TEMATY NA WEWNĘTRZNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO ROK SZKOLNY 2010/2011

Transkrypt

1 TEMATY NA WEWNĘTRZNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO ROK SZKOLNY 2010/2011 LITERATURA 1. Święci w Bogu i święci bez Boga, czyli od Legendy o świętym Aleksym do... Dżumy. Omów temat na wybranych 2. Postęp i wsłecznictwo to podstawowe kryterium oceny ludzi, czynów i społeczeństw w dobie oświecenia. Czy literatura polska potwierdza tę tezę? 3. Rozpacz - częsty temat literatury współczesnej. Które teksty ze względu na kształt artystyczny i przesłanie przemówiły do Ciebie najmocniej? 4. Epopeje starożytne i późniejsze. Czym nas urzekają? Omów temat na wybranych 5. Kreacje postaci Żydów w literaturze polskiej na wybranych przykładach utworów z różnych epok. 6. Rozważni i szaleńcy. Postawy bohaterów wobec życia. Omów temat na wybranych 7. Literacki wyraz buntowniczej postawy młodych. Przedstaw problem, analizując wybrane teksty z różnych epok. 8. Anioł, diablica, wojująca feministka, kapłanka domowego ogniska? Literatura polemiczna o kobietach. Omów temat na wybranych 9. Postawa młodopolskiego artysty na przykładzie wybranych wierszy Kazimierza Przerwy - Tetmajera, Jana Kasprowicza i Leopolda Staffa. 10. Córka, żona, matka. Obrazy kobiet w literaturze XX wieku. Oceń różne kreacje postaci. 11. Wieś polska w ujęciu Jana Kasprowicza, Stanisława Wyspiańskiego i Władysława Stanisława Reymonta. Omów temat na wybranych 12. Zjawisko synestezji na przykładzie wybranych utworów poetyckich okresu Młodej Polski. 13. Syn, mąż, ojciec. Obrazy mężczyzn w literaturze XX wieku. Oceń różne kreacje postaci. 14. Literackie rodzeństwa. Przedstaw różne wizerunki i ukaż ich związek z ideą dzieła. 15. Czas, miłość i śmierć w literaturze barokowej. Omów temat na wybranych 16. Na podstawie wybranych utworów literackich z XIX i XX wieku przedstaw rolę dworków szlacheckich w polskiej kulturze. 17. Jak uleczyć świat śmiechem? Rola satyry, kpiny, żartu w utworach z różnych epok. Omów zagadnienie. 18. Ciekawy i intrygujący świat polskich symboli literackich w wybranych dziełach pisarzy w XIX i XX wieku. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 19. Polemika z mitami romantycznymi. Zanalizuj problem odwołując się do literatury z drugiej połowy XIX i XX wieku. 20. Groteska jako jeden ze sposobów ukazywanie rzeczywistości. Zanalizuj funkcje groteski na wybranych przykładach z literatury XX wieku. 21. Twórczość Jana Kochanowskiego w tradycji literackiej późniejszych epok. Rozwiń temat na przykładzie utworów wybranych autorów. 22. Artysta jako bohater literacki. Zaprezentuj różne kreacje postaci i omów ich funkcje w wybranych utworach. 23. Folklor jako inspiracja pisarzy w różnych epokach. Omów temat na wybranych 24. Przedstaw dialog z tradycją romantyczną w literaturze późniejszych epok. Odwołaj się do wybranych przykładów. 25. Dialog ze średniowieczem w literaturze późniejszych epok. Omów temat na wybranych 26. Pory roku jako temat literacki. Przestaw zagadnienie na przykładzie różnych utworów. 27. Motyw małej ojczyzny i jego różne realizacje w literaturze. Przestaw zagadnienie na wybranych 28. Scharakteryzuj motyw rozstania i omów jego znaczenie w wybranych dziełach literackich. 29. Omów rolę wizji i proroctwa w literaturze. Odwołaj się do wybranych przykładów. 30. Drzewo - świadek, uczestnik życia bohaterów literackich. Omów temat wykorzystując teksty z różnych epok.

2 31. Motyw zbrodni i kary na przykładzie wybranych bohaterów literackich. 32. Stylizacje bliblijne w liryce polskiej. Omów ten problem na wybranych 33. Horacjański motyw exegi monumentum w literaturze różnych epok. Przedstaw to zagadnienie na wybranych 34. Obecność mitu w literaturze polskiej. Rozwiń temat na przykładach wybranych utworów. 35 Obrazy dworów szlacheckich w literaturze polskiej różnych epok. Przedstaw sposoby ich funkcjonowania. 36. Literackie portrety matek i ojców. Przedstaw ten problem na przykładach z literatury różnych epok. 37. Różne obrazy domu w literaturze polskiej. Zanalizuj wybrane przez siebie przykłady. 38. Polaków portret własny. Omów to zagadnienie na przykładzie wybranych twórców i ich utworów. 39. Historia i fikcja literacka w utworach epoki pozytywizmu. Omów temat na wybranych 40. Świat i bohater w polskiej literaturze groteskowej XX wieku. Omów zagadnienie na wybranych 41. Literackie portrety dzieci w literaturze różnych epok. Przedstaw i porównaj ujęcia tego zagadnienia. 42. Bohater tragiczny w literaturze antycznej, romantycznej i współczesnej. Przedstaw i porównaj ujęcie tego zagadnienia na podstawie wybranych utworów. 43. Romantyczna biografia jako klucz do odczytania twórczości pisarza. Przedstaw problem na podstawie wybranego poety romantycznego. 44. Powinności rządzących wobec narodu od J. Kochanowskiego do Cz. Miłosza. Omów to zagadnienie na podstawie zaproponowanych i wybranych twórców. 45. Tragizm pokolenia Kolumbów w twórczości Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Różewicza. 46. Dokument i parabola jako dwa sposoby przedstawiania rzeczywistości. Rozwiń temat na wybranych 47. Powroty do lat dzieciństwa. Omów temat, analizując funkcje tego motywu w wybranych utworach literackich. 48. Problem wyboru moralnego w literaturze starożytnej, romantycznej i dwudziestego wieku. Omów temat na wybranych 49. Człowiek wobec Boga, świata i własnej egzystencji. Omów to zagadnienie na przykładzie wybranych utworów. 50. Liryka Cypriana Kamila Norwida jako kontynuacja i przekroczenie tradycji literatury romantycznej. Omów temat na przykładzie wybranych utworów. 51. Oblicze władzy. Przedstaw sposób funkcjonowania tego motywu w literaturze. 52. Rola motywów ludowych w literaturze romantycznej i młodopolskiej. Omów to zagadnienie na przykładzie wybranych utworów. 53. Ewolucja gatunkowa sonetu w literaturze polskiej na wybranych 54. Bolesław Prus bystrym obserwatorem i kronikarzem epoki. Omów temat na przykładzie wybranych utworów epickich i publicystycznych pisarza. 55. Obcość i samotność człowieka w świecie. Omów temat na przykładzie wybranych utworów. 56. Indywidualności pisarskie, tematy, idee, styl i środki wyrazów w poezji baroku. Rozwiń temat, porównując wybrane utwory Jana Andrzeja Morsztyna i Daniela Naborowskiego. 57. Wiersze programowe poetów różnych epok w literaturze polskiej. Rozwiń problem na przykładzie wybranych utworów. 58. Psychika zbrodniarza w wybranych utworach literackich różnych epok. 59. Charakterystyczne cechy poezji młodopolskiej. Omów temat na przykładzie wybranych wierszy. 60. Rola symbolu w literaturze młodopolskiej. Omów temat na wybranych 61. Motyw wędrówki w literaturze. Omów jego funkcje na wybranych 62. Motyw apokalipsy w wybranych utworach literackich. 63. Twórczość Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego jako głos w dialogu na temat narodu i zadań poezji. Omów temat na wybranych

3 64. Kultura antyczna źródłem inspiracji dla twórców na przestrzeni wieków. Dokonaj analizy wybranych utworów. 65. Komizm słowny i jego funkcje w utworach różnych autorów i epok. Dokonaj analizy wybranych tekstów. 66. Manifesty literackie epoki romantyzmu i pozytywizmu. Omów temat na wybranych 67. Polska w marzeniach i w rzeczywistości. Przestaw funkcjonowanie motywu ojczyzny w wybranych utworach literackich różnych epok. 68. Adam Mickiewicz i Czesław Miłosz - poeci pamięci i świadectwa. Omów temat na wybranych 69. Problem moralnego wyboru w twórczości Tadeusza Różewicza, Zbigniewa Herberta i Gustawa Herlinga - Gruzińskiego. Dokonaj analizy wybranych utworów. 70. Bolesław Pras bystrym obserwatorem i kronikarzem epoki. Omów temat na wybranych utworach epickich i publicystycznych autora. 71. Biblia jest światem ludzkich nadziei. Rozważ słowa ks. Józefa Tischnera na wybranych 72. Barok - epoka kontrastów. Omów temat na przykładzie twórczości różnych autorów tego okresu. 73. Motyw tańca w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie na przykładzie wybranych utworów literackich. 74. Jan Kochanowski jako spadkobierca tradycji estetycznej i filozoficznej antyku. Omów zagadnienie analizując wybrane teksty. 75. Pojedynek jako temat literacki i filmowy. Omów zagadnienie na podstawie przykładów. KORESPONDENCJA SZTUK 1. Dziady na scenie. Omów najciekawsze inscenizacje teatralne dramatu Mickiewicza. 2. Przyszłe pokolenia będą nas podziwiać tak, jak podziwiają nas nasi współcześni. Uzasadnij słowa Peryklesa, odwołując się do wybranych tekstów kultury epoki starożytnej. 3. Motyw Nike w literaturze i sztuce różnych epok. Omów temat na wybranych 4. Omów rolę ideału kalos kagatos, wykorzystując odpowiednie teksty i fotografie rzeźb. 5. Wizja Sądu Ostatecznego w literaturze i malarstwie różnych epok. Omów temat na wybranych 6. Najciekawsze - Twoim zdaniem - literackie i malarskie ujęcie miłości czasów odrodzenia. Uzasadnij swój wybór, odwołując się do wybranego utworu i obrazu. 7. Motyw Eros i Thanatos w poezji Kazimierza Przerwy - Tetmajera i malarstwie Jacka Malczewskiego. Omów temat na wybranych 8. Sztuka wobec niewyrażalnego. Symbol jako środek wyrazu w poezji i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranych. 9. Porównaj artystyczne interpretacje motywu vanitas w literaturze i sztukach plastycznych. 10. Różnorodne ujęcia motywu pożegnania w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych 11. Literackie, malarskie, muzyczne wizje ogrodu. Omów zagadnienie odwołując się do dwóch spośród wymienionych dziedzin. 12. Pory roku jako temat literacki i malarski. Omów zagadnienie na przykładzie różnych dzieł. 13. Sposób kreowania postaci historycznych w literaturze i sztuce polskiej. Rozwiń temat na wybranych 14. Motyw mogił w literaturze i sztuce. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych dzieł. 15. Warszawa w literaturze i sztuce. Zanalizuj opisy i obrazy, przestaw ich funkcje artystyczne. 16. Przywołując wybrane przykłady, rozważ rolę inspiracji biblijnych we współczesnej literaturze i filmie. 17. Porównaj wybraną adaptacje filmowa z jej literackim pierwowzorem.

4 18. Wesele" S. Wyspiańskiego w filmowej adaptacji A. Wajdy. Dokonaj porównawczej analizy dzieł. 19. Tradycje walk narodowowyzwoleńczych w literaturze i malarstwie wieku XIX. Odwołaj się do wybranych przykładów. 20. Pojedynek jako temat literacki i filmowy. Omów zagadnienie na wybranych 21. Różne ujęcia motywu wędrówki w literaturze i malarstwie (na wybranych przykładach). 22. Dzieło literackie a jego filmowa adaptacja. Na wybranych przykładach przedstaw to zagadnienie. 23. Przedstaw wybrane filmowe bądź teatralne interpretacje tragedii antycznych. 24. Malarstwo i literatura różnych epok wobec religii. Rozwiń temat na wybranych 25. Symbol jako środek wyrazu w poezji i malarstwie. Omów to zagadnienie na wybranych 26. Obrazy domu rodzinnego w literaturze i serialach telewizyjnych. Omów to zagadnienie na wybranych 27. Ars moriendi w literaturze, malarstwie i filmie. Rozwiń temat na wybranych 28. Motywy maryjne w literaturze i sztuce. Omów temat na wybranych 29. Motyw powstania styczniowego w literaturze i malarstwie. Omów ten problem na wybranych 30. Brzydota w sztuce. Przedstaw zjawisko na przykładzie wybranych dzieł. JĘZYK 1. Reklamy - informacją, ekspresją, czy zachętą? Trzy typy funkcji komunikatywnej tekstu. 2. Językowe wykładniki impresywności tekstu na podstawie wybranych utworów publicystycznych różnych epok. 3. Błędy językowe w pracach pisemnych uczniów. Omów temat na wybranych 4. Meliczność tekstu. Omów systemy rytmiczne na przykładach utworów Bogurodzica, Pieśń XXV Jana Kochanowskiego i Polały się łzy Adama Mickiewicza. 5. Stylizacja językowa i jej funkcja w utworze literackim. 6. Język w domu, w pracy, w szkole. Zanalizuj istotę zjawisk językowych. 7. Omów funkcję zwrotów grzecznościowych używanych we współczesnej polszczyźnie. 8. Mowa zakochanych w epoce staropolskiej i dziś. Dokonaj analizy i porównania wybranych przykładów. 9. Język artykułów prasy młodzieżowej. Oceń jego wpływ na kulturę języka młodego czytelnika. 10. Listy różnych epok. Porównaj język i styl przykładów epistolografii z kilku okresów literackich. Wskaż przyczyny różnic słownictwa, frazeologii i składni. 11. Dokonaj analizy słownictwa specjalistycznego twego przyszłego zawodu. 12. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Zanalizuj przykłady ze współczesnej polszczyzny. 13. Funkcje stylizacji biblijnych w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie na wybranych 14. Sztuka retoryczna i jej przemiany. Zanalizuj temat, odwołując się do wybranych tekstów epoki staropolskiej. 15. Mowa ezopowa. Zanalizuj figury języka ezopowego w wybranych utworach literackich. 16. Współczesny język urzędowy. Zanalizuj środki językowe i dokonaj ich oceny pod względem poprawności. 17. Językowe środki manipulowania" informacją prasową, radiową i telewizyjną. Omów ten problem na wybranych 18. Wpływ reklamy telewizyjnej na zasób słownikowy i frazeologię współczesnej polszczyzny (na wybranych przykładach). 19. Dialektyzacja w tekstach literackich i jej funkcje. Zwróć uwagę na cechy leksykalne, składniowe, fleksyjne i fonetyczne wybranych tekstów. 20. Dokonaj analizy słownictwa zawodowego używanego w Twoim środowisku. Wyjaśnij zasadność jego użycia.

5 21. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Zanalizuj przykłady ze współczesnej polszczyzny. 22. Funkcje archaizacji języka. Omów zjawisko na wybranych przykładach literackich z różnych epok. 23. Tradycje gawędziarstwa w literaturze polskiej. Omów to zagadnienie na podstawie języka wybranych twórców. 24. Komizm słowny i jego funkcje w wybranych utworach różnych autorów i epok. 25. Wpływ języków obcych na kształt współczesnej polszczyzny. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału.