystywanych tylko częściowo do celów działalności gospodarczej (tzw. pre-współczynnik). Zmieniła się też właściwość miejscowa organu podatkowego w zakresie VAT. Po zmianach, właściwym w sprawach VAT będzie urząd skarbowy ustalony ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podatnika. Od 1 stycznia 2016 r. uregulowano przepisy dotyczące tzw. sprzedaży bezpośredniej, czyli możliwości sprzedawania przez rolników i członków ich rodzin produktów żywnościowych wytworzonych z własnych surowców. Będą oni mogli bezpośrednio sprzedawać produkty przetworzone we własnych gospodarstwach i zastosować do uzyskanych przychodów 2% zryczałtowany podatek dochodowy. W podatku od nieruchomości, wyłączono zapłatę daniny w ratach, gdy kwota nie przekracza 100 zł. Podatek od garaży wielostanowiskowych natomiast będzie płatny przez współwłaścicieli w proporcji, w jakiej posiadają udział w prawie własności. Gmina nie będzie już musiała pobierać pieniędzy od siebie samej. Zwolnione z podatku od nieruchomości zostały grunty i budynki lub ich części, stanowiące własność gminy. W ustawie o podatku akcyzowym wprowadzono szereg zmian, które mają uprościć przepisy oraz znieść lub ograniczyć niektóre obowiązki administracyjne. Ułatwienia nastąpiły w zakresie ewidencji i innych dokumentacji dotyczących wyrobów akcyzowych i znaków akcyzy. Uporządkowano zasady fakturowania wyrobów podlegających akcyzie i opodatkowanie obrotu suszem tytoniowym, określono nowe zasady ewidencji i dokumentacji prowadzonej dla celów podatkowych i kontrolnych. Złagodzono również dodatkowe warunki wydania zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego. 6

8 1. NOWE PRZEPISY ORDYNACJI PODATKOWEJ Od 1 stycznia 2016 r. weszła w życie część przepisów, wynikających z nowelizacji ustawy z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1649). Większość zmian ma zastosowanie od 1 stycznia 2016 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących: automatycznej wymiany informacji podatkowych pomiędzy Polską a państwami UE, które obowiązują już od 21 października 2015 r.; instytucji pełnomocnictwa ogólnego oraz zmian przewidujących pozyskanie ujednoliconej formy elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, które wchodzą w życie 1 lipca 2016 r.; Rejestru Zastawów Skarbowych, które wchodzą w życie 1 stycznia 2017 r. Rejestr zastawów zostanie zcentralizowany i będzie dostępny przez Internet (nieodpłatnie), co wpłynie na wzmocnienie bezpieczeństwa obrotu. Dla zainteresowanych nadal pozostaje opcja formalnego, odpłatnego wypisu. Trzeba zaznaczyć, że pomimo pierwotnych założeń do nowelizacji Ordynacji podatkowej z 10 września 2015 r. nie wprowadzono klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Inne drobne zmiany, które obowiązują w Ordynacji podatkowej, wynikają z innych ustaw, które były uchwalone w trakcie 2015 roku. Wspólne interpretacje podatkowe W Ordynacji podatkowej doprecyzowano, co będzie przedmiotem interpretacji. I tak, przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną nie mogą być przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość oraz uprawnienia i obowiązki organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej. Oznacza to, że przedmiotem interpretacji indywidualnych nie mogą być przepisy regulujące postępowanie podatkowe; przepisy o charakterze proceduralnym regulujące uprawnienia i obowiązki organu podatkowego (np. przepisy o pełnomocnictwach, dotyczące czynności sprawdzających, przesłanek ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych, umorzenia, raty odroczenia). 7

9 Podatki 2016 W nowym przepisie wskazano wprost, że wniosek o interpretację indywidualną nie może dotyczyć przepisów prawa podatkowego regulujących właściwość oraz prawa i obowiązki organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej. Przykład Niedopuszczalność interpretacji Podatnik chce uzyskać interpretację art Ordynacji podatkowej, który uprawnia urząd skarbowy do wezwania strony lub innej osoby do złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności. W ocenie wskazanej we wniosku podatnik uznał, że wskazany sposób przeprowadzania czynności sprawdzających jest nadmiernie uciążliwy, wymaga zaangażowania dużej ilości czasu, poniesienia kosztów związanych z osobistym stawieniem się w urzędzie. Wniosek taki nie będzie uwzględniony i organ nie wyda interpretacji w tym zakresie, gdyż dotyczy to praw i obowiązków organów podatkowych. Od 1 stycznia 2016 r. uregulowano sytuacje, gdy wnioski o wydanie interpretacji indywidualnych dotyczą kwestii już będących przedmiotem interpretacji ogólnych. Jeżeli przedstawione we wniosku stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe odpowiadają zagadnieniu będącemu przedmiotem interpretacji ogólnej wydanej w takim samym stanie prawnym, wydaje się postanowienie o stwierdzeniu, że do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanych we wniosku ma zastosowanie interpretacja ogólna, z jednoczesnym stwierdzeniem bezprzedmiotowości wniosku. Oznacza to, że wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej (gdy stan faktyczny lub przyszły jest analogiczny jak w wydanej uprzednio interpretacji ogólnej) zostanie pozostawiony bez rozpatrzenia. Organ podatkowy musi jednak w postanowieniu wskazać oznaczenie interpretacji ogólnej wraz z podaniem miejsca jej publikacji. Treść interpretacji ogólnej Interpretacja ogólna powinna zawierać w szczególności: 1) opis zagadnienia, w związku z którym jest dokonywana interpretacja przepisów prawa podatkowego; 2) wyjaśnienie zakresu oraz sposobu stosowania interpretowanych przepisów prawa podatkowego do opisanego zagadnienia wraz z uzasadnieniem prawnym. Organ podatkowy, stwierdzając wygaśnięcie interpretacji indywidualnej, będzie wskazywać w postanowieniu interpretację ogólną, w oparciu na którą stwierdził nieaktualność stanowiska przedstawionego w interpretacji indywidualnej oraz miejsce publikacji tej interpretacji ogólnej w Dzienniku Urzędowym ministra finansów. W razie stwierdzenia wygaśnięcia interpretacji stosować się będzie odpowiednio wszystkie zasady ochrony jak w przypadku zmiany interpretacji. 8

10 1. NOWE PRZEPISY ORDYNACJI PODATKOWEJ Prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego na interpretację będzie służyło każdemu z zainteresowanych, a nie tylko stronie. W przypadku doręczenia interpretacji indywidualnej za pomocą środków komunikacji elektronicznej interpretację indywidualną uważa się za wydaną z zachowaniem terminu, jeżeli zawiadomienie, które organ podatkowy uprzednio przesyła na adres elektroniczny adresata, zostało przesłane przed upływem tego terminu. Zwrot opłaty Opłata za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega zwrotowi wyłącznie w przypadku: 1) wycofania wniosku w całości; 2) wycofania części wniosku w odniesieniu do przedstawionego w nim odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego w odpowiedniej części; 3) uiszczenia jej w kwocie wyższej od należnej w odpowiedniej części. Wnioskodawca może w każdym czasie wystąpić z żądaniem poinformowania go telefonicznie albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej o dacie wydania interpretacji indywidualnej oraz o zawartej w niej ocenie jego stanowiska albo o innym sposobie rozstrzygnięcia sprawy. Informację przekazuje się niezwłocznie, a w przypadku gdy wnioskodawca wystąpił z tym żądaniem przed wydaniem interpretacji indywidualnej nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu wydania tej interpretacji albo innego rozstrzygnięcia w sprawie. Wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa będzie miał prawo zmienić wydaną przez siebie interpretację indywidualną w zakresie podatków lokalnych. Do końca 2015 roku przepisy podatkowe przyznawały możliwość wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji wyłącznie jednemu podmiotowi w jego indywidualnej sprawie. Jeśli problem dotyczył np. kilku wspólników spółki osobowej, to każdy z nich musiał odrębnie występować z wnioskiem o interpretację. Podobnie było, gdy oddzielne wnioski składali podatnicy uczestniczący w tej samej transakcji gospodarczej. Konsekwencją niejednokrotnie były sprzeczne odpowiedzi, które wydawały organy podatkowe. Od 1 stycznia 2016 r. to się zmieniło za sprawą wniosków wspólnych o interpretację. Grupa podmiotów uczestniczących w tym samym zdarzeniu może wystąpić ze wspólnym wnioskiem. Ochrona prawna z wydanej interpretacji będzie przysługiwać wszystkim zainteresowanym. Konieczne będzie przy tym wskazanie jednego podmiotu, który będzie stroną w interpretacji, a także jej ewentualnej zmiany, uchylenia lub wygaśnięcia. Organ podatkowy będzie się zwracał np. w celu uzupełnienia braków formalnych wniosku wyłącznie do zainteresowanego wskazanego we wniosku jako strona postępowania i on też będzie udzielał organowi wyjaśnień. Wspólny wniosek będzie 9

