CO 2. emisje - fundusze KE - projekty Newsletter Faber Consulting luty 2012

Transkrypt

1 CO 2 OL emisje - fundusze KE - projekty Newsletter Faber Consulting luty 2012

2 Słowem wstępu Kwestie zmian klimatycznych i ograniczenia emisji stają się z dnia na dzień coraz istotniejszymi tematami w polityce i stosunkach międzynarodowych. Niestety samo stwierdzenie, że należy ograniczyć emisje, w swym truizmie oczywiste, przestaje wystarczać. Państwa, narody, instytucje i naukowcy podejmują więc wysiłek wypracowania odpowiednich narzędzi kontroli klimatu - choć brzmi to jak science fiction, jest to nic innego jak political reality. Zmiany klimatyczne to wyzwanie interdyscyplinarne- wymaga ono głębokiej analizy naukowej, rachunku ekonomicznego i wyjątkowej współpracy międzynarodowej, na poziomie dotychczas nieosiągalnym dla gatunku ludzkiego. Niepewne jest prawdopodobieństwo zysków czy strat, są jednak pewniki, które znamy i zaczynamy rozumieć. Modele pogodowe stają się niepewne i dezaktualizują się w niespotykanym tempie. Przeciętna temperatura powierzchni Ziemi wzrosła o 1.3 F, porównując ją do temperatury z XIX wieku. Emisja gazów cieplarnianych GHG (greenhouse gas) wzrosła o 70% (!!!) między 1970 a 2004 rokiem. Zmiany klimatyczne nieproporcjonalnie szkodzą biednym krajom Południa, którym brak środków do adaptacji. Koncentracja GHG w atmosferze zmienia balans energetyczny systemu klimatycznego, wpływając na absorpcję, rozpraszanie i promieniowanie w atmosferze. Większość GHG ma swoje źródła zarówno naturalne jak i antropogeniczne, jednak era industrialna dramatycznie dorzuciła do bilansu ogólnego duże ilości gazów, a szczególnie CO2, co jest wynikiem spalania paliw kopalnych i wycinania lasów. Atmosferyczny czas życia molekuły CO2 szacujemy między 50 a 200 lat. To oznacza, że nawet jeśli zatrzymamy całkowicie emisje, przyczyniliśmy się na dekady do ocieplenia. Robert Łapacz, Prezes Zarządu Faber Consulting sp. z o.o. Większość naukowców zgadza się, że ze względów ostrożnościowych, powinniśmy czynić wszystko, aby utrzymać wzrost temperatury naszej planety w granicach do 3.6 F (albo 2 C) w stosunku do wartości notowanych w erze preindustrialnej. Wzrost temperatury powyżej tej wartości może powodować nieodwracalne zmiany i zniszczenia na Ziemi. Aby jednak mieć na to szansę (co można oceniać na poziomie fifty-fifty), zakłada się, że koncentracja GHG w atmosferze powinna być ustabilizowana na poziomie 450/1 mln ekwiwalentu CO2 do 2050 roku. W konsekwencji świat musi w ciągu następnych 4 dekad zredukować emisje GHG o 50%!!! Żeby osiągnąć te cele, które stają się warunkiem sine qua non przeżycia gatunku ludzkiego, konieczny jest nowy światowy ład, zmiany behawioralne, odejście od konsumpcyjnego i konsumenckiego modelu życia społeczeństw rozwiniętych i rozwijających się, a przede wszystkim - powszechny consensus polityczny. Niestety - nie jest to łatwe. Egoistyczne postawy muszą być bowiem wyeliminowane, niezależnie od kosztów. A te są istotną częścią tej dyskusji. Szacuje się bowiem, że 70-80% kosztów tej transformacji, będzie poniesiona przez kraje rozwijające się! Polska objęta jest europejskim systemem handlu i kontroli GHG, czyli EU ETS, który jest klasycznym rozwiązaniem typu cap-and-trade (tłumacząc w skrócie: policz i handluj ). Emitujące instalacje w tym systemie objęte są kwotami i w ramach tych kwot i ze względu na te kwoty generowany jest obrót jednostkami. System ten nie obejmuje jednak większości emisji generowanych przez kraje nim objęte przykładowo limitami nie są ograniczone tak istotne pozycje jak transport czy emisje indywidualne gospodarstw domowych. Funkcjonują jednak elastyczne narzędzia finansowania inwestycji w zakresie redukcji emisji, takie jak Joint Implementation (JI), Clean Development Mechanism (CDM) czy Voluntary Emission Reduction (VER), które są swoistym uzupełnieniem mechanizmów kwotowych i handlu emisjami. 2 Więcej na naszym facebook u

3 Warto o nich pamiętać, bo mogą stanowić istotne narzędzia, dzięki którym zmniejszyć można koszty przystosowania naszej gospodarki do stawianych nam wyzwań emisyjnych. A te są ambitne. Polska, czy chce czy nie, zmuszona będzie stawić im czoła. Nasza gospodarka w dużej mierze oparta jest na spalaniu węgla. Przyjęcie w krótkim czasie europejskich standardów w tym zakresie oznaczać będzie ogromne koszty, które przeniosą się na każdą sferę życia. Implikacji jest wiele, a jedną z nich jest niebezpieczeństwo carbon leakage (tzw. wyciek emisji), który w skrajnym przypadku może oznaczać przenoszenie produkcji wysokoemisyjnej do krajów, gdzie nie ma kosztów związanych z ochroną klimatu lub też koszty te są minimalne. To wyzwanie nie tylko dla sektora energetycznego, który obarczony ciężarem zobowiązań emisyjnych tracić będzie na konkurencyjności, ale także dla całej gospodarki. Rozwiązania? Pot i łzy, chciałoby się powiedzieć. Cudownych rozwiązań na horyzoncie nie widać, a wiązanie naszych nadziei z boomem gospodarczym wywołanym gazem łupkowym jest złudne. Eksploracja złóż tego typu sama w sobie jest bowiem bardzo wymagająca emisyjnie - za przykład może tu służyć Alberta czy stany pozyskujące gaz z tego źródła. Z tych czy innych powodów USA do tej pory nie ratyfikowały Protokołu z Kyoto, Kanada nie chce kontynuacji, a Chiny jako reprezentant krajów rozwijających się podbijają stawkę. Nam pozostaje czekać na rozwój sytuacji w Polsce i w Europie, pokładać wiarę w solidarność europejską i determinację naszych rządów i pracować ciężko, by stawić czoła nadchodzącym zmianom. Dzięki funduszom unijnym i elastycznym mechanizmom finansowania, możemy przygotować swoje firmy i instytucje już teraz. Etykietka 0 emisji nie jest już bowiem hasłem reklamowym. To konieczność nadchodzących zmian. Oddajemy w Państwa ręce nasz kolejny newsletter, poświęcony tematyce emisji i funduszy unijnych. Mam nadzieję, że będzie dla Państwa stanowić źródło inspiracji biznesowej. Życzę miłej lektury i zapraszam do skorzystania z naszych usług. Spis treści Słowem wstępu... 2 Ze świata - subiektywny przegląd inspiracji/styczeń... 4 A propos emisji co wiesz o GHG?... 5 Co w Komisji piszczy, czyli my w Europie... 6 Terminy spiesz się powoli!... 7 Benchmarking - Premia Wiatrowa... 9 Oferta...10 Zaufali nam

4 Ze świata - subiektywny przegląd inspiracji/styczeń Bank Światowy widzi swoją rolę w carbon finance przez kolejne lata Elastyczne mechanizmy finansowe z Protokołu z Kioto zostały przedłużone o co najmniej kolejne 5 lat. W kończącym się obecnie okresie kredytowania Bank Światowy odgrywał znaczącą rolę jako instytucja wspierająca innowacyjne, prototypowe rozwiązania, a także zapewniająca pomoc państwom rozwijającym się w realizowaniu projektów redukujących emisje gazów cieplarnianych. Od 1999 roku Bank uruchomił kilkanaście funduszy, które zgromadziły i inwestowały ponad 2 miliardy dolarów. Jak mówi Joelle Chassard, pracownik Banku, jeszcze parę lat temu myśleliśmy, że niedługo po roku 2012 Bank Światowy będzie mógł się wycofać z rynku carbon. Zakładaliśmy, że będzie on na tyle dojrzały, że zwyczajnie nasz udział nie będzie potrzebny. Rzeczywistość okazała się zupełnie odwrotna. Zgodnie z diagnozą Banku, wiele pożytecznych inwestycji spotyka się ciągle z barierą finansową. Niezbędne okazuje się zatem przedłużenie funkcjonowania dotychczasowych instrumentów finansowych oraz powołanie kolejnych, które będą odpowiadały potrzebom rynku. Kolejne dwa projekty w Rosji otrzymały listy zatwierdzające W połowie stycznia Minister Rozwoju Gospodarczego Federacji Rosyjskiej zatwierdził dwa kolejne projekty w ramach Mechanizmu Wspólnych Wdrożeń, które doprowadzą do redukcji emisji gazów cieplarnianych o ponad 3 miliony ton CO 2. Oba projekty dotyczą instalacji dwóch układów gazowo-parowych w elektrowniach w okręgu moskiewskim oraz chanty-mansyjskim. Rosyjskie przedsiębiorstwa w szybkim tempie starają się realizować projekty w ramach carbon finance, co wynika z decyzji władz o niepodjęciu zobowiązań w kolejnym okresie kredytowania Protokołu z Kioto, po roku Decyzja ta jest szeroko krytykowana przez środowiska biznesowe w Rosji, a najważniejsze zrzeszenia przedsiębiorców lobbują za jej zmianą. Demografia a ślad węglowy Wielkość emisji dwutlenku węgla jest różni się znacząco zależnie od kraju. Oczywistym jest również, że standardowo bogaci ludzie emitują więcej CO2 niż ubożsi. Do ciekawych wniosków doszedł jednak Emilio Zagheni z Instytutu Maxa Plancka w Rostoku. W ostatnio opublikowanym opracowaniu prześledził bowiem różnice w osobistych emisjach CO2 w USA w zależności od wieku osoby ankietowanej. 4 Więcej na naszym facebook u

5 Wybory konsumpcyjne ludzi w różnym wieku wpływające na ich ślad węglowy znacznie się różnią. Najszybszy wzrost generowania emisji następuje do dwudziestego roku życia. Osoby w podeszłym wieku podróżują samochodami w znacznie mniejszym stopniu niż ich dzieci czy wnukowie, natomiast np. wydatki związane z ubraniami osiągają szczytowy punkt ok. czterdziestego roku życia. Dokonując stosownych wyliczeń Pan Zagheni doszedł do wniosków przedstawionych na poniższym wykresie. Jak wynika z przedstawionych danych, emisje maleją wraz z czasem, gdy ludzie osiągają wiek starości. Większość bogatych społeczeństw się starzeje, demografia spowoduje zatem spadek emisji. Nastąpi to jednak dopiero, gdy ludzie będą osiągać wiek 65 lat i więcej. Z uwagi jednak na fakt, że najwyższe emisje występują w wieku 60-64, czyli bezpośrednio poprzedzającym spadek, przez najbliższe lata nastąpi realny wzrost emisji. Jak wskazuje autor, choć w 2020 roku w USA będzie ok. 2,4 miliona ludzi w wieku 74-79, to w tym samym czasie osób w wieku będzie 4,4 miliona. Zatem najwcześniejsze korzyści dla środowiska płynące z demografii mogą pojawić się dopiero ok roku. A propos emisji co wiesz o GHG? jedna 500-megawatowa elektrownia opalana węglem produkuje ok. 3 milionów ton CO rocznie; 2 więcej niż milion gatunków ulegnie zagładzie w związku z zanikającym środowiskiem naturalnym, zmianą ekosystemów oraz podniesieniem kwasowości oceanów; międzynarodowy panel opracował raport Wpływ Zmian Klimatyczny na Arktykę, z którego wynika, że na Alasce, w zachodniej Kanadzie oraz wschodniej Rosji średnia temperatura wzrosła o 3-4 stopnie Celsjusza w ciągu ostatnich 50 lat; jeśli każda osoba w Wielkiej Brytanii zainstalowałaby 3 oszczędne energetycznie żarówki, zaoszczędzonej energii wystarczyłoby żeby zasilić całe oświetlenie uliczne w Wielkiej Brytanii przez rok; od 75 do 250 milionów osób mieszkających w Afryce doświadczy niedoboru wody do 2020 roku; podniesienie poziomu morza o 1 metr spowoduje konieczność przesiedlenia ok. 7 milionów ludzi w Indiach; dekada lat dziewięćdziesiątych była najcieplejszą zanotowaną od 1861 roku; 5

6 Co w Komisji piszczy, czyli my w Europie Czy będzie zwiększenie celów redukcyjnych? 30 stycznia Grupa Robocza Komisji Europejskiej opublikowała dokument, który prezentuje analizę zysków i strat zwiększenia redukcji emisji gazów cieplarnianych ponad 20% do 2020 w poszczególnych krajach członkowskich. Jak pokazuje opracowanie, osiągnięcie redukcji o 20% okazało się mniej kosztowne niż zakładano w roku Tym samym podjęcie zobowiązania redukcji o 30% do 2020 również będzie mniej kosztowne. Analiza rozważa także kwestie sprawiedliwego rozkładu ciężaru wspomnianego zobowiązania na poszczególne kraje, co ma odzwierciedlać różnice między nimi. Jak się wydaje, jest to kolejny krok, który przybliża UE do podjęcia większych zobowiązań redukcyjnych. Konsultacje w sprawie emisji generowanych przez statki morskie UE zobligowała się do redukcji emisji o co najmniej 20% do 2020 roku. W roku 2008 postanowiono, że jeśli żadne międzynarodowe prawo dotyczące redukcji morskich emisji nie zostanie ustanowione do końca 2011 roku, wtedy Komisja poczyni kroki, aby uwzględnić ten obszar w Unijnym systemie redukcji emisji. W związku z powyższym od połowy stycznia do połowy kwietnia 2012 roku będą trwały publiczne konsultacje w tej kwestii. Obecnie międzynarodowy transport morski odpowiada za 3% globalnych emisji CO2. Szacunki wskazują, że jeśli nie zostanie podjęta żadna akcja regulująca tę kwestię, do roku 2050 wskazany procent ulegnie co najmniej podwojeniu. Zmiany w prawie unijnym w zakresie zanieczyszczenia wody Do dyrektywy w sprawie środowiskowych norm jakości w dziedzinie polityki wodnej zostanie dodanych 15 nowych substancji zanieczyszczających, podlegających monitorowaniu i kontroli w wodach powierzchniowych UE. Komisarz ds. środowiska Janez Potočnik stwierdził: Zanieczyszczenie wody jest jednym z najczęściej poruszanych przez obywateli UE problemów z dziedziny środowiska. Cieszę się z tej inicjatywy, jako że najwyraźniej spełnia ona oczekiwania społeczeństwa. 6 Więcej na naszym facebook u

7 Terminy spiesz się powoli! Efektywne wykorzystanie energii - program NFOŚiGW Cele: 1. wykonanie audytów energetycznych i elektroenergetycznych w przedsiębiorstwach zużywających co najmniej 50 GWh energii rocznie 2. realizacja inwestycji powodujących ograniczenie zużycia energii o co najmniej 7% Alokacja środków do rozdysponowania w konkursach na rok 2012: na audyty energetyczne: 16 mln zł na realizację inwestycji: 304 mln zł Wysokość dofinansowania: dotacja do 70% kosztów kwalifikowanych w zakresie audytu (pomoc de minimis) pożyczka w wysokości do 70% kosztów kwalifikowanych w zakresie inwestycji (preferencyjne oprocentowanie) Nabór wniosków w konkursach na rok 2012: na audyty energetyczne: do końca marca 2012 na realizację inwestycji: do 15 lutego 2012 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Działanie 4.5.: Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza Cele: Poprawa jakości powietrza poprzez obniżenie wielkości emisji zanieczyszczeń z instalacji spalania paliw. Pomoc dla przedsiębiorców będzie ukierunkowana na inwestycje w zakresie ochrony powietrza i dostosowanie istniejących instalacji do wymagań wynikających z dyrektywy 2001/80/WE w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza ze źródeł spalania. Priorytetowo traktowane będą projekty dotyczące instalacji o mocy powyżej 50 MW (w tym jednostek opalanych węglem), prowadzące do zmniejszenia emisji pyłów i gazów. W ramach Działania preferowane będą również instalacje wymienione na liście odstępstw od wymagań dyrektywy 2001/80/WE, umieszczonej w załączniku XII Traktatu Akcesyjnego. Przykładowe rodzaje projektów: 1. Modernizacja lub rozbudowa instalacji spalania paliw i systemów ciepłowniczych; 7

8 2. Modernizacja urządzeń lub wyposażenie instalacji spalania paliw w urządzenia lub instalacje do ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych; 3. Konwersja instalacji spalania paliw na rozwiązania przyjazne środowisku. Minimalna wartość projektu dla małych i średnich przedsiębiorstw 8 mln PLN. Maksymalny poziom dofinansowania 20 mln zł Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych - 30% Nabór wniosków: do 11 maja 2012 Life + Cele: Dofinansowanie mogą uzyskać przedsiewziącia krajowe i międzynarodowe w zakresie realizowanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które przyczyniają się do osiągnięcia celów Instrumentu Finansowego LIFE+ okreslonych w Rozporzadzeniu (WE) nr 614/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 maja 2007 r. w sprawie instrumentu finansowego na rzecz środowiska (LIFE+), w ramach: 1. komponentu I Przyroda i Różnorodność biologiczna 2. komponentu II Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska Realizacja innowacyjnych lub demonstracyjnych projektów z zakresu szeroko rozumianej ochrony środowiska, w szczególności: zapobiegania zmianom klimatu; ochrony wód, ochrony powietrza, ochrony gleby, kształtowania środowiska miejskiego, ochrony przed hałasem, ochrony przed zagrożeniami związanymi z chemikaliami, ochrony zdrowia i polepszania jakości życia, zrównoważonego gospodarowania zasobami naturalnymi i odpadami, ochrony lasów, opracowania i demonstracji innowacyjnych kierunków polityki, technologii, metod i instrumentów wspierających wdrożenie planu działania w zakresie technologii środowiskowych, kierunków strategicznych; 3. komponentu III Informacja i komunikacja Realizacja kampanii informacyjnych podnoszących świadomość społeczną na tematy związane ze środowiskiem, ochroną przyrody i różnorodności biologicznej, które ułatwiają wdrożenie polityki środowiskowej Wspólnoty Europejskiej lub kampanii podnoszącymi świadomość społeczną w zakresie zapobiegania pożarom lasów oraz/lub działaniami szkoleniowymi dla pracowników straży pożarnej. Alokacja środków: 193 mln PLN Wysokość dofinansowania: od 50% do 75A% kosztów kwalifikowanych Nabór wniosków: planowane ogłoszenie konkursu zgodnie z harmonogramem konkursów w ramach NFOŚiGW to III kwartał 2012, jednak z zastrzeżeniem, że data ta może ulec zmianie 8 Więcej na naszym facebook u

9 Benchmarking Z końcem stycznia zespół Faber Consulting ds. Carbon Finance zamknął projekt pod nazwą Premia Wiatrowa. Celem projektu jest wsparcie rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce poprzez objęcie Mechanizmem Wspólnych Wdrożeń małych i średnich farm wiatrowych. W wyniku kilkumiesięcznych rozmów z zainteresowanymi podmiotami do programu przystąpiły farmy o łącznej mocy 13,6 MW. Faber Consulting jest operatorem programu, który w całości został opracowany i przeprowadzony przez naszych doradców. Dopięcie projektu oznacza przejście do fazy operacyjnej, w której nasi doradcy przeprowadzą stosowne procedury administracyjne zmierzające do wygenerowania w ramach projektu jednostek redukcji emisji. 9

10 Oferta Carbon Finance Faber Consulting oferuje kompleksowe doradztwo i rozwiązania w zakresie carbon finance. Na naszą ofertę optymalizacji zarządzania potencjałem emisyjnym składają się między innymi następujące elementy: przygotowanie podmiotu do udziału w EU ETS carbon footprint ( ślad węglowy) generacja uprawnień współfinansowanie inwestycji poprzez obrót uprawnieniami do emisji przygotowanie i zarządzanie projektami JI, VER i CDM CSR oparty na redukcji emisji obsługa sprzedaży uprawnień offset emisyjny wykorzystanie funduszy unijnych dla projektów emisyjnych przygotowanie dokumentacji projektowej (PIN, PDD, raport z monitoringu etc.) swap inne Kontakt jzdunczyk@faberconsulting.com tel Fundusze europejskie unijne dotacje prosto z Brukseli Proponujemy: przegląd i optymalne dopasowanie współfinansowania z międzynarodowych instytucji finansowych oraz funduszy Komisji Europejskiej budowanie partnerstw międzynarodowych do projektów przygotowanie aplikacji, zarządzanie i rozliczanie Faber Consulting była wielokrotnie doceniana w rankingach firm doradczych takich pism jak: Forbes, Dziennik Gazeta Prawna, Fundusze Europejskie, EuroEkspert. W ostatnim rankingu pisma EuroEkspert (2011r.) w 8 na 10 kategorii firma znalazła się w pierwszej trojce najlepszych firm doradczych. Kontakt mstanczyk@faberconsulting.com tel Faber Consulting pozyskała dla swoich Klientow prawie 1,5 mld PLN unijnych dotacji. 10 Więcej na naszym facebook u

11 Zaufali nam

12 Siła unijnych projektów, potencjał innowacji. Biuro Toruń ul. Polna Toruń tel Biuro Warszawa ul. Sienna 72 lok Warszawa tel Oddział regionalny w Lublinie Galeria Parada, ul. Nałęczowska 30/ Lublin tel Lublin@faberconsulting.com Oddział regionalny w Szczecinie ul. Królowej Korony Polskiej 24/ Szczecin tel Szczecin@faberconsulting.com Oddział regionalny we Wrocławiu ul. Kiełbaśnicza Wrocław tel Wroclaw@faberconsulting.com