UZASADNIENIE projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw

Transkrypt

1 UZASADNIENIE projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw marzec 2008 r. Czteroletni okres obowiązywania ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne wskazał na potrzebę poprawy istniejących rozwiązań oraz wprowadzenia nowych, zwłaszcza w zakresie świadczenia usług telekomunikacyjnych, zwalczania spamu, rachunkowości regulacyjnej, wydawania pozwoleń radiowych, opłat za wykorzystanie częstotliwości radiowych, wprowadzenia podziału funkcjonalnego przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. Uzasadnienie szczegółowe Art. 1 ust. 2 pkt 2 Proponowana zmiana ma na celu podkreślenie znaczenia budowy nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej jako jednego z priorytetowych celów ustawy Prawo telekomunikacyjne. Jest to o tyle istotne, że w dotychczasowych przepisach ustawy Prawo telekomunikacyjne kwestia budowy nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej była zmarginalizowana. Art. 2 pkt 15 zmiana definicji kolokacji Celem tej zmiany jest wyeliminowanie wątpliwości czy kolokacja ogranicza się tylko do połączenia sieci i dostępu do lokalnej pętli abonenckiej. Art. 2 pkt 20a wprowadzenie definicji łącza dzierżawionego Z uwagi na fakt, iż dzierżawa łączy telekomunikacyjnych jest usługą regulowaną zgodnie z przepisami ustawy Prawo telekomunikacyjne, zostało zdefiniowane w przepisach ustawy pojęcie łączy dzierżawionych w celu wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych dotyczących znaczenia tego pojęcia. Art. 3 ust. 3 Celem zmiany jest poszerzenie zakresu możliwości wprowadzania do stosowania przez ministra właściwego do spraw łączności, w drodze rozporządzenia, wymagań i zaleceń międzynarodowych o charakterze specjalistycznym i technicznym, również na sytuacje gdy wymagania i zalecenia te dotyczą wykonywania w sieciach telekomunikacyjnych zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa. Dotychczasowy przepis nie pozwalał na takie działanie ministra właściwego ds. łączności, uniemożliwiając w prosty sposób wdrożenie do stosowania dokumentów dotyczących działań w zakresie przechwytywania treści korespondencji przez uprawnione organy państwowe. Art. 4 Zmiana przepisu jest konsekwencją zmian zaprojektowanych w art. 111 ustawy Prawo telekomunikacyjne, polegającej na wprowadzeniu nowego podziału użytkowania częstotliwości na cywilne i wojskowe. W tym celu dostosowano pogrupowanie organów i jednostek organizacyjnych do kompetencji organów dysponujących częstotliwościami.

2 Art. 5, art. 26, art. 31 ust. 3, art. 32 pkt 3, art. 33 ust. 1, art. 126 ust. 1, art. 140 ust. 1, art. 149 ust. 2, art. 185 ust. 8, art. 185 ust. 12 Proponowane poprawki są konsekwencją zmiany art. 4. Aktualnie obowiązujący art. 4 pkt 3 podzielony został w projekcie na pkt 1a i 3, pkt 2 na 2 i 2a, co ułatwi czytelność przepisów dotyczących tych podmiotów Dodatkowo w art. 5 proponowana zmiana stanowi również doprecyzowanie aktualnie obowiązującego przepisu, bowiem w art. 4 pkt 1 i 3 jest mowa o organach, komórkach i jednostkach, a nie o działalności telekomunikacyjnej, jak jest zapisane obecnie. Art. 15 pkt. 3 Zmiana polega na nałożeniu na Prezesa UKE obowiązku przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego przed podjęciem decyzji nakładającej na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego obowiązek wykonywania działalności związanej ze świadczeniem dostępu telekomunikacyjnego przez wyodrębnioną, niezależnie działającą jednostkę organizacyjną tego przedsiębiorcy (tzn decyzji ws. podziału funkcjonalnego). Art. 16 ust. 1 i 2 Zmiany mają charakter porządkowy i dostosowują przepisy do obowiązującego nazewnictwa organów, a także mają na celu zapewnienie spójności w tym zakresie wszystkich przepisów ustawy PT, tj. art. 118 ust.6, i art. 192 pkt 15. Zgodnie z Konstytucją RP organem jest Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, a nie jej Przewodniczący, a także ze względu na konieczność jednoznacznego wskazania publikatora ogłoszeń Prezesa UKE. Art. 28 ust. 1 pkt 2a Wprowadzona zmiana ma charakter wytycznej dla Prezesa UKE, aby przy decyzjach dotyczących dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej brał pod uwagę rozwój nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej. Dotychczas, tak jak to przedstawiono w części ogólnej uzasadnienia, Prezes UKE kwestie budowy nowoczesnej infrastruktury praktycznie pomijał i kierował się przede wszystkim rozwojem konkurencji na rynku usługowym na bazie już istniejącej infrastruktury. Art. 43 Propozycja zmiany art. 43 zmierza do kompletnego uregulowania kompetencji Prezesa UKE w zakresie zarządzania ofertami ramowymi. W nowym brzmieniu przedmiotowy przepis w sposób wyczerpujący obejmuje zarówno projekty przedkładane przez operatora o znaczącej pozycji rynkowej wykonującego obowiązek nałożony w decyzji regulacyjnej po przeprowadzeniu analizy rynków właściwych (tj. na podstawie art. 24 i 25 w zw. z art. 42), jak i wykonującego obowiązek wynikający z decyzji Prezesa UKE zobowiązującej do zmiany oferty ramowej (tj. teraz art. 43 ust. 2). Ponadto Prezes UKE ma możliwość elastycznego reagowania w sytuacji, gdy zobowiązany operator nie przedłoży w terminie projektu oferty ramowej lub przedłożony projekt nie odpowiada przepisom prawa lub potrzebom rynku telekomunikacyjnego. W takiej sytuacji Prezes UKE na zasadzie alternatywy dokonuje 2

3 zmiany projektu i go zatwierdza lub odrzuca przedłożony projekt. Ponadto organ regulacyjny dysponuje kompetencją do wprowadzenia oferty ramowej z urzędu, w sytuacji gdy operator zobowiązany nie wykonuje swojego obowiązku opracowania i przedłożenia oferty ramowej. Celem proponowanych zmian jest poszerzenie kompetencji regulatora w procesie zarządzania ofertami ramowymi przy jednoczesnym preferowaniu sytuacji, gdy to operator zobowiązany jest autorem oferty ramowej, a jej opracowanie jest tylko nadzorowane przez Prezesa UKE. Zaprojektowana zmiana art. 43 ust. 2 a zgodnie z którą Prezes UKE mógłby zmienić ofertę ramową, jeżeli nie odpowiada ona warunkom rynkowym, wynika z dotychczasowych poważnych trudności związanych z wprowadzeniem, decyzją Prezesa UKE, oferty określającej ramowe warunki dostępu do lokalnej pętli abonenckiej poprzez dostęp do węzłów sieci telekomunikacyjnej TP na potrzeby sprzedaży usług szerokopasmowej transmisji danych, tzw. oferty Bitstream Access. Doświadczenia związane z wprowadzeniem tak ważniej oferty dla rynku telekomunikacyjnego, skutkującej zawieraniem przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych umów o dostępie do pętli lokalnej, pokazały że Prezes UKE powinien dysponować uprawnieniem do zmiany ofert ramowych w sytuacji, w której nie nastąpiły zmiany warunków rynkowych, ale w praktyce wykonywania decyzji wprowadzającej ofertę ramową okazało się, że jej przepisy są niewykonalne czy nie dość precyzyjne. W konsekwencji może to mieć negatywny wpływ na sytuację podmiotów obowiązanych do jej wykonywania, jak również tych, którzy korzystają z usług telekomunikacyjnych. Art. 43 ust. 4, art. 53 ust. 7 Zgodnie z przepisami ustawy Prawo Telekomunikacyjne Prezes UKE wydaje zarówno Biuletyn UKE oraz Dziennik Urzędowy UKE. W praktyce stosowanie tych przepisów powoduje wątpliwości, w szczególności w tych przypadkach w których przepis ustawy nie wskazuje, w którym z publikatorów zamieszcza się dane ogłoszenie Prezesa UKE. Ponadto wydawanie obu publikatorów powoduje po stronie Urzędu koszty, których nie pokrywają wpływy z opłat z tytułu sprzedaży obu publikatorów. W świetle powyższego proponuje się wskazanie we wszystkich przypadkach obowiązku publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej i rezygnację z wydawania przez Prezesa UKE zarówno biuletynu Urzędu, jak i Dziennika Urzędowego UKE. Art. 44a Proponowana zmiana wprowadza możliwość nałożenia obowiązku rozdziału funkcjonalnego i określa okoliczności w jakich środek ten może być stosowany. Zawiera również ustalenia dotyczące zarządzania jednostką wydzieloną. Umieszczenie zapisów dotyczących separacji funkcjonalnej w ustawie Prawo telekomunikacyjne jest spowodowane sygnalizowaną przez środowisko telekomunikacyjne (KIGEiT) oraz Komisję Infrastruktury (postulaty poselskie) potrzebą uzupełnienia obecnie stosowanych narzędzi regulacyjnych, ze względu na nieskuteczność dotychczas nałożonych obowiązków w celu zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego wszystkim zainteresowanym przedsiębiorcom telekomunikacyjnym na takich samych warunkach. Zdaniem środowiska brak pełnej skuteczności regulacji ex ante dokonywanej z wykorzystaniem obecnie dostępnych środków regulacyjnych wymaga wyposażenia Prezesa UKE w odpowiednie narzędzia które w sposób bardziej efektywny gwarantować będą niedyskryminacyjne oferowanie usług hurtowych przez operatorów o pozycji znaczącej. Ze względu na brak takiego środka regulacyjnego w katalogu zawartym w dyrektywie dostępowej oraz fakt, iż na forum europejskim trwają intensywne prace nad 3

