STAN SANITARNY POWIATU MIŃSKIEGO w 2013 ROKU. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Mińsku Mazowieckim. Mińsk Mazowiecki, marzec 2014 r.

Transkrypt

1 STAN SANITARNY POWIATU MIŃSKIEGO w 2013 ROKU Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Mińsku Mazowieckim Mińsk Mazowiecki, marzec 2014 r.

2 SPIS TREŚCI strona Sytuacja Epidemiologiczna 2-8 Higiena Żywienia, Żywności i Przedmiotów Użytku 9-15 Higiena Komunalna Higiena Pracy Higiena Dzieci i Młodzieży Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia Działalność kontrolno-represyjna 35 1

3 Epidemiologia Sytuacja epidemiologiczna w powiecie mińskim W 2013 roku Sekcja Epidemiologii prowadziła nadzór epidemiologiczny nad chorobami zakaźnymi, dokonywała oceny i analizy sytuacji epidemiologicznej powiatu mińskiego, przeprowadzała kontrole stanu sanitarno-technicznego w podmiotach leczniczych udzielających świadczenia zdrowotne, zapewniała zaopatrzenie w preparaty szczepionkowe jak również nadzorowała wykonawstwo szczepień ochronnych oraz wykorzystanie preparatów szczepionkowych w ramach obowiązującego Programu Szczepień Ochronnych. Rejestracja chorób zakaźnych prowadzona była zgodnie z definicjami chorób zakaźnych jak również z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób (ICD-10). Prowadzono również analizy porównawcze występujących chorób zakaźnych na terenie nadzorowanym przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Mińsku Mazowieckim w odniesieniu do poprzednich lat. Porównując sytuację epidemiologiczna w naszym powiecie w roku 2013 uległa ona niewielkim zmianom w stosunku do roku W 2013 r. odnotowano spadek zachorowań na salmonellozy, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych natomiast wzrosła zachorowalność na płonicę (szkarlatyna) i różyczkę. Niżej podana tabela ilustruje zachorowania na wybrane choroby zakaźne w powiecie mińskim w latach Jednostka chorobowa Liczba zachorowań 2007 r r r r r r r. WZWB WZWC WZW A Płonica (szkarlatyna) Różyczka Nagminne zapalenie przyusznic (świnka) Ospa wietrzna Zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych Salmonellozy Posocznice

4 Niżej podana tabela przedstawia liczbę zachorowań oraz zapadalność na 100 tys. ludności na wybrane choroby zakaźne w Polsce i powiecie mińskim w okresie od do r. Jednostka chorobowa Polska Liczba zachorowań w 2013 r. Powiat miński zachorowania zapadalność zachorowania zapadalność WZWB 83 0, WZW A 48 0, Płonica (szkarlatyna) , ,8 Różyczka , ,9 Nagminne zapalenie przyusznic (świnka) ,32 5 3,7 Ospa wietrzna , ,7 Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych Bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych /określone/ 996 2,58 2 1, , Salmonellozy ,17 6 4,0 Posocznica meningokokowa 165 0, W powiecie na bieżąco monitorowana jest sytuacja epidemiologiczna zachorowań na grypę. W 2013 r. zarejestrowano 3187 przypadków zachorowań na grypę nie potwierdzoną laboratoryjnie, w tym hospitalizowano 206 przypadków zachorowań. W roku 2013 opracowano 70 wywiadów epidemiologicznych, zebrano 2 wywiady od nosicieli wirusa HBV oraz 10 wywiadów od nosicieli wirusa HCV. Antygenemie HCV i HBV związane są z naruszeniem ciągłości tkanki. W/w sytuacja może mieć miejsce nie tylko w przypadku zabiegów leczniczych, ale również zabiegów upiększających np. tatuaż, zakładanie kolczyków. Nosiciele 2007 r r r r r r r. Nosiciele HBV Nosiciele HCV

5 Jednym z ważnych czynników zapobiegających zakażeniom krwiopochodnym jest wzmożony nadzór nad procesami sterylizacji, ze zwróceniem szczególnej uwagi na systematyczną kontrolę wewnętrzną urządzeń do sterylizacji 1 raz w miesiącu testami biologicznymi. Obecnie w powiecie w użyciu jest 106 autoklawów do sterylizacji narzędzi, materiałów opatrunkowych, płynów infuzyjnych i 4 urządzenia na suche gorące powietrze wykorzystywane do sterylizacji szkła. Zapadalność na wybrane choroby zakaźne w 2013 r WZW B WZW A Szkarlatyna Różyczka Świnka Ospa wietrzna Wirusowe zapalenie opon Bakteryjne zapalenie opon Salmonellozy Posocznica meningokokowa Polska Powiat miński 4

6 Zachorowania na wybrane choroby zakaźne w powiecie mińskim w latach r r r r r r r. WZW B WZW C WZW A Szkarlatyna Różyczka Świnka Ospa wietrzna Zapalenie opon m-r Salmonellozy Posocznice 5

