Zmniejszenie presji turystycznej na siedliska i gatunki na obszarze Tatr. ścieżka prowadząca na Kopę Kondracką

Transkrypt

1 Zmniejszenie presji turystycznej na siedliska i gatunki na obszarze Tatr ścieżka prowadząca na Kopę Kondracką

2 Cel: - rekultywacja stoków w obrębie ścieżek w masywie Czerwonych Wierchów; - zabezpieczenie miejsc wypoczynku i skrzyżowań ścieżek przed erozją; - likwidacja skrótów w otoczeniu ścieżek.

3 RUCH TURYSTYCZNY I ZWIĄZANE Z NIM PRZEKSZTAŁCENIA ŚRODOWISKA NATURALNEGO przemiany związane z pracami leśnymi w obrębie dróg górskich (Froehlich, Słupik 1980; Wałdykowski 2006); oddziaływanie turystyki pieszej na szatę roślinną (Mirek, Piękoś-Mirkowa 1980; Dieckmann, Harris, Mozer, Seufert 1985; Price 1985; Cole 1995; Michalik 1996, Barancok 1999, Cole, Monz 2002; Zhang i in. 2011); oddziaływanie ruchu turystycznego na pokrywę glebową (Rorke 1977; Cole 1990; Friedel 1991; Maciaszek, Zwydak 1992; Łajczak 1996; Jewell, Hammitt 2000; Prędki 1995, 1999, 2000; Degórski 2002; Growcock 2005; Olive, Marion 2009); wpływ ruchu turystycznego na przekształcenia rzeźby (Cole 1983; Skawiński 1993; Tsuyuzaki 1994; Wilson, Seney 1994; Barancok, Varsavova 1995,1996; Barancok 1999; Krzemień 1996; Krusiec 1996; Midriak 1996; Łajczak 1996; Hrnciarova, Altmannova 1999; Prędki 1999; Czochański 2000; Gorczyca 2000; Wemple, Swanson 2001; Gorczyca, Krzemień 2002, 2005, 2006, 2008, 2010; Rączkowska, Kozłowska 2002, 2010; Marchlewski 2004; Łajczak 2005; Kukowka, Bożek, Ślusarczyk 2006; Wałdykowski 2006; Prędki, Winnicki 2006; Treml 2007; Marrocco, Ballantyne 2008; Buchwał 2010; Pickering i in. 2010, 2011; Tomczyk 2011).

4 ZRÓŻNICOWANIE I PRZEBIEG MORFOGENETYCZNYCH PROCESÓW NATURALNYCH intensywność naturalnych procesów morfogenetycznych w Tatrach i innych górach wysokich (Jahn 1958; Gerlach 1959, 1972; Kotarba 1970, 1976, 1983, 1989, 1998, 2002, 2005, 2006; Nemcok 1971; Dobija 1973; Jahn 1979; Kotarba, Kłapa, Midriak, Petras, Sroka 1979; Kłapa 1980; Kotarba, Kłapa, Rączkowska 1983; Midriak 1984, 1996, 2001; Izmaiłow 1986; Krzemień 1988, 1989, 2010; Gerrard 1990; Becht 1995; Hresko 1994, 1997; Krzemień, Libelt 1996; Rączkowska 1997; 1998, 2002, 2007; Stankoviansky, Midriak 1998; Hresko, Boltiziar 2001; Kotarba, Pech 2002; Zawiejska 2002; Stocker 2003; Owens, Slaymaker 2004; Barka 2005; Hresko, Boltiziar, Bugar 2005; Boltiziar 2007; Kotarba, Długosz 2010) piętrowe zróżnicowanie procesów naturalnych (Kotarba, Starkel 1972; Kotarba 1984; Kotarba, Kaszowski, Krzemień 1987; Stankovianski, Midriak 1998; Kotarba, Rączkowska 1999, Balon 2007) skutki procesów ekstremalnych (Starkel 1996, 2008, 2011; Kotarba 1998, 1999; Migoń, Radek, Parzuch 2002, Soja, Starkel 2007; Bajger-Kowalska, Ziętara 2008; Gorczyca, Krzemień 2008; Gorczyca, Krzemień, Święchowicz, Wrońska 2009)

5 PRZYKŁADOWE ROZMIARY EROZJI ZWIĄZANEJ Z TURYSTYKĄ PIESZĄ: objętość wyerodowanego materiału w obszarach degradowanych przez: turystykę pieszą 90,3% narciarstwo 9,7% spływ powierzchniowy w warunkach symulowanej ulewy o wysokości opadu 20 mm i natężeniu 3 mm/min: gleby - strefa dużej degradacji związanej z turystyką pieszą 70,8-83,8% gleby - strefa kontrolna 3,2-7,2% (Łajczak 1996) (Maciaszek, Zwydak 1992)

6 Analizowany obszar

7 Budowa geologiczna

8 Nachylenie stoków w obrębie ścieżek

9 Ścieżka turystyczna prowadząca na Małołączniak

10 Wyżnia Przełęcz Kondracka

11 1,4 m 18 m ścieżka prowadząca z Kopy Kondrackiej na Małołączniak

12 Szerokość ścieżek w analizowanym obszarze

13 0,6 m 19 m ścieżka główna strefa zdegradowana w obrębie ścieżki ścieżka prowadząca z Siodła na Wyżnią Kondracką Przełęcz

14 10 m ścieżka prowadząca na Małołączniak

15 Rodzaje nawierzchni w analizowanym obszarze

16 Wybrane profile poprzeczne stoków w obrębie ścieżek sztuczna nawierzchnia

17 Profile poprzeczne stoków w obrębie ścieżek

18 ścieżka przebiegająca w obrębie Czerwonego Grzbietu

19 2,8 m 0,7 m 6,6 m ścieżka prowadząca z Kopy Kondrackiej na Małołączniak

20 ścieżka prowadząca na Kopę Kondracką

21 Zróżnicowanie form erozyjnych w przekrojach podłużnych w obrębie ścieżek Objaśnienie do legendy: Rodzaje form erozyjnych: 1 głębokie rozcięcia linijne; 2 płytkie rozcięcia linijne; 3 wcięcia dostokowe; 4 stopnie gelideflacyjne; 5 - nisze niwalne; 6 - nisze deflacyjne; 7 nisze krioniwalne; 8 ostańce darniowe Budowa geologiczna : 9 skały metamorficzne, granity; 10 skały osadowe 11 odcinki stoków najbardziej przekształcone przez procesy naturalne i ruch turystyczny

22

23 2,6 m 0,8 m ścieżka prowadząca na Małołączniak

24 Średnia szerokość ścieżek na podstawie E. Gorczycy (1997) (Gorczyca 1997) Maksymalne głębokości rozcięć stoków w obrębie ścieżek na podstawie E. Gorczycy (1997) (Gorczyca 1997)

25 Występowanie skrotów w analizowanym obszarze lokalizacja skrótów w otoczeniu ścieżek

26 skrót prowadzący w kierunku Przełęczy pod Kopą Kondracką ścieżka prowadząca na Kopę Kondracką

27 Przełęcz pod Kopą Kondracką ś cież ka prowadzą ca na Kopę Kondracką ścieżka prowadząca na Kasprowy Wierch ś cież ka prowadzą ca do Doliny Kondratowej

28 Czerwona Przełęcz