Unijnepłatności.pl BRUKSELA JAK CYTRYNA TRANSFERY DOPŁAT

Transkrypt

1 Unijnepłatności.pl BRUKSELA JAK CYTRYNA Komisja Europejska przygotowała projekty rozporządzeń do budżetu Wspólnej Polityki Rolnej w latach W czasie konsultacji zgłoszono ok. 4 tys. poprawek, adwokaci rolnictwa potraktowali KE jak cytrynę do (finansowego) wyciśnięcia. WPR stanowi blisko 43 proc. budżetu UE, z dotacji korzysta 13,7 mln gospodarstw rolnych oraz obszary wiejskie (47 proc. obszaru Unii). Obecnie dopłaty dla farmerów wynoszą od 500 euro w Grecji i na Malcie do 100 euro na Łotwie (średnio 250 euro), w Polsce jest to ok. 200 euro. Z propozycji KE wynika, że w 2019 r. średnio do hektara gruntów polscy rolnicy otrzymają 218 euro. Liderami płatności pozostaną Maltańczycy i Grecy (492 i 494 euro). Większe płatności od naszych rolników otrzymają m.in. ci z Wielkiej Brytanii, Szwecji, Czech, Węgier, Francji, Niemiec czy Irlandii. Zgodnie z aktualnymi założeniami WPR możemy otrzymać o 6,5 mld euro więcej na płatności bezpośrednich oraz ok. 1,5 mld euro więcej na realizację Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. TRANSFERY DOPŁAT 1 grudnia br. rozpocznie się wypłata pieniędzy dla 1,36 mln rolników starających się o dopłaty obszarowe za 2012 r. ARiMR zakończyła transfer ponad 14 mld zł na konta rolników z tytułu dopłat należnych za 2011 r. W niektórych krajach UE farmerzy otrzymają pierwszą część dopłat (50 proc.) za zgodą Brukseli nieco wcześniej. Polska nie wnioskowała o przyspieszenie płatności. ARiMR przeznaczyła 1,35 mld zł na dopłaty dla rolników gospodarujących na terenach niekorzystnych rolniczo (tzw. ONW). Pieniądze te trafiły na konta bankowe ponad 751 tys. rolników, realizacja wypłat zgodnie z unijnymi przepisami zakończyła się 30 czerwca 2012 r. 32 Nowoczesny Bank Spółdzielczy

2 Pr o g r a m Ro z w o j u Ob s z a r ó w Wiejskich UPRAWA ŚRODOWISKA Bruksela zaproponowała system ryczałtowych płatności bezpośrednich dla małych gospodarstw. Skutkowałoby to ich wyłączeniem z tzw. kontroli wzajemnej zgodności, czyli z licznych wymagań w zakresie jakości, ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt. Nie miałyby również obowiązku tzw. zazieleniania, tj. przeznaczania kilku procent areału na uprawy ekologiczne, zamiast na cele produkcyjne. Dodatkowo ma być zwiększona pomoc organizacyjna dla producentów żywności do sprzedaży bezpośredniej. PRIORYTET: MODERNIZACJA ARiMR przeprowadziła trzy nabory wniosków na modernizację gospodarstw rolnych w latach 2007, 2009 i W sumie złożono 78 tys. wniosków, do wzięcia było 8,5 mld zł (ok. 2 mld euro). Dotacja przysługuje gospodarstwu, którego wielkość ekonomiczna wynosi co najmniej 4 ESU (Europejska Jednostka Wielkości, 1 ESU ok euro). ARiMR szacuje, że dostępnych na to działanie jest jeszcze ok. 49 mln zł, a przy założeniu, że średnia kwota wnioskowanej pomocy będzie podobna jak w naborze ze stycznia 2011 r. (ok. 130 tys. zł), pieniędzy starczy dla ok. 400 rolników. Aktualnie nabór wniosków obejmie tylko woj. podkarpackie, które nie przekroczyło jeszcze limitu dostępnych środków. Pieniądze mogą być wydane np. na budowę obiektów produkcyjnych, zakup maszyn, założenie sadów i plantacji wieloletnich. Maksymalna kwota pomocy to 300 tys. zł (40 60 proc. kosztów kwalifikowanych). Kolejność przyznania dotacji zależy od ilości punktów rankingowych, m.in. od wielkości gospodarstwa i rodzaju inwestycji. SIŁA WYŻSZA ARiMR przeprowadzi w październiku br. dwa dodatkowe nabory wniosków o unijne dotacje na przywracanie produkcji rolnej, która została zniszczona w wyniku klęski żywiołowej. Agencja ma na ten cel 200 mln zł z budżetu PROW na lata (100 mln euro). Do tej pory z podobnego wsparcia skorzystało 4300 rolników. Wnioski o przyznanie pomocy mogą dotyczyć takich zdarzeń losowych, jak wymarznięcia, przymrozki wiosenne, susze, powodzie, deszcz nawalny, obsunięcia się ziemi, lawiny, grad, huragan. Wysokość szkód musi przekraczać 30 proc. wielkości średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie, a w środkach trwałych (np. budynkach i maszynach, sadach) 10 tys. zł. Maksymalna pomoc dla poszkodowanego gospodarstwa wynosi 300 tys. zł, nie więcej niż 90 proc. kosztów kwalifikowanych, poniesionych na inwestycje przywracające potencjał produkcyjny gospodarstwa. 9/

3 POŻYCZKA VS DOTACJA Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ocenia, że dzięki funduszom unijnym o 2,6 mld zł, w tym ok. 1,65 mld zł na pożyczki zwiększyła się pula wsparcia na pożyczki dla tysięcy małych firm i mikrofirm. Dla porównania: w 2009 r. mikrofundusze pożyczkowe dysponowały kwotą tylko ok. 900 mln zł. Jak wynika z badań PARP, mamy 1,8 mln aktywnych przedsiębiorców (ich liczba w rejestrach to aż 3,9 mln). Wśród funduszy UE na lata dominowały bezzwrotne dotacje, jednak pewna ich część, zgodnie z zaleceniami Brukseli, została przeznaczona na instrumenty zwrotne. To nie granty, lecz pożyczki i poręczenia przeznaczone dla mikro i małych firm. ZALICZKI NA INWESTYCJE Beneficjent PROW (działania: Modernizacja gospodarstw rolnych, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw ), któremu przyznano pomoc w wysokości 300 tys. zł może uzyskać zaliczkę w wysokości do 150 tys. zł. W ubiegłym roku wypłacono zaliczki w łącznej wysokości 5 mln zł. Warunkiem wypłaty jest przedłożenie przez beneficjenta najpóźniej w dniu podpisania umowy z ARiMR dokumentu prawnego jej zabezpieczenia, tj. gwarancji bankowej/ubezpieczeniowej odpowiadającej 110 proc. kwoty. JAK UCIEC Z OJCOWIZNY? Kończy się pula dotacji dla osób, które na terenach wiejskich (do 5 tys. mieszkańców) chcą założyć firmę niezwiązaną z działalnością rolniczą podaje Tax Care. Wnioski można składać w ARiMR, a także funkcjonujących na terenie gmin lokalnych grupach działania. Na takie wsparcie w PROW przewidziano 1,47 mld zł, dotychczas powstało dzięki tym funduszom 34 tys. nowych miejsc pracy na wsi i w małych miasteczkach przedszkola, salony fryzjerskie, restauracje, placówki handlowe, warsztaty samochodowe, zakłady produkujące meble czy świadczące usługi budowlane, informatyczne i księgowe. Agencja dofinansowuje do 50 proc. kosztów, dopłata nie może przekroczyć 100 tys. zł na każdy utworzony etat poza rolnictwem na wsi (maksymalnie 300 tys. zł). Z programu może być sfinansowane m.in. powstanie małej przetwórni, np. do produkcji dżemów w gospodarstwie agroturystycznym. W ramach czterech naborów, w latach , agencja przyjęła 29 tys. wniosków, w których beneficjenci ubiegali się o 2,6 mld zł. Dotychczas podpisano ok. 12 tys. umów na inwestycje za ponad 1 mld zł. 34 Nowoczesny Bank Spółdzielczy

4 Pr o g r a m Ro z w o j u Ob s z a r ó w Wiejskich HIPERMARKET REWOLUCJA RATY ZAMIAST KREDYTU Agencja Nieruchomości Rolnych zachęca rolników do zakupu gruntów z płatnością w rocznych ratach. Zgodnie z obowiązującymi jeszcze przepisami, jeśli nabywca chce skorzystać z tej możliwości, wówczas wpłaca 20 proc. wartości nieruchomości przed podpisaniem umowy, a reszta należności zostanie mu rozłożona na 15 lat. Komisja Europejska zezwoliła na udzielanie takich kredytów tylko do końca 2013 r. Sieci supermarketów będą kupować towary tylko od tych rolników, które zdobędą międzynarodowy certyfikat GAP, czyli spełniają zasady dobrej praktyki rolniczej. Na świecie certyfikat GAP posiada 120 tys. gospodarstw, u nas system dopiero startuje i jest w nim jedynie 1300 producentów. Zasady GAP zobowiązują rolników m.in. do przestrzegania okresów karencji w nawożeniu, opryskach roślin czy dawkowaniu leków zwierzętom hodowlanym. MASZYNY W LEASINGU Fundusze europejskie stały się silnym impulsem do zakupu maszyn rolniczych, ciągników, agregatów uprawowych, kombajnów zbożowych oraz pras zbierających. W ostatnim roku rolnicy nabyli 15,6 tys. nowych ciągników, najwięcej od ośmiu lat. Sytuuje to nas w czołówce europejskich rynków, za Niemcami, Francją i Włochami. Z danych Związku Polskiego Leasingu wynika, że w I półroczu br. klienci z branży rolniczej wyleasingowali sprzęt o najwyżej wartości (1,4 mld zł) spośród wszystkich maszyn i urządzeń, co przełożyło się na rekordowy wzrost: +59 proc. r./r. Firmy leasingowe sfinansowały zakup ponad 10 tys. maszyn rolniczych. 9/

5 KONTROLA DO KONTROLI Z danych Europejskiego Trybunału Obrachunkowego wynika, że ponad 4,5 mld euro z unijnego budżetu wydano w 2010 r. w sposób nieprawidłowy. Nieprawidłowości stwierdzono w 49 proc. skontrolowanych przez ETO płatności z obszaru polityki spójności, dotyczy to 312 mln euro z łącznej kwoty 40,6 mld euro. W płatnościach dla rolnictwa najczęstszym błędem było zawyżanie powierzchni gruntów deklarowanej we wnioskach o dopłaty. Trybunał ustalił, że blisko 12,5 tys. farmerom przekazano pieniądze na podstawie nieaktualnych danych w systemie identyfikacji działek. Skutkiem było zawyżenie wypłat o 11 mln euro. JABŁKO DLA MARYSI ROLNICY ZAŁOŻĄ KSIĘGI Komisja Europejska przygotowuje przepisy, które nakładają obowiązek prowadzenia rachunkowości przez wszystkich korzystających z dopłat bezpośrednich. Od 2013 r. również polscy rolnicy będą musieli założyć księgi podatkowe, najpierw ma to dotyczyć największych gospodarstw. Podatek dochodowy w rolnictwie pociągnie za sobą konieczność rejestracji przychodów i kosztów chociażby w uproszczony sposób. Prowadzenie pełnych rejestrów zdarzeń w księgach będzie obowiązkowe dla rolników osiągających przychody na poziomie ok. 4 5 mln zł lub więcej. Zdjęcia: Bruksela wysoko oceniła program Owoce w szkole pilotowany przez Agencję Rynku Rolnego, skierowany do uczniów klas I III szkół podstawowych. KE chce od 2014 r. zwiększyć środki na ten cel z 90 do 150 mln euro rocznie. Po trzech latach od jego rozpoczęcia uczestniczy w nim prawie 10 tys. szkół i ok. 900 tys. uczniów. Obecnie na ten cel przeznaczane jest ok. 12 mln euro, z czego 75 proc. pokrywa Unia, reszta to środki budżetowe. 36 Nowoczesny Bank Spółdzielczy

6