PERSPEKTYWY GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PERSPEKTYWY GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE"

Transkrypt

1 Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energia PAN PERSPEKTYWY GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE Eugeniusz Mokrzycki Posiedzenie Plenarne Komitetu Problemów Energetyki Warszawa, 14 grudnia 2011 r.

2 Perspektywy gazu łupkowego w Polsce PLAN WYSTĄPIENIA 1. Wprowadzenie 2. Koncesje na poszukiwanie shale gas 3. Szacunki wielkości zasobów 4. Technologiczne i ekonomiczne zagospodarowanie gazu w łupkach 5. Podsumowanie

3 Perspektywy gazu łupkowego w Polsce Konwencjonalna skała zbiornikowa SKAŁY ZBIORNIKOWE Niekonwencjonalna skała zbiornikowa gaz zamknięty (tight gas) Niekonwencjonalna skała zbiornikowa gaz w łupkach (shale gas) gaz zamknięty (tight gas) szczelinowanie Źródło: Poprawa P., 2010a;b

4 SCHEMAT ILUSTRUJĄCY SPECYFIKĘ SKAŁY ZBIORNIKOWEJ TYPU SHALE GAS Źródło: Poprawa P., 2010b

5 PODZIAŁ ZŁÓŻ GAZU Źródło: Hadro J., 2010a;b

6 PODZIAŁ ZŁÓŻ GAZU Źródło: Hadro J., 2010a;b

7 KONWENCJONALNE ZŁOŻA GAZU Źródło: Poprawa P., 2010a

8 NIEKONWENCJONALNE ZŁOŻA GAZU Źródło: Poprawa P., 2010a

9 GŁÓWNE RÓŻNICE MIĘDZY KONWENCJONALNYMI ZŁOŻAMI GAZU ZIEMNEGO ORAZ NIEKONWENCJONALNYMI ZŁOŻAMI Z GAZEM W ŁUPKACH Źródło: Poprawa P., 2010b

10 SZACOWANE ZASOBY WYDOBYWALNE GAZU Z ŁUPKÓW Źródło: Poprawa P., 2010a;b

11 KONCESJE NA POSZUKIWANIE SHALE GAS (1) USA, Polska i Kanada najciekawsze rynki na świecie dla firm zaangażowanych w poszukiwanie i wydobycie gazu ze złóż niekonwencjonalnych, zainteresowanie gazem łupkowym w Polsce światowe firmy naftowe: ExonMobile, Chevron, Talisman, Marathon, zainteresowanie koncernów, które mają problemy z działalnością w swoich krajach: Total, Shell, E.ON Ruhrgas,

12 KONCESJE NA POSZUKIWANIE SHALE GAS (2) PKN Orlen zamiar współpracy przy poszukiwaniach i wydobyciu shale gaz z kanadyjskim koncernem EnCana, PKN Orlen odda część udziałów w swoich koncesjach na Lubelszczyźnie, a EnCana pokryje koszty prac poszukiwawczych, wydatki na wykonanie jednego pełnego odwiertu szacuje się na 15 mln USD (w ramach koncesji, każda firma musi wykonać 3 odwierty),

13 KONCESJE NA POSZUKIWANIE SHALE GAS (3) w końcu sierpnia 2011 r. jedna z firm posiadających koncesję na Pomorzu zakończyła 13-etapowy zabieg szczelinowania hydraulicznego na otworze Łubień LE-2H pierwszym horyzontalnym odwiercie poszukiwawczym w złożach łupkowych w Polsce efekt: zapalona flara, która potwierdza przypływ gazu do odwiertu, tereny poszukiwań gazu łupkowego obejmują ponad 11% powierzchni Kraju (37 tys. km 2 ).

