Cały ten Kopernik. Majsternia przestrzeń warsztatowa. Mikroświat wystawa czasowa (do 30 sierpnia 2015)

Transkrypt

1 Kopernik w pigułce

2 Mikroświat 6 wystawa czasowa (do 30 sierpnia 2015) Majsternia przestrzeń warsztatowa 8 Teatr Robotyczny 22 Teatr Wysokich Napięć 24 Cały ten Kopernik W budynku Centrum Nauki Kopernik znajduje się siedem wystaw stałych, jedna czasowa (Mikroświat), Teatr Robotyczny, Teatr Wysokich Napięć, laboratoria: chemiczne, fizyczne, biologiczne oraz pracownia robotyczna. Na zewnątrz jest dostępny cały rok Park Odkrywców, zaś na dachu ogród. W naszej przestrzeni organizujemy m.in. Festiwal Przemiany, Warsztaty Familijne, Wieczory dla dorosłych, półfinał i finał konkursu FameLab, a na Stadionie Narodowym Piknik Naukowy. Korzenie cywilizacji wystawa stała 10 Bzzz! 12 wystawa stała, dla dzieci do 5 lat Laboratoria 26 RE: generacja 14 Człowiek i środowisko 16 wystawa stała, dla młodzieży od 14 lat wystawa stała Planetarium Niebo Kopernika 32 Strefa światła 18 Świat w ruchu 20 Ogród na dachu 36 Park Odkrywców 37 wystawa stała wystawa stała spacerowa przestrzeń z widokiem na Wisłę zielona przetrzeń wokół Kopernika

3 Tytuł strony Na zdjęciu: lewitacja nadprzewodnika w polu magnetycznym, laboratorium fizyczne. Witaj w świecie samodzielnego eksperymentowania. Witaj w Centrum Nauki Kopernik. Tu wszystkiego musisz dotknąć, przesunąć, spróbować. Wszystko przekręcić, przetestować, sprawdzić.nie znajdziesz utartych ścieżek zwiedzania. To Ty decydujesz, co interesuje Cię najbardziej. Nie bój się pytać. Nie przejmuj się błędami. Wątp. Testuj. Szukaj dziury w całym. Miej wyobraźnię. Bądź niepokorny. Jesteś odkrywcą. Jak my wszyscy. Rozwijamy się! Kopernik to miejsce, do którego możesz wielokrotnie wracać, ponieważ cały czas się zmieniamy. Każdego roku można u nas zobaczyć dwie wystawy czasowe, a w 2014 r. otworzyliśmy nową przestrzeń warsztatową Majsternię, zmieniliśmy wystawy, aby poprawić komfort zwiedzania, a także cały czas wymieniamy, modernizujemy i budujemy własne eksponaty.

4 B. D. Wystawa czasowa Mikroświat Mikroświat to wystawa otwierająca drzwi do fascynującego uniwersum maleńkich stworzeń. Odkryjemy urządzenia i metody, pozwalające zobaczyć to, co niewidoczne. Przyjrzymy się oku muchy, pyłkowi akacji, strukturze kory, poznamy sekrety życia dafni i małżoraczka. Obejrzymy organizmy tak małe, że w uchu igły zmieściłby się ich milion. Samodzielnie dobierzemy próbki, skonstruujemy optymalny dla siebie mikroskop, przeanalizujemy budowę własnej skóry, paznokcia, włosa. Po takich doświadczeniach będziemy patrzeć na świat uważniej, bardziej wnikliwie, z większym zrozumieniem. Jeśli nawet przez chwilę poczujemy się nienaturalnie duzi wystarczy zmienić skalę. Z perspektywy wszechświata wyglądamy jak wirek, muszka owocowa czy niesporczak. Wystawę opracowała i przygotowała firma EXPOGRAFIC, zaś zdjęcia na niej prezentowane wykonał Rubén Duro (ASA) / CCiTUB (Uniwersytet Barceloński). Wstęp w ramach biletu na wystawy Kopernika. Wystawę Mikroświat można oglądać do 30 sierpnia 2015 r. Mikroświat uzupełniają weekendowe zajęcia w laboratorium biologicznym pt. Wielkie zbliżenie, poświęcone mikroskopom. Jętka (na zdj.), rodzina Baetidae (3-40 mm) to uskrzydlony owad z wydłużonym wygiętym ciałem. Larwy jętki mogą przeżyć nawet kilka lat, za to dorosłe owady żyją tylko jeden dzień. Nie mają nawet otworu gębowego, którym mogłyby przyjmować pokarm. Na zdjęciach: A. Wystawa Mikroświat B. Wioślarka (Simocephalus sp.) C. Wystawa Mikroświat D. Larwa jętki rodzina Baetidae A. C. 6 7

5 D. Wystawa stała Majsternia Przekonaj się, że myślisz lepiej, niż myślisz nieważne, ile masz lat, co umiesz, ile wiesz. Przed Tobą menu pełne eksperymentów. Czekają Cię wyzwania inżynieryjne, naukowe i logiczne. Spróbujesz zbudować konstrukcję latającą? Masz do dyspozycji słomki do napojów, piankę izolacyjną, papier i nożyczki. A może skonstruujesz z papieru wieżę, która udźwignie jajko? Albo zbudujesz most? Nie dostaniesz dokładnych instrukcji, ale też nie będzie ocen ani limitów czasowych. Wynik jest wyłącznie w Twoich rękach zależy od pomysłowości, sprawności i wytrwałości. Dzięki własnej pracy i doświadczeniu nagle okaże się, że zaczniesz rozumieć prawa nauki, przekonasz się, że potrafisz myśleć nieszablonowo. Poćwiczysz cierpliwość, determinację i gotowość do podejmowania wyzwań. Na zdjęciach eksponaty: A. Łukasz Jakóbiak z programu 20m2 rozpracowuje zestaw Cienie B. Wybierając zestaw Szklana harfa można pograć na kieliszkach C. Wirginia Szmyt, znana jako DJ Wika, buduje wieżę, która przez 60 s. ma utrzymać na swoim szczycie kulę D. Jak zbudować tor dla kulki? To zadanie z zestawu Niesamowita maszyna A. Ha ha! Udało się! mówimy z satysfakcją, gdy rozwiążemy trudne zadanie. Humor i radość z odkrycia to według psychologa Arthura Koestlera jeden z trzech składników twórczości. Dwa pozostałe to: Och! (czyli zdziwienie i zainteresowanie) oraz Aha (odkrywanie reguł). Takie dźwięki słychać w Majsterni bardzo często. B. C. A. 8 9

6 E. Wystawa stała Korzenie cywilizacji To nie przypadek, że ta wystawa prawdopodobnie jest pierwszą, na jaką się natkniesz. Ona ma odmienić Twoje myślenie, otworzyć Ci oczy. Ma przywrócić do stanu, w którym świat wokół stanowi interdyscyplinarną całość. Nauki ścisłe, przyrodnicze i humanistyczne przeplatają się ze sobą, uzupełniają wzajemnie. Są nierozłączne. Przyjrzyj się kamieniom milowym naszej cywilizacji, przypatrz się jej największym zdobyczom: pismu, filozofii, sztuce, technice. Na zdjęciach eksponaty: A. Kalejdoskop XX wieku B. Puzzle matematyczne C. Instalacja kół D. Instalacja kół E. Elektroniczny poeta A. B. C. D. Znacie Elektrybałta? To inteligentna maszyna cyfrowa, skonstruowana przez genialnego konstruktora Trurla, bohatera opowiadań Stanisława Lema. Jej specjalnością było pisanie wierszy na każdy temat i w każdym stylu. Potrafiła na przykład stworzyć wiersz o cybererotyce, w którym byłoby najwyżej sześć linijek, a w nich o miłości i zdradzie, o muzyce, o Murzynach, o wyższych sferach, o nieszczęściu, o kazirodztwie, do rymu i żeby wszystkie słowa były tylko na literę C!. Nasza maszyna też jest elektronicznym poetą, choć pewnie nieco mniej utalentowanym niż ta stworzona przez Lema. Dzięki temu może unikniemy kłopotów, które spotkały konstruktora Trurla. Prawdziwi poeci, sfrustrowani, że maszyna odbiera im całą chwałę i chleb powszedni, tłukli mu szyby w oknach, a w końcu okrutnie pobili

7 A. B. F. Wystawa stała Bzzz! Na tę wystawę wstęp mają wyłącznie dzieci wraz z opiekunem. Jednak zachęcamy wszystkich, aby choć z daleka przypatrzyli się, w jaki sposób eksperymentują mali ludzie: angażując wszystkie zmysły, bez najmniejszych oporów, bez wstydu przed pomyłką. Napędza ich wyłącznie ciekawość. Jak wygląda świat oczami węża? Co kryje się we wnętrzu kalejdoskopu? Jak pachnie lis? Trzeba dotykać, wąchać, sprawdzać, burzyć i układać. Bzzz! to przestrzeń stymulująca do nieskrępowanego eksperymentowania. Wystawa przeznaczona jest dla dzieci do 5 roku życia. Wejście wraz z opiekunem. Zwiedzanie trwa 1 godz. 10 min. i rozpoczyna się o godzinie określonej na wejściówce. Bezpłatną wejściówkę należy pobrać z kas podczas kupowania biletu wstępu do Kopernika. W trakcie eksperymentów na eksponacie wodnym dzieci mogą się zachlapać. Proponujemy zabranie ubrań na zmianę. Na zdjęciach eksponaty: A. Ślady zwierząt B. Materac C. Toczące się kuleczki oraz Piłki i tory D. Fragment eksponatu wodnego E. Rozpoznawanie po zapachu C D. Jesteśmy w stanie rozróżnić około czterech tysięcy zapachów. Ze wszystkich zmysłów to właśnie zapach wywołuje najwięcej wspomnień. Dzieci mają o wiele lepszy węch od dorosłych. To dlatego, że nasze komórki węchowe umierają z upływem lat, a nowe się nie rodzą. Eksponat widoczny na zdjęciu pachnie lasem miętą, fiołkiem, sosną, ale też łosiem i lisem

8 A. D. Wystawa stała RE: generacja Kim jesteś, jakie są Twoje relacje z innymi? Co dzieje się w Twojej głowie, gdy boisz się, kochasz, smucisz się, kłamiesz? B. Choć o funkcjonowaniu mózgu wiemy dziś całkiem sporo, to poszukiwania naszego ja, świadomości są wciąż największą zagadką nauki. A przecież nie ma nic bliższego niż własny umysł. Co o nim wiesz? Na tej wystawie nauka wchodzi w krainę emocji. Korzysta z najnowszych odkryć psychologii, socjologii, ale także neurobiologii i technologii. Prowadzi po świecie, którego motywem przewodnim jesteś Ty sam i Twoje relacje z innymi. Miłej podróży Galeria przeznaczona jest dla osób powyżej 14 roku życia. Na zdjęciach eksponaty: A. Języki świata B. Karalusze buty C. Robot Feliks D. Reactable elektroniczny instrument, obiekt z kolekcji Art + Science C. Reactable powstał w 2003 roku jako praca doktorska naukowców z Pracowni Technologii Muzycznej na Uniwersytecie Pompeu Fabry w Barcelonie. Jego twórców zainspirowały pierwsze modularne analogowe syntetyzatory zaprojektowane przez pioniera muzyki elektronicznej Boba Mooga na początku lat 60. XX wieku. Reactable otrzymało m.in Złotą Nike w konkursie Prix Ars Electronica oraz tytuł Hot Instrument of the Year od magazynu Rolling Stone. Rozgłosu instrumentowi dodała Björk, która wykorzystała go podczas międzynarodowej trasy koncertowej promującej album Volta

9 B. D. Wystawa stała Człowiek i środowisko Wyciągnij przed siebie dłoń. Przypatrz się swojej skórze to Twój największy organ. Spójrz na linie papilarne. Ich układ stworzył się około trzeciego miesiąca życia płodowego jest niezmienny i niepowtarzalny. Do końca swoich dni zmienisz skórę około tysiąca razy (co 27 dni dochodzi do wymiany naskórka na całym ciele). Szkielet zmieniasz co dziesięć lat. Zapraszamy Cię do podróży w głąb samego siebie. Na tej wystawie czekają Cię niezwykłe odkrycia, bo Ty sam, Twoje ciało i zmysły stają się eksponatem i przedmiotem obserwacji. Weź pod lupę naukowy fenomen. Siebie. Na zdjęciach eksponaty: A. Siła sugestii B. Silnik roślinny; proj. Engineered Arts Limited, obiekt z kolekcji Art + Science C. Ludzkie pierwiastki D. Kość w kość, czyli stawy A. C. Był lipiec 1822 roku. Nikt nie przypuszczał, że przypadkowy wystrzał z muszkietu na zawsze zmieni stan naszej wiedzy. Młody kanadyjski traper Alexis St. Martin miał dużego pecha, kiedy kula rozpruła mu brzuch. Dawano mu co najwyżej tydzień życia. Alexis trafił natychmiast pod opiekę Williama Beaumonta amerykańskiego chirurga wojskowego. Lekarz zauważył, że młodzieniec nie tylko nie umiera, ale wręcz powraca do zdrowia! Był tylko jeden szkopuł w brzuchu St. Martina nadal ziała spora dziura, prowadząca wprost do żołądka. Ponieważ St. Martin nie wybierał się na tamten świat, Beaumont postanowił skorzystać z okazji. Zatrudnił chłopaka jako służącego, a w wolnych chwilach faszerował go smakołykami i przez dziurę w brzuchu przyglądał się kolejności trawienia pokarmów. Tak oto po raz pierwszy zaobserwowano ten proces. Co ciekawe pacjent dożył sędziwego wieku. Przeżył nawet swego lekarza, który zginął w wyniku poślizgnięcia się na oblodzonych schodach O ironio! Na wystawie Człowiek i środowisko znajduje się Teatr Anatomiczny. Zapraszamy do własnych odkryć 16 17

10 E. Wystawa stała B. Strefa światła Opowiemy o świetle, otaczając Cię półmrokiem. To idealne warunki, aby przenieść się w przestrzeń iluzji optycznych, poznać rozmaite formy promieniowania elektromagnetycznego. W Strefie światła znajduje się jeden z naszych najpiękniejszych eksponatów, czyli komora mgłowa pozwalająca na obserwację śladów cząstek elementarnych. A także jeden z najpopularniejszych, choć schowany w zakamarkach wystawy, czyli Ukryta perspektywa (zdj. D.). C. W wybrane dni tygodnia w Strefie światła odbywają się warsztaty, podczas których, można zrobić sobie okulary 3D i zabrać je do domu. Szczegóły na A. Na zdjęciach eksponaty: A. Kryjówka przestępcy B. Rower w uliczce Półcienia C. Hełmy dyfrakcyjne D. Ukryta perspektywa E. Neon-pryzmat D. Jednym z pierwszych uczonych, który zwrócił uwagę na problem z widzeniem kolorów, był John Dalton. Anegdota głosi, że zakupił on swej matce pończochy, które miały być purpurowe. Kiedy wręczył zakup, wszyscy domownicy orzekli, że są czerwone. Tylko John nie potrafił zrozumieć, jak to możliwe. Skrupulatne badanie doprowadziło go do odkrycia, że po prostu nie widzi niektórych kolorów. Chorobę tę nazwano później od jego nazwiska daltonizmem. Co ciekawe, daltonistom bardzo trudno zorientować się, że mają problem. Przed odkryciem Daltona nikt nie miał świadomości, że takie schorzenie w ogóle istnieje

11 D. Wystawa stała Świat w ruchu B. Zatrzymaj się Umiesz? W Twoich żyłach nieustannie (z prędkością blisko metra na sekundę) przepływa krew, w mózgu impulsy nerwowe mkną, rozwijając szybkość 400 km na godzinę. Cząsteczki powietrza przemieszczają się i nigdy nie zatrzymują w jednym miejscu. Głęboko pod Twoimi stopami porusza się wnętrze Ziemi. Planeta, na której żyjesz, pędzi względem Słońca 30 kilometrów na sekundę. O tej nieustannej krzątaninie (w mikro i makroskali) opowiada ta wystawa. To jak? Naprawdę umiesz się zatrzymać? Na zdjęciach eksponaty: A. Kot Margot, proj. Arthur Ganson, obiekt z kolekcji Art + Science B. To nie przelewki C. Radio w gębie D. Latający dywan Christopher Cockerell, jeden z najwybitniejszych wynalazców XX wieku, był uparty. Jego własny ojciec nie miał o nim zbyt dobrego zdania. Mechanik garażowy, ot co! mawiał kpiąco. Naukowiec, niezrażony tymi komentarzami, pracował nad wizją zupełnie nowego środka transportu. Prototypy swojego wynalazku poduszkowca zbudował ze zwyczajnej suszarki do włosów i puszek po kociej karmie. Po latach bojów z urzędnikami dopiął swego. Pierwszy na świecie poduszkowiec przekroczył kanał La Manche w 1959 roku. A. C

12 Tytuł strony Teatr Robotyczny Aktorzy zamknięci w mechanicznych ciałach. Humanoidalni artyści mówiący dialogami z Lema lub objaśniający wielowymiarowość. Tego nie można przegapić. W teatrze elżbietańskim nie występowały kobiety. Ich role grali odpowiednio ucharakteryzowani młodzi, urodziwi mężczyźni. Nasi młodzieńcy to RoboThespiany. Troje aktorów Teatru Robotycznego. Zaprogramowanie każdego z tych humanoidalnych artystów trwało pół roku. Głosów użyczyły im tuzy polskiej sceny teatralnej i filmowej, m.in. Piotr Fronczewski, Marian Opania, Wiktor Zborowski. Spektakle Teatru Robotycznego wliczone są w cenę biletu do Centrum. Liczba dostępnych miejsc na każdym pokazie jest ograniczona. Widownia może pomieścić 50 osób. Czas trwania sztuki: ok. 20 minut. Więcej informacji na: Co zobaczysz w Teatrze Robotycznym? O królewiczu Ferrycym i królewnie Krystali na podstawie opowiadania Stanisława Lema. Robot Ferrycy zakochuje się w pięknej księżniczce Krystali. Jednak ta, choć także jest robotem, woli na męża bladawca, czyli człowieka. Od 7 roku życia. Ojciec wie najlepiej na podstawie baśni Hansa Christiana Andersena. W wiejskiej chacie mieszka zgodne i kochające się małżeństwo. Wkrótce gospodarz wyrusza na targ, by sprzedać konia. To, co z tego wyniknie, jest zaskakujące! Od 6 roku życia. Tajemnica pustej szafy, czyli duchy z czwarteg wymiaru na podstawie opowiadania Edwina A. Abbotta Flatlandia. Bohater opowiadania Kwadrat z krainy Płaszczaków wyrusza w podróż do trzeciego wymiaru. Od 12 roku życia. Na zdjęciu: Jeden z aktorów. Ma 175 centymetrów wzrostu, waży 30 kilogramów. Jego ruchami steruje sprężone powietrze, a zamiast serca łomoce 40-watowy głośnik

13 Tytuł strony Teatr Wysokich Napięć W energetyzującym Teatrze Wysokich Napięć zobaczysz najprawdziwsze pioruny, dotkniesz prądu i poznasz zasady rządzące elektromagnetyką. Zamknięty w klatce Faradaya, bezpiecznie przetrwasz ten niecodzienny spektakl. Wstęp wliczony jest w cenę biletu do Centrum. Podczas pokazów liczba miejsc na widowni jest ograniczona. Osoby posiadające urządzenia elektroniki medycznej (rozruszniki serca, pompy insulinowe, aparaty słuchowe, itp.) nie mogą zwiedzać Teatru. Wstęp jest niewskazany dla epileptyków, kobiet w ciąży i dzieci poniżej 6 roku życia. Więcej informacji na stronie: Michael Faraday urodził się w bardzo biednej angielskiej rodzinie. Tymczasem pod koniec życia otrzymał nie tylko szlachectwo, lecz także honory przewyższające jego nauczycieli i wykładowców. Był niestrudzonym eksperymentatorem. Położył podwaliny pod naukę o elektryczności i skonstruował pierwsze modele urządzeń, które dziś są w powszechnym użyciu. Jego laboratorium wizytował kiedyś skarbnik rządu Jej Królewskiej Mości zainteresowany tym, czy istnieje jakieś praktyczne zastosowanie dla elektryczności. Nie wiem odpowiedział Faraday Ale mogę się założyć, że pański rząd to opodatkuje! Kilkadziesiąt lat później angielski rząd obłożył podatkiem produkcję prądu elektrycznego. Na zdjęciu: Podczas pokazu Elektrony w akcji, z wykorzystaniem generatora Van de Graaffa, włosy stają dęba na głowie

14 D. B. Laboratoria Czekają na Ciebie znakomicie wyposażone pracownie: fizyczna, chemiczna, biologiczna i robotyczna. Plus zespół pracujących tu osób, które krok po kroku wprowadzą Cię w tajniki samodzielnych doświadczeń. W kopernikowych laboratoriach możesz poczuć się jak prawdziwy naukowiec. Ubrany w fartuch i okulary ochronne. Pochylony ze skupioną miną nad szkłem i probówkami. W otoczeniu sond pomiarowych, aparatury do miareczkowania, mieszadeł magnetycznych, spektroskopów, zestawów do pneumatyki i elektropneumatyki. A. Nazwy sprzętów brzmią skomplikowanie? Nie martw się. Oswajamy naukę. Jesteśmy tu po to, by Ci ją przybliżyć. Bez stresu, ocen, bez sprawdzania stanu wiedzy. Czysta radość odkrywania i frajda z samodzielnie przeprowadzonych eksperymentów. Do każdej pracowni obowiązuje oddzielny bilet. Można go kupić tylko łącznie z biletem wstępu na wystawy stałe. Od wtorku do piątku organizowane są zajęcia dla grup szkolnych (obowiązuje wcześniejsza rezerwacja), a w weekendy Minilaby dla indywidualnych zwiedzających. Na zajęciach udostępniamy niezbędne odczynniki, sprzęt i odzież ochronną. C. Na zdjęciach: A Pracownia robotyczna B Laboratorium chemiczne C Laboratorium fizyczne D Laboratorium biologiczne 26 27

15 A. Laboratorium chemiczne Prawdopodobnie, gdybyśmy w szkole mieli zajęcia w takiej pracowni chemicznej, przynajmniej połowa z nas zostałaby chemikami. U nas można się chemią naprawdę zafascynować, zrozumieć, że otacza nas zewsząd i towarzyszy przy najprostszych czynnościach: przy pieczeniu ciasta, wrzucaniu cytryny do herbaty czy modelowaniu włosów. Ścinanie się jajek na patelni to denaturacja białka, jaśnienie herbaty po dodaniu cytryny to zmiana ph roztworu, modelowanie włosów koagulacja zolu i sieciowanie polimerów. Jednym słowem: jeśli jesteś dociekliwy i chcesz poznać drugie dno weź udział w zajęciach laboratorium chemicznego. Laboratorium fizyczne Odkrywamy przed Tobą świat niesamowitych fizycznych eksperymentów i pokazujemy świat z naszej perspektywy: robimy hologramy, tłuczemy młotkiem liście sałaty, budujemy żarówki, sprawdzamy jak świecą substancje, eksperymentujemy z laserem, łapiemy kosmiczne cząstki i nie mamy aż tyle miejsca, żeby to wszystko napisać. Przyjdź i przekonaj się, dlaczego fizyka jest uznawana za podstawową naukę przyrodniczą, z której powstały chemia, biologia, astronomia, meteorologia, nauki techniczne i inne. Poznaj dziedzinę, która stara się opisać ogólne prawa przyrody i zrozumieć prawidłowości jakie rządzą światem materialnym. Laboratorium biologiczne B. D. Biologia to nauka o życiu. A dlaczego warto się nią zajmować? Przede wszystkim po to, aby lepiej zrozumieć samych siebie, bo przecież każdy z nas jest organizmem żywym! Biolodzy wykorzystują nowoczesne technologie i skomplikowane urządzenia jednak bez względu na rozmiar obiektów badawczych, ich praca zawsze zmierza do odpowiedzi na to samo pytanie: jak to działa? W laboratorium biologicznym otoczy Cię świat przyrody zobaczysz terrarium z pięknymi roślinami, niewielkie nicienie i okrzemki, czaszki zwierząt, rosiczki i muchołówki i wiele innych organizmów. Popatrzysz przez mikroskop, a nawet zbudujesz swój własny! Pracownia robotyczna Robotyka to multidyscyplinarna dziedzina nauki, która łączy w sobie informatykę, matematykę, fizykę i technikę. Podczas zajęć w naszej pracowni budujemy roboty, tworzymy algorytmy i uczymy się programowania, pogłębiamy wiedzę z matematyki i z fizyki, dowiadując się, jak np. działają czujniki, a także zachęcamy do kreatywności. Nauka ta ma także coś wspólnego z naukami humanistycznymi: to Karel Čapek jako pierwszy użył słowa robot w 1920 r., zaś o robotyce pisał w 1942 r. Isaac Asimov w opowiadaniu Runaround. A więc i humaniści, i umysły ścisłe znajdą tu coś dla siebie. 29

16 B. Wydarzenia specjalne B. Warsztaty Familijne Wieczory dla dorosłych Inspiracją dla Warsztatów Familijnych są pytania zadawane przez dzieci. Pomagamy małym odkrywcom zrozumieć m.in. to skąd się bierze prąd w gniazdku, dlaczego instrumenty grają, a gwiazdy świecą czy jak działa telefon. Do zabawy zapraszamy też rodziców i opiekunów, których zachęcamy do udziału w eksperymentach prowadzonych podczas zajęć, a także szukania odpowiedzi na trudne pytania już w domu. Warsztaty Familijne przygotowane są specjalnie dla dzieci w wieku 5-8 lat. Odbywają się w soboty i niedziele o godz i i trwają 1,5 godz. Bilety można kupić on-line na dwa tygodnie przed zajęciami oraz w kasach w dniu wydarzenia. Na jeden bilet może wejść dziecko i dwoje opiekunów. Na zdjęciach eksperymenty z zajęć Dlaczego płaczemy przy obieraniu cebuli? : A. i C. domowy ph-metr B. rozcieńczanie D. gdzie są kubki smakowe? C. Po standardowych godzinach zwiedzania, w jeden czwartek w miesiącu, Kopernik otwiera się wyłącznie dla dorosłych. Każdy wieczór to szczególne wydarzenie, którego elementy rozgrywają się wokół konkretnego tematu. Poza zwiedzaniem wystaw, proponujemy dodatkowe atrakcje: warsztaty, projekcje filmów w planetarium, pokazy, spektakle, gry, wykłady, spotkania z ekspertami, koncerty i napoje wyskokowe. Gwarantujemy ciekawy program, zarówno dla humanistów, jak i miłośników nauk ścisłych, świetną zabawę i niestandardowe podejście do nauki. Na zdjęciach: A. Na wystawie Świat w ruchu B. W laboratorium biologicznym C. W labrotarium chemicznym D. Na wystawie Korzenie cywilizacji Wieczory dla dorosłych odbywają się w jeden czwartek w miesiącu w godzinach Są przeznaczone tylko dla osób pełnoletnich. Bilety można kupić on-line oraz w kasach w dniu wydarzenia. C. A. D. A. D

17 Tytuł Planetarium strony Niebo Kopernika Choć dookoła światła miasta, smog, neony i latarnie w naszym planetarium możesz oglądać 20 milionów gwiazd. Takie możliwości daje rzutnik gwiazdowy, który zajmuje centralne miejsce pod kopułą Nieba Kopernika jednego z najnowocześniejszych planetariów w Europie. Sferyczny ekran otacza widownię ze wszystkich stron, a technologia 3D da Ci odczucie zanurzenia w wyświetlanym obrazie. Zobaczysz tu prowadzone na żywo pokazy nieba oraz projekcje filmowe. W naszym repertuarze każdy znajdzie coś dla siebie. Ponadto organizujemy wykłady, spotkania i nocne obserwacje nieba. Planetarium Niebo Kopernika posiada własne studio produkcyjne, gdzie tworzymy oryginalne pokazy filmowe dla naszych widzów. Zapraszamy na stronę internetową gdzie znajdziesz aktualności, planowane premiery oraz repertuar. Do planetarium obowiązują osobne bilety. Można je kupić on-line ( kopernik.org.pl), oraz w kasach CNK i planetarium. Cennik dostępny na stronie internetowej oraz ulotkach Nieba Kopernika. W poniedziałki planetarium jest nieczynne. Wszystkie pierwiastki cięższe od wodoru i helu, takie jak węgiel, azot czy tlen w naszych ciałach i w świecie, jaki nas otacza, powstały dawno temu we wnętrzu gwiazd. Rozprzestrzeniły się po wszechświecie, kiedy gwiazdy, kończąc swój żywot, wybuchały w eksplozjach zwanych supernowymi. Z powstałych w ten sposób obłoków gazów i pyłów rodziły się nowe gwiazdy. Wokół nich z pozostałej materii tworzyły się planety. Z tej materii na Ziemi powstało życie, wszystko, co nas otacza, i my sami. A zatem mówienie do ukochanej osoby moja gwiazdko ma w sobie więcej astronomicznego sensu, niż przypuszczacie! Na zdjęciu: Dark Side of the Moon to laserowy pokaz, zrealizowany wokół muzyki Pink Floyd. To podróż do świata osobliwych, pełnych fantazji i hipnotyzujących grafik rodem z lat 90. XX w. W 2014 r. pokaz nagrodziło stowarzyszenie International Laser Display (ILDA) 32 33

18 Planetarium Bogata oferta planetarium Niebo Kopernika obejmuje filmy o kosmosie oraz interaktywne pokazy na żywo w 2D i w 3D, koncerty (jazzowe, klasyczne i dla dzieci), pokazy laserowe, spotkania z naukowcami, a także gromadzące tłumy ludzi wydarzenia plenerowe jak Noc Perseidów. Filmy 2D i 3D Na skrzydłach marzeń Koncerty dla dzieci Koncerty jazzowe Orbita jazzu Koncerty muzyki klasycznej Koncerty pod gwiazdami Spotkania z naukowcami Prosto z nieba Pokazy laserowe Dark Side of the Moon Pokazy na żywo 2D i 3D Interaktywna prezentacja Wydarzenia specjalne Perseidy noc spadających gwiazd

19 Na zewnątrz Park Odkrywców Wiesz, że Kopernik wychodzi poza budynek? Zachęcamy Cię do krótkiego spaceru w stronę Mostu Świętokrzyskiego. Nad projektem Parku Odkrywców wspólnie pracowali inżynierowie, artyści i projektanci zieleni. To miejsce, zarówno wypoczynku na brzegu Wisły, jak i eksperymentowania wsród eksponatów związanych z dźwiękiem. W ciepłych miesiącach roku Park jest miejscem astronomicznych obserwacji nieba, kina plenerowego i wielu innych atrakcji. Park jest nieogrodzony. Można z niego bezpłatnie korzystać przez całą dobę. Ogród na dachu Ogród na dachu Kopernika to przestrzeń spacerowa z widokiem na Wisłę, dachy Starego Miasta i Stadion Narodowy. Zapraszamy do poznawania tajemnic naszego zielonego ogrodu nad Kopernikiem. Przypomina nadrzeczny krajobraz ulegający erozji. Ścieżki spacerowe jak strumienie żłobiące glebę wiją się między kraterami pełniącymi funkcję świetlików i donicami z kilkudziesięcioma gatunkami roślin odpornych na trudne warunki wegetacji. togród na dachu Kopernika jest silnie nasłoneczniony i nie ma osłony przed wiatrem. Wiele z zasadzonych tu roślin to gatunki kseromorficzne, genetycznie przystosowane do życia w niesprzyjających warunkach tzw. stresu wodnego. Rosną u nas m.in.: jukka karolińska, goździki, rozchodniki, kostrzewa sina, kosodrzewina. Ogród na dachu jest czynny od maja do sierpnia w godz , od września do października od do 17.00, zaś od listopada do kwietnia jest zamknięty. Na dach Kopernika można wejść rampą od południowej strony budynku. Wstęp jest bezpłatny. Jeśli publikujesz zdjęcia z dachu i Kopernika w serwisach społecznościowych, opatrz je hasztagiem #centrumnaukikopernik. Na zdjęciach: Lato w Parku Odkrywców 36 37

20 Nasze działania B. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik Piknik Naukowy to największa plenerowa impreza w Europie, która udowadnia, że nauka jest naprawdę pasjonująca. Piknik skierowany jest dla osób, które interesują się nauką i chcą zobaczyć ją z bliska. Ale jest to też miejsce dla tych, którzy fascynacji doświadczeniami naukowymi jeszcze nie poczuli piknikowe prezentacje mogą w nich zaszczepić tego bakcyla. Od lat imprezę odwiedzają tłumy osób zainteresowanych konkretnymi dziedzinami nauki albo po prostu ciekawych świata. 19. Piknik Naukowy odbędzie się 9 maja 2015 na Stadionie Narodowym, a hasłem przewodnim jest Światło. Na zdjęciach: A. Piknik Naukowy z lotu ptaka B., C. i D. Piknik Naukowy C. Festiwal Przemiany Przemiany to festiwal zawierający krytyczną refleksję o zmianach wokół nas. Co nas niepokoi? Co jest ważne dziś, a co będzie istotne za chwilę? Tematyka dotyczy rozwoju nauki, zmiany technologicznej, przemian życia społecznego, zmian środowiska naturalnego, urbanizacji oraz ich wpływu na nasze życie. Prezentuje poruszane problemy z różnych perspektyw i stosując interdyscyplinarne środki wyrazu. Festiwal Przemiany poprzez wykłady, filmy, wystawy, instalacje, akcje artystyczne i szereg niestandardowych działań zachęca do refleksji nad współczesnym światem, prezentuje obecne trendy, a także opowiada o tym, co może być istotne w niedalekiej przyszłości. Konkurs Famelab Famelab to międzynarodowy konkurs, który zachęca naukowców naturalnych rzeczników nauki do zabrania głosu publicznie. Naukowcy stają przed jury i publicznością, by w 3 minuty przedstawić to, czym pasjonują się na co dzień w swojej pracy badawczej. Jeśli zrobią to rzetelnie, z charyzmą i pasją, mają szansę wygrać nagrodę główną. W tym konkursie zwycięzcą jest każdy. Uczestnicy: doskonalą swoje umiejętności prezentacji. Publiczność: zyskuje dostęp do nauki z pierwszej ręki, w najwyższej jakości, w zrozumiałej formie. Społeczeństwo i naukowcy: otwierają się na wzajemny dialog. Centrum Nauki Kopernik wraz British Council są organizatorami konkursu w Polsce. A. D. Festiwal odbywa się w pierwszym tygodniu września i trwa 3 dni. Na zdjęciach: A. Festiwal Przemiany B. Finał FameLabu z 2013 r. A. B

21 Informacje praktyczne Jak kupować bilety? Jak wygląda bilet do Centrum? Co można zobaczyć w Koperniku? Kim są animatorzy? przez Internet: na stronie Zachęcamy do planowania wizyty w Koperniku i kupowania biletów przez internet. W ten sposób unikną Państwo kolejek, które zdarzają się w weekendy i ewentualnych problemów z dostępnością biletów w dniu wizyty. w kasach Centrum Nauki Kopernik Kasy nie prowadzą sprzedaży biletów grupowych. Można je kupić wyłącznie on-line, lub zarezerwować telefonicznie pod numerem infolinii (w godzinach w dni powszednie) Biletem wstępu jest karta logowania oraz jednorazowa opaska na rękę, którą zakłada się na nadgarstek. Zniszczona opaska jest nieważna. Karta logowania umożliwia otworzenie bramek wejściowych oraz uruchamia interaktywne eksponaty. Przy pulpitach multimedialnych możesz wpisać swój adres . Prześlemy link do strony, z której w ciągu 30 dni pobierzesz zapisane na karcie zdjęcia, filmy i muzykę powstałe podczas użytkowania eksponatów. Po wizycie wrzuć kartę do specjalnie oznakowanego pojemnika znajdującego się przy wyjściu. Zwrócone karty wykorzystamy ponownie. W Centrum znajduje się siedem wystaw stałych z ponad 400 eksponatami oraz wystawa czasowa. W cenie biletu można odwiedzić Teatr Robotyczny oraz Teatr Wysokich Napięć. Dla dzieci do 5 roku życia przeznaczona jest wystawa Bzzz!, a dla młodzieży, która ukończyła 14 lat - RE: generacja. Zachęcamy też do udziału w zajęciach w laboratoriach i wizyty w planetarium Niebo Kopernika. Jak zwiedzać Centrum? W Centrum nie ma trasy zwiedzania, każdy sam decyduje o tym, co i w jakiej kolejności chce zobaczyć. Na naszej stronie internetowej znajdują się jednak sugestie co do tematycznych ścieżek, jak np. Muzycznej, czy Miłosnej. W zwiedzaniu wystaw i zrozumieniu eksponatów pomagają animatorzy. W Koperniku nie ma przewodników. Tu każdy samodzielnie wybiera swoją ścieżkę i decyduje, jakie chce przeprowadzić doświadczenia. Jednak warto zwrócić się do animatorów, pracujących na każdej wystawie. To nasi eksperci, pasjonaci nauki, którzy chętnie objaśnią działanie eksponatów i opowiedzą o zjawiskach naukowych, jakie prezentują. Warto skorzystać z ich obecności i śmiało pytać o wszystko. Animatorzy ubrani są w czerwone koszulki z logo Centrum Nauki Kopernik. Osoby z niepełnosprawnościami Budynek posiada odpowiednie podjazdy, windy i toalety. Możliwe jest wchodzenie z psami przewodnikami i psami asystującymi. W sali projekcyjnej planetarium znajdują się 3 miejsca dla osób poruszających się na wózkach. Bilety do Nieba Kopernika można kupić on-line ( kopernik.org.pl), oraz w kasach CNK i planetarium. Oferta Nieba Kopernika ma osobny cennik, który znaleźć można na naszych stronach internetowych. Jaki jest czas zwiedzania? Jeśli jesteś w Koperniku po raz pierwszy i chcesz zobaczyć wszystko, warto sobie zarezerwować od 3 do 5 godzin. Sprzedaż biletów w kasach kończymy na godzinę przed zamknięciem CNK. Na skrzydłach marzeń i Czarne dziury to filmy z audiodeskrypcją

22 Informacje praktyczne Szatnie Tuż przy wejściu do Kopernika znajdują się szatnie wyposażone w zamykane szafki. Aby z nich skorzystać, należy wrzucić 2 zł. Jest to kaucja zwrotna, moneta wypada po otwarciu szafki. Czy można jeść i pić na terenie wystaw? Tylko w miejscach do tego przeznaczonych, znajdujących się na parterze. W CNK znajduje się Bistro Wiem, a w planetarium Niebo Kopernika zlokalizowana jest kawiarnia Blue Sky. Spożywanie posiłków i napojów na terenie wystaw jest zabronione. Czy można robić zdjęcia lub nagrywać filmiki? Sklepik Sklepik Science Store ulokowany jest przy wejściu do Centrum, obok kas. Parkowanie Kopernik znajduje się w strefie płatnego parkowania, na terenie jest także parking podziemny płatny 5 zł/godz. Autokary powinny zatrzymywać się na dłużej na miejskich parkingach dla nich przeznaczonych. Bankomat W Centrum Nauki Kopernik znajduje się bankomat. Zlokalizowany jest na zewnątrz budynku, po lewej stronie od wejścia głównego. W Koperniku mnóstwo się dzieje. Jeśli chcesz wiedzieć więcej o ofercie dla nauczycieli, warsztatach dla dzieci i dorosłych, wystawach czasowych, wydarzeniach artystycznych, festiwalach, konkursach, debatach i spotkaniach zapraszamy na naszą stronę internetową: Odwiedź także: Bądź na bieżąco. Zapisz się na: Znajdź nas CentrumNaukiKopernik cnkopernik CNKopernik CentrumNaukiKopernik Do użytku prywatnego: tak. W celach zawodowych i profesjonalnych prosimy o kontakt z info@kopernik.org.pl Tekst: Patrycja Strzetelska (CNK), Marta Tychmanowicz (CNK) Projekt graficzny: Michał Romański (CNK) Autorzy zdjęć: Agencja Gazeta; Sebastian Czarnecki; Filip Klimaszewski (Mediafot), Robert Kowalewski (Mediafot), Adam Kozak (Mediafot), Wojciech Surdziel (Mediafot); Agata Steifer (CNK), Maciej Sznabel (CNK); CNK; NASA 42

23 Centrum Nauki Kopernik ul. Wybrzeże Kościuszkowskie Warszawa infolinia: ( w dni powszednie) Organizatorzy CNK Partnerzy Wspierający CNK Partner Strategiczny CNK