4 zapisami dotyczącymi podziału funkcjonalnego nieznany jest ostateczny kształt wymagań, które będą musiały spełniać przepisy umożliwiające podział funkcjonalny w przyszłości. Podział funkcjonalny (podobnie jak w propozycji pakietu nowych ram regulacyjnych) jest zaprojektowany jako narzędzie stosowane w wyjątkowych przypadkach, jako środek naprawczy w okolicznościach długotrwałego nieprzestrzegania zasady niedyskryminacji na kilku istotnych rynkach i niewielkich szans lub braku szans na konkurencję w dziedzinie infrastruktury w racjonalnym terminie, po zastosowaniu wszystkich środków naprawczych wcześniej uznawanych za właściwe. Bardzo istotne znaczenie ma jednak zapewnienie, aby nałożenie takiego obowiązku wiązało się z zachowaniem zachęt dla danego przedsiębiorstwa do inwestowania w swoją sieć, i aby nie wywierało jakiegokolwiek potencjalnego niekorzystnego wpływu na konsumentów. Jego nałożenie wymaga skoordynowanej analizy różnych istotnych rynków związanych z dostępem telekomunikacyjnym, zgodnie z procedurą analizy rynku telekomunikacyjnego. Art. 46 ust. 3 Przepisy art. 43 ust. 3 uzupełniono o nowy przepis - pkt 2a, który umożliwia Prezesowi UKE regulację cen detalicznych przedsiębiorcy o znaczącej pozycji na detalicznych rynkach właściwych poprzez ustalenie formuł ograniczających wzrost cen usługi lub koszyka usług, tzw. price caps. Ta metoda regulacji cen przedsiębiorców o znaczącej pozycji jest wskazana jako jedna z możliwych w art. 17 ust. 2 dyrektywy 2002/22/WE z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i praw użytkowników dotyczących sieci i usług łączności elektronicznej i preambule do tej dyrektywy. W porównaniu do cen maksymalnych stanowi ona bardziej elastyczną i liberalną dla przedsiębiorców o znaczącej pozycji metodę regulacji cen. Prezes UKE może regulować cenniki i regulaminy świadczenia usług. Z uwagi na fakt, iż oprócz regulaminu świadczenia usług i cennika stosunki umowne między przedsiębiorcą telekomunikacyjnym a abonentem kształtuje również umowa pomiędzy tymi stronami rozszerzono zakres opiniowanych dokumentów o wzory umów stosowanych przez przedsiębiorców o znaczącej pozycji rynkowej na rynku detalicznym. Art. 47 ust. 5 Zmiany w tym przepisie mają na celu zapewnienie spójności terminologicznej i jednolite używanie określenia łącze dzierżawione. Art. 47 ust. 9 Zapisy całości art. 47 odpowiadają postanowieniom art. 18 Dyrektywy o usłudze powszechnej. Minimalny zestaw łączy dzierżawionych jest określany normą techniczną ustanawianą w trybie art. 17 Dyrektywy ramowej. W wyniku zmiany uprzednio obowiązującej stosownej normy technicznej (decyzji Komisji Europejskiej 2003/548/WE) w drodze decyzji Komisji Europejskiej 2008/60/WE obecnie obowiązujący w świetle przepisów UE minimalny zestaw łączy dzierżawionych jest zbiorem pustym. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że określenie na gruncie prawa krajowego minimalnego zestawu łączy dzierżawionych w drodze rozporządzenia nie wywiera bezpośrednich skutków prawnych na przedsiębiorców telekomunikacyjnych lub użytkowników końcowych. Ewentualne skutki prawne w przedmiotowym zakresie wywołuje jedynie decyzja Prezesa 4

5 UKE ws. rynku 7 (świadczenia usługi zapewnienia części lub całości minimalnego zestawu łączy dzierżawionych o przepływnościach do 2 Mbit/s włącznie). Mając na uwadze indywidualny charakter takiej decyzji, fakt, że w związku z rozwojem techniki telekomunikacyjnej wiele z rodzajów łączy określonych w rozporządzeniu nie jest w praktyce wykorzystywana, możliwość swobodniejszego kształtowania przez Prezesa UKE decyzji ws. rynku 7 w przypadku, gdy jej przedmiot jest ustalany bezpośrednio w tej decyzji, a nie w akcie prawa powszechnie obowiązującego, zdecydowano o wykreśleniu delegacji art. 47 ust 9. Art. 48 Przepisy dają Prezesowi UKE możliwość zgłaszania sprzeciwu do cennika, wzoru umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych i regulaminu w zakresie decyzji, o których mowa w art. 46 ust. 2 i art. 47 ust. 1. Ponadto zrezygnowano z obligatoryjnego obowiązku przedstawienia przez przedsiębiorcę poprawionego projektu cennika lub regulaminu w części objętej sprzeciwem. Natomiast wprowadzono jego fakultatywność. W praktyce może okazać się bowiem, że dotychczasowy cennik lub regulamin jest korzystniejszy dla abonentów lub rynku. W takim przypadku nakładanie obligatoryjnego obowiązku wprost w ustawie nie jest celowe. Doprecyzowano również sposób obliczania terminu zawieszania postępowania dotyczącego regulaminów i cenników. W ust. 6 zrezygnowano z określenia, że przedsiębiorca telekomunikacyjny ponosi koszty publikacji, gdyż zamieszczanie na stronie BIP UKE nie generuje praktycznie żadnych kosztów. Art. 49 Potrzeba zmiany art. 49 wynika z konieczności jednoznacznego zdefiniowania celu, dla którego nakładany jest obowiązek prowadzenia rachunkowości regulacyjnej. W proponowanej definicji jest mowa o celu, jakim jest zapewnienie wykonywania obowiązku niedyskryminacji oraz zapobieganie nieuczciwej subwencji pomiędzy usługami. Proponowana zmiana dookreśla również sposób prowadzenia rachunkowości regulacyjnej tak, aby zgodnie z Zaleceniem Komisji Europejskiej z dnia 19 września 2005 r. w sprawie rozdzielności księgowej i systemów księgowania kosztów zgodnie z uregulowaniami prawnymi dla łączności elektronicznej, umożliwiał on identyfikację transferów wewnętrznych pomiędzy działalnościami i usługami. Art. 53 W obecnej ustawie Prawo telekomunikacyjne Prezes UKE ma możliwość zatwierdzenia instrukcji prowadzenia rachunkowości regulacyjnej i opisu kalkulacji kosztów, wprowadzając w nich zmiany, o ile przedsiębiorca telekomunikacyjny nie dokona ich na wcześniejsze wezwanie Prezesa UKE. W przypadku wydania przez Prezesa UKE decyzji zatwierdzającej ze zmianami instrukcję i opis kalkulacji kosztów oraz mając na uwadze wypełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 54, zasadnym jest dostarczenie przez operatora instrukcji i opisu kalkulacji kosztów z uwzględnionymi w nich zmianami wskazanymi w decyzji zatwierdzającej ww. dokumenty. Proponuje się wyznaczenie terminu nie dłuższego niż 21- dni, liczonego od dnia doręczenia decyzji zatwierdzającej, na przekazanie uzupełnionych 5