14 KONCESJE NA POSZUKIWANIE SHALE GAS (4) PRZEDSIĘBIORSTWA PROWADZĄCE PRACE POSZUKIWAWCZO-ROZPOZNAWCZE NIEKONWENCJONALNYCH ZŁÓŻ GAZU W POLSCE Firma Liczba koncesji Firma Liczba koncesji PGNiG 15 Silurian Energy Services Sp. z o.o. 4 Marathon Oil 11 Talisman Energy Polska Sp. z o.o. 3 3 Legs Resources 9 Realm Energy International 3 Orlen Upstream 8 Eni Spa 3 Lotos 7 Silurian Sp. z o.o. 5 San Leon Energy 6 Caudrilla 2 Exxon Mobil 6 Strzelecki Energia 3 BNK Petroleum 6 Dart Energy Poland Sp. z o.o. 1 DPV Services 5 ECO ENERGY 2010 Sp. z o.o. 1 Chevron 4 Aurelian Oil & Gas Poland Sp. z o.o. 1 Ogółem 103 koncesje Źródło : URE, 2010

15 KONCESJE NA POSZUKIWANIE SHALE GAS (5) Źródło : Ministerstwo Środowiska

16 SZACUNKI WIELKOŚCI ZASOBÓW SHALE GAS (1) US Energy Information Administration 5,3 bln m 3, Wood McKenzie 1,4 bln m 3, Advanced Resources International 3 bln m 3. Prognozy opracowane na podstawie analogicznej budowy geologicznej w USA.

17 SZACUNKI WIELKOŚCI ZASOBÓW SHALE GAS (2) Szacowane zasoby shale gas, bln m 3 Europa Północna Ameryka USA 24,41 Kanada 10,99 Francja 5,10 Meksyk 19,28 Niemcy 0,23 Południowa Ameryka Holandia 0,48 Wenezuela 0,31 Norwegia 2,35 Kolumbia 0,54 Wielka Brytania 0,57 Argentyna 21,92 Dania 0,65 Brazylia 6,40 Szwecja 1,16 Chile 1,81 Polska 5,30 Urugwaj 0,59 Turcja 0,42 Paragwaj 1,76 Ukraina 1,19 Boliwia 1,36 Litwa 0,11 Afryka Pozostałe 0,54 Południowa Afryka 13,73 Azja Libia 8,21 Chiny 36,10 Tunezja 0,51 Indie 1,78 Algieria 6,54 Pakistan 1,44 Maroko 0,31 Źródło: Siemek J. i inni, 2011

18 TECHNOLOGICZNE ASPEKTY ZAGOSPODAROWANIA GAZU W ŁUPKACH (1) technologia, doświadczenie i wiedza jaką dysponują wiertnicze firmy serwisowe umożliwiają dopasowanie zoptymalizowanego układu technologicznego tak, że ingerencja w środowisko jest minimalna, technologia stosowana podczas eksploatacji shale gas nie jest nowa, proces szczelinowania hydraulicznego i wiercenia horyzontalne są praktykowane już od wielu lat.

19 TECHNOLOGICZNE ASPEKTY ZAGOSPODAROWANIA GAZU W ŁUPKACH (2) technologia wykonywania otworów poziomych zrewolucjonizowała sposób wydobycia gazu ziemnego (z 1 padu wiertniczego można wykonać 16 otworów wiertniczych), proces szczelinowania hydraulicznego polega na wtłoczeniu mieszaniny wody, piasku i substancji chemicznych do złoża gazu ziemnego w celu wytworzenia odpowiednich szczelin, na każdy zabieg szczelinowania zużywanych jest około 1-5 tys. m 3 wody,

20 TECHNOLOGICZNE ASPEKTY ZAGOSPODAROWANIA GAZU W ŁUPKACH (3) w większości przypadków do zabiegu szczelinowania nie wykorzystuje się wód powierzchniowych ani pitnych, zużyta woda w większości przypadków kierowana jest do ponownego wykorzystania, jednak po pewnym czasie staje się technologicznie bezużyteczna (proces utylizacji).

