Transkrypt

1 Przegląd wiadomości z czasopisma Nafta-Gaz, styczeń Koncern petrochemiczny Shell rozbuduje swoje centrum finansowoksięgowe w Zabierzowie k. Krakowa, znajdujące się na terenie krakowskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Firma zamierza utworzyć tam co najmniej 150 nowych miejsc pracy. Obecnie Shell Polska zatrudnia na terenie strefy prawie 2 tysiące osób. To jedno z największych centrów usług posiadających swoje oddziały na terenie Krakowa zaznaczyła w komunikacie Wiesława Kornaś-Kita, prezes Krakowskiego Parku Technologicznego. Shell to globalna grupa firm energetycznych i petrochemicznych, zatrudniająca około 93 tys. pracowników w ponad 90 krajach świata. PAP, 12 grudnia 2013 r. KRAKÓW. CENTRUM FINANSOWO-KSIĘGOWE SHELL ZATRUDNI PONAD 150 OSÓB Serbia. Rozpoczęto budowę odcinka gazociągu South Stream W Serbii zainaugurowano budowę przebiegającego przez ten kraj odcinka gazociągu South Stream, który ma transportować rosyjski gaz do państw południowej Europy z pominięciem terytorium Ukrainy. Szacowaną przez rząd w Belgradzie na 1,9 mld euro inwestycję realizuje zarejestrowana w Szwajcarii spółka South Stream Serbia, w której 51% udziałów ma rosyjski Gazprom, a 49% serbski Srbijagaz. Serbskie władze oczekują, że przy realizacji gazociągu znajdzie bezpośrednie zatrudnienie około 25 tys. pracowników tamtejszych firm budowlanych, a pośrednie nawet 100 tys. Serbski odcinek South Stream będzie liczył 421 kilometrów długości, prowadząc z Bułgarii na Węgry. Jego maksymalna przepustowość wyniesie 41 mld m sześc. Przewiduje się na nim dwa odgałęzienia, do Chorwacji oraz Bośni i Hercegowiny, a rozważane jest również trzecie, które zaopatrywałoby Macedonię. PAP, 24 listopada 2013 r. Rosyjska Duma otworzyła drogę do liberalizacji eksportu LNG Niższa izba rosyjskiego parlamentu Duma, zaakceptowała przepisy znoszące monopol Gazpromu na eksport LNG. Nowe przepisy umożliwią niezależnym od Gazpromu podmiotom import skroplonego gazu Strona nr: 1

2 ziemnego. Z tego prawa skorzysta m.in. przygotowujący się produkcji LNG Novatek oraz paliwowy gigant Rosnieft. Do eksportu LNG przygotowuje się też kontrolowany przez państwo Zarubieżneft. Nadal zostaje utrzymany monopol Gazpromu na eksport gazu gazociągami, a dodatkowo koncern ma być chroniony przed konkurencją z Rosji poprzez zakaz eksportu LNG do krajów europejskich, które już kupują rosyjski gaz przesyłany gazociągami. Nowe przepisy wymagają jeszcze zatwierdzenia przez izbę wyższą rosyjskiego parlamentu, a później podpisu prezydenta Putina, ale rosyjskie władze zapowiadają, że wejdą one w życie w styczniu 2014 roku. CIRE.PL, 25 listopada 2013 r. Kolejny krok w projekcie interkonektora Polska Słowacja Polski rząd podpisał umowę z rządem Słowacji o współpracy przy realizacji projektu budowy gazociągu łączącego polski i słowacki system przesyłowy podał Gaz-System. Koszt interkonektora szacuje się na ok. 1,3 mld zł. Systemy gazowe Polski i Słowacji nie są obecnie bezpośrednio połączone. Interkonektor ma być elementem gazowego korytarza północ południe, który połączy powstający terminal LNG w Świnoujściu, przez południową Polskę, Czechy, Słowację i Węgry, z planowanym terminalem gazu skroplonego na chorwackiej wyspie Krk. Gaz-System podkreśla, że interkonektor pozwoli Polsce na dostawy gazu z tzw. korytarza południowego, przez który do Europy może popłynąć gaz ziemny z regionu Morza Kaspijskiego, a jednocześnie do hubu gazowego w Baumgarten systemu magazynów w Austrii. Ponadto słowackie podmioty uzyskają dostęp do gazu oferowanego na polskim rynku, w tym LNG z obecnie budowanego terminalu w Świnoujściu lub z magazynów gazu. Projekt umożliwi także realizację dostaw LNG, a w przyszłości być może i nadwyżek gazu pochodzących z niekonwencjonalnych źródeł z Polski do pozostałych krajów europejskich wskazuje Gaz-System. Rozważana przepustowość połączenia to 5,7 mld m sześc. rocznie w I fazie projektu i nawet 9,5 mld m sześc. rocznie w II fazie realizacji projektu do Polski oraz ok. 4,7 mld m sześc. rocznie na Słowację. Gaz-System i słowacki operator Eustream szacują, iż projekt mógłby zostać ukończony najwcześniej pod koniec 2018 roku. Prace analityczne nad projektem zostały ukończone 14 października 2013 r. W opublikowanej ostatnio przez Komisję Europejską liście 248 kluczowych projektów w sektorze energetycznym połączenie międzysystemowe Polska Słowacja otrzymało status tzw. projektu PCI. Oznacza to szanse na wsparcie finansowe budowy ze środków unijnych. PAP, 26 listopada 2013 r. Mieszkańcy gminy Kosakowo nie chcą rozbudowy podziemnych zbiorników z gazem W referendum mieszkańcy gminy Kosakowo zdecydowali, że nie chcą rozbudowy podziemnych magazynów gazu. Frekwencja w referendum wyniosła 32,57% (2827 osób), z czego 95% opowiedziało się przeciw rozbudowie PMG. Radni gminy Kosakowo mają teraz zapoznać się z wynikami referendum i muszą uchylić uchwały dotyczące zmiany studium zezwalającego na rozbudowę PMG. Polska Dziennik Bałtycki, 27 listopada 2013 r. Kłopoty Gazpromu w Czeczeni Od początku roku do końca września Gazprom otrzymał od Czeczenii zapłatę jedynie za 47% dostarczonego gazu. Według danych koncernu ponad połowa wysyłanego do Czeczeni paliwa albo ulatnia się z sieci ze względu na jej fatalny stan techniczny, albo jest nielegalnie pobierana, bo Czeczeńcy masowo podłączają się do sieci bez pozwoleń i paliwo po prostu kradną. Czeczenia nie reguluje na czas swoich zobowiązań za gaz, jej zadłużenie z tego tytułu na koniec października wynosiło prawie 1,1 mld USD. Rzeczpospolita, 28 listopada 2013 r. Powołano polskich członków Strona nr: 2

