Pasze objętościowe wysokiej jakości podstawą żywienia zwierząt

Transkrypt

1 Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Marcin Gołębiewski Pasze objętościowe wysokiej jakości podstawą żywienia zwierząt Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Zakład Hodowli Bydła Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt

2 Struktura kosztów bezpośrednich produkcji mleka (%) , Żywienie 2 2,5 Ocena użytkowości Inseminacja 5,1 Koszty weterynaryjne 2,6 Środki czystości itp. Pozostałe (IERiGŻ)

3 System żywienia Baza paszowa Sposób konserwacji Kondycja krów Czynniki warunkujące właściwe żywienie krów mlecznych Struktura paszy Właściwa interpretacja Informacji dostępnych w gospodarstwie Podział na grupy technologiczne Zbilansowanie dawki pokarmowej 3

4 Baza paszowa Ilość paszy Jakość paszy planowanie zarządzanie zbiór konserwacja pasz agrotechnika

5 Czynniki warunkujące ilość i jakość paszy Gatunek Odmiana Skład botaniczny Faza wzrostu Nawożenie Czynniki glebowo-klimatyczne

6 Konserwacja paszy z użytków zielonych Zakiszanie Suszenie Kiszonki Sianokiszonki Siano Susze 20-40% sm 40-60% sm <17% wody <10% wody

7 Jakość pasz - sianokiszonka Słaba Bardzo dobra S.M. 53.5% 46.7% ADF w S.M. 360g 256g NDF w S.M. 588g 446g BO w S. M. 96g 216g Popiół surowy w S.M 121g 105g Tłuszcz surowy w S.M. Włókno surowe w S.M. 39g 283g 39g 194g

8 Jakość pasz kiszonka z kukurydzy Słaba Bardzo dobra S.M. 26.9% 35.4% ADF w S.M. 226g 225g NDF w S.M. 383g 356g BO w S. M. 88g 79g Popiół surowy w S.M 44g 45g Tłuszcz surowy w S.M. 32g 36g Skrobia w S.M. 270g 361g Włókno surowe w S.M. 173g 177g

9 Straty ekonomiczne z tytułu pogorszonej jakości sianokiszonki Różnice wynikające z jakości na białku ogólnym: 1. BO w s.m = 120 g w kg s.m. Zakładając, że w dawce jest około 7 kg sianokiszonki: 7* 120 = 840 g 2. W ekwiwalencie poekstrakcyjnej śruty rzepakowej o zawartość BO- 340g/kg : 840 / 340 = 2.47 kg/szt./dzień!!! Dodatkowo, aby zrekompensować słabą jakość sianokiszonki. 3. Dodatkowe koszty na zakup poekstrakcyjnej śruty rzepakowej: 2.47* 1.10= 2.71 zł na krowę na dzień!!! 4. Straty na średnim stadzie 30 krów dojnych: 30 szt. x 365 dni x 2,71 kg/szt./dzień = ok. 30 tys. PLN!!!

10 Sposób zbioru

11 Zalecenia odnośnie udziału frakcji o różnej długości w kiszonkach i TMR Rodzaj paszy Rozmiar sita Kiszonka z kukurydzy Kiszonka z traw podwiędniętych % s.m. zatrzymanej na sicie TMR >19.0 mm mm mm < 1.18 mm 3-8% 10-20% 2-8% 45-65% 45-75% 30-50% 20-30% 30-40% 10-20% <10% <10% 30-40% Średnio mm!!!

12 Przeżuwanie >50-60% krów powinno przeżuwać nie zależnie od pory dnia Częstość przeżuwania

13 Fazy konserwacji poprzez kiszenie Faza wstępna * Warunki aerobowe * Oddychanie roślin * Aktywacja proteaz * Organizmy epifityczne * ph 5,5-6,5 Faza główna * Warunki beztlenowe * Fermentacja cukrów * Dominacja Lactobacillus * Produkcja kwasu mlekowego i lotnych kwasów tłuszczowych * ph 3,8-5 Faza skarmiania * Warunki tlenowe * Rozwój grzybów * Bakterie octowe, drożdże i pleśni * ph 6-9

14 Frakcja białkowa w zielonce i kiszonce

15 Typy fermentacji mlekowa octowa wtórna Bardzo pożądana Cukry fermentują do kwasu mlekowe Niskie ph Niska utrata składników odżywczych Szczepy: Lactobacillus plantarum, acidilacti etc. Mniej pożądana Występuje przy ograniczeniu cukrów Produkcja kwasu octowego i alkoholi Średnia utrata składników pokarmowych Szczepy Lactobacillus brevis, buchnerietc. Niepożądana Występuje przy wysokiej wilgotności zakiszanego materiału i wysokim ph Duża utrata składników odżywczych Degradacja mleczanów do octanów i maślanów

16 Technika zakiszania 1) jak najszybszym napełnieniu silosu lub uformowanie pryzmy (max 1-2 dni), 2) napełnianiu silosu lub pryzmy przy bezdeszczowej pogodzie, 3) dostosowaniu wielkości przekroju silosu do dziennego zapotrzebowania na kiszonkę, 4) okrywaniu rozpoczętego silosu na noc w czasie jego formowania, 5) dokładnym ugnieceniu składowanej masy, 6) wyprofilowaniu wypukłej powierzchni silosu po zakończeniu prac, 7) dokładnym okryciu i uszczelnieniu silosu, 8) stosowaniu dodatków i środków konserwujących do zakiszanego materiału w przydatku zbioru w wyjątkowo niesprzyjających warunkach atmosferycznych lub gdy w zielonce jest zbyt duży udział roślin motylkowatych (trudno zakiszających się). Materiał do zakiszania w belach powinien być dłużej podsuszany aniżeli do zakiszania w pryzmach (min. 35% s.m.). Jednak nie za długo, gdyż zbyt silnie podsuszony materiał (pow. 50% s.m.) może doprowadzić do rozwoju pleśni w sianokiszonkach. Owinięcie materiału w ciągu 2-4 h po sprasowaniu.

17 Sposoby konserwacji paszy Źle

18 Psucie się kiszonek Utrata składników pokarmowych Powodowany przez drożdże i pleśnie rozkładające w warunkach tlenowych cukry i maślany Jak uniknąć problemów: Ugniatanie Właściwe wybieranie Dodatki zakiszające

19 Wspomaganie procesu zakiszania Zakwaszacze Kwasy nieorganiczne/organiczne obniżenie ph np. kwas mrówkowy, octowy, propionowy 3-4% świeżej masy Inhibitory fermentacji Np. sole kwasu sorbowego Stymulatory fermentacji Np. melasa, enzymy, inokulanty Inne

20 Inokulanty tradycyjne Zależne od Lactobacillus plantarum Dodawane w celu przyspieszania obniżenia ph Ich działanie jest skierowane wyłącznie na fazę zakiszania

21 Inokulanty oparte na innych bakteriach niż bakterie kwasu mlekowego Fermentują maślany do kwasów o mocniejszych właściwościach anygrzybowych tj. octowy i propionowy Lepiej zabezpieczają przed pleśniami Np. Bakterie kwasu propionowego (efektywne przy powolnej fermentacji) oraz Lactobacillus bruchneri

22 Kiedy rozpocząć skarmianie kiszonki? Optymalny termin otwierania pryzmy kiszonkowej to 6-8 tyg. po sporządzeniu pryzmy

23 Co się stanie jak otworzymy pryzmę od razu? 3-7dni obumieranie zakiszonych roślin Oddychanie roślin Zużycie nie wypartego tlenu Psucie się kiszonki, wtórna fermentacja!!!

24 Sposoby konserwacji paszy Dobrze

25 Monitoring jakości pasz

26 Monitoring jakości pasz kontrola s.m. Obniżenie zawartości sm w kiszonce z 40 do 36% powoduje zmianę pobrania paszy ok. 10 %!

27 Zarządzanie stadem Interpretacja wyników produkcyjnych Utrzymania właściwej kondycji krów Właściwy mikroklimat budynków Unikanie stłoczenia zwierząt Wygodne legowiska i swobodny dostęp do paszy

28 Bez wagi trudno mówić o precyzyjnym żywieniu krów!

29 Niewłaściwe praktyki

30 Zmiany kondycji w cyklu produkcyjnym model docelowy

31 Kondycja krów zasuszenie laktacja

32 Ocena prawidłowości żywienia krów mlecznych na podstawie raportów wynikowych

33 Zbilansowanie dawki pokarmowej %białka rekordów 4,1% 12,8 % 14,8 % 31,7 % 7,2% 22,1 % 22,4 % 51,7 % 2,7 % 7,2 % 6,7 % 16,6 % 14,0 % 42,1 % 43,9% Mocznik < 9,6 %

34 Konsystencja kału

35

36 Raporty wynikowe -PFHBiPM Podwyższona zawartość tłuszczu > 5% Obniżona zawartość białka - < 3% Stosunek tłuszcz białko > 1,6 Obniżony poziom laktozy Ketoza!!!

37 Raporty wynikowe -PFHBiPM Obniżona zawartość tłuszczu - < 3% Białko na względnie normalnym poziomie> 3,2-3,3% Stosunek tłuszcz białko < 1,0 Kwasica!!!

38 Dziękuję za uwagę 38