Udany wjazd na giełdę

Transkrypt

1 Magazyn Pracowników PKP CARGO Nr 4 (22) 2013 Udany wjazd na giełdę str. 3-5 Adam Purwin pełniącym obowiązki prezesa Zarządu PKP CARGO Więcej na str. 2 BIZNES Cała wiedza o taborze REPORTAŻ Terminal we Franowie tuż przed otwarciem HOBBY Pobiegliśmy na siódemkę! str. 9 str. 10 str. 22

2 NEWS PO KOLEI JACEK WNUKOWSKI zastępca dyrektora Biura Promocji (CCP) Adam Purwin pełniącym obowiązki prezesa Zarządu W dniu r. Łukasz Boroń prezes Zarządu PKP CARGO złożył rezygnację z pełnionej przez niego funkcji ze skutkiem natychmiastowym. Klimatyka Powrót kontroli na wewnętrznych granicach Polski z UE. Eksterytorialny status Stadionu Narodowego, a pod jego dachem fruwający jastrząb dla odstraszania gołębi. Do tego świetlne hasła Greenpeace u na kominach kilku polskich elektrowni. W tak niezwykłych okolicznościach zaczynał się szczyt klimatyczny ONZ w Warszawie. Blisko 10 tys. delegatów z niemal 200 państw świata zjechało nad Wisłę w poszukiwaniu konsensusu w walce z globalnym ociepleniem. Rola polskiej prezydencji nie jest łatwa. Mimo że ograniczyliśmy w ciągu ostatnich 25 lat emisję gazów cieplarnianych o 30%, przy jednoczesnym podwojeniu PKB, to zwolennicy unijnej ekopolityki uważają, że Polska promuje biznes węglowy i spycha ochronę środowiska na boczny tor. Obecnie sytuacja nieco nam sprzyja. Widać zmniejszenie inwestycji w tzw. czyste źródła energii, a świat zaczął znowu zmierzać w kierunku źródeł kopalnych. USA rozwijają wydobycie gazu łupkowego, Kanada pozyskuje ropę ze złóż niekonwencjonalnych, natomiast w Niemczech podzieliły się poglądy w sprawie polityki energetycznej. Jednak zieloni w europarlamencie nie odpuszczają, widząc w węglu przyczynę pogarszającej się sytuacji klimatycznej. Z kolei jeden z polskich europarlamentarzystów twierdzi, że to niezwykle kosztowna polityka klimatyczna UE idzie pod prąd globalnym trendom. Przykładowo na świecie produkuje się dziś ponad 6 mld t węgla, z czego na kraje UE przypada zaledwie kilka procent. Korzystny kompromis klimatyczny jest nam bardzo potrzebny. Ponad 85% procent energii w Polsce pochodzi bowiem z węgla, górnictwo węglowe zapewnia ponad 150 tys. miejsc pracy, wpłacając do różnych budżetów 10 mld zł rocznie. Przyszłość rynku węgla nie jest też obojętna PKP CARGO. W przewozach spółki węgiel stanowi przecież ponad połowę ładunków. Czy do tej sytuacji nie jest więc adekwatne znane powiedzenie o racji po naszej stronie? Przyczyną rezygnacji jest sytuacja osobista. Rezygnacja została złożona przewodniczącemu Rady Nadzorczej Jakubowi Karnowskiemu. Do czasu wyboru nowego prezesa przez Radę Nadzorczą Spółki pełniącym obowiązki prezesa PKP CARGO będzie Adam Purwin, członek Zarządu ds. finansowych. Dziękuję panu Łukaszowi Boroniowi za jego wkład w sukces rynkowy PKP CARGO, w szczególności zaś za wysiłek włożony w udany debiut giełdowy spółki mówi Jakub Karnowski, przewodniczący Rady Nadzorczej PKP CARGO SA oraz prezes Zarządu PKP SA. Zarząd powierzył tymczasowe pełnienie funkcji prezesa Zarządu panu Adamowi Purwinowi, który do tej pory sprawował funkcję członka Zarządu ds. finansowych w PKP CARGO S.A. Nowy prezes Zarządu Spółki zostanie wyłoniony przez Radę Nadzorczą w poszerzonym składzie osobowym zgodnie z postanowieniami Statutu i Regulaminu Powoływania Członków Zarządu. Łukasz Boroń od lipca 2012 r. pełnił funkcję członka zarządu ds. finansowych w PKP CARGO SA. Stanowisko prezesa objął w lutym 2013 r., zastępując Wojciecha Balczuna, który złożył rezygnację z tej funkcji w styczniu 2013 r. Pierwsza dama RP w Tuwimowie Podczas Dożynek Prezydenckich PKP CARGO uruchomiło w Spale wyjątkową stację kolejową. Z racji Roku Juliana Tuwima nazwano ją Tuwimowo. Odwiedziła ją pierwsza dama RP, Anna Komorowska. Między Tomaszowem Mazowieckim a Spałą ( Tuwimowem ) kursował cieszący się ogromnym powodzeniem specjalny pociąg retro ciągnięty przez parowóz Ty z Chabówki, dostarczając pasażerom wielu niezapomnianych wrażeń. Na stację przybyła m.in. Anna Komorowska, pierwsza dama RP. Grupa uczniów ze szkoły im. Juliana Tuwima z Inowłodza zaprezentowała na scenie w,,tuwim owie muzyczno-taneczną interpretację wiersza,,lokomotywa. Na zdjęciu Pani Anna Komorowska w towarzystwie młodych artystów, którym powiedziała: Słyszałam różne wykonania,,lokomotywy, ale po raz pierwszy odbywa się to z parowozem w tle. Z okazji Święta Kolejarza wszystkim Pracownikom Spółki oraz Ich Rodzinom życzymy zdrowia, spełnienia prywatnych i zawodowych planów i marzeń oraz wszelkiej pomyślności. Zarząd PKP CARGO PKP CARGO 2 INFO CARGO 04/2013

3 NA GIEŁDĘ Udany wjazd na warszawską giełdę PKP CARGO pociągnie GPW?, Bardzo dobry debiut, Debiut wypadł znacznie lepiej od oczekiwań, PKP CARGO bohaterem notowań to tylko przykłady tytułów dzienników entuzjastycznie relacjonujących pierwszy dzień notowań (30 października 2013 roku) akcji największego kolejowego przewoźnika towarowego w Polsce na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Oferta publiczna PKP CARGO S.A. o wartości 1,42 mld zł to największa od początku tego roku oferta publiczna w Polsce oraz pierwsza z sukcesem uplasowana oferta akcji kolejowego przewoźnika towarowego z Unii Europejskiej. PKP CARGO S.A. jest 17. spółką, która rozpoczyna notowania na rynku podstawowym warszawskiej giełdy w 2013 r., oraz 446. spółką notowaną na tym rynku. Historyczne otwarcie notowań akcji pierwszej giełdowej spółki z Grupy PKP nastąpiło po cenie 80,20 zł, co oznacza wzrost o ok. 18% w stosunku do ceny sprzedaży akcji w ofercie publicznej, która wynosiła 68 zł. Był to najwyższy wzrost na otwarciu notowań wśród spółek, które zadebiutowały na GPW w tym roku. W ciągu dnia kurs utrzymywał się na stabilnym poziomie i wyniósł na zamknięciu w dniu debiutu na GPW 81,16 zł, co oznacza wzrost o 19,35% w stosunku do ceny z oferty publicznej. Wzrostowi w pierwszym dniu notowań towarzyszyła spora aktywność wśród Powiedzieli w dniu debiutu: Sławomir Nowak minister transportu, budownictwa i gospodarki morskiej: Kto przed pięciu, sześciu laty pomyślałby, że spółka z PKP w nazwie zadebiutuje na parkiecie? A dzisiaj oglądamy PKP CARGO na warszawskiej giełdzie. O ile symbolem kryzysu są upadki spółek, to udany debiut spółki odczytuję jako symbol wyjścia z kryzysu. Mam nadzieję, że optymizm powrócił na rynki na dobre. PKP CARGO przeszło trudną drogę. Dlatego dzisiaj możemy oglądać na zielono PKP CARGO na warszawskiej giełdzie. Sukces spółki jest sukcesem całej Polski. Chcemy, by firma rzuciła wyzwanie największym europejskim konkurentom. Jakub Karnowski prezes PKP SA: Udany debiut PKP CARGO na GPW jest sukcesem ponad inwestorów indywidualnych, którzy zaufali nam i złożyli zapisy na akcje w ramach Akcjonariatu Obywatelskiego. Jest to także sukces ok. 200 inwestorów instytucjonalnych, głównie polskich instytucji finansowych, którzy zdecydowali się zainwestować w akcje przewoźnika. Ten debiut to także kolejny etap zmian, które zachodzą w całej Grupie PKP. Zmian, u których podstaw leży dobro naszego klienta niezależnie, czy chodzi o pasażera PKP Intercity, czy biznesowego klienta PKP CARGO. Dziękuję za ten udany debiut ministrowi Sławomirowi Nowakowi, PKP CARGO oraz wszystkim tym, którzy przyczynili się do sukcesu spółki na GPW. Łukasz Boroń prezes PKP CARGO: Rynek kolejowy Debiut na GPW to zwieńczenie długiego, lecz owocnego procesu restrukturyzacji PKP CARGO. Jednak debiutu na GPW nie traktujemy jako stacji docelowej, ale jako stację początkową na nowym szlaku. Obecnie, wraz z nowymi akcjonariuszami, chcemy skupić się na realizacji naszej strategii i wykorzystać potencjał do dalszego rozwoju. Chcemy prowadzić dalszą restrukturyzację spółki i umacniać naszą pozycję na rynku polskim, INFO CARGO 04/2013 3

4 NA GIEŁDĘ jak i kontynuować ekspansję na rynkach zagranicznych. Pomocny w tym procesie będzie status spółki publicznej, który daje PKP CARGO dodatkowe możliwości pozyskania kapitału na rozwój i zwiększa naszą wiarygodność jako partnera biznesowego. Około 18-procentowy wzrost kursu akcji na otwarciu notowań w stosunku do ceny sprzedaży akcji w ofercie publicznej to imponujący wynik. Myślę, że na prywatyzacji naszej Spółki skorzystają nie tylko inwestorzy, ale również nasi pracownicy. Dziękuję wszystkim pracownikom PKP CARGO ten debiut to efekt ich pracy i zaangażowania w restrukturyzację Spółki. Dziękuję również naszym inwestorom. Teraz widzimy, że na kolei można zarobić. Adrian Furgalski ekspert rynku kolejowego: Inwestorzy powinni być zadowoleni z tego debiutu. Odradzam jednak szybkie pozbywanie się akcji, by szybko zrealizować zyski. Polską kolej oceniamy przez pryzmat pociągów osobowych, do których funkcjonowania pasażerowie mają ciągle jeszcze sporo zastrzeżeń i ludzie do wszystkiego co spod szyldu PKP podchodzą nieufnie. Mało kto wie, że zupełnie inna sytuacja ma miejsce na kolei towarowej. PKP CARGO od 2008 roku przeszło głęboką restrukturyzację. Jest koleją nowoczesną, śmiało i z sukcesem wchodzącą na rynki zagraniczne. Sądzę, że po obniżce stawek dostępu do torów oraz po planach modernizacji linii kolejowych zwłaszcza w kontekście odbywającego się na nich ruchu towarowego spółka może stawać się coraz silniejszym konkurentem na krajowym rynku w stosunku do transportu drogowego. Myślę również, że takie koncerny jako LOTOS czy PKN ORLEN dojrzewają powoli do tego, aby sprzedać własne kolejowe spółki przewozowe. PKP CARGO powinno stanąć na głowie, aby te firmy kupić wraz z wieloletnimi kontraktami na przewóz paliw. To tylko przykłady przesłanek, aby akcje PKP CARGO traktować jako dobrą i długofalową inwestycję. inwestorów. Właścicieli zmieniło 7,1 mln akcji, a wartość obrotów wyniosła 574,5 mln zł. Obroty na akcjach PKP CARGO podczas pierwszej sesji były największe spośród wszystkich notowanych spółek tego dnia. Na zamknięciu notowań w dniu debiutu kapitalizacja kolejowego przewoźnika wyniosła ponad 3,5 mld zł, co pozwala spółce aspirować do grona największych pod tym względem spółek notowanych na warszawskim parkiecie. W uroczystości debiutu uczestniczyli m.in. przedstawiciele Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Ministerstwa Skarbu Państwa, PKP SA głównego akcjonariusza PKP CARGO i doradcy, PKP CARGO oraz inwestorzy, którzy dołączyli do Spółki po pierwszej ofercie publicznej akcji. Rynek kolejowy 4 INFO CARGO 04/2013

5 Z grą miejską w tle Zokazji giełdowego debiutu PKP CARGO przygotowało dla miłośników kolei interaktywną grę miejską. W dniach października uczestnicy zabawy odwiedzili siedem stacji na trasie przewozu wirtualnego kontenera: od punktu nadania sprzed siedziby PKP CARGO przy ul. Grójeckiej 17 (na zdjęciu dolnym) aż do punktu odbioru, na który nie bez przyczyny została wyznaczona siedziba Giełdy Papierów Wartościowych. Zadaniem graczy było PKP CARGO zdobycie jak największej liczby punktów poprzez odpowiedzenie na ukryte w różnych punktach miasta pytania o trzech stopniach trudności, dotyczące wiedzy o PKP CARGO oraz kolei (za pomocą aplikacji internetowej w telefonie). W pobliżu mety na uczestników gry czekało również mobilne kino 5D, gdzie każdy mógł wziąć udział w seansie filmu PKP CARGO pt. Tajemnica piątego wagonu. Szkolenia z inwestowania na giełdzie Inwestuj świadomie Spotkanie z ekspertami Ćwiczenia praktyczne Konkursy z nagrodami Szkolenia w 20 miastach AkcjonariatObywatelski.pl Kalendarz spotkań i zapisy na AkcjonariatObywatelski.pl lub telefonicznie w Stowarzyszeniu Inwestorów Indywidualnych tel. (71) Ogloszenie-AO-210x97_pkp_cargo.indd :23 Materiały mają charakter wyłącznie promocyjny i nie stanowią oferty sprzedaży ani zaproszenia do nabycia papierów wartościowych. Jedynym prawnie wiążącym dokumentem zawierającym informacje o PKP Cargo S.A. ( Spółka ), ofercie publicznej akcji Spółki, a także o ich dopuszczeniu i wprowadzeniu do obrotu na rynku regulowanym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. jest prospekt emisyjny, zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz udostępniony na stronach internetowych oraz Niniejsze materiały nie podlegają rozpowszechnianiu, publikacji ani dystrybucji bezpośrednio czy pośrednio, w całości lub w części, na lub do terytorium Stanów Zjednoczonych Ameryki, Australii, Kanady i Japonii. INFO CARGO 04/2013 5

