PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 PROGRAM PROFILAKTYKI Zespół Szkolno Przedszkolny im. Kazimierza Ośki w Starych Słowikach Rok szkolny 2016 / 2017 Program został dostosowany do nowego Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomani Zatwierdzono w dniu r. przez Radę Rodziców uchwałą nr 2/2016/17 i zaopiniowano pozytywnie przez Radę Pedagogiczną uchwałą nr 7/2016/17 w dniu r. 1

2 Podstawa prawna: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (tj. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.), Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tj. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz ze zm.), Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (tj. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. z 2003 r. Nr 26 poz. 226), Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (tj. Dz.U. z 2011 r. Nr 231 poz ze zm.), Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tj. Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.), Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tj. Dz.U. z 2012 r. poz. 124), Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55 ze zm.). 2

3 PLAN PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO I. WSTĘP II. ZAŁOŻENIA PROGRAMU.I CELE PROGRAMU III. ADRESACI PROGRAMU IV. BLOKI TEMATYCZNE PROGRAMU V. PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH VI. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU VII. SPODZIEWANE EFEKTY VIII. OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ PROGRAMU IX. EWALUACJA PROGRAMU 3

4 I. Wstęp Program profilaktyki Szkoły Podstawowej w Słowikach Starych określa kierunki i formy oddziaływań profilaktycznych realizowanych w szkole. Jest dostosowany do potrzeb uczniów, lokalnego środowiska i aktualnych problemów wśród młodzieży. Wspólnie z programem wychowawczym realizuje cele wychowawczo-opiekuńcze oraz profilaktyczne. Program profilaktyki w swoich założeniach ma na celu wspomóc wychowawczą rolę rodziców, dostarczać wiedzy i przykładów na temat przestrzegania norm współżycia społecznego oraz przygotować uczniów do życia w dorosłym świecie ludzi odpowiedzialnych za swoje zachowania. Formy i sposoby działań zakresu profilaktyki dostosowane są do wieku uczniów. Program ten kierowany jest do każdego ucznia, zarówno zdolnego, jak i ze specyficznymi oraz specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, potrzebującego pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz materialnej. Program odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole, klasie szkolnej i środowisku. II. Założenia programu: 1) główne założenia programu koncentrują się wokół przeciwdziałania zachowaniom ryzykownym i niepożądanym przez skutecznie prowadzoną profilaktykę zachowań, 2) zadaniem Szkoły jest wzmacnianie pozytywnych zachowań uczniów oraz promowanie działań, które służą powszechnie akceptowanym normom społecznym, 3) profilaktyka zachowań, stała diagnoza zachowań uczniów będzie prowadzona na bieżąco w ramach godzin do dyspozycji wychowawcy oraz w ramach odrębnych zajęć profilaktyczno-edukacyjnych, w tym w formie przedstawień i scenek z zakresu profilaktyki zachowań, 4) profilaktyka w Szkole będzie opierała się na następujących działaniach: a) wzmocnienie pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych, w tym także z uczniem zdolnym, 4

5 b) wzbogacenie oferty zajęć pozalekcyjnych - koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze i wychowawcze, w oparciu o rzeczywiste potrzeby uczniów, c) wspomaganie rozwoju moralnego uczniów (poszanowanie norm, wartości i autorytetów), d) stwarzanie uczniom warunków do rozwijania własnych zainteresowań i zagospodarowanie wolnego czasu uczniów zajęciami pozalekcyjnymi, e) wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych; 5) Szkoła będzie kontynuowała współpracę z następującymi instytucjami: a) placówki kulturalno-oświatowe (Dom Kultury w Kozienicach, Ogródek Jordanowski w Kozienicach, biblioteka publiczna, kino, teatr, muzea i inne): uczestnictwo w spektaklach teatralnych o charakterze profilaktycznym, udział w spotkaniach poświęconych problemom zdrowotnym, udział w konkursach organizowanych przez placówki kulturalno-oświatowe, b) placówki oświatowo-opiekuńcze (poradnia psychologiczno-pedagogiczna, poradnia uzależnień): pomoc uczniom przejawiającym trudności w zachowaniu i nauce, pomoc dzieciom z rodzin uzależnionych i patologicznych, udzielanie pomocy rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej, 5

6 udział w spotkaniach organizowanych przez psychologów, pedagogów, lekarzy specjalistów; c) wymiar sprawiedliwości (sąd, kuratorzy, policja): współpraca z kuratorem, sadem rodzinnym, udział w zajęciach prowadzonych przez policjantów na temat przeciwdziałania agresji i przestępczości oraz bezpiecznego poruszania się na drogach III. Cele programu Głównym celem programu profilaktyki jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia, szeroko rozumiana działalność Szkoły na rzecz zapobiegania zachowaniom ryzykownym oraz interwencja w sytuacjach wymagających zdecydowanej reakcji na niepożądane zjawiska i zachowania uczniów. Cele szczegółowe: - rozpoznawanie i przezwyciężanie trudności w nauce oraz przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym, - rozszerzanie form pomocy dzieciom mającym trudności w nauce lub wykazującym niechęć do nauki szkolnej, - otoczenie opieką i wsparciem wszystkich uczniów, zwłaszcza znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej oraz zagrożonych marginalizacją, - rozwijanie umiejętności życiowych ułatwiających funkcjonowanie w grupie społecznej, - kształtowanie w uczniach poczucia własnej wartości oraz motywowanie do podejmowania w środowisku szkolnym różnych form aktywności zaspokajających ich potrzeby psychiczne, fizyczne, emocjonalne, społeczne i duchowe, - kształtowanie umiejętności komunikowania się, - uczenie zachowań asertywnych, 6

7 - rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach (rozwiązywanie problemów i sytuacji konfliktowych, umiejętności mediacji i negocjacji), - uczenie radzenia sobie w sytuacjach stresogennych, radzenia sobie ze złością, - zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa podczas wszystkich form zajęć realizowanych w szkole oraz w relacjach rówieśniczych, - wskazywanie perspektyw zdrowego stylu życia i sposobów osiągania satysfakcji osobistej sukcesu życiowego bez sięgania po używki, - pogłębianie wiedzy o realizacji zachowań i postaw prozdrowotnych w ochronie, utrzymaniu i poprawie zdrowia, - uświadomienie konsekwencji stosowania różnych form używek (alkohol, papierosy, narkotyki, środki psychoaktywne), - wspieranie rodziców w kształtowaniu ważnych umiejętności wychowawczych oraz informowanie ich o sposobach zapobiegania uzależnieniom. IV. ADRESACI PROGRAMU dzieci klas II - VI nauczyciele zatrudnieni w placówce rodzice dzieci uczęszczających do szkoły inne osoby związane z placówką 7

8 V. BLOKI TEMATYCZNE PROGRAMU 1. ZWIĘKSZENIE BEZPIECZEŃSTWA UCZNIÓW NA TERENIE SZKOŁY I POZA NIĄ. 2. ELIMINACJA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH I PRZEMOCY W SZKOLE. 3. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO. 4. KSZTAŁTOWANIE POSTAW I ZACHOWAŃ PROPAGUJĄCYCH ZDROWY TRYB ŻYCIA. 5. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ. 6. WZMOCNIENIE MOTYWACJI DO WŁASNEGO ROZWOJU. 7. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI RADZENIA SOBIE W TRUDNYCH SYTUACJACH. 8. ROZWIJANIE POZYTYWNYCH POSTAW EKOLOGICZNYCH. VI. PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. ZWIĘKSZENIE BEZPIECZEŃSTWA UCZNIÓW NA TERENIE SZKOŁY I POZA NIĄ TREŚCI/ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI 1. Tworzenie warunków do Międzyklasowe spotkania integracyjne kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i ( wycieczki, ogniska, dyskoteki, wyjazdy na basen raz w miesiącu). bezpieczeństwu dzieci na drodze i w szkole. 2. Zapoznanie uczniów z Wrzesień 8

9 regulaminem szkoły oraz szczegółowymi kryteriami ocen Pogadanki na lekcjach wychowawczych. zachowania. 3. Bezpieczeństwo uczniów podczas przerw i imprez szkolnych. Pełnienie dyżurów podczas przerw międzylekcyjnych. Na bieżąco Nauczyciele 4. Uwrażliwienie uczniów na zagrożenia podczas drogi do i ze szkoły oraz na sytuacje stwarzające zagrożenie. Współpraca z policją. Praktyczne Wrzesień ćwiczenia w poruszaniu się po drogach, spotkanie z policją, pogadanki, projekcja filmowa. Maj Zorganizowanie i przeprowadzenie szkolenia i egzaminu na kartę rowerową. Na bieżąco Uwzględnienie tematyki na lekcjach wychowawczych Policja Nauczyciel techniki 5. Uczenie zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia: powódź, pożar, zachowanie na szkolnym korytarzu, szatni, klasie szkolnej, Zajęcia poświęcone bezpieczeństwu na drogach i terenie szkoły. Filmy edukacyjne. Policja Nauczyciele 9

10 sali gimnastycznej, boisku szkolnym. Pogadanki, dramy, warsztaty na spotkaniach z wychowawcą. Spotkanie z przedstawicielem policji. Październik Straż pożarna Policja 6. Uwzględnienie profilaktyki Przeprowadzenie próbnej ewakuacji. uzależnień: problem narkotyków, dopalaczy, palenie papierosów, picie alkoholu, zachowania agresywne. Gazetki tematyczne Szkolenie rodziców, nauczycieli oraz uczniów na temat skutków zażywania środków psychoaktywnych. Listopad MONAR 2. ELIMINACJA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH I PRZEMOCY W SZKOLE TREŚCI/ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI TERMIN ODPOWIEDZIALNI REALIZACJI 1. Diagnoza poziomu Ankieta Czerwiec J. Zawodnik bezpieczeństwa w szkole. J. Kurpiel 2. Uświadamianie uczniom, czym jest agresja i przemoc oraz jak Warsztaty z PP. Marzec Psycholog/Pedagog 10

11 sobie z nimi radzić. 3. Wdrażanie działań na rzecz ograniczania agresji i przemocy, kształtowanie umiejętności asertywnych. 4. Kształtowanie umiejętności zastępowania agresji, wnioskowania moralnego oraz kontroli emocji. Kształtowanie postaw troski o bezpieczeństwo własne i innych. Pogadanki, dramy, warsztaty na spotkaniach z wychowawcą. Międzyklasowe spotkania integracyjne ( wycieczki, ogniska, dyskoteki). Kontrakt klasowy. Przestrzeganie regulaminów funkcjonujących w szkole. Nazywanie uczuć i stanów psychicznych warsztaty na lekcjach wychowawczych. Udział w zawodach PCK. Działalność wolontariatu. Wrzesień Cały rok Maj Nauczyciele Nauczyciele J. Kurpiel J. Zawodnik 6. Zapoznanie z działalnością Policji, telefonu zaufania niebieska linia. Omówienie praw dzieci wynikających z Konwencji Praw Dziecka podczas zajęć do życia w rodzinie, godzinach wychowawczych, gazetki tematyczne. Nauczyciel WDŻ 11

12 7. Wzbudzanie empatii, tolerancji, zachowań prospołecznych i antydyskryminacyjnych. Działania wolontariatu, PCK Gazetki tematyczne, pogadanki J. Zawodnik J. Kurpiel 3. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO TREŚCI/ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI 1. Przedstawienie zasad i reguł współżycia w klasie i szkole. Wybory do samorządu klasowego, szkolnego. Opracowanie kodeksu zachowań uczniów. Wrzesień Cały rok J. Kurpiel P.Grzeszczyk Angażowanie w życie szkoły oraz pomoc przy organizacji imprez szkolnych i klasowych. 2. Edukacja prawna uczniów. Przeprowadzenie konkursu propagującego zasady savoir-vivre'u. Listopad 3. Uwrażliwianie uczniów na potrzeby innych. Zapoznanie z prawem szkolnym, Wrzesień Statutem Szkoły, WSO, innymi regulacjami prawnymi. 12

13 4. Uwrażliwienie uczniów na Pogadanki J. Zawodnik akceptację odmienności. Kształtowanie postaw tolerancyjnych. Akcja WOŚP Działalność wolontariatu J. Kurpiel Działalność PCK Pogadanki na lekcjach wychowawczych Gazetki tematyczne J. Kurpiel Spotkanie z osobą niepełnosprawną 5. Integrowanie społeczności klasowej i szkolnej. Badanie stosunków interpersonalnych w klasie ankiety, obserwacje uczniów, indywidualne rozmowy. Cały rok Nauczyciele Imprezy szkolne i klasowe, wycieczki szkolne. 4. KSZTAŁTOWANIE POSTAW I ZACHOWAŃ PROPAGUJĄCYCH ZDROWY TRYB ŻYCIA 13

14 TREŚCI/ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI 1. Propagowanie zdrowego odżywiania. Realizacja programu Owoce w szkole i Szklanka mleka. Cały rok Nauczyciele Spotkanie z dietetykiem dzieci i rodziców. Konkurs na najzdrowszą surówkę. Październik Dietetyk Nauczyciel techniki Konkursy, gazetki. 2. Wdrażanie do aktywnego wypoczynku i rekreacji. Kultura wolnego czasu spędzanego bez nałogów. 3. Dbanie o higienę swojego ciała, a także estetyczny wygląd. Organizowanie wycieczek, spacerów po najbliższej okolicy, zajęć sportowych, wyjazdów na basen Współpraca z pielęgniarką. Fluoryzacja zębów. Zwracanie uwagi na kulturę Cały rok stroju - odpowiedniego do sytuacji oraz pogody. 4. Uświadomienie dzieciom pozytywnego i negatywnego Pogadanki (dyskusje) na lekcjach wpływu telewizji oraz Internetu na wychowawczych, zajęciach wychowania do życia w rodzinie i lekcjach przyrody. Pielęgniarka Nauczyciele Nauczyciel przyrody 14

15 ich zdrowie fizyczne i psychiczne. 5. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ TREŚCI/ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI 1. Profilaktyka palenia papierosów, Szkolenie w celu ukazania konsekwencji picia alkoholu, narkomanii (w tym prawnych z nadużywania środków Listopad dopalaczy), lekomanii, odurzających. uzależnienia od komputera. Gazetki tematyczne dotyczące negatywnych skutków palenia papierosów, picia alkoholu i napojów energetycznych, zażywania dopalaczy. Pogadanki na lekcjach wychowawczych. Policja MONAR J. Kurpiel 2. Wdrażanie wybranych akcji Udział w ogólnopolskich akcjach: Rzuć palenie razem z nami, Światowy J. Kurpiel 15

16 profilaktycznych. dzień bez papierosa 6. WZMOCNIENIE MOTYWACJI DO WŁASNEGO ROZWOJU TREŚCI/ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI 1. Uświadomienie uczniowi jego mocnych stron i możliwości. Warsztaty na lekcjach wychowawczych. 2. Rozwijanie indywidualnych zainteresowań uczniów. Udział w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych, Cały rok Nauczyciele Działalność kół zainteresowań, Stosowanie aktywizujących metod nauczania na lekcjach wszystkich przedmiotów, Udział uczniów w konkursach, 3. Zapobieganie nadmiernej Rozmowy z rodzicami. Cały rok 16

17 absencji uczniów. 4. Pomoc uczniom w przezwyciężaniu własnych trudności i ograniczeń. Udział w zajęciach wyrównawczych, Kierowanie uczniów i respektowanie Cały rok przez nauczycieli zaleceń Poradni Psych. Ped. Spotkania z rodzicami. Nauczyciele 7. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI RADZENIA SOBIE W TRUDNYCH SYTUACJACH TREŚCI/ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI 1. Wdrażanie zachowań asertywnych.. Pogadanki, dramy, warsztaty na spotkaniach z wychowawcą. 2. Kształtowanie umiejętności szukania pomocy. Omówienie praw dzieci wynikających z Konwencji Praw Dziecka podczas zajęć do życia w rodzinie, godzinach wychowawczych.. Zapoznanie z działalnością Policji, telefonu zaufania niebieska linia, karetki pogotowia, straży pożarnej 17

18 8. ROZWIJANIE POZYTYWNYCH POSTAW EKOLOGICZNYCH TREŚCI/ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI 1 Kształtowanie świadomości ekologicznej. 2. Przygotowanie wychowanków do odpowiedzialności za środowisko. Filmy edukacyjne. Udział w akcjach i projektach o tematyce ekologicznej np. Kwiecień Sprzątanie świata, Dzień Ziemi, wykonywanie prac porządkowych wokół szkoły. Organizowanie konkursów proekologicznych. Nauczyciel przyrody Nauczyciele klas II-III J. Zawodnik Zbiórka baterii, nakrętek. Cały rok J. Kurpiel 18

19 P. Grzeszczyk VII. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU 1. Metody aktywizujące: drzewko decyzyjne, mapa mentalna, scenki dramowe, debaty, dyskusje, wykorzystanie literatury, filmów i spektakli profilaktycznych, plakaty, gry dydaktyczne, symulacje, 2. Praca w grupach, zespołach, parach, praca indywidualna, apele, 3. Wycieczki i wyjazdy tematyczne, 4. Prezentacje multimedialne. VIII. SPODZIEWANE EFEKTY 1. Zmniejszenie liczby zachowań agresywnych w Szkole. 2. Wzrost poprawności językowej w mowie potocznej (rzadziej używane wulgaryzmy). 3. Utrwalenie zachowań asertywnych. 4. Poczucie empatii. 5. Wzrost wiedzy uczniów oraz rodziców na temat uzależnień i przeciwdziałania im. 6. Dbanie o zdrowie fizyczne i psychiczne. 7. Umiejętność organizowania czasu wolnego. 19

20 8. Świadome i umiejętne korzystanie z komputera, internetu. 9. Prawidłowe reakcje w sytuacjach zagrożenia. 10. Zachowanie higieny osobistej. 11. Sukcesy uczniów w Szkole. IX. OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ PROGRAMU Dyrektor Szkoły wychowawcy klas, nauczyciele pozostałych przedmiotów, rodzice, pielęgniarka szkolna, policja, straż pożarna. X. EWALUACJA PROGRAMU ankiety ewaluacyjne skierowane do uczniów, do rodziców i nauczycieli, obserwacje, 20

21 wywiad środowiskowy, w tym wywiad z rodzicami, rozmowy wychowawcze, opinie uczniów i rodziców, analiza dokumentów Szkoły. 21