3 zarządu EuRoPol Gazu PGNiG powołał w skład zarządu EuRoPol Gazu Kazimierza Nowaka na funkcję prezesa zarządu oraz Tomasza Flisa na funkcję drugiego wiceprezesa. Kazimierz Nowak jest inżynierem budownictwa lądowego Politechniki Rzeszowskiej. W roku 2004 ukończył studia MBA prowadzone przez GFKM w Gdańsku i Uniwersytet Gdański we współpracy z Rotterdam School of Management. Nowy prezes EuRoPol Gazu od lipca 2013 r. jest dyrektorem warszawskiego oddziału Polskiej Spółki Gazownictwa. W latach był członkiem zarządu Mazowieckiej Spółki Gazownictwa, w tym w okresie lipiec 2007 r. czerwiec 2013 r. prezesem zarządu tej spółki. W latach zajmował stanowisko dyrektora pionu rozwoju i inwestycji w oddziale głównym PGNiG. W okresie r. był głównym specjalistą w spółkach prawa handlowego branży inwestycji budowlanych, a w latach kierownikiem oddziału Robót Górniczych w Przedsiębiorstwie Robót Wiertniczych i Górniczych w Warszawie. Tomasz Flis jest magistrem inżynierem budownictwa Politechniki Rzeszowskiej. Od roku 2013 sprawuje funkcję dyrektora generalnego PGE Dystrybucja Oddział Warszawa. W latach był dyrektorem generalnym w lubelskim oddziale PGE Dystrybucja. W latach zajmował stanowisko prezesa zarządu PGE Energia. Od 2001 r. do 2008 r. wiceprezes zarządu Przedsiębiorstwa Instalacji Przemysłowych INSTAL-LUBLIN S.A. W latach był wicewojewodą zamojskim, natomiast w latach wicewojewodą lubelskim. Wcześniej w latach zajmował stanowiska dyrektorskie i inżynierskie w spółkach prawa handlowego i przedsiębiorstwach państwowych. CIRE.PL, 28 listopada 2013 r. Shell otrzymał pozytywny wynik wierceń na Ukrainie Koncern paliwowy Royal Dutch Shell otrzymał pozytywne wyniki wierceń pierwszego odwiertu poszukiwawczego na obszarze złoża gazu ziemnego w łupkach o nazwie juzowskie na wschodzie Ukrainy podała rosyjska agencja prasowa ITAR-TASS. Jak podało ukraińskie ministerstwo ekologii i zasobów naturalnych, po otrzymaniu pozytywnych wyników inwestorzy planują rozpocząć wiercenie drugiego odwiertu poszukiwawczego. W początkowym etapie badań geologicznych inwestorzy chcą otrzymać niezbędne dane sejsmiczne i wywiercić 15 odwiertów. Minimalna kwota inwestycji w okresie prac geologicznoposzukiwawczych wynosi 200 mln USD. W momencie przejścia do etapu przemysłowego zagospodarowania złoża inwestycje mają wynieść co najmniej 3,75 mld USD. Planuje się, że przemysłowe zagospodarowanie tego terenu rozpocznie się w 2015 roku, a wydobycie gazu z łupków ma ruszyć w 2017 roku. Prognozowane zasoby tego pola wynoszą około 4,054 bln m sześc. gazu. PAP, 29 listopada 2013 r. Gaz z USA nie pomoże Europie Przez najbliższe dwie dekady ceny gazu w Europie będą nawet 2 4 razy wyższe niż w Stanach Zjednoczonych uważa główny ekonomista MAE Fatih Birol i zwraca uwagę, że rewolucja łupkowa w USA w niewielkim stopniu pomoże Europie. Jak podkreśla Birol, wysokie ceny energii mają ogromny wpływ na konkurencyjność Europy, która musi podjąć działania zmierzające do zmiany tej niekorzystnej sytuacji. Jednocześnie w jego ocenie długoterminowa polityka energetyczna Europy powinna być powiązana z polityką przemysłową, ale zaznacza on również, że Europy nie stać na odstąpienie od polityki klimatycznej, jeśli świat ma mieć szansę osiągnięcia założonego przez ONZ celu klimatycznego. Według głównego ekonomisty MAE w pewnym stopniu Europie mogą pomóc Stany Zjednoczone przez eksport LNG, co wzmocni pozycję negocjacyjną europejskich firm w ich rozmowach z dotychczasowymi dostawcami tego paliwa. Jednak Strona nr: 3

4 Birol zwraca uwagę, że biorąc pod uwagę koszty związane ze skraplaniem i transportem gazu z USA nie należy się spodziewać wielkich korzyści z tego tytułu. Jak wylicza, gaz który kosztuje w USA 3,5 USD za mbtu po dodaniu tych kosztów będzie kosztował około 9,5 USD, podczas gdy obecnie ceny gazu na Starym Kontynencie są na poziomie około 11 USD za mbtu. Rzeczpospolita, 2 grudnia 2013 r. Tańszy rosyjski gaz dla Armenii w zamian za gazociągi i rezygnację ze stowarzyszenia z UE Na podstawie umowy w sprawie zniesienia ceł, podpisanej przez prezydentów Sarkisjana i Putina, Rosja obniży ceny gazu i paliw sprzedawanych Armenii. Krok ten jest odpowiedzią Rosji na rezygnację Armenii z podpisania umowy o stowarzyszeniu i strefie wolnego handlu z Unią Europejską oraz zapowiedź przystąpienia do unii celnej zawiązanej