6 str. 9 str. 3-5 str. 10 str. 22 Magazyn Pracowników PKP CARGO Nr 4 (22) 2013 NEWS Nowe cykliczne połączenia Intermodalne z Chinami Rafał Wilgusiak PKP CARGO może być championem Europy Kwestie prawne ograniczające ekspansję spółek kolejowych takich jak m.in. PKP CARGO oraz zły stan infrastruktury kolejowej to główne bariery hamujące rozwój rynku kolejowego w Polsce według raportu przygotowanego przez ekspertów Instytutu Jagiellońskiego (IJ) pt. Co hamuje i napędza polską kolej? Według badaczy IJ PKP CARGO ma wszelkie predyspozycje, aby stać się firmą na skalę europejską, pod warunkiem, że polski rząd nie będzie jej w tym przeszkadzał. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów niesłusznie wstrzymuje potencjał Grupa PKP CARGO Logistics wraz z partnerami Far East Land Bridge i Russian Railways Logistics uruchamia stałe połączenie z Chinami. Pierwszy pociąg po dwóch tygodniach podróży dotarł do Warszawy. Towary ze wschodniego wybrzeża Chin do Europy Zachodniej docierają morzem w ciągu ok dni. Daje to przewagę transportowi kolejowemu szczególnie, gdy zleceniodawcy zależy na czasie. Organizatorem przewozu z ramienia Grupy PKP CARGO LOGISTICS jest spółka CAROSPED, która odpowiada w Grupie za przewozy intermodalne. Na polskiej granicy ładunki przejął pociąg PKP CARGO. Będzie to regularne, stałe połączenie. Pociąg będzie kursował między terminalem kontenerowym w Suzhou w Chinach a terminalem CARGOSPED-u na warszawskiej Pradze. Przedsięwzięcie jest owocem współpracy CARGOSPED-u, Far East Land Bridge, Russian Railways Logistics z partnerami z Chin, Białorusi i Rosji. Nasi partnerzy w przyszłym roku chcą zwiększyć częstość kursowania nawet do kilku połączeń w tygodniu informuje prezes CARGOSPED-u Daniel Ryczek. W ramach współpracy spółka CARGOSPED na terenie Polski będzie świadczyła usługi w zakresie przeładunku, kontroli technicznej, składowania, spedycji, a także organizacji transportu samochodowego z terminalu do finalnych odbiorców. Kopernikusem z Niemcami TIR-y na tory to nie tylko pusta idea. PKP CARGO wprowadza ją w życie, realizując we współpracy z ERS Railways przewozy intermodalne między Warszawą a Krefeld k. Duisburga. Pociągi z naczepami (36 sztuk po 30 ton każda) między Polską a Niemcami będą kursować dwa razy w tygodniu. Uroczyste otwarcie nowego połączenia odbyło się na terenie terminalu CARGOSPED-u w Warszawie z udziałem partnerów przedsięwzięcia: przewoźnika kolejowego ERS Railways oraz operatora drogowego DLS. Cieszę się, że znowu mam możliwość otwarcia kolejnego połączenia stwierdził Daniel Ryczek, prezes spółki CARGOSPED. Produkt jest bardzo rozwojowy, więc myślę, że jeszcze dużo dobrego przed nami. To drugie połączenie kolejowe realizowane we współpracy CARGOSPED z ERS Railways. W maju 2012 r. z terminala CLIP Logistics uruchomiono przewozy między Swarzędzem a Rotterdamem. Wprowadzenie nowego połączenia nie byłoby możliwe bez pomocy ERS Railways i CARGOSPED-u powiedział prezes firmy transportowej DLS Bodo Engler. Właściciel DLS dodał również, że nie bez powodu połączenie to zostało nazwane na cześć Mikołaja PKP CARGO twierdzi Wojciech Jakóbik, ekspert Instytutu Jagiellońskiego. Spółka powinna się dalej rozwijać i prowadzić ekspansję na rynku międzynarodowym, a do tego jest potrzebna konsolidacja. Prezes Instytutu Jagiellońskiego, Marcin Roszkowski, podkreśla, że nie ma żadnego powodu, aby największemu w Polsce i drugiemu w Europie przewoźnikowi towarowemu narzucać sztuczne bariery, ograniczające jego rozwój. Nie chcemy, aby polski rząd zachowywał się schizofrenicznie mówi Marcin Roszkowski. Z jednej strony nawołuje do prywatyzacji, z drugiej ciągle stawia przeszkody. Pochwała konsolidacji Prezes Instytutu dodaje również, że najprostszym rozwiązaniem, bardzo korzystnym dla polskiej gospodarki, byłaby konsolidacja przez PKP CARGO spółek, PKP CARGO Kopernika. Mikołaj Kopernik był nie tylko dobrym astronomem, ale też mediatorem, łącznikiem między Polską a Niemcami stwierdził Bodo Engler. Dlatego, aby uczcić jego pamięć, na pierwszej naczepie projektu Kopernikus na tablicy rejestracyjnej została wyryta data jego urodzin. Zadowolenie ze współpracy wyraził również Frank Schuholz, prezes holenderskiego przewoźnika ERS Railways. Pracowaliśmy razem nad tym projektem prawie 10 miesięcy powiedział Frank Schuholz podczas uroczystego otwarcia połączenia. Cieszę się, że DLS wybrał naszą firmę, jak również terminal CARGOSPED-u Jest to jedno z najlepszych miejsc w Warszawie i okolicach do realizacji tego rodzaju zadań dodał. Udany wjazd na giełdę Adam Purwin do czasu w yboru nowego prezesa przez radę Nadzorczą pełni obowiązki Prezesa PKP CArG O. WIęCEj O rezygnacji ŁuKAsZA BOrONIA Z funkcji PrEZEsA NA str. 2 BIZNEs Cała wiedza o taborze reportaż Terminal we Franowie tuż przed otwarciem HOBBy Pobiegliśmy na siódemkę! Wydawca: Biuro Promocji PKP CARGO ul. Grójecka 17, Warszawa Koordynator projektu: Marek Ryczkowski tel mail: info.cargo@pkp-cargo.eu Realizacja wydawnicza: Wydawnictwo Rynek Kolejowy pl. Bankowy 2, Warszawa Numer zamknięto r. na które państwo polskie ma największy wpływ, jak np. Lotos Kolej, Pol-Miedź czy spółki Orlenu. Jest szansa na stworzenie narodowego championa twierdzi Marcin Roszkowski. Z raportu Instytutu Jagiellońskiego wynika również, że ogromny wpływ na zahamowanie rozwoju polskich przewoźników towarowych mają stawki dostępu do infrastruktury kolejowej. Stanowią one ok. 30% kosztów ponoszonych przez operatorów kolejowych i z roku na rok są coraz wyższe. Według ekspertów Instytutu szansą na ustabilizowanie wysokości dostępu do infrastruktury kolejowej jest restrukturyzacja PKP Polskich Linii Kolejowych. Trzeba ustabilizować stawki dostępu, aby rynek był bardziej przyjazny i aby zwiększyć konkurencyjność naszych przewoźników twierdzi Wojciech Jakóbik. 6 INFO CARGO 04/2013

7 PKP CARGO i Węglokoks SA aneksowały wieloletnią umowę W ciągu najbliższych pięciu lat PKP CARGO będzie przewozić węgiel na zlecenie Węglokoks SA. Spółki właśnie przedłużyły obowiązującą umowę dotyczącą współpracy do 31 grudnia 2018 r. Strony przedłużyły obowiązującą umowę zawartą w 2008 r. na lata Współpraca Węglokoks SA z PKP CARGO liczy już kilkadziesiąt lat i oceniamy ją jako bardzo owocną i efektywną. Aneksowana umowa stanowi kontynuację naszej współpracy z firmą, która jest najbardziej wszechstronnym i komplementarnym przewoźnikiem w Polsce, co pozwoli zabezpieczyć usługi logistyczne dla ok. 130 relacji przewozowych rocznie w eksporcie polskiego węgla i tym samym spełnić oczekiwania naszych kontrahentów w tym zakresie mówi Jerzy Podsiadło, prezes Zarządu Węglokoks SA, jednego z największych europejskich dostawców paliw stałych i największego polskiego eksportera węgla kamiennego. Współpraca z Węglokoksem ma dla nas kluczowe znaczenie. Przedłużając ten duży, wieloletni kontrakt możemy z optymizmem patrzeć w przyszłość podkreślał Łukasz Boroń, prezes Zarządu PKP CARGO. PKP CARGO przewozi na zlecenie producentów i dystrybutorów ok. 50 mln ton węgla rocznie. Jesteśmy największym przewoźnikiem paliw stałych w Polsce i dokładamy wszelkich starań, aby spełnić oczekiwania naszych klientów ze Śląska. W ostatnich tygodniach zwiększyliśmy liczbę wagonów, które przekazaliśmy do dyspozycji naszych partnerów dodaje Sylwester Sigiel, członek Zarządu PKP CARGO ds. handlowych. W siedzibie Centrum Unijnych Projektów Transportowych ( CUPT ) podpisano umowę o dofinansowanie zakupu 330 kolejowych platform kontenerowych przez PKP CARGO. Podpisy ze strony PKP CARGO złożyli Łukasz Boroń prezes Zarządu, i Adam Purwin członek Zarządu ds. finansowych, ze strony CUPT dyrektor Paweł Szaciłło (pierwszy z prawej). Całkowita wartość projektu to zł. Wartość dofinansowania z Programu Operacyjnego ryszard wnukowski Infrastruktura i Środowisko wyniesie zł. Więcej o tej taborowej inwestycji na str. 11 XXIV Karczma Piwna w Tarnowskich Górach Jak długo w ojczyźnie naszej żelazne drogi są, tak długo kolejarze ostoją dróg tych są gromkimi głosami rozbrzmiewał hymn śląskich baniorzy (czyli kolejarzy) podczas XXIV Karczmy Piwnej w Tarnowskich Górach. Ponad 300 kolejarzy i ich goście przez przeszło cztery godziny bawili się podczas jednej z najważniejszych imprez integrujących pracowników kluczowych śląskich firm. Imprezę zawsze organizujemy wspólnie z naszymi kolegami z PLK. Razem pracujemy na największym węźle kolejowym w Tarnowskich Górach i razem się bawimy na naszym kolejarskim święcie wyjaśnia Zenon Zemła, dyrektor Śląskiego Zakładu. Na sali dominowały osoby w mundurach kolejarze i górnicy, czyli nasi najważniejsi i najwięksi klienci. Wspólne śpiewanie z pomocą specjalnie wydanego śpiewnika i walka na żarty i dowcipy aranżowana pomiędzy uczestnikami podzielonymi na pięć ław piwnych to główne punkty biesiady. Nie zabrakło Oficjalne otwarcie Karczmy, od prawej Zenon Zemła dyrektor Śląskiego Zakładu PKP CARGO i Grzegorz Skarbecki dyrektor Zakładu PKP PLK w Tarnowskich Górach lokalnego specjału, czyli golonki z grochem i oczywiście śląskiego piwa lanego do specjalnie przygotowanych kufli. Wszystko w rytm melodii refrenu hymnu piwnego piwo, piwo baniorz musi pić, bo bez piwa, karczmy piwnej, trudno jest nam żyć. Dwa tygodnie później odbyła się V Karczma Piwna Braci Kolejarskiej zorganizowana przez Śląsko- -Dąbrowski Zakład w Katowicach. Tekst i : Marek Ryczkowski INFO CARGO 04/2013 7

