Edycja tekstu. Prawie 75% czasu pracy komputera to pisanie tekstów.

Transkrypt

1 Edycja tekstu Prawie 75% czasu pracy komputera to pisanie tekstów. Przeciętny użytkownik edytora tekstu używa tylko 5% jego możliwości. Niestety każdy użytkownik wykorzystuje inne 5% funkcji programu

2 Edytor tekstu To program komputerowy ukierunkowany na wprowadzanie i edycję tekstu. służący do edycji tekstu. Nie zajmuje się wyglądem i formatowaniem tekstu, lub też ma te możliwości bardzo ograniczone. vi (vim) Notepad Emax Pico nano TeX jedit napisany w Javie > działa na wszystkich platformach wspierających Javę Procesor tekstu Zaawansowany edytor tekstowy umożliwiający oprócz edycji czystej zawartości tekstowej, także: formatowanie tekstu, czyli nadanie mu odpowiedniej szaty typograficznej (np. stosowanie krojów pisma, ustalanie łamów, regulacja świateł itd.), stosowanie różnych kolorów, łączenie tekstu z grafiką, określenie formatu papieru, na którym dany dokument ma być wydrukowany.

3 Procesor tekstu Aby to wszystko było możliwe do wykonania w praktyce, edycja odbywa się w trybie WYSIWYG WYSWYG What You See is What You Get Na wydruku dostaniesz to co widzisz Wyjątek: TeX Edytor tekstu vs. procesor tekstu Edytory tekstowe zapisują samą treść tekstową oraz najprostsze informacje dodatkowe (np. znak końca wiersza, lub końca strony), Pliki zapisane przez procesor tekstu muszą zawierać także informacje o sposobie jego wyświetlania i wyglądzie postaci wydrukowanej, co powoduje, że są znacznie większe oraz zdecydowanie bardziej skomplikowane wewnętrznie.

4 Desktop Publishing DTP Ogół czynności związanych z przygotowaniem na komputerze materiałów, które będą później powielone metodami poligraficznymi (komputerowe przygotowanie do druku). Termin ten dotyczy zarówno fazy projektowej, czyli tworzenia w programach komputerowych obrazu (oraz kształtu) stron publikacji, jak i odnosi się do komputerowego sterowania urządzeniami wykorzystywanymi w tym procesie. DTP Proces DTP rozpoczyna się wprowadzeniem do komputera tekstu i obrazu. Poszczególne elementy graficzne podlegają następnie indywidualnej obróbce a na tekst jest nanoszona korekta. Następnie odbywa się zasadnicza część procesu, czyli ułożenie z tych wszystkich elementów gotowego projektu stron publikacji, łącznie z naniesieniem informacji dla drukarza i introligatora.

5 Historia Termin procesor tekstu pojawił się w 1960 w IBM i określał sprzęt służący do obróbki i pisania tekstu Maszyna do pisania była procesorem tekstu Pierwszy prawdziwy edytor tekstu pojawił się w 1970 r. w Wang Laboratories Procesory tekstu (przykłady) Darmowe AbiWord (GPL) OpenOffice.org Writer (LGPL) LyX TeX Emacs Płatne Microsoft Word obecnie najbardziej popularny AppleWorks WordPerfect StarOffice Writer firmowa wersja OpenOffice.org Adobe FrameMaker

6 Pakiet biurowy Pakiet biurowy zbiór programów służących do pracy biurowej: Procesor tekstu Program kalkulacyjny To być musi zawsze Baza danych Narzędzia do komunikacji (poczta elektroniczna, itp.) Pakiet graficzny Adobe Works Lotus SmartSuite Microsoft Office Star Office (Open Office) WordPerfect Office Microsoft Office Może być uruchamiany na następujących platformach Windows Apple Macintosh Linux przy użyciu: CrossOverOffice lub WINE

7 Microsoft Office Word edytorem/procesorem tekstów pakietu Microsoft Office Excel - do tworzenia arkuszy kalkulacyjnych Outlook - do komunikacji i zarządzania informacjami osobistymi PowerPoint - do tworzenia prezentacji w formie graficznej Access - do zarządzania bazami danych FrontPage - do tworzenia witryn sieci Web i zarządzania nimi OneNote - do sporządzania notatek i zarządzania nimi Publisher - do tworzenia publikacji biznesowych i materiałów marketingowych Project - do zaawansowanego zarządzania projektami w organizacji Visio - do tworzenia diagramów biznesowych i technicznych InfoPath - do gromadzenia informacji i zarządzania nimi Microsoft Word 2007 Menu Pasek narzędzi Pasek formatowania Pozwolę sobie nie wyjaśniać w jaki sposób wprowadzać tekst i jak zmieniać wygląd czcionki.

