Propozycja poprawki do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (druk nr 946)

Transkrypt

1 Propozycja poprawki do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (druk nr 946) POPRAWKA do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (druk nr 946) W art. 1: a) pkt 8 po lit. c dodaje się lit. d w brzmieniu: d) po ust. 6 dodaje się ust. 6a - 6c w brzmieniu: 6a. Wytwórca energii elektrycznej, ciepła lub chłodu z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji będący osobą fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej, może sprzedać energię elektryczną wytworzoną przez niego w mikroinstalacji i wprowadzoną do sieci dystrybucyjnej. 6b. Obowiązek zakupu energii elektrycznej, o którym mowa w ust. 6, dotyczy również energii elektrycznej wytworzonej w sposób określony w ust. 6a. 6c. Sprzedaż, o której mowa w ust. 6 6b, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz ze zm.). 6d. Wytwarzanie energii elektrycznej w sposób określony w ust. 6a nie wymaga uzyskania koncesji. b) po pkt 10 dodaje się pkt 10a: 10a) w art. 9e po ust. 18 dodaje się ust. 19 w brzmieniu: 19. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 18 pkt 1 i 2, dotyczy również wytwórcy energii elektrycznej, o którym mowa w art. 9a ust. 6a.. Polski Klub Ekologic zn y Okr ęg Ma zo wiecki e-m ail: pkeom. org@ gm ail.com ul. Mazowi ecka 11 /16

2 Uzasadnienie 1. Dostrzegając brak zróżnicowania obowiązków ciążących na podmiotach wytwarzających energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii, proponuje się wprowadzenie ułatwień dla mikroinstalacji. 2. Poprawka dodaje jednostki redakcyjne do ustawy nowelizującej [ustawo o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (druk nr 946)], natomiast w tym sensie nie zmienia pierwotnie zaproponowanych przepisów procedowanego projektu ustawy (druk 946) ani ustawy nowelizowanej [ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. Nr 0, poz. 1059). 3. Doświadczenia innych krajów unijnych pokazały, iż to właśnie najmniejsze instalacje, możliwe do zainstalowania przez osoby fizyczne, przy odpowiednio niskich barierach administracyjno-prawnych mogą cieszyć się ogromnym powodzeniem. To sposób na pobudzenie przedsiębiorczości w społeczeństwie oraz uruchomienie inwestycji bezpośrednich w energetyce. Aktywność prosumentów zmniejsza straty energii na przesyle energii elektrycznej i nakłady na rozwój infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej. Uzasadnienie dla proponowanej regulacji ust. 6a Skutkiem nowego przepisu będzie wprowadzenie możliwości sprzedaży wytwarzanej w mikroinstalacjach energii elektrycznej bez konieczności prowadzenia działalności gospodarczej. Takie rozwiązanie stanowi naturalną konsekwencję wprowadzenia kategorii mikroinstalacji nakierowanej właśnie na osoby fizyczne. Tylko przy dużej łatwości i niskim koszcie rozpoczęcia sprzedaży nadwyżek wytworzonej energii elektrycznej, możliwe jest zachęcenie obywateli do zainwestowania w mikroinstalacje. Jest to też praktyczna forma wdrażania zasady deregulacji i odbiurokratyzowania gospodarki. Uzasadnienie dla proponowanej regulacji ust. 6b Proponowany art. 9a ust. 6b odwołuje się do art. 9a ust. 6 Prawa energetycznego: Sprzedawca z urzędu jest obowiązany, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 9, do zakupu energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii przyłączonych do sieci dystrybucyjnej lub przesyłowej znajdującej się na terenie obejmującym obszar działania tego sprzedawcy, oferowanej przez przedsiębiorstwo energetyczne, które uzyskało koncesję na jej wytwarzanie lub zostało wpisane do rejestru, o którym mowa w art. 9p ust. 1; zakup ten odbywa się po średniej cenie sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym, o której mowa w art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b.. Prawo energetyczne przewiduje obowiązek zakupu energii elektrycznej wytworzonej w OZE. Celem poprawki jest zapewnienie zakupu energii elektrycznej z mikroinstalacji przez sprzedawcę z urzędu. 2