8 biznes Cztery pytania do: Józefa Kołodzieja, dyrektora Biura Wsparcia Technicznego Taniej jest tabor kontrolować, niż go później naprawiać wej zarządzanej przez PKP Energetyka. Budujemy sieć własnych 21 punktów poboru paliwa do lokomotyw spalinowych. Uznaliśmy, że takie rozwiązanie jest znacznie tańsze niż modernizacja istniejących, niespełniających wymogów ochrony środowiska i dozoru technicznego kolejowych stacji paliw. Tworzone przez nas w ścisłej współpracy z Biurem Taboru plany remontowe i inwestycyjne dla zaplecza technicznego mają zawsze na celu racjonalizację i optymalizację kosztów oraz uzyskanie możliwości zapewnienia wysokiego poziomu utrzymania taboru. Sądzę, że nakłady na zaplecze techniczne przekładają się bezpośrednio na stan techniczny i bezpieczeństwo taboru, a oszczędności, choć często trudne do wyliczenia, można liczyć w milionach złotych. Jak wspierane jest zaplecze, aby jakość świadczonych usług i tym samym bezpieczeństwo na torach były na najwyższym poziomie? Wiosną br. otrzymaliśmy prestiżowy i zobowiązujący nas do przestrzegania najwyższych standardów certyfikat ECM ( podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie ). Obliguje on m.in. do tego, aby każdy wagon zagraniczny czy krajowy był naprawiany przez Grupę PKP CARGO LOGISTICS na poziomie zgodnym z normami UE. I to ma miejsce. Przygotowując się do tej certyfikacji przeprowadzonej przez Urząd Transportu Kolejowego, zainwestowaliśmy m.in. w zakupy najnowocześniejszego sprzętu spawalniczego i diagnostycznego do badań nieniszczących, koncentrując się na monitorowaniu stanu najważniejszych elementów wagonu towarowego, czyli na zestawach kołowych i układach hamulcowych. Mamy coraz więcej defektoskopów, nowoczesnych urządzeń ultradźwiękowych i magnetyczno-proszkowych wykrywających nieprawidłowości w wewnętrznej strukturze materiałów. Ostatnio byłem w Jaśle i tamtejsi pracownicy wskazali, że po rozpoczęciu badań defektoskopowych znacząco wzrosła liczba zestawów kołowych z negatywnym wynikiem badań, eliminując potencjalne źródło zagrożeń bezpieczeństwa ruchu. Takie sygnały napływają z całego kraju. Widzimy, że nasza praca przynosi efekty. Zasadą jest, aby każda złotówka wydana na zaplecze techniczne przyniosła efekt w postaci poprawy stanu technicznego ta- Jedna z nowych kontenerowych stacji paliw w Łazach. Są to stacje nowoczesne, samoobsługowe, bezpieczne środowiskowo, z bieżącym monitoringiem wydawania paliwa poprzez system GPS i rejestracją zdarzeń na serwerach spółki. Wykształcenie: absolwent Wydziału Budownictwa Lądowego Politechniki Krakowskiej, kierunek eksploatacja kolei, studia podyplomowe (projektowanie systemów jakości) w krakowskiej AE. Doświadczenie zawodowe: Z koleją związany od ponad 40 lat. Karierę zawodową zaczynał jako elektromonter przy utrzymaniu taboru spalinowego w lokomotywowni Kraków Płaszów. Następnie adiunkt w Dziale Trakcji b. DRKP Kraków, referendarz w Zarządzie Trakcji b. Południowej DOKP, kierownik oddziału i zastępca naczelnika w byłej lokomotywowni Tarnów, specjalista w byłej Dyrekcji Trakcji i Zaplecza Warsztatowego, a od powstania PKP CARGO dyrektor Biura. Największy sukces zawodowy: Trudno mówić o jakimś jednym, spektakularnym sukcesie tym bardziej, że jeśli były, to również zasługa fachowców, z którymi przyszło mi pracować i którymi miałem przyjemność kierować w swojej długiej karierze zawodowej. W ostatnich latach udało mi się doprowadzić do takiego stanu, że szeroko rozumiane zaplecze techniczne nie jest wąskim gardłem w procesie utrzymania taboru i obsługi procesu przewozowego. Rodzina: żona Bogumiła, dwóch dorosłych synów: Krzysztof i Jakub Najlepiej odpoczywam: podróżując, zwiedzając ciekawe miejsca w kraju i za granicą Hobby: motocykl chopper Znak zodiaku: Baran Jakie są główne zadania Biura? Celem naszej pracy jest stała poprawa stanu technicznego eksploatowanego taboru trakcyjnego i wagonowego oraz warunków jego eksploatacji. Wspomagamy procesy utrzymania taboru oraz obsługi przewozu ładunków. Dbamy o to, aby kupowany oraz modernizowany i naprawiany tabor był w stanie sprostać najwyższym wymaganiom technicznoeksploatacyjnym i spełniał wszystkie obowiązujące standardy w kraju i UE. Kierujemy się zasadą, że lepiej kontrolować stan techniczny wagonów i lokomotyw, diagnozować ewentualne nieprawidłowości, sprawdzać i lokalizować zagrożenia, niż naprawiać usterki, a w krańcowych przypadkach usuwać i ponosić koszty szkód powstałych w wyniku wypadków lub zakłóceń eksploatacyjnych. Jedna trzecia załogi Biura to komisarze odbiorczy elita fachowców sprawdzających jakość i zgodność z dokumentacją techniczno-technologiczną wykonywanych napraw, dostarczanych nowych lokomotyw i wagonów czy wybranych części zamiennych i materiałów. Koledzy inżynierowie z Wydziału Konstrukcyjno-Technologicznego w Poznaniu zajmują się opracowywaniem i prowadzeniem dokumentacji technicznej taboru, działalnością normalizacyjną i uczestniczą w pracach zespołów roboczych UIC i OSŻD. Czy można pogodzić wysokie wymagania z zakresu bezpieczeństwa z polityką racjonalizacji wydatków? Nie tylko można, ale trzeba. W tym roku zainwestowaliśmy w budowę stanowisk do hartowania obręczy zestawów kołowych w lokomotywowniach w Bydgoszczy i Skarżysku-Kamiennej. Zahartowane obręcze pozwalają na uniknięcie konieczności reprofilacji zestawów w całym okresie międzynaprawczym. Kończymy projekt uruchomienia sieci kontenerowych stacji paliw jako uzupełnienia sieci podstawoboru, standardów obsługi procesu przewozowego i bezpieczeństwa ruchu. Czy istnieją możliwości redukcji kosztów zakupu energii elektrycznej? Lokomotywy zużywają ok. 95% energii w skali całej spółki. Dlatego też finalizujemy rozmowy z PKP Energetyka na temat warunków dostaw trakcyjnej energii elektrycznej. Po raz pierwszy rozmawiamy nie o cenach, ale o nowym systemie zakupów energii. Liczymy na wymierne korzyści finansowe po wprowadzeniu tego rozwiązania. Spółka po raz pierwszy stanie się graczem na rynku energii. Ustaliliśmy, że w 2014 r. bezpośrednimi zakupami obejmiemy 35% zużywanej energii i ten udział będzie rosnąć, aby w 2016 r. osiągnąć 100%. Żartujemy, że naszym pracownikom musimy kupić czerwone szelki jak maklerom, gdyż to od ich umiejętności zależeć będą uzyskane przez nas ceny na uwolnionym rynku energii. Niezależnie prowadzimy pilotażową eksploatację liczników energii na reprezentatywnej grupie 15 lokomotyw, co w przyszłości umożliwi precyzyjny pomiar ilości zużywanej energii i dywersyfikację dostawców. Fot.: PKP CARGO 8 INFO CARGO 04/2013

9 Wiedzą (prawie) wszystko o taborze Bez opinii technicznej Wydziału Konstrukcyjno-Technologicznego żadna nowa lokomotywa lub wagon nie mogą być na potrzeby PKP CARGO wyprodukowane, a eksploatowany już tabor wyremontowany lub zmodernizowany. Wszystkie oryginały dokumentacji technicznej, czyli rysunki i opisy, są składowane w Poznaniu. Nie ma w Polsce drugiej tak wielkiej skarbnicy wiedzy na temat całego taboru kolejowego eksploatowanego w naszym kraju. Większa część zasobów zarządzanych przez pracowników Wydziału ma charakter archiwalny. To spadek po powstałym na początku lat 50. Centralnym Biurze Konstrukcyjnym PKP. Mamy dokumentację techniczną dawno wycofanych z eksploatacji i zezłomowanych już wagonów i lokomotyw. To jedyne takie miejsce w Polsce, w którym można się zapoznać z informacjami techniczno-eksploatacyjnymi o całym taborze jeżdżącym w barwach PKP po drugiej wojnie światowej. Doceniają to zwłaszcza naukowcy i modelarze mówi Mirosław Świątek, naczelnik Wydziału. Na naszych pracownikach spoczywa wielka odpowiedzialność podkreśla Tomasz Tomkowiak, zastępca dyrektora Biura Wsparcia Technicznego. Kiedy PKP CARGO chce przykładowo zmodernizować lokomotywę, nasi koledzy są włączani w ten proces już na etapie organizowania przez Biuro Taboru przetargu i przygotowania szczegółowych warun- ków zamówienia. Po wyborze wykonawcy konieczne jest uzgodnienie z nami dokumentacji technicznej. Sprawdzamy zgodność proponowanych przez wykonawcę rozwiązań techniczno-konstrukcyjnych z wymaganiami narzuconymi przez regulacje krajowe i UE. Opiniowanie dokumentacji i współpraca z producentem lub wykonawcą modernizacji pozwala na dostawę pojazdów zgodnych z aktualnymi normami, przepisami krajowymi i europejskimi oraz zapewnia naszemu taborowi wyposażenie w najnowocześniejsze rozwiązania techniczne. Aktualnie trwają prace nad uzgodnieniem dokumentacji modernizowanej lokomotywy serii ST48 i opiniowana jest dokumentacja konstrukcyjna dla kupowanych właśnie 330 sztuk 6-osiowych przegubowych wagonów platform 80 typu 629Z. Dokumentacja techniczna wagonów i lokomotyw nieeksploatowanych przez PKP CARGO przechowywana jest w formie papierowej. Pozostałe zaczynają być dostępne w wersji elektronicznej. Pracownicy Wydziału mają znaczący wkład we wdrażany w życie System SANKO (Zintegrowany System Wspomagający Zarządzanie w obszarze Ewidencja i Utrzymanie Pojazdów Kolejowych oraz Obiektów Zaplecza Technicznego w PKP CARGO). W ramach tego projektu stworzono moduł służący do zarządzania dokumentacją pojazdów kolejowych przechowywaną także w formie elektronicznej. Umożliwia to dostęp zainteresowanych pracowników biur, zakładów oraz spółek Grupy do elektronicznej bazy dokumentacji technicznej pojazdów eksploatowanych przez PKP CARGO. Łączne zasoby to 14 mln formatów przeliczeniowych A4 obejmujących: 37 typów konstrukcyjnych lokomotyw 11 typów elektrycznych zespołów (EZK) 3 typy autobusów szynowych 400 wagonów towarowych i 200 osobowych opracowań dotyczących taboru i urządzeń do jego utrzymania. W Poznaniu zatrudnieni są wyłącznie specjaliści znający na wylot budowę i działanie wagonów oraz pojazdów trakcyjnych. Mają jednocześnie wiedzę na temat obowiązujących standardów i przepisów. Ci fachowcy tworzą w ramach Wydziału zespoły do kluczowych obszarów dla współczesnego transportu szynowego: wagonów, lokomotyw, układów biegowych oraz normalizacji i dokumentacji technicznej. Pracują na rzecz nie tylko PKP CARGO, ale całego kolejnictwa, ponieważ są naszymi przedstawicielami zarówno w gremiach międzynarodowych, jak i krajowych zajmujących się rozwiązywaniem problemów technicznych. Uczestniczą w pracach Grup Roboczych Międzynarodowego Związku Kolei w Paryżu (UIC), m.in. w zakresie hamulców kolejowych, zestawów kołowych oraz kabiny maszynisty. Ponadto są reprezentantami w komitetach technicznych przy Polskim Komitecie Normalizacyjnym. Od lewej Tomasz Tomkowiak zastępca dyrektora: Proces zarządzania tak bogatymi zasobami dokumentacji technicznej wymaga ciągłego monitoringu pod względem prawnej ochrony własności intelektualnej. Mirosław Świątek (w środku), naczelnik: Jestem entuzjastą najnowszych technologii gromadzenia dokumentów. Kiedyś dokumentację magazynowaliśmy wyłącznie w formie papierowej, co ograniczało możliwości zarządzania tymi zasobami. Teraz przechodzimy na wersję elektroniczną. Zbigniew Janiszewski, specjalista w zespole ds. pojazdów trakcyjnych: Uruchomienie szerokiego dostępu do naszych zasobów ułatwia naszym inżynierom współpracę z pracownikami w całej Polsce zajmującymi się bezpośrednio utrzymaniem taboru. Magdalena Stasiewicz, specjalista, pracuje w bibliotece (ponad 5 tys. woluminów): Mamy zgromadzone ponad 11 tys. norm, w tym wszystkie dotyczące kolejnictwa. Do moich obowiązków należy m.in. redagowanie biuletynu Komunikat Normalizacyjny dla PKP CARGO. Stanisław Stadnik, specjalista, jeden z trzech przedstawicieli PKP CARGO w komitetach technicznych Polskiego Komitetu Normalizacyjnego: Jest to praca kreatywna, ponieważ tak duży przewoźnik jak my nie tylko monitoruje obszar certyfikacji, ale ma wpływ na ostateczny kształt zatwierdzanych norm, najwyższej rangi uregulowania technicznego. Krzysztof Buszka (z lewej), menedżer, kieruje zespołem zajmującym się problematyką układów biegowych i badań nieniszczących: Jestem członkiem Zespołu 06 Układy biegowe w UIC (Międzynarodowy Związek Kolei z siedzibą w Paryżu) zrzeszającym przedsiębiorstwa transportu kolejowego. Ustalamy standardy interoperacyjne, aby każdy eksploatowany wagon mógł bezpiecznie i bez ograniczeń poruszać się po torach w różnych krajach. Tomasz Rozynek, specjalista: Jestem członkiem w Zespole 07 Hamulce w UIC. Naszym sukcesem było zatwierdzenie w ub. r. polskiej hamulcowej wstawki kompozytowej. Tekst i Marek Ryczkowski INFO CARGO 04/2013 9

10 PORADY INWESTYCJE Budowa terminalu w Poznaniu Franowie na finiszu Plac składowy dla kontenerów i układ torowy są już gotowe. Przed wykonawcą są jeszcze prace wykończeniowe, w tym zainstalowanie oświetlenia i dokończenie budowy dróg dojazdowych. Grudniowy termin przekazania inwestycji do użytku wydaje się realny. Andrzej Massel, podsekretarza stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej specjalnie dla IC Franowo w 2011 r. Kończona inwestycja PKP CARGO jest pierwszym etapem budowy Centrum Logistycznego na stacji Poznań Franowo. Terminal będzie przystosowany do obsługi ładunków kontenerowych przewożonych transportem kombinowanym m.in. kolejowym i drogowym. W założeniu już w 2014 r. obiekt będzie mógł obsługiwać przeładunki na poziomie 11 tys. TEU (w przeliczeniu na kontenery 20-stopowe), a docelowo 26 tys. TEU. Nowoczesny obiekt powstaje przy współfinansowaniu Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Za realizację projektu ze strony inwestora PKP CARGO odpowiada Biuro Nieruchomości. Projekt Budowa i wyposażenie kolejowego terminalu intermodalnego na stacji Poznań Franowo Etap 1A obejmuje m.in. liczący m układ torowy (dwa tory załadunkowe i wyładunkowe), plac o pow. około 22 tys. m 2 do składowania kontenerów, drogę dojazdową oraz stanowisko do tankowania samojezdnych urządzeń przeładunkowych. Jak informuje IC Jan Jakubowski, kierownik budowy z wyłonionej w wyniku przetargu firmy SKANSKA (generalny wykonawca), prace są już na ukończeniu. Kiedy odwiedziliśmy plac budowy na przełomie października i listopada z ponad 200-osobowej załogi zatrudnionej w miesiącach letnich, gdy nadrabiano opóźnienia spowodowane przeciągającą się zimą, pozostało około 20 osób. Musimy jeszcze wykończyć stanowisko do tankowania pojazdów i do rozładunku kontenerów, zamontować maszty oświetleniowe i zakończyć budowę dróg dojazdowych wraz z trzema przejazdami przez tory. Zdaniem Adama Kucharczuka, naczelnika Wydziału Inwestycji i Remontów z Biura Nieruchomości, budowany terminal daje dalsze możliwości rozwoju, a jego powierzchnia całkowita to ponad 40 tys. m 2. Wszystkie roboty budowlane powinny być zakończo- Inwestycja już na ukończeniu stan: początek listopada 2013 r. ne w listopadzie, tak aby jeszcze w grudniu obiekt mógł uzyskać pozwolenie na użytkowanie. Niezwykle ważny dla terminalu jest wybór jego lokalizacji, gdyż od tego zależy m.in. konkurencyjność Grupy PKP CARGO LOGISTICS w zakresie skrócenia czasu przewozów. Inwestycja ma pod tym względem same atuty. Zlokalizowano ją na terenie największej stacji towarowej w regionie Wielkopolski, gdzie krzyżują się kluczowe linie kolejowe obsługujące transport z portów morskich dalej do Polski i Europy Południowej. Franowo ma też dogodne połączenia drogowe m.in. dzięki sąsiadowaniu z węzłem Krzesiny przy autostradzie A2. Więcej informacji o projekcie na stronie internetowej W grudniu pierwsze dostawy Zakup przez PKP CARGO 330 wagonów platform 80-stopowych do przewozów kontenerów jest jedną z największych tego typu transakcji dotyczących towarowego taboru kolejowego realizowanych w ostatnich latach w Polsce. PKP CARGO otrzyma na wykonanie tego projektu dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w kwocie równej maksymalnie 30% wartości zakupu wagonu. W drodze przetargu wybrano ofertę Europejskiego Konsorcjum Kolejowego Wagon. Dla naszej firmy jest to duży prestiż, sprzyjający rozwojowi mówi Zbigniew Chlebowski, wiceprezes Zarządu EKK Wagon. PKP CARGO eksploatuje już 92 platformy 80-stopowe starszej konstrukcji i 70 wagonów 90-stopowych kupionych przed trzema laty dodaje Grzegorz Woźniak, zastępca dyrektora Biura Taboru. Dostaw pierwszej partii platform zgodnie z harmonogramem zawartym w umowie spodziewamy się w drugiej połowie grudnia br. Rośnie udział transportu intermodalnego w przewozach kolejowych. Czy Polska ma szanse na jego rozwój i dorównanie krajom zachodnioeuropejskim? Na pewno tak. Podejmujemy działania zapewniające poprawę i zwiększenie przewozów intermodalnych. W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko POIiŚ działanie 7.4 pt.: Rozwój transportu intermodalnego objęto wsparciem finansowym budowę i rozbudowę kolejowych terminali kontenerowych i centrów logistycznych w portach morskich oraz w pozostałej części kraju, a także zakup taboru do wykonywania tego rodzaju przewozów. Żeby nie być gołosłownym PKP Cargo kończy pierwszy etap inwestycji związanej z budową terminalu intermodalnego na stacji Poznań Franowo. Przewoźnik otrzyma z UE dofinansowanie w wysokości prawie 10 mln zł. Realizowane są w tej i przyszłej perspektywie inwestycje obejmujące zapewnienie dostępu kolejowego do portów morskich. EKK Wagon Sześcioosiowy przegubowy wagon platforma 80 do przewozu kontenerów odpowiada obowiązującym w komunikacji międzynarodowej przepisom odnośnie do konstrukcji i w każdym stanie załadowania może przejeżdżać przez: rampy promowe o kącie nachylenia mostka promowego 1 30 przy promieniu łuku toru wynoszącym 120 m, tory rozrządowe o promieniu łuku toru co najmniej 75 m. Dopuszczalna prędkość wagonu wynosi 120 km/h przy obciążeniu 20 t/oś. Jest wyposażony w trzpienie do mocowania kontenerów 20 ; 30 i 40, które umożliwiają transportowanie ładunków rozmieszczonych zgodnie ze schematem załadunku wagonu jednolicie lub różnorodnie na całej jego długości. 10 INFO CARGO 04/2013

11 GRUPA IC rozmawia z Wiesławem Szafrańskim prezesem PKP CARGOLOK Podejmujemy trudne decyzje i nowe wyzwania Jakich zmian należy się spodziewać w funkcjonowaniu Grupy PKP CARGO LOGISTICS po połączeniu Spółki CARGOLOK z PKP CARGO TABOR Ostrów Wielkopolski? Zakładamy przede wszystkim w możliwie najszybszym czasie zmiany o charakterze jakościowym uwzględniającym sferę struktury i odpowiedzialności zarządczej sprowadzającej się do sprawnego kierowania skonsolidowanym procesem naprawczym taboru trakcyjnego w ramach jednego podmiotu. Dotyczą one także sfery nowych możliwości w zakresie optymalizacji zasobów, ujednolicenia i podniesienia sprawności organizacyjnej oraz istotnego zwiększenia efektywności naprawczej na potrzeby Grupy PKP CARGO LOGISTICS. Czy powstały potencjał odpowiada potrzebom Grupy, czy też należy coś w nim zmienić? Obecna struktura organizacyjna PKP CARGOLOK opiera się na dwóch lokalizacjach, z których Oddział w Ostrowie Wlkp. specjalizuje się w naprawach okresowych pociągowych lokomotyw elektrycznych typu EU07, ET22 i ET41, natomiast Oddział w Czerwieńsku przejął w roku bieżącym naprawy rewizyjne spalinowych lokomotyw manewrowych typu SM30, SM42, SM31 i SM48. Aby umożliwić racjonalny przebieg procesu napraw pociągowych lokomotyw elektrycznych Zarząd PKP CARGO podjął uchwałę o rozpoczęciu procesu włączenia do spółki PKP CARGOLOK kolejnej lokalizacji, która kontynuując dotychczasową działalność w zakresie utrzymania lokomotyw elektrycznych, dość znacząco mogłaby odciążyć Oddział w Ostrowie Wlkp., przejmując częściowo naprawy okresowe lokomotyw serii EU07 i ET22. Podstawowym zadaniem spółki jest utrzymanie właściwego cyklu naprawczego zasobów trakcyjnych Grupy PKP CARGO. Jednak nie oznacza to w żadnym razie zamknięcia potencjału organizacji na ewentualne potrzeby rynku zewnętrznego. Rozważamy różne możliwości dywersyfikacji przychodów lub możliwości zmniejszenia kosztów napraw. W pierwszym przypadku już realizujemy kontrakty naprawcze z PKP IC zarówno w zakresie lokomotyw elektrycznych, jak i spalinowych. Świadczymy również usługi zewnętrzne zapewniające, na ile to możliwe, optymalne wykorzystanie posiadanych zasobów maszyn i urządzeń. Jak ocenia pan możliwości wykorzystania w najbliższych latach zasobów połączonych spółek? To zawsze będzie uzależnione w pierwszej kolejności od strategii przyjętej przez właściciela. Plany utrzymaniowe i naprawcze PKP CARGO stanowić będą podstawowy kierunek strategii działania organizacji. Do nich również winny być dostosowane wszelkie działania optymalizacyjne w zakresie zasobów ludzkich, infrastrukturalnych i sprzętowych. Jesteśmy świadomi określonych niedoborów zarówno w zakresie wysoko wyspecjalizowanej kadry pracowniczej czy potrzeby bieżącej wymiany lub dalszego pozyskiwania niezbędnych dla procesu produkcji maszyn i urządzeń. W pierwszym przypadku, podobnie jak w całej Grupie PKP CARGO, wysoka średnia wieku zatrudnionych pracowników zmusza nas do ciągłego poszukiwania młodych i wykształconych specjalistów. Oznacza to zmianę struktury lub wielkości zatrudnienia? W chwili obecnej załoga Spółki to 400-osobowy zespół pracowników. W niedługim czasie w wyniku włączenia kolejnego podmiotu działającego w strukturach Grupy jej stan ilościowy powiększy się do ok. 600 osób. Z całą pewnością należy stwierdzić, że jest to nasz największy kapitał. Szereg ludzi pracujących w ramach utworzonych oddziałów to specjaliści, zarówno w sferze produkcyjnej, jak i administracyjno-technicznej. Mozolnie i z namysłem tworzymy również strukturę organizacyjną centrali Spółki. Naszym zamierzeniem jest ograniczyć ją do niezbędnego minimum, przedkładając nad ilość wartości merytoryczne oraz cechy osobowe zatrudnionych tam pracowników. Jednak, jak wspomniałem, struktura wiekowa załogi zmusza nas do naturalnego uzupełniania kadry pracowniczej, szczególnie w obrębie zespołów naprawczych, w których chcielibyśmy pozyskać młodych inżynierów i techników w specjalnościach odpowiadających prowadzonej działalności. Moim priorytetem jest stworzenie swoistej kultury organizacji, utożsamiania się załogi z jej życiem i funkcjonowaniem oraz poszanowania pracy. Czego Pan oczekuje od PKP CARGO i jej pracowników oraz co może Pan spółce i jej załodze zaoferować w zamian? Wykształcenie: wyższe magister ekonomii, studia podyplomowe Master of Business Administration walidowane przez IAE AIX-EN- PROVENCE Graduate School of Management Doświadczenie zawodowe: ponad 30-letnie doświadczenie w strukturach kolejowych jednostek organizacyjnych, począwszy od Lokomotywowni Pozaklasowej w Poznaniu, poprzez Zakład Taboru w Poznaniu, po Wielkopolski Zakład PKP CARGO. Ścieżka kariery zawodowej obejmująca prawie wszystkie poziomy zatrudnienia w wymienionych powyżej strukturach organizacyjnych, uwzględniająca i stopniująca zatrudnienie od stanowisk robotniczych, średniego nadzoru (brygadzista, mistrz, naczelnik sekcji, naczelnik działu) do stanowisk menedżerskich (z-ca dyrektora zakładu). Największy sukces zawodowy: możliwość czynnego uczestnictwa w procesie restrukturyzacji PKP CARGO, w tym dołożenia osobistej cegiełki do stworzenia dzisiejszej struktury i poziomu działania Wielkopolskiego Zakładu oraz możliwość poznania i współpracy z wieloma nietuzinkowymi ludźmi, doskonałymi fachowcami oraz oddanymi firmie pracownikami Rodzina: dwie dorosłe i wspaniałe córki Najlepiej wypoczywam: w obecności życzliwych mi osób oraz w trakcie czynnego uprawiania sportu Hobby: turystyka górska, biegi terenowe Znak zodiaku: Ryby Chciałbym, aby PKP CARGOLOK otrzymał od właściciela swoisty kredyt zaufania. Podejmujemy trudne decyzje i nowe wyzwania. Działamy w zmienionych warunkach, wdrażamy w szybkim tempie kompleksowy program informatyczny do obsługi spółki, podejmujemy szereg zmian organizacyjnych oraz osobowych. Nie sposób w tym wszystkim ustrzec się potknięć i drobnych błędów. Na nich jednak również chcemy się uczyć. Chcemy nie tylko zmierzyć się z oczekiwaniami właściciela w zakresie nałożonych zadań, ale przede wszystkim im skutecznie podołać w najbliższych latach. Jeśli tak się stanie, uznam to za wypełnienie mojego zadania. Rozmawiał: Marek Ryczkowski CARGOLOK i CARGOWAG Razem można taniej i lepiej Dziesięć spółek zajmujących się dotąd w ramach Grupy PKP CARGO LOGISTICS naprawami i utrzymaniem wagonów oraz lokomotyw połączono w dwie. 1 października w KRS zarejestrowano połączenia spółek. Zmieniła się tym samym struktura podmiotów zajmujących się naprawami wagonów i lokomotyw. Połączono osiem firm odpowiedzialnych za remonty wagonów w jedną spółkę CARGOWAG oraz dwie spółki odpowiedzialne za utrzymanie lokomotyw w jeden podmiot CARGOLOK. CARGOWAG powstały pod koniec lutego br. na bazie PKP CARGO WAGON SZCZECIN SP. z o.o. Przejął następujące spółki: PKP CARGO WAGON w Toruniu, PKP CARGO WAGON KRAKÓW, PKP CARGO WAGON TARNOWSKIE GÓRY, PKP CARGO WAGON JAWORZYNA ŚLĄSKA, PKP CARGO TABOR Pomorski w Tczewie, Gorzów Wagony w Gorzowie Wielkopolskim i Wagrem w Kluczborku. W wyniku połączenia firm kapitał zakładowy w PKP CARGOWAG uległ podwyższeniu z kwoty 7,5 mln zł do 71,637 mln zł. Natomiast spółka CARGOLOK utworzona w marcu br. na bazie PKP CARGO WAGON CZERWIEŃSK przejęła PKP CARGO TABOR OSTRÓW WIELKOPOLSKI. W wyniki tej operacji kapitał zakładowy CARGOLOK został podwyższony z 9,96 mln zł do 18,138 mln zł. /MR/ INFO CARGO 04/

