V MEGAOLIMPIADA WIEDZY Z J~ZYKA POLSKIEGO TEST CZYTANIA ZE ZROZUMIENIEM DLA KLASY VI. Instrukcja dla ucznia

Transkrypt

1 WERSJA B kod ucznia V MEGAOLIMPIADA WIEDZY Z J~ZYKA POLSKIEGO TEST CZYTANIA ZE ZROZUMIENIEM DLA KLASY VI Instrukcja dla ucznia 1. Sprawdi, czy zestaw zawiera 6 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zglos nauczycielowi. 2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz sw6j kod. 3. Czytaj uwaznie wszystkie teksty i zadania. 4. Zadania rozwi'l:zuj po kolei, jesli nie potrafisz rozwi'l:zac ktoregos zadania, przejdz do nast~nego. Do opuszczonego wrocisz, jesli b~dziesz miec czas. 5. W zadaniach 1,2,4,5,6,10,12. s'l:podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Odpowiada im nast~puj'l:cy uklad na karcie odpowiedzi: j0 jffijj@jjc0j Wybierz tylko jedn'l: odpowiedi i zamaluj kratk~ z odpowiadaj'l:c'l:jej litera" np. gdy wybrales odpowiedi A: 1-1[ J1@J1 C Staraj si~ nie popelnic bl~d6w przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jesli si~ pomylisz, bit(dne zaznaczenie otocz k6lkiem i zamalui inn,! odpowiedi. 7. W zadaniu 9. zamaluj na karcie odpowiedzi wybrane slowo: "TAK" lub NIE" " 8. W zadaniach 3, 7, 8 przepisz na kart~ odpowiedzi slowa, kt6rymi uzupelnilesias test 9. Na rozwi'l:zanie wszystkich zada6 masz 50 min. 10. Pracuj spokojnie, uwatnie. Powodzenia! 1

2 Opowiesc 0 gazecie. lezeli istot'l. gazety jest regulame oglaszanie wiadomosci 0 biez'l.cych wydarzeniach, to gazeta w takim czy owakim ksztalcie musi bye zapewne stara jak cywilizacja. W starozytnej Grecji wiadomosci, ktore powinny jak najpr~dzej dotrzee do og6lu mieszkancow, obwieszczali glosno zebranej na rynku publicznosci heroldowie, obwolywacze. Na scianach ratuszow i swi'l.tyn greckich wywieszano pobielane tablice drewniane, na ktorych wypisywano postanowienia rad miejskich; w Rzymie takie tablice umieszczano glownie na Forum; ukazywaly si~ tam wazne obwieszczenia i rozporz'l.dzenia, listy senatorow, czlonkow stowarzyszen lub wladz miejscowych. Podobne ogloszenia, niekiedy wyrzni~te w kamieniu, ukazywaly si~ tez w miastach prowincjonalnych. W Pompei - miescie zasypanym w roku 79 wulkanicznymi popiolami Wezuwiusza i odkopywanym stopniowo od polowy XVIII w - na zewn~trznych scianach domow znajdujemy wiele rysunkow i napisow: obok plakatow wyborczych, reklam (zwlaszcza jadlodajni), zapowiedzi walk gladiatorow, S l: tam rowniez ogloszenia 0 zgubionych przedmiotach okreslaj'l.ce wysokose nagrody dla znalazcy. Na wielu domach grobowcach widnieje prosba 0 nieumieszczanie napisow lednak pierwszym przedsi~wzi~ciem sluz'l.cym regulamemu rozpowszechnianiu wiadomosci, o ktorym mamy pewne i konkretne informacje, byl rodzaj gazety codziennej publikowanej w Rzymie od 59 roku p.n.e., nazywanej "Acta Diuma" (lac. "wydarzenia dnia"), zalozonej przez luliusza Cezara. Niestety, nie zachowal si~ ani jeden numer tej gazety; nie znamy tak.ze wysokosci nakladu. Przynosila ona wiadomosci 0 obradach senatu i zgromadzeniach Iudowych, plebiscytach, waznych nominacjach, rozporz'l.dzeniach, traktatach, procesach s'l.dowych, egzekucjach, nowiny morskie i wojskowe, informacje o narodzinach, slubach, rozwodach i zgonach (0 ktorych donosila rodzina "raniona w piers", tzn. pogr&tona w gl~bok im zalu), 0 niezwyklych wydarzeniach, takich jak wybuch wulkaniczny czy upadek meteorytu, a nawet wyniki walk gladiatorow (... ). Wiemy z listow Cicerona, ze wiele osob regulamie otrzymywal0 i czytal0 gazet~ Istniala ona prawdopodobnie az do roku 330, kiedy stolic~ panstwa przeniesiono do Konstantynopola, a wi~c bez mala czterysta lat l Tak jak my dzis nazywamy np. "Ekspress Wieczomy" krotko "ekspresiakiem", tak Rzymianie swoje "Acta Diuma" nazywali diurnalis (lac. "codzienniak") (...). Pierwszymi poprzedniczkami prawdziwych gazet byly pisane r~czn i e biuletyny zawieraj<l,ce wiadomosci handlowe i polityczne (...). W czasie wojny z Turcj'l. w r rz'l.d Wenecji wydawal regularnie biuletyn informacyjny, pisany odr~cznie, odczytywany na glos na zgromadzeniach publicznych, na ktore wst~p kosztowal drobn'l. monet~ zwan'l gazeta. Z czasem nazwa monety przesz~a na sam biuletyn i utrzymala si~ nawet, gdy egzemplarze zacz~to drukowae i sprzedawae.(...) Pierwsze prawdziwe gazety zawieraj'lce rozmaite wiadomosci i przynajmniej usiruj'l.ce ukazywae si~ regularnie, z gory okreslon'l. cz~stotliwosci'l, pojawily si~ w latach Prawdopodobnie najwczesniejsz'l. byla gazeta wychodz'l.ca w 1605 r. w Antwerpii. Cztery nast~pne byly niemieckie. Wladyslaw KopaliiJ.ski, Opowidci 0 rzeczach powszedl1lch (fragm. ) 2

3 Pytania do tekstu I. Pierwszymi poprzedniczkami prawdziwych gazet byty: A. r~cznie pisane biuletyny zawieraj'l:ce wiadomosci hand lowe i polityczne B. napisy na murach domow C. rzymskie tablice z rozporz'l:dzeniami wladz D. obwieszczenia heroldow 2. 1stot'l: gazety jest: A. regularne oglaszanie wiadomosci 0 biet'l:cych wydarzeniach B. podawanie wynikow sportowych C. przekazywanie danych 0 notowaniach na gieldzie D. informowanie 0 watnych odkryciach naukowych 3. Korzystaj'l:c z tekstu, uzupelnij zdania i nie zapomnij przeniesc tych slow na karte odpowiedzi: Rzymianie swoje "Acta Diuma" nazywali... Watne wiadomosci mieszkancy starozytnego Rzymu mogli znaleic na umieszczanych na.... Pierwsze gazety, ktore ukazywaly si~ w rniar~ regularnie, pojawily si~ w latach p. 4. Rzymski "codzienniak" ukazywal si~ prawdopodobnie przez A 150 lat B. 400 lat C. 250 lat D. nie bylo takiej gazety 5. W ktorym akapicie wspomina si~ 0 listach Cycerona? A. w drugim B. w trzecim C. w pi'l:tym D. w ogole nie rna takiej wzmianki 6. Odnalezione przez badaczy prasy numery "Acta Diuma" motna dzis ogl'l:dac: A. w Luwrze we Francj i B. w Muzeum Prasy w Rzymie C. nie zachowal si~ taden numer tej gazety, wi~c nie mogl zostac odnaleziony D. w Muzeum Narodo'vvym w Warszawie 7. Wypisz z tekstu trzy rzeczowniki, ktore s'l: nazwami wlasnymi. 0-3 p. 3

4 8. Jakimi wyrazami mozesz zast<,\:pi6 wyraz gazeta, aby unikn<t6 powt6rzenia. Podaj trzy przyklady. 9. Rozwiqi: ponizsze zadania, zakreslaj<tc znakiem X wlasciwe odpowiedzi Nie zapomnij przenies6 ich na karte: A. Zniszczone przez wybuch wulkanu Pompeje zacz~to odkopywa6 w palm,vie XVIII w. B. "Wydarzenia dnia" zostaly zalozone przez Marka Antoniusz w Rzymie w 59 r. p.n.e. C. Gazeta jest zapewne tak stara jak cywilizacja. D. Listy Cicerona s<t ir6dlem informacji 0 rzymskiej gazecie. 0-4 p. 10. "Stara jak cywilizacja" to: A przenosnia B. onomatopeja C. apostrofa D. por6wnanie 11. Sporz<tdi wykres zdania pojedynczego. Nazwij cz~sci mowy i cz~sci zdania: Trzej zaciekli wrogowie pokl6cili sif wczoraj 0 kolor samochodu mistrza kierwonicy. 0-5 p. 12. W kt6rym wieku pojawily si~ pierwsze prawdziwe gazety? A XVI B. XVII C. nie rna takiej informacji w tekscie n. ll 4

5 0-1 p. 13. WyjasnU pochodzenie nazwy gazeta. 0-2 p. 14. lestes redaktorem starozytnej gazety "Acta Diuma". Zredaguj zaproszenie dla czytelnik6w na spotkanie z zespolem redakcyjnym i zalozycielem luliuszem Cezarem. 0-7 p. 5