21 SZCZELINOWANIE HYDRAULICZNE Źródło: Shale Gas 2011

22 WZROST WYDOBYCIA SHALE GAS A CENY (1) spadek importu gazu LNG do USA sprawił, że światowi eksporterzy LNG (Bliski Wschód, Afryka) swoje dostawy kierują do Azji i Europy, II kwartał 2008 r. (USA) cena gazu 350 USD/1000 m 3, przy cenach gazu importowanego na poziomie 400 USD za 1000 m 3 (Polska) gaz łupkowy będzie konkurencyjny do gazu importowanego,

23 WZROST WYDOBYCIA SHALE GAS A CENY (2) styczeń 2011 r. (USA) 1000 m 3 gazu łupkowego kosztowało ponad 110 USD, listopad 108 USD jest to ok. 1/3 ceny rosyjskiego gazu dla Polski, USA poprzez technologie LNG zaczynają myśleć o dostawach gazu na rynek europejski, oferując konkurencyjne ceny.

24 WSPARCIE POSZUKIWAŃ NIEKONWENCJONALNYCH ZŁÓŻ GAZU ZIEMNEGO (1) realizacja projektu: poszukiwanie, rozpoznanie i przyszła eksploatacja gazu ziemnego ze złóż niekonwencjonalnych ogromne znaczenie energetyczne, ekonomiczne i geopolityczne, Grupa Robocza ds. Poszukiwania, Eksploatacji i Wykorzystania Niekonwencjonalnych Złóż Węglowodorów powołana przez Przewodniczącego Międzyresortowego Zespołu ds. Realizacji Polityki Energetycznej Polski do 2030 r. wypracowanie założeń określających działania, kierunek prac i odpowiedzialności w zakresie poszukiwania, eksploatacji i wykorzystania złóż węglowodorów w Polsce,

25 WSPARCIE POSZUKIWAŃ NIEKONWENCJONALNYCH ZŁÓŻ GAZU ZIEMNEGO (2) Platforma Współpracy powołana przez Departament Ropy i Gazu Ministerstwa Gospodarki, Międzynarodowy Zespół ds. Gazu Łupkowego powołany przez Ministerstwo Środowiska, Global Shale Gas Initiative (GSGI) koordynuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych; współpraca z USA, Zespół ekspertów ds. Oceny oddziaływania na środowisko przy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ); współpraca z Kanadą.

26 PODSUMOWANIE POTENCJALNE PROBLEMY (1) koszty wiercenia otworów w Polsce są znacznie wyższe niż w Europie i USA, polskie koncerny wydobywcze nie posiadają technologii niezbędnych do wydobywania shale gas na odpowiednio niskim kosztowo poziomie, problem ze sprzętem wiertniczym (brak); w 2010 r. w Europie było 88 aktywnych urządzeń wiertniczych (46 na lądzie, 42 na morzu); USA 1500, Polska 27 urządzeń, z czego tylko część prowadzi obecnie prace wiertnicze,

27 PODSUMOWANIE POTENCJALNE PROBLEMY (2) ze względu na gęstość zabudowy poszukiwania i wydobycie może okazać się trudne, wiedza na temat faktycznych zasobów jest bardzo mała zbyt mało jest wywierconych otworów, możliwy jest scenariusz, że po zainwestowaniu znaczących środków finansowych w technologie i próbne odwierty, wydobycie shale gas będzie nieopłacalne ekonomicznie,

28 PODSUMOWANIE SZANSE I KORZYŚCI (3) jest szansa na wprowadzenie trwałych zmian w polskim, jak również europejskim sektorze energetycznym, jeśli szacunki wielkości zasobów okażą się prawdziwe, polskie firmy biorące udział w eksploatacji shale gas mają szansę na osiągnięcie większego znaczenia na arenie międzynarodowej, pozyskanie najnowocześniejszych technologii zarówno do rozpoznania i wydobycia umożliwi skok technologiczny sektora wiertniczo-naftowego w Polsce, rozwój infrastruktury transportowej i przesyłowej w Kraju.