3 Obowiązek zakupu przez sprzedawcę z urzędu energii wytworzonej w mikroinstalacjach wraz ze zniesieniem obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej przestaje rozciągać się na mikroinstalacje. Proponowana treść art. 9a ust. 6b przywraca zakres obowiązku zakupu energii elektrycznej. Takie rozwiązanie stanowi gwarancję, iż wytworzona w mikroźródle energia elektryczna zostanie zakupiona. Uzasadnienie dla proponowanej regulacji ust. 6c Projektowana zmiana ma na celu rozwianie wątpliwości co do wyjęcia regulacji o sprzedaży energii elektrycznej z mikroinstalacji spod obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej. Zasada pewności obrotu prawnego wymaga wyraźnej regulacji stwierdzającej wyłączenie sprzedaży energii elektrycznej spod reżimu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Koncepcja mikroinstalacji zakłada możliwość zainwestowania w nie przez każdą osobę. Takie założenie może zostać zrealizowane jedynie przy dużej łatwości w rozpoczęciu wytwarzania energii elektrycznej. Niecelowe byłoby nakładanie obowiązku zakładania działalności gospodarczej w przypadku, w którym sprzedaż nadwyżek wytworzonej energii elektrycznej nie miałaby stanowić źródła utrzymania danej osoby fizycznej. Ponieważ koncepcja mikroinstalacji zakłada właśnie inwestowanie w nie osób, dla których nie będzie stanowiło to jedynego źródła dochodu, proponuje się wyłączenie sprzedaży nadwyżek energii elektrocznej spod reżimu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Uzasadnienie dla proponowanej regulacji ust. 6d Celem poprawki jest jednoznaczne stwierdzenie braku konieczności uzyskiwania koncesji dla wytwarzania energii elektrycznej w mikroinstalacjach. Zniesienie obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej dla możliwości wytwarzania energii elektrycznej z mikroinstalacji, a następnie sprzedawania tak powstałych nadwyżek, powoduje brak konieczności uzyskania koncesji uregulowanej w Rozdziale 5 Prawa energetycznego. Jednocześnie dla rozwiania wątpliwości, mogących wynikać zwłaszcza z wyjęcia spod obowiązku koncesyjnego tak szerokiej grupy podmiotów, proponuje się wprowadzenie ust. 6d o zaproponowanej treści stanowiącego potwierdzenie nowego stanu prawnego. Takie rozwiązanie jest ze wszech miar pożądane ze względu na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa obrotu prawnego. Uzasadnienie dla proponowanej regulacji ust. 19 Celem proponowanego przepisu jest zniesienie opłat za wpis i zmianę w rejestrze świadectw pochodzenia z z opłaty skarbowej za wydanie świadectw pochodzenia dla mikroinstalacji. Jednym z elementów obecnie obowiązującego systemu wsparcia rozwoju odnawialnych źródeł energii jest system świadectw pochodzenia, które stanowią przedmiot obrotu na 3