przez Rosję z Białorusią i Kazachstanem. Na podstawie umowy Rosja przestanie doliczać 35% cła do ceny paliw eksportowanych do Armenii, a gaz będzie sprzedawać po 189 USD za 1000 m sześc. W zamian Armenia całkowicie oddała Gazpromowi swój sektor gazowy. Gazprom podpisał też umowę o przejęciu od rządu Armenii 20% nienależących jeszcze do Rosjan akcji firmy gazowniczej Armrosgas. Gazprom przejął kontrolę nad Armrosgasem w 2006 r., również w zamian za obniżkę cen gazu. Wyborcza.biz, 3 grudnia 2013 r. Lotos i Grupa Azoty podpisały umowy w sprawie wspólnego projektu Grupa Lotos i Grupa Azoty podpisały porozumienie w sprawie powołania spółki celowej i wykonania pełnego studium wykonalności inwestycji w projekt petrochemiczny. Firmy podpisały też wstępne porozumienie z Polskimi Inwestycjami Rozwojowymi (PIR), jako potencjalnym inwestorem finansowym w tym przedsięwzięciu. Wartość wspólnej inwestycji Lotosu i Grupy Azoty szacowana jest na ok. 12 mld zł. Spółka celowa, która ewentualnie będzie prowadzić projekt, może zostać wprowadzona na giełdę. Projekt Lotosu i Grupy Azoty mieści się w obszarze zainteresowań PIR. Na tym etapie projekt oceniamy jako bardzo interesujący poinformował Mariusz Grendowicz, prezes PIR. Jeśli wyniki przeprowadzonych analiz w fazie studium wykonalności będą pozytywne (...) PIR podejmie szczegółowe rozmowy z Lotosem i Grupą Azoty dotyczące warunków przyszłej transakcji. PIR może zaangażować się w projekt do wysokości 750 mln zł dodał. Grendowicz ocenia, że krytyczne dla realizacji projektu będzie zaangażowanie banków międzynarodowych. Gdyby decyzja o inwestycji była pozytywna, budowa kompleksu nastąpiłaby w latach , a jego uruchomienie w 2019 r. Przedstawiciele firm nie wykluczają, że do przedsięwzięcia dołączy trzeci partner branżowy, spoza kraju. Najbardziej interesujący z naszego punktu widzenia byłby partner posiadający technologię i rynek. Pytanie, czy taki partner będzie pasował do projektu i czy jego oczekiwania pokrywałyby się z naszymi powiedział Paweł Olechnowicz, prezes Lotosu. Olechnowicz ocenia, że atrakcyjnie wygląda rentowność projektu. My mówimy, że projekt powinien być na granicy 10% IRR (wewnętrzna stopa zwrotu PAP). Ale ten wariant ma próg powyżej powiedział. Lotos zaoferowałby jako wkład do produkcji benzynę surową, którą obecnie eksportuje. W ten sposób uzyskamy wyższą marżę, niż po prostu sprzedając benzynę surową na rynek tak, jak do tej pory poinformował Olechnowicz. PAP, 3 grudnia 2013 r. Gaz-System dostanie ponad 172 mln zł na modernizację systemu przesyłowego na Dolnym Śląsku Gaz-System podpisał z Instytutem Nafty i Gazu Państwowym Instytutem Badawczym (Instytucją Wdrażającą) umowę na dofinansowanie projektu Modernizacja systemu przesyłowego na Dolnym Śląsku w celu poprawy jego funkcjonalności oraz optymalnego wykorzystania połączenia Strona nr: 4

5 Polska Niemcy w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Operator na realizację projektu otrzyma wsparcie w wysokości ponad 172 mln zł. Projekt obejmuje budowę gazociągów wysokiego ciśnienia relacji Lasów Jeleniów oraz Gałów Kiełczów, a także budowę tłoczni gazu Jeleniów II. Szacunkowa wartość netto całej inwestycji wynosi 309,87 mln zł. Gazociągi: Lasów Jeleniów i Gałów Kiełczów o łącznej długości 60 km oraz tłocznia Jeleniów II będą zlokalizowane w województwie dolnośląskim. Realizacja projektu jest istotnym elementem wzmocnienia bezpieczeństwa, niezawodności i elastyczności pracy systemu przesyłu gazu przede wszystkim na terenie Dolnego Śląska. Wymienione inwestycje mają na celu rozbudowę polskiego systemu przesyłowego i dalszy rozwój potencjału połączenia międzysystemowego Polska Niemcy. Zakończenie budowy całego projektu inwestycyjnego planowane jest w 2015 roku. Całkowita kwota środków unijnych dostępnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko dla projektów Gaz-Systemu wynosi 1 206,87 mln zł. Łącznie środki unijne stanowią obecnie do 30% w finansowaniu strategicznych inwestycji realizowanych przez Gaz-System. CIRE.PL, 3 grudnia 2013 r. KE: Gazprom ma zgodę na przejęcie niemieckich firm gazowych Gazprom będzie mógł przejąć pełną kontrolę na dwoma niemieckimi spółkami zajmującymi się przesyłem i sprzedażą gazu Wingas i WIEH. Taką decyzję podjęła Komisja Europejska (KE). Komisja stwierdziła, że planowane transakcje nie budzą żadnych obaw o konkurencję na rynku europejskim. Rosyjski koncern gazowy Gazprom stanie się 100-procentowym właścicielem spółki Wingas, kontrolowanej obecnie wspólnie przez Wintershall (której właścicielem jest niemiecki BASF) i Gazprom. Zajmuje się ona sprzedażą hurtową i detaliczną gazu w Niemczech, Austrii i Czechach oraz kilku innych krajach zachodniej Europy. Wingas posiada również magazyny gazu w Niemczech i Austrii. Porozumienie oznacza m.in., że Gazprom stanie się właścicielem gazociągu OPAL (Ostsee-Pipeline-Anbindungs-Leitung), który łączy Nord Stream z niemiecką siecią przesyłową. Liczy on 470 km i biegnie wzdłuż granicy z Polską