29 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

30 LITERATURA Shale Gas: Applying Technology to Solve America s Challenges, Poprawa P., 2010a: Niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego zachodnie doświadczenia oraz obecne perspektywy poszukiwań w Polsce. Konferencja w PIG-PIB Niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego w Polsce, 27 stycznia Poprawa P., 2010b: System węglowodorowy z gazem ziemnym w łupkach - północnoamerykańskie doświadczenia i europejskie perspektywy. Przegląd Geologiczny, vol. 58, nr 3, 2010, s Hadro J., 2010: Strategie poszukiwań gazu w łupkach i ich uwarunkowania ekonomicznoprawne. Konferencja w PIG-PIB Niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego w Polsce, 27 stycznia Hadro J., 2010: Strategia poszukiwań złóż gazu ziemnego w łupkach. Przegląd Geologiczny, vol. 58, nr 3, 2010, s Siemek J., Kaliski M., Rychlicki S., Janusz P., Sikora S., Szurlej A., 2011: Wpływ shale gas na rynek gazu ziemnego w Polsce. Rynek Energii. URE, 2010: Urząd Regulacji Energetyki Sprawozdanie z działalności Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w 2010 r. Warszawa, marzec 2011.

Poszukiwania i wydobycie gazu z łupków Stan projektu

Poszukiwania i wydobycie gazu z łupków Stan projektu Zdjęcie: Marathon Oil Poszukiwania i wydobycie gazu z łupków Stan projektu Organizacja Polskiego Przemysłu Poszukiwawczo-Wydobywczego 12 grudnia 2012 roku OPPPW Podstawowe informacje Związek Pracodawców,

Bardziej szczegółowo

WPŁYW SHALE GAS NA RYNEK GAZU ZIEMNEGO W POLSCE

WPŁYW SHALE GAS NA RYNEK GAZU ZIEMNEGO W POLSCE WPŁYW SHALE GAS NA RYNEK GAZU ZIEMNEGO W POLSCE Autorzy: Jakub Siemek, Maciej Kaliski, Stanisław Rychlicki, Piotr Janusz, Sylwia Sikora, Adam Szurlej ( Rynek Energii październik 2011) Słowa kluczowe: gaz

Bardziej szczegółowo

Gaz łupkowy. Polskie strategie i regulacje. Konferencja SCC, 18 listopada 2011 Perspektywy gazu niekonwencjonalnego w Polsce

Gaz łupkowy. Polskie strategie i regulacje. Konferencja SCC, 18 listopada 2011 Perspektywy gazu niekonwencjonalnego w Polsce Gaz łupkowy Polskie strategie i regulacje Konferencja SCC, 18 listopada 2011 Perspektywy gazu niekonwencjonalnego w Polsce Andrzej Szczęśniak www.naftagaz.pl Agenda 1. Polski gaz niekonwencjonalny na tle

Bardziej szczegółowo

Gaz łupkowy na Lubelszczyźnie szanse i wyzwania ORLEN Upstream Sp. z o.o. - poszukiwanie i rozpoznawanie gazu ziemnego w złoŝach niekonwencjonalnych

Gaz łupkowy na Lubelszczyźnie szanse i wyzwania ORLEN Upstream Sp. z o.o. - poszukiwanie i rozpoznawanie gazu ziemnego w złoŝach niekonwencjonalnych Gaz łupkowy na Lubelszczyźnie szanse i wyzwania ORLEN Upstream Sp. z o.o. - poszukiwanie i rozpoznawanie gazu ziemnego w złoŝach niekonwencjonalnych na terenie województwa lubelskiego. Lublin, 27 września

Bardziej szczegółowo

X POLSKO-NIEMIECKA KONFERENCJA ENERGETYKA PRZYGRANICZNA POLSKI I NIEMIEC DOŚWIADCZENIA I PERSPEKTYWY SULECHÓW, 21-22 LISTOPAD 2013

X POLSKO-NIEMIECKA KONFERENCJA ENERGETYKA PRZYGRANICZNA POLSKI I NIEMIEC DOŚWIADCZENIA I PERSPEKTYWY SULECHÓW, 21-22 LISTOPAD 2013 X POLSKO-NIEMIECKA KONFERENCJA ENERGETYKA PRZYGRANICZNA POLSKI I NIEMIEC DOŚWIADCZENIA I PERSPEKTYWY SULECHÓW, 21-22 LISTOPAD 2013 SHALE GAS, TIGHT GAS MINIONY ROK W POSZUKIWANIACH mgr inż. Aldona Nowicka