8 Sekcje dokumentu Za pomocą sekcji można różnicować układ dokumentu pomiędzy stronami lub w obrębie jednej strony. Jest to fragment dokumentu, w którym użytkownik ustawia pewne opcje formatowania strony takie jak numerowanie wierszy, liczbę kolumn lub nagłówki i stopki. Aby podzielić dokument na sekcje należy wstawić podziały sekcji, a następnie sformatować odpowiednio każdą sekcję. 1. Sekcja w postaci jednej kolumny 2. Sekcja w postaci dwóch kolumn. Typy podziałów sekcji Następna strona wstawienie znaku podziału sekcji i rozpoczęcie nowej sekcji na następnej stronie. Ciągły wstawienie znaku podziału sekcji i rozpoczęcie nowej sekcji na tej samej stronie. Strona nieparzysta lub strona parzysta wstawienie znaku podziału sekcji i rozpoczęcie nowej sekcji na następnej nieparzystej lub następnej parzystej stronie.

9 Elementy formatowania ustawiane dla sekcji Można zmieniać następujące formaty sekcji: Marginesy, rozmiar lub orientację papieru, źródło papieru dla drukarki Obramowanie stron, wyrównanie w pionie, nagłówki i stopki Kolumny, numerację stron, numerację wierszy, przypisy dolne i końcowe Należy pamiętać, że podział sekcji steruje formatowaniem sekcji w tekście, który go poprzedza. Na przykład po usunięciu podziału sekcji poprzedzający go tekst stanie się częścią następnej sekcji i przyjmie jej formatowanie. Wstawianie podziału sekcji Kliknij miejsce, w którym chcesz wstawić nową sekcję. W menu Wstaw kliknij polecenie Podział. W obszarze Typy podziałów sekcji kliknij opcję opisującą miejsce, od którego ma się rozpoczynać nowa sekcja.

10 Podział sekcji - kolumny Wklej dowolny tekst i wstaw Ciągły podział sekcji w połowie dokumentu. Zaznacz fragment tekstu i zamień układ tekstu na 2-kolumnowy. Aby powrócić do standardowego układu tekstu ponownie wstaw ciągły podział sekcji i przeprowadź formatowanie akapitu do jednej kolumny. Podział sekcji różny rozmiar papieru i marginesy Wklej dowolny tekst i wstaw podział sekcji. Kliknij w obszarze dokumentu w sekcji drugiej. Wybierz z menu Plik Ustawienia strony i wybierz Rozmiar papieru Koperta

11 Podział sekcji różne nagłówki i stopki W środku dokumentu wstaw podział sekcji. Otwórz polecenie Widok Nagłówek i stopka. Wpisz treść pierwszego nagłówka w sekcji pierwszej. Przewiń dokument do sekcji drugiej i kliknij w nagłówek II sekcji. Na pasku narzędziowym Nagłówek i stopka kliknij przycisk Taki jak poprzednio Wpisz nagłówek w sekcji II. Podział sekcji numeracja stron Za pomocą polecenia Wstaw Numery stron wstaw numerację stron w dokumencie. Wybierz format numerów A,B,C...

12 Podział sekcji numeracja stron Zamknij nagłówek i stopkę. Przewiń dokument do sekcji drugiej i ponownie wybierz polecenie Wstaw Numery stron Korzystając ponownie z przycisku Format wybierz inny format numeracji i zaznacz opcję Zacznij od numeru -1- Powyższe ustawienia spowodują, że sekcje będą ponumerowane oddzielnie i w różnym formacie. Podział sekcji różna orientacja stron Wstaw kilka stron i dwa podziały sekcji. W wyniku tej operacji powinny być utworzone trzy sekcje. Przewiń dokument do trzeciej sekcji, wybierz polecenie Plik Ustawienia strony i na zakładce Marginesy zaznacz orientację poziomą.

13 Układ kolumnowy w dokumencie Word umożliwia formatowanie tekstu w kolumnach na wzór kolumn typu gazetowego. Tekst w kolumnach typu gazetowego przepływa w sposób ciągły z końca jednej kolumny do początku następnej. Można określić liczbę kolumn typu gazetowego, można dopasować szerokość kolumn i dodać między nimi linie pionowe. Tworzenie kolumn W menu programu wybierz polecenie Format Kolumny. W oknie dialogowym wybierz ustawienia, takie jak: Liczba kolumn Szerokość kolumn Odstępy pomiędzy kolumnami Ewentualnie zaznacz Rozdzielone linią.