do granicy z Czechami, gdzie łączy się z systemem przesyłu gazu tego kraju. W ten sposób gaz z Nord Stream można również dostarczać do Czech, a stamtąd do Polski i na Słowację. OPAL jest wspólnym projektem dwóch firm: Wingas (80% udziałów) i E.ON Ruhrgas (20% udziałów). W zamian za udziały w Wingas niemiecka spółka ma otrzymać udziały w syberyjskich złożach ropy i gazu Achimov (25% plus 1 akcja). Gazprom zwiększy też do 100% udziały w handlującej gazem firmie WIEH, kontrolowanej wspólnie przez Wintershall i Gazprom. Zajmuje się ona kupnem gazu od Gazpromu i dostarczaniem go do odbiorców w Niemczech. KE zgodziła się też na przejęcie udziałów w spółkach WINZ i Wintershall Services, które są spółkami-córkami Wintershall. WINZ jest zaangażowana w poszukiwania oraz wydobycie ropy i gazu na Morzu Północnym. Wintershall Services z kolei zapewnia pracowników platform i usługi serwisowe dla WINZ. Wintershall to spółka-córka BASF, zaangażowana w poszukiwania i wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego w Europie, Afryce Północnej, Ameryce Południowej i Rosji. Jest też operatorem sieci gazociągów, zajmuje się dostawami gazu i magazynowaniem surowca. PAP, 4 grudnia 2013 r. Zwodowano kadłub pierwszego pływającego terminala LNG W południowokoreańskiej stoczni Geoje zwodowano kadłub pierwszego w historii pływającego terminala do wydobycia gazu i jego skraplania. Jednostka zamówiona przez koncern Shell ma 488 metrów długości. Planowane ukończenie Prelude, bo tak Strona nr: 5

6 nazywać będzie się pływający terminal, ma nastąpić w 2017 roku. Po ukończeniu prac nad kadłubem rozpocznie się montaż całego wyposażenia jednostki, w tym zbiorników do przechowywania gazu. Po ukończeniu budowy Prelude stanie się największą w historii jednostką pływającą zbudowaną przez człowieka. Shell już planuje zamówienie kolejnych tego typu statków. Instalacja na jednostce będzie mogła wyprodukować rocznie 3,6 mln ton LNG, który następnie będzie przeładowywany na gazowce. Pierwszym zadaniem, przed którym stanie Prelude będzie eksploatacja złoża gazu około 500 km na zachód od Australii. Ma tam pozostać nawet przez 25 lat. Choć będzie to największy statek na świecie, to sama instalacja do skraplania gazu i jego przechowywania będzie o wiele mniejsza niż lądowe terminale LNG. Według Shella zajmie ona zaledwie 25% powierzchni normalnych terminali. Sam statek ma mieć możliwość działania bez względu na warunki pogodowe będzie mógł wytrzymać przejście cyklonu 5. kategorii. Choć Shell oficjalnie nie zdradza kosztu budowy jednostki, to analitycy szacują go na około 8 mld funtów. Według koncernu, pomimo ogromnych nakładów finansowych budowa mobilnych terminali LNG opłaci się ze względu na możliwość ich łatwego przesuwania ze złoża na złoże bez konieczności budowy całej infrastruktury koniecznej do wydobycia i transportu gazu na ląd. Według prezesa koncernu Petera Vosera, w perspektywie najbliższych lat na całym świecie do użytku wejść może nawet kilkadziesiąt tego typu jednostek, które z czasem zastępować będą tradycyjną infrastrukturę wydobywczą. PAP, 4 grudnia 2013 r. Grecja zgadza się na budowę TAP Grecja ratyfikowała porozumienie rządowe w sprawie budowy odcinka Gazociągu Transadriatyckiego na jej terytorium. Dotyczy ono zarządzania tą częścią rury. TAP będzie łączył granicę turecką z Włochami. Popłynie nim azerski gaz ze złóż Shah Deniz, doprowadzony do TAP przez Gazociąg Transanatolijski. Biznes Alert, 4 grudnia 2013 r. Tomasz Pepliński wybrany na stanowisko prezesa Polskiego LNG Rada Nadzorcza Polskiego LNG poinformowała, że w wyniku postępowania kwalifikacyjnego wybrała Tomasza Peplińskiego na stanowisko prezesa zarządu spółki. Rada podkreśliła w komunikacie, że w trakcie postępowania kwalifikacyjnego uznała, że Pepliński w najwyższym stopniu spełnił jej oczekiwania w kontekście wymagań stawianych kandydatom. Rada zaznaczyła, że jej opinia co do kandydata poparta jest jego wieloletnim doświadczeniem w zarządzaniu dużymi projektami inwestycyjnymi; m.in. w latach , jako Dyrektor Pionu Inwestycji w Zakładach Azotowych Puławy zarządzał zespołem liczącym ponad 170 pracowników, a w sierpniu br. został powołany na funkcję prokurenta w tej spółce. Tomasz Pepliński nadzorował realizację ponad 150 projektów inwestycyjnych o łącznej wartości przekraczającej 1,5 mld zł, a także remonty i modernizacje instalacji na łączną kwotę około 1 mld zł. Tomasz Pepliński jest absolwentem Wydziału Budownictwa Lądowego Politechniki Świętokrzyskiej. Ukończył także studia podyplomowe na Politechnice Świętokrzyskiej, Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim oraz liczne kursy i szkolenia z zakresu zarządzania i oceny projektów inwestycyjnych. PAP, 5 grudnia 2013 r. Shell rezygnuje z zakładu skraplania gazu w Zatoce Meksykańskiej Ze względu na oszczędności Royal Dutch Shell wyrzuca kolejne projekty ze swojego portfolio. Dyrektor firmy Peter Voser poinformował, że nie zbuduje ona zakładu skraplania gazu w Zatoce Meksykańskiej, dzięki któremu skroplony gaz ziemny z łupków z USA mógłby być wysyłany przez Atlantyk do klientów zainteresowanych jego kupnem. Powodem rezygnacji są rosnące szacunki kosztów tego przedsięwzięcia, które przekroczyły 20 mld Strona nr: 6

7 USD i uczyniły je nieopłacalnym. Biznes Alert, 9 grudnia 2013 r. W 2016 r. w Polsce rozpocznie się produkcja materiału niezbędnego do szczelinowania hydraulicznego W III kwartale 2015 r. pod Zieloną Górą firma Baltic Ceramics rozpocznie budowę pierwszego w Europie zakładu, w którym będą produkowane proppanty ceramiczne niezbędny składnik płynu stosowanego podczas szczelinowania hydraulicznego przy poszukiwaniu i wydobywaniu gazu ziemnego z formacji łupkowych. Większościowym udziałowcem posiadającym 54,75% udziałów w Baltic Ceramics jest LST Capital, fundusz inwestycyjny notowany na GPW. Do tej pory LST Capital wydał na budowę fabryki około 20 mln zł. Projekt dofinansowany będzie kwotą 26 mln zł z dotacji przyznanej przez PARP oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Kolejne 24 mln zł pochodzić będzie od zagranicznego partnera branżowego, którym może być amerykańska spółka notowana na NASDAQ, działająca w branży energetycznej i wchodząca na rynki związane z branżą petrochemiczną. LST Capital poinformował o podpisaniu z nią umowy o poufności. Oprócz tego sam Baltic Ceramics prowadzi rozmowy z trzema potencjalnymi inwestorami. Docelowo pod Zieloną Górą ma być produkowane rocznie 135 tys. ton proppantów, co stanowić będzie około 5% światowej produkcji tego materiału. Proppanty ceramiczne to najwyższej jakości i wytrzymałości materiał podsadzkowy, produkt niezbędny w procesie szczelinowania hydraulicznego do wydobywania gazu ziemnego i ropy naftowej z łupków. Wyborcza.biz, gazlupkowy.pl, 10 grudnia 2013 r. Rosyjska lądowa część gazociągu South Stream ma być droższa o 50% Gazprom zwiększył przewidywane koszty budowy rosyjskiej lądowej części gazociągu South Stream o niemal 7 mld USD. Z obecnych szacunków koncernu wynika, że koszt ten wynosić będzie 23 mld USD, czyli niemal o połowę więcej, niż szacowano w styczniu 2013 roku. Koszty budowy podmorskiej części gazociągu South Stream razem z odnogami na terenie Europy Południowej i Środkowej oceniane były dotąd również na ponad 23 mld USD. Wyborcza.biz, 10 grudnia 2013 r. Meksyk. Senat zgodził się na udział obcych firm w wydobywaniu ropy Meksykański Senat uchwalił nową ustawę energetyczną, zezwalającą na udział prywatnych firm także zagranicznych w eksploatacji złóż ropy i gazu, co ma być największą reformą sektora naftowego od czasu jego upaństwowienia w 1938 roku. Na mocy ustawy prywatne spółki i koncerny naftowe będą mogły się ubiegać o rządowe kontrakty i licencje na poszukiwanie oraz wydobywanie ropy i gazu czego dotąd meksykańska konstytucja zabraniała. Firmy te mają działać w Meksyku samodzielnie lub jako partnerzy państwowego giganta naftowego Pemex. Rząd będzie pobierał opłaty i podatki za udzielane obcym podmiotom licencje na prace poszukiwawcze i wydobywcze. Ustawa zastrzega jednocześnie, że wydobywane w Meksyku ropa i gaz pozostają własnością państwa. Nie uchyla też konstytucyjnego zakazu przyznawania koncesji na eksploatację tych surowców, co jest dla międzynarodowych koncernów energetycznych najdogodniejszą formą współpracy. Ustawę muszą jeszcze zatwierdzić Izba Deputowanych (czyli izba niższa) oraz 17 spośród łącznie 32 parlamentów stanowych. Liberalizacja sektora naftowego to jeden z kluczowych elementów programu reform, jaki chce zrealizować urzędujący od grudnia ub. roku nowy prezydent Meksyku Enrique Pena Nieto. Z powodu wyczerpywania się złóż wydobycie ropy w Meksyku spadło w ciągu ostatnich 10 lat o około, a Pemex nie ma wystarczających środków na poszukiwanie i eksploatację nowych zasobów. PAP, 11 grudnia 2013 r. Brytyjski rząd szykuje tereny pod nowe koncesje łupkowe Na Strona nr: 7

8 przyszły rok zapowiedziano rozpoczęcie kolejnej rundy koncesyjnej na lądowe złoża ropy i gazu w Wielkiej Brytanii. Planowana runda koncesyjna przyciąga uwagę głównie ze względu na potencjalnie duże zainteresowanie brytyjskimi złożami gazu ziemnego w formacjach łupkowych. Wydane do tej pory w Wielkiej Brytanii koncesje na poszukiwania i wydobycie ropy i gazu na lądzie obejmują obszar około 19 tys. km 2. Według nieoficjalnych informacji, podczas przyszłorocznej rundy rząd może zaoferować inwestorom nawet 83 tys. km 2, czyli około jedną trzecią terytorium kraju. W maju br. rząd zlecił firmie AMEC przeprowadzenie badania potencjalnego wpływu na środowisko, które ma w dużym stopniu przesądzić o ostatecznym kształcie nowych obszarów koncesyjnych. Według mediów, wyniki studium mają być znane jeszcze w tym miesiącu. Wiadomo jednak, że w wielu rejonach kraju działalność firm poszukujących gazu ziemnego w łupkach może spotkać się ze sprzeciwem mieszkańców oraz organizacji ekologicznych. Rząd próbuje więc przekonać potencjalnych przeciwników poszukiwań gazu ziemnego w formacjach łupkowych obiecując lokalnym społecznościom po 100 tys. funtów od każdego odwiertu poszukiwawczego z zastosowaniem szczelinowania hydraulicznego. Jeśli w danym miejscu ruszy przemysłowe wydobycie, wówczas na konto lokalnej społeczności wpływać ma rocznie 1% od wartości wydobytego gazu. W najbliższych dniach opublikowany ma zostać także projekt ustawy wprowadzającej ulgi podatkowe dla spółek wydobywających gaz ze złóż niekonwencjonalnych. Podatek od wydobycia gazu ziemnego z formacji łupkowych ma wynieść nie 62%, jak w przypadku złóż konwencjonalnych, ale 30%. Ulga ta obowiązywać będzie do momentu, w którym zyski ze sprzedaży gazu przez daną spółkę przekroczą 75% kwoty zainwestowanej przez nią w poszukiwania i wydobycie. Przykładowo więc, jeśli dana spółka wyda na projekt poszukiwawczy 100 mln funtów, będzie mogła korzystać z niższej stawki podatkowej, dopóki zyski ze sprzedaży gazu nie przekroczą łącznie 75 mln funtów. Zdaniem brytyjskiego kanclerza George Osborne a reżim ten sprawi, że Wielka Brytania będzie mogła pochwalić się najbardziej korzystnym w Europie systemem podatkowym dla spółek wydobywających gaz ziemny z łupków, konkurencyjnym nawet wobec rozwiązań obowiązujących w USA. PAP, 11 grudnia 2013 r. KE będzie negocjować z Rosją w sprawie South Stream w imieniu krajów UE Komisja Europejska będzie negocjować z rosyjskim rządem w imieniu sześciu krajów UE w sprawie zmian międzyrządowych umów dotyczących gazociągu South Stream. W styczniu w tej sprawie z rosyjskim ministrem spotka się komisarz UE ds. energii Guenther Oettinger. Komisja Europejska zaleciła sześciu krajom UE (Bułgarii, Węgrom, Słowenii, Grecji, Chorwacji i Austrii) renegocjację międzyrządowych umów z Rosją w sprawie gazociągu South Stream, ponieważ nie są one zgodne z prawem UE. Chodzi o nadmierne prawa Gazpromu, takie jak zarządzanie gazociągiem, wyłączny do niego dostęp, czy ustalanie taryf przesyłowych. Uważamy, że South Stream jest ważnym uzupełnieniem naszej paneuropejskiej sieci gazowej. Nie jesteśmy mu przeciwni. Chcemy zapewnić, by nasze europejskie zasady dotyczące środowiska, przyznawania kontraktów i prawa energetycznego (...) były poszanowane zaznaczył Guenther Oettinger. W odpowiedzi na zastrzeżenia KE, Gazprom zapowiedział niedawno, że budowa South Streamu będzie odbywać się zgodnie z planem. Koncern uważa, że spór z KE uda się rozwiązać na wzór sprawy gazociągu OPAL (biegnącego przez Niemcy do granicy z Czechami), lądowej odnogi kontrowersyjnego gazociągu z Rosji do Niemiec po dnie Bałtyku. Jednak Strona nr: 8

9 KE podkreśla, że sytuacja Opalu i South Streamu jest inna, ponieważ w pierwszym przypadku Rosja oficjalnie zwróciła się o wyjątek w stosowaniu trzeciego pakietu energetycznego. W przypadku South Streamu Rosjanie nie zwrócili się o taki wyjątek, a jedynie zawarli korzystne dla nich warunki w dwustronnych umowach międzyrządowych z krajami UE. Unijny trzeci pakiet energetyczny, który wszedł w życie w marcu 2011 r., zakłada oddzielenie sprzedaży gazu od przesyłu (tzw. unbundling), uzgadnianie taryf przesyłowych przez niezależnego operatora oraz konkurencyjny dostęp do infrastruktury przesyłowej (tzw. zasada TPA third party access). Komisja wyjaśniła, że jeśli Rosja odmówi renegocjacji umów z rządami, będzie musiała zalecić krajom członkowskim, by nie stosowały tych umów, bo nie będzie to zgodne z prawem UE. Jeśli kraje UE będą nadal je stosować, wówczas KE może uruchomić procedury o naruszenie prawa UE. Choć KE przyznaje, że nie zatrzyma budowy South Streamu, to zapowiedziała, że gdy zacznie on działać, będzie musiało być zapewnione przestrzeganie unijnych zasad. Pod koniec października 2012 r. ostateczną zgodę na budowę swoich odcinków gazociągu wydały Węgry i Serbia; według doniesień medialnych budowa rozpoczęła się już w Bułgarii i Serbii. PAP, 12 grudnia 2013 r. PGNiG i Chevron podpisały memorandum o wspólnym poszukiwania gazu ziemnego z łupków PGNiG oraz Chevron Polska Energy Resources podpisały memorandum o współpracy przy poszukiwaniu gazu z łupków w południowo-wschodniej Polsce. Ta inicjatywa jest częścią zapowiadanej przez PGNiG polityki otwartości wobec innych firm poszukujących niekonwencjonalnych złóż gazu w naszym kraju. Współpraca umożliwiłaby obydwu stronom obniżenie kosztów oraz dzięki uzyskaniu efektu skali przyspieszenie prac poszukiwawczych, a co za tym idzie, procesu szacowania potencjalnych zasobów gazu ziemnego w formacjach łupkowych w Polsce. Strony memorandum mogłyby również nawiązać współpracę techniczną w ocenie perspektywiczności koncesji. Dzięki współpracy, PGNiG pozyskałoby solidnego i doświadczonego partnera biznesowego do skomplikowanego projektu poszukiwawczego. Moglibyśmy skorzystać z doświadczenia Chevrona w poszukiwaniach i wydobyciu gazu ziemnego z formacji łupkowych na całym świecie. Obie strony mogłyby skorzystać z podziału ryzyka poszukiwawczego oraz z obniżenia kosztów prac, w tym kosztów ewentualnego zagospodarowania złóż powiedział Jerzy Kurella, p.o. Prezesa Zarządu PGNiG. Cieszymy się z nawiązania współpracy z PGNiG. Liczymy na wspólne prowadzenie bezpiecznych i odpowiedzialnych poszukiwań powiedział John Claussen, Country Manager z Chevron Polska Energy Resources. Sukces poszukiwań mógłby doprowadzić do powołania wspólnej spółki, w której strony objęłyby po 50% udziałów. Spółka przejęłaby 4 koncesje w południowo wschodniej Polsce: należące do PGNiG koncesje Tomaszów Lubelski i Wiszniów Tarnoszyn oraz należące do spółki Chevron koncesje Zwierzyniec i Grabowiec. Nowa spółka zostałaby także operatorem tych koncesji i realizowałaby uzgodniony między udziałowcami program prac. Podpisanie wiążących umów spodziewane jest w 2014 roku. CIRE.PL, 12 grudnia 2013 r. Jest umowa nt. budowy węgierskiego odcinka South Stream Pomimo zastrzeżeń Komisji Europejskiej co do zgodności umów międzyrządowych w sprawie budowy Gazociągu Południowego (South Stream), Gazprom podpisuje kolejne umowy. Spółka odpowiedzialna za projekt odcinka węgierskiego, w której udziały posiada rosyjski monopolista i Węgierski Bank Rozwoju, podpisała kontrakt z konsorcjum firm odpowiedzialnych za budowę South Strona nr: 9

10 Stream na sporządzenie oceny oddziaływania środowiskowego i projektu budowy. Budowa węgierskiego odcinka gazociągu ma ruszyć w kwietniu 2015 roku, a pierwszy surowiec ma nim popłynąć na początku 2017 roku. Biznes Alert, 12 grudnia 2013 r. Irak. Uzbrojeni napastnicy zastrzelili 18 osób pracujących przy gazociągu Grupa uzbrojonych i zamaskowanych napastników zastrzeliła 18 osób pracujących przy gazociągu w Muktadii, ok. 80 km na północny wschód od Bagdadu. Zabici to 15 Irańczyków i trzech Irakijczyków. Siedem osób zostało także rannych. Do ataku doszło, gdy robotnicy pracowali przy wykopie pod gazociąg poinformował przedstawiciel władz Muktadii. Na razie nie są jasne motywy tego ataku. PAP, 13 grudnia 2013 r. PGNiG uruchomiło nową kopalnię gazu ziemnego Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo uruchomiło nową kopalnię gazu ziemnego Lisewo w rejonie Poznania. Kopalnia będzie eksploatować gaz trzema odwiertami: Komorze-3k, Lisewo-2k oraz Lisewo-1, z którego rozpoczęto właśnie testowe wydobycie gazu. To pierwszy gaz wydobywany w nowej kopalni. Złoże Lisewo, odkryte w 2011 roku, znajduje się na głębokości ok 3600 m. Jego zasoby wydobywalne określono na poziomie 990 mln m3 gazu. Początkowe wydobycie surowca z tego złoża jest planowane na poziomie 50 mln m sześc. rocznie, a planowany czas eksploatacji to 25 lat. Gaz ze złoża będzie wydobywany dwoma odwiertami; Lisewo-1k i Lisewo-2k, których pełna eksploatacja ma rozpocząć się w II kwartale 2014 roku. W odwiercie Lisewo-2k aktualnie trwają testy produkcyjne. Złoże Komorze, odkryte w 2012 roku, znajduje się na głębokości ok m. Jego zasoby wydobywalne oszacowano na ok. 340 mln m sześc. gazu. Wydobycie z tego złoża jest planowane na poziomie 12 mln m3 rocznie, a planowany czas eksploatacji to 25 lat. Gaz ze złoża będzie wydobywany otworem Komorze-3, którego pełna eksploatacja ma rozpocząć się w I kwartale 2014 roku. Wszystkie trzy odwierty są zlokalizowane na koncesjach PGNiG, których spółka jest operatorem. W ramach umowy o wspólnych operacjach spółka FX Energy posiada 49% udziałów w tym przedsięwzięciu. To kolejna kopalnia otwarta przez PGNiG w tym roku. W kwietniu pełną moc produkcyjną osiągnęła jedna z najnowocześniejszych w Europie kopalnia ropy naftowej i gazu ziemnego Lubiatów. Jest to największa inwestycja w branży wydobywczej w Polsce w ciągu ostatnich lat. Złoża Lubiatów, Międzychód, Grotów (LMG) należą do największych w Polsce. Udokumentowane zasoby wydobywalne ropy naftowej z tych złóż wynoszą ok. 7,25 mln ton, a gazu ziemnego ok. 7,3 mld m sześc. PGNiG dzięki pracy kopalni Lubiatów zwiększy krajowe wydobycie ropy naftowej i kondensatu z obecnych ok. 500 tys. ton do ok. 800 tys. ton rocznie. Wydobywany przy okazji eksploatacji ropy naftowej gaz ziemny (rocznie ok. 100 mln m sześc.) będzie wykorzystany m.in. do zasilania elektrociepłowni w Gorzowie Wielkopolskim, a także elektrociepłowni działającej na potrzeby kopalni. CIRE.PL, 13 grudnia 2013 r. 160 mln zł w drugim konkursie programu Blue Gas Polski Gaz łupkowy 13 stycznia 2014 r. rozpocznie się drugi nabór wniosków w programie Blue Gas Polski Gaz Łupkowy. Na projekty badawcze i rozwojowe związane z eksploatacją gazu ziemnego ze złóż niekonwencjonalnych Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wraz z Agencją Rozwoju Przemysłu przygotowało 160 mln zł. Celem programu Blue Gas Polski Gaz Łupkowy jest wsparcie zintegrowanych przedsięwzięć badawczo-rozwojowych, obejmujących również przetestowanie opracowanego rozwiązania w skali pilotażowej. W drugiej edycji programu finansowane będą projekty z obszaru eksploatacji gazu ziemnego z formacji łupkowych, w tym aspekty technologiczne i ekologiczne wydobycia Strona nr: 10

11 oraz zagospodarowania tego surowca. Konkurs skierowany jest do konsorcjów naukowych z udziałem przedsiębiorców. O dofinansowanie z NCBiR konsorcja mogą starać się w ramach dwóch ścieżek: gdy w konsorcjum jest obecna co najmniej jedna jednostka naukowa niebędąca przedsiębiorcą i co najmniej jeden duży przedsiębiorca oraz gdy w projekcie bierze udział co najmniej jedna jednostka naukowa niebędąca przedsiębiorcą i co najmniej jeden mikro-, mały lub średni przedsiębiorca. Łączna wartość dofinansowania NCBiR w konkursie wynosi 60 mln zł i stanowi pomoc publiczną dla przedsiębiorców, przeznaczoną na badania i rozwój. Natomiast kolejne 100 mln zł przekazane zostanie przez ARP z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców w formie pożyczek dla firm. Oferta ARP skierowana jest do dużych przedsiębiorców zaangażowanych w program. Warunkiem przyznania pożyczki jest uzyskanie na dany projekt dofinansowania z NCBiR. W drugim konkursie zniesiono minimalny oraz maksymalny budżet projektu, natomiast okres jego realizacji nie może przekroczyć 36 miesięcy. Nabór wniosków o dotacje z NCBiR potrwa od 13 stycznia do 26 lutego 2014 roku. PAP, 13 grudnia 2013 r. BP zainwestuje w gazowe złoże w Omanie Koncern BP podpisał z władzami Omanu umowę na zagospodarowanie złoża gazu Chazzan, którego zasoby są szacowane na 2,83 bln m sześc. Zgodnie z 30-letnią umową, BP zostanie operatorem projektu wydobycia gazu z pokładów o niskiej przepuszczalności (tzw. tight gas). Koncern w ramach umowy ma wykonać w ciągu najbliższych 15 lat ok. 300 odwiertów. Wydobycie ma się rozpocząć już w 2017 roku i docelowo, dobowo sięgać ponad 28 mln m sześc. gazu i 25 tys. baryłek kondensatu gazowego. Koncern zainwestuje w Omanie kwotę 16 mld USD. Rzeczpospolita, 17 grudnia 2013 r. Rosja obniża cenę gazu dla Ukrainy Rosja i Ukraina podpisały porozumienie w sprawie zniesienia ograniczeń handlowych między dwoma krajami. Prezydent Putin poinformował też o obniżeniu ceny gazu dla Ukrainy do 268,5 USD za 1000 m sześc. Dotychczas Ukraina za rosyjski gaz płaciła około 400 USD za 1000 m sześc. CIRE.PL, PAP, 17 grudnia 2013 r. Azerbejdżan. Podpisana ostateczna decyzja o inwestowaniu w Shah Deniz Konsorcjum operatorów złoża Shah Deniz w Azerbejdżanie podpisało ostateczną decyzję inwestycyjną w sprawie tego projektu. Otwiera to drogę do przyszłych dostaw gazu do Europy, zmniejszających jej zależność od Rosji. Podpisana umowa inwestycyjna obejmuje, oprócz eksploatacji Shah Deniz II, także budowę rurociągów TANAP (Trans Anatolian) i TAP (Trans Adriatic). Łączny koszt tych projektów będzie wynosił 35 mld USD powiedział prezydent Azerbejdżanu Ilham Alijew. Porozumienie zostało podpisane przez akcjonariuszy konsorcjum w tym brytyjski BP, azerski Socar, norweski Statoil i francuski Total. Statoil ogłosił jednak, że zmniejsza swój udział w konsorcjum z 25,5% do 15,5%. Decyzja podjęta przez konsorcjum Shah Deniz II to strategiczne otwarcie drzwi na większe bezpieczeństwo energetyczne Europy (...). Ten ważny krok daje UE bezpośredni dostęp do gazu z basenu Morza Kaspijskiego. Stanowi to milowy krok w dywersyfikacji naszych dostaw, z czego korzyści będą mieli europejscy obywatele i firmy oświadczył przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Barroso. Decyzja otwarcia południowego korytarza gazowego jest prawdziwym przełomem. W długim terminie, dzięki dalszemu rozszerzeniu, korytarz może mieć potencjał do zaspokojenia 20% unijnego zapotrzebowania na gaz mówił z kolei w Baku unijny komisarz ds. energii Guenther Oettinger. Shah Deniz to największe pole gazu ziemnego w Azerbejdżanie. Leży na głębokości 600 metrów pod dnem Morza Kaspijskiego u wybrzeży Azerbejdżanu, Strona nr: 11

12 70 km od Baku. Konsorcjum planuje wydobycie na poziomie 16 mld m sześc. gazu rocznie. Dostawy do Turcji mają się zacząć od 2018 r., a do Europy w 2019 r. Gaz w kierunku Europy popłynie najpierw przez południowy gazociąg kaukaski (South Caucasus Pipeline), a potem przez Turcję gazociągiem TANAP (Trans Anatolian Pipeline). Rura ma być wybudowana przez konsorcjum, w którym 51% udziałów ma Socar, po 12% Statoil i BP, 5% Total, a tureckie spółki TPAO i BOTAS 20%. Budowa gazociągu ma się rozpocząć w 2014 r. i zostać ukończona w 2017 roku. Do Europy azerski gaz dotrze gazociągiem TAP (Trans Adriatic Pipeline). Udziałowcy budujący TAP potwierdzili swój zamiar przeprowadzenia inwestycji. W skład tego konsorcjum wchodzą: Socar, Statoil, BP, Fluxys, Total, E.ON i Axpo. PAP, 17 grudnia 2013 r. Novatek z partnerami wyda 27 mld usd na inwestycje w LNG Budowa zakładu LNG na Półwyspie Jamalskim będzie kosztowała udziałowców tego projektu niemal 27 mld USD. Inwestycję w zakład, który ma przetwarzać gaz z szacowanego na 907 mld m sześc. złoża Południowo-Tambiejskiego prowadzą wspólnie: rosyjski Novatek, który ma 60% udziałów w projekcie, francuski Total 20% i chiński CNPC 20%. Zakład ma zacząć produkcję w 2017 roku, a jego docelowe roczne możliwości produkcyjne mają wynieść 16,5 mln ton LNG. Rzeczpospolita, 19 grudnia 2013 r. Strona nr: 12