6 dokumentów. Natomiast w przypadku wydania decyzji zatwierdzającej bez wprowadzenia zmian do ww. dokumentów, operator zwolniony jest z obowiązku dostarczenia instrukcji i opisu kalkulacji kosztów w celu publikacji, gdyż Prezes UKE nie wprowadzając zmian posiada ostateczną wersję wymienionych dokumentów. Mając na celu uniknięcie wątpliwości interpretacyjnych należy zmienić pojęcie biegłego rewidenta na pojęcie podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych na podstawie ustawy z dnia 3 października 1994 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie. Ustawa z dnia 13 października 1994 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, w art. 10 ust. 1 określa podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych, do których należą zarówno biegli rewidenci prowadzący działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek, jak i spółki cywilne, jawne, partnerskie, komandytowe z wyłączeniem udziału biegłych rewidentów oraz osoby prawne zatrudniające do badania sprawozdań finansowych biegłych rewidentów. W związku z Zaleceniem Komisji z dnia 19 września 2005 r. w sprawie rozdzielności księgowej i systemów księgowania kosztów zgodnie z uregulowaniami prawnymi dla łączności elektronicznej, zachodzi potrzeba rozszerzenia katalogu informacji, jakie powinien zawierać raport z badania przeprowadzonego przez podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych. Zarówno opinię jak i raport z przeprowadzonego badania, podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych będzie sporządzał stosując przepisy ustawy o rachunkowości, jednakże nie należy utożsamiać przedmiotowego badania z audytem finansowym. Dodatkowo w obowiązującej ustawie stwierdzono brak normy nakładającej na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego obowiązek przedkładania Prezesowi UKE instrukcji oraz opisu kalkulacji kosztów, a także sprawozdań z prowadzonej rachunkowości regulacyjnej lub wyników kalkulacji kosztów. Delegacja zawarta w art. 51 wskazuje jedynie terminy przekazywania ww. dokumentów, natomiast zapisy aktu wykonawczego nie stanowią obowiązku regulacyjnego. Proponowane zapisy uzupełniają zapisy ustawy o obowiązki wymienione powyżej. W ust. 7 zrezygnowano z określenia, że przedsiębiorca telekomunikacyjny ponosi koszty publikacji, gdyż zamieszczanie na stronie BIP UKE nie generuje praktycznie żadnych kosztów. Art. 54 ust. 3 Propozycja zmiany ma na celu doprecyzowanie zapisów ustawy i zachowanie spójności terminologii używanej w ustawie oraz poprawienie czytelności jej zapisów. Dodatkowo zmiana ta daje Prezesowi UKE możliwość nałożenia na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego obowiązku publikacji na stronie BIP UKE nie tylko cen detalicznych, ale również opłat stosowanych za dostęp telekomunikacyjny. Art. 54 ust. 4 Proponowana zmiana dostosowuje ust. 4 do ust. 3, który rozszerza zakres publikacji o opłaty stosowane za dostęp telekomunikacyjny. Ponadto mając na względzie, że zmiana ta nakłada na przedsiębiorcę obowiązek publikacji informacji na stronach Urzędu, do których przedsiębiorca nie ma dostępu zaproponowano, aby Prezes UKE w decyzji nakładającej obowiązek publikacji określił termin przekazania dokumentów Prezesowi UKE, w celu ich publikacji na stronie BIP UKE. 6

7 Art. 58a Proponowana zmiana ma na celu zwiększenie ochrony abonenta, z uwagi na to, że obowiązek zapewnienia hermetyzacji sieci spoczywa na przedsiębiorcy telekomunikacyjnym. W związku z tym usługi zrealizowane abonentowi wskutek naruszenia integralności sieci telekomunikacyjnej nie mogą obciążać abonenta, jeżeli naruszenie nastąpiło w sposób od niego niezależny. Art. 60 pkt 8 Proponowana zmiana jest konsekwencją zaproponowanych przepisów z zakresu przeciwdziałania przesyłania spamu (w szczególności treści art. 175g). W związku z powyższym wyraźnie wskazano, iż informacje o potencjalnych działaniach, które usługodawca bdzie mógł podjąć w przypadku zidentyfikowania przesyłania spamu z zakończenia sieci abonenta, powinny obligatoryjnie znaleźć się w regulaminie świadczenia usług. Art. 61 ust. 3 Doprecyzowano obowiązkowy element cennika jakim są szczegółowe informacje/postanowienia dotyczące tego dokumentu. Aktualne brzmienie art. 61 ust. 3 stanowi, że szczegółowe informacje zawarte w cenniku dotyczą wyłącznie stosowanych pakietów cenowych oraz opustów, podczas gdy elementem każdego cennika są lub powinny być szczegółowe informacje/postanowienia dotyczące terminu, od którego obowiązuje cennik lub okresu jego obowiązywania, sposobu naliczania opłat, szczegółowego określenia usług, za które pobierane są opłaty oraz użytkowników, którzy mogą skorzystać z danego cennika, jak również stosowanych pakietów cenowych oraz opustów. Informacje te mają wpływ na wysokość opłat oraz ustalenie ich przedmiotu (za jakie usługi są pobierane) oraz podmiotu (od kogo są pobierane np. wyłącznie abonentów będących konsumentami, abonentów planu standardowego tp itp.). Art. 64, 64a, 64b oraz 65 Projektowana zmiana służy zwiększeniu ochrony konsumentów przed nadużyciami w związku z korzystaniem z usług o podwyższonej opłacie, w szczególności poprzez rozszerzenie obowiązków informacyjnych wobec odbiorców tego rodzaju usług. Z uwagi, iż konsumenci najczęściej za nieprawidłowe świadczenie usług o podwyższonej opłacie winili operatorów telekomunikacyjnych, podczas gdy wielokrotnie odpowiadali oni jedynie za jakość zestawianych połączeń, natomiast za udostępnianie treści odpowiadał zupełnie inny podmiot, w nowelizowanych przepisach wskazano wyraźnie możliwość wystąpienia takiego podziału funkcjonalnego oraz doprecyzowano obowiązki dostawców usług (wskazując tym samym zakres ich odpowiedzialności). Rozszerzono również zakres informowania konsumentów o usłudze o podwyższonej opłacie poprzez wprowadzenie obowiązku informowania przez dostawców tego rodzaju usług na 5 sekund przed rozpoczęciem naliczania opłaty o cenie za minutę połączenia z danym numerem, również w przypadku gdy sposób naliczania opłat ulegnie zmianie w trakcie połączenia. 7

8 Dostawcy tego rodzaju usług zobowiązani zostaną także do podawania do publicznej informacji nie tylko numeru i ceny (brutto) za jednostkę rozliczeniową lecz również nazwy podmiotu realizującego dodatkowe świadczenie. Wprowadzono także przepis warunkujący świadczenie subskrybowanych usług o podwyższonej przy użyciu sieci Internet lub wiadomości SMS/MMS od wyrażenia zgody odbiorcy na otrzymywanie zamówionych treści. Użytkownicy końcowi otrzymali możliwość zablokowania (na wychodzących na numery o podwyższonej opłacie. żądanie) połączeń Wskazano na możliwość wypracowania przez organizacje reprezentujące konsumentów oraz przedsiębiorców telekomunikacyjnych i podmioty dostarczające dodatkowe świadczenia Kodeksu Dobrych Praktyk Świadczenia Usług o Podwyższonej Opłacie oraz określono sposób jego publikacji. Wypracowanie takiego dokumentu pozwoli to na ujednolicenie postępowania dostawców tego rodzaju usług i zwiększenie ochrony konsumentów. Rozszerzeniu uległ katalog niezbędnych informacji, jakie dostawca usługi o podwyższonej opłacie obowiązany jest przekazać Prezesowi UKE, który prowadzi jawny rejestr numerów wykorzystywanych do świadczenia tego rodzaju usług. Skróceniu uległ również minimalny termin, z jakim dostawca usług przekazać musi ww. informacje Prezesowi UKE, co przyspieszy procedurę rozpoczęcia świadczenia usług lub realizowania dodatkowego świadczenia, np. w przypadku kampanii społecznych, akcji charytatywnych, itp. Nowa regulacja ma charakter prokonsumencki.. Po raz pierwszy szczegółowo ustala obowiązki podmiotów świadczących usługę o podwyższonej opłacie. Ze względu na charakter tych usług oraz praktykę wskazującą na brak dostatecznej ochrony konsumentów, zdecydowano się rozszerzyć dotychczasowe obowiązki. Powyższe rozwiązania są kompilacją rozwiązań prawnych stosowanych w innych krajach członkowskich UE. Art. 66 ust. 1, art. 70, art. 71 ust. 1, art. 94 ust. 1, art. 184 ust. 2 pkt 7 Pojęcie strefa numeracyjna nie zostało zdefiniowanie w ustawie PT co powoduje uzasadnione wątpliwości co do znaczenia tego terminu, zwłaszcza z uwagi na zdefiniowanie w tej ustawie pojęcia numeru geograficznego. W związku z powyższym dla zapewnienia spójności terminologii dostosowano ww. przepisy do 2 pkt 22) ustawy. Art. 67 ust. 1 i 2 Zaproponowana zmiana pozwoli na doprecyzowanie sytuacji, w jakiej dostawca publicznie dostępnych usług telefonicznych będzie zobowiązany udostępniać niezbędne dane innym przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Celowo zastosowano pojęcie dane swoich abonentów, które zgodnie z przepisami, mogą być udostępniane. Pojęcie to zobowiązuje dostawcę usług do przekazania danych abonentów, ale wyłącznie tych których dane zgodnie z przepisami mogą być udostępniane, np. w przypadku osób fizycznych wyraziły one zgodę na udostępnianie danych. Powyższe ograniczenie jednocześnie powoduje, że umowę o udostępnianie danych zawiera się z przedsiębiorcą wpisanym do Rejestru Przedsiębiorców Telekomunikacyjnych, posiadającym status dostawcy publicznie dostępnych usług telefonicznych oraz w szczególności posiadającym abonentów. Występuje bowiem olbrzymia różnica między liczbą dostawców wpisanych do rejestru (ok ), a liczbą dostawców posiadających abonentów (ok. 60). Wielu z zarejestrowanych dostawców usług w ogóle nie 8

9 rozpoczyna działalności lub świadczy usługi telekomunikacyjne, ale nie posiada abonentów. W związku z tym, podpisywanie umów o udostępnianiu danych lub wydawanie decyzji przez Prezesa UKE dotyczących wszystkich zarejestrowanych dostawców jest niecelowe; Art. 72 ust. 1 Zmiana jest konsekwencją nieprawidłowej implementacji Dyrektywy o usłudze powszechnej (2002/22/WE) w zakresie podmiotu realizującego obowiązek zapewnienia selekcji i preselekcji. Zmiana polega na wskazaniu, że chodzi o operatora zajmującego znaczącą pozycję rynkową w zakresie rynków: świadczenia usługi przyłączenia do stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej i utrzymania w gotowości do świadczenia usług telekomunikacyjnych dla konsumentów lub świadczenia usługi przyłączenia do stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej i utrzymania w gotowości do świadczenia usług telekomunikacyjnych dla użytkowników końcowych, z wyłączeniem konsumentów. Art. 72 ust. 3 Dodano dodatkową wytyczną, którą powinien się kierować Prezes UKE przy nakładaniu obowiązku, o którym mowa w art. 72 ust. 1 ustawy PT, z uwagi na fakt, iż obowiązek ten powinien być nałożony w drodze decyzji po przeprowadzeniu analizy rynku i w związku z jej wynikiem, a główną przesłanką badaną w tym postępowaniu jest stan konkurencji na rynku usług połączeń telefonicznych świadczonych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej. Art. 79 ust. 1 Art. 79 ust. 1 ustawy Prawo telekomunikacyjne jest związany z implementacją art. 28 dyrektywy 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywa o usłudze powszechnej). Zgodnie z tym przepisem: Państwa Członkowskie zapewniają użytkownikom końcowym z innych Państw Członkowskich możliwość dostępu do numerów niegeograficznych na ich terytorium w przypadku gdy jest to technicznie i ekonomicznie możliwe, z wyjątkiem przypadków, gdy wywołany abonent zdecydował, z powodów handlowych, ograniczyć wywołania przychodzące z określonych obszarów geograficznych.. Natomiast rec. 38 Dyrektywy stanowi: Dostęp użytkowników końcowych do wszystkich zasobów numeracji we Wspólnocie jest zasadniczym warunkiem wstępnym dla jednolitego rynku. Powinien on obejmować numery telefoniczne bezpłatne, o stawkach specjalnych oraz inne numery niegeograficzne, z wyjątkiem przypadków, w których wywoływany abonent postanowił, z powodów handlowych, ograniczyć dostęp z pewnych obszarów geograficznych. Taryfy pobierane od wywołującego spoza danego Państwa Członkowskiego nie muszą być takie same jak w przypadku wywołującego z terytorium tego Państwa Członkowskiego.. Wyżej wymieniony przepis dyrektywy dotyczy połączeń międzynarodowych połączeń od użytkowników końcowych inicjujących połączenie z terytorium jednego państwa członkowskiego do użytkowników numerów niegeograficznych zlokalizowanych na terytorium innego państwa członkowskiego, przy czym obowiązek z art. 28 dotyczy państwa członkowskiego docelowego dla tych połączeń (państwa członkowskiego, na którego 9

10 terytorium znajdują się te numery niegeograficzne) - warto zwrócić uwagę, że połączenia te są połączeniami do użytkowników numerów niegeograficznych a nie pomiędzy użytkownikami. W związku z tym, realizacją takiego obowiązku państwa członkowskiego powinno być zobowiązanie operatorów sieci, w którym funkcjonuje taki numer niegeograficzny (państwa członkowskiego docelowego) do stworzenia warunków przyjmowania połączeń kierowanych do tych numerów z zagranicy. W treści art.. 28 dyrektywy nie ma obowiązków odnośnie połączeń krajowych do numerów niegeograficznych. Z treści art. 79. ust 1 ustawy Prawo telekomunikacyjne wynika, że Polska jako zobowiązane państwo członkowskie docelowe realizuje przepis art. 28 dyrektywy o usłudze powszechnej poprzez nałożenie na operatorów publicznej sieci telefonicznej obowiązku zapewnienia możliwości realizowania przez użytkowników końcowych połączeń z terytorium innego kraju członkowskiego do numerów niegeograficznych w Polsce. Obowiązek ten obciąża wszystkich operatorów w Polsce, których sieci uczestniczą w realizacji połączeń z zagranicy operatorów przyjmujących połączenie od partnera zagranicznego, operatorów tranzytujących takie połączenia w Polsce i przede wszystkim operatorów docelowych dla numerów niegeograficznych. W tej części treść art. 79 ust. 1 nie budzi wątpliwości. Zakres regulacji art. 79 ust. 1 ustawy Prawo telekomunikacyjne dotyczy jednak szerszego katalogu połączeń obejmuje także połączenia realizowane przez użytkowników końcowych swojej sieci operatora. I jeśli są to połączenia do numerów niegeograficznych realizowane wewnątrz sieci zobowiązanego operatora to taka regulacja nie budzi wątpliwości, gdyż sieć inicjująca i docelowa to ta sama sieć i ten sam operator (chociaż w gruncie rzeczy taka regulacja jest zbyteczna). Jednakże przepis inaczej traktuje połączenia krajowe inicjowane przez użytkownika końcowego jednej sieci do numerów niegeograficznych w innej sieci krajowej. W takim przypadku zobowiązanym z art. 79 ust. 1 jest operator sieci, z której są inicjowane połączenia a operator docelowy nie jest obciążony obowiązkiem stworzenia warunków do korzystania z usług pod numerami niegeograficznymi osiąganymi w jego sieci przez użytkowników końcowych innych sieci krajowych odmiennie niż dla połączeń z zagranicy. Istnienie obowiązku stworzenia warunków przez operatora docelowego wydaje się kluczowe. Zgodnie bowiem z treścią przytoczonego rec. 38 Taryfy pobierane od wywołującego spoza danego Państwa Członkowskiego nie muszą być takie same jak w przypadku wywołującego z terytorium tego Państwa Członkowskiego., co może oznaczać, że taryfy połączeń krajowych do numerów niegeograficznych muszą być takie same. Jeśli tak to w odniesieniu do niektórych usług (np. freephone) jedynie od operatora docelowego zależy czy połączenia takie realizowane z sieci o wyższych stawkach za rozpoczynanie połączeń mogą osiągnąć rentowność (np. z sieci komórkowych). Takiego ryzyka nie ma dla połączeń z zagranicy, gdyż tu taryfy nie muszą być takie same. W takiej sytuacji brak obowiązku stworzenia warunków przez operatora docelowego do korzystania z usług pod numerami niegeograficznymi osiąganymi w jego sieci przez użytkowników końcowych innych operatorów krajowych jest niewłaściwy. Art. 80 ust. 6 W ust. 6 przedmiotowego przepisu wydłużono z 12 do 24 miesięcy okres, za który abonent może żądać szczegółowego wykazu wykonanych usług telekomunikacyjnych ze względu na ochronę abonenta. Art. 81 ust. 1 i 3 oraz art. 103 ust.1 Zmiana w ust. 1 polega na zmianie definicji usługi powszechnej na bardziej ogólną, mając na względzie, że szczegółowy katalog usług wchodzących w jej skład, określony jest w ust

11 Nowe brzmienie art. 81 ust. 3 obejmuje następujące zmiany: a) pogrupowanie usług wchodzących w skład usługi powszechnej, w sposób który zapewni prawidłowy wybór przedsiębiorcy wyznaczonego do świadczenia poszczególnych usług wchodzących w skład usługi powszechnej oraz sposób obliczania kosztu netto jej świadczenia, b) zapewnienie spójności terminologicznej z art. 103 w zakresie ogólnokrajowego spisu abonentów i usługi ogólnokrajowego biura numerów. Wprowadzenie ogólnokrajowego biura numerów i ogólnokrajowego spisu abonentów do katalogu usługi powszechnej, wynika z zapisów dyrektywy o usłudze powszechnej, a ponadto spowoduje usprawnienie i skrócenie procedury wyznaczania przedsiębiorcy telekomunikacyjnego do świadczenia przedmiotowych usług. Powyższa zmiana dodatkowo spowoduje, że przedsiębiorca wyznaczony do świadczenia ogólnokrajowego biura numerów i ogólnokrajowego spisu abonentów będzie wybierany w drodze konkursu albo procedury z art. 83, a nie w drodze odrębnej dodatkowej decyzji. Art. 81 ust. 4 W ust. 4 zmieniono definicję głównej lokalizacji dodając, że może ona być również nieruchomością, w której przyłączenie pojedynczego zakończenia sieci wymaga przedstawienia pisemnej zgody jej właściciela, użytkownika wieczystego lub członka spółdzielni mieszkaniowej. Art. 81 ust. 6 W związku z wprowadzeniem ogólnokrajowego biura numerów i ogólnokrajowego spisu abonentów do katalogu usługi powszechnej, nastąpiło rozszerzenie zakresu rozporządzenia o pkt. 4 i uległa zmianie wytyczna do tego rozporządzenia. Art. 82 Proponuje się, aby kryterium wyboru przedsiębiorcy wyznaczonego w drodze konkursu był m.in. koszt netto świadczenia usługi powszechnej, a nie jak dotychczas tylko koszt jej świadczenia. Ponadto w związku z występowaniem w ustawie w rozdziale 2 dział III pojęcia koszt netto świadczenia usługi powszechnej dodano ustęp 4a, gdzie zamieszczono definicję kosztu netto świadczenia usługi wchodzącej w skład usługi powszechnej oraz kosztu netto świadczenia usługi powszechnej W celu ujednolicenia podejścia do obliczania kosztu netto zgodnie z przepisami dyrektywy o usłudze powszechnej (Załącznik IV część A przedostatnie zdanie), pojęcie koszt netto świadczenia usługi wchodzącej w skład usługi powszechnej zostało zdefiniowane jako całkowity koszt netto wynikający z nałożenia na operatora obowiązku świadczenia usługi wchodzącej w skład usługi powszechnej, zaś pojęcie koszt netto świadczenia usługi powszechnej zdefiniowano jako sumę kosztów netto poszczególnych usług wchodzących w skład usługi powszechnej. Art

12 Dotychczas nie zostały określone przypadki, kiedy Prezes UKE stwierdza brak rozstrzygnięcia konkursu. Proponowany przepis likwiduje lukę prawną. W przypadku procedur, określonych w art. 83, które stosuje się jeżeli w drodze konkursu nie zostanie wyłoniony przedsiębiorca wyznaczony, zaproponowano rezygnację z wyboru tego przedsiębiorcy na podstawie znaczącej pozycji rynkowej, ze względu na problemy interpretacyjne w przypadku zastosowania tej procedury oraz jej czasochłonność. W przypadku braku przedsiębiorcy wyznaczonego w drodze konkursu wystarczającą procedurą, spełniającą wymogi jak skuteczność, obiektywność, przejrzystość i niedyskryminacja, jest tryb wskazany w art. 83 ust. 2. Art. 84 Przepis został doprecyzowany. W obowiązującym stanie prawnym Prezes publikuje listę przedsiębiorców wyznaczonych. Zastąpiono obowiązek publikacji listy obowiązkiem publikacji decyzji z uwagi na fakt, iż publikacja rozstrzygnięcia jest podaniem do publicznej wiadomości, poza wskazaniem przedsiębiorcy wyznaczonego do świadczenia usługi powszechnej, ogółu obowiązków, które zostały na niego nałożone, co z punktu widzenia abonentów jest istotne. Art. 85 Zmiana ma na celu doprecyzowanie, iż warunki świadczenia usługi powszechnej są określane w decyzji wyznaczającej przedsiębiorcę do świadczenia tej usługi. Jest to istotne w szczególności ze względu na określany, w ramach warunków jej świadczenia, termin rozpoczęcia świadczenia usługi. Z tym terminem powstają wszelkie ustawowe uprawnienia oraz obowiązki związane ze świadczeniem usługi powszechnej. Art. 90 Zmiana ma charakter porządkowy i polega na uregulowaniu w jednym przepisie sposobu ustalania cen usługi powszechnej i usługi, której mowa w art. 81 ust. 5 Prawa telekomunikacyjnego. Obecnie uregulowania te są zawarte w dwóch przepisach art. 90 i art. 91 ust. 1. Art. 95 Proponuje się, aby Prezes UKE ustalał dopłatę w wysokości sumy kosztu netto usług świadczonych przez przedsiębiorcę wyznaczonego do świadczenia usługi powszechnej, wchodzących w skład usługi powszechnej. Koszt netto świadczenia usług wchodzących w skład usługi powszechnej dotyczyć będzie tylko kosztów, których przedsiębiorca wyznaczony nie poniósłby, gdyby nie miał obowiązku świadczenia usługi powszechnej. Proponowany przepis ust. 4 doprecyzowuje, że minister właściwy do spraw łączności, przy ustalaniu w drodze rozporządzenia sposobu obliczania kosztu netto usługi powszechnej, powinien uwzględnić nie tylko przepisy unijne ale również praktykę krajów członkowskich Unii Europejskiej.. Metodologia i sposób obliczania kosztu netto wynikają wprost z rozwiązań stosowanych przez kraje członkowskie Unii Europejskiej. Obowiązujące obecnie rozporządzenie w tej sprawie uwzględnia takie podejście, a proponowany zapis tylko to 12

13 potwierdza. W związku z powyższym nie jest konieczne wydanie nowego rozporządzenia w związku z wejściem w życie niniejszej ustawy. Art. 96 Prezes UKE w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku o dopłatę, będzie mógł weryfikować koszt netto i w zależności od wyników tej weryfikacji będzie przyznawać w drodze decyzji ustaloną kwotę dopłaty albo odmówi jej przyznania. Z uwagi na rozmiar i skomplikowany charakter przeprowadzanych analiz dokumentacji przedłożonej przez przedsiębiorcę wyznaczonego do świadczenia usługi powszechnej, należy umożliwić Prezesowi UKE powołanie podmiotu dysponującego wiedzą i doświadczeniem. Weryfikacja kosztu netto przez Prezesa UKE oraz przeprowadzenie wnikliwej analizy dokumentacji przedkładanej przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego z pomocą powołanego przez Prezesa UKE podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych, jest czynnością niezmiernie skomplikowaną i czasochłonną i dlatego przedłuża się okres tej weryfikacji do 6 miesięcy. Ponadto dodano ust. 3a, który daje Prezesowi UKE możliwość zasięgnięcia w trakcie procesu weryfikacji wyliczonego przez przedsiębiorcę wyznaczonego kosztu netto opinii przedsiębiorców zobowiązanych do udziału w pokryciu dopłaty. Zmiana ust. 4 polega na doprecyzowaniu jego brzmienia. Art. 98 ust. 2 Proponowana zmiana zapisu art. 98 ust. 2 jednoznacznie wskazuje rok, na podstawie którego weryfikuje się przychody operatorów, którzy biorą udział w dopłacie do kosztu netto. Art. 99 ust. 5, uchylenie art. 191 Znikome zainteresowanie podmiotów zewnętrznych nabyciem Dziennika Urzędowego UKE i strata finansowa Urzędu z tym związana powoduje, że należy zrezygnować z tego publikatora na rzecz urzędowego publikatora teleinformatycznego jakim jest Biuletynu Informacji Publicznej UKE. Art. 101 Poprawka ma na celu wyeliminowanie nieścisłości interpretacyjnych wynikających z dotychczasowego brzmienia przepisów. Art. 103 Zmiana brzmienia art. 103 wynika z wprowadzania usługi ogólnokrajowego spisu abonentów i usługi ogólnokrajowego biura numerów do katalogu usługi powszechnej. Art. 108a Celem niniejszego przepisu, z uwagi na treść art ustawy Kodeks cywilny, jest zwiększenie ochrony abonentów będących konsumentami, jako słabszej strony stosunku 13

14 prawnego, poprzez zagwarantowanie im czasu odpowiedniego do skutecznego rozstrzygnięcia potencjalnego sporu z dostawcą usług w drodze postępowania reklamacyjnego, mediacyjnego lub polubownego przed Prezesem UKE. Z uwagi na stosowaną przez dostawców usług praktykę natychmiastowego odsprzedawania wierzytelności firmom windykacyjnym po negatywnym rozpatrzeniu reklamacji, abonenci zostają pozbawieni możliwości wyjaśnienia wszystkich okoliczności reklamacji, co niejednokrotnie miałoby bezpośredni wpływ na pozytywne rozpatrzenie reklamacji przez dostawców usług. W świetle proponowanego przepisu z jednej strony dostawcy usług w sposób rzetelny będą rozpatrywać wszytkie wpływające reklamacje, z drugiej zaś strony chętniej będą korzystać z drogi mediacyjnej bądź polubownej, która doprowadzi do szybkiego rozstrzygnięcia sporu z abonentem. Art. 111 oraz art. 114 ust. 2, 3 pkt. 1, 7, 7a-7c i 8 oraz art. 10 ustawy nowelizującej W obecnie obowiązującej ustawie przewidziano 3 kategorie użytkowania częstotliwości: cywilną, rządową oraz cywilno-rządową. W projekcie nowelizacji proponuje się zastąpienie ich następującymi kategoriami:,,cywilną, wojskową i cywilno-wojskową. Zaproponowany podział ma być lepiej dostosowany do sposobu organizacji krajowego systemu gospodarowania częstotliwościami radiowymi poprzez jednoznaczne przyporządkowanie poszczególnych zakresów częstotliwości organom odpowiedzialnym za gospodarowanie nimi oraz wydawanie stosownych uprawnień: Prezesa UKE w przypadku częstotliwości oznaczonych w Krajowej Tablicy Przeznaczeń Częstotliwości jako cywilne oraz cywilno-wojskowe, przy czym w tym drugim przypadku konieczne będzie dokonanie uzgodnień z MON. MON w przypadku częstotliwości oznaczonych w Krajowej Tablicy Przeznaczeń Częstotliwości jako wojskowe. Jednoznaczne wydzielenie kategorii wojskowego wykorzystania częstotliwości uzasadnia się specyficznymi potrzebami sił Zbrojnych RP, a w szczególności koniecznością harmonizacji częstotliwości niezbędnych dla wykonywania zobowiązań sojuszniczych w ramach Organizacji Paktu Północnoatlantyckiego. Proponowane zmiany legislacyjne stanowią w tym wypadku jedynie odzwierciedlenie obecnego stanu faktycznego, w którym MON (za pośrednictwem swojej jednostki organizacyjnej Wojskowego Biura Zarządzania Częstotliwościami) prowadzi bieżącą koordynację częstotliwości wykorzystywanych dla potrzeb Sił Zbrojnych RP oraz jednostek sił zbrojnych państw sojuszniczych, przebywające czasowo na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Istotne znaczenie ma tu fakt dużego zapotrzebowania na częstotliwości ze strony wymienionych użytkowników oraz konieczność dochowania szczególnych procedur w procesie ich uzgadniania. Analogicznie w stosunku do częstotliwości określanych jako cywilne rolę podmiotu koordynującego pełnić będzie Prezes UKE. W przypadku częstotliwości określanych jako cywilno-wojskowe rolę podmiotu koordynującego pełnić będzie Prezes UKE, przy czym ciążyć będzie na nim obowiązek dokonania uzgodnień z MON. Rozwiązanie takie ma na celu właściwe uwzględnienie w procesie gospodarowania częstotliwościami tych zakresów, dla których nie można w sposób jednoznaczny przypisać dla obszaru całego kraju kategorii użytkowania wojskowego lub cywilnego. Docelowo w drodze kolejnych nowelizacji Krajowej Tablicy Przeznaczeń 14

15 Częstotliwości powinno dążyć się do zmniejszenia ilości częstotliwości określanych jako cywilno-wojskowe. Określenie, do której kategorii zaliczany jest dany zakres częstotliwości będzie odbywało się bez zmian w stosunku do stanu obowiązującego w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie Krajowej Tablicy Przeznaczeń Częstotliwości wydawanej na podstawie art. 111 ust. 3 ustawy. Należy mieć przy tym na uwadze, że po wejściu w życie ustawy zapisy rozporządzenia zostaną w całości dostosowane do nowych kategorii wykorzystania częstotliwości. W myśl proponowanych zmian każdy użytkownik po spełnieniu przesłanek ustawowych będzie miał prawo do uzyskania prawa do wykorzystania częstotliwości z dowolnej kategorii ( cywilnej wojskowej lub cywilno-wojskowej ), przy czym przypisanie danego zakresu częstotliwości do jednej z nich determinuje wyłącznie tryb postępowania w danej sprawie. W przypadku podmiotu cywilnego (przedsiębiorcy telekomunikacyjnego) w każdym z obydwu przypadków zwraca się on z wnioskiem Prezesa UKE, który w przypadku częstotliwości wojskowych lub cywilno-wojskowych dokonuje dalszych uzgodnień z MON. Rozwiązanie takie stanowi usankcjonowanie dotychczasowej praktyki, która jednak nie była w sposób dostatecznie precyzyjny określona w przepisach. W szczególności wątpliwości budziła kwestia kompetencji w zakresie gospodarowania częstotliwościami dotychczas określanymi jako cywilno-rządowe, co przyjęto jako argument za usunięciem tej kategorii użytkowania. Podmioty określone w art. 4 pkt 2-8 będą użytkowały częstotliwości w oparciu o decyzje o prawie do wykorzystania częstotliwości wydawane przez Prezesa UKE. Rozwiązanie takie również sankcjonuje dotychczasową praktykę, jednocześnie porządkując kwestie tytułu prawnego tych podmiotów do wykorzystania częstotliwości, co w powiązaniu jednoznacznym wskazaniem, że Prezes UKE organem właściwym w zakresie gospodarowania częstotliwościami użytkowanymi przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych oraz podmioty określone w art. 4 pkt 2-8, powinno przyczynić się do ogólnego zwiększenia efektywności oraz uelastyczniena wykorzystania częstotliwości. Projekt przewiduje wyłączenie spod obowiązku rezerwacji częstotliwości użytkowanych przez podmioty wskazane w art. 4 z zastrzeżeniem, że będą one wykorzystywane dla wykonywania ich ustawowych zadań i obowiązków. Celem takiej regulacji jest zapewnienie, aby wykorzystanie częstotliwości dla wykonywania zadań na rzecz obronności, zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz ochrony zdrowia i życia przez te organy, nie skutkowało koniecznością rozpisywania przez Prezesa UKE przetargów, w których stosowne wnioski tych organów byłyby rozpatrywane i oceniane na zasadach przewidzianych dla podmiotów planujących komercyjne wykorzystanie częstotliwości. Art. 112 ust. 2 Nowelizacja ustawy Prawo telekomunikacyjne wynikająca z wejścia w życie ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i kompetencji organów państwowych właściwych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji (Dz. U. Nr 267 poz. 2258) eliminuje pojęcie rozprowadzania i wprowadza jedynie pojęcie rozpowszechniania programów w przypadku emisji w technologii analogowej, i odwrotnie, w przypadku emisji w technologii cyfrowej eliminuje pojęcie rozpowszechniania i wprowadza jedynie pojęcie rozprowadzania programów. Analizując obowiązujące definicje rozprowadzania i rozpowszechniania zawarte w art. 4 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, a także mając na uwadze proponowane zmiany tych definicji w ramach niniejszej ustawy, 15

16 można stwierdzić, iż zarówno w przypadku emisji w technologii analogowej jak i cyfrowej może zachodzić proces rozpowszechniania i rozprowadzania programów. Ponadto ze wspomnianych definicji wynika, że nie można rozprowadzać programu, który nie jest rozpowszechniany. Dlatego uzupełnieniu o pojęcie rozprowadzania uległ przepis art. 112 ust. 2 ustawy Pt. Art. 113 ust. 1 i 2 Określenie szczegółowych warunków wykonywania określonych służb radiokomunikacyjnych w przewidzianych dla nich zakresach częstotliwości, z uwzględnieniem wymagań stosowanych przy określaniu Krajowej Tablicy Przeznaczeń Częstotliwości powinno zostać uwzględnione w rozporządzeniu określającym zakres urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia. Z tych względów należy uchylić przepis art. 113 ust. 1 ustawy. Również dalsze utrzymywanie w mocy przepisu art. 113 ust. 2 nie jest celowe z tego względu, że szczegółowe warunki wykorzystywania zakresów częstotliwości przeznaczonych dla urządzeń używanych w przemyśle, medycynie lub nauce, z uwzględnieniem wymagań przyjmowanych przy określaniu Krajowej Tablicy Przeznaczeń Częstotliwości, powinny zostać także określone w rozporządzeniu, wydawanym na podstawie art. 144 ust. 3 Art. 114 ust. 2 i art. 116 ust. 1 Biorąc pod uwagę argumentację że w przypadku emisji programów radiowych lub telewizyjnych oprócz rozprowadzania może mieć miejsce także proces rozpowszechniania, a także mając na względzie spójność z art. 115 ust 3., dodaje się w art. 114 ust. 2 i art. 116 ust. 1 pkt 1 po słowie rozprowadzania sformułowanie lub rozpowszechniania w sposób cyfrowy. Art. 114 ust. 2a, uchylenie ust. 3 pkt 7 Zmiana ma na celu uregulowanie sytuacji w której Prezes UKE będzie uprawniony do odmowy dokonania rezerwacji, jeżeli istnieje zagrożenie, że jej dokonanie będzie prowadziło do nieefektywnego wykorzystania widma. Art. 114 ust. 3 Określanie lokalizacji stacji nadawczej nie zawsze jest konieczne przy planowaniu częstotliwości w ramach radiodyfuzji. Przyjmuje się, że wystarcza określanie obszarów pokrycia konkretną częstotliwością (allotment), i stąd propozycja dostosowania przepisu do wymagań praktyki oraz porozumień międzynarodowych. Art. 114 ust. 3 pkt 3, uchylenie pkt 6, art. 115 ust. 2 pkt 2 16

17 Przesłanka taka zapewni spójność ze zmianą proponowaną w art Dostępność częstotliwości nie oznacza możliwości zapewnienia kompatybilności pomiędzy systemami (pracującymi i planowanymi), w tych samych lub sąsiednich zakresach częstotliwości. Niejednokrotnie okazuje się, że uważane za dostępne częstotliwości dla określonej lokalizacji lub systemu radiokomunikacyjnego będą niedostępne dla innego systemu Art. 114 ust. 3 pkt 4 Z punktu widzenia przepisów międzynarodowych nie zawsze konieczne jest koordynowanie częstotliwości na poziomie uprawnienia tak ogólnego, jak rezerwacja częstotliwości. W większości przypadków rezerwacji częstotliwości nie można uzgadniać, gdyż nie ma stacji, która mogłaby być przedmiotem uzgodnień. Ponadto zaproponowana redakcja tego przepisu spowoduje ograniczenie obowiązku międzynarodowych uzgodnień częstotliwości do przypadków, gdy taki obowiązek wynika z międzynarodowych przepisów radiokomunikacyjnych lub umów międzynarodowych. Art. 114 ust. 5 Co 4-5 lat odbywa się Światowa Konferencja Radiokomunikacyjna WRC, która wprowadza zmiany w światowej tablicy przeznaczeń częstotliwości (Regulamin Radiokomunikacyjny Międzynarodowego Związku Radiokomunikacyjnego). Udzielanie rezerwacji na zbyt długi okres czasu, np. 25 lat, mogłoby blokować wdrożenie ustaleń z Konferencji WRC. Pewność korzystania z nabytego prawa wzmacnia uprawnienie do ponownego uzyskania rezerwacji częstotliwości w trybie bezprzetargowym. Wydaje się, że zaproponowany przepis przywraca balans między uprawnieniem z tytułu rezerwacji, a możliwościami Prezesa UKE do prowadzenia efektywnej gospodarki widmem częstotliwości, z uwzględnieniem przepisów międzynarodowych. Art. 114 ust. 6a-6c Aby zwiększyć efektywność wykorzystania częstotliwości oraz ułatwić praktyczne rozwiązywanie sporów wynikających ze współkorzystania z częstotliwości konieczne jest ustanowienie zaproponowanej powyżej kompetencji regulacyjnej Prezesa UKE. W miarę postępu technologicznego zwiększają się możliwości techniczne współkorzystania z tej samej częstotliwości przez różne podmioty dla takich samych lub różnych usług, na tym samym terenie. Upowszechnianie się rozwiązań technicznych nie nadąża za możliwościami regulacyjnymi i procedurami prawnymi, pozwalającymi na rozstrzyganie ewentualnych konfliktów, jakie mogą rodzić się w wyniku współkorzystania z częstotliwości. Wprowadzenie stosownych mechanizmów jest wynikiem rosnącego zapotrzebowania na widmo częstotliwości. Art. 115 ust. 3 W art.115 ust 3 pkt 1), 2) i 3) proponuje się zastąpić słowo sygnał multipleksu słowem multipleks aby zachować spójność z proponowaną definicją multipleksu w art. 4 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji. Dodatkowo w punkcie 1 proponuje się zastąpić słowo tworzących na wchodzących w skład aby uniknąć ewentualnej interpretacji artykułu, iż multipleks składa się tylko z programów telewizyjnych lub radiofonicznych. W rzeczywistości w skład multipleksu wchodzą również usługi dodatkowe. Ponadto proponuje się takie brzmienie punktu 1, które 17

18 zapewnia Prezesowi UKE możliwość określenia minimalnego procentowego udziału programów w multipleksie, które może być konieczne w rezerwacjach częstotliwości na pierwsze emisje cyfrowe (tzw. okres przejściowy) w związku z ograniczonymi zasobami częstotliwości. Wykreśla się w punkcie 2 i 3 pojęcie audiowizualnych składników sygnału multipleksu, w związku z nowym brzmieniem punktu 1 niniejszego artykułu. Dodatkowo proponuje się nowe brzmienie punktu 3, które zapewnia Prezesowi UKE możliwość określenia i nałożenia ograniczenia procentowego udziału usług dodatkowych w multipleksie, aby uniknąć sytuacji, w której w skład multipleksu wchodziłyby w znacznej mierze te usługi ( np. Internet ) kosztem ilości lub jakości programów radiowych lub telewizyjnych. Ponadto proponuje się wykreślenie punktu 4), gdyż wymóg określenia w rezerwacji obszaru wykorzystywania częstotliwości wynika z art. 115 ust. 1 pkt 3. Art. 116 ust 2 i 2a Powyższa zmiana umożliwi zmniejszenie czasu potrzebnego na rozpatrzenie wniosku o rezerwację częstotliwości. W chwili obecnej Prezes UKE, ogłasza na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Komunikacji Elektronicznej stan zajętości częstotliwości. Jeżeli dostępna częstotliwość jest ogłoszona przez okres kilku miesięcy i nie wpływają na nią wnioski rezerwację częstotliwości, a zaraz po ogłoszeniu składają wnioski o zainteresowaniu inne podmioty, to często mamy do czynienia z próbami zablokowania konkurencji niż z rzeczywistą chęcią wykorzystania częstotliwości. Ogłaszanie stanu zajętości częstotliwości jest już dokonywane przez Prezesa UKE i nie wymaga wdrożenia specjalnych przepisów dostosowujących, Art. 116 ust. 7 Proponuje się jednoznacznie uregulować sytuację dotyczącą zmian w zakresie rezerwacji częstotliwości, poprzez określenie, w jakim przypadku zmian w rezerwacji przetarg lub konkurs jest konieczny, co a contrario pozwoli wnioskować kiedy możliwe jest dokonanie zmiany rezerwacji bez przeprowadzania przetargu lub konkursu. Usunie to obecny problem interpretacji przepisów dotyczących obowiązku przeprowadzania przetargu lub konkursu w zakresie zmiany rezerwacji częstotliwości polegającej na modyfikacji poszczególnych składników uprawnienia (np. służby), przy zachowaniu jednak zakresu użytkowanej częstotliwości. Obecny przepis art. 116 ust. 7 mówiący o odpowiednim stosowaniu procedury przetargowej albo konkursowej do wszelkich zmian rezerwacji częstotliwości jest przedmiotem sporów Art. 116 ust. 11 W związku z istniejącymi w aktualnym stanie prawnym pewnymi wątpliwościami czy Prezes UKE może ogłaszać przetargi definiując obszary inaczej, niż wynikałoby to ze złożonych wniosków, (np. połączyć kilka wniosków do jednego przetargu, celem efektywnego wykorzystania widma częstotliwości), oraz czy możliwe jest ogłaszanie przetargów w wyniku własnej inicjatywy Prezesa, bez uprzednich wniosków o rezerwację, a w wyniku oceny własnej Prezesa, w zakresie potencjalnego zainteresowania określonym zasobem częstotliwości proponuję w przepisach ustawy wyraźnie przewidzieć taką możliwość dla Prezesa UKE. 18

19 Art. 118 ust. 4 i 5 Zmiany zaproponowane w niniejszym punkcie precyzują zasady współpracy pomiędzy Prezesem UKE a KRRiT w kwestii warunki uczestnictwa w konkursie w zakresie dodatkowych obowiązków i zadań przedsiębiorcy dotyczących zawartości programowej, w tym warunków dotyczących transmisji obowiązkowej, przy uwzględnieniu pozaekonomicznych interesów narodowych dotyczących kultury, języka i pluralizmu mediów. Art. 123 ust. 1 pkt 4, art. 147 ust. 3 pkt 3 Zaproponowane przepisy mają na celu urealnienie możliwości egzekucyjnych Prezesa UKE w odniesieniu do częstotliwości niewykorzystywanych. Zdaniem Prezesa UKE niezgodne z polskim porządkiem prawnym jest utrzymywanie stanu niezgodnego z decyzją administracyjną przez okres 12 lub 6 miesięcy. Określanie najpóźniejszego terminu rozpoczęcia wykorzystywania częstotliwości powinno nastąpić w decyzji administracyjnej, i po tym terminie Prezes UKE powinien móc od razu prowadzić kontrolę rozpoczęcia wykorzystania, nie zaś czekać kolejne 12 lub 6 miesięcy, aż podmiot dostosuje się do postanowień decyzji. Omawiany przepis budził też wątpliwości w przypadku wnioskowania przed podmiot uprawniony z decyzji o zmianę terminu, o którym mowa w art. 115 ust. 1 pkt 5, bowiem wniosek o zmianę mógł być zawsze złożony nawet pod koniec okresu 12 czy 6 miesięcy, i wówczas w przypadku pozytywnego rozpatrzenia, przedłużał niewykorzystywanie częstotliwości o kolejne 12 (6) miesięcy. Art. 123 ust. 7 pkt 5 Z dniem 1 stycznia 2001 roku na podstawie art. 142 pkt 3 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. - Prawo telekomunikacyjne ( Dz. U. Nr 73 poz. 852 z późn. zm.) przydziały częstotliwości zawarte w koncesjach na rozprowadzanie lub rozpowszechnianie programów telewizyjnych lub radiofonicznych, udzielonych przez Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stały się z mocy prawa rezerwacjami częstotliwości. Powyższy przepis miał również zastosowanie do przydziału częstotliwości dokonanego w objętej niniejszym postępowaniem koncesji. Z kolei na skutek dodania, w art. 37 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2531, z późn. zm.), z dniem 14 stycznia 2006 r., na mocy art. 6 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i kompetencji organów państwowych właściwych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji (Dz. U. Nr 267, poz. 2258), ust. 3a, kompetencje w zakresie dokonywania, zmiany i cofania rezerwacji częstotliwości wymaganych do rozpowszechniania programów radiofonicznych lub telewizyjnych zostały przeniesione na Prezesa UKE. Zgodnie z tym przepisem Jeżeli do rozpowszechniania programów radiofonicznych lub telewizyjnych jest wymagana rezerwacja częstotliwości, Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej dokonuje jej niezwłocznie na rzecz nadawcy, który uzyskał koncesję. Do dokonywania, wprowadzania zmian lub cofania rezerwacji częstotliwości stosuje się przepisy art. 114 i 115 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne oraz nie stosuje się przepisów art. 116 tej ustawy. 19

20 W obecnym stanie prawnym podmiot rozpowszechniający programy radiofoniczne lub telewizyjne obowiązany jest uzyskać koncesję i rezerwację częstotliwości. Postępowania administracyjne w sprawie udzielenia, zmiany lub cofnięcia koncesji oraz rezerwacji częstotliwości są prowadzone niezależnie. Jednakże brakuje wystarczającego powiązania pomiędzy tymi postępowaniami, zwłaszcza w kwestii kolejności uzyskiwania poszczególnych licencji oraz szczególnie w przypadku cofnięcia koncesji na rozpowszechnianie programów radiofonicznych lub telewizyjnych i cofnięciem rezerwacji. Proponowana zmiana ma na celu uporządkowanie tych kwestii. Art. 123 ust. 10 Skrócenie terminu ma na celu przyspieszenie procedury wydawania decyzji rezerwacyjnych, wobec znacznego wzrostu zainteresowania widmem częstotliwości i dynamiki rozwoju usług telekomunikacyjnych. Art. 132 ust. 2 W art. 132 ust. 2 doprecyzowano terminologię dotyczącą formatu szerokoekranowego. Art. 132 ust. 3 i art. 132 ust. 4 Z upoważnienia zawartego w art. 132 ust. 3 wyodrębniono w formie fakultatywnego upoważnienia zawartego w nowym art. 132 ust. 4 delegację do wydania rozporządzenia w sprawie wymagań techniczno-eksploatacyjnych dla odbiorników służących do odbioru cyfrowych transmisji radiofonicznych. Zabieg ten ma na celu elastyczne, uwzględniające sytuację rynkową, podejście do opracowania ww. wymagań oddzielnie dla cyfrowych odbiorników telewizyjnych i radiofonicznych. Art. 133 ust. 3 Zmiana uwzględnia kompetencje KRRiT w zakresie systemów dostępu warunkowego i nakłada na ministra właściwego ds. łączności wydania fakultatywnego rozporządzenia ws. tych systemów w porozumieniu z KRRiT. Art. 136 ust. 1 Zmiana uwzględnia kompetencje KRRiT w zakresie interfejsu programu aplikacyjnego (API) i elektronicznego przewodnika po programach (EPG) i nakłada na Prezesa UKE obowiązek wydania fakultatywnej decyzji ws. API i EPG w porozumieniu z KRRiT. Art. 140 ust. 3 Zmiana ma na celu usunięcie wątpliwości co do znaczenia obecnie obowiązującego określenia "użytkownik nieruchomości", które może może być interpretowane ten sposób, że chodzi wyłącznie o podmiot, któremu przysługuje prawo użytkowania wieczystego bądź prawo użytkowania (art Kodeksu cywilnego). Wątpliwości takie pojawiły się w praktyce stosowania prawa, w tym również w orzecznictwie sądowym. 20