14 Zmiana liczby kolumn, usuwanie Zmiana liczby kolumn: Kliknij przycisk Kolumny na pasku narzędzi Standardowy, a następnie przeciągnij, aby zaznaczyć odpowiednią liczbę kolumn. Ewentualnie można skorzystać z polecenia Format Kolumny i tam wybrać odpowiednią liczbę kolumn. Usuwanie kolumn: Kliknij ikonę Kolumny i zaznacz jedną kolumnę. Style Style są specjalnie zaprojektowanymi zestawami opcji formatowania, które umożliwiają stosowanie wielu atrybutów jednocześnie. Zamiast stosować każdą opcję formatowania z osobna, wystarczy wykonać tylko jedną czynność: zastosować styl. Raz zdefiniowany styl można w każdej chwili zastosować ponownie.

15 Style w MS Word Style akapitu - zawierają typ i rozmiar czcionki, oraz formatowanie położenia tekstu i odstępów w całym akapicie. Styl akapitu może być stosowany do jednego lub większej liczby akapitów. W okienku zadań obok nazwy stylu akapitu jest wyświetlana ikona akapitu. Style znaku - są stosowane na poziomie znaków: do grup wyrazów i liter, a nie do całych akapitów. Obok każdego stylu znaku w okienku zadań jest wyświetlana ikona znaku. Style w MS Word Style listy i style tabeli - style tych dwóch typów umożliwiają nadawanie spójnego wyglądu listom i tabelom. Style te są oznaczane w okienku zadań odpowiednio ikoną listy i ikoną tabeli.

16 Definiowanie nowego stylu (1) Kliknij przycisk Style i formatowanie na pasku narzędzi Formatowanie lub wybierz z menu Format opcję Styl. W okienku zadań Style i formatowanie kliknij przycisk Nowy styl. Definiowanie nowego stylu (2) Jeśli chcesz użyć sformatowanego już tekstu jako podstawy do tworzenia stylu listy, stylu akapitu lub stylu znaku, należy zaznaczyć taki tekst, a następnie utworzyć nowy styl.

17 Zastosowanie zdefiniowanego stylu Aby zastosować stworzony styl do akapitu - zaznacz akapit i kliknij nazwę stylu z okienka Style i formatowanie. Modyfikowanie stylu Jeśli chcesz wprowadzić modyfikacje do stworzonego stylu - kliknij przycisk zaznaczony kolorem czerwonym przy nazwie stylu i wybierz opcję Modyfikuj... Wprowadź zmiany do ustawień stylu w oknie Modyfikowanie stylu. Wszystkie akapity, które zostały sformatowane tym stylem zostaną automatycznie zmodyfikowane.

18 Tworzenie spisu treści Najprostszym sposobem tworzenia spisu treści jest zastosowanie wbudowanych formatów stylów nagłówków do formatowania nagłówków i stworzenia na ich podstawie spisu treści. Jednakże jeśli poziomy konspektu ani wbudowane style nie są używane, należy najpierw określić dla każdego nagłówka poziom konspektu. Określanie poziomu kontekstu Wybierz z menu Widok polecenia Paski narzędzi Tworzenie konspektu. Następnie zaznacz pierwszy nagłówek, który ma się pojawić w spisie treści. Na pasku narzędzi Tworzenie konspektu wybierz poziom konspektu, który chcesz skojarzyć z zaznaczonym akapitem. Powtórz krok 2 i 3 dla każdego nagłówka, który ma wchodzić w skład spisu treści.

19 Określanie poziomu kontekstu Tworzenie spisu Po określeniu poziomów nagłówków w całym tekście, kliknij miejsce, w którym chcesz wstawić spis treści (na ogół jest to początek pracy) W menu Wstaw wskaż polecenie Odwołanie, a następnie kliknij polecenie Indeks i spisy. Kliknij kartę Spis treści. Aby zastosować jeden z dostępnych projektów, wybierz projekt w polu Formaty. W polu Pokaż poziomy określ, do którego poziomu konspektu spis treści ma pokazywać nagłówki. W polu Znaki wiodące tabulacji możesz wybrać rodzaj znaku, jaki pojawi się pomiędzy tekstem nagłówka a numerem strony.

20 Tworzenie spisu Aktualizowanie spisu treści Jeśli po stworzeniu spisu treści wprowadzasz jeszcze zmiany na dokumencie, to będziesz musiał dokonać aktualizacji spisu. Kliknij z lewej strony spisu treści, który chcesz zaktualizować. Naciśnij klawisz F9.