4 Towarowej Giełdzie Energii S.A. Uzyskiwanie świadectw pochodzenia, a następnie obrót nimi przy niewielkiej produkcji zielonej energii, stanowią również niewspółmiernie dużą barierę przy mikroinstalacjach. Jednocześnie z obecnie funkcjonującego systemu wsparcia nie można wykluczać podmiotów, dla których rozpoczęcie uzyskiwania oraz obrotu świadectwami pochodzenia, stanowić będzie niewspółmiernie duży wysiłek w stosunku do korzyści ze względu na niewielką produkcję energii elektrycznej, co prowadzić będzie do odstępowania od korzystania z tej formy wsparcia. Dlatego proponuje się by znieść opłaty za wpisy oraz zmiany w rejestrze świadectw pochodzenia oraz z opłaty skarbowej za wydanie świadectwa pochodzenia. I. Skutki finansowe Ocena Skutków Regulacji Dla ustalenia zakresu kosztowego ocenianej regulacji, należy wskazać, iż ingerencja ustawodawcy dotyczy segmentu rynku mikroinstalacji przyłączonych do sieci energetycznej, który w Polsce praktycznie się nie rozwinął. Koszty mogą dotyczyć ewentualnej rezygnacji przez właścicieli mikroinstalacji z prowadzenia działalności gospodarczej. Poprawka nie będzie miała wpływu na koszty funkcjonowania obecnego systemu wsparcia odnawialnych źródeł energii. Natomiast przewiduje się, iż ewentualne koszty zostaną w krótkiej perspektywie czasowej pokryte zwiększeniem dochodów państwa będących efektem rozwoju i opodatkowania segmentu rynku, na którego powstanie wpłynie proponowana regulacja. Skutki wygenerowania rynku prosumentów Wprowadzenie ułatwień i zachęt dla wytwarzania energii w mikroinstalacji doprowadzi do zwiększenia inwestycji bezpośrednich. Pociągną one za sobą wzrost wpływów podatkowych ze względu na stworzenie zachęty dla rozwoju krajowego rynku zbytu, który w dużej części obsługiwany jest przez krajowe firmy. Doprowadzi to do zwiększenia przychodów z tytułu: - VAT od sprzedanych nowych mikroinstalacji i poddawanych remontowi lub wymianie obecnie funkcjonujących instalacji; - PIT, składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne od zwiększonego zatrudnienia; - CIT od zwiększonych obrotów sprzedawców i wytwórców mikroinstalacji. Jednocześnie zwiększenie przychodów osób fizycznych z tytułu sprzedaży energii elektrycznej przełoży się na wzrost konsumpcji i odpowiadające temu wyższe przychody podatkowe państwa. 4

5 Skutki zwolnienia z obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej. Poprawka w przedstawionym zakresie nie wprowadza obowiązku rezygnacji z prowadzenia działalności gospodarczej pozostawiając tę decyzję obywatelom. Podstawę dla szacunków stanowią dane za rok produkcji Według danych z Towarowej Giełdy Energii uzyskanych przez Instytut Energetyki Odnawialnej w ramach analizy rynku świadectw pochodzenia 1, w 2010 roku wystąpiono o świadectwa pochodzenia dla 253 źródeł o mocy do 50 kw, których łączna produkcja wyniosła kwh. Corocznie przybywa zaledwie kilkanaście mikroinstalacji przyłączonych do sieci, jednocześnie ustawodawca zdecydował się na ograniczenia mocy mikroinstalacji do 40 kw. Przyjęto zatem, że ww. dane (ok. 250 mikroinstalacji wytwarzających kwh) dobrze obrazują aktualną sytuację, również bezpośrednio po wejściu w życie przygotowywanej obecnie nowelizacji Prawa energetycznego. Przy założeniu rezygnacji przez wszystkich dotychczasowych wytwórców energii elektrycznej z prowadzenia działalności gospodarczej, efektem takiego scenariusza będzie zmiana wpływów z tytułów następujących danin publicznych: podatku od towarów i usług, składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz składek na ubezpieczenia społeczne, natomiast zwiększenie wpływów z podatku dochodowego. Dla takiego mało prawdopodobnego skutku poprawki 2 koszty prezentują się w następujący sposób: Dla podatku od towarów i usług istotne znaczenie ma regulacja art. 9a ust. 6 Prawa energetycznego, który nakazuje zakup po średniej cenie sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym zgodnie z art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b Prawa energetycznego, która dostępna jest wyłącznie za 2011 rok i zgodnie z Informacją nr 10/2012 Prezesa URE wyniosła 198,90 zł / MWh, co przy założonej produkcji MWh daje podstawę dla wyliczenia podstawy podatku VAT w wysokości ,00 zł, co przy stawce 23% oznacza zł należnego podatku VAT. Ale: Biorąc jednak pod uwagę rzeczywisty poziom opodatkowania, należy wskazać, iż uszczuplenie wpływów będzie znacząco mniejsze. Nie wszyscy dotychczasowi właściciele mikroinstalacji są obecnie płatnikami podatku VAT. Według ekspertyzy Instytutu Energetyki Odnawialnej 3 większość wytwórców energii w mikroinstalacjach (o ile jest to ich jedyna działalność) nie osiąga wartości przychodów ze sprzedaży energii i świadectw pochodzenia powyżej 1 Instytut Energetyki Odnawialnej: Analiza skutków wystąpienia nadpodaży świadectw pochodzenia na sektor energetyki odnawialnej. Ekspertyza na zamówienie Ministerstwa Gospodarki, Warszawa, W rzeczywistości rachunek zysków i strat może równie dobrze doprowadzić np. wszystkich właścicieli do decyzji o nierezygnowaniu z prowadzenia działalności gospodarczej. 3 Instytut Energetyki Odnawialnej Analiza możliwość wprowadzenia w Polsce systemu Feed in Tariff dla mikro- i małych instalacja OZE. Ekspertyza dla Ministerstwa Gospodarki, Warszawa