7 Nosiciele HBV i HCV w powiecie mińskim w latach r r r r r r r. Nosiciele HBV Nosiciele HCV Sekcja Epidemiologii wspólnie z Oddziałem Dziecięcym prowadzi stały monitoring porażeń wiotkich u dzieci do 15 roku życia. W celu zapobiegania chorobom odzwierzęcym współpracujemy z Powiatową Inspekcją Weterynaryjną (wymiana informacji dot. Salmonelloz, tasiemczyc i szczepień p/wściekliźnie). W celu wyeliminowania występowania zakażeń wewnątrzszpitalnych, pracownicy Sekcji Epidemiologii zwracają szczególną uwagę na prowadzenie prawidłowych procesów dezynfekcji, sterylizacji oraz ściśle współpracują z Zespołem d/s. Kontroli Zakażeń Wewnątrzszpitalnych. W 2013 roku Oddział Epidemiologii pełnił nadzór nad 188 placówkami służby zdrowia: 2 - Zamknięte Zakłady Opieki Zdrowotnej (szpitale), 7 - Przychodni nie będących przedsiębiorcami 36 - Przychodni będących przedsiębiorcami 1 - Dom Pomocy Społecznej, 4 Zakłady rehabilitacji leczniczej 2- Zakłady Opiekuńczo-Lecznicze /w tym 1 w strukturach szpitala/ 2- Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze Gabinety prywatne 2 - Pogotowia ratunkowe i zespoły wyjazdowe. 1 - Medyczne laboratorium diagnostyczne 6

8 W roku 2013 w w/w placówkach przeprowadzono 138 kontroli stanu sanitarnotechnicznego. W wyniku przeprowadzonych kontroli wydano dwie decyzje administracyjne. Stwierdzone w czasie kontroli drobne uchybienia wpisywano jako zalecenia do protokołu. W zamkniętych zakładach służby zdrowia pracownicy Sekcji Epidemiologii przeprowadzili 2 kontrole kompleksowe, po których wystosowano 1 wystąpienie pokontrolne. Sytuację sanitarno-higieniczną kontrolowanych obiektów oceniamy jako dobrą. W roku 2013 wydano 19 decyzji do celów rejestracyjnych: - 6 na nowopowstałe placówki, - 10 na rozszerzenie działalności - 1 na zmianę lokalizacji - 2 na przekształcenie Zapobieganie chorobom zakaźnym to również systematyczne prowadzenie szczepień ochronnych. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Mińsku Mazowieckim jest koordynatorem szczepień ochronnych, nadzoruje, planuje, przeprowadza instruktaże, zaopatruje placówki wykonujące szczepienia w szczepionki, sporządza sprawozdania. W ramach nadzoru nad realizacją szczepień w 2013 roku działalnością kontrolną objęto 25 podmiotów leczniczych (10- publicznych, 15- niepublicznych) wykonujących szczepienia ochronne. Przeprowadzono w nich 30 kontroli. Dużą niedogodnością w realizacji szczepień ochronnych jest wycofanie punktów szczepień ze szkół. W związku z tym, znacznie zmniejszyło się wykonanie szczepień przeciwko błonicy z tężcem u młodzieży w wieku 19 lat. Dokumentacja medyczna dotycząca szczepień prowadzona jest prawidłowo. We wszystkich placówkach szczepienia ochronne poprzedzone są badaniami lekarskimi. Lekarze na bieżąco informują rodziców o możliwości stosowania szczepień zalecanych, których coraz więcej jest stosowanych. Szczepionki zalecane można kupić w aptece na receptę, jak również w realizującym szczepienia punkcie szczepień. W związku z większą świadomością młodych matek, do szczepień małych dzieci stosowana jest duża ilość szczepionek skojarzonych, finansowanych przez rodziców. Stosowanie tych szczepionek pozwala na: mniejszą liczbę wizyt, mniejszą liczbę iniekcji, zmniejsza to częstotliwość występowania niepożądanych odczynów poszczepiennych. W 2013 r. dzieci narażonych na zakażenie w sposób szczególny (grupy ryzyka) zaszczepiono: 678 przeciwko pneumokokom oraz 173 przeciwko ospie wietrznej. Szczepienia te, dla wyżej wymienionych grup realizowane są bezpłatnie. Ogółem (szczepienia płatne i bezpłatne) na terenie powiatu mińskiego w 2013 r. przeciwko pneumokokom zaszczepiono 1123 dzieci do 5 roku życia oraz 124 osoby powyżej 5 roku życia. Wzrost w stosunku do 2012 r. Przeciwko ospie wietrznej (szczepienia płatne i bezpłatne) zaszczepiono 321 dzieci do 19 roku życia. Niewielki spadek w stosunku do roku Prowadzone są także bezpłatne szczepienia osób dorosłych narażonych na zakażenie w sposób szczególny: - przeciwko tężcowi szczepione są osoby ze wskazań indywidualnych, narażonych na zakażenie w sposób szczególny na zlecenie lekarza, - przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, szczepieni są nosiciele wirusa żółtaczki typu C oraz osoby z bliskiego otoczenia nosicieli wirusa żółtaczki typu B. Placówki wykonujące szczepienia posiadają urządzenia chłodnicze i termotorby do przechowywania i przewożenia szczepionek, prowadzone są monitoringi pomiaru temperatury w lodówkach, co zapewnia zachowanie bardzo ważnego łańcucha chłodniczego. 7

