NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH

Transkrypt

1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY (SOO) 1. IDENTYFIKACJA OBSZARU 1.1 TYP 1.2 KOD OBSZARU 1.3 DATA OPRACOWANIA 1.4 DATA AKTUALIZACJI K PLH POWIĄZANIA Z INNYMI OBSZARAMI NATURA 2000 J PLB INSTYTUCJA LUB OSOBA ZBIERAJĄCA INFORMACJE Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków; T. Lamorski, Babiogórski Park Narodowy; Zakład Ornitologii PAN, Gdańsk; Departament Ochrony Przyrody MŚ (p. 4.3, 6.1); TECHMEX SA Bielsko- Biała (GIS data statistics). 1.7 NAZWA OBSZARU Babia Góra 1.8 WSKAZANIE I ZAKLASYFIKOWANIE OBSZARU DATA ZAPROPONOWANIA JAKO OZW DATA ZAKLASYFIKOWANIA JAKO OSO DATA ZATWIERDZENIA JAKO OZW DATA ZATWIERDZENIA JAKO SOO

2 2. POŁOŻENIE OBSZARU 2.1 POŁOŻENIE CENTRALNEGO PUNKTU OBSZARU DŁUGOŚĆ GEOGRAFICZNA SZEROKOŚĆ GEOGRAFICZNA E N POWIERZCHNIA (ha) 2.3 DŁUGOŚĆ OBSZARU (km) 3350, WYSOKOŚĆ (m n.p.m) MINIMALNA MAKSYMALNA ŚREDNIA REGION ADMINISTRACYJNY (NUTS) KOD NAZWA REGIONU % PL062 Nowosądecki REGION BIOGEOGRAFICZNY Alpejski 2

3 3. INFORMACJA PRZYRODNICZA 3.1. TYPY SIEDLISK ZNAJDUJĄCYCH SIĘ NA TERENIE OBSZARU NATURA 2000 ORAZ OCENA ZNACZENIA OBSZARU DLA TYCH SIEDLISK 3.1.a Typy siedlisk wymienione w Załączniku I Kod Nazwa siedliska % pokrycia Stopień reprez. Względna pow. Stan zach. Ocena ogólna 4060 Wysokogórskie borówczyska bażynowe (Empetro- 0,20 A C A A Vaccinietum) 4070 Zarośla kosodrzewiny (Pinetum mugo) 8,50 A B A A 4080 Subalpejskie zarośla wierzbowe wierzby lapońskiej lub 0,03 A A A A śląskiej (Salicetum lapponum, Salicetum silesiacae) 6150 Wysokogórskie murawy acidofilne (Juncion trifidi) i 1,20 A B A A bezwapienne wyleżyska śnieżne (Salicion herbaceae) 6170 Nawapienne murawy wysokogórskie (Seslerion tatrae) i 0,05 A C A A wyleżyska śnieżne (Arabidion coeruleae) 6230 Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty 0,60 B C C C bogate florystycznie) 6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla 0,35 A C A A nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 1,00 C C B C (Arrhenatherion elatioris) 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z 0,01 B C B C roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) 7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze 0,02 B C B C młak, turzycowisk i mechowisk 8110 Piargi i gołoborza krzemianowe 0,01 A C A A 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) 2,50 A C A A 9130 Żyzne buczyny (Dentario glandulosae-fagenion, Galio 37,50 A C A A odorati-fagenion) 9140 Górskie jaworzyny ziołoroślowe (Aceri-Fagetum) 0,70 A A A A 9180 Jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stokach i zboczach 0,60 A C A A (Tilio plathyphyllis-acerion pseudoplatani) 91D0 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-betuletum 0,14 A C A A pubescentis, Vaccinio uliginosi-pinetum, Pino mugo- Sphagnetum, Sphagno girgensohnii-piceetum i brzozowo-sosnowe bagienne lasy borealne) 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe 0,12 A C A A (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe) 9410 Górskie bory świerkowe (Piceion abietis część - zbiorowiska górskie) 34,60 A B A A 3.1.b Pozostałe typy siedlisk Kod % Pokrycia 3.2 Gatunki, których dotyczy Artykuł 4 Dyrektywy Rady 79/409/EWG i gatunki wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG oraz ocena znaczenia obszaru dla tych gatunków 3.2.a Ptaki wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG OS. MIGRUJĄCA Populacja St zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna A030 Ciconia nigra (bocian czarny) 1-2p D A104 Bonasa bonasia (jarząbek) 58-80m D A108 Tetrao urogallus (głuszec) P D A215 Bubo bubo (puchacz) 1p D A217 Glaucidium passerinum (sóweczka) 4-7p D A220 Strix uralensis (puszczyk uralski) 1-2p D A223 Aegolius funereus (włochatka) 1-3p D A229 Alcedo atthis (zimorodek) 0-2p D A234 Picus canus (dzięcioł zielonosiwy) P D A236 Dryocopus martius (dzięcioł czarny) 10-15p D 3

4 A239 Dendrocopos leucotos (dzięcioł 1-3p D białogrzbiety) A241 Picoides tridactylus (dzięcioł P D trójpalczasty) A246 Lullula arborea (lerka) P D A320 Ficedula parva (muchołówka mała) 20-30p D A338 Lanius collurio (gąsiorek) 5-10p D A409 Tetrao tetrix tetrix (cietrzew (tetrix)) 11-15p D 3.2.b Regularnie występujące Ptaki Migrujące nie wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG OS. MIGRUJĄCA Populacja St zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna A267 Prunella collaris (płochacz halny) c.20p D 3.2.c Ssaki wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG OS. MIGRUJĄCA Populacja St zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna 1352 Canis lupus (wilk) P D 1354 Ursus arctos (niedźwiedź brunatny) P D 1355 Lutra lutra (wydra) P D 1361 Lynx lynx (ryś) P C B C B 2612 Microtus tatricus (darniówka tatrzańska) P C A A B 3.2.d Płazy i gady wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG OS. MIGRUJĄCA Populacja St zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna 1193 Bombina variegata (kumak górski) P 3.2.e Ryby wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG OS. MIGRUJĄCA Populacja St zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna 3.2.f Bezkręgowce wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG OS. MIGRUJĄCA Populacja St zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna 4014 Carabus variolosus (biegacz urozmaicony) 4024 Pseudogaurotina excellens (sichrawa karpacka) P C B C B P A B A A 3.2.g Rośliny wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG Populacja Populacja St zach. Izolacja Ogólnie 4109 Aconitum firmum ssp. moravicum P A A C A 3.3 Inne ważne gatunki zwierząt i roślin 4

5 PTAKI Populacja Motywacja SSAKI Populacja Capreolus capreolus P C Cervus elaphus P C Dryomys nitedula P A Eliomys quercinus P A Eptesicus nilssonii P A Lepus capensis P C Martes foina P C Martes martes P C Meles meles P C Mustela nivalis P C Mustela putorius P C Myotis mystacinus P C Myotis nattereri P C Neomys fodiens P C Sorex alpinus P C PŁAZY I GADY Populacja Anguis fragilis P C Bufo bufo P C Lacerta vivipara P C Natrix natrix P C Rana temporaria P C Salamandra salamandra P C Triturus alpestris P C Vipera berus P C Motywacja Motywacja RYBY Populacja Motywacja BEZKRĘGOWCE Populacja Motywacja ROŚLINY Populacja Anemone narcissiflora P D Aruncus dioicus P D Blechnum spicant P D Carlina acaulis P D Cerastium alpinum subsp P B babiogorense Coeloglossum viride P A Corallorhiza trifida P A Daphne mezereum P D Diphasium alpinum P D Diphasium issleri P A Doronicum austriacum P D Epipactis helleborine P D Epipactis palustris P A Epipogium aphyllum P A Galanthus nivalis P C Motywacja 5

6 Galium odoratum P D Gentiana asclepiadea P D Gentiana cruciata P D Gentiana punctata P D Gentianella amarella P A Gentianella ciliata P D Goodyera repens P D Gymnadenia conopsea P D Huperzia selago P D Laserpitium archangelica P A Lilium martagon P D Listera cordata P D Listera ovata P D Lycopodium clavatum P C Microstylis monophyllos P A Neottia nidus-avis P D Orchis mascula P A Phyteuma orbiculare P D Pinus mugo P D Platanthera bifolia P D Primula elatior P D Pseudorchis albida P D Traunsteinera globosa P D Veratrum lobelianum P D 6

7 4.1 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA OBSZARU 4. OPIS OBSZARU Klasy siedlisk % pokrycia lasy iglaste 51,00 % lasy liściaste 7,00 % lasy mieszane 40,00 % łąki i pastwiska 0,00 % tereny rolnicze z dużym udziałem elementów naturalnych 0,00 % wrzosowiska, zarośla 2,00 % złożone systemy upraw i działek 0,00 % Suma pokrycia siedlisk 100,00 % OPIS OBSZARU Masyw Babiej Góry jest najwyższym pasmem górskim Beskidu Wysokiego. Zbudowane jest ono z fliszu karpackiego, w którego skład wchodzą głównie piaskowce, łupki i margle. Północne stoki masywu, powstałe w wyniku procesów osuwiskowych, są bardzo strome i charakteryzują się znacznie bardziej urozmaiconą rzeźbą niż łagodne stoki południowe. Grzbiet jest obszarem wododziałowym pomiędzy zlewnią Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Spośród innych, niższych pasm Beskidów, Babia Góra wyróżnia się typową dla wysokich gór strefowością klimatyczno-roślinną oraz obecnością piętra kosodrzewiny. Lasy zajmują ok. 90% obszaru. W drzewostanach dominuje: świerk, jodła i buk. Bory jodłowo-świerkowe, które tylko w niewielkim stopniu były niegdyś użytkowane gospodarczo, zachowały pierwotny charakter. Ponad granicą lasu występują zarośla kosodrzewiny, a leżące powyżej szczytowe partie masywu pokryte są skalnymi rumowiskami. 4.2 WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE Obszar ważny dla zachowania bioróżnorodności. Stwierdzono tu występowanie 18 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Wśród nich szczególnie cenne zbiorowiska leśne i muraw wysokogórskich (wśród nich jedyne miejsca występowania podtypu ). Znajduje się tu także jedno z 2 stanowisk zarośli kosodrzewiny na terenie Beskidów. Ostoja odznacza się bogatą florą (ok. 925 gat. roślin naczyniowych), a wśród niej występuje wiele gatunków rzadkich i zagrożonych oraz prawnie chronionych. Najcenniejszymi roślinami naczyniowymi są: okrzyn jeleni Laserpitium archangelica, który na Babiej Górze ma swoje jedyne stanowisko w Polsce i rogownica alpejska Cerastium alpinum ssp. babiogorense, takson endemiczny dla Babiej Góry. Jest to także jedno z 4 stanowisk w Polsce tojadu morawskiego i jeden z 4 rejonów występowania tocji karpackiej. Ponadto jest to jedno z 3 miejsc występowania w Polsce karpackiego endemitu - darniówki tatrzańskiej i jedno z 3 miejsc występowania sichrawy karpackiej (i jedyne potwierdzone w ostatnich latach). Z terenu ostoi podano już ok gatunków bezkręgowców. Bogata jest koleopterofauna (ok udokumentowanych gatunków) z kilkunastoma gatunkami prawnie chronionymi, w tym biegaczem urozmaiconym Carabus variolosus. Interesujące gatunki zanotowano też wśród skąposzczetów Oligocheta (np. dżdżownica subalpejska) i niesporczaków Tardigrada ( np. Echiniscus lapponicus). W masywie Babiej Góry występowała ongiś nadobnica alpejska - gatunek priorytetowy z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG; zachowały się jej siedliska, więc jest możliwa restytucja. Stałym elementem fauny Babiej Góry jest ryś (w ostatnich latach regularnie obserwowane są 2 samice z młodymi i 1 dorosły samiec). Obszar ma również duże znaczenie dla ochrony ptaków. Gatunki wymienione w p z motywacją D to gatunki prawnie chronione w Polsce. 4.3 ZAGROŻENIA Podstawowe zagrożenia tego obszaru to transgraniczne zanieczyszczenie powietrza, pozbywanie się odpadów z gospodarstw domowych. 7

8 4.4 STATUS OCHRONY Obszar obejmuje niemal całą powierzchnię Babiogórskiego Parku Narodowego (3 394 ha; powołany w 1954 r., a następnie powiększony w 1995 r.), z wyłączeniem niewielkich enklaw, znajdujących się poza głównym masywem Babiej Góry. Część obszaru stanowi Rezerwat Biosfery (1 734 ha; 1977). 4.5 STRUKTURA WŁASNOŚCI W części (90%) własność Skarbu Państwa, a w części (10%) własność prywatna. 4.6 DOKUMENTACJA ŹRÓDŁA DANYCH Bocheński Z. M., Tomek T Operat Ochrony fauny Babiogórskiego Parku Narodowego, Ptaki Aves. Kraków. Msc. Głowaciński Z. (red.) Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. PWRiL, Warszawa. Gromadzki M., Dyrcz A., Głowaciński Z., Wieloch M Ostoje ptaków w Polsce. OTOP, Bibl. Monitor. Środ., Gdańsk. Gromadzki M., Gromadzka J., Sikora A., Wieloch M Wielkość populacji i trendy liczebności wybranych gatunków ptaków lęgowych w Polsce w latach ZO PAN, Gdańsk. Msc. Kieś B Bird community in a natural beech wood of the lower mountain forest zone of Mt. Babia Góra. Acta Zool. Cracov. 34(2): Walczak W., Radziejowski J., Smogorzewska M., Sienkiewicz J., Gacka-Grzesikiewicz E., Pisarski Z Obszary chronione w Polsce. IOŚ, Warszawa. Wyd HISTORIA DATA KOD OPIS 8

9 5. STATUS OCHRONY OBSZARU ORAZ POWIĄZANIA Z OSTOJAMI CORINE BIOTOPES 5.1 DESYGNOWANIE FORMY OCHRONY NA POZIOMIE KRAJOWYM I REGIONALNYM KOD % POKRYCIA PL01 100,1 5.2 POWIĄZANIE OPISANEGO OBSZARU Z INNYMI TERENAMI a) desygnowanymi na poziomie krajowym lub regionalnym KOD FORMY OCHRONY NAZWA OBSZARU TYP RELACJI % POKRYCIA PL01 Babiogórski Park Narodowy - 100,1 b) desygnowanymi na poziomie międzynarodowym KOD FORMY OCHRONY NAZWA OBSZARU TYP RELACJI % POKRYCIA IN03 Babiogórski Park Narodowy + 51,8 5.3 POWIĄZANIA OPISANEGO OBSZARU Z OSTOJAMI CORINE BIOTOPES KOD CORINE TYP RELACJI % POKRYCIA G0K ,1 9

10 6. DZIAŁALNOŚĆ CZŁOWIEKA NA TERENIE OBSZARU I W JEGO OTOCZENIU I INNE CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA TEN OBSZAR 6.1 GŁÓWNE CZYNNIKI I RODZAJE DZIAŁALNOŚCI CZŁOWIEKA ORAZ PROCENT POWIERZCHNI OBSZARU IM PODLEGAJĄCY Wpływy i działalność na terenie obszaru kod Nazwa intensywność % obszaru wpływ 141 Zarzucenie pasterstwa C Gospodarka leśna ogólnie C Pozbywanie się odpadów z gospodarstw domowych C Ścieżki, szlaki piesze, szlaki rowerowe C Infrastruktura sportowa i rekreacyjna C Zanieczyszczenie powietrza C Zapadnięcie się terenu, osuwisko B - Wpływy i działalność wokół obszaru kod Nazwa intensywność % obszaru wpływ 6.2 ZARZĄDZANIE OBSZAREM SPRAWUJĄCY NADZÓR (INSTYTUCJA LUB OSOBA) ZARZĄDZANIE OBSZAREM I PLANY 10

11 Mapy fizyczne obszaru 7. MAPY OBSZARU Numer mapy Skala Projekcja Opis M B 1 : PUWG 1992 Yes M A 1 : PUWG 1992 Yes Zdjęcia lotnicze obszaru Numer Obszar Temat Data 11

12 8. ZDJĘCIA OBSZARU Numer Obszar Temat Autor Data 12