6 ustawowego obowiązku 150 tys. zł, a więc może korzystać ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług i faktycznie nie być płatnikiem VAT. Ponadto wysokość wyliczonego należnego podatku VAT będzie się różnić od podatku VAT do zapłacenia ze względu na szereg kosztów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, które obniżą z tego względu wpływ z tak wyliczonego podatku VAT należnego od sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacjach. Dla składek na ubezpieczenie zdrowotne należy wziąć pod uwagę miesięczną wysokość składki zdrowotnej, którą ze względu na brak danych o 2013 r. należy uwzględnić w wysokości za m-ce kwiecień-grudzień 2012 roku czyli 254,55 zł, które przy ilości 250 mikroinstalacji oraz 12 okresach składkowych dadzą kwotę zł. Dla składek na ubezpieczenie społeczne należy wziąć pod uwagę miesięczną wysokość składek społecznych, które (razem z ubezpieczeniem chorobowym) w 2013 roku wynoszą 765,25 zł, co przy ilości 250 mikroinstalacji oraz 12 okresach składkowych daje kwotę zł. Ale: W przypadku składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne rezygnacja z prowadzenia działalności gospodarczej nie przełoży się na automatyczne uszczuplenie wpływów w oszacowanej powyżej wysokości, gdyż należy oczekiwać, iż właściciele mikroinstalacji będą odprowadzali składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz społeczne z innych tytułów. Dla akcyzy proponowana regulacja jest irrelewantna. Jednokrotne naliczenie akcyzy od sprzedaży energii elektrycznej dotyczyć będzie jej sprzedaży odbiorcy końcowemu, co nie jest przedmiotem możliwych stosunków prawnych w przypadkach objętych propozycją poprawki. Dla podatku dochodowego od osób fizycznych przewidywane jest zwiększenie wpływów budżetowych. W przypadku rezygnacji z prowadzenia działalności gospodarczej dokonana sprzedaż wytworzonej energii elektrycznej stanowić będzie przychód danego wytwórcy. Możliwość wykazania kosztów, a przez to obniżenia podstawy wymiaru podatku dochodowego zostanie znacząco ograniczona. Przejście na ogólną skalę opodatkowania przełoży się na znaczące zwiększenie wpływu z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Podsumowując należy zauważyć, że ze względu na skalę zjawiska (około 250 instalacji korzystających z systemu zielonych certyfikatów 4 ) poprawka nie będzie miała wpływu na aktualną sytuację budżetową kraju, natomiast w dłuższej perspektywie, dzięki rozbudzeniu rynku mikroinstalacji będzie miała pozytywny wpływ na finanse publiczne. 4 Zgodnie z danymi z 2010 roku. 6