Bardziej szczegółowo

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony]

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony] ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Konsumpcja ropy naftowej per capita w [tony] 0 0,75 0,75 1,5 1,5 2,25 2,25 3,0 > 3,0 66 ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Główne kierunki handlu ropą naftową

Bardziej szczegółowo

POSZUKIWANIA GAZU Z ŁUPKÓW W POLSCE

POSZUKIWANIA GAZU Z ŁUPKÓW W POLSCE Syczyn, maj 2013 Najlepsze praktyki przyjaznego dla środowiska rozwoju gazu z formacji łupkowych Sesja IV: Blaski i cienie poszukiwań za gazem z łupków Ministerstwo Gospodarki - Warszawa, 29 października

Bardziej szczegółowo

Główne kierunki handlu ropą naftową w 2008 r. [mln ton]

Główne kierunki handlu ropą naftową w 2008 r. [mln ton] ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Główne kierunki handlu ropą naftową w [mln ton] 318.5 43.4 22.4 24.4 23.8 121.7 127.6 49.5 196.9 90.9 101.3 32.6 64.7 92.0 119.7 25.4 53.1 21.4 107.6 119.4 44.5

Bardziej szczegółowo

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2016 r. [tony]

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2016 r. [tony] Ropa: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Konsumpcja ropy naftowej per capita w [tony] 0 0,75 0,75 1,5 1,5 2,25 2,25 3,0 > 3,0 76 Ropa: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Główne kierunki handlu ropą naftową

Bardziej szczegółowo

CO WARTO WIEDZIEĆ O GAZIE Z ŁUPKÓW

CO WARTO WIEDZIEĆ O GAZIE Z ŁUPKÓW Materiał informacyjny 2 Wprowadzenie Dynamiczny wzrost wydobycia gazu niekonwencjonalnego w ostatnim dziesięcioleciu w USA doprowadził do wybuchu prawdziwej gorączki XXI wieku. Gaz wydobywany z łupków

Bardziej szczegółowo

Wydobycie gazu łupkowego w Polsce podsumowanie bieżącego etapu prac oraz ocena perspektyw na najbliższe lata

Wydobycie gazu łupkowego w Polsce podsumowanie bieżącego etapu prac oraz ocena perspektyw na najbliższe lata Wydobycie gazu łupkowego w Polsce podsumowanie bieżącego etapu prac oraz ocena perspektyw na najbliższe lata Wydobycie gazu łupkowego w Polsce podsumowanie bieżącego etapu prac oraz ocena perspektyw na

Bardziej szczegółowo

Konsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton

Konsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Konsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton Kraj 1965 1971 1981 1991 2001 2010 zmiana wobec 2010 udział w całości konsumpcji Stany Zjednoczone 552,1 730,6 735,3

Bardziej szczegółowo

Ewa Zalewska Dyrektor Departament Geologii i Koncesji Geologicznych Ministerstwo rodowiska. Lublin

Ewa Zalewska Dyrektor Departament Geologii i Koncesji Geologicznych Ministerstwo rodowiska. Lublin S h a l e g a s w r e g i o n i e l u b e l s k i m d z i a ł a n i a M Ś j a k o o r g a n u a d m i n i s t r a c j i g e o l o g i c z n e j Ewa Zalewska Dyrektor Departament Geologii i Koncesji Geologicznych

Bardziej szczegółowo

Warszawa, 13 czerwca 2017 DRO.III IK: Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Szanowny Panie Marszałku,

Warszawa, 13 czerwca 2017 DRO.III IK: Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Szanowny Panie Marszałku, Warszawa, 13 czerwca 2017 DRO.III.058.6.2017 IK: 101717 Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku, w odpowiedzi na interpelację Pana Posła Aleksandra Mrówczyńskiego

Bardziej szczegółowo

STATUS PROJEKTU POLSKI GAZ Z ