PROJEKT PLANU OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 PLC BIESZCZADY INWENTARYZACJA SIEDLISK Z ZAŁĄCZNIKA I DS

Transkrypt

1 INWENTARYZACJA I OCENA SIEDLISK PRZYRODNICZYCH Z ZAŁĄCZNIKA I DS ORAZ GATUNKÓW ROŚLIN Z ZAŁĄCZNIKA II DS (oprac. Marcin Kołodziej)

2 Cel prac inwentaryzacyjnych dotyczących siedlisk przyrodniczych: - zebranie pełnej informacji o rozmieszczeniu i stanie ochrony siedlisk przyrodniczych, - zaplanowanie ochrony siedlisk przyrodniczych.

3 Siedliska leśne Lp Kod siedliska Nazwa 1 91D0 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-pinetum, Pino mugo-sphagnetum, Sphagno girgensohnii-piceetum i brzozowo-sosnowe bagienne lasy borealne) Górskie bory świerkowe (Piceion abietis część - zbiorowiska górskie) Górskie jaworzyny ziołoroślowe (Aceri-Fagetum) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny ( Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum) * Jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stokach i zboczach ( Tilio plathyphyllis-acerion pseudoplatani) Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) 7 91E0* Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinosoincanae, olsy źródliskowe) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae-fagenion, Galio odorati-fagenion)

4 Siedliska nieleśne Lp Kod siedliska Nazwa Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk * Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono-Trisetion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Piargi i gołoborza krzemianowe Pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków Subalpejskie zarośla wierzbowe wierzby lapooskiej lub śląskiej (Salicetum lapponum, Salicetum silesiacae) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Środkowoeuropejskie wyżynne piargi i gołoborza krzemianowe Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Wysokogórskie borówczyska bażynowe (Empetro-Vaccinietum) Wysokogórskie murawy acidofilne (Juncion trifidi) i bezwapienne wyleżyska śnieżne (Salicion herbaceae) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati

5 Nadleśnictwo powierzchnia [ha] Kod siedliska RAZEM: Baligród Cisna Komańcza Lutowiska Stuposiany , , , , , , , ,92 447,67 92,72 528, , ,48 97,07 43,99 352,12 8,47 742,13 91E0 170,28 157,12 148,27 30,57 109,97 616, ,44 39,62 12,91 10,79 91D0 RAZEM: 9773, , , ,67 65,76 5,15 5, , ,66

6 Nadleśnictwo powierzchnia [ha] Kod siedliska Baligród Cisna Komańcza Lutowiska Stuposiany RAZEM ,03 515, , ,24 119,6 4056, ,23 59,06 8,75 46,95 269, ,43 1,29 6,72 NN 1,97 144,44 146, ,58 16,57 8,49 25, /6510 1,82 1, / ,77 139, ,31 1, ,6 2,6 9110/NN 2,04 2, ,41 11, ,96 1, ,38 6,38 RAZEM: 1114,66 867, , ,73 166, ,09

7 Lokalizacja prac terenowych: - szczegółowa inwentaryzacja siedlisk przyrodniczych obejmie całość terenu położonego poza gruntami SP w zarządzie PGL LP, - na gruntach SP w zarządzie PGL LP szczegółowo zinwentaryzowane będą: grunty nieleśne, leśne niezalesione oraz te miejsca, w których stwierdzono, że występują lub mogą występować inne siedliska niż żyzna buczyna karpacka, - na gruntach SP z zarządzie PGL LP (grunty leśne zalesione) nie jest konieczna szczegółowa inwentaryzacja całej powierzchni. Na podstawie istniejących danych (opisy taksacyjne, operaty siedliskowe, dotychczasowe inwentaryzacje i opracowania) określono miejsca występowania (również potencjalne) siedlisk innych niż żyzna buczyna karpacka które będą szczegółowo zweryfikowane. - w przypadku nie stwierdzenia siedlisk przyrodniczych z załącznika I DS zostanie wykonany zgrubny opis charakteru gruntu (np. zabudowa, zapusty sosnowe na dawnej łące, zarośla leszczyny, wierzby, brzozy na siedlisku grądu, przedplon sosnowy na gruncie porolnym, zakrzewienia złożone z iwy, brzozy na nieużytkowanym pastwisku),

8 Metodyka inwentaryzacji i oceny siedlisk przyrodniczych: 1. Analiza dostępnych informacji dotyczących lokalizacji siedlisk przyrodniczych. 2. Budowa geometrycznej bazy danych lokalizacji siedlisk przyrodniczych według dostępnych informacji. 3. Przygotowanie map w skali 1:5000 do kartowania na podkładzie ortofotomapy z zaznaczonymi lokalizacjami siedlisk przyrodniczych według dostępnych informacji. 4. Kartowanie terenowe siedlisk przyrodniczych wraz z opisem wskaźników oceny stanu ochrony każdego wyróżnionego płatu z wykorzystaniem do określenia granic płatów fotointerpretacji ortofotomapy, domiarów busolowych i pomiarów odbiornikiem GPS, wykonanie fotografii każdego wyróżnionego płatu (ostateczne określenie granic płatów następuje na gruncie). 5. Założenie w wybranych płatach siedlisk zdjęć fitosocjologicznych według zmodyfikowanej metody Braun-Blanqueta w formie transektów po 3 zdjęcia (w ilości ogólnej 300 transektów zdjęć fitosocjologiczych) z podziałem 100 transektów na siedliskach nieleśnych, 100 na leśnych i zaroślowych za wyjątkiem żyznych buczyn, 100 na siedlisku żyznej buczyny karpackiej. Powierzchnia zdjęć fitisocjologicznych dla zbiorowisk leśnych i zaroślowych wynosi 400m 2 (20x20m), dla nieleśnych 100m2 (10x10m). Miejsca wykonania zdjęć fitisocjologicznych zostaną oznakowane obrączką z białej farby. Jeżeli miejsce wykonania zdjęcia fitosocjologicznego pokrywa się z miejscem wykonania pomiarów drewna martwych drzew na powierzchniach kołowych, zostanie to odpowiednio odnotowane na formularzu terenowym do zdjęć fitosocjologicznych w polu uwagi.

9 Formularze terenowe do opisu wskaźników oceny stanu ochrony wyróżnionego płatu siedliska oparto o metodykę Państwowego Monitoringu Środowiska (zasady określone w publikacjach Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Część 1-3" GIOŚ, Warszawa, 2010, 2012). Spośród 24 siedlisk przyrodniczych 3 nie posiadają opracowanych metodyk w przewodnikach metodycznych GIOŚ i są to: - żyzna buczyna (9130), - kwaśna buczyna (9110), - grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (9170). Dla nich opracowano formularz terenowy oparty o propozycję GIOŚ.

10 NATURA 2000 BIESZCZADY PLC ŻYZNE BUCZYNY (DENTARIO GLANDULOSAE-FAGENION, GALIO ODOR ATI-FAGENION) Nazwa stanowiska Zbiorowisko roślinne Opis siedliska na stanowisku Powierzchnia płatów siedliska Współrzędne geograficzne lub pkt z GPS początku i końca transektu Wymiar y i nr transektu Wysokość n.p.m. TRANSEKT Parametry/wskaźniki i ich opisy Wartość parametru/wskaźnika Ocena parametru/wskaźnika Po wierzchnia siedliska Specyficzna struktura i funkcj e Charakteryst yczna kombinacj a floryst yczna runa Gatunki dominuj ące w poszczególn ych warst wach fitocenozy Udział w drzewostanie gatunkó w buczynowych Gatunki obce ekologicznie w drzewostanie Gatunki obce geograficznie w drzewostanie i podroście Mart we drewno (łączne zasoby) Mart we drewno leżące lub stojące >3 m długości i >50 cm grubości* Próg grubości może być obniżany do 30 cm gdy z przyczyn naturalnych drzewa nie dorastają do 50 cm grubości Wiek drzewostanu (obecność starodrzewu) Naturalne odnowienie drzewostanu Struktura pionowa i przestrzenna roślinności In waz yjne gatunki obce w podszycie i runie Ekspansywne gatunki rodzime (apofit y) w runie; w t ym gatunki porębowe, w t ym trzcinnik piaskowy, jeżyn y Zniszczenia runa i gleb y związane z pozyskaniem drewna Inne zniekształcenia (rozj eżdżenie, wydeptanie, zaśmiecenie) Stan kluczowych dla różnorodności biologicznej gatunków lokalnie t ypowych dla siedliska (wskaźnik fakultat ywn y, stoso wać t ylko, gd y są odpowiednie dane) Perspekt ywy ochrony Oceniając perspektywy ochrony siedliska w przyszłości, należy zwrócić uwagę na następujące aspekty: Jakie zapisy w planie urządzenia lasu zostały zaproponowane w poszczególnych płatach siedliska? Jaka jest praktyka prowadzonej gospodar ki leśnej? Czy gwarantuje nie zniekształcanie składu gatunkowego drzewostanów siedliska i nie zawężanie ich naturalnego zróżnicowania? Jaką strukturę drzewostanów kształtuje? Jaka rębnia i z jakim okresem odnowienia jest stosowana? Czy przewiduje pozostawianie fragmentów drzewostanu do naturalnej śmierci i rozpadu? Czy istnieją płaty buczyn pozostawione jako powierzchnie referencyjne wyłączone z zabiegów gospodarczych i pozostawione spontanicznym procesom przyrodniczym? Narażenie na neofityzację Inne przewidywane formy presji. Ocena ogólna Powierzchnia siedliska o różnym stanie zachowania na stanowisku FV U1 U2 Parametr/W skaźnik W łaściwy FV Niezadowalaj ący U1 Zły U2 Po wierzchnia siedliska na stanowisku Nie zmniejsza się, nie jest antropogenicznie pofrag mentowana Wykazuje powolny trend spadkowy lub jest antropogenicznie pofragmentowana Wykazuje szybki trend spadkowy lub jest silnie antropogenicznie pofragmentowana Charakteryst yczna kombinacj a floryst yczna runa Typowa, właściwa dla siedliska przyrodniczego (z uwzględnieniem specyfiki regionalnej) Specyficzna struktura i funkcj e Gatunki dominujące w poszczególnych warst wach fitocenozy Zniekształcona w stosunku do typowej dla siedliska w regionie Zdominowana przez gatunki nietypowe dla buczyn We wszystkich warstwach dominują We wszystkich warstwach dominują gatunki gatunki typowe dla siedliska, przy czym typowe dla siedliska, przy czym są zachowane są naturalne stosunki ilościowe zaburzone relacje ilościowe W jednej lub więcej warstw dominuje gatunek obcy dla naturalnego zbiorowiska roślinnego Udział w drzewostanie gatunków buczyno wych >70% 50-60% Gatunki obce ekologicznie w drzewostanie <10% 10-50% >50% Gatunki obce geograficznie w drzewostanie i podroście <5% tj. naj wyżej miejscami lub pojedynczo i nie odnawiające się Udział 5% -15% i nie odnawiające się > 15% lub spontanicznie odnawiające się, niezależnie od udziału <50% Mart we drewno (łączne zasoby) >20m3/ha m3/ha <10m3/ha Martwe drewno leżące lub stoj ące >3 m długości i >50 cm grubości* Próg grubości może być obniżany do 30 cm gdy z przyczyn naturalnych drzewa nie dorastają do 50 cm grubości > 5 szt. / ha 3-5 szt. / ha < 3 szt. /ha W iek drzewostanu (obecność starodrzewu) >10% udział drzew starszych niż 100 lat <10% udział drzew starszych niż 100 lat, ale >50% udział drzew starszych niż 50 lat <10% udział drzew starszych niż 100 lat i < 50% udział drzew starszych niż 50 lat

11

12 BIESZCZADY INWENTARYZACJA GATUNKÓW ROŚLIN Z ZAŁĄCZNIKA II DS

13 BIESZCZADY INWENTARYZACJA GATUNKÓW ROŚLIN Z ZAŁĄCZNIKA II DS Lp. Grupa systematyczna Kod natura 2000 Nazwa łacińska Nazwa polska 1 Rośliny naczyniowe 1939 Agrimonia pilosa Rzepik szczeciniasty 2 Rośliny naczyniowe 4070 Campanula serrata Dzwonek piłkowany (Dz. lancetowaty) 3 Rośliny naczyniowe 1898 Eleocharis carniolica Ponikło kraińskie 4 Rośliny naczyniowe 4116 Tozzia carpatica Tocja karpacka 5 Mchy 1386 Buxbaumia viridis Bezlist okrywowy 6 Mchy 1381 Dicranum viride Widłoząb zielony 7 Mchy 1393 Drepanocladus vernicosus Sierpowiec błyszczący

14 BIESZCZADY INWENTARYZACJA GATUNKÓW ROŚLIN Z ZAŁĄCZNIKA II DS 1. Analiza dostępnych informacji dotyczących lokalizacji stanowisk. 2. Budowa geometrycznej bazy danych lokalizacji stanowisk według dostępnych informacji. 3. Przygotowanie map w skali 1:5000 na podkładzie ortofotomapy do kartowania florystycznego z zaznaczonym obszarem przeznaczonym do kartografii florystycznej oraz zaznaczonymi lokalizacjami stanowisk według dostępnych informacji (te same mapy, które będą wykorzystywane do kartowania fitosocjologicznego). 4. Kartowanie terenowe stanowisk wraz z opisem wskaźników oceny stanu ochrony każdego wyróżnionego stanowiska (oceny cząstkowe posłużą do oceny gatunku w całym obszarze Natura 2000) z wykorzystaniem fotointerpretacji ortofotomapy, domiarów busolowych i pomiarów odbiornikiem GPS, wykonanie fotografii każdego zidentyfikowanego stanowiska. Ocena stanu ochrony gatunków zostanie oparta o metodykę Państwowego Monitoringu Środowiska (zasady określone w publikacji Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny cz.1 - BMŚ, Warszawa Nie jest znana lokalizacja gatunków mchów będących przedmiotami ochrony na omawianym terenie, poza mało szczegółową lokalizacją Dicranum viride podawaną z lat 50-tych i 60-tych. Dzwonek piłkowany podawany jest w literaturze tylko z terenu BdPN. W trakcie prac fitosocjologicznych, będą wyznaczane obszary do przyszłorocznej kartografii florystycznej.

15 PROJEKT PLANU OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 PLC BIESZCZADY DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