11 Podatki 2016 użyteczny w sprawach dotyczących opodatkowania i stawki VAT, obowiązków płatnik-podatnik, wypłaty przez spółkę udziałowcom dochodów z dywidendy oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, rozliczenia podatkiem od czynności cywilnoprawnych zbycia wspólnego składnika majątku przez małżonków, spadkobierców i obdarowanych, nabywców akcji prywatyzowanego przedsiębiorstwa. Wniosek może dotyczyć jednego podatku lub różnych podatków. Opłata za wydanie interpretacji wynosi 40 zł. W przypadku interpretacji wspólnej wskazaną kwotę trzeba pomnożyć przez liczbę wnioskodawców. Opłata za wspólny wniosek będzie stanowiła iloczyn kwoty ustalonej od opłaty od wniosku, tj. 40 zł i liczby osób składających wspólny wniosek. Przykład Opłata za wspólny wniosek Przedsiębiorcy prowadzą działalność w formie trzyosobowej spółki cywilnej. Każdy z nich rozlicza się oddzielnie w podatku dochodowym. W marcu 2016 roku wystąpią do organu podatkowego o interpretację, która dotyczy wspólnej firmy, ale wpływa na ich indywidualne rozliczenie w PIT. Jeżeli z wnioskiem wystąpią wszyscy, to za taką wspólną interpretację trzeba będzie zapłacić 120 zł (40 zł 3). Na wspólny wniosek złożony przez kilku wnioskodawców organ właściwy dla wskazanego zainteresowanego będzie wydawał jedną interpretację, która zostanie doręczona tylko podmiotowi wskazanemu przez wnioskodawców jako strona postępowania. W interpretacji tej organ będzie dokonywał oceny stanowiska w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dla wszystkich wnioskodawców wraz z uzasadnieniem tej oceny. Ochrona z wydanej interpretacji będzie przysługiwać wszystkim zainteresowanym, którzy wystąpili z wnioskiem, i będzie wywoływała skutki od dnia doręczenia interpretacji podmiotowi wskazanemu we wniosku jako strona postępowania. Interpretacja zostanie też przekazana do wiadomości organom podatkowym i organom kontroli skarbowej właściwym dla wszystkich zainteresowanych. Kogo dotyczy zmiana Zmiany dotyczą wszystkich podatników, którzy będą składać wniosek o indywidualną interpretację podatkową. Podstawa prawna: Art. 1 pkt 4 18 ustawy z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1649). Art. 14a 14s ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.). 10

12 1. NOWE PRZEPISY ORDYNACJI PODATKOWEJ Trzy kategorie pełnomocnictw Zmiany w Ordynacji podatkowej wprowadziły trzy kategorie pełnomocnictw: ogólne, szczególne i do doręczeń. Przy czym przepisy dotyczące pełnomocnictw ogólnych zaczną obowiązywać dopiero od 1 lipca 2016 r. Pełnomocnictwo ogólne będzie uznawane we wszystkich procedurach podatkowych i przed wszystkimi organami podatkowymi. Na podstawie art. 138d Ordynacji podatkowej będzie upoważniało do działania w imieniu mocodawcy we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej. Pełnomocnictwo będzie można złożyć elektronicznie do centralnego rejestru. Będzie ono wolne od opłaty skarbowej. Udzielenie pełnomocnictwa ogólnego będzie wiążące dla organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej w postępowaniach podatkowych, w postępowaniach kontrolnych, w postępowaniach w sprawie wydawania interpretacji ogólnych na wniosek, a także indywidualnych, w toku prowadzenia czynności sprawdzających, a także kontroli podatkowych i skarbowych. Jeśli naczelnik urzędu skarbowego będzie chciał wszcząć postępowanie wobec podatnika, który ma ustanowionego pełnomocnika ogólnego bądź przeprowadzić tzw. kontrolę krzyżową, to pisma będzie kierował do tego pełnomocnika. Inaczej pismo nie będzie wywierało skutków procesowych, czyli będzie traktowane, jakby nie było doręczone. Adwokat, radca prawny oraz doradca podatkowy mogą sami zgłaszać udzielenie im pełnomocnictwa ogólnego oraz zawiadamiać o jego zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu, ze wskazaniem daty zwolnienia z obowiązku reprezentacji. Informowanie o zmianie adresu Pełnomocnik ogólny ma obowiązek zawiadomić o zmianie adresu, pod którym dokonuje się doręczeń, lub adresu elektronicznego. Zawiadomienie o zmianie pełnomocnictwa w zakresie adresu jest składane do Centralnego Rejestru. W razie niedopełnienia przez pełnomocnika ogólnego tego obowiązku pismo uważa się za doręczone pod dotychczasowym adresem. W przypadku gdy pełnomocnictwo składa osoba nieumiejąca pisać, pełnomocnictwo ogólne, zawiadomienie o jego zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu zgłasza osoba sprawująca opiekę nad osobą, która nie może się podpisać, a w przypadku zgłoszenia pełnomocnictwa ustnie do protokołu organ podatkowy. Pełnomocnictwo ogólne może być zgłoszone za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Pełnomocnikami ogólnymi mogą być osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych, co oznacza, że mogą być nimi nie tylko pełnomocnicy profesjonalni (adwokaci, radcy prawni, doradcy podatkowi), ale również nieprofesjonalni, czyli np. członkowie rodziny podatnika. 11