12 PORADY INNOWACJE Zamiast papierowej dokumentacji: Elektroniczny List Przewozowy Nasza spółka rozpoczęła wdrożenie I etapu Elektronicznego Listu Przewozowego (ELP), który znacznie poprawi obsługę klientów, a docelowo wpłynie na optymalizację całego procesu przewozowego. Poprzez wdrożenie ELP papierowa dokumentacja związana z przewozem towarów będzie zastępowana dokumentacją w wersji elektronicznej. Opracowanie koncepcji i prace wdrożeniowe prowadzone były przez Zespół Projektowy ELP, w którym znaleźli się reprezentanci Biur: Ekspedycji, Polityki Handlowej, Logistyki i Obsługi Klientów Regionalnych, Kierowania Przewozami, Rozliczeń Centralnych oraz Teleinformatyki. Wdrożenie ELP było możliwe dzięki dużemu zaangażowaniu pracowników z Centrali i zakładów. Podkreślenia wymaga ogromny wkład pracy Zespołu Biura Ekspedycji, który we współpracy z pracownikami Sekcji Przewozów, badał procesy oraz testował kolejne fazy rozwiązania. Szczególne podziękowania należą się: Elżbiecie Kowalczyk, Bożenie Knitter, Gabrieli Czarneckiej, Marii Szewerowskiej, Wacławowi Jurzak, Cecylii Gajny, Magdalenie Fyrnys oraz Marii Urbańskiej. Wsparcia merytorycznego w zakresie technologicznym udzielili szczególnie Urszula Chorąży i Rafał Maćkowski. Nawiązano bardzo dobrą współpracę z Biurem Kierowania Przewozami, które w swoim obszarze przygotowuje niezbędną dokumentację dla klientów w wersji elektronicznej (m.in. zamówienie na wagony, R25 i R27). Dziękuję panom Rafałowi Jędreaszowi i Grzegorzowi Mentlowi, którzy na bieżąco pracowali w realizacji naszego projektu. Istotnego wsparcia w przygotowaniu szaty graficznej systemu udzielali: Julita Sołtysiak i Sebastian Bartoszko z Biura Promocji. Dzięki ich opiniom do systemu wprowadzano nie tylko korekty graficzne, lecz także zmiany w układzie funkcjonalnym. Praca przy tym projekcie pokazała, że pracownicy regionalnych placówek spółki chętnie angażują się w nowe inicjatywy i są otwarci na zmiany. Zmiany, które poprzez korzyść dla klienta dają korzyść nam wszystkim. Bardzo dziękuję całemu Zespołowi Projektowemu oraz osobom występującym w charakterze doraźnych ekspertów za wniesiony wkład. Do zobaczenia na kolejnym spotkaniu roboczym. Anna Kicka Kierownik Projektu ELP Członkowie Zespołu Projektowego ELP oraz zaproszeni do współpracy eksperci z różnych jednostek (od lewej): Łukasz Bednarski (Centralne Biuro Rozrachunków, CFC), Zbigniew Łuszczyński i Elżbieta Kowalczyk (Biuro Ekspedycji, CHE), Anna Kicka (Biuro Finansów, CFF), Gabriela Czarnecka i Bożena Knitter (Biuro Ekspedycji, CHE), Agnieszka Cedzyńska (BH Logistyka i Obsługa Klientów Regionalnych, CHR), Urszula Chorąży (Biuro Teleinformatyki, CCI), Barbara Ceran (Biuro Ekspedycji, CHE), Ryszard Zeidler (Biuro Polityki Handlowej, CHH), Magdalena Fyrnys, Maria Szewerowska i Cecylia Gajny (Śląski Zakład), Jadwiga Żydek i Wacław Jurzak (Śląsko-Dąbrowski Zakład) Grzegorz Mentel i Rafał Jędreasz (Biuro Kierowania Przewozami, CHP). Pierwsze testy u klientów Dzięki zaangażowaniu dwóch zakładów na Śląsku (Śląskiego i Śląsko-Dąbrowskiego) we wrześniu przeprowadzono pilotażowo testy usługi z wybranymi klientami. Do pilotażu wybrano tych partnerów biznesowych, którzy zgodzili się przekazać swoje uwagi do systemu na etapie jego testowania. Klienci uznali system za intuicyjny i prosty w obsłudze. Zgłosili konieczność rozszerzania funkcjonalności o kolejne dokumenty eksploatacyjne, takie jak zamówienie wagonów i dokumenty bocznicowe. Najpierw przesyłki krajowe, potem zagraniczne PKP CARGO System pozwoli na sporządzenie i przesyłanie w wersji elektronicznej listów przewozowych poprzez wypełnienie ich na stronie jak również poprzez eksport pliku z systemu klienta do systemu PKP CARGO. Umożliwi też tworzenie tzw. wzorców, które klienci będą mogli zapisywać we własnych zasobach i wykorzystywać przy ponownych nadaniach. System ELP będzie w pierwszej kolejności obsługiwał komunikację krajową, następnie komunikację CIM, a w ostatniej fa- zie CIM/SMGS i SMGS. Zgodnie z obowiązującymi przepisami w przypadku przesyłek nadzwyczajnych zachowana zostanie forma papierowa listu. Wiele nowych możliwości Dostęp on-line do portalu będzie dla naszych klientów bezpłatny. Portal klienta przygotowany do obsługi ELP będzie rozwijany, a jego użytkownicy za jednym logowaniem będą mogli w przyszłości m.in. zamówić wagony, pobrać e-fakturę, przesłać harmonogram, złożyć reklamację. Do obsługi nowego kanału komunikacji stworzono lokalne centra obsługi klienta, które docelowo, po pełnej migracji na dokumentację elektroniczną oraz po automatyzacji procesów, będą scentralizowane. Dla największych klientów PKP CARGO, którzy posiadają rozwinięte systemy IT, przygotowuje się rozwiązanie polegające na bezobsługowym nadaniu przesyłki, czyli wymianie plików pomiędzy systemami bez udziału pracownika (np. kopalnie Kompanii Węglowej, Jastrzębska Spółka Węglowa). Wkrótce będziemy mieli możliwość wymiany danych z kolejami obcymi w zestandaryzowanym formacie, co pozwoli na dołączanie informacji o śledzeniu przesyłki. 12 INFO CARGO 04/2013

13 SKARBY NR 8 Jej fabryczne oznaczenie to TEM2. Produkcję tej serii lokomotyw rozpoczęto w 1967 r. w Briańsku (obecnie zachodnia Rosja) z przeznaczeniem do ciężkiej pracy manewrowej, a także pociągowej. Łącznie wyprodukowano ponad lokomotyw. Import do Polski rozpoczęto w 1976 r. Początkowo sprowadzono wyłącznie lokomotywy szerokotorowe (1520 mm) i kierowano je do obsługi rejonów przeładunkowych przy granicy wschodniej. Zastąpiły tam wysłużone parowozy serii Tw1, Ty2 i Ty23. Łącznie do roku 1988 Polskie Koleje Państwowe zakupiły 130 tych lokomotyw, w tym także w wersji przystosowanej do pracy na torach o szerokości 1435 mm. Natomiast na potrzeby przemysłu sprowadzono do Polski kolejne 300 lokomotyw. Spółka PKP CARGO przejęła od PKP w 2001 r. 110 lokomotyw tej serii. Ich eksploatacja potwierdziła wcześniejsze opinie, że jest to bardzo udana konstrukcja. Lokomotywy doskonale sprawdziły się zarówno w transporcie ciężkich składów przygranicznych, jak i w obsłudze rejonów przeładunkowych w tzw. kolejowych suchych portach w Małaszewiczach, Żurawicy Medyce i innych kolejowych przejściach granicznych, gdzie odbywał się przeładunek towarów z taboru szerokiego (1520 mm) na tabor normalny (1435 mm). SM48 jest lokomotywą z przekładnią elektryczną o układzie osi Co Co. Przeniesienie napędu jest typowe dla tego typu maszyn. Silnik spalinowy o mocy 880 kw (1200 KM) napędza prądnicę główną, która wytwarza prąd zasilający sześć silników trakcyjnych połączonych równolegle w dwie grupy po trzy silniki. Ma dwa trzyosiowe wózki z czopami skrętu. Na wózkach jest zabudowana ostoja lokomotywy, na której spoczywa wyposażenie i nadwozie lokomotywy. Nadwozie lokomotywy jest typu zamkniętego i składa się z pięciu części: przedziału silnikowego, przedziału chłodnic, przedziału wysokiego napięcia, kabiny maszynisty i przedziału baterii akumulatorów. Lokomotywa SM48 (Tamara) pod redakcją mirosława szymańskiego Dwie lokomotywy SM48 gruntownie zmodernizowane przez nowosądecki Newag przekazano właśnie PKP CARGO ponownie do eksploatacji. Są to praktycznie nowe jednostki z lokomotywy manewrowej zamienione w towarowo-manewrowe, inaugurujące serię ST48. W barwach PKP CARGO mamy w sumie 107 maszyn, z których w ramach podpisanego kontraktu Newag zmodernizuje dalsze 28. Docelowo na drugą młodość może liczyć jeszcze 20 popularnych Tamar. PKP CARGO Pierwsza zmodernizowana Tamara w ramach serii ST48 jest nowoczesną lokomotywą towarowo-manewrową wytnij, zachowaj Porównanie danych technicznych lokomotyw serii SM/ST 48 Przed modernizacją SM48 (TEM2) Masa służbowa (z pełnymi zapasami) 116 t 116±3% t Po modernizacji ST48 Typ silnika spalinowego PD1M Caterpillar 3512C Liczba i układ cylindrów 6, rzędowy 12V (60 ) Moc znamionowa silnika spalinowego 882 kw (1200 KM) 1550 kw (2108 KM) Obroty znamionowe silnika spalinowego 750 obr/min 1800 obr/min Jednostkowe zużycie paliwa 225 g/kwh 213 g/kwh Zużycie paliwa na biegu jałowym 10 l/h 6,8 l/h Praca ciągła silnika trakcyjnego 463/720 V/A;700/476 V/A Klasa izolacji silnika trakcyjnego klasa B klasa H 463/720 V/A;700/476 V/A System hamulcowy Matrosow/Oerlikon SABWABCO Tablica pneumatyczna brak IPSz/KNORR-BREMSE W razie potrzeby (np. przy wymianie tłoka cylindra) istnieje możliwość zdejmowania dachu. Przez 37 lat eksploatacji Tamara zyskała opinię mocnej i niezawodnej lokomotywy. Jej wielką zaletą jest mała awaryjność i stosunkowo niewielkie zużycie paliwa. Ma też i słabe strony. Należą do niej m.in. zła widoczność z kabiny maszynisty, wibracje i pogłębiający się, znaczny już stopień zużycia poszczególnych podzespołów. W wyniku przeprowadzonych analiz w Centrali Spółki zapadła decyzja o przeprowadzeniu modernizacji lokomotyw tej serii. W maju 2013 r. PKP CARGO podpisało z firmą Newag SA umowę na modernizację 30 lokomotyw SM48. Podobnie jak to było w przypadku odmładzania SM42, na starej ostoi lokomotywy i ramach wózków posadowiono zupełnie nowe nadwozie wyposażone w nowoczesny, dużo mocniejszy silnik oraz podzespoły i systemy sterowania. Oprócz silnika spalinowego wymieniono: maszyny elektryczne, w tym prądnicę główną o zwiększonej mocy do 1400 kw, napęd urządzeń pomocniczych zasilanych silnikami prądu przemiennego z zastosowaniem falowników, apa- INFO CARGO 04/

14 skarby raty w przedziałach wysokiego i niskiego napięcia. Wprowadzono system diagnostyki pokładowej na panelu operatorskim i lokalizację położenia lokomotywy w systemie GPS. W rezultacie powstała nowa seria lokomotywy liniowej o parametrach zbliżonych do lokomotyw ST43. Nazwano ją ST48. Lokomotywa wyróżnia się Zbigniew Ślędak maszynista instruktor koordynujący, Mazowiecko-Podlaski Zakład Lokomotywy SM48 dały się poznać jako niezwykle wytrzymałe, silne i oszczędne (wolnoobrotowy, sześciocylindrowy silnik spalinowy). Pomimo prostej konstrukcji i minimalnej liczby zabezpieczeń należą do najmniej usterkowych w naszej spółce. W trakcie prac modernizacyjnych pozostawiono podwozie lokomotywy z silnikami trakcyjnymi nie pamiętam przypadku uszkodzenia silnika trakcyjnego, a pracuję od 1981 r. dodano tylko cztery cylindry hamulcowe z hamulcem sprężynowym, przez co wszystkie osie lokomotywy są hamowane zarówno hamulcem zespolonym, jak i sprężynowym. Natomiast całe nadwozie zostało zmienione począwszy od silnika spalinowego typu Caterpillar, przez maszyny elektryczne asynchroniczne, układ chłodzenia z płynem chłodzącym, wentylator napędzany sinikiem hydrostatycznym, układ hamulcowy IPS, aż po bardzo wydajną sprężarkę zasilaną oddzielnym silnikiem asynchronicznym. Całkowicie zmieniono kabinę maszynisty, która przenosi nas w XXI w. W porównaniu z poprzednią jest szczelna, cicha, zamontowano klimatyzację, nowoczesne fotele. Maszynista nie jest narażony na wibracje od silnika spalinowego, który także jest zamontowany na poduszkach gumowych. W dużym stopniu poprawiono widoczność z kabiny lokomotywy poprzez obniżenie przedziału silnikowego i szafy wysokiego napięcia. Dodatkowo zamontowano cztery kamery (dwie pomiędzy zderzakami lokomotywy i dwie na wysokości wzroku maszynisty). Pomagają w czasie dojazdu lub podjazdu na dużym łuku. Obsługa lokomotywy jest niezwykle prosta, intuicyjna. Już po kilku godzinach maszyniści potrafią ujarzmić tę niezwykle silną lokomotywę pomimo całkowitej zmiany techniki sterowania. Nastawnik jazdy w postaci kierownicy zastąpiono joystickiem. Ogólnie modernizacja lokomotywy jest bardzo udana. Uważam, że Newag sprostał zadaniu i przede wszystkim zostawił to, co najważniejsze prostotę obsługi i działania lokomotywy. Maszynista steruje lokomotywą i ma pełny wgląd w parametry urządzeń lokomotywy, natomiast pracą wszystkich urządzeń steruje komputer i ewentualnie koryguje błędy człowieka. posażono w dwa pulpity sterownicze, po jednym dla każdego kierunku jazdy. Rozbudowano część socjalną, wyposażając ją w klimatyzację, kuchenkę, lodówkę i umywalkę. Poprawiono ergonomię i warunki pracy maszynisty, wyeliminowano wibracje, znacząco obniżono hałas, poprawiono maszyniście widoczność z kabiny. Zupełną nowością jest wprowadzenie systemu monitoringu za pomocą kamer umieszczonych na czołownicach lokomotywy. Obraz jest wyświetlany na monitorach znajdujących się na pulpicie maszynisty oraz jest rejestrowany przez cyfrowy rejestrator. Celem modernizacji było uzyskanie efektów ekonomicznych wynikających ze znacznego obniżenia kosztów eksploatacji, w tym kosztów bieżącego utrzymania oraz zmniejszenia zużycia paliwa, oleju silnikowego, kosztów środowiskowych itp. Przewiduje się uzyskanie następujących korzyści: zmniejszenie jednostkowego zużycia paliwa o 5% tj. o 12 g/kwh i o 32% na biegu jałowym tj. o 3,8 l/h, zmniejszenie zużycia oleju silnikowego (ok. 56%), zmniejszenia opłat za emisję spalin (ok. 54%). W wyniku zmniejszenia kosztów utrzymania i zwiększenia wskaźnika dostępności zmodernizowanych lokomotyw okres zwrotu inwestycji powinien wynieść ok. 7 lat. Mniejsze zużycie paliwa i oleju silnikowego to zasługa zamontowanego silnika spalinowego typu 3512C marki Caterpillar 3512C o mocy 1550 KW (2108 KM). Ponadto na ekonomię pracy lokomotywy wpłynie system elektronicznego sterowania, zapewniający optymalizację parametrów pracy agregatu prądotwórczego (silnik spalinowy, prądnica główna i pomocnicza) oraz wykorzystanie siły trakcyjnej lokomotywy. Natomiast możliwość kompleksowej diagnostyki pojazdu z poziomu panelu operatorskiego maszynisty umożliwi pełną kon- SM48 przed modernizacją PKP CARGO posiada ponad 100 lokomotyw tej serii zmienionym kształtem kabiny maszynisty, którą wytrolę poszczególnych urządzeń i diagnozowanie nieprawidłowości. Zakłada się, że modernizacja dotychczasowych lokomotyw manewrowych SM48 pozwoli na przedłużenie o co najmniej 25 lat eksploatacji tej serii taboru. Janusz Zajączkowski naczelnik Sekcji Utrzymania i Napraw Taboru Trakcyjnego w Żurawicy, Południowy Zakład Spółki Kiedy zostałem majstrem, a później mistrzem w lokomotywowni w Żurawicy pracowałem przy bieżącym utrzymaniu i naprawach okresowych lokomotyw SM48. W 1976 r. do Żurawicy przyszło 15, a następnie 16 lokomotyw tej serii. Docelowo mieliśmy na stanie 41 tych lokomotyw. Zastąpiły one parowozy Ty2, które pracowały na szerokim torze. Nowe lokomotywy sprawowały się bardzo dobrze. Pamiętam, że przez pierwsze sześć lat eksploatacji nie było z nimi żadnego problemu. Charakteryzowały się małą awaryjnością. W ciągu 37 lat eksploatacji wymieniliśmy zaledwie trzy, góra cztery silniki trakcyjne. Zarówno silniki, jak i części biegowe nie sprawiały problemów. Najwięcej kłopotów powodowało pękanie głowic silników z winy niewłaściwej ich obsługi ze strony drużyn trakcyjnych. Długi okres eksploatacji sprawił, że ostatnio ich stan techniczny uległ pogorszeniu. Pamiętam, że pierwsze naprawy rewizyjne tych lokomotyw były wykonywane w Bołogoje, a naprawy główne w Astrachaniu nad Morzem Kaspijskim. Paweł Telega wytnij, zachowaj 14 INFO CARGO 04/2013

15 kadry trzy pytania do: Ignacego Góry, wiceprezesa UTK Nominacją jestem zaszczycony Sławomir Nowak, minister transportu, budownictwa i gospodarki morskiej, powołał Ignacego Górę, dotychczasowego naczelnika Wydziału Bezpieczeństwa Ruchu w Biurze Kierowania Przewozami (CHP), na stanowisko wiceprezesa Urzędu Transportu Kolejowego ds. bezpieczeństwa ruchu. To duże zaskoczenie, że został Pan wiceprezesem UTK? Zaskoczenie raczej nie. Przecież był organizowany konkurs, chociaż oczywiście ostatnie słowo należało do ministra. Jestem natomiast zaszczycony nominacją. Zdaję jednak sobie sprawę z trudnego wyzwania, jakie zostało przede mną postawione. Nadrzędnym celem jest z pewnością bezpieczny rozwój transportu kolejowego, a realizacja tego wymaga złożonych działań o charakterze systemowym i doraźnym w zakresie bezpieczeństwa ruchu na polskiej kolei. Jak Pan zamierza osiągnąć ten cel? Zadanie to można osiągnąć poprzez egzekwowanie, ale również dostosowywanie przepisów do wymagań rynkowych i wspólnotowych, umożliwianie wprowadzania rozwiązań technicznych mających wpływ na jakość świadczonych usług i bezpieczeństwo, stałe monitorowanie rynku i w sytuacji tego wymagającej podejmowanie działań kontrolnowyprzedzających oraz oczywiście systematyczny rozwój istniejących systemów zarządzania bezpieczeństwem. Przypomnę, że podstawowe zadania dla tego stanowiska określone są w ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, aktach wykonawczych oraz aktach prawa wspólnotowego. Dotyczą one nie tylko bezpieczeństwa w transporcie kolejowym, ale również spójności i interoperacyjności systemu kolejowego, nadzoru technicznego nad eksploatacją i utrzymaniem linii kolejowych oraz pojazdów kolejowych, licencji i świadectw maszynistów, współpracy administracyjnej z UE w zakresie sektora kolejowego, w tym spraw rynku wewnętrznego w zakresie swobodnego przepływu towarów i harmonizacji technicznej, tworzenia i funkcjonowania systemu oceny zgodności i nadzoru rynku w sektorze kolejowym. Marzenie to Docelowo chciałbym osiągnąć taką sytuację, że większość uczestników rynku kolejowego będzie postrzegała Urząd Transportu Kolejowego jako instytucję, dzięki której możliwy jest szybki i bezpieczny rozwój transportowego rynku kolejowego w Polsce. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał: Janusz Mincewicz Wykształcenie: absolwent Politechniki Krakowskiej (pojazdy szynowe) Doświadczenie zawodowe: od początku związany z PKP, a od 2001 r. z PKP CARGO. Pracował na wielu stanowiskach wykonawczych m.in. maszynisty, a później średniego i wyższego nadzoru: naczelnika wydziału eksploatacji lokomotyw i wydziału bezpieczeństwa ruchu. Największy sukces zawodowy: Wdrożenie i nadzór w PKP CARGO Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem. Opracowanie m.in. w ramach grup roboczych zasad i regulacji umożliwiających uzyskanie: wykwalifikowanych pracowników zespołu drużyn trakcyjnych, mających licencje i świadectwa do samodzielnej obsługi lokomotyw PKP CARGO, obsługi sieci DB Netz na ustalonych odcinkach, zezwoleń i dopuszczeń lokomotyw spalinowych SU46 i elektrycznych EU43 do pracy na sieci DB Netz. Rodzina: żona Mariola, dwie zamężne córki Karolinka i Małgorzatka oraz najpiękniejszy półroczny wnuk Iwo Najlepiej wypoczywa: Och, to temat rzeka, bo wypoczywam czynnie i biernie. Relaksuje mnie książka i film, chodzenie po górach, jazda na rowerze, praca w ogrodzie i wszelkie prace w drewnie. Hobby: Budowa rodzinnego siedliska i ogrodu na obszarze prawie 1 ha Znak zodiaku: Panna Agnieszka Radwan Od 19 września zastępca dyrektora Biura Zarządzania Zasobami Ludzkimi Wykształcenie: wyższe ekonomiczne, studia podyplomowe prawo pracy Doświadczenie zawodowe: Realizacja polityki personalnej w Najwyższej Izbie Kontroli, w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i WARS SA. Ponad 10-letnia praktyka w zarządzaniu procesami HR związanymi z administracją personalną, np. planowanie i prognozowanie zatrudnienia, planowanie ścieżek kariery pracowników firmy, nadzorowanie procesów szkoleń, nadzór nad rekrutacją i selekcją, opracowywanie systemów motywacyjnych, nadzorowanie procesów reorganizacji i zmian strukturalnych. Największy sukces zawodowy: szereg zakończonych sukcesem projektów w dziedzinie HR, wspierających zarządzanie i rozwój kadr, takich jak: wdrożenie Systemu Ocen Pracowniczych wraz z procedurami odwoławczymi powiązanych z finansowym systemem motywacyjnym. Wprowadzenie niefinansowego systemu motywacyjnego. Wprowadzenie Zintegrowanego Modelu Zarządzania Kompetencjami wraz z odpowiednimi schematami rozwiązań systemowych. Inne projekty przyczyniające się do podnoszenia efektywności pracy, rozwoju pracowników oraz kreowania sprzyjającego klimatu w organizacji. Rodzina: mąż, syn Najlepiej wypoczywam: Z rodziną i przyjaciółmi na cudownych Mazurach oraz podczas podróży, dzięki którym poznaję obyczaje, kuchnię i tradycję innych kultur. Po pracy relaksuję się, oglądając dobre polskie kino, teatr telewizji i programy kulinarne. Znak zodiaku: Byk Dominik Wojtasiak Od 28 października 2013 r. dyrektor Biura Obsługi Prawnej Wykształcenie: wyższe prawnicze, absolwent Uniwersytetu Gdańskiego Wydział Prawa i Administracji; od roku 2008 radca prawny Doświadczenie zawodowe: kilkunastoletnie doświadczenie uzyskiwane dzięki współpracy zarówno z kancelariami prawnymi, jak i jako prawnik świadczący pomoc prawną w spółkach prawa handlowego, w tym spółkach publicznych Największy sukces zawodowy: uczestnictwo w zakończonych sukcesem negocjacjach dotyczących zbycia przez spółkę publiczną oraz jej spółki zależne aktywów, obejmujących między innymi udział w ogólnoświatowym rynku sprzedaży TDI, związku chemicznego stosowanego przy produkcji poliuretanów. Udział w licznych procesach zmierzających do optymalizacji modelu finansowania w spółce publicznej, polegających na zawieraniu umów kredytowych według standardu LMA, jak również polegających na emisji obligacji, w tym obligacji high yield. Rodzina: żona, dwójka dzieci Najlepiej wypoczywam: podróżując z rodziną bądź przy dobrej książce Znak zodiaku: Strzelec Tomasz Cieślak Od 1 sierpnia zastępca dyrektora Biura Analiz i Kontrolingu (czasowo p.o. dyrektora Biura Polityki Handlowej) Wykształcenie: wyższe ekonomiczne, absolwent Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie Doświadczenie zawodowe: Pracowałem w PTC jako analityk w dziale marketingu. W Banku Pekao pracowałem w zespole wdrażającym CRM dedykowany do obsługi klientów korporacyjnych. Większość mojego doświadczenia zawodowego zdobyłem jednak w wywiadowni Gospodarczej Dun And Bradstreet (obecnie Bisnode D&B), w której od 2012 r. piastowałem funkcję dyrektora Działu Danych i Operacji. Największy sukces zawodowy: Z całą pewnością wyzwania, jakie oferuje PKP Cargo są ambitne, a ich pełna realizacja będzie powodem do satysfakcji. Mam więc nadzieję, że największe sukcesy są jeszcze przede mną. W trakcie pracy w wywiadowni gospodarczej zwiększyliśmy kilkukrotnie zasoby danych o przedsiębiorstwach zarówno pod względem zasięgu, jak i szczegółowości, poprawiając przy tym oceniane zewnętrznie parametry jakościowe. Ciekawym elementem tej układanki było wdrożenie innowacyjnej platformy umożliwiającej internautom poszukiwanie danych kontaktowych firm w zamian za wynagrodzenie. Strona funkcjonuje do dziś. Rodzina: żona, dwójka dzieci Najlepiej wypoczywam: przy muzyce, podróżach i wycieczkach rowerowych Znak zodiaku: Byk INFO CARGO 04/

16 sprawy Bydgoszcz To tylko ćwiczenia W piątek i na dodatek trzynastego u zbiegu ul. Redłowskiej i Sobieszewskiej w Bydgoszczy przed kompleksem budynków PKP CARGO tuż po godzinie 11 pojawiło się ponad 160 pracowników. Nie było to jednak ani spotkanie integracyjne, ani gremialna delegacja powitalna, a realizowane zgodnie z wymogami przepisów o ochronie przeciwpożarowej praktyczne sprawdzenie organizacji i warunków ewakuacji na wypadek wystąpienia zagrożenia. Konieczność natychmiastowego przerwania wykonywanych czynności służbowych i opuszczenia stanowisk pracy wynikła z zagrożenia zidentyfikowanego przez system alarmu pożarowego, oczywiście na potrzeby ćwiczeń zainscenizowanego. W pomieszczeniu usytuowanym najdalej od wyjścia z kompleksu budynków czujka pożarowa dokonała detekcji zagrożenia pożarowego. Alarm I stopnia został bardzo szybko zweryfikowany przez pracownika ochrony obiektowej. Opuszczenie całego terenu kompleksu przez wszystkie osoby przebywające wewnątrz budynków zajęło tylko 3 minuty! Po 25 minutach od ogłoszenia alarmu wszyscy pracownicy sprawnie powrócili do swoich pomieszczeń i wznowili pracę. W dokonanej ocenie i podsumowaniu przebiegu ćwiczeń potwierdzono, że ewakuacja przebiegła bardzo sprawnie. KATOWICE My są ludzie z CARGO Tomasz Lichwa samodzielne stanowisko ds. ochrony przeciwpożarowej Biuro Wsparcia Technicznego tekst i Janusz Mincewicz Nasz Śląsko-Dąbrowski to zgrana paka, znajdziesz tu gorola, znajdziesz tu hanysa, nawet krakowiaka. My Śląsko-Dąbrowski zakład nad zakłady. Nasze dziołchy, gryfie chłopaki ambitne, dla nas nie ma sprawy brzmią słowa hymnu napisanego przez pracowników. Katowicki zakład jest pierwszym w PKP CARGO, który ma własny hymn. Specjalista haftuje obrazy Władysław Szczepański, specjalista w Biurze Nieruchomości PKP CARGO ma rzadką wśród mężczyzn pasję. Od kilku lat haftuje obrazy. Ma ich już ponad 50. Podkreśla, że haftowanie jest czasochłonne, ale sprawia mu dużą przyjemność. Są takie dni, że pracuję do pierwszej w nocy, a w dni wolne potrafię wstać już o piątej, aby haftować, ale kiedy mam inne zajęcia, jak praca na działce lub próby w chórze, to nitki z igłą odkładam. Generalnie każdą wolną chwilę staram się wykorzystać na haft w myśl zasady dzień bez nitek to dzień stracony śmieje się. Tematyka jego obrazów jest różnorodna: ma motywy religijne, m.in. ikony, ale także pejzaże, kwiaty, postacie. Czy jest z nich zadowolony? Kiedy wyszyłem pierwszy, uznałem, że jest niezły. Jednak w miarę upływu czasu nabierałem doświadczenia i zacząłem dostrzegać pewne błędy, których wcześniej nie widziałem. Obecnie obrazy są już lepsze, ale nie zawsze jestem z nich zadowolony przyznaje pan Władysław, którego pasją jest również robienie swetrów na drutach dla swoich dzieci. Mirosław Zborowski, zastępca dyrektora ds. eksploatacyjnych, zastanawia się, kto pierwszy wpadł na pomysł stworzenia hymnu. Dziś trudno powiedzieć. Ale fakt połączenia przed kilku laty sześciu zakładów wykazał potrzebę jedności, stworzenia czegoś naszego, własnego, z czym mógłby się utożsamić każdy, kto czuje satysfakcję z pracy na naszym terenie uzasadnia. Przyznaje, że nieraz podczas spotkań była poruszana sprawa hymnu, mówiono, że należy coś zrobić. Tak było aż do czasu udziału w górniczej Karczmie Piwnej. Wtedy usłyszana melodia nieznanego twórcy pieśni powstańczej z lat pt. Już zachodzi czerwone słoneczko stała się inspiracją i podstawą do późniejszego hymnu. Pewnego wiosennego popołudnia zeszłego roku przyszedł do mnie kontroler Mirek Sosnowski (na zdjęciu), który ma swój zespół, śpiewa, gra na gitarze oraz keyboardach, i podsunął mi do przeczytania trzy pierwsze zwrotki hymnu. Tekst odnosił się do historii powstania zakładu. Postanowiliśmy iść w tym kierunku wspomina dyr. Zborowski. Jak się później okazało był to początek tworzenia hymnu. Wraz z Mirkiem rozpoczęliśmy pracę nad tym projektem, a później dołączyła do nas Basia Kubiesa, asystentka dyrektora, która wsparła nas swoimi dużymi zdolnościami artystycznymi opowiada Zborowski. Ogólnie powstało kilkanaście zwrotek. Do ostatecznej wersji zostało wybrane osiem. Hymn otrzymał tytuł My są ludzie z CARGO i po prapremierze został zaakceptowany przez Jarosława Bagniewskiego, dyrektora zakładu. Jego tekst znalazł się w zeszłorocznych śpiewnikach Babskiego Combra oraz Karczmy Piwnej biesiadnych imprez organizowanych przez katowicki zakład. Dopiero po dość dynamicznym i rozentuzjazmowanym wykonaniu przez uczestników obu imprez utwór okrzyknięto hymnem Śląsko- Dąbrowskiego Zakładu. I chwała za to wszystkim ludziom z Cargo śmieje się Zborowski. Uczestniczył już w kilku wystawach m.in. w Ogólnopolskich Prezentacjach Artystycznych Kolejarzy. Ma satysfakcję, że jego prace zostały dostrzeżone. I to chyba nie dlatego, że haftował je facet uśmiecha się. Mówi, że trudno mu się rozstać z obrazami, bo do każdego czuje jakiś sentyment, gdyż były wykonywane na różne rodzinne uroczystości. Ale kilka swoich prac sprzedał, a kilka dał w prezencie. W domu ma jeszcze kolekcję ponad 40 obrazów. Był dobrze zapowiadającym się piłkarzem Kmity Zabierzów, jednak kontuzja przerwała jego karierę. W PKP pracuje od ponad 40 lat. tekst i Janusz Mincewicz 16 INFO CARGO 04/2013

17 PORADY PRAWO DLA WSZYSTKICH Nagrody jubileuszowe tekst Mateusz Albrewczyński Biuro Organizacyjno-Prawne (CCR) Pani Jolanta 15. października 2013 r. nabywa uprawnienia do emerytury po ukończeniu 55 lat. Nie złożyła wypowiedzenia o rozwiązanie umowy o pracę. W sierpniu otrzymała pismo proponujące rozwiązanie umowy o pracę w związku z nabyciem praw do emerytury na podstawie art 30 paragraf 1 pkt listopada 2013 r. będzie miała 35 lat pracy w PKP. Prosi o odpowiedź na kilka pytań. związku z tym, że pytań dotyczących tej problematyki napływa do nas najwięcej, naj- W pierw zaprezentujemy ogólne zasady naliczania tych uprawnień. Nagrody jubileuszowe przysługują pracownikom za pracę na kolei. Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy (dalej: ZUZP) w załączniku nr 10 opisuje szczegółowo zasady ich przyznawania, przede wszystkim uzależniając wysokość wypłaconej nagrody od dwóch czynników: podstawy miesięcznego, zasadniczego wynagrodzenia pracownika (w dniu nabycia prawa do nagrody) oraz czasu przepracowanego na kolei. Najkrótszym okresem pracy uprawniającym do nabycia nagrody jubileuszowej jest okres 15 lat, który uprawnia do nagrody w wysokości 100% podstawy wymiaru. Procentowy próg rośnie o kolejne 100% co pięć lat, dając kolejno 200% podstawy wymiaru po 20 przepracowanych latach, 300% podstawy wymiaru po 25 latach, aż do osiągnięcia maksymalnego progu wynoszącego 700% podstawy wymiaru po przepracowaniu 45 lat na kolei. Nagroda jubileuszowa wypłacana jest w najbliższym terminie wypłaty wynagrodzenia. Prawo do nagrody jubileuszowej przysługuje również w wypadku przejścia pracownika na rentę lub emeryturę, gdy do nabycia nagrody brakuje mu mniej niż 12 miesięcy (licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy). Na marginesie zaznaczyć należy, iż brak jest analogicznego mechanizmu dla przyznawania odpraw emerytalnych, tj. pod uwagę brany jest tylko i wyłącznie czas faktycznie przepracowany. Ponieważ do osiągnięcia progu 35 lat pracy na kolei brakuje Pani Jolancie mniej niż 12 miesięcy, przysługująca nagroda jubileuszowa wynosić będzie 500% podstawy wymiaru, natomiast odprawa emerytalna zostanie wypłacona w wysokości 580% podstawy wymiaru (zgodnie z treścią załącznika nr 11 do ZUZP). Reklamy firm oferujących szybkie pożyczki otaczają nas z każdej strony. Te mniejsze, często o lokalnym zasięgu działania, promują się ogłoszeniami na przystankach autobusowych, słupach czy płotach. Tzw. chwilówki są często jedynym wyjściem, z którego mogą skorzystać klienci potrzebujący pilnego wsparcia finansowego. W ich przypadku nie trzeba spełniać dodatkowych warunków, którymi często banki obwarowują swoje oferty. W przypadku firm pożyczkowych procedura weryfikacyjna uproszczona jest do niezbędnego minimum. Może się sprowadzać np. do przelania 1 gr albo 10 gr z naszego rachunku bankowego. Szybką pożyczkę możemy często otrzymać bez potrzeby wychodzenia z domu wystarczy, że wyślemy SMS czy wypełnimy formularz kontaktowy w Internecie. Weryfikacja klienta w większości przypadków jest podobna. Pieniądze przekazywane są na nasze konto (nawet po 15 min) lub są przywożone do naszego domu przez przedstawiciela firmy pożyczkowej. SZANUJMY PIENIĄDZE Szybkie pożyczki gotówkowe Jest to alternatywa dla kredytów gotówkowych udzielanych przez banki. Na co powinniśmy zwrócić uwagę, jeżeli musimy skorzystać z ich oferty? Banki informacji o potencjalnych kredytobiorcach zasięgają m.in. w Biurze Informacji Kredytowej i jeżeli w tej instytucji odnotowane są np. zaległości w spłacie zobowiązań, bank może odmówić udzielenia kredytu. Firmy pożyczkowe podchodzą do tego bardziej liberalnie. Jest jednak coś za coś. Firmy pożyczkowe przerzucają koszty ryzyka na klientów. Oznacza to, że aż 1/3 kwoty pożyczki (przy zaledwie jednomiesięcznym okresie spłaty) zwracamy ekstra. Z drugiej strony w niektórych firmach pierwszą pożyczkę otrzymujemy bez żadnych opłat. Patrzymy na koszty Zgodnie z tzw. ustawą antylichwiarską oprocentowanie pożyczki gotówkowej nie może przekroczyć czterokrotności kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, tj. obecnie nie może być wyższe niż 16% w skali roku. Firmy pożyczkowe znalazły sposób na obejście tego przepisu. Naliczają swoim klientom tzw. opłaty okołokredytowe. Na przykład ubezpieczenia na wypadek niespłacenia pożyczki czy opłaty z tytułu obsługi pożyczki w domu klienta (czyli kosztów związanych z wizytą przedstawiciela firmy pożyczkowej, któremu będziemy przekazywać ratę spłaty). Wszystko to powoduje, że łączne koszty szybkiej pożyczki gotówkowej mogą sięgać kilkudzie- Wszystkie pytania dotyczące porad prawnych i interpretacji przepisów prosimy kierować na nasz adres: info.cargo@pkp-cargo.eu sięciu, a nawet kilkuset procent w skali roku! Jeżeli już się zdecydowaliśmy, to powinniśmy dokładnie porównać oferty. Pośpiech nie jest wskazany, zwłaszcza wtedy, kiedy w grę wchodzą pieniądze. Z informacji Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wynika, że pożyczając z jednej z firm 500 zł na 57 tygodni, klient musiałby zapłacić aż 417,24 zł za obsługę pożyczki w domu! UOKiK skontrolował 30 firm pożyczkowych. Zastrzeżenia urzędu wzbudziły działania wszystkich kontrolowanych firm, a aż 12 spraw przedstawionych zostanie w ramach pozwu złożonego do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Pomimo że stopy procentowe NBP są najniższe w historii, nic nie wskazuje na to, iż przełoży się to na obniżenie kosztów pożyczek udzielanych przez firmy pożyczkowe. Pozostaje mieć nadzieję, że rywalizację cenową w tym segmencie rynku wymusi zwiększona konkurencja. Maciej Kazimierski redaktor finansowego portalu TotalMoney INFO CARGO 04/

18 podróże Roztocze Na pograniczu Polski i Ukrainy znajduje się kraina o urokliwych krajobrazach, dzikiej przyrodzie i ciekawej architekturze. Jak na warunki Polski wschodniej obszar jest dobrze zagospodarowany turystyczne, co ułatwia poznawanie walorów Roztocza. Charakterystyka Roztocze to kraina malowniczych wzniesień oraz dużych kompleksów leśnych. W krajobrazie odznaczają się wzgórza, których pokryte poletkami zbocza pocięto licznymi miedzami. Czy są bardziej charakterystyczne dla tego subregionu widoki niż ten z Bukowej Góry w kierunku Soch, w rejonie Suśca czy na wschód od Szczebrzeszyna? Ponadto znaczne obszary zajmują duże lasy. Na uwagę zasługują buczyny, które jakże pięknie złocą się i czerwienią jesienią. Kompleksy leśne są miejscem występowania dziesiątków gatunków roślin, grzybów i zwierząt, wśród których na szczególną uwagę zasługują drapieżniki wymagające dużych przestrzeni: wilk i ryś. Roztocze to także ciekawe rzeki, które (jak Sopot i Jeleń) przelewają się przez progi skalne, tworząc charakterystyczne szumy. To również ciekawe formy geologiczne i skalne niezwykłą osobliwością tego terenu są skamieniałe drzewa w Siedliskach. Nie tylko Tatry Wysokie... Alternatywą dla często zatłoczonych polskich Tatr może być zdecydowanie większy fragment tego pasma górskiego, który jest położony w sąsiedniej Słowacji. Turyści bardzo chętnie korzystają z tego rozwiązania. Zwykle wybierają położone przy granicy Tatry Wysokie. Jednak większość bardzo atrakcyjnych miejsc położona jest nieco dalej od naszego kraju. Wskazujemy kilka z nich, które warto odwiedzić. Niżne Tatry Chopok Na południe od słowackich Tatr Wysokich położone są Niżne Tatry. Nazwa grzbietu może być myląca, bo najwyższe szczyty liczą sobie ponad m n.p.m. Drugą co do wysokości górą jest Chopok. Wzniesienie położone jest w sercu Parku Narodowego Niskie Tatry, Chopok tekst i Rafał Jasiński Droga roztoczańska Miasteczka i wioski Roztocze to nie tylko walory przyrodnicze i krajobrazowe, ale także ciekawa zabudowa i atrakcje kulturalne. Nie ma tutaj większych miast, a istniejące osady nie burzą harmonii spokojnej krainy. W Zwierzyńcu, stanowiącym swoistą bramę do Roztoczańskiego Parku Narodowego, zachowało się sporo zabudowy drewnianej, a także ciekawy przykład zabudowy przemysłowej browar. Tutaj organizowany jest cieszący się dużym zainteresowaniem festiwal filmowy. Uzdrowiskowy Krasnobród to miejsce wypoczynku nad wodą. Józefów przyciąga zaś festiwalem, rozległym, malowniczo położonym na zboczu wzniesienia cmentarzem żydowskim oraz kamieniołomem. Ciekawą zabudowę można odnaleźć także w wioskach. Żelaznym miejscem do odwiedzin jest tekst Rafał Jasiński na południe od Lipowskiego Mikulasza. Po zdobyciu szczytu można oglądać rozległe gołoborze oraz liczne formy skalne. Chopok jest zagospodarowany turystycznie na szczyt można dotrzeć wyciągiem krzesełkowym, a w tutejszym ośrodku narciarskim dość długo utrzymuje się pokrywa śnieżna, co pozwala na uprawianie narciarstwa zjazdowego. Ze szczytu można zejść w Demianowską Dolinę. Liczy ona sobie 15 km i jest uznawana za jedną z najpiękniejszych w Niżnych Tatrach z uwagi na twory krasowe, w tym trzy bardzo ciekawe jaskinie. Co ciekawe, Demianowska Dolina była zamieszkała już w czasach prehistorycznych, o czym świadczą odnalezione przez archeologów ślady bytowania. Beszeniowa Kąpieliska termalne są magnesem przyciągającym turystów do małej wioski położonej w zachodniej części Liptowskiej Kotliny, nad rzeką Wag. Znajduje się tam sześć basenów z wodą leczniczą. Tryskający z geotermalnych źródłem zdrój o temp. 61 stopni C Zagroda Guciów muzeum etnograficzno-przyrodnicze położone w przełomowym odcinku doliny Wieprza, gdzie można obejrzeć typowe dla Roztocza chałupy oraz ciekawe ekspozycje stałe i czasowe. Turystyka Roztocze doskonale nadaje się do uprawiania turystyki jednodniowej, weekendowej i dłuższej. Niewątpliwie atutem Roztocza jest mnogość szlaków i tras dla pieszych, rowerzystów, jeźdźców i kajakarzy. Istnieje także wystarczająca baza gastronomiczna i noclegowa. Organizację eskapad ułatwiają również sezonowe kolejowe połączenia pasażerskie. Mimo nie najlepszych szos także przemieszczający się autami nie powinni narzekać. Zagroda Guciów Basen w Beszeniowej (w basenach temperatura jest niższa o ok. 20 stopni) wpływa pozytywnie na zdrowie i urodę zażywających kąpieli. Jednak Beszeniowa to nie tylko termy również najbliższa okolica wioski jest miejscem atrakcyjnym pod względem spacerów, wycieczek rowerowych i wypraw górskich. Kieżmark Słowackie góry to nie tylko piękna przyroda. Chcąc poznać ciekawe zabytki architektury powinniśmy udać się do Kieżmarku. W niewielkim miasteczku godnych obejrzenia jest kilka zabytków, takich jak zamek, bazylika i starówka. Jednak na szczególną uwagę zasługuje artykularny ewangelicki Kościół Św. Trójcy. To jedna z najlepiej zachowanych drewnianych świątyń na Słowacji. Została wzniesiona bez użycia nawet jednego gwoździa! Potwierdzeniem wartości tego obiektu jest wpisanie go (z siedmioma innymi świątyniami Łuku Karpackiego) na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 18 INFO CARGO 04/2013

19 DZIECI Prezenty: Bez nadęcia i z pomysłem, czyli o rozwijaniu kreatywności dziecka tekst Justyna Urbaniak PSYCHOLOG RADZI Agata Ejsmont psycholog, psychoterapeuta Jak kupować prezenty dla dziecka? Wybór prezentu na mikołajki zależy od wieku i osobowości dziecka. Podjęcie odpowiedniej decyzji spędza nierzadko rodzicom sen z powiek. Jak sprawić radość dziecku, jednocześnie nie wydając na prezenty fortuny? Mamy dla was kilka oryginalnych i sprawdzonych propozycji. Zabawki edukacyjne, przytulanki, gry... wybór spośród całej gamy zabawek dla dzieci nie jest prosty. Producenci prześcigają się w pomysłach na to, jak uszczęśliwić swoich małych klientów. I przy okazji zajrzeć głęboko do portfela rodziców. Czy jednak prezent musi być drogi, pełen błyszczących, grających i świecących dodatków, aby wywołał uśmiech na twarzy obdarowywanego? Ależ oczywiście, że nie! Mimo że w reklamach często producenci przekonują nas, iż bez gadżetów za kolosalne pieniądze żadne dziecko się nie obejdzie, nie wierz specom od marketingu i zaufaj prostym, sprawdzonym rozwiązaniom. I pamiętaj, żadna, nawet najbardziej wymarzona zabawka nie zastąpi czasu, jaki rodzic mógłby poświęcić na zabawę swojemu dziecku. Możecie zatem, oprócz podarowania prezentu, zaplanować też czas na wspólne swawole. Taka zabawa to przede wszystkim budowanie bliskiej i trwałej relacji z dzieckiem. Ale wróćmy do prezentów. Jeśli w twoim domu mieszka mały artysta, możesz pomyśleć o takim prezencie, który pomoże rozwijać kreatywność twojego dziecka. Może to być ciastolina, farby do malowania palcami albo zestaw kolorowych mazaków, które potem łatwo zmyje z rąk, buzi i domowych przedmiotów. Takie prezenty świetnie wspierają rozwój małej motoryki dziecka i choć wydają się banalne, gwarantuję, że razem będziecie się świetnie bawić podczas wspólnych artystycznych projektów. Dla konstruktorów mamy coś ekstra. Jeśli twoje dziecko lubi majsterkować, budować i tworzyć rzeczy z niczego, ostatnio rynek podbijają zabawki kartonowe. Mają one wiele zalet: składa się je zgodnie z instrukcją, można je pomalować, są trwałe, a przede wszystkim niezwykle kreatywne. Nie bez znaczenia jest również wygląd polskie zabawki z tektury mają świetny design! A możesz wybierać z wielu wariantów: świetną zabawą jest złożenie wspólnie domku z kartonu, a następnie pomalowanie go zgodnie z dyktatem własnej wyobraźni i umeblowanie tym, co tylko przyjdzie wam do głowy. W ofercie są również tekturowe klocki konstrukcyjne, papierowe miasto lub kolorowanki 3D. Oczywiście na liście zabawek dla dziecka nie może zabraknąć książki. Oferta jest bardzo bogata i czasem trudno zdecydować, które z pozycji niosą ze sobą faktyczną wartość, ale jeśli masz wątpliwości, podpowiadam, że dobrym rozwiązaniem jest poszukanie w ofercie takich wydawnictw jak: EneDueRabe, Dwie Siostry czy Zakamarki. To są wydawnictwa, które dużą wagę przywiązują zarówno do treści, jak i estetyki wydawanych przez siebie tytułów. Znajdziesz wśród nich klasykę polską i szwedzkie czy francuskie nowości wydawnicze z doskonałą oprawą graficzną i fantastycznym tłumaczeniem. A jeśli dobrze przejrzysz wszystkie pozycje, gwarantuję, że znajdziesz wśród nich i takie książki, które służą nie tylko do czytania. Bo co można jeszcze zrobić z książką? Przyciskać, podrzucać, potrząsać, pocierać... Odpowiedzi jest wiele, a pomysłowość autorów przerasta wyobraźnię niejednego zatroskanego rodzica. Pozostaje życzyć ci udanych łowów i satysfakcji ze wspólnej zabawy, która pomoże wam spędzić ten czas z uśmiechem na twarzy i gotowością do kolejnych codziennych wyzwań. A może z okazji następnego święta zdecydujesz się stworzyć całkowicie autorską zabawkę dla swojego dziecka? Taka szyta ręcznie przez mamę lub tatę przytulanka to coś, czego twoje dziecko na pewno nigdy nie zapomni. A niepowtarzalność jest w dzisiejszych czasach na miarę złota. Daj się ponieść wyobraźni i uwierz w swoje twórcze możliwości. Powodzenia! Zbliżają się święta Bożego Narodzenia, czas poszukiwania idealnego prezentu dla dziecka, czas zakupów, odwiedzania centrów handlowych. Jakie prezenty wybrać dla dziecka, jak często je kupować, jak sobie radzić z atakami histerii w sklepie? Wchodzimy do sklepu, półki uginają się od kolorowych zabawek. Nasze dziecko oszołomione chce dostać wszystko, pyta nas: Mogę to? Mogę tamto?, my odpowiadamy: Nie, nie mam pieniędzy, nie tym razem. Zaczyna się płacz, krzyk, tupanie nogami. Bezradność nas paraliżuje. Sami odczuwamy zdenerwowanie, wstyd, złość, strach przed oceną innych. Co robić? Ważne, aby pozwolić dziecku się wyładować, dać mu czas na krzyk, za wcześnie nie ingerować. Po ataku powinniśmy pochwalić dziecko, że się uspokoiło. Nie powinniśmy złościć się na dziecko ani tym bardziej obrażać, bo w jego naturze leży próbowanie i sprawdzanie, na co może sobie pozwolić. Kiedy na zakupach jesteśmy sami i naszym celem jest wybór prezentu, najważniejszym kryterium będzie wiek dziecka, następnie jego zainteresowania czy umiejętności. Najmłodsi, a więc dzieci roczne czy dwuletnie, poznają dopiero świat, warto pomyśleć dla nich o zabawkach stymulujących ich rozwój np. wydających dźwięki, kolorowych, które można zgnieść, postukać nimi. Dzieciom w wieku przedszkolnym mogą spodobać się zabawki, dzięki którym będą mogły naśladować dorosłych wózki dla lalek dla dziewczynek czy warsztaty samochodowe dla chłopców. Zawsze też dobrym pomysłem jest kupno książek przedszkolaki bardzo chętnie uczą się z nich nowych rzeczy. Dzieci w wieku szkolnym często mają już sprecyzowane zainteresowania, dlatego warto podążać za nimi przy wyborze prezentu. Najbardziej boimy się kupować prezenty dla nastolatka, towarzyszą nam obawy, że nie trafimy w gusta, dlatego nie bójmy się podpytać, co chciałby dostać. Nie jest sztuką kupować dużo prezentów, sztuką jest wybrać takie, żeby dziecko miało z nich dużo radości na dłuższy czas, nie na chwilę. Ważne, aby umieć bawić się z dzieckiem tym, co mu kupiliśmy, umieć je zainteresować nowymi rzeczami i aktywnościami oraz rozwijać jego zainteresowania. INFO CARGO 04/

20 KULINARIA Świąteczne potrawy tekst i zdjęcia regionalne Alicja Harbicka Nie wiem, czy to jest tylko polski problem, czy ogólnoświatowy, ale od pewnego czasu Polacy podczas świąt idą na łatwiznę. Kupujemy gotowe makowce, gotowe sałatki i rzecz jasna zamawiamy gotowego karpia w galarecie. Stół wigilijny, niestety, częściej już przypomina stołówkę z zimnymi przekąskami niż stół świąteczny. No i co z tego? Pewnie wielu z was pyta. Ano, przez tę nową manierę kupowania fast foodów wigilijnych zanika rozmowa o smakołykach przygotowanych przez panią domu. A pani domu w ogóle nie czuje się dumna ze swojej pracy, a przecież bez względu na wszystko każda kobieta pragnie być chwalona. Jeśli jednak nadal was to nie przekonuje, mam jeszcze jeden argument. Tradycja. Zanika tradycja zajadania się regionalnymi potrawami. Potrawami, które widzi się tylko podczas świąt, których przepisy były przekazywane z pokolenia na pokolenie. Kupując gotowe dania, kupujemy potrawy dostosowane do produkcji masowej i z każdym rokiem zapominamy o swoich potrawach. Pierniczki: Wersja regionalna (przepis pochodzi z książki Małgorzaty Musierowicz, dlatego bardziej wielkopolska wersja) Składniki 35 dag miodu 35 dag cukru 2 duże lub 3 małe jaja 15 dag masła 2 łyżeczki sody oczyszczonej, rozpuszczonej w 1/2 szklanki wody 1 paczka przypraw do pierników A gdyby tak w tym roku zrezygnować z tego świątecznego fast fooda? Popytać babcie, teściową oraz mamę. Przygotować arcytradycyjną Wigilię, którą będzie piękną mieszanką kuchni regionalnej. I tak na przykład na sam początek zrezygnujmy z wszędobylskiego barszczu czerwonego i zróbmy zupę rybną, która jest tak popularna na Lubelszczyźnie. Przygotowuje się ją z części ryb (głowy, ogony itp.) oraz gorącego bulionu warzywnego (włoszczyzna, tymianek, ziele angielskie, cebula). Gotową zupę przecedzamy i podajemy z makaronem lub kluskami kładzionymi. Jeśli ktoś nie cierpi ryb w zupie albo pragnie czegoś innego w ten dzień, to może siemionka z ziemi śląskiej? Jest to zupa z siemienia konopnego z cebulą oraz śmietaną. Legenda głosi, że zupa ta powstała w samym Betlejem. Podobno podczas nocy, gdy Pan Jezus się narodził, spotkali się Żydzi i poganie. Tak rozprawiali o tym cudzie, że zgłodnieli. A nie mieli zbytnio dużo do wyboru, więc wzięli to, co mieli, by przyrządzić strawę siemię konopi. Jak to się robi? Otóż nasiona konopi gotuje się w wodzie tak, by zmiękły i popękały. Ważne jest, by zmieniać wodę co jakiś czas, żeby wypłukać gorycz. Następnie nasiona należy przecierać łyżką przez sitko i przelewać, tak by powstało mleczko. Powstały roztwór zagotować z cebulą. Jak się ugotuje, dodać śmietanę i odpowiednio przyprawić. 1 kg mąki (mnie wyszło trochę więcej) 1 łyżeczka ciemnego kakao Jak zrobić? 3/4 kg mąki zmieszać z przyprawami i kakao. Zagotować miód. W garnuszku zbrązowić, mieszając, 80 g cukru, zalać połową szklanki wody, zamieszać i wlać tak powstały karmel do mąki. Dodać resztę cukru, roztrzepane jaja i masło. Zmieszać, zagnieść. Pozostałe ćwierć kilograma mąki służy do podsypywania przy ugniataniu. Zagniecione do gładkości surowe ciasto może dojrzewać przez tydzień, najlepiej w lodówce. Po rozwałkowaniu ciasta na grubość 1/2 cm (ja zostałam poproszona, by grubiej), można z niego wycinać kształty foremkami (stolni- Susz Wersja do zupy (przepis z regionu kujawsko-pomorskiego, źródło potrawyregionalne.pl) Składniki dwie garści śliwek (suszonych bądź wędzonych) gruszka suszona dwie garści suszonych płatków jabłkowych pomarańcza cynamon, goździki, cukier woda oraz 1 słoik kompotu ze śliwek, 3 łyżki mąki ziem- niaczanej, sól, szklanka śmietany. Po ciepłej przystawce warto spróbować kaszy ze śliwkami (podkarpacki przysmak) oraz klusek z makiem na sposób mazowiecki. Obie potrawy są już z tych słodszych. Kaszę ze śliwkami robi się bardzo łatwo. Należy ugotowaną kaszę połączyć z uprzednio namoczonymi w zimnej wodzie śliwkami (suszonymi), a na koniec dosłodzić do smaku. Co do klusek z makiem, tutaj trochę trzeba się natrudzić, ale co tam, przecież to Wigilia! Mak namoczyć jak do makowca, przemielić w maszynie, najlepiej kilkakrotnie. Wymieszać z roztopionym masłem, śmietaną i dosłodzić bakaliami oraz miodem. Lekko podgrzać. Połączyć z ugotowanym makaronem. A po tym wszystkim, jeśli oczywiście brzuchy mają jeszcze choć odrobinę miejsca po tej polskiej kulinarnej wycieczce ciasto miodowe. Przygotowuje się je wyjątkowo łatwo, dlatego można rzec, iż jest to istne kujawsko-pomorskie niebo w gębie! Robi się je podobnie do muffinek. Najpierw miesza się wszystkie suche składniki (mąkę, proszek, sól), potem mokre: żółtka utarte z cukrem, skórka pomarańczowa. Wszystko połączyć, dodać jogurt. Upiec. Polać miodem, kiedy ciasto jest jeszcze ciepłe. Kropką nad i niech będą wspólne dla wszystkich regionów dodatki. Moja propozycja: kompot z suszu oraz pierniczki. Źródła przepisów regionalnych: ca musi być opruszona lekko mąką). Piec w temp stopni, tak by pierniczki zarumieniły się. Przyozdabiać dowolnie. Uwaga, pierniczków wychodzi mnóstwo, dlatego warto zmniejszyć ilość składników o połowę. Jak zrobić? Do garnka wlewamy wodę (2 litry). Wstawiamy na mały ogień. Do jeszcze zimnej wody wkładamy owoce. Jak woda się zagotuje, dodajemy goździki, cukier, cynamon i pomarańczę, która została wyszorowana i pokrojona w grube plastry. Uwaga, cukier i przyprawy dodajemy w zależności od własnego smaku. Następnie dolać kompot ze śliwkami i gotować ok. 15 minut. Zagęścić mąką ziemniaczaną lub zabielić śmietaną, dosłodzić. Z mąki i wody zagnieść ścisłe ciasto. Urywać małe kawałeczki i wrzucać na wrzącą, osoloną wodę. Po ugotowaniu dodać do zupy. 20 INFO CARGO 04/2013