Notatka z konferencji pt. W stronę gospodarki niskowęglowej w Polsce. Warszawa, 17 grudnia 2010

Transkrypt

1 Notatka z konferencji pt. W stronę gospodarki niskowęglowej w Polsce Warszawa, 17 grudnia 2010 W dniu 17 grudnia odbyła się wspólna konferencja Koalicji Klimatycznej, Banku Światowego, Ministerstwa Gospodarki i Fundacji im. Heinricha Bölla pt. "W stronę gospodarki niskowęglowej w Polsce". W spotkaniu wzięło udział ponad 100 gości reprezentujących środowiska administracji publicznej, organizacji pozarządowych, biznesu. CZĘŚĆ I Wprowadzenie Andrzej Kassenberg (Instytut na rzecz Ekorozwoju, Koalicja Klimatyczna) pełniący rolę moderatora w trakcie trwania konferencji: Podkreślenie faktu wspólnej organizacji konferencji przez Koalicję Klimatyczną, Bank Światowy, Ministerstwo Gospodarki i Fundację im. Heinricha Bölla; Nobilitacja dla środowiska organizacji pozarządowych w Polsce. Stworzenie płaszczyzny prawdziwej debaty nt. przyszłości niskowęglowej gospodarki Tematyka jest nie tylko trudna, jak i istotna i konieczny jest dialog między różnymi organizacjami. Grażyna Henclewska Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Podkreślenie konieczności dialogu między różnymi organizacjami i instytucjami. Zwrócenie uwagi na konieczność ujęcia kwestii energetycznych w kontekście zrównoważonego rozwoju. Podkreślenie, iż koncepcja niskoemisyjnej gospodarki- uzyskuje coraz większe poparcie polityczne na świecie (wg. OECD kierunek zielonej gospodarki jest uważany za najlepszy z punktu widzenia ekologii, ale i ekonomii, innowacji). To nowatorskie podejście jest podstawą dla priorytetów politycznych EU i Polski, w opracowywaniu strategii średnio i długo okresowych (np. krajowy program reform, strategie rozwojowe itd., gdzie priorytetami są innowacyjność, rozwój infrastruktury, ale też redukcja emisji). Prezentowani na konferencji najnowszy raport Banku Światowego, jest kolejnym opracowaniem wspieranym przez MG (po raporcie McKinsey, Raport MEA). Proces transformacji do gospodarki niskoemisyjnej nie będzie procesem łatwym dla Polski, nie będzie też przebiegał w ekspresowym tempie. Niemniej jednak konieczne jest jak najszybsze rozpoczęcie działań, wymiana doświadczeń z innym krajami tj. UK, Niemcy. Mimo to Polska powinna wypracować własna ścieżkę rozwoju, Bardzo istotną kwesta dyskusji muszą być kwestie finansowania. Komentarz AK: Żeby osiągnąć niskowęglową gospodarkę, potrzebna jest transformacja.

2 Zbigniew Karaczun reprezentujący Koalicję Klimatyczną Przedstawienie Koalicji Klimatycznej i jej członków, Słowo komentarza do sytuacji po COP 16 w Cancun, gdzie po raz pierwszy nikt nie podważył przyczyn zmian klimatu pochodzenia antropogenicznego. W Cancun wiele krajów pokazywało swoje plany odejścia od gospodarek węglowych, w których realizowany jest plan dalszego rozwoju gospodarczego. Kraje takie jak Kanada, które chcą zostać przy węglu, mogą w niedalekiej przyszłości odczuć skutki swoich decyzji w wymiarze ekonomicznym (przytoczenie słów Lorda Sterna Opieranie gospodarki na węglu jest nierozsądne ). Dla Koalicji Klimatycznej (która na konferencji zaprezentowała oficjalne stanowisko w sprawie niskowęglowej gospodarki Polski) wyzwania związane z redukcją emisji są szansą, ale również i zagrożeniem, jeśli konieczne działania będziemy odkładali na później. Korzyści to przede wszystkim: budowanie innowacyjnej gospodarki, zwiększenie bezpieczeństwa, zmniejszenie emisji, poprawa warunków życia, nowe miejsca pracy, itd. Historia pokazuje, że konieczne jest określenie i realizowanie ambitnych strategii rozwoju, w których uwęgleni one powinny zostać kwestie przekwalifikowania polskiego przemysłu. Transformacja jest procesem długoterminowym, ale konieczne jest rozpoczęcie działań już dziś. Wolfgang Templin, Dyrektor Warszawskiego Biura Fundacji im. H. Bölla Nie ma wątpliwości, iż konieczne jest podjecie działań w celu przejścia na ścieżkę niskowęglową. Konieczna jest harmonizacja działań i priorytetów ze strategią Unii Europejskiej, która stawia na innowacyjność, bezpieczeństwo energetyczne, zrównoważony rozwój itd. Bardzo istotna jest debata o alternatywach dla technologii węglowych; o odnawialnych źródłach energii, efektywności energetycznej itd. Podczas konferencji prezentowane będą przykłady transformacji z innych krajów, co może być bardzo dobrym punktem odniesienia w dyskusji. Transformacja jest wyzwaniem i musimy zdawać sobie z tego sprawę. Luca Barbone dyrektor Banku Światowego w regionie Europy i Azji Kontekst powstawiania raportu Banku Światowego dla Polski; raport jest częścią serii raportów z innych krajów na całym świecie. To, co może być interesujące w opracowaniu, to zwrócenie uwagi nie tylko na aspekty techniczne, ale przede wszystkim ekonomiczne, tj. zatrudnienie, wzrost gospodarczy. Rola Banku Światowego polega na dostarczaniu technicznych danych i narzędzi w celu przybliżenia do niskowęglowego rozwoju. II CZĘŚĆ

3 Działania UE na rzecz rozwoju gospodarki niskowęglowej przyszłość funduszy europejskich Piotr Serafin, Zastępca szefa gabinetu Komisarza UE ds. budżetu i programowania finansowego PREZENTACJA Z KONFERENCJI DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALICJI KLIMATYCZNEJ Komisja Europejska dyskutuje obecnie nad przyszłość budżetu (kontekst odbywającego się Szczytu EU). W centrum znajdują się kwestie spłacania długu budżetowego. Mimo iż finanse są ważnym elementem transformacji do gospodarki niskowęglowej, budżet UE nie rozwiąże wszystkich problemów; jest on skromny i stanowi zaledwie 1% PKB UE. Coraz bardziej widoczny jest dziś rozdźwięk miedzy ambitnymi celami państw członkowskich, a gotowością do ponoszenia ciężaru związanego z realizacją tych celów (tu szczególnie w znaczeniu finansowym). Konieczny jest wybór między miedzy realizmem i ambicjami. Komisja Europejska musi opowiadać się za ambicjami (w stosunku do wysokości budżetu). Może to być przedmiotem dyskusji między krajami członkowskimi. Struktura nowego budżetu będzie obejmowała przede wszystkim realizację celów określonych w traktatach UE, w tym strategię do 2020 (m.in. na cele klimatyczne, ubóstwo energetyczne, itd.). Ważnym zagadnieniem będzie rozstrzygniecie o powstaniu nowego funduszu klimatycznego, lub włączeniu kwestii klimatycznych do wszystkich działań UE (Komisja sugeruje drugie rozwiązanie). W komunikacie dot. Wspólnej Polityki Rolnej uwzględniono pełniejsze ujęcie priorytetu klimatycznego (tj. dopłaty dla rolników którzy wykażą sie działaniem pro klimatycznym). W komunikacje Komisji w sprawie rozwoju infrastruktury energetycznej pojawiają się innowacyjne źródła finansowania inwestycji. W najbliższych tygodniach ukazywać się będą nowe komunikaty o finansowaniu, tak aby w czerwcu przedłożyć kompleksową propozycję budżetu wraz ze strukturą wydatków. Komentarz AK: Ważne jest, aby UE uwzględniała kwestie klimatyczne we wszystkich swoich działaniach. Programy i opracowania powinny podlegać ocenie oddziaływania na środowiska w celu sprawdzenia, czy służą klimatowi, czy nie. Konieczne jest wprowadzenie nowych instrumentów finansowania nt. gwarancji; wiele firm niechętnie inwestuje w innowacje, gdyż są to inwestycje ryzykowne. Reinhard Bütikofer Wiceprzewodniczący Grupy Zielonych / Wolnego Przymierza Europejskiego w Parlamencie Europejskim Obecnie nie prowadzona jest już dyskusja, czy konieczna jest gospodarka niskoemisyjna. Jesteśmy w tej chwili na dalszym etapie (to m.in. dzięki dyskusji międzynarodowej nad zmianami klimatu, jak również pracami takimi jak raporty IPCC czy Raport Sterna).

4 Dyskusja przeniosła się z kwestii środowiskowych na kwestie ekonomiczne. Nie brakuje danych nt. korzyści ekonomicznych wynikających z inwestycji w czyste technologie. Jeśli UE chce być gospodarką konkurencyjną na świecie, musi przejść na ścieżkę niskowęglowej gospodarki, ze szczególnym uwzględnieniem efektywności energetycznej. EU nie jest jedynym dostawcą innowacyjnych technologii. Rola EU maleje w obliczu rosnącej ilości krajów (w tym rozwijających się, jak Chiny), które robią wiele w tej sprawie. Bardzo istotne jest stosowne opracowanie strategii i wybór rozwiązań. Rozwój systemu energetycznego będzie zależał od strategicznych decyzji w zakresie doboru technologii. Inaczej bowiem będą realizowane inwestycje w sieci, jeśli zainwestujemy w OZE, a inaczej jeśli w energetykę jądrową. Zgoda z P. Serafinem, iż priorytety dla rozwoju niskowęglowej gospodarki muszą być połączone z programem finansowania projektów. Konieczna jest integracja. Projekty niezrównoważone nie powinny być finansowane. W strategii europejskiej Europa 2020 pojawia się wiele ważnych dla rozwoju niskowęglowej gospodarki elementów. Strategia, mimo iż ciągle nie jest wystarczająco ambitna, w wyraźny sposób określa ważną rolę efektywności energetycznej. Odwołanie do dyskusji w Parlamencie Europejskim o konieczności ustalania indykatywnych (wiążących) celów dla efektywności energetycznej. Jasne podstawy dla finansowania rozwoju gospodarki niskoemisyjnej to kluczowe zagadnienie. Nawet jeśli budżet EU będzie w pełni odzwierciedlał cele strategii Europa 2020, to nie będzie to wystarczające. Konieczne są działania wewnątrz krajów. Dodatkowo budżet UE to jedynie mała część wydatków na inwestycje w obszarze energetyki. Dla przykładu Europejski Bank Inwestycyjny (EIB ) wydatkuje średnio 84% środków na inwestycje w węgiel i energetykę jądrową, a tylko 16% w OZE. To również powinno być w pewien sposób zmienione. Sieć energetyczna to kolejny bardzo ważny aspekt. Inwestycje w infrastrukturę energetyczną w EU będą znaczące. Konieczne jest ustalenia źródeł finansowania oraz możliwego udziału w finansowaniu środków z budżetu EU (propozycja 10-30%, ale tylko dla wybranych krajów, gdzie sieć jest strategicznym priorytetem państwa). Komentarz; AK W analizie konieczne jest patrzenie w perspektywie długoterminowej; trzeba patrzeć na korzyści w przyszłości. Watro zwrócić uwagę na istniejącą sprzeczność wewnątrz polityk unijnych np. polityki klimatycznej i transportowej. PYTANIA I ODPOWIEDZI Działania UE na rzecz rozwoju gospodarki niskowęglowej przyszłość funduszy europejskich Krzysztof Bobiński: Partia Zielonych ma w Niemczech ponad 20% poparcie. Jak widzi Pan rolę ruchu Zielonych w tej największej gospodarce Europy?

5 Reinhard Bütikofer: Jest faktem, że Partia Zielonych zdobywa coraz większe poparcie. W niektórych landach jest ono większe, w innych zaś mniejsze. To wielkie wyzwanie. Jest nadzieja, że może nawet uda sie utworzyć rząd w niektórych landach (gdzie poparcie jest wyższe niż 25%). To rzeczywiście wielka zmiana. Polityka ekologiczna od wielu lat była popularna w różnych obozach politycznych. Niemniej jednak wzrastające korzyści ekonomiczne z przyjęcia innowacyjnej, zielonej strategii, przysparzają nowych zwolenników dla idei Partii Zielonych. Myślę, że ciągle mało prawdopodobny jest wybór Kanclerza Niemiec z naszego obozu politycznego w przyszłych wyborach. Przedstawiciel Towarzystwa Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych: Unia Europejska zmniejsza środki na inwestycje w MEW, dodatkowo konieczne jest wykonywanie raportów OOS dla małych inwestycji, co w dużej mierze podnosi koszty inwestycyjne. Odnoszę wrażenie, że MEW są traktowane na równi z inwestycjami trującymi. Andrzej Kassenberg: Budowa MEW nawet małej mocy może ingerować w naturalny przepływ rzeki, dlatego OOS jest konieczne. Dodatkowo AK odwołał się do korzystnej sytuacji przed wojną, kiedy to moc zainstalowana w MEW była kilkunastokrotnie wyższa niż obecnie. Ewaryst Hille, niezależny ekspert: Jakie są szanse dla rozwoju energetyki rozproszonej? Czy możliwe jest przygotowanie krótkookresowego (5-letniego) planu działania w tej sprawie, w którym uwzględnione zostałyby źródła finansowania? Reinhard Bütikofer: W dyskusji nt. rozwoju energetyki rozproszonej o wiele ważniejsza od potencjału jest kwestia stworzenia rynkowego mechanizmu wsparcia. Takim rozwiązaniem jest na przykład feed-in-tariff praktykowane w Niemczech i wielu innych krajach. Dzięki mechanizmowi gwarantującemu stałe ceny energii każdy z obywateli może stać się przedsiębiorcą. Skierowanie środków do małych i średnich przedsiębiorstw jest bardzo istotnym elementem dla stworzenia stabilnego i konkrecyjnego rynku OZE. Innym przykładem działania jest Hiszpania, gdzie środki na OZE zostały przeznaczone (z budżetu Państwa) na konkretne inwestycje. Nie spowodowało to stworzenia ryku OZE i w obliczu kryzysu ekonomicznego nastąpił gwałtowny spadek inwestycji w tym obszarze. Dariusz Szwed (Zieloni 2004, Polska): Aktywność państwa w kształtowaniu polityki energetycznej (tzw. demokracji energetycznej) jest kluczowa. W Polsce budujemy błędny system OZE, scentralizowany i komercyjny. Nie ma wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw na rynku OZE. Instrumenty prawne, które są w Polsce powodują, że rozwój OZE budowany jest w oparciu o scentralizowany system. Planowana budowa elektrowni jądrowej zwiększy potencjał nieodnawialnych zasobów energetycznych i zagrozi OZE. Elżbieta Zagorska: Nie zapominajmy, że 1 PLN zainwestowany w oszczędność energii to 10 PLN zysków. Tadeusz Adamski, UM Woj. śląskiego: Kwestia rozwoju energetyki rozproszonej powinna być kluczowa. Zamknięcie systemu na najniższym szczeblu jest rozwiązaniem

6 korzystnym nie tylko z uwagi na bezpieczeństwo, ale również z uwagi na kwestie zdrowotne (emisje, odpady). Niemniej jednak rozwój energetyki rozproszonej musi stanowić część rozwiązania systemowego. Rola regionów i samorządów w planowaniu energetycznym, teraz ograniczona, powinna być dużo większa. Reinhard Bütikofer: Nie uważam, że system niemiecki czy hiszpański powinien być wprowadzony do Polski. To jest kwestia wyboru państwa, ale wyboru rozwiązań najlepszych dla Polski. Niemniej jednak doświadczenie innych państw powinno być wzięte pod uwagę. UE jest ciągle zbyt mało ambitna. Warto pamiętać, że większość środków na badania i rozwój wydawana na energię jądrową i węglową, zbyt mało na OZE. III CZĘŚĆ Transformacja do gospodarki niskoemisyjnej strategie krajowe Matthias Rehm, Ambasada Republiki Federalnej Niemiec PREZENTACJA W ZAKRESIE DOŚWIADZCEŃ NIEMIEC W PROCESIE TRANSFORMACJI DO NISKOWĘGLOWEJ GOSPODARKI DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALCJI KLIMATYCZNEJ. W prezentacji uwzględnione są informacje nt. celów polityki energetycznej Niemiec, przedstawione są mechanizmy wspierające osiągnięcie celów oraz wyliczenia odnośnie kosztów realizacji celów polityki energetycznej. IV CZĘŚĆ Prezentacja raportu Transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej w Polsce Erika Jorgensen, Leszek Kąsek Bank Światowy PREZENTACJA DOTYCZĄCA PRZEDSTAWIENIA RAPORTU BANKU SWIATOWEGO DLA POLSKI DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALCJI KLIMATYCZNEJ. Raport dla Polski jest jednym z serii 7 raportów wykonanych przez Bank Światowy. Uwzględnia on aspekty makroekonomiczne przejścia Polski na ścieżkę niskowęglową. Polska jest unikalnym przykładem państwa, w którym podstawowym surowcem energetycznym jest węgiel. Dodatkowo energochłonność gospodarki jest bardzo wysoka. Danymi wejściowymi do modelu makroekonomicznego były m.in. informacje z raportu McKinsey a dla Polski. Najważniejszymi wynikami raportu są: o Proces transformacji jest kosztowo możliwy do przeprowadzenia o Przed rokiem 2020 spowoduje on zmniejszenie przychodu na poziomie do 3%, po roku 2030 wynik pozytywny o Proces transformacji najbardziej odczuwalny będzie w sektorze non-ets, do 2030

7 o Konieczne jest podjęcie natychmiastowych działań w celu uniknięcia dodatkowych kosztów. Maciej Bukowski Instytut Badań Strukturalnych PREZENTACJA DOTYCZĄCA PRZEDSTAWIENIA METODOLOGI TWORZENIA RAPORTU BANKU SWIATOWEGO DLA POLSKI DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALCJI KLIMATYCZNEJ. W opracowaniu wykorzystano trzy modele obliczeniowe : Platformę BAU, MIND oraz MEMO. Narzędzia modelowania matematycznego zostały stworzone przez IBS. Modele mogą być wykorzystywane na potrzeby innych projektów. W symulacjach uwzględniono zarówno aspekty technologiczne, jak również (przede wszystkim) ekonomikę. Symulacja objęła 122 technologie, podzielone na grupy tematyczne np. optymalizacja procesów chemicznych, efektywność paliw, etc. W modelach uwzględniono różne możliwości finansowania inwestycji m.in. podatki, środki publiczne, itd. PYTANIA I ODPOWIEDZI Prezentacja raportu Transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej w Polsce Radosław Gawlik, Eko_Unia: Biorąc pod uwagę wyniki raportu Banku Światowego widzimy, iż do 2020 roku spodziewane są nieznaczne straty w gospodarce, a dopiero w długoterminowej perspektywie zyski. Czy nie obawiacie się Państwo, że taki wynik może nie spodobać się rządowi i nie podejmie on w związku z tym działań? Erika Jorgensen: W kwestii transformacji do niskowęglowej gospodarki konieczna jest długoterminowa analiza. Konieczne jest wzięcie pod uwagę zysków, mimo iż będzie trzeba na nie poczekać. Zgodnie z raportem wydatki przewidziane nie są duże, i oceniamy, że stać na nie polską gospodarkę. Warto również podkreślić, iż w obliczeniach BŚ nie były uwzględniane korzyści zewnętrzne: tj. środowiskowe i zdrowotne. Są to dodatkowe argumenty, które powinny być ważne dla decydentów. Tadeusz Adamski, UM Woj. śląskiego: Na ile wyniki Państwa raportu dla skali kraju mogą zostać przeniesione na skalę regionu? Oczywiście nie jest możliwe w sposób jednoznaczny przeniesienie wyników raportu na skalę regionu. Każdy bowiem charakteryzuje inna specyfika. Niemniej jednak taka analiza jest kolejnym etapem działań i jej przeprowadzenie dla skali regionu powinno być stosunkowo łatwym procesem. Ewaryst Hille, niezależny ekspert: Czy prowadziliście Państwo analizę wrażliwości scenariusza referencyjnego? Tak, był szereg założeń scenariusza referencyjnego, które zostały poddanie analizie wrażliwości. Ta dotyczyła między innymi zmiany stopy wzrostu gospodarczego. Szczegółowy spis założeń dostępny będzie w raporcie, który powinien ukazać się pod koniec 2011 roku.

8 V CZĘŚĆ Ekonomiczne i fiskalne skutki redukcji emisji GHG w Polsce w perspektywie 2020/2030. Strategia dla Polski w procesie transformacji w kierunku gospodarki niskowęglowej Krzysztof Blusz Fundacja demoseuropa prowadzenie panelu dyskusyjnego, w którym udział wzięli: Beata Janczewska Ministerstwo Gospodarki Luca Barbone Dyrektor w Regionie Europa i Azja Centralna w Banku Światowym Janusz Steinhoff Wiceprzewodniczący Społecznej Rady Narodowego Programu Redukcji Emisji Andrzej Kassenberg Prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju W panelu nie wzięli udziału, mimo zapowiedzi, reprezentanci Ministerstwa Środowiska i Ministerstwa Finansów. Krzysztof Blusz: Dlaczego Polska została wybrana dla przygotowania raportu Banku Światowego? Luca Barbone: Jest kilka czynników z których najważniejszym jest zainteresowanie rządu polskiego raportem o korzyściach ekonomicznych przejścia na ścieżkę niskowęglową. Oczywiście Polska była również interesującym obszarem dla Banku Światowego z uwagi na charakterystyczną sytuację systemu energetycznego. Polska jest na samym początku swojej transformacji. Na świecie nie ma jeszcze spójnej metodologii liczenia kosztów ekonomicznych. Bank Światowy podejmując inicjatywę przygotowania serii raportów, tu również dla Polski, chciał przedstawić i zaproponować w formie eksperymentu metodologię obliczeniową. Przygotowanie raportu to bardzo interesujące przeżycie. A wynikami prac są nie tylko wyliczenia dla Polski, ale też metodologia. Krzysztof Blusz: Jeśli Polska zdecydowałaby się na podjęcie kroków w celu realizacji scenariusza niskoemisyjnego, jak powinien zostać zaplanowany ten proces? Beata Janczewska: Raport ukazuje się w strategicznym momencie dla Polski, w czasie prac ad strategią do 2020 roku. Pojawiają się ważne pytania o kierunki działań strategicznych. Koszty w wysokości 1% PKB (o których wspomina się w raporcie) to ładne hasło, ale obawiam się, że 1% to będzie zbyt mało. Obecnie trwa debata w sejmie o budżecie, wszyscy widzimy, jak trudnym procesem są jakiekolwiek przesunięcia środków w ramach budżetu. Niemniej jednak trzeba inwestować, jak również trzeba rozpoznać, na co najefektywniej powinny być wydatkowane środki publiczne. Oprócz środków publicznych konieczne jest zaangażowanie środków prywatnych, jak również uwzględnienie dotacji unijnych na rozwój gospodarki niskowęglowej. To Rada Europejska decyduje o priorytetach budżetu EU, który ma decydujący wpływ na to, jak my w Polsce będziemy wydatkować środki. Krzysztof Blusz: Czy 1% PKB to koszt do uniesienia przez polską gospodarkę na poziomie makroekonomicznym?

9 Luca Barbone: Trzeba być uważnym w rozmowach o kosztach. Konieczne jest zastanowienie się, kto zapłaci ten 1%. Konieczne jest połączenie sił prywatnych i publicznych. Warto zwrócić uwagę iż w raporcie brane są pod uwagę kwestie makroekonomiczne, 1% nie odnosi się bezpośrednio do stopy procentowej, ale do całości korzyści inwestycyjnych (w scenariuszu BAU to 500 mld euro). Trzeba o tym pamiętać, bo jest to zupełnie inne rozłożenie wydatkowania w czasie. Czy rekomendowalibyśmy inwestycje 1%? Tak, Polska nie ma innego wyboru. Musimy iść w tym kierunku. Krzysztof Blusz: Jak uruchomić inwestycje i finansowanie ze środków publicznych i prywatnych na proces transformacji Polskiej gospodarki? Janusz Steinhoff: Przejście na ścieżkę niskowęglową to największe wyzwanie polskiej gospodarki. Stan polskiej elektroenergetyki jest krytyczny. Zgodnie z wyliczeniami Społecznej Rady konieczne jest zaangażowanie środków finansowych prywatnych i publicznych. Konieczna jest substytucja nośników energii, ograniczenie węgla na rzecz energii jądrowej lub na rzecz gazu ziemnego. Szansą dla Polski może okazać się technologia CCS, ale póki co nie znamy tego procesu, i wiemy że charakteryzuje się wysoką energochłonnością. Dodatkowo istnieje potencjał dla OZE, z którego powinniśmy korzystać. Wdrożenie pakietu energetyczno-klimatycznego będzie kosztowne. Koszty to jedna kwestia, natomiast obniżenie konkurencyjności polskiej gospodarki - druga. Biorąc pod uwagę specyfikę polskiej energetyki, konkurencyjność Polskiej gospodarki może spaść z uwagi na wdrożenie pakietu. Krzysztof Blusz: Czy rynki i obywatele są w stanie sami zadbać o efektywność energetyczną? Andrzej Kassenberg: Gdyby Polska gospodarka była w lepszym stanie, to proces transformacji byłby dużo trudniejszy i kosztowniejszy. Warto zwrócić uwagę, iż ponad 80% Polaków widzi potrzebę inwestowania w OZE. Odnośnie kwestii efektywności energetycznej, to ciągle brak na nią środków. W ostatnim roku brakowało środków w funduszu termo-modernizacyjnym. W obecnym roku rząd przeznaczył na ten cel zaledwie 200 mln PLN. Największy potencjał efektywności energetycznej w Polsce jest w sektorze budownictwa 67%. Administracja publiczna nie chce być liderem zmian. Ustawa o efektywności energetycznej została osłabiona przez rząd i wykreślono zapis o 1% oszczędności w sektorze publicznym. Obserwuje się dużą rozbieżność miedzy tym, co mówimy, a tym, co tak naprawdę jest robione. Dla przykładu cele dla OZE w polityce energetycznej są określone na 15% do 2020 i 16% do Inny przykład to cele dla efektywności energetycznej dla Polski; w 2030 zakłada się osiągnięcie poziom UE-15 z 2005 roku.

10 Środków na cele realizacji niskowęglowej energetyki jest wiele, ale nie są one odpowiednio zarządzane. Ze środków UE tylko 1% przeznaczonych zostało na efektywność energetyczną, a 0,7% na OZE. Krzysztof Blusz: Co zrobić żeby firmy zaczęły inwestować w efektywność energetyczną? Beata Janczewska: Zgadzam się, że istnieje rozbieżność między tym co jest mówione i robione. Niemiej jednak, w odpowiedzi na pytanie, przedsiębiorstwa muszą być przekonane, że inwestycje w EE są opłacalne. VI CZĘŚĆ Regionalne rozwiązania dobre praktyki Stephen Brown Dyrektor ds. CCS i Rozwoju, CO2Sense Ltd. PREZENTACJA DOTYCZĄCA DOŚWIADCZEŃ UK W REALIZACJI PROJEKTÓW NISKOWĘGLOWYCH NA SZCZEBLU REGIONALNYM DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALICJI KLIMATYCZNEJ. Peter Pearson Dyrektor Low Carbon Research Institute of Wales. PREZENTACJA DOTYCZĄCA DOŚWIADCZEŃ UK W REALIZACJI PROJEKTÓW NISKOWĘGLOWYCH NA SZCZEBLU REGIONALNYM DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALICJI KLIMATYCZNEJ. Tadeusz Adamski Dyrektor Wydziału Gospodarki, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego PREZENTACJA DOTYCZĄCA DOŚWIADCZEŃ REGIONU ŚLĄSKIEGO W REALIZACJI PROJEKTÓW NISKOWĘGLOWYCH NA SZCZEBLU REGIONALNYM DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALICJI KLIMATYCZNEJ. Michał Ptak Katedra Zarządzania Jakością i Środowiskiem, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu PREZENTACJA DOTYCZĄCA DOŚWIADCZEŃ REGIONU DOLNOŚLĄSKIEGO W REALIZACJI PROJEKTÓW NISKOWĘGLOWYCH NA SZCZEBLU REGIONALNYM DOSTĘPNA JEST NA STRONIE KOALICJI KLIMATYCZNEJ. Notowała: Aleksandra Arcipowska