9 Wszystkie pielęgniarki wykonujące szczepienia ochronne, posiadają ukończone kursy kwalifikacyjne w zakresie szczepień ochronnych oraz w większości wieloletnią praktykę w punktach szczepień. Szczepienia wykonywane są sprzętem jednorazowego użytku, którego jest wystarczająca ilość. Postępowanie z odpadami pochodzenia medycznego jest prawidłowe. Stosowane preparaty do dezynfekcji skóry przed szczepieniem oraz dezynfekcji powierzchni, dobrane są właściwie. Obowiązujące procedury stosowane są na bieżąco. W każdym punkcie szczepień znajdują się zestawy przeciwwstrząsowe i resuscytacyjne. Na podstawie analizy sprawozdań rocznych z realizacji szczepień ochronnych stwierdzamy, że w 2013 r. zwiększeniu uległa liczba zaszczepionych w wieku od 0 do19 lat dzieci i młodzieży o 195 osób w porównaniu z rokiem 2012, co świadczy o skuteczności naszych działań w zakresie promocji szczepień. Sprawozdanie roczne ze szczepień ochronnych (MZ-54) za rok 2013 wykazało wysoki stopień uodpornienia dzieci i młodzieży w poszczególnych rocznikach od 0-19 lat. zamieszkałej w powiecie mińskim tj: - p/gruźlicy noworodki - 99,7 % - p/wzw B dzieci w 2 roku życia - 99,8,0 % - p/hib dzieci w 2 roku życia - 99,6% - p/błonicy, tężcowi, krztuścowi i polio dzieci 2-letnie - 99,6% - p/odrze, śwince i różyczce dzieci 2 letnie - 98,7% - p/ błonicy, tężcowi, krztuścowi (szczepionką acelularną) i polio dzieci 6-letnie - 97,6% - p/ odrze śwince i różyczce dzieci 10 letnie - 94,8% - p/błonicy i tężcowi młodzież 14 letnia - 97,86% - p/błonicy i tężcowi młodzież 19 letnia - 88,7% (na niższy stopień uodpornienia w tej grupie wiekowej wpłynęło wycofanie szczepień ze szkół). Nieco niższy stan uodpornienia w/w szczepień w porównaniu z rokiem ubiegłym mimo dobrej współpracy inspekcji sanitarnej z placówkami realizującymi szczepienia ochronne i skuteczności działań w ramach nadzoru nad realizacją szczepień, świadczy o aktywności tzw. ruchów antyszczepionkowych. W związku z powyższym, w 2013 roku wystawiono 84 wezwania do rodziców uchylających się od obowiązku szczepień swoich dzieci. Wezwania informowały o dobrodziejstwie, skuteczności i bezpieczeństwie szczepień oraz możliwości zastosowania sankcji przewidywanych obowiązującymi przepisami w przypadku uchylania się od szczepień. W 2013 roku na terenie powiatu mińskiego odnotowano 2 przypadki niepożądanego odczynu poszczepiennego. Odczyny zostały zakwalifikowane jako łagodne. Po 48 godzinach od rozpoznania odczynu, u dzieci stwierdzono pełny powrót do zdrowia. Liczba osób zaszczepionych szczepionkami zalecanymi płatnymi w 2013 roku przedstawia się następująco: p/ko grypie spadek do roku p/ko wzw typ A wzrost p/ko wzw typ B 1677 osoby dorosłe - spadek p/ko zakażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego 78 kobiet - wzrost p/ko rotawirusom wzrost p/ko kleszczowemu zapaleniu mózgu wzrost W Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Mińsku Mazowieckim prowadzony jest punkt przyjęć materiału do badań w kierunku nosicielstwa pałeczek SS. W 2013 roku pobrano do badań 3099 próbek. 8

10 Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Sekcja Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku w 2013 r. sprawowała nadzór nad 1370 obiektami, w tym między innymi: obiekty produkcji żywności 82 obiekty obrotu żywnością 886 w tym sklepy 686 kioski 76 hurtownie 35 inne 89 obiekty żywienia zbiorowego 378 w tym żywienie otwarte 245 żywienie zamknięte 133 wytwórnie i miejsca obrotu przedmiotów użytku 21 zakłady produkcji i obrotu kosmetykami 3 OBIEKTY NADZOROWANE PRZEZ SEKCJĘ HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU WYTWÓRNIE I MIEJSCA OBROTU PRZEDMIOTÓW UŻYTKU 1,5% PRODUKCJA I OBRÓT KOSMETYKAMI 0,2% OBIEKTY PRODUKCJI ŻYWNOŚCI 6,0% OBIEKTY ŻYWIENIA ZBIOROWEGO 27,6% OBIEKTY OBROTU ŻYWNOŚCIĄ 64,7% W 2013 r. przeprowadzono w w/w obiektach 812 kontroli sanitarnych. 9

11 W czasie przeprowadzanych kontroli podobnie jak w poprzednich latach zwracano uwagę na: stan sanitarno-techniczny i porządkowy otoczenia zakładu, pomieszczeń produkcyjnych, magazynowych i socjalnych, maszyn i urządzeń, linii produkcyjnych, środków transportu, wycofywanie z obrotu artykułów spożywczych i przedmiotów użytku zgłoszonych do RASFF (systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt), wycofywanie z obrotu kosmetyków zgłoszonych do systemu RAPEX (system utworzony dla zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów), krzyżowanie się dróg w przeprowadzanych procesach technologicznych, warunki i sposób przyjęcia surowców, warunki przechowywania surowców, substancji dodatkowych dozwolonych i innych składników żywności, prawidłowość przeprowadzanych procesów technologicznych, jakość zdrowotną surowców, dozwolonych substancji dodatkowych, substancji pomagających w przetwarzaniu żywności, półproduktów i wyrobów gotowych, prawidłowość i skuteczność przeprowadzanych procesów mycia i dezynfekcji urządzeń chłodniczych, naczyń, sprzętu, rąk personelu, itd, stosowanie materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością (urządzenia, drobny sprzęt produkcyjny, naczynia, opakowania transportowe i jednostkowe), warunki magazynowania i ekspedycji gotowych wyrobów, sposób znakowania artykułów spożywczych ze szczególnym uwzględnieniem znakowania suplementów diety, deklarowanych na opakowaniach i ulotkach oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych, sposób znakowania przedmiotów użytku, stan higieny i zdrowotności pracowników i osób biorących udział w procesie produkcji lub obrocie żywnością, prawidłowość prowadzenia dokumentacji i zapisów dotyczących stosowanych systemów kontroli wewnętrznej w tym systemu HACCP oraz realizacji zasad Dobrej Praktyki Higienicznej i Dobrej Praktyki Produkcyjnej, stosowanie nieprawidłowych praktyk w procesie produkcji i w obrocie żywności, w tym nieprawidłowe znakowanie żywności, przechowywanie, eksponowanie artykułów spożywczych, eliminowanie produktów niezgodnych z przepisami oraz niedopuszczenie do ich wprowadzenia na rynek, identyfikację i śledzenia pochodzenia surowców i półproduktów krok wstecz i krok do przodu, zgodność zakresu prowadzonej działalności z zakresem podanym w decyzjach zatwierdzających, nadzór nad produkcją kosmetyków. W czasie przeprowadzanych kontroli stwierdzono szereg uchybień sanitarnohigienicznych, na usunięcie których wydano 130 decyzji administracyjnych w tym 9 decyzji wstrzymania działalności oraz 20 decyzji z zakresu wprowadzania do obrotu artykułów spożywczych o niewłaściwej jakości zdrowotnej. Pozostałe wydane decyzje dotyczyły najczęściej: brak czystości i porządku, szczególnie na zapleczach sklepowych, przeterminowane artykuły spożywcze, wycofania produktów z obrotu, poprawy stanu sanitarnohigienicznego pomieszczeń, przestrzegania zasad dobrej praktyki higienicznej, zapewnienia właściwych warunków przechowywania produktów żywnościowych. 10