21 Podpisy pod obiektami W dokumentach tekstowych często pojawiają się obiekty takie jak: tabele, wykresy, rysunki czy równania. MS Word oferuje narzędzie Podpis do automatycznego numerowania takich obiektów. W menu Wstaw wskaż polecenie Odwołanie, a następnie kliknij polecenie Podpis. Podpisy pod obiektami Następnie należy dokonać wyboru Etykiety, położenia etykiety i opisu indywidualnego

22 Podpisy pod obiektami Wyklucz etykietę z podpisu usuwa z podpisu treść etykiety. Podpisy pod obiektami Użytkownik może wybrać tu jeden z dostępnych formatów numerowania, ewentualnie tworząc dłuższy dokument złożony z rozdziałów, można dołączyć numer rozdziału do podpisu.

23 Nowa etykieta W przypadku kiedy należy dodać podpis do obiektu takiego jak na przykład wykres albo fotografia, najpierw należy stworzyć nową etykietę, klikając przycisk Nowa etykieta... i podając treść etykiety, a następnie ustawić potrzebne opcje. Spisy ilustracji, wykresów, tabel Stworzenie takiego spisu pod względem technicznym bardzo przypomina tworzenie spisu treści, jednakże zawsze pierwszym krokiem w przypadku spisu ilustracji musi być podpisanie obiektów. W menu programu wybierz polecenie Wstaw Odwołanie Indeks i spisy... W części Etykieta podpisu wybierz typ obiektu do którego tworzysz spis, np. Rysunek.

24 Spisy ilustracji, wykresów, tabel Spisy ilustracji, wykresów, tabel Następnie ustaw takie opcje jak: format spisu, rodzaj znaków wiodących, pokazywanie i kierunek wyrównania numerów stron.

25 Odsyłacze Odsyłacz prowadzi do elementu, który pojawia się w dokumencie w innej lokalizacji, na przykład Zob. ilustracja 1. Można tworzyć odsyłacze do nagłówków, przypisów dolnych, zakładek, podpisów i numerowanych akapitów. 1. Statyczny tekst wprowadzający wpisywany przez użytkownika. 2. Pola odsyłacza - czyli właściwa część odsyłacza. Odsyłacze - zasady Po utworzeniu odsyłacza można zmienić element, do którego odsyłacz się odnosi. Na przykład, odwołanie do numeru strony można zamienić na odwołanie do numeru akapitu. Można utworzyć odsyłacz tylko do elementu znajdującego się w tym samym dokumencie, co odsyłacz. Element, do którego odwołuje się odsyłacz, taki jak nagłówek, podpis obiektu lub zakładka, musi znajdować się w dokumencie. Na przykład zakładkę należy wstawić przed utworzeniem odwołującego się do niej odsyłacza, podobnie podpis ilustracji bądź wykresu.

26 Tworzenie odsyłacze W dokumencie wpisz tekst wprowadzający, który będzie stanowił początek odsyłacza. Na przykład wpisz tekst: "Zobacz też: Wybierz z menu polecenie Wstaw Odwołanie Odsyłacz. Tworzenie odsyłaczy polu Typ odsyłacza wskaż typ elementu, którego ma dotyczyć odsyłacz, na przykład Wykres. W polu Dla którego podpisu kliknij określony element, którego ma dotyczyć odsyłacz, na przykład numer wykresu 1. W polu Wstaw odsyłacz do kliknij formę w jakiej ma zostać wstawiony odsyłacz do dokumentu, na przykład: Cały podpis

27 Tworzenie odsyłaczy Aby użytkownicy mieli możliwość przechodzenia do tego elementu, zaznacz pole wyboru Wstaw jako hiperłącze. Jeśli dostępne jest pole wyboru Dodaj 'wyżej/niżej', można je zaznaczyć w celu dołączania informacji dotyczących względnej pozycji elementu, którego dotyczy odsyłacz. Kliknij przycisk Wstaw. Tworzenie odsyłaczy Pozostałe przykłady form odsyłaczy: Formy odsyłacza są kolejno odpowiednikami opcji: Cały podpis Tylko etykieta i numer Tylko tekst podpisu Numer strony 'wyżej/niżej Formy odsyłacza zależą od wybranego typu odsyłacza.

28 Aktualizowanie odsyłaczy Procedura ta jest przydatna w przypadku przenoszenia odsyłacza na inną stronę, bądź innych zmian w konstrukcji dokumentu. Zaznacz pojedynczy odsyłacz lub cały dokument (czyli wszystkie odsyłacze, które mają zostać zaktualizowane). Kliknij zaznaczenie prawym przyciskiem myszy i w menu kontekstowym kliknij polecenie Aktualizuj pole. Odsyłacze można także aktualizować przez zaznaczenie określonego odsyłacza lub całego dokumentu i naciśnięcie klawisza F9. Komentowanie tekstu Środowisko Word 2007, podobnie jak poprzednie wersje edytora, umożliwia wygodne tworzenie, sprawdzanie i poprawianie dokumentów przez wiele różnych osób. Możliwość pisania komentarzy oraz nanoszenia i zatwierdzania lub odrzucania poprawek szczególnie przydaje się w sytuacjach, gdy jedna osoba odpowiedzialna jest za tworzenie treści, a inna za jej kontrolowanie i odbiór. Cała ta komunikacja może się odbywać w dużej mierze dzięki narzędziom programu Word, umieszczonym na zakładce Recenzja

29 Komentowanie tekstu Środowisko Word 2007, podobnie jak poprzednie wersje edytora, umożliwia wygodne tworzenie, sprawdzanie i poprawianie dokumentów przez wiele różnych osób. Komentarze to notatki niezależne od głównego tekstu dokumentu, lecz w bezpośredni sposób dotyczące jego treści. Celem ich używania jest przekazywanie wszelkich uwag, spostrzeżeń i sugestii związanych z tworzonym tekstem. Możliwość dodawania komentarzy zapewnia przycisk Nowy komentarz. Aby z niego skorzystać, powinieneś zaznaczyć fragment tekstu, który ma zostać skomentowany, a następnie kliknąć kontrolkę i w widocznym na ekranie dymku wpisać odpowiedni tekst komentarza. Komentowanie tekstu W standardowym widoku Układ wydruku komentarze są wyświetlane w postaci dymków wskazujących właściwe zdania bezpośrednio w obszarze dokumentu, na jego prawym marginesie, zaś skomentowane fragmenty są oznaczane kolorowym zakreśleniem. Stosowane barwy są uzależnione od tego, kto tworzy komentarz, a inicjały tej osoby są widoczne w dymkach komentarzy lub bezpośrednio w obszarze tekstu. Tekst każdego z komentarzy można swobodnie edytować; aby rozpocząć to działanie, wystarczy kliknąć obszar odpowiedniego elementu.

30 Komentowanie tekstu W przypadku korzystania z niektórych widoków, takich jak Konspekt i Wersja robocza, dymki komentarzy nie są wyświetlane w obszarze tekstu; widoczne są tam jedynie zakreślenia odpowiednich fragmentów treści i inicjały osób, które dodały poszczególne komentarze. Aby zapoznać się z treścią komentarza, wystarczy umieścić wskaźnik myszy nad zaznaczonym tekstem i poczekać na wyświetlenie okienka komentarza. Okienko komentarza Okienko tego typu nie pozwala oczywiście na edytowanie treści komentarza, co jest możliwe w przypadku dymków. Aby rozpocząć edytowanie tekstu komentarza, należy kliknąć skomentowany fragment dokumentu prawym przyciskiem myszy i z menu kontekstowego wybrać polecenie Edytuj komentarz

31 Okienko recenzowania Rolą okienka recenzowania jest wyświetlanie wszystkich komentarzy dodanych do dokumentu i umożliwienie prostej edycji tych elementów, usuwania ich oraz szybkiego przechodzenia pomiędzy poszczególnymi komentarzami. Usuwanie komentarzy Okienko recenzowania pozwala również na usuwanie komentarzy za pomocą odpowiedniego polecenia menu kontekstowego. To samo zadanie realizuje polecenie Usuń komentarz, które znajduje się w menu kontekstowym związanym ze skomentowanym fragmentem tekstu, jak również kontrolka o tej samej nazwie, wchodząca w skład grupy Komentarze. Kontrolka Usuń komentarz oprócz funkcji kasowania jednego komentarza oferuje dostęp do poleceń usuwania wszystkich pokazanych komentarzy oraz wszystkich komentarzy obecnych w dokumencie.

32 Tworzenie zakładek Zakładki w Wordzie służą do oznaczania miejsc w dokumencie, do których można się odwoływać. W długich dokumentach za pomocą zakładek można oznaczyć poszczególne rozdziały bądź podrozdziały, co znacznie ułatwia i przyspiesza przeglądanie dokumentu. Przed przystąpieniem do dodawania zakładek dobrze jest opracować czytelną strukturę konspektu, czyli rozdziały, podrozdziały, itd.. Przed utworzeniem zakładki należy zaznaczyć tekst, do którego przypisujemy zakładkę. Następnie należy wybrać polecenie Wstaw Zakładka z menu programu. W otwartym okienku dialogowym wpisz nazwę definiowanej zakładki i naciśnij przycisk Dodaj. Tworzenie zakładek

33 Zakładki przeglądanie dokumentu Jeśli w dokumencie istnieją już zakładki to można je wykorzystać do szybkiego przeglądania dokumentu. W tym celu należy wybrać polecenie: Edycja Przejdź do... lub skrót z klawiatury CTRL+G. W otwartym okienku należy upewnić się czy jest wybrana zakładka Przejdź do. Następnie w lewej części okna należy wybrać Zakładki, a w prawej - nazwę zakładki, do której chcemy przejść i nacisnąć przycisk Przejdź do Zakładki przeglądanie dokumentu

34 Korespondencja seryjna Przygotowanie korespondencji seryjnej zawsze składa się z trzech etapów. Przygotowanie treści dokumentu głównego. Stworzenie źródła danych (lub skorzystanie z gotowej bazy przygotowanej w Excelu, Accessie, Wordzie). Połączenie - scalenie - dokumentu głównego ze źródłem danych. Na początek należy przygotować treść i elementy formatowania dokumentu głównego. Jest to ten tekst, który będzie powtarzany i rozesłany do wybranych adresatów. Korespondencja seryjna Wybierz polecenie z menu: Narzędzia Listy i dokumenty wysyłkowe Korespondencja seryjna. Po prawej stronie okna programu otworzy się okienko zadań, w którym teraz będziesz pracował dalej.

35 Korespondencja seryjna W pierwszej kolejności należy określić typ dokumentu, nad jakim chcesz pracować (listy, wiadomości , koperty, etykiety, katalog). Zaznacz opcję: Listy. Przejdź do następnego kroku kreatora klikając łącze na dole okienka zdań: Dokument początkowy. W tym kroku zaznacz opcję Użyj dokumentu bieżącego, aby przygotować korespondencję seryjną na podstawie dokumentu, który został wcześniej przygotowany. Wybór adresatów podaj źródło, z którego będzie pochodziła lista adresatów (użyj istniejącej listy, wybierz z kontaktów Outlook lub wpisz nową listę). Tu kliknij opcję: Wpisz nową listę i naciśnij łącze Utwórz Otworzy się okno formularza, przy pomocy którego można wpisać dane adresowe.

36 Wybór adresatów podaj źródło, z którego będzie pochodziła lista adresatów (użyj istniejącej listy, wybierz z kontaktów Outlook lub wpisz nową listę). Tu kliknij opcję: Wpisz nową listę i naciśnij łącze Utwórz Otworzy się okno formularza, przy pomocy którego można wpisać dane adresowe - warto dostosować nagłówki tego formularza, czyli usunąć niepotrzebne lub dodać nieistniejące. W tym celu kliknij przycisk Dostosuj Dostosowywanie listy adresatów W okienku Dostosowywanie listy adresów znajdziesz przyciski Dodaj / Usuń / Zmień nazwę.

37 Dodawanie nowych adresatów Po wpisaniu pierwszej osoby kliknij przycisk Nowa pozycja, aby wpisać kolejną osobę. Dodawanie nowych adresatów Po wpisaniu pierwszej osoby kliknij przycisk Nowa pozycja, aby wpisać kolejną osobę.

38 Znaki wodne Znaki wodne to tekst lub obrazy wyświetlane w tle tekstu dokumentu. Często zwiększają one atrakcyjność dokumentu lub określają jego stan, tak jak w przypadku oznaczenia dokumentu jako Roboczy. Znaki wodne są przeznaczone dla dokumentów drukowanych. Znaki wodne Wybierz z menu Format polecenia: Tło Drukowany znak wodny...

39 Obrazkowe znaki wodne Tworząc obrazkowy znak wodny - wybierz przycisk Wybierz obraz i odnajdź na dysku fotografię, którą chcemy zastosować jako znak wodny. Jeśli pozostawisz zaznaczoną opcję Rozmycie na oknie Drukowany znak wodny to fotografia będzie delikatniejsza i rozmyta. Aby program dopasował rozmiar fotografii do rozmiaru papieru najlepiej pozostawić opcję Auto w okienku Skala Obrazkowe znaki wodne

40 Tekstowe znaki wodne Zaznacz opcję Tekstowy znak wodny. Następnie wybierz tekst z okienka Tekst. Dobierz rodzaj czcionki, jej rozmiar, kolor oraz układ (poziomy lub ukośny). Ctrl+C, Ctrl+V, Ctrl-X Pożyteczne skróty Ctrl+Enter podział strony. Powoduje automatyczne przejście do następnej strony przy pisaniu tekstu. (nie należy przechodzić do następnej strony poprzez kilkakrotnie naciskanie klawisza Enter!) Shift+Enter jeśli zdarza się nam pisać wyjustowany fragment tekstu i irytują nas pozostające pojedyncze litery przy prawym marginesie, możemy je przenieść do nowej linii kombinacją tych dwóch klawiszy Ctrl+Shift+Spacja spacja nierozdzielająca, użyteczna, gdy np. chcemy, aby edytor nie przełamywał tekstu pomiędzy dwoma danymi wyrazami.

41 TeX TeX wyspecjalizowany język programowania stworzony przez Donalda Knutha, pozwalający na złożenie w sposób automatyczny dokumentu o dowolnej skali trudności. Poleceń pierwotnych (wbudowanych) jest około 300 (zmienne, instrukcje podstawienia/warunkowe, definiowanie nowych funkcji). Użytkownik końcowy używa instrukcji zdefiniowanych za pomocą instrukcji podstawowych, podobnie jak użytkownik dowolnego języka wysokiego poziomu wykorzystuje biblioteki. Latex Przeciętny użytkownik TeXa nie zna praktycznie tego języka, a umie posługiwać się wyłącznie owymi poleceniami wysokiego poziomu, przygotowanymi i udostępnionymi przez innych. Zbiór takich instrukcji nosi nazwę formatu. Cztery powszechnie używane formaty to: Plain, LaTeX, AMSTeX oraz ConTeXt.

42 Latex LaTeX (od [Leslie] Lamport TeX) jest to zestaw makr stanowiących nadbudowę nad systemem składu TeX, automatyzujących wiele czynności związanych z procesem poprawnego składania tekstu. Obecna wersja oprogramowania to LaTeX2ε. LyX edytor tekstów będący wygodnym interfejsem do systemu składu tekstu LateX. TeX vs. Word vs. DTP Wielu porównuje TeXa z edytorem biurowym MS Word. O tyle jest to porównanie nietrafne, że TeX to program do składu drukarskiego, przewyższający edytory biurowe tak możliwościami jak i jakością wyniku. Z kolei programy DTP typu Framemaker czy InDesign, których funkcjonalność jest bardziej porównywalna z TeXem są skomplikowane i wcale nie tak łatwe do opanowania.

43 Dlaczego warto używać LaTeX? Przenaszalność (Unix, Linux, Windows, MacOS) Elastyczność (wiele pakietów) Wysoka jakość tworzonych dokumentów (szczególnie formuł matematycznych) Stosunkowo prosty sposób formatowania dokumentów Dlaczego warto używać LaTeX?

44 Dlaczego warto używać LaTeX? Dlaczego warto używać LaTeX?

45 Dlaczego warto używać LaTeX? LeD

46 LyX BibTeX

47 Open Office Typografia týpos gráphein kształt, obraz pisać Johannes Gensfleisch zum Gutenberg (ok ) - drukarz moguncki, twórca pierwszej przemysłowej metody druku w Europie.

48 Typografia ogół zagadnień dotyczących projektowania liter drukowanych (zarówno czcionek jak i fontów), oraz wzajemnych relacji pomiędzy tymi literami i grupami liter układ graficzny drukowanej strony sztuka użytkowa zajmująca się estetyką szaty graficznej publikacji układ graficzny strony na witrynie www Typografia Profesjonalnie opracowany tekst drukowany czytamy z szybkością około 460 znaków na minutę Tekst opracowany w zwyczajnym edytorze czytamy z szybkością około 320 znaków szybkość odbioru tekstu ze strony www nie przekracza 150 znaków na minutę.

49 Font komputerowy Cyfrowa postać pisma, elektroniczny (czyli komputerowy) następca czcionki drukarskiej. Czcionka drukarska: rodzaj nośnika pojedynczych znaków pisma drukarskiego, podstawowy materiał zecerski służący do techniki druku wypukłego. Nazwa ta została przeniesiona do nazewnictwa komputerowego, oznaczając kształt znaków fontu komputerowego. Font komputerowy Jedna czcionka to komplet znaków o tych samych trzech zasadniczych parametrach: krój pisma stopień pisma odmiana pisma

50 Krój pisma Określa charakterystyczny wygląd i unikalność każdej rodziny czcionek czy fontów. Stanowi o konkretnym, rozpoznawalnym wyglądzie niezależnie od wielkości znaków, czy ich atrybucie pogrubienia, pochylenia, rozciągnięcia itp... Krój pisma Krój pisma to charakterystyczny obraz kompletu znaków pisarskich o jednolitych podstawowych cechach graficznych: stylu, proporcji, układzie lub kształcie szeryfów, właściwościach optycznych (czytelności) itp. Krój pisma (łącznie z jego wszystkimi odmianami) jest dziełem autorskim podlegającym ochronie prawnej.

51 Stopień pisma Stopień pisma to wysokość, w ramach której przewidziano miejsce dla wszystkich znaków z danego zestawu znaków pisarskich czcionki lub fontu. Stopień pisma określany jest w punktach, 10 punktów w edytorze tekstu czy w programie do łamania to 3,528mm Stopień pisma Dany stopień, to zasadniczo wysokość między górną i dolną linią pisma, a wg innej definicji pomiędzy dolną linią takich liter jak: g, q, p i górną linią wielkich liter akcentowanych, takich jak: Ć, Ń, Ś.

52 Linie prowadzace cap line mean line base line HkpxŃ podstawowa (normalna, bazowa) linia pisma środkowa (średnia) linia pisma teoretyczna linia pozioma, równoległa do podstawowej linii pisma, pokrywająca się z górną krawędzią tekstowej litery x. linia wersalików (majuskuł, górna) Odmiana pisma Modyfikacja kroju danego fontu poprzez zmianę grubości jego kresek, oraz zmianę szerokości i pochylenia całych znaków. Nie zmienia to jednak faktu, że font w każdej z tych odmian zachowuje nadal swoje wspólne, główne cechy charakterystyczne danego kroju pisma.

53 Odmiana pisma Według Polskiej Normy (PN-73/P-55009) podział na podstawowe odmiany wygląda następująco: ze względu na grubość kresek: bardzo cienkie, cienkie, zwykłe, półgrube, grube, bardzo grube ze względu na szerokość znaków: bardzo wąskie, wąskie, normalne, szerokie, bardzo szerokie ze względu na pochylenie znaków: proste, pochyłe w prawo, pochyłe w lewo Kering Regulowanie odległości pomiędzy konkretnymi parami znaków w danym kroju pisma i jego odmianie. Określane w ten sposób są nie tylko odstępy pomiędzy literami, ale także pozostałymi znakami (np. litera-cyfra, cyfra-cyfra, cyfra-znak interpunkcyjny). Jest to jeden ze sposobów regulacji świateł między-literowych (drugim jest tracking czyli równomierne odsuwanie, lub przysuwanie do siebie znaków w ciągu tekstu).

54 Kering Kerning: ujemny lub dodatni. Częściej stosowany jest kerning ujemny (tzw. podcinanie) czyli dosuwanie do siebie znaków, które wyglądają na nienaturalnie oddalone. Kerningiem dodatnim jest odsuwanie od siebie znaków sprawiających wrażenie zbyt ściśniętych. Im większy stopień pisma tym istotniejszy jest kerning. Elementy budowy liter kreska pozioma i pionowa wydłużenie dolne lub górne oś pochylenia grzbiet uszko szeryf łuk wąs oko wstęga...

55 Elementy budowy liter Szeryfy

56 Kroje szeryfowe i bezszeryfowe Rodzaje liter Rodzaje liter i cyfr majuskuły (litery wersalikowe) - wielkie litery alfabetu minuskuły (litery tekstowe) - małe litery alfabetu kapitaliki - litery o wyglądzie wielkich liter ale wielkości małych liter.

57 Cyfry tytułowe wyrównania, ustawienia, liniowe Cyfry tekstowe nautyczne, zwane też mediewalowymi, małe, antykwy renesansowe, nieliniowe, zawieszone

58 Cyfry wykładnicze 1 23 b indeksowe 1 23 y ułamki kasztowe ¾ ½ ¼ poziome 1/8 1/6 5/8 składane Justowanie

59 Język polski Język polski

60 Interpunkcja Ze względu na charakter znaki przystankowe można podzielić na znaki: oddzielające (kropka, średnik, przecinek), prozodyczne (wielokropek, myślnik, pytajnik), emocji (wykrzyknik, wielokropek, myślnik, pytajnik), opuszczenia (wielokropek, myślnik), wyodrębniające (dwukropek, cudzysłów, nawias, para myślników lub przecinków (otwierający i zamykający). Interpunkcja Bez odstępu po poprzedzającym wyrazie, a z odstępem przed wyrazem następującym kropka, przecinek, dwukropek, średnik, wykrzyknik, pytajnik, wielokropek, nawias i cudzysłów zamykające. Z odstępem po wyrazie poprzedzającym, bez odstępu przed wyrazem następującym nawias i cudzysłów otwierające. Myślnik (półpauza i pauza) jest oddzielany odstępem zarówno od wyrazu poprzedzającego jak i następującego. Dywiz występuje bez odstępów po wyrazie poprzedzającym i przed wyrazem następującym.