Unijnepłatności.pl MILIARDY NA KONTACH 245 EURO NA HEKTAR! POCIĄG DO BRUKSELI

Transkrypt

1 Unijnepłatności.pl MILIARDY NA KONTACH ARiMR zrealizowała dopłaty bezpośrednie za 2012 r. w kwocie ok. 14 mld zł dla 1,36 mln gospodarstw. Transfery płatności rolno-środowiskowych na konta beneficjentów osiągnęły poziom ok. 1,5 mld zł. Dopłata za 2012 r. dla rolników uprawiających zboża wynosiła ok. 945 zł za hektar. Agencja zakończyła również przyjmowanie wniosków o dopłaty bezpośrednie za 2013 r. pula środków to ponad 3,5 mld euro. 245 EURO NA HEKTAR! Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że stawka dopłat bezpośrednich w latach nie przekroczy 220 euro/ha. Jednakże w ramach przesunięć środków z II do I filara WPR, płatności będą mogły zostać zwiększone o 25 proc. do 245 euro/ha, tj. 95 proc. średniej unijnej (260 euro/ ha). Przypomnijmy, że Komisja Europejska nie zgodziła się na propozycję, aby kraje, w których dopłaty są niższe, dopłacały rolnikom z budżetów krajowych. MRiRW ocenia, że w celu podwyższenia ich poziomu trzeba przesunąć ok. 2,5 mld euro z II do I filara WPR. Z szacunków ARiMR wynika, że z Brukseli dostaniemy na płatności bezpośrednie 6 mld euro więcej, ale poziom wsparcia krajowego będzie niższy niż w poprzedniej perspektywie. POCIĄG DO BRUKSELI Unijny budżet na lata według ustaleń lutowego szczytu UE (997 mld euro) jest mniejszy niż w obecnej perspektywie. Polska otrzyma z tej puli 106 mld euro, najwięcej ze wszystkich państw członkowskich. Nasz budżet rolny wzrośnie o 12 proc. do 32 mld euro, z tego 21 mld euro ma być na dopłaty bezpośrednie, a 11 mld euro na rozwój obszarów wiejskich. Koperta PROW na lata będzie już ostatnią tak dużą dla Polski m.in. dlatego że w nowej perspektywie 6 7 województw przekroczy próg 75 proc. średniego poziomu PKB na mieszkańca i utraci tym samym status regionu niedorozwoju ekonomicznego. 40 Nowoczesny Bank Spółdzielczy

2 Pr o g r a m Ro z w o j u Ob s z a r ó w Wiejskich KOSZTOWNA KOREKTA Komisja Europejska zgłosiła konieczność obniżenia płatności unijnej WPR o kwotę 1,5 mld euro, proponując 5-proc. współczynnik korygujący dla płatności bezpośrednich do wniosków złożonych w 2013 r. dla kwot ponad 5000 euro. Zaproponowana przez KE korekta finansowa może w Polsce dotyczyć około 4 proc. gospodarstw korzystających z dopłat. Łączna kwota wypłat zrealizowanych w ramach PROW już osiągnęła pułap 45 mld zł, natomiast zakontraktowano ponad 90 proc. budżetu programu na lata , wynoszącego około 70 mld zł. Od początku istnienia ARiMR, beneficjenci pozyskali 174 mld zł wsparcia UE. W ramach PROW ze wsparcia na inwestycje w gospodarstwach skorzystało m.in. ponad 23 tys. młodych rolników. Budżet UE stanowi tylko 1 proc. budżetów krajowych, do tego ma on charakter głównie rozwojowo-inwestycyjny. Ocenia się, że każde euro przeznaczone do wspólnej kasy UE daje efekt w skali 0,8 1,6 euro. KOLEJKA PO GRANTY ARiMR otrzymała 500 wniosków o dofinansowanie w kwocie 2,2 mld zł do inwestycji w przetwórstwie rolnym, do wydania jest 570 mln zł. O kolejności przyznawania pomocy zdecyduje suma przyznanych punktów, najwięcej otrzymają ci, którzy inwestują w nowe technologie i ochronę środowiska, priorytet ustalono m.in. dla grup producentów rolnych.. W działaniu Modernizacja gospodarstw rolnicy złożyli ponad wniosków o dotacje, wnioskując o przyznanie ponad 1,5 mld zł wsparcia. Do wzięcia jest ok. 537 mln zł (w ośmiu województwach). Aplikacja o wsparcie wynosi statystycznie 130 tys. zł, maksymalne dofinansowanie to 300 tys. zł na jednego beneficjenta. Kolejne nabory wniosków zostaną ogłoszone w 2014 r. już w ramach nowego PROW. KARA ZA PROCEDURY Komisja Europejska zarzuca Polsce, że rolnikom postawiono za małe wymagania przy sięganiu po unijne środki, w szczególności wobec gospodarstw niskotowarowych. Spór rozstrzygnie się przed sądem europejskim. W 2009 r. audyt wykazał nieprawidłowości w realizacji PROW na kwotę 80 mln euro. KE ukarała 14 krajów członkowskich za uchybienia w wydatkowaniu 230 mln euro na programy WPR oraz nieadekwatne procedury kontrolne. 6/

3 UPRAWA ŚRODOWISKA 1 stycznia 2015 r. wejdzie w życie unijna dyrektywa tzw. zazielenienia (dywersyfikacja upraw, utrzymanie obszarów proekologicznych). Spełnienie norm prośrodowiskowych będzie warunkiem uzyskania 25 proc. dopłat bezpośrednich. Ustalono, że 10 ha to próg zwalniający gospodarstwo z realizacji dywersyfikacji upraw, a np. rolnicy posiadający od 10 do 30 ha gruntów prowadziliby minimum 2 różne uprawy. KE chce, żeby w przypadku niespełnienia norm zazielenienia kara wykraczała o 25 proc. poza wysokość płatności, co oznacza, że polscy rolnicy za niezrealizowanie wymogów ochrony środowiska dopłacaliby z własnej kieszeni. POLSKA SZYNKA MNIAM, MNIAM Wśród 22 programów krajowych promocji żywności zatwierdzonych przez Komisję Europejską, znalazł się polski, opracowany przez Unię Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego. Dotyczy on promocji polskiego mięsa wołowego, cielęcego i wieprzowego na rynkach Korei Płd., Ameryki Północnej oraz Azji. Budżet tego trzyletniego przedsięwzięcia wynosi 4,956 mln euro, z czego Unia dopłaci 2,478 mln euro. Budżet wszystkich programów to 71,948 mln euro. LEASING IDZIE NA WIEŚ Deloitte ocenia, że w 2017 r. wartość maszyn rolniczych leasingowanych wyniesie 5,12 mld zł. Impulsem do dalszego wzrostu rynku będą dotacje z Brukseli. W 2013 r. rolnicy sfinansują w firmach leasingowych zakupy o wartości 3,5 mld zł, a rok później 3,8 mld zł. Szacuje się, że polscy rolnicy od 2007 r. otrzymali na rozwój gospodarstw 6,7 mld zł, co oznacza, że ich inwestycje przekroczyły 13 mld zł. Według badania Martin & Jacob prawie 30 proc. polskich rolników chce w ciągu najbliższego roku zakupić maszyny, zarówno nowe, jak i używane. Źródłem finansowania mają być środki własne (60 proc. ankietowanych), kredyty preferencyjne lub komercyjne (ponad 21 proc.), pożyczka (7 proc.) oraz leasing (5 proc.).największy udział w leasingowaniu sprzętu dla gospodarstw rolnych mają: BNP Paribas Lease Solution, De Lage Landen Leasing, spółki leasingowe BZ WBK, Siemens Finance i BGŻ Leasing. 42 Nowoczesny Bank Spółdzielczy

4 Pr o g r a m Ro z w o j u Ob s z a r ó w Wiejskich DOTACJE NA SKANSEN Rewitalizacja (łac. re+vita dosłownie: przywrócenie do życia, ożywienie) to działanie skupione na obszarach cywilizacyjnie zdegradowanych. W ramach unijnego programu Odnowa i rozwój wsi możliwe jest uzyskanie refundacji części kosztów kwalifikowanych operacji, poniesionych na budowę, remont lub wyposażanie budynków pełniących funkcje rekreacyjne, sportowe i społeczno kulturalne (świetlic, domów kultury, placów zabaw). Warunkiem uzyskania dotacji jest niekomercyjny charakter projektu. W PROW r. na program odnowy wsi i zachowania dziedzictwa kulturowego zarezerwowano 589,6 mln euro. To pięć razy tyle niż w poprzedniej edycji programu, gdy z unijnych dotacji skorzystało ponad 2 tys. gmin. Pomoc wynosi do zł na realizację operacji w jednej miejscowości (co najmniej zł na jeden projekt). PROGRAM LEADER: VIVA LA FRANCE! We Francji unijny program aktywizacji obszarów wiejskich Leader posiada budżet w wysokości 5,8 mld euro. Około ¹ / ³ środków (1,7 mld euro) jest adresowana do samorządów lokalnych w 21 regionach, zaś pozostała część dystrybuowana przez władze centralne w Paryżu. Program obejmuje 140 obszarów o charakterze wiejskim, na których utworzono Lokalne Grupy Działania. W skład LGD wchodzą przedstawiciele sektora publicznego (samorządów) oraz instytucji prywatnych (spółki, spółdzielnie, stowarzyszenia). Średni budżet LGD wynosi 3,4 mln euro, w tym pomoc wspólnotowa to 1,5 mln euro. Program LEADER prowadzony w Unii od 1994 r. najlepiej sprawdził się we Francji, Irlandii, Portugalii i Hiszpanii. Budżet LEADER jest zarządzany przez Sekcję Orientacji Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej UE. Zgodnie z dyrektywami KE poprzez Lokalne Grupy Działania na obszary wiejskie trafia 2,5 proc. funduszy strukturalnych. KRÓLOWA NIE DOSTANIE Komisja Europejska zgodziła się, aby gospodarstwa, które za poprzedni rok otrzymały płatności bezpośrednie w kwocie do 5000 euro zostaną wyłączeni z restrykcji za nie spełnianie wymogów definicji tzw. aktywnego rolnika. Ocenia się, że w Polsce jest ich 1,25 mln, tj. 92 proc. ogółu gospodarstw. Natomiast potencjalna grupa, która mogłaby po 2013 r. zostać objęta weryfikacją udziału płatności w przychodach pozarolniczych liczyć może ponad 109 tys. gospodarstw. Kontrowersje w tej sprawie wynikają stąd, że unijny program dopłat stworzony z myślą o wspieraniu małych gospodarstw, stanowiący ponad 40 proc. (55 mld euro) całego budżetu UE, stał się w krajach zachodnich lukratywnym funduszem dla bogatej arystokracji. Europejska definicja rolnika nie wymaga od niego prowadzenia produkcji żywności, adresaci dofinansowania uzyskują więc dotacje tylko za to, że posiadają ziemię, nawet gdy jej nie uprawiają. W Wielkiej Brytanii największym indywidualnym beneficjentem jest m.in. rodzina Windsorów. W 2011 r. królowa otrzymała od UE GBF, książę Karol GBF. Dotację w wysokości GBF zainkasował też m.in. książę Arabii Saudyjskiej Bandar bin Sultan posiadający 2000 ha w hrabstwie Oxfordhire. 6/

5 BIOGAZOWNIA NA BADYLE NFOŚIGW poinformował o konkursie na dofinansowanie biogazowni rolniczych w ramach programu priorytetowego System zielonych inwestycji (GIS Green Investment Scheme). Nabór wniosków jest przewidywany w sierpniu br. Fundusz sfinansuje do 30 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji. Program rządowy zakłada, że do 2020 r. powstanie w kraju 2500 biogazowni produkujących energię z kiszonek i wszelkich odpadów (przynajmniej jedna w każdej gminie). Budowa tych instalacji ma kosztować mld zł. Stowarzyszenie Energii Odnawialnej ocenia, że pod uprawę roślin używanych w energetyce można wykorzystać jedną trzecią nieużytków. Realizacja programu stworzyłaby tys. nowych miejsc pracy. WIELKI BRAT POD STRZECHĄ Zasada współzależności (cross-compliance), czyli wsparcie za jakość, określa wymogi, jakie musi spełnić gospodarstwo, aby otrzymać płatność (JPG i JPR). Najważniejsze z nich to regulacje z zakresu ochrony środowiska, jakości żywności, rejestracji i dobrostanu zwierząt. Unijni rolnicy muszą przestrzegać około 100 różnych norm. W Polsce zasada współzależności będzie obowiązywała od momentu odejścia od uproszczonego systemu płatności bezpośrednich (SAPS) do systemu płatności jednolitej (SPJ). Od 2015 r. skomplikowane kontrole cross-compliance obejmą ok. 15 tys. gospodarstw (obecnie ok. 70 tys. rocznie podlega już nadzorowi z tytułu płatności obszarowych). Złamanie norm skutkuje redukcją płatności maksymalnie o 5 proc., a w przypadku powtarzającego się zaniedbania o 15 proc. Jeśli kontrolerzy stwierdzą celowe nieprzestrzeganie wymogów, rolnikowi grozi 20-procentowa redukcja płatności, a w skrajnym przypadku wykluczenie z systemu płatności. Zdjęcia: 44 Nowoczesny Bank Spółdzielczy

6