12 Większość decyzji została w całości wykonana, w części przypadków terminy usunięcia uchybień zostały przedłużone. W związku z niewykonaniem nakazanych zaleceń wystawiono 4 postanowienia o nałożeniu grzywny na kwotę 1600 zł. Decyzje zakazujące wprowadzania do obrotu środków spożywczych dotyczące w większości artykułów spożywczych po terminie przydatności do spożycia lub dacie minimalnej trwałości oraz brak danych identyfikujących towar. Asortyment artykułów wycofanych z obrotu: przetwory mleczarskie (jogurty, kefir, śmietanki, serki), mleko w proszku, mleko zsiadłe, desery mleczne, sery żółte, masło, napoje bezalkoholowe, soki, koncentraty spożywcze (np. sosy, zupy w proszku, kisiele, galaretki, budynie), wędliny, mięso, słonina, drób, dżemy, kawa, produkty zbożowe (mąka, płatki, kasza manna), słodycze, chipsy,prażynki, chrzan, sól, orzechy włoskie, kaszki mleczne dla dzieci, przetwory rybne, przyprawy, jaja świeże, warzywa i owoce, piwo. Przeprowadzone kontrole sprawdzające wykazały brak w obrocie w/w środków spożywczych oraz zostały okazane przez właścicieli sklepów protokóły zniszczenia artykułów niewłaściwej jakości zdrowotnej lub przekazania do utylizacji lub do schroniska dla zwierząt. W 2013 r. nałożono 84 mandaty karne na sumę zł. Mandaty karne nakładano tak jak w poprzednim roku najczęściej za: brak czystości i porządku,szczególnie na zapleczach sklepowych, przeterminowane artykuły spożywcze, brak segregacji artykułów w urządzeniach chłodniczych, niewłaściwe warunki przechowywania produktów nieopakowanych, głównie pączków, drożdżówek itp., brak odzieży roboczej, brak lub nieaktualne książeczki zdrowia, brak identyfikowalności artykułów spożywczych; głównie wędlin, mięsa. Liczba kontroli sanitarnych Liczba decyzji administracyjnych Działalność kontrolno-represyjna w latach r r r r r r r Liczba mandatów rok 2008 rok 2009 rok 2010 rok 2011 rok 2012 rok 2013 rok Liczba kontroli sanitarnych Liczba decyzji administracyjnych Liczba mandatów 11

13 Ponadto wystawiano 8 wniosków o ukaranie do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Warszawie. W 2013 r. na terenie powiatu mińskiego zostało zamkniętych 9 obiektów, w tym: 3 piekarnie, 1 sklep, 1 pizzeria, 4 obiekty ruchome (sprzedaż lodów z automatu, sprzedaż pieczywa i ciastek, sprzedaż gofrów) za niewłaściwy stan sanitarno-higieniczny, w obiektach ruchomych za brak bieżącej wody i odpływu do kanalizacji. W 2013 r. przyjęto 44 interwencje od ludności, w tym 22 interwencje uzasadnione. W/w interwencje dotyczyły następujących nieprawidłowości: brak czystości i porządku, niewłaściwa jakość zdrowotna przygotowywanych potraw, przeterminowane artykuły spożywcze, niewłaściwa jakość zdrowotna sprzedawanych artykułów spożywczych, brak segregacji artykułów spożywczych, obecność gryzoni w pizzerii, wylewanie pozostałości poprodukcyjnych w barze z szamba do rowu, sprzedaż mięsa i wędlin nielegalnego pochodzenia, nielegalny ubój zwierząt w gospodarstwie. Sekcja HŻŻ i PU w PSSE w Mińsku Mazowieckim w 2013 roku nie wydawała świadectw o spełnieniu wymagań zdrowotnych przez środki spożywcze importowane. W 2013 r. pobrano do badań laboratoryjnych w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu 225 próbek żywności, materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków. Badania prowadzono podobnie jak w poprzednim roku: w żywności w kierunku oznaczania poziomu zanieczyszczeń mikrobiologicznych, w tym drobnoustrojów chorobotwórczych, Salmonella, Listeria monocytogenes, Bacillus cereus, Entrobacteriaceae, pozostałości metali szkodliwych dla zdrowia, pozostałości azotanów, zawartości substancji dodatkowych w tym: barwników, substancji konserwujących, słodzących, azotanów, parametrów czystości, kwasu erukowego, organoleptyki i właściwego oznakowania, w przedmiotach użytku migracja globalna, w kosmetykach Staphyloccocus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Candida albicans, ogólna liczba drobnoustrojów tlenowych mezofilnych. W 2013 r. kwestionowano 3 próbki w tym 1 niewłaściwe oznakowanie, 1 - ponadnormatywna obecność bakterii Enerobacteriaceae, 1 ponadnormatywna obecność ogólnej liczby drobnoustrojów tlenowych mezofilnych. Liczba próbek kwestionowanych w stosunku do pobranych w latach przedstawiono w tabeli poniżej oraz graficznie. Lata 2007 r r r r r r r. Ogółem pobranych próbek Próbki właściwej jakości Próbki kwestionowane

14 400 LICZBA PRÓBEK KWESTIONOWANYCH W STOSUNKU DO POBRANYCH rok 2008 rok 2009 rok 2010 rok 2011 rok 2012 rok 2013 rok PRÓBKI WŁAŚCIWEJ JAKOŚCI PRÓBKI ZAKWESTIONOWANE W 2013 r. przeprowadzano kontrole interwencyjne w związku z wycofywaniem z obrotu artykułów spożywczych i przedmiotów użytku zgłoszonych do systemu RASFF systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach spożywczych i żywienia zwierząt oraz RAPEX system natychmiastowej wymiany informacji o produktach niebezpiecznych. Rozpatrywano tak jak w poprzednim roku 38 zgłoszeń z systemu RASFF oraz 10 z systemu RAPEX. Kontrolowano wycofywanie z obrotu artykułów spożywczych i przedmiotów użytku zgłoszonych do systemu RASFF oraz kosmetyków zgłoszonych do systemu RAPEX. W ramach systemu RASFF rozpatrywano powiadomienia dotyczące: - Babydream BIO Marchewka z ziemniakami i kurczakiem produkcji niemieckiej z uwagi na obecność fragmentów szkła, - Bebilon HA1 z uwagi na obecność bakterii Cronobacter sakazaki, - Sos pomidorowy z warzywami z uwagi na obecność nierozpuszczalnych cząstek mineralnych w produkcie, - Mleko w proszku Skimmed Milk Powder z uwagi na obecność fragmentu opakowania oraz niezidentyfikowanego granulatu przypominającego trutkę na gryzonie, - Ryż długoziarnisty wyprodukowany dla BIEDRONKI z uwagi na niewłaściwe cechy organoleptyczne (nietypowy, obcy zapach), - Napój niegazowany o smaku wiśniowym san TERRA z uwagi na zmienione cechy organoleptyczne (wyraźnie zmieniony chemiczny smak), - Popcorn - ziarno kukurydzy pochodzenia argentyńskiego z uwagi na przekroczenie dopuszczalnego poziomu mikotoksyn, - Mąka pszenna razowa typ 2000 do wypieku domowego chleba z uwagi na przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu dioksyniozlenolu, 13

15 - Ziarno kukurydzy KRESTO POP CORN pochodzenia argentyńskiego z uwagi na przekroczenie dopuszczalnego poziomu mikotoksyn, - Napój dla dzieci z jagodami i żurawiną produkcji czeskiej z uwagi na obecność szkła w produkcie, - Mąka żytnia typ 720 MELVIT z uwagi na przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu ochratoksyny A, - Figi suszone pochodzenia greckiego z uwagi na przekroczenie najwyższego poziomu aflatoksyn B1, B2, G1, G2, - Produkty sojowe z uwagi na potencjalne skażenie bakterią Salmonella, - Kiełbasa salami PICK MINI z uwagi na obecność pleśni, - Lizaki MINI PLASH POP pochodzenia chińskiego z uwagi na potencjalne ryzyko dla zdrowia konsumentów w wyniku spożycia lizaków, ze względu na to, że elektryczna (świecąca) część produktu jest wkładana do ust razem ze środkiem spożywczym w czasie jego spożycia, - Woda źródlana niegazowana AQUA z uwagi na obecność bakterii z grupy Coli, - Głowizna w galarecie z uwagi na obecność bakterii Listeria monocytogenes, - Figi suszone BAKALLAND z uwagi na obecność żywych szkodników, - Migdały pochodzenia hiszpańskiego z uwagi na obecność ochratoksyny A, - Gruszki połówki w lekkim syropie KIER pochodzenia chińskiego z uwagi na przekroczenie poziomu cyny w produkcie, - Wódka czysta De Luxe żołądkowa gorzka 40% z uwagi na zanieczyszczenie szkłem, - Mleko w proszku z Nowej Zelandii z uwagi na skażenie jadem kiełbasianym, - Mięso drobiowe oraz produkty drobiowe z jego udziałem z uwagi na niezastosowanie okresu karencji dla doxycykliny, - Mięso drobiowe z uwagi na obecność bakterii Salmonella, - Ser JANOSIK wędzony naturalnym dymem z drzewa bukowego. z uwagi na obecność Salmonella enteritidis, - Biszkopty NAJLEPSZY SMAK z uwagi na niewłaściwe cechy organoleptyczne, - Gałka muszkatołowa produkcji PRYMAT z uwagi na obecność aflatoksyn, - Ciasteczka Castello carem cheese with rum pochodzenia duńskiego z uwagi na obecność bakterii Listeria monocytogenes, - Suplement diety p.n. Herbatka Ninghong z uwagi na stwierdzenie: próbka napromieniana. Nadzór nad bezpieczeństwem zdrowotnym środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego w wyznaczonych obiektach był prowadzony we współpracy z Inspekcją Weterynaryjną. Sekcja HŻŻiPU tak jak w ubiegłym roku zajmowała się zapewnieniem bezpieczeństwa żywności poprzez kontrolę w zakładach produkcji i obiektach wprowadzających żywność do obrotu, pobieranie próbek. Wzmożonym nadzorem objęte były zakłady produkcji i obrotu żywnością wykazujące poważne uchybienia dotyczące stanu sanitarnego, obiekty obrotu ze względu na dużą liczbę zaopatrywanych konsumentów, zakłady które zajmują się produkcją o dużym ryzyku zagrożenia (np. ciastka z kremem nie poddanym obróbce termicznej, wyroby garmażeryjne, sałatki i surówki). Stan sanitarny obiektów, higiena produkcji, świadomość personelu w zakresie higieny i wymagań zdrowotnych dla żywności, obowiązujących przepisów prawa wspólnotowego i krajowego systematycznie poprawia się. Coraz więcej zakładów ma opracowane i wdraża zasady Dobrej Praktyki Higienicznej i Dobrej Praktyki Produkcyjnej. 14

16 Nowe obiekty są wyposażone w nowoczesny sprzęt zwłaszcza lady chłodnicze, regały na artykuły spożywcze, wykańczane estetycznie i w sposób zapewniający właściwe utrzymanie w czystości. W grupie obiektów obrotu żywnością również systematycznie poprawiają się warunki sanitarno-techniczne. W tej grupie następują duże rotacje część przedsiębiorców likwiduje działalność, w wielu przypadkach nastąpiły zmiany osób odpowiedzialnych i wówczas przeprowadzane były remonty. Stabilny stan sanitarny utrzymuje się w kioskach na targowiskach. Wzrasta liczba nowo otwieranych barków typu kebab, małych pizzerii, barów, w których podawana jest żywność przygotowywana na bazie półproduktów, w naczyniach jednorazowego użytku. Są to w większości małe obiekty, zatrudniające 1 osobę lub prowadzone wyłącznie przez właścicieli. Tak jak w poprzednim roku stabilny stan sanitarny utrzymuje się również w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego szkołach, przedszkolach, zakładach opieki zdrowotnej, domach opieki, domach dziecka. Skutecznie egzekwowano wydawane zalecenia i decyzje. Tylko w nielicznych przypadkach nie udało się wyegzekwować wydanych zaleceń z powodu trudności finansowych przedsiębiorstw lub konfliktowego charakteru właścicieli obiektów i prowadzone jest postępowanie egzekucyjne. Kontrolowane obiekty są dostosowywane do obowiązujących wymagań Unii Europejskiej. Systematycznie poprawia się stan sanitarno-techniczny w nadzorowanych obiektach oraz świadomość obowiązujących przepisów, w tym potrzeby identyfikowalności używanych surowców, jak i sprzedawanych produktów (posiadania dokumentów potwierdzających pochodzenie żywności). Osoby zajmujące się produkcją czy obrotem żywnością posiadają coraz większą wiedzę na temat Dobrej Praktyki Higienicznej i Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GHP/GMP). Jednocześnie zwiększa się wiedza konsumenta na temat obowiązujących wymagań sanitarno-higienicznych przy produkcji, obrocie żywnością oraz wymagania, co do jakości oferowanych artykułów spożywczych. 15

17 Higiena Komunalna Sekcja Higieny Komunalnej sprawuje nadzór nad jakością wody dostarczanej ludności do spożycia oraz nad stanem sanitarno-higienicznym obiektów użyteczności publicznej. I. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA W powiecie mińskim woda dostarczana ludności do spożycia siecią wodociągową czerpana jest ze studni wierconych. Woda ta nie jest poddawana procesowi stałego chlorowania, gdyż nie stwierdza się w wodzie czerpanej ze studni zanieczyszczenia bakteryjnego. Natomiast występuje ponadnormatywna zawartość związków żelaza oraz manganu i wymaga to stałego stosowania procesów odżelaziania i odmanganiania. Woda dostarczana ludności do spożycia urządzeniami zaopatrzenia w wodę będącymi pod nadzorem naszej stacji w roku 2013 nie wykazała zanieczyszczenia bakteryjnego i przekroczeń parametrów fizykochemicznych. W 2013 r. modernizowano wodociągi publiczne: Mińsk Mazowiecki (wybudowano nowy SUW miasto), Okuniew, zlikwidowano SUW w Chrośli oraz rozpoczęto prace budowlane dla nowego ujęcia wody SUW Wielgolas Duchnowski. Urządzenia zaopatrzenia w wodę w powiecie mińskim to: 21 wodociągi publiczne, 1 wodociąg zakładowy dostarczający ludności wodę do spożycia, 1 wodociąg szpitalny jako indywidualne ujęcie wykorzystywane do celów publicznych, 23 wodociągi czerpie wodę ze studni wierconych, 21 wodociągów ma urządzenia do awaryjnego chlorowania wody na podchloryn sodu, 20 wodociągów ma odżelaziacze i odmanganiacze, 2 wodociągi posiadają lampy UV, 3 wodociągi nie mają urządzeń uzdatniających wodę. Stan techniczny i sanitarny studni, stacji uzdatniania wody oraz ich terenu ocenia się jako zadowalający. Strefy ochrony sanitarnej studni, stacji uzdatniania wody są ogrodzone i oznakowane. Studnie, zbiorniki retencyjne gromadzące zapas wody oraz wejścia na teren stref ochronnych są zabezpieczone przed dostępem osób postronnych. Wodociągi o produkcji < 100 m³/ dobę W tej grupie nadzorem objęto 3 urządzenia do zaopatrzenia w wodę, wszystkie zostały skontrolowane. Wodociągi o produkcji wody m³/dobę W tej grupie obiektów jest 16 urządzeń zaopatrzenia w wodę, wszystkie zostały skontrolowane. Wodociągi o produkcji wody m³/dobę W tej grupie obiektów jest 4 wodociągi publiczne, wszystkie zostały skontrolowane. Wodociągi te mają urządzenia uzdatniające i do awaryjnego chlorowania wody podchlorynem sodu. Ponadto w jednym z wodociągów do dezynfekcji dodatkowo zainstalowano lampę UV. 16

18 W powiecie mińskim są 23 wodociągi pod nadzorem, i woda we wszystkich wodociągach odpowiada wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. W powiecie mińskim istnieje możliwość łączenia sieci wodociągowej w przypadkach uzasadnionych i są to: wodociągi (publiczne) Dobre i Czarnogłów, wodociągi (publiczne) Kałuszyn i Garczyn Duży, wodociągi (publiczne) Siennica i Zglechów. Inne podmioty zaopatrzenia w wodę W tej grupie obiektów znajduje się 1 zakład wodociąg lokalny, który został skontrolowany, a jakość wody odpowiada normatywom higienicznym. Zakład ten posiada urządzenia uzdatniające. W powiecie mińskim nie ujmuje się wody powierzchniowej na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. II. STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ Szpitale, zakłady opiekuńczo - lecznicze i zakłady pielęgnacyjno - opiekuńcze. W 2013 r. zostały skontrolowane przez pracowników Sekcji Higieny Komunalnej 2 szpitale i 2 zakłady pielęgnacyjno-opiekuńcze na terenie powiatu. Szpital w Rudce posiada własne ujęcie wody oraz stację uzdatniania. Stan sanitarny i techniczny studni, urządzeń uzdatniających oraz pomieszczeń i zbiorników retencyjnych jest dobry. Strefy ochronne, zbiorniki retencyjne i studnie są ogrodzone i zabezpieczone przed dostępem osób postronnych. Szpital VITA-GLOB w Sulejówku korzysta tylko z wody dostarczanej przez wodociąg publiczny. Zakłady pielęgnacyjno-opiekuńcze zaopatrywane są w wodę z wodociągów publicznych. Woda dostarczana do obiektów jest badana systematycznie i nie stwierdzono przekroczeń wymaganych parametrów bakteryjnych i fizyko-chemicznych. Gospodarka ściekowa. Nadzorowane przez nas szpitale odprowadzają ścieki do kanalizacji miejskiej. W 2013 roku nie stwierdzono nieprawidłowości w gospodarce ściekowej. Jeden zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy odprowadza ścieki do kanalizacji miejskiej, a drugi do zbiornika bezodpływowego nieprawidłowości nie stwierdzono. Prosektoria, pomieszczenia do przechowywania zwłok Szpital w Rudce posiada własne prosektorium i komorę chłodniczą (3 miejsca) do przechowywania zwłok. Na ten cel przeznaczono oddzielny budynek. Transport zwłok odbywa się zamkniętym wózkiem (oznakowany, dezynfekowany, myty i przechowywany prawidłowo). W budynku wydzielone jest pomieszczenie do wydawania zwłok, sala sekcyjna oraz zaplecze socjalne dla pracowników. Zaopatrzenie w środki myjące i dezynfekcyjne oraz bieliznę i środki ochrony osobistej wystarczające. W czasie kontroli obiektu nie stwierdzano nieprawidłowości sanitarno-higienicznych i porządkowych. Szpital VITA GLOB w Sulejówku nie posiada pomieszczenia do przechowywania zwłok. Wynika to z zakresu świadczonych usług, tzn. wykonywane są zabiegi chirurgii kosmetycznej, zabiegi świadczone są jednodobowo. Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze nie posiadają pomieszczeń do przechowywania zwłok, ale mają stałe umowy ze specjalistycznymi firmami na odbiór zwłok. Nie stwierdza 17

19 się nieprawidłowości w przechowywaniu zwłok do momentu odbioru przez firmę lub rodzinę zmarłego. Pralnie Szpitale na terenie powiatu mińskiego korzystają z usług pralni zewnętrznych zgodnie z zawartymi umowami. Jeden zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy korzysta z usług pralni zewnętrznej, a w drugim zakładzie bielizna i odzież pensjonariuszy prana jest we własnym zakresie, w wydzielonym pomieszczeniu na pranie i suszenie. Nie stwierdza się nieprawidłowości w zakresie prania. Postępowanie z odpadami Szpitale posiadają stałe umowy z firmami specjalistycznymi na odbiór odpadów komunalnych i medycznych. Żaden szpital nie utylizuje odpadów we własnym zakresie. We wszystkich placówkach prowadzona jest wstępna segregacja odpadów komunalnych. Nie stwierdza się nieprawidłowości co do postępowania z odpadami komunalnymi. Szpitale na terenie powiatu mińskiego mają wdrożone i stosowane procedury postępowania z odpadami medycznymi. Gromadzenie, przechowywanie i transport prawidłowe pod względem sanitarnym. W 2013 roku nie prowadzono postępowań administracyjnych, dotyczących gospodarki odpadami komunalnymi i medycznymi. Odpady komunalne i medyczne w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych odbierane są przez specjalistyczne firmy. Gromadzenie, przechowywanie i transport odpadów prawidłowe pod względem sanitarnym. Nie stwierdza się nieprawidłowości w postępowaniu z odpadami. Pomieszczenia socjalne i otoczenie szpitali Szpitale zapewniają odpowiednie pomieszczenia socjalne dla personelu, właściwie wyposażone. Szpital w Rudce zapewnia pracownikom szatnie wspólne przy każdym budynku (zapewnione są szafki na odzież wierzchnią pracowników oraz szafy do przechowywania odzieży roboczej), pomieszczenia socjalne dla personelu zlokalizowane są przy poszczególnych oddziałach. Szpital w Sulejówku posiada jedną szatnię i pomieszczenie socjalne. Otoczenie Szpitali zagospodarowane, utrzymane czysto. Pomieszczenia socjalne dla personelu w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych są zapewnione oraz odpowiednio zorganizowane. Teren wokół obiektów utrzymany czysto, zagospodarowany. Domy Opieki Społecznej oraz inne placówki zapewniające całodobową opiekę nad osobami niepełnosprawnymi, w podeszłym wieku oraz przewlekle chorymi. W 2013 r. skontrolowano 6 domów pomocy społecznej. Obiekty te korzystają z przebadanych źródeł zaopatrzenia w wodę pitną. Cztery domy korzystają z wody z wodociągu publicznego, a dwa z ujęcia własnego. Woda odpowiada wymaganiom sanitarnym. Odprowadzenie ścieków - 1 obiekt odprowadza ścieki do kanalizacji a 5 obiektów do zbiorników bezodpływowych. Placówki posiadają umowy na odbiór odpadów komunalnych (śmieci gromadzone są do pojemników lub kontenerów na utwardzonym podłożu) i odbiór odpadów medycznych z firmami specjalistycznymi (gromadzone w specjalnych opakowaniach plastikowych lub tekturowych). Podczas kontroli nie stwierdzano uchybień sanitarno-porządkowych. Otoczenie obiektów utrzymane czysto. 18

20 Pokoje pensjonariuszy nie przeludnione, utrzymane czysto, wyposażone w podstawowe urządzenia i meble. Zapewnione są łazienki, toalety, środki czystościowe dla pensjonariuszy oraz środki do utrzymania czystości w pomieszczeniach. Dworce W 2013 r. zostały skontrolowane 3 dworce kolejowe, 1 dworzec autobusowy oraz 1 przystanek kolejowy. Dworce kolejowe i dworzec autobusowy zaopatrywane są w wodę z wodociągów publicznych. Ścieki odprowadzane są do kanalizacji miejskiej. Budynki oraz wyposażenie w dostatecznym stanie technicznym, wykonywane są tylko bieżące drobne naprawy. Odpady komunalne gromadzone są do koszy i kontenerów i odbierane przez specjalistyczne firmy, na zasadzie stałych umów. Otoczenie dworców i przystanku utrzymane czysto. Środki transportu W 2013 roku nie kontrolowano publicznych środków transportu. Przeprowadzono 7 kontroli samochodów służących do przewozu zwłok i szczątków ludzkich samochody te odpowiadały wymogom sanitarnym. Stosowane są odpowiednie procedury dotyczące dezynfekcji i mycia pojazdów. Noclegownie dla bezdomnych Na terenie powiatu jest 1 noclegownia dla bezdomnych, która może przyjąć do 20 osób. Noclegownia zaopatrywana jest w wodę z wodociągu publicznego. Ścieki odprowadzane są do kanalizacji miejskiej. Budynek w dostatecznym stanie technicznym, wyposażony w podstawowe sprzęty do bytowania. Pomieszczenia sanitarne dezynfekowane i myte na bieżąco przez podopiecznych. Wyposażenie w środki myjące i dezynfekcyjne wystarczające. Bielizna prana we własnym zakresie. Odpady komunalne odbierane przez specjalistyczną firmę. Ustępy publiczne i toalety ogólnodostępne Na terenie powiatu jest 5 ustępów publicznych, w tym 1 ustęp spłukiwany. Woda dostarczana jest z wodociągu publicznego, a ścieki odprowadzane są do kanalizacji miejskiej. Stan sanitarny i techniczny jest dobry. Ustęp jest przystosowany dla osób niepełnosprawnych. W stałym wyposażeniu jest mydło, ręczniki jednorazowego użytku oraz papier toaletowy. Dodatkowo przy umywalkach zamontowane są elektryczne suszarki do rąk. Bieżąca czystość i dezynfekcja pomieszczeń oraz urządzeń zachowana. W jednym ustępie publicznym nieczystości gromadzone są w dole kloacznym. Stan sanitarno techniczny jest dostateczny. Ustęp jest opróżniany i dezynfekowany systematycznie. Trzy ustępy są typu toy-toy serwisowane przez specjalistyczną firmę. Hotele W 2013 r. skontrolowano 15 obiektów hotelarskich (wszystkie będące pod nadzorem). W obiektach tych nie stwierdzono złego stanu sanitarno-technicznego. Trzy obiekty mają własne źródło zaopatrzenia w wodę, pozostałe korzystają z wodociągów publicznych. Woda odpowiada wymaganiom wody do spożycia przez ludzi. Siedem obiektów odprowadza ścieki do kanalizacji miejskiej, pozostałe do szamba. Ścieki odbierane są systematycznie przez specjalistyczne firmy. Nie stwierdza się nieprawidłowości w gospodarce odpadami ciekłymi i stałymi. Pięć obiektów zleca pranie bielizny pralni zewnętrznej. Za transport bielizny odpowiada zleceniobiorca. Pozostałe obiekty piorą bieliznę we własnym zakresie. Nie stwierdza się uchybień sanitarnych w procesach pralniczych. Bielizna czysta przechowywana w higienicznych warunkach, zaopatrzenie w środki czystościowe i dezynfekcyjne wystarczające. 19