Struktura dawki pokarmowej a zdrowotność krów mlecznych
|
|
- Alina Makowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Monografia pt.: Profilaktyka, rozpoznanie i leczenie chorób o etiologii żywieniowej u krów mlecznych, ISBN , , str Wyd. Polskie Towarzystwo Nauk Weterynaryjnych Oddział Łomżyńsko-Ostrołęcki, Łomża, Struktura dawki pokarmowej a zdrowotność krów mlecznych Maciej Bąkowski 1, Bożena Kiczorowska 1, Jan Marczuk 2, Renata Klebaniuk 1 1 Instytut Żywienia Zwierząt i Bromatologii 2 Zakład Chorób Wewnętrznych Zwierząt Gospodarskich i Koni Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Na przestrzeni ostatnich lat, dzięki zastosowaniu osiągnięć nauk zootechnicznych i biologicznych, w produkcji zwierzęcej został osiągnięty znaczący wzrost wydajności zwierząt. Intensyfikacja chowu zwierząt, a także produkcji mleka niesie ze sobą konieczność zmiany warunków utrzymania i żywienia. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych systemów żywienia można osiągnąć maksymalny poziom produkcji w stadzie zwierząt, w pełni wykorzystując potencjał genetyczny zwierząt. Stosując dobrze dobrany sposób żywienia zwierząt można wpływać na ich zdrowie, produkcyjność, a nawet jakość otrzymywanych produktów. Obecnie hodowcy wykorzystują kilka rodzajów systemów żywienia krów mlecznych: - żywienie tradycyjne, - TMR, - PMR, - SCF (Kraszewski i wsp., 2005). W systemie tradycyjnym zarówno pasze objętościowe, jak i treściwe są skarmiane osobno, dawka pokarmowa nie posiada jednorodnej struktury i jej zadawanie odbywa się bez udziału specjalistycznego sprzętu. System ten jest czasochłonny i wymaga dużych nakładów siły roboczej. W okresie letnim żywienie oparte jest głównie na zielonce pastwiskowej. Jej różnorodny skład botaniczny wpływa bezpośrednio jakość produkowanego mleka. U krów mlecznych żywionych tym sposobem często dochodzi do obniżenia produkcyjności mlecznej, 1
2 co spowodowane częstą zmianą pasz. Wywołuje to zaburzenie procesów trawiennych, czego efektem jest pogorszenie wykorzystania paszy [Podkówka i Podkówka, 2004]. Kolejnym powodem obniżenia wydajności mlecznej krów jest pobranie niedostatecznej ilości paszy. Związane to jest z brakiem pokrycia zapotrzebowania na suchą masę i podstawowe składniki pokarmowe. Tradycyjny sposób żywienia krów w latach 60. XX w. został niemal całkowicie zastąpiony nowym systemem (TMR) (Winnicki i wsp., 2012). Żywienie TMR (Total Mixed Ration) wywodzi się z USA z lat 60-tych XX wieku. Nazwa tego systemu została po raz pierwszy użyta w 1975 roku na seminarium mleczarskim wygłoszonym w Madison przez Brounda (Łuczak i wsp., 2009). System ten oparty jest na zadawaniu dawki pokarmowej złożonej pasz z objętościowych suchych i soczystych oraz pasz treściwych, a także odpowiednich dodatków paszowych. Poszczególne komponenty są cięte i równomiernie mieszane w wozie paszowym, tak by uzyskać jednolity materiał paszowy. Oprócz cięcia i mieszania pasz wóz paszowy jest niezbędny do wybierania pasz z silosów, a także zadawania ich do żłobów. System TMR obniża ogólne koszty produkcji mleka. Wydatki związane z żywieniem stanowią nawet do 80% wszystkich nakładów finansowych. Korzystne ekonomicznie jest wprowadzenie do dawek pokarmowych tańszych, ale i mniej smakowitych pasz. Dokładne wymieszanie i rozdrobnienie wszystkich materiałów paszowych pozwala na dodawanie komponentów mniej chętnie zjadanych przez zwierzęta, ponieważ jednorodność dawki pokarmowej nie pozwala krowom na jej wybiórcze pobieranie. Struktura komponentów TMR-u a choroby krów mlecznych W przypadku żywienia TMR-em wyniki produkcyjne, jak również zdrowie zwierząt zależą od jakości przygotowanego TMR-u. Zależy on od następujących czynników: Stopień rozdrobnienia składników objętościowych Jakość poszczególnych składników paszowych (wartość odżywcza, strawność, czystość mikrobiologiczna - obecność mikotoksyn) (Tabela 1. i 2.) Stosunek pasz objętościowych do pasz treściwych (Tabela 3. ) Poszczególne komponenty wchodzące w skład TMR powinny posiadać odpowiednią strukturę fizyczną. Według Łuczaka i wsp., (2009) mieszanka powinna zawierać cząstki powyżej 4 cm w ilości do 20 %. Jednym z zauważalnych efektów produkcyjnych u krów otrzymujących TMR o niewłaściwej strukturze, jest spadek zawartości tłuszczu w mleku. Wynika on ze zmniejszonej syntezy kwasu octowego i masłowego. Zbyt grubo pocięty TMR jest niechętnie spożywany przez zwierzęta i prowadzi do tzw. sortowania paszy. W takiej 2
3 sytuacji krowy preferują mniejsze cząsteczki, a większe kawałki roślin są odsuwane na bok. Sprzyja to rozwojowi subklinicznej kwasicy z jej późnymi następstwami (laminitis, wzrost komórek somatycznych, ropnie przerzutowe w wątrobie, zmiany składu mleka itp.) oraz jest jednym z czynników sprzyjających poporodowemu przemieszczeniu trawieńca. Podobny stan chorobowy obserwuje się w przypadku zbyt rozdrobnionego TMR-u. Wówczas następuje obniżenie produkcji śliny, która powszechnie jest uważana za doskonały, naturalny środek buforujący. Okresowe podgarnianie paszy na stole paszowym (fizycznie lub przy pomocy mechanicznych podgarniaczy) może w pewnym stopniu ograniczyć występowanie tych schorzeń. Jednak największe znaczenie ma w tym przypadku odpowiednia struktura i skład TMR-u (Mandebvu i wsp., 2003). Poprawę proporcji TMR uzyskuje się poprzez dodanie pasz włóknistych, jak: siano lub dobrej jakości słoma. Dodatki te powinny być pocięte na sieczkę długości mm i wprowadzane w ilości do 3 kg suchej masy/dobę. Prawidłowość struktury paszy pełnodawkowej można również ocenić na podstawie jakości kału. Za pomocą odpowiednich sit określa się jego konsystencję. Jeśli nie zawiera on w swoim składzie struktury włóknistej, która nie uległa strawieniu, a jest mazisty oraz rzadki, to wskazuje na nadmierne rozdrobnienie dawki pokarmowej (Brzóska i Śliwiński, 2011). Oprócz prawidłowej formy dawka powinna cechować się odpowiednią zasobnością w składniki pokarmowe (Tabela 1.). W systemie TMR w porównaniu do systemu tradycyjnego, krowy pobierają większą ilość suchej masy (nawet do 30 kg/dzień/krowę), co pozwala zabezpieczyć odpowiednią podaż składników pokarmowych (Kolver, 2003). Prawidłowo przygotowany TMR powinien charakteryzować się wilgotnością mieszczącą się w przedziale 35-50%. Łuczak i wsp. (2009) podaje, że wilgotność może dochodzić nawet do 75 %. Nawet przy tak wysokiej wilgotności powinien mieć dość puszystą formę, łatwo przesiewać się przez luźne sita, a po uciśnięciu wracać do pierwotnej formy. Wraz z utrzymaniem odpowiedniej jakości pasz pod względem zawartości składników odżywczych niezwykle ważne jest również zachowanie bezpieczeństwa mikrobiologicznego materiałów paszowych. Czystość mikrobiologiczna pasz jest warunkiem dobrej kondycji zdrowotnej zwierząt, wysokiej produkcyjności oraz wysokiej jakości produktów pochodzenia zwierzęcego (Tabela 2.) 3
4 Tabela 1. Zalecana koncentracja składników pokarmowych w TMR dla krów w różnych stadiach fizjologicznych (Szterk, 2006) Wyszczególnienie Początek zasuszenia Koniec zasuszenia Po wycieleniu dzień laktacji dzień laktacji Pobranie suchej masy, kg 12,25-13,61 9,98-10,89 15,88-18,14 22,68-24,95 20,41-21,77 Białko ogólne, % 12,0-13,0 12,0-14,0 18,0-19,0 17,0-18,0 15,0-16,0 DIP 1, % b.o. 65,0-75,0 60,0-65,0 60,0-65,0 62,0-65,0 65,0-68,0 UIP 2, % b.o. 30,0-35,0 35,0-40,0 35,0-40,0 35,0-38,0 32,0-35,0 SIP 3, % b.o. 30,0-35,0 30,0-35,0 30,0-35,0 30,0-35,0 30,0-35,0 NEL, MJ/kg s.m. 5,34-5,71 6,27-6,63 7,00-7,19 7,19-7,37 6,91-7,19 ADF, % 30,0-35,0 23,0-25,0 21,0-23,0 19,0-21,0 21,0-23,0 NDF, % 45,0-50,0 32,0-35,0 30,0-35,0 27,0-32,0 30,0-35,0 NFC 4, % 30,0-35,0 35,0-40,0 35,0-40,0 35,0-40,0 32,0-38,0 Ca, % 0,60-0,70 0,70-0,80 0,80-1,00 0,80-1,00 0,8-0,9 P, % 0,30-0,35 0,35-0,40 0,38-0,42 0,35-0,38 0,35-0,38 Mg, % 0,25 0,35 0,35 0,35 0,30 K, % 0,70-0,80 0,70-0,80 1,00-1,20 1,00-1,20 1,00-1,20 Na, % 0,10 0,10 0,25 0,25 0,25 Cl, % 0,20 0,20 0,30 0,30 0,25 S, % 0,20-0,25 0,20-0,25 0,20-0,25 0,2-0,25 0,20-0,25 Fe, ppm ,4 Co, ppm 0,3 0,4 0,4 0,4 0,4 Cu, ppm Mn, ppm Zn, ppm Se, ppm 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 Witamina A, j.m Witamina D, j.m Witamina E, j.m DIP 1 - białko ulegające rozkładowi w żwaczu UIP 2 - białko nie ulegające rozkładowi w żwaczu SIP 3 - białko rozpuszczalne NFC 4 - węglowodany niewłókniste ulegające rozkładowi w żwaczu
5 Tabela 2. Zawartość wybranych mikotoksyn w paszy TMR a ryzyko rozwoju mikotoksykozy (BIOMIN, 2013) Zawartość w Ryzyko rozwoju mikotoksykozy Mikotoksyna paszy TMR [ppb] Niskie [ppb] Średnie [ppb] Wysokie [ppb] Deoksynivalenol 321 ± 63 < > 2000 Zearalenon < 25 < > 250 Deoksynivalenol 769 ± 118 < > 2000 Zearalenon 32 ± 8,08 < > 250 Częstotliwość zadawania paszy, a status zdrowotny krów System żywienia krów TMR zastosowano po raz pierwszy w Polsce w Instytucie Zootechniki (Preś, 1997). Został on zaadoptowany do krajowych warunków produkcji zwierzęcej, aby m. in. zapobiegać chorobom metabolicznym zwierząt cechujących się wysoką wydajnością. W systemie żywienia TMR krowy są żywione do woli (ad libitum), dzięki czemu mogą one pobierać wystarczającą ilość suchej masy, niezbędną do produkcji mleka na wysokim poziomie. W celu zapewnienia dowolnego pobrania paszy, zaleca się zwiększanie o 10% ilości TMR w stosunku do obliczonego zapotrzebowania na składniki pokarmowe. Stosowanie tego rodzaju zadawania pasz powinno uwzględniać występowanie w stadzie hierarchii. W oborach wolnostanowiskowych krowy o wyższej pozycji w stadzie często wyjadają pasze krowom słabszym. Prowadzi to do pobierania nadmiaru paszy przez niektóre krowy w stadzie, przy jednoczesnym niebezpieczeństwie braku zaspokojenia potrzeb innych. Częstą praktyką hodowców jest podawanie TMR-u jednorazowo jako całodzienną dawkę pokarmową. Zaleca się wówczas podawanie paszy bezpośrednio po porannym doju. Opóźnienie zadawania paszy na stół paszowy może sprzyjać zwiększonemu zachorowaniu na zapalenie wymienia i wzrostu liczby komórek somatycznych w mleku. Krowy po doju z braku paszy na stole paszowym, kładą się na legowiska, wówczas nie do końca zasklepiony kanał strzykowy gruczołu mlekowego jest bramą wejścia dla o bakterii środowiskowych (Łuczak i wsp., 2009). Coraz częściej producenci mleka zadają krowom TMR dwa razy dziennie. W porównaniu do jednokrotnego zadawania paszy wpływa to pozytywnie na zwiększenie pobrania suchej masy, a tym samym składników odżywczych i wzrost wydajności mleka, a także na stan zdrowia krów. Częste zadawanie TMR-u jest jednym z czynników, który zapobiega subklinicznej kwasicy żwacza. Jednokrotne zadawanie TMR-u, szczególnie przy wysokiej temperaturze zewnętrznej może ponadto prowadzić do nadmiernego nagrzewania się 5
6 paszy. Może to prowadzić strat składników pokarmowych, spadku spożycia suchej masy, a nawet psucia się paszy. System PMR jest modyfikacją systemu TMR. Wszystkim krowom podawana jest dawka dostosowana do średniej wydajności w oborze. Krowy o wyższej wydajności są dokarmiane indywidualnie paszą treściwą, według założonego programu. Takie systemy żywieniowe są najczęściej stosowane w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta o wysokiej produkcyjności mleka (powyżej 8000kg mleka rocznie) (Rutkowska i wsp., 2012). Stosowanie nowych systemów żywienia ma wiele zalet, ale i nie są one pozbawione wad. Znajomość korzyści, jak i negatywnych skutków pozwala dobrać odpowiedni system żywienia do warunków panujących w gospodarstwie i utrzymać stado w dobrej kondycji zdrowotnej oraz osiągnąć wysokie efekty produkcyjne. Zalety stosowania systemów TMR lub PMR: - wzrost wydajności o około 5%, - wzrost pobrania suchej masy o około 5-8%, - mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia chorób metabolicznych dzięki odpowiedniemu zbilansowaniu składników pokarmowych, - mniejsze nakłady pracy w gospodarstwie, - wpływ na poprawę wskaźników rozrodu, - zapewnienie wysokiej zawartości białka w mleku, - możliwość dostosowania skarmianej dawki do stadium cyklu produkcyjnego i reprodukcyjnego, wydajności i kondycji zwierzęcia. Wady stosowania systemów TMR lub PMR: - konieczność podziału stada na grupy żywieniowe, - koszt zakupu wozów paszowych, - wyjadanie zbyt dużych ilości pasz przez zwierzęta o niskiej wydajności (Kowalski, 2009; Rutkowska i wsp., 2012, Januś, 2009). Podział stada na grupy produkcyjne Konsekwencją braku podziału stada na grupy technologiczne i indywidualnego składu dawki pokarmowej jest m.in. nadmierne otłuszczenie krów szczególnie w końcowym okresie laktacji i okresie zasuszenia. Częstym błędem popełnianym przez hodowców, w celu ograniczenia nakładu pracy, jest podawanie krowom w laktacji, jak zasuszonym paszy TMR o jednakowej konstrukcji. Krowy zasuszone otrzymują dawkę pokarmową znacznie przekraczającą ich potrzeby bytowe, co prowadzi do nadmiernego ich otłuszczenia. Postępowanie takie wyraźnie podnosi koszty produkcji mleka. Ponadto taka kondycja 6
7 fizyczna krów w momencie porodu prowadzi do spadku apetytu, a w efekcie deficytu energetycznego po porodzie. Następstwem tego stanu jest rozwój zespołu stłuszczenia wątroby oraz rozwój ketozy. Zespół stłuszczenia wątroby w klinicznej postaci przynosi znaczne straty ekonomiczne, gdyż jest nieuleczalną jednostką chorobową. Schorzenie to jest również częstą przyczyną zbyt wczesnego eliminowania z hodowli krów bez możliwości pełnego wykorzystania ich potencjału genetycznego do produkcji mleka. Subkliniczna postać zespołu stłuszczenia wątroby podobnie, jak i ketoza, nie stanowią bezpośredniego zagrożenia życia krów, lecz również przynoszą znaczne straty ekonomiczne. Związane są one ze zwiększoną zachorowalnością na choroby infekcyjne i metaboliczne, immunosupresją, zaburzeniami płodności oraz spadkiem wydajności mlecznej. Zbilansowanie dawki pokarmowej a jakość mleka i zdrowie krów Istnieje wiele czynników mających wpływ na zdrowie zwierząt, wielkość produkcji, a także na jakość produktów pochodzenia zwierzęcego. Do nich zalicza się m. in. czynniki genetyczne i środowiskowe, wśród których najważniejsze jest prawidłowe żywienie. Stosując zbilansowane dawki pokarmowe dostosowane to potrzeb krów mlecznych nie tylko stymuluje się produkcję, ale także modyfikuje skład pozyskiwanego mleka. Zawartość białka jest w małym stopniu zależna od czynników żywieniowych. Determinują ją głównie gatunek i rasa zwierząt (Pełczyńska, 1996; Jenkins i McGuire, 2006). Składnikiem mleka, który w największym stopniu można kształtować poprzez żywienie jest tłuszcz. Wzrost zawartości tego składnika pokarmowego w mleku uzyskuje się m.in. dzięki skarmianiu odpowiedniej ilości pasz objętościowych zasobnych we włókno pokarmowe (Tabela 3.) (Danków i Osten- Sacken, 1995; Litwińczuk i Litwińczuk, 2001; Pasierbski, 1999). Mikroorganizmy w żwaczu poprzez fermentację składników włókna przyczyniają się do powstawania LKT. Wśród nich kwas octowy jest głównym prekursorem kwasów tłuszczowych odpowiedzialnych za zawartość tłuszczu w mleku (Pisulewski, 2000). Wielu autorów podaje, że sposób żywienia raczej nie ma wpływu na zawartość laktozy w mleku, jednak w przypadku niedoboru energii w skarmianej paszy poziom tego cukru może ulegać obniżeniu. (Roesch i wsp., 2005; Nauta i wsp., 2006; Janů i wsp., 2007; Mordenti i wsp., 2007; Bilik i Łopuszańska-Rusek, 2010). Brak odpowiedniej podaży składników pokarmowych prowadzi nie tylko obniżenia produkcyjności krów mlecznych, ale także pogorszenia ich zdrowotności, co wiąże się z występowaniem chorób metabolicznych (Podkówka, 2002; Szarkowski i wsp., 2009), Może również doprowadzić do zwiększenia wydalania azotu, wpływając tym samym negatywnie na środowisko (Różycka i Borkowska, 2001; Sablik i wsp., 2003). Nie bez znaczenia pozostaje zapewnienie prawidłowego stosunku białkowo-energetycznego dawki pokarmowej, którego 7
8 wskaźnikiem jest poziom mocznika w mleku (Krzyżewski i wsp., 2001; Malinowski, 2001; Osten-Sacken, 2000). W swoich badaniach Jonker i wsp. (1999) szczególną uwagę zwrócili na prawidłowe proporcje pomiędzy białkiem i energią w dawce pokarmowej, które są czynnikiem determinującym zarówno dobrą kondycję zdrowotną krów, jak i prawidłowy przebieg laktacji. Do zachwiania stosunku tych składników dochodzi w szczycie laktacji, kiedy krowy fizjologicznie pobierają zbyt małą ilość ilości pasz, by w pełni pokryć zapotrzebowania na składniki pokarmowe. Szczególnie wrażliwe na zmiany w zawartości białka i energii w dawce pokarmowej, jak również na ich wzajemny stosunek są krowy cechujące się wysoką dobową wydajnością mleka (Juszczak i Ziemiński, 1997). Tabela 3. Wpływ stosunku pasz objętościowych do pasz treściwych w dawce pokarmowej na wydajność mleczną (Robinson i McQueen, 1997) Stosunek pasze objętościowe/pasze treściwe (sucha masa) 77/23 55/45 42/58 Dzienna wydajność mleczna [kg] 30,7 34,6 35,7 Dzienna wydajność tłuszczu w mleku [kg] 1,23 1,35 1,23 Dzienna wydajność białka w mleku [kg] 0,98 1,19 1,11 Zawartość tłuszczu w mleku [%] 4,02 3,93 3,52 Zawartość białka w mleku [%] 3,23 3,44 3,12 Nadmierna zawartość białka w paszy może przyczynić się do powiększania się strat energetycznych w organizmie. Do prawidłowego metabolizmu białek organizm potrzebuje znacznych nakładów energetycznych, co dodatkowo może jeszcze pogłębiać istniejący deficyt. Następstwem nadmiaru białka w dawce pokarmowej są zaburzenia w rozrodzie, wzrost liczby komórek somatycznych w mleku oraz zasadowica żwacza. Nadmiar białka w paszy objawiający się wysokim stężeniem mocznika we krwi i mleku prowadzi do ogólnej toksemii organizmu. Wysokie stężenie mocznika we krwi obniża stężenie progesteronu przez jajnik, osłabia odpowiedź immunologiczną matki na antygeny zarodka, zmienia ph macicy, a konsekwencją tych zmian jest osłabiona implantacja zarodka w macicy tzw. wczesna śmierć zarodkowa. Podniesiony poziom mocznika w mleku (ponad 300 mg/l) drażni komórki nabłonka gruczołu mlekowego, stymuluje układ immunologiczny gruczołu mlekowego, a następstwem tego jest wzrost liczby komórek somatycznych mleka. Kliniczna postać zasadowicy żwacza najczęściej spowodowana jest spożyciem nadmiernej ilości mocznika - stosowanego jako suplement żywieniowy. U krów z kliniczną postacią zasadowicy żwacza, z 8
9 rozwiniętymi objawami neurologicznymi, leczenie zazwyczaj nie przynosi spodziewanych efektów. Ze względu jednak na wysoką cenę importowanych pasz białkowych przy żywieniu systemem TMR bardzo rzadko występują stany patologiczne na tle nadmiaru tego składnika pokarmowego w dawce. Częściej to zjawisko występuje przy żywieniu pastwiskowym, ale poza nadmiernym stężeniem mocznika we krwi i mleku stan taki nie daje wyraźnych objawów klinicznych i nie jest traktowany jako patologia (Borkowskiej i wsp., 2006; Radkowskiej, 2012). Znacznie częściej natomiast w praktyce klinicznej pojawia się problem niedoboru białka w dawce pokarmowej. Taki stan wynika z niedoceniania rodzimych pasz białkowych oraz znacznych kosztów pasz białkowych importowanych. Klinicznym następstwem niedożywienia białkowego jest słaba żywotność cieląt, niska jakość siary, obniżona odporność u cieląt i krów, skłonność do chorób infekcyjnych oraz niska wydajność mleczna i obniżone parametry jakościowe mleka (zawartość białka w mleku - poniżej 3,2% i mocznika - poniżej 150 mg/l). W badaniach własnych obserwowano skutki niedoboru białka w dawce pokarmowej krów mięsnych rasy limusine. W stadzie notowano upadki cieląt w ciągu godz. po porodzie. Na podstawie analizy żywienia, badania klinicznego i badań laboratoryjnych wykazano, ze przyczyną padnięć cieląt była ich słaba odporność bierna spowodowana niedoborem składników białkowych w dawce pokarmowej krów matek (Tabela 4.) Tabela 4. Wyniki badania wybranych parametrów przemiany białkowej krwi krów matek Krowa Białko całkowite [g/l] Albuminy [g/l] Globuliny [g/l] Albuminy/ Globuliny Mocznik [mg/dl] ,3 6,7 5,8 12, ,2 13,8 2,5 15, ,2 16,8 2,1 10, ,0 17,0 2,2 15, ,6 13,4 2,5 10, 0 Wartości referencyjne* ,84 0, *wartości referencyjne Zakładu Chorób Wewnętrznych Zwierząt Gospodarskich i Koni Problem niedoboru energii najczęściej dotyka krowy w początkowym okresie laktacji, kiedy spożycie paszy nie jest w stanie pokryć zapotrzebowania energetycznego związanego ze wzrastającą produkcją mleczną. Dodatkowym czynnikiem jest zmniejszone spożycie suchej masy paszy, najczęściej powodowane wtórnymi schorzeniami. Prowadzi to głównie do 9
10 rozwoju subklinicznej lub klinicznej ketozy ze wszystkimi niekorzystnymi jej następstwami (zaburzenia w rozrodzie, immunosupresja, spadek wydajności mlecznej, postępująca utrata masy ciała i kondycji, zmiany jakościowe w mleku: wysoka zawartość tłuszczu w mleku i niska zawartość białka w mleku, wskaźnik tłuszcz mleka/białko mleka powyżej 1,50). Dlatego też wskazane jest w początkowym okresie laktacji podawanie zwierzętom jak najlepszej pod względem energetycznym paszy. Dodatkowo zaleca się wzbogacać dawkę pokarmową o substancje glukogenne (gliceryna, glikol propylenowy, propionian sodu lub wapnia) lub suplementy wysokoenergetyczne (tłuszcz chroniony, drożdże piwne wzbogacone syropem podestylacyjnym) (Różycka i Borkowska, 2001). Optymalna zawartość mocznika w mleku powinna mieścić się w przedziale mg/l (Osten - Sacken, 2000; Barłowska i wsp., 2003). Według Lacha (2005), o prawidłowym zbilansowaniu dawek pokarmowych pod względem białka i energii świadczy poziom mocznika w mleku mieszczący się w przedziale mg/l. Obniżenie zawartości mocznika poniżej 150 mg/l może być spowodowane niedoborem białka w żywieniu krów i/lub nadmiarem energii w dawkach pokarmowych, co może nieść ze sobą niepożądane skutki takie jak pogorszenie zdrowia krów i obniżenie produkcji (Tabela 5.) (Litwińczuk i wsp., 2003). Tabela 5. Zawartość mocznika w mleku w zależności od okresu laktacji i składu dawki Okres laktacji 1-40 dni pokarmowej (Kowalski, 2009) Zawartość mocznika w mleku [mg/l] < > 270 Niedobór białka Nadmiar energii Niedobór białka Nadmiar energii Niedobór białka Nadmiar energii Zrównoważona podaż energii i białka w żwaczu Zrównoważona podaż energii i białka w żwaczu Niedobór białka Nadmiar energii Zrównoważona podaż energii i białka w żwaczu BURŻ *BURŻ białko ulegające rozkładowi w żwaczu Niedobór energii BURŻ* Zrównoważona podaż energii i białka w żwaczu Niedobór energii BURŻ BURŻ Niedobór energii BURŻ Niedobór energii BURŻ Niedobór energii BURŻ BURŻ 10
11 TMR a jakość mleka W badaniach przeprowadzonych przez Januś (2009), porównywano skład mleka min. pod kątem zawartości mocznika u krów żywionych w systemie tradycyjnym i TMR (Tabela 6.). W grupie krów żywionych w systemie TMR stwierdzono niższy odsetek zwierząt, u których zawartość mocznika w mleku była mniejsza niż 140 mg/l (brak niedoboru białka w diecie) w porównaniu z krowami żywionymi w systemie tradycyjnym. W doświadczeniu obserwowano również więcej zwierząt o optymalnym poziomie mocznika w mleku w grupie otrzymującej pasze w systemie TMR. Mleko krów żywionych tym sposobem charakteryzowało się również wyższą zawartością LKT, tłuszczu, białka i suchej masy (Tabela 7.). Ponad to krowy żywione w systemie TMR cechowały się istotnie wyższą dobową wydajnością mleka oraz lepszą jego jakością cytologiczną w porównaniu z krowami żywionymi w systemie tradycyjnym (Bargo i wsp., 2003). Tabela 6. Poziom mocznika w mleku pozyskanym od krów żywionych w systemie TMR i tradycyjnym (%) (Januś, 2009) System żywienia Zawartość mocznika [mg/l] >250 Liczba % Liczba % Liczba % Ogółem liczba % TMR , , , ,1 Tradycyjny , , , ,9 Ogółem , , , ,0 χ2 = 60,5 - wartość testu istotna przy p 0,01 Tabela 7. Dobowa wydajność mleka, zawartość w nim tłuszczu, białka i suchej masy oraz poziom mocznika i liczba komórek somatycznych w mleku krów żywionych w systemie TMR i tradycyjnym (Januś, 2009) System żywienia Liczba prób Zawartość mocznika, [mg/l] Dobowa wydajność mleka [kg] Zawartość w mleku [%] tłuszczu białka Suchej masy LKS, [tys./ml] TMR A 26,2A 4,10A 3,34A 12,92A 753A Tradycyjny B 20,5B 3,76B 3,47B 12,64B 863B Ogółem ,9 3,91 3,41 12, A,B,C, -średnie w kolumnach różnią się statystycznie istotnie przy p 0,01 Podobne wyniki otrzymali Król i wsp. (2008) prowadząc badania na krowach rasy simentalskiej. Wydajność mleczna krów żywionych systemem TMR była średnio o 3,6 11
12 kg/dzień mleka wyższa (p 0,01) w porównaniu ze zwierzętami utrzymywanymi w systemie tradycyjnym. Mleko od tych krów również charakteryzowało się wyższą zawartością białka ogólnego (o 0,33%), tłuszczu (o 0,22%), kazeiny (o 0,21%), a także suchej masy (o 0,51%) w porównaniu z mlekiem krów żywionych w systemie tradycyjnym. Pozytywny wpływ żywienia systemem TMR na wydajność krów i skład chemiczny mleka potwierdzają również badania Choroszego i wsp. (2007), White ego i wsp.(2001) oraz Reklewskiej i wsp. (2005). Barłowska (2007) podaje, że mleko krów żywionych jednorodną mieszanką pasz (TMR) charakteryzuje się również korzystniejszym stosunkiem białka do tłuszczu (0,85). Kolver i Muller (1998) porównując parametry produkcyjne krów mlecznych żywionych w dwóch systemach również potwierdzili wyższą strawność składników pokarmowych z paszy oraz lepszą kondycję zdrowotną krów żywionych dawką pokarmową zadawaną w formie TMR (Tabela 8.) Tabela 8. Porównanie żywienia pastwiskowego z żywieniem w systemie TMR (Kolver i Muller, 1998) Wyszczególnienie Pastwisko TMR Pobranie suchej masy, kg/dzień 19,0 23,4 Pobranie białka surowego, kg/dzień 4,9 4,7 Pobranie NDF, kg/dzień 8,5 7,6 Pobranie energii netto laktacji, MJ/dzień 135,6 168,2 Produkcja mleka, kg/dzień 29,6 44,1 Produkcja mleka FCM, dzień 28,3 40,5 Masa ciała krów, kg Ocena kondycji, punkty BCS 2,02 2,50 Postęp genetyczny jaki został osiągnięty na przestrzeni wielu lat spowodował wzrost potencjału produkcyjnego zwierząt. Jednocześnie zwierzęta cechujące się wysoką produkcyjnością charakteryzują wysokie wymagania żywieniowe. Ich spełnienie często bywa trudne, a zaniedbania w tym zakresie prowadzą do stanów chorobowych zwierząt. Z drugiej jednak strony wprowadzenie nowoczesnych systemów żywienia zwierząt nie daje możliwości otrzymania produktów żywnościowych spełniających wymogi żywności funkcjonalnej. Obecnie konsumenci oczekują produktów zwierzęcych już nie tylko wysokiej jakości, ale również zawierających składniki prozdrowotne (wielonienasycone kwasy tłuszczowe PUFA, czy CLA). Badania dowodzą, że zawartość tych substancji w mleku jest większa w mleku 12
13 krów żywionych tylko na pastwisku (szczególnie izomeru cis-9, trans-11). Otrzymanie mleka o wysokiej zawartości PUFA, czy CLA w intensywnej produkcji opartej na żywieniu TMR-u jest bardzo trudne i wymaga odpowiedniej suplementacji dawki pokarmowej (Kelly i wsp., 1998; Khanal i wsp., 2005; Schroeder i wsp., 2005). Piśmiennictwo 1. Bargo, F., Muller, L., D., Delahoy, J., E., Cassidy, T., W. Performance of high producing dairy cows with three different feeding systems combining pasture and total mixed rations. J. Dairy Sci. 2002, 85, Barłowska J. Wartość odżywcza i przydatność technologiczna mleka krów 7 ras użytkowanych w Polsce. Rozprawy habilitacyjne AR Lublin. 2007, Barłowska J., Litwińczuk Z., Król J., Florek M., Teter U. Wpływ sezonu i rejonu produkcji na skład chemiczny, zawartość mocznika i jakość cytologiczną mleka krów z rejonu Lubelszczyzny i Bieszczad. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 2003, 68, 1: Bilik K., Łopuszańska - Rusek M. Effect of organic and conventional feeding of Red-and- White cows on productivity and milk composition. Ann. Anim. Sci. 2010, 10, BIOMIN. Naturally ahead. Materiały Konferencyjne Międzynarodowej Konferencji Producentów Bydła, Austria, Borkowska D., Januś E., Malinowska K. Poziom mocznika w mleku krów żywionych głównie paszami pochodzącymi z trwałych użytków zielonych. Ann. UMCS. 2006, 24, Brzóska F., Śliwiński B. Jakość pasz objętościowych w żywieniu przeżuwaczy i metody jej oceny Cz. II. Metody analizy i oceny wartości pokarmowej pasz objętościowych. Wiadomości Zootechniczne. 2011, 49, 4, Choroszy B., Choroszy Z., Topolski P. Jakość mleka krów rasy simentalskiej w zależności od systemu utrzymania. Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego. 2007, 3, 2, Danków R., Osten-Sacken J.: Wpływ żywienia na skład i właściwości mleka. Chów Bydła, 1995, 5, Janů L., Hanuš O., Macek A., Zajíčková I., Genčurová V., Kopecký J. (2007). Fatty acids and mineral elements in bulk milk of Holstein and Czech Spotted cattle according to feeding season. Folia Vet. 2007, 51, Januś E. Poziom mocznika w mleku krów żywionych w systemie Total Mixed Ration (TMR) i tradycyjnym w sezonie letnim i zimowym. Journal Central European Agriculture. 2009, 10, 1, Jenkins T., C., McGuire M., A. Major Advances in Nutrition: Impact on Milk Composition.J. Dairy Sci. 2006, 89, Jonker J.S., Kohn R.A., Erdman R.A. Milk urea nitrogen target concentration for lactating dairy cows fed according to national research council recommendations. J. Dairy Sci. 1999, 82, Juszczak J., Ziemiński R. Zawartość mocznika w mleku jako wskaźnik stosunku białkowo-energetycznego w dawce pokarmowej dla krów mlecznych. Postępy Nauk Rol. 1997, 3, Kelly M., L., Kolver E., S., Bauman D., E., Van Amburgh M., E., Muller L., D. Effect of intake of pasture on concentrations of conjugated linoleic acid in milk of lactating cows. J. Dairy Sci. 1998, 81,
14 16. Khanal R., C., Dhiman T., R., Ure A., L., Brennand C., P., Boman R., L., MacMahon D., J. Consumer acceptability of conjugated linoleic acid-enriched milk and cheddar cheese from cows grazing on pasture. J. Dairy Sci. 2005, 88, Kolver E., S., Muller L., D. Performance and Nutrient Intake of High Producing Holstein Cows Consuming Pasture or a Total Mixed Ration. Journal of Dairy Science. 1998, 81, 5, Kolver E.S. Nutritional limitations to increased production on pasture- based system. The proceedings of the Nutrition Society. 2003, 62, Kowalski Z., M. Systemy zadawania pasz dla krów mlecznych. Ekspert. 2009, 1, Kraszewski J., Mandecka B., Wawrzyńczak S.: Comparison of feeding efficiency of high-yielding cows in TMR and PMR systems. Annals Anim. Sci., 2005, 2, 5, Król J., Litwińczuk Z., Litwińczuk A., Brodziak A. Content of protein and its fractions in milk of Simental cows with regard to a rearing technology. Annals of Animal Science. 2008, 1, Krzyżewski J., Słoniewski K., Strzałkowska N. Zawartość mocznika w mleku krów oraz perspektywa wykorzystania tego wskaźnika w zarządzaniu stadem krów mlecznych. Zesz. Nauk. Przegl. Hod. 2001, 55, Lach Z. Narzędzia do oceny prawidłowego zarządzania stadem. Poradnik dla rolnika producenta mleka, Wyd. Agroexpert, Warszawa, 2005, Litwińczuk Z., Barłowska J., Teter U., Zdunek W. Ocena wpływu niektórych czynników na poziom mocznika w mleku krów wysoko wydajnych. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 2003, 68, Litwińczuk Z., Litwińczuk A. Możliwości modyfikacji składu chemicznego mleka w aspekcie wymagań konsumentów i potrzeb przemysłu mleczarskiego. Zesz. Nauk. Przegl. Hod. 2001, 59, Łuczak W., Skurczyńska K., Kuczaj M. Systemy żywienia krów wysoko wydajnych łączące pastwisko i TMR. Przegląd Hodowlany. 2009, 2, Malinowski E. Komórki somatyczne mleka. Med. Weter. 2001, 57, Mandebvu P., Ballard C.S., Sniffen C.J., Tsang D.S., Valdez F., Miyoshi S., Schlatter L.: Effect of feeding an energy supplement prepartum and postpartum on milk yield and composition, and incidence of ketosis in dairy cows. Anim. Feed Sci. Tech., 2003, 105 (1 4), Mordenti A., L., Merendi F., Fustini M., Formigoni A. Effects of different protein plants in cows diet on milk for Parmigiano Reggiano production. Ital. J. Anim. Sci. 2007, 6, 1, Nauta W., J., Baars T., Bovenhuis H. Converting to organic dairy farming: consequences for production, somatic cell scores and calving interval of first parity Holstein cows. Livest. Sci. 2006, 99, Osten-Sacken A. Mocznik w mleku - nowy parametr diagnostyczny (cz. 2), Przegl. Mlecz. 2000, 5, Pasierbski Z. Żywienie a skład chemiczny mleka. Chów Bydła. 1999, 7, 6, Pełczyńska E. Wartość odżywcza mleka. Med. Weter. 1996, 52, 11, Pisulewski P.M. Żywieniowe metody modyfikowania składu kwasów tłuszczowych żywności pochodzenia zwierzęcego. Przem. Spoż. 2000, 2, Podkówka W. Zielonka, pastwisko czy TMR w żywieniu letnim wysoko wydajnych krów. Biul. Inf. Inst. Zootech. 2002, 40, 2, Podkówka W., Podkówka Z. Żywienie wysokowydajnych krów w systemie TMR. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 2004, 74,
15 37. Preś J. Nowoczesny system żywienia krów wysoko wydajnych. Top Agrar Polska. 1997, 1, Radkowska I. Skład chemiczny oraz zawartość komórek somatycznych i mocznika w mleku krów w zależności od systemu utrzymania. Rocz. Nauk. Zoot. 2012, 39, 2, Reklewska B., Bernatowicz E., Reklewski Z., Kuczyńska B., Zdziarski K., Sakowski T., Słoniewski K. Functional components of milk produced by Polish Black-and-White, Polish Red and Simmental cows. Electronic Journal of Polish Agri-cultural Universities. 2005, 8, 3, Robinson P.H., McQueen R.E.; 1997, Influence of level of concentrate allocation and fermentability of forage fiber on chewing behavior and production in dairy cows. J. Dairy Sci. 80, Roesch M., Doherr M., G., Blum J., W. Performance of dairy cows on Swiss farms with organic and integrated production. J. Dairy Sci. 2005, 88, Różycka G., Borkowska D. Wpływ modelu żywienia krów na wielkość towarowej produkcji mleka. Zesz. Nauk. 2001, 59, Rutkowska J., Sinkiewicz I., Adamska A. Profil kwasów tłuszczowych mleka pochodzącego od krów żywionych w systemie TMR. Nauka. Technologia. Jakość. 2012, 5, 84, Sablik P., Kamieniecki H., Pilarczyk R. Poziom mocznika i białka w mleku w ocenie prawidłowego zbilansowania dawki pokarmowej dla krów mlecznych. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 2003, 1, Schroeder G., F., Couderc J., J., Bargo F., Rearte D., H. Milk production and fatty acid profile of milk fat by dairy cows fed a winter oats (Avena sativa L.) pastureonly or a total mixed rations. N. Z. J. Agric. Res. 2005, 48, Szarkowski K., Sablik P., Lachowski W. Żywienie krów wysokomlecznych a poziom mocznika w mleku. Acta Sci. Pol., Zootechnica. 2009, 8, 3, Szterk P. Technika żywienia krów. W: Żywienie bydła (red. J. Mikołajczak). Wyd. ATR w Bydgoszczy White S., L., Bertrand J., A., Wade M., R., Washburn S., P., Greek J., T., Jenkins T., C. Comparison of fatty acid content of milk from Jersey and Holstein cows consuming pasture or a Total Mixed Ration. Journal of Dairy Science, 2001, 84, Winnicki S., Jugowar J., Nawrocki L., Kalika G., Rudowicz-Nawrocka J.: System TMR żywienia krów mlecznych w aspekcie zasad rolnictwa precyzyjnego. Problemy Inżynierii Rolniczej PIR. 2012, 1-3, 1, 75,
Zasady żywienia krów mlecznych
Zasady żywienia krów mlecznych Żywienie jest najważniejszym czynnikiem środowiskowym wpływającym na ilość i jakość mleka. Prawidłowe żywienie polega na zastosowaniu takich pasz (pod względem ilości i jakości),
Bardziej szczegółowoSkąd wziąć dużo dobrego mleka?
https://www. Skąd wziąć dużo dobrego mleka? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 10 lipca 2018 Produkcja mleka wysokiej jakości, w równych partiach i bez nadmiernej eksploatacji krowy wcale nie
Bardziej szczegółowoZwiększenie pobrania paszy to więcej mleka
.pl https://www..pl Zwiększenie pobrania paszy to więcej mleka Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 21 czerwca 2018 Efektem długoletniej pracy hodowlanej są wysokowydajne krowy mleczne, a celem
Bardziej szczegółowoSkład chemiczny mleka. Żywienie krów a skład mleka
Przeciętny skład chemiczny mleka krów to woda 87,5% i sucha masa 12,5%. Skład suchej masy z kolei stanowią: laktoza 4,7%, tłuszcz 3,7%, białko ogólne 3,4% (w tym kazeina 2,7%, albuminy i globuliny 0,7%)
Bardziej szczegółowoStart laktacji bez ketozy
https://www. Start laktacji bez ketozy Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 21 czerwca 2018 Okres okołoporodowy, czyli trzy ostatnie tygodnie zasuszenia i trzy pierwsze tygodnie po porodzie, to odcinek
Bardziej szczegółowoŻYWIENIE KRÓW WYSOKOMLECZNYCH A POZIOM MOCZNIKA W MLEKU. Krzysztof Szarkowski, Piotr Sablik, Włodzimierz Lachowski
Acta Sci. Pol., Zootechnica 8 (3) 2009, 39 46 ŻYWIENIE KRÓW WYSOKOMLECZNYCH A POZIOM MOCZNIKA W MLEKU Krzysztof Szarkowski, Piotr Sablik, Włodzimierz Lachowski Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny
Bardziej szczegółowoOcena przydatności żyta hybrydowego w żywieniu krów mlecznych
Międzynarodowy Kongres Projektu RYE BELT Żyto z perspektywy roku 2012 Poznań 23-24.05.2012 Ocena przydatności żyta hybrydowego w żywieniu krów mlecznych Marian Kamyczek 1, Magdalena Łopuszańska-Rusek 2,
Bardziej szczegółowoKOSZTY PRODUKCJI PFHBIPM
KOSZTY PRODUKCJI PFHBIPM 12.10.2016 O zysku z produkcji mleka decydują nie tylko ceny skupu mleka, ale także koszty. Zysk to różnica pomiędzy ceną skupu, a kosztami produkcji. Zysk= - ( + ) Niekorzystne
Bardziej szczegółowoRAPORT ŻYWIENIE KLUCZ DO EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA STADEM PROMOCJA
RAPORT ŻYWIENIE KLUCZ DO EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA STADEM PROMOCJA OD LISTOPADA 2016 DO STYCZNIA 2017 Raport ŻYWIENIE dla każdego hodowcy w ramach standardowej opłaty za ocenę Polska Federacja Hodowców Bydła
Bardziej szczegółowoInterpretacja wybranych informacji dostarczanych obligatoryjnie hodowcom w raportach wynikowych RW-1 i RW-2
Prowadzona przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka ocena wartości użytkowej bydła mlecznego daje hodowcom możliwość uzyskania wielu aktualnych informacji charakteryzujących stado. Ich
Bardziej szczegółowoŻwacz centrum dowodzenia krowy
https://www. Żwacz centrum dowodzenia krowy Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 7 lipca 2018 Pierwszy przedżołądek przeżuwaczy jest newralgicznym punktem poligastrycznego układu pokarmowego.
Bardziej szczegółowoOcena zagrożenia subkliniczną ketozą nowa usługa w stadach objętych kontrolą użytkowości
Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka www.pfhb.pl Ocena zagrożenia subkliniczną ketozą nowa usługa w stadach objętych kontrolą użytkowości Krzysztof Słoniewski KETOZA Ketoza wiadomości ogólne
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka występowania ketozy u krów mlecznych w Polsce mgr inż. Marta Malkiewicz
Czynniki ryzyka występowania ketozy u krów mlecznych w Polsce mgr inż. Marta Malkiewicz Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie KETOZA i ujemny bilans
Bardziej szczegółowoProfilaktyka mastitis. Wpływ żywienia na LKS w mleku
Profilaktyka mastitis Wpływ żywienia na LKS w mleku Krowy chorują na mastitis głównie w okresie poporodowym (od wycielenia do końca 1 miesiąca laktacji), co związane jest nie tylko z wysoką wydajnością
Bardziej szczegółowoŻywienie bydła mlecznego
Żywienie bydła mlecznego Najważniejszym czynnikiem wpływającym na jakość i ilość jest żywienie. Prawidłowe żywienie polega na zastosowaniu takich pasz, które pozwolą na pełne wykorzystanie potencjału genetycznego
Bardziej szczegółowoRumex. Rumex SC Oferta dla wymagających
Rumex Rumex SC Oferta dla wymagających Rumex SC Skład Olejki eteryczne Żywe kultury drożdży (Saccharomyces cerevisiae) Saponiny Rumex SC Olejki eteryczne stymulują sekrecję soków trawiennych i zwiększają
Bardziej szczegółowoŻywienie krów w okresie zasuszenia
Pagina: Ferma Podpagina: Żywienie krów Żywienie krów w okresie zasuszenia Właściwe postępowanie z krowami i ich żywienie w okresie zasuszenia jest konieczne do osiągnięcia określonego poziomu pobrania
Bardziej szczegółowoNazwa kwalifikacji: Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej Oznaczenie kwalifikacji: R.16 Numer zadania: 01
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej Oznaczenie kwalifikacji: R.16 Numer
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 218 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej Oznaczenie kwalifikacji: R.16 Numer
Bardziej szczegółowoMIESZANKI UZUPEŁNIAJĄCE DLA BYDŁA MLECZNEGO
MIESZANKI UZUPEŁNIAJĄCE DLA BYDŁA MLECZNEGO MLEKOMA WYBÓR ŚWIADOMYCH HODOWCÓW WIĘCEJ MLEKA! WIĘCEJ BIAŁKA! WIĘKSZE KORZYŚCI! Grupa produktów MLEKOMA to nowoczesne mieszanki uzupełniające dla bydła mlecznego.
Bardziej szczegółowoŻywienie krów w okresie przejściowym
dr Marcin Gołębiewski, SGGW w Warszawie Żywienie krów w okresie przejściowym Okres przejściowy najczęściej definiowany jest jako okres bezpośrednio poprzedzający wycielenie (3 tygodnie przed spodziewanym
Bardziej szczegółowoSystem TMR w żywieniu bydła
.pl System TMR w żywieniu bydła Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 15 sierpnia 2017 W ramach jednej farmy może istnieć duże zróżnicowanie bydła. To pociąga za sobą skomplikowaną kwestię żywienia.
Bardziej szczegółowoAgroYeast PLC i AgroYeast PLC II w żywieniu krów o poziomie wydajności 9000 i więcej kg mleka
prezentacje Zastosowanie preparatów drożdżowych AgroYeast PLC i AgroYeast PLC II w żywieniu krów o poziomie wydajności 9000 i więcej kg mleka Witold Podkówka Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy
Bardziej szczegółowoJak uchronić żwacz przed kwasicą?
https://www. Jak uchronić żwacz przed kwasicą? Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 7 lipca 2018 Żwacz jest punktem przewodu pokarmowego, w którym rozgrywają się złożone procesy trawienne, decydujące
Bardziej szczegółowoMieszanka traw na gleby suche: energia na start
https://www. Mieszanka traw na gleby suche: energia na start Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 20 kwietnia 2018 Sezon wiosenny można uznać za otwarty, a wraz z nim zabiegi na użytkach zielonych, które,
Bardziej szczegółowoCo powoduje brak apetytu u krowy mlecznej?
.pl https://www..pl Co powoduje brak apetytu u krowy mlecznej? Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 10 lutego 2017 Wysoko produkcyjne bydło mleczne potrzebuje pobrania dużej ilości pasz, nie można
Bardziej szczegółowoCHOROBY METABOLICZNE W STADACH KRÓW MLECZNYCH
CHOROBY METABOLICZNE W STADACH KRÓW MLECZNYCH Intensyfikacja produkcji bydła mlecznego w kierunku uzyskiwania coraz wyższych wydajności mlecznych sprawia, że krowa staje się zwierzęciem o ogromnym obciążeniu
Bardziej szczegółowoWykres 1. Zamiany w produkcji mleka, kondycji, pobraniu dawki pokarmowej w trakcie cyklu produkcyjnego.
Żywienie krów mlecznych w laktacji Tekst: dr Marcin Gołębiewski, SGGW w Warszawie Potrzeby pokarmowe krów mlecznych zależą w dużej mierze od stadium laktacji oraz zaawansowania ciąży. Poniżej zamieszczony
Bardziej szczegółowoOmówienie audytu gospodarstw ocena potencjalnych możliwości poprawy wyników produkcyjnych w gospodarstwach objętych programem Zdrowa Krowa
Omówienie audytu gospodarstw ocena potencjalnych możliwości poprawy wyników produkcyjnych w gospodarstwach objętych programem Zdrowa Krowa Marcin Gołębiewski, Jan Slósarz SGGW w Warszawie; Wydział Nauk
Bardziej szczegółowoŻywienie bydła mlecznego
Żywienie bydła mlecznego Najważniejszym czynnikiem wpływającym na jakość i ilość jest żywienie. Prawidłowe żywienie polega na zastosowaniu takich pasz, które pozwolą na pełne wykorzystanie potencjału genetycznego
Bardziej szczegółowoMierniki wartości pokarmowej pasz i zapotrzebowania zwierząt
Mierniki wartości pokarmowej pasz i zapotrzebowania zwierząt W Polsce obowiązują dwa systemy oceny wartości pokarmowej pasz i potrzeb pokarmowych przeżuwaczy: francuski - INRA, niemiecki - DLG. Mierniki
Bardziej szczegółowoDefinicja TMR. Charakterystyka systemów żywienia bydła
Jedną z metod uzyskania wysokich wydajności krów jest system żywienia TMR (ang. Total Mixed Ration całkowicie wymieszana dawka). Charakteryzuje się on dokładnym wymieszaniem w wozach paszowych wszystkich
Bardziej szczegółowoZaleganie krów mlecznych a niedobory mineralne
.pl https://www..pl Zaleganie krów mlecznych a niedobory mineralne Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 8 stycznia 2016 Zaleganie krów może mieć różnorakie podłoże, ale bardzo często pojawia się w związku
Bardziej szczegółowoKrowa na dobrej trawie
https://www. Krowa na dobrej trawie Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 25 kwietnia 2018 Odpowiednie wykorzystanie potencjału użytków zielonych poprzez przeprowadzenie ich renowacji, pozwoli
Bardziej szczegółowoANALYSIS AND EVALUATION OF MILK COMPOSITION AS AN INDICATOR OF THE CORRECTNESS OF COWS FEEDING ON THE ORGANIC FARM
Józef FLESZAR Politechnika Koszalińska, Katedra Agroinżynierii ul. Racławicka 15-17, 75 620 Koszalin e-mail: jozef.fleszar@tu.koszalin.pl ANALYSIS AND EVALUATION OF MILK COMPOSITION AS AN INDICATOR OF
Bardziej szczegółowoJak powstaje TMR. Jak uzyskać dobry TMR?
Podniesienie wydajności mlecznej krów to podstawowy cel każdego gospodarstwa hodowlanego nastawionego na produkcję mleczną. Cel ten można uzyskać przez wypadkową wielu czynników, ale głównym z nich jest
Bardziej szczegółowoCzym jest kwasica żwacza?
Krowy jako zwierzęta roślinożerne charakteryzuje zdolność do trawienia pasz zawierających trudno strawne włókno (hemicelulozę i celulozę), które rozkładane przez bakterie, grzyby oraz pierwotniaki stają
Bardziej szczegółowoKiszonka z sorga, czyli jaka pasza?
https://www. Kiszonka z sorga, czyli jaka pasza? Autor: dr inż. Barbara Król Data: 14 czerwca 2016 Kiszonka z sorga charakteryzuje się wyższą zawartością białka surowego, włókna surowego, ligniny i związków
Bardziej szczegółowoWpływ interakcji sezonu produkcji z rasą i systemem żywienia krów na wydajność i właściwości fizykochemiczne mleka
Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, t. 8 (2012), nr 1, 19-27 Wpływ interakcji sezonu produkcji z rasą i systemem żywienia krów na wydajność i właściwości fizykochemiczne mleka Aneta
Bardziej szczegółowoMIESZANKI PASZOWE UZUPEŁNIAJĄCE 2,5% DLA BYDŁA
MIESZANKI PASZOWE UZUPEŁNIAJĄCE 2,5% DLA BYDŁA Przy stosowaniu MPU należy pamiętać, że wyżej wymienione efekty są możliwe tylko przy prawidłowym zbilansowaniu energetyczno-białkowym całej dawki pokarmowej.
Bardziej szczegółowoWybrane aspekty żywienia kóz
Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt Polskiej Akademii Nauk Wybrane aspekty żywienia kóz Józef Krzyżewski Emilia Bagnicka Bożena Pyzel Prof. dr hab. Józef Krzyżewski, IGiHZ PAN Jastrzębiec 1 Zasady żywienia
Bardziej szczegółowoWiosenne zapalenie wymienia
.pl https://www..pl Wiosenne zapalenie wymienia Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 10 maja 2017 Rozpoczyna się sezon pastwiskowy, a wraz z nim zwiększa się podatność wysokowydajnych krów na infekcje
Bardziej szczegółowoPrzemiany energetyczno-białkowe w żywieniu bydła mlecznego z elementami paszoznawstwa
Przemiany energetyczno-białkowe w żywieniu bydła mlecznego z elementami paszoznawstwa Proces trawienia u przeżuwaczy Żywienie przeżuwaczy w pierwszym etapie polega na karmieniu mikroorganizmów w żwaczu,
Bardziej szczegółowoZapotrzebowanie na energię
Zapotrzebowanie na energię Krowa wykorzystuje na produkcję mleka tylko około 20% pobranej energii. Pozostałe 80% jest przeznaczone na podtrzymanie funkcji życiowych oraz stanowi stratę w postaci wypromieniowanego
Bardziej szczegółowoGrupy żywieniowe bydła - zróżnicowane potrzeby krów
https://www. Grupy żywieniowe bydła - zróżnicowane potrzeby krów Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 14 sierpnia 2017 W sytuacji, gdy w ramach jednej fermy krowiej mamy różne grupy żywieniowe bydła
Bardziej szczegółowoEwa JANUŚ ORIGINAL PAPER
ORIGINAL PAPER UREA LEVEL IN COWS MILK FED ON TOTAL MIXED RATION (TMR) AND TRADITIONAL SYSTEM IN SUMMER AND WINTER SEASON POZIOM MOCZNIKA W MLEKU KRÓW ŻYWIONYCH W SYSTEMIE TOTAL MIXED RATION (TMR) I TRADYCYJNYM
Bardziej szczegółowoUŻYTKOWOŚĆ MLECZNA KRÓW ŻYWIONYCH Z ZASTOSOWANIEM SYSTEMU TMR LUB PMR. Marek Cichocki, Marek Wroński, Rafał Szydłowski
Acta Sci. Pol., Zootechnica 6 (2) 2007, 15 20 UŻYTKOWOŚĆ MLECZNA KRÓW ŻYWIONYCH Z ZASTOSOWANIEM SYSTEMU TMR LUB PMR Marek Cichocki, Marek Wroński, Rafał Szydłowski Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Bardziej szczegółowoOpas gniecionym jęczmieniem w systemie angielskim
.pl https://www..pl Opas gniecionym jęczmieniem w systemie angielskim Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 8 kwietnia 2018 System angielski, czyli opas gniecionym jęczmieniem, słomą jęczmienną i koncentratem
Bardziej szczegółowoKetoza u bydła. Ketoza fizjologia, etiologia i diagnostyka choroby. Część I
Naturalną fizjologiczną przypadłością krów jest ograniczenie pobrania paszy w okresie przed wycieleniem. Taki stan obniżonego apetytu utrzymuje się przez pierwsze dni laktacji. W tym samym czasie, w związku
Bardziej szczegółowoŻywienie loch prośnych na podstawie znajomości stanów fizjologicznych
.pl https://www..pl Żywienie loch prośnych na podstawie znajomości stanów fizjologicznych Autor: prof. dr hab. Bogdan Szostak Data: 25 sierpnia 2017 Zajmując się chowem świń, powinno się znać budowę zwierzęcia
Bardziej szczegółowoJakość mleka towarowego pozyskiwanego w gospodarstwach stosujących różne systemy doju
Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, t. 8 (01), nr 1, 1-8 Jakość mleka towarowego pozyskiwanego w gospodarstwach stosujących różne systemy doju Joanna Barłowska, Agnieszka Jarosińska,
Bardziej szczegółowoMIESZANKI UZUPEŁNIAJĄCE DLA BYDŁA MLECZNEGO MLEKOMA
DLA BYDŁA UZUPEŁNIAJĄCE MIESZANKI MLECZNEGO MLEKOMA WYBÓR ŚWIADOMYCH HODOWCÓW WIĘCEJ MLEKA! WIĘCEJ BIAŁKA! WIĘKSZE KORZYŚCI! Grupa produktów MLEKOMA to nowoczesne mieszanki uzupełniające dla bydła mlecznego.
Bardziej szczegółowoNiezawodny sposób na zdrowy żwacz
https://www. Niezawodny sposób na zdrowy żwacz Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 20 listopada 2018 Stosowanie w żywieniu zwierząt produktów ubocznych pochodzących z przemysłu rolno-spożywczego jest
Bardziej szczegółowoWPŁYW WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA UDZIAŁ PRÓB MLEKA O OKREŚLONEJ ZAWARTOŚCI BIAŁKA I MOCZNIKA
Acta Sci. Pol., Zootechnica 9 (3) 2010, 57 64 WPŁYW WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA UDZIAŁ PRÓB MLEKA O OKREŚLONEJ ZAWARTOŚCI BIAŁKA I MOCZNIKA Anna Sawa, Mariusz Bogucki, Małgorzata Jankowska, Sylwia Krężel-Czopek
Bardziej szczegółowoPasze objętościowe wysokiej jakości podstawą żywienia zwierząt
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Marcin Gołębiewski Pasze objętościowe wysokiej jakości podstawą żywienia zwierząt Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Zakład Hodowli Bydła Katedra
Bardziej szczegółowoBolusy dla bydła; zastosowanie, uwalnianie i rodzaje. Sprawdź!
.pl https://www..pl Bolusy dla bydła; zastosowanie, uwalnianie i rodzaje. Sprawdź! Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 29 sierpnia 2017 Bolusy dla bydła są powszechną metodą walki z niedoborami mineralnowitaminowymi.
Bardziej szczegółowoŻywienie opasów: jak wyliczyć dawkę pokarmową?
.pl Żywienie opasów: jak wyliczyć dawkę pokarmową? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 13 kwietnia 2017 Zbilansowanie dawki paszowej dla opasów jest bardzo ważne. Po pierwsze dlatego, że poprawiamy
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO W SIEDLCACH. Nr 2 (2) 2015
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO W SIEDLCACH Se ri a ROL NICTWO Nr 2 (2) 2015 Piotr Guliński, Monika Kot, Ewa Salamończyk Katedra Hodowli Bydła i Oceny Mleka Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO W SIEDLCACH Seria ROLNICTWO Nr 1 (1) 2015
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO W SIEDLCACH Seria ROLNICTWO Nr 1 (1) 2015 Halina Kałuża, Kamil Jakubiak, Marta Królicka, Olga Walczewska Zakład Ekonomiki Rolnictwa i Agrobiznesu
Bardziej szczegółowoPRZYKŁADOWE DAWKI POKARMOWE
PRZYKŁADOWE DAWKI POKARMOWE Kraków 2005 Wszelkie prawa zastrzeżone Kopiowanie materiałów w całości lub części za zgodą DJ Group lub Educagri Editions www.djgroup.com.pl Układanie DAWEK w programie INRAtion-PrevAlim
Bardziej szczegółowoJak przebiega trawienie w żwaczu?
https://www. Jak przebiega trawienie w żwaczu? Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 26 maja 2019 Przeżuwacze, w tym bydło, zostały obdarowane przez naturę w wielokomorowy żołądek. Tak wyspecjalizowany
Bardziej szczegółowoWpływ chronionej śruty poekstrakcyjnej rzepakowej na produkcyjność krów i skład mleka
Tom XX Rośliny Oleiste 1999 Marek Pieszka, Franciszek Brzóska, Krystyna Sala Instytut Zootechniki, Zakład Paszoznawstwa i Surowców Pochodzenia Zwierzęcego, Balice Wpływ chronionej śruty poekstrakcyjnej
Bardziej szczegółowoGorączka mleczna: objawy, przyczyny i zapobieganie
.pl https://www..pl Gorączka mleczna: objawy, przyczyny i zapobieganie Autor: dr hab. Robert Kupczyński Data: 8 lutego 2017 Występowanie zaburzeń metabolicznych stanowi poważny problem, zwłaszcza w stadach
Bardziej szczegółowoO DDGS słów kilka. Naturalna utylizacja
https://www. O DDGS słów kilka Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 17 czerwca 2019 Wizja kurczenia się zasobów surowców kopalnianych zrodziła potrzebę poszukiwania alternatyw, które nie obciążają w znacznym
Bardziej szczegółowoPrzeżuwanie u krów - dlaczego tak istotne?
https://www. Przeżuwanie u krów - dlaczego tak istotne? Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 29 stycznia 2019 Przeżuwacze do sprawnego funkcjonowania potrzebują procesu przeżuwania. Samo ujęcie tej czynności
Bardziej szczegółowoOcena. Rozprawy doktorskiej mgr Anny Brzozowskiej
Warszawa. 09.11.2016 Prof. dr hab. Maria Dymnicka Katedra Żywienia i Biotechnologii Zwierząt Wydział Nauk o Zwierzętach SGGW ul.ciszewskiego 8, 02-786 Warszawa Ocena Rozprawy doktorskiej mgr Anny Brzozowskiej
Bardziej szczegółowoDlaczego Melasa Drink Tofi zwiększa wydajność mleczną krów
Dlaczego Melasa Drink Tofi zwiększa wydajność mleczną krów Zbigniew Lach Dzień Pola, Nowe Piegłowo 30.05.2019 DO 2050 ROKU BĘDZIE NAS 9 MLD A ZAPOTRZEBOWANIE NA ŻYWNOŚĆ WZROŚNIE O 30% WZROST KONSUMPCJI
Bardziej szczegółowoŻywienie krów mlecznych w zasuszeniu: o czym musimy pamiętać?
Żywienie krów mlecznych w zasuszeniu: o czym musimy pamiętać? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 16 grudnia 2016 Chcemy, aby nasze krowy były użytkowane jak najdłużej, produkowały dobrej jakości mleko
Bardziej szczegółowoPoekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach
Poekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach Ośrodek Hodowli Zarodowej Osięciny Sp. z o.o. Genotyp i środowisko, a produkcja mleka
Bardziej szczegółowoJak określić dojrzałość bydła mlecznego?
.pl https://www..pl Jak określić dojrzałość bydła mlecznego? Autor: Tomasz Kodłubański Data: 23 maja 2017 Określenie dojrzałości hodowlanej bydła mlecznego jest dosyć skomplikowane. Zważywszy, że pod ocenę
Bardziej szczegółowoPASZE. I mieszanki PASZOWE DLA BYDŁA. WYBÓR ŚWIADOmYCH HODOWCÓW
WYBÓR ŚWIADOmYCH HODOWCÓW PASZOWE I mieszanki PASZE DLA BYDŁA WIĘCEJ MLEKA! WIĘCEJ BIAŁKA! WIĘKSZE KORZYŚCI! Grupa produktów MLEKoMa to nowoczesne mieszanki uzupełniające dla bydła mlecznego. Doskonale
Bardziej szczegółowoWozy paszowe. produkujące inny rodzaj mieszanki - potwierdzone przez rolników uzyskanie wyższej produkcji z mniejszej ilości paszy
Wozy paszowe produkujące inny rodzaj mieszanki - potwierdzone przez rolników uzyskanie wyższej produkcji z mniejszej ilości paszy Różnica tkwi w mieszance Karmienie zwierząt (przeżuwaczy) opiera się głównie
Bardziej szczegółowoSpadek apetytu u krów latem? 10 wskazówek jak temu zaradzić!
https://www. Spadek apetytu u krów latem? 10 wskazówek jak temu zaradzić! Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 27 sierpnia 2017 Latem, kiedy temperatura przekracza 27 C nawet my nie mamy ochoty na jedzenie.
Bardziej szczegółowoDojenie krów: AfiMilk, AfiLab i wyspecjalizowany monitoring
https://www. Dojenie krów: AfiMilk, AfiLab i wyspecjalizowany monitoring Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 4 stycznia 2017 AfiMilk i AfiLab to urządzenia najnowszej generacji, dzięki którym możliwa
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNOŚĆ ŻYWIENIA KRÓW O WYSOKIEJ WYDAJNOŚCI MLECZNEJ
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2010 Stanisław Winnicki 1), Tomasz Kołodziejczyk 1), Andrzej Karbowy 2) 1) Instytut Technologiczno Przyrodniczy w Falentach Oddział w Poznaniu 2) Zachodniopomorski Uniwersytet
Bardziej szczegółowoPoznaj ofertę De Heus dla bydła! Produkty dla cieląt, jałówek, krów mlecznych i bydła opasowego
Poznaj ofertę De Heus dla bydła! Produkty dla cieląt, jałówek, krów mlecznych i bydła opasowego PREPARATY MLEKOZASTĘPCZE Nazwa produktu ogólne (%) Tłuszcz surowy (%) Zastosowanie 1992 Kaliber Gold 25,6
Bardziej szczegółowoSkład chemiczny oraz zawartość komórek somatycznych i mocznika w mleku krów w zależności od systemu utrzymania*
Rocz. Nauk. Zoot., T. 39, z. 2 (2012) 295 305 Skład chemiczny oraz zawartość komórek somatycznych i mocznika w mleku krów w zależności od systemu utrzymania* * I w o n a R a d k o w s k a Instytut Zootechniki
Bardziej szczegółowoŻyto hybrydowe KWS LOCHOW w żywieniu krów mlecznych w szczycie laktacji
Żyto hybrydowe KWS LOCHOW w żywieniu krów mlecznych w szczycie laktacji Dotychczasowe opinie na temat żyta jako surowca paszowego 1. Wysoka zawartość alkilorezorcynoli 2. Wysoka zawartość i aktywność inhibitorów
Bardziej szczegółowoPoekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach
Poekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach Ośrodek Hodowli Zarodowej Osięciny Sp. z o.o. Genotyp i środowisko, a produkcja mleka
Bardziej szczegółowoWtórne metabolity roślinne w żywieniu krów mlecznych
Wtórne metabolity roślinne w żywieniu krów mlecznych Autor: dr inż. Mariusz Bogucki Data: 21 grudnia 2017 Coraz wyższy potencjał produkcyjny krów ma swoje odzwierciedlenie w nowych rozwiązaniach dotyczących
Bardziej szczegółowoWpływ sezonu produkcji na podstawowy skład chemiczny i zawartość składników mineralnych w mleku produkowanym w gospodarstwach niskonakładowych
ANNALES UMCS VOL. XXXIV(2) SECTIO EE ZOOTECHNICA 2016 1 Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych, 2 Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,
Bardziej szczegółowoASSESSMENT OF PROPER FEEDING OF THE COWS, IN THE ORGANIC FARM, BASED ON COMPOSITION OF THE MILK
Józef FLESZAR Politechnika Koszalińska, Katedra Agroinżynierii, ul. Racławicka 15-17, 75 620 Koszalin e-mail: jozef.fleszar@tu.koszalin.pl ASSESSMENT OF PROPER FEEDING OF THE COWS, IN THE ORGANIC FARM,
Bardziej szczegółowoJak wygląda prawidłowe żywienie tuczników?
https://www. Jak wygląda prawidłowe żywienie tuczników? Autor: prof. dr hab. inż. Damian Knecht Data: 7 września 2019 Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe jest uzależnione między innymi od wieku i masy
Bardziej szczegółowoStruktura dawki pokarmowej dla krów mlecznych. Marcin Gołębiewski. SGGW w Warszawie, Wydział Nauk o Zwierzętach, Zakład Hodowli Bydła
Struktura dawki pokarmowej dla krów mlecznych Marcin Gołębiewski SGGW w Warszawie, Wydział Nauk o Zwierzętach, Zakład Hodowli Bydła Właściwe żywienie krów mlecznych wymaga dużej precyzji na każdym etapie
Bardziej szczegółowoWymagania pokarmowe krów mięsnych w poszczególnych fazach cyklu produkcyjnego
Wymagania pokarmowe krów mięsnych w poszczególnych fazach cyklu produkcyjnego dr Marcin Gołębiewski SGGW w Warszawie, Wydział Nauk o Zwierzętach, Zakład Hodowli Bydła Głównym celem utrzymania stada krów
Bardziej szczegółowoProdukcja sianokiszonki
Warunkiem zdrowia i dobrych wyników produkcyjnych jest stosowanie paszy o wysokiej wartości odżywczej. Kluczem do sukcesu w hodowli bydła jest maksymalizacja udziału dobrych jakościowo kiszonek w dziennej
Bardziej szczegółowoSukces w oborze. linia standard
Sukces w oborze linia standard Sprostać wymaganiom Prawidłowe żywienie mineralno-witaminowe jest niezbędnym elementem każdego programu żywieniowego. Postęp genetyczny i wzrastająca wydajność sprawiają,
Bardziej szczegółowoZasady żywienia jałówek hodowlanych
.pl Zasady żywienia jałówek hodowlanych Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 1 marca 2016 1 / 5 .pl Odchów jałówek hodowlanych ma bezpośredni i niedoceniany wpływ na późniejsze efekty produkcyjne krów
Bardziej szczegółowoMocznik w żywieniu bydła: wady i zalety
.pl https://www..pl Mocznik w żywieniu bydła: wady i zalety Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 16 maja 2016 Prawidłowe zbilansowanie dawki paszowej w białko, energię, włókno, składniki mineralne i
Bardziej szczegółowoNarzędzie do obliczania kosztów i korzyści w dziedzinie zdrowia zwierząt: koszty niepowodzenia i prewencji
Narzędzie do obliczania kosztów i korzyści w dziedzinie zdrowia zwierząt: koszty niepowodzenia i prewencji Seminarium Zdrowie zwierząt w ekologicznym chowie bydła mlecznego w Polsce 15 marca 2016, Radom
Bardziej szczegółowoPoziome wozy paszowe - czy można na nich zaoszczędzić?
.pl https://www..pl Poziome wozy paszowe - czy można na nich zaoszczędzić? Autor: Anna Klimecka Data: 9 marca 2018 W dniach 6 i 7 marca 2018 roku na Podlasiu odbywała się XIX konferencja Hodowców Bydła
Bardziej szczegółowoChoroby metaboliczne krów mlecznych
Choroby metaboliczne krów mlecznych Marcin Gołębiewski SGGW w Warszawie, Wydział Nauk o Zwierzętach, Zakład Hodowli Bydła Wzrost wydajności mlecznej krów, spowodował pojawienie się w stadach bydła mlecznego
Bardziej szczegółowoWpływ sezonu oraz stadium laktacji na wydajność i skład chemiczny mleka krów rasy simental żywionych
Rocz. Nauk. Zoot., T. 43, z. 2 (2016) 205 214 Wpływ sezonu oraz stadium laktacji na wydajność i skład chemiczny mleka krów rasy simental żywionych pastwiskowo oraz TMR* * Iwona Radkowska 1, Adam Radkowski
Bardziej szczegółowoPasze pełnoporcjowe. Trzoda chlewna
Pasze pełnoporcjowe Trzoda chlewna Prestarter > dla prosiąt od 5-7 dnia życia do masy ciała ok. 10-12 kg (do ok. 10-14 dni po odsadzeniu) Prestartery Agrifirm mają za zadanie pomóc bezpiecznie odsadzić
Bardziej szczegółowoOPŁACALNE ŻYWIENIE BYDŁA
OPŁACALNE ŻYWIENIE BYDŁA MleczneGO opasowego cieląt WYBÓR ŚWIADOMYCH HODOWCÓW Odpowiednio dobrany program żywieniowy, składający się ze starannie skomponowanych pasz jest jednym z głównych czynników wpływających
Bardziej szczegółowomieszanka dla krów żywionych młodymi zielonkami
mieszanka mineralno-witaminowa przeznaczona do skarmiania przez cały okres laktacji mieszanka dla krów żywionych młodymi zielonkami z dodatkiem niacyny oraz drożdży paszowych Szczególnie polecana dla krów
Bardziej szczegółowoSaccharomyces cerevisiae 100% i preparaty na bazie tych drożdży
Saccharomyces cerevisiae 100% i preparaty na bazie tych drożdży Ideą stworzenia marki AgroYeast było długotrwałe doświadczenie w pracy z drożdżami piwowarskimi Saccharomyces cerevisiae i ich oddziaływaniem
Bardziej szczegółowoDlaczego należy dbać o żwacz krów?
.pl https://www..pl Dlaczego należy dbać o żwacz krów? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 4 kwietnia 2016 Przeżuwacze posiadają skomplikowany układ pokarmowy, który jest zbudowany z 4 komór, z których
Bardziej szczegółowoNutribiotyczne mieszanki mineralne. w żywieniu krów mlecznych
Nutribiotyczne mieszanki mineralne w żywieniu krów mlecznych Mieszanki nutribiotyczne nowa generacja mieszanek mineralnych Josera Nowa generacja mieszanek mineralnych Josera to produkty, w których zastosowano
Bardziej szczegółowoPodejście partycypacyjne skoncentrowane na gospodarstwie a ograniczenie chorób produkcyjnych
Podejście partycypacyjne skoncentrowane na gospodarstwie a ograniczenie chorób produkcyjnych Seminarium Zdrowie zwierząt w ekologicznym chowie bydła mlecznego w Polsce 15 marca 2016, Radom Tematy IMPRO
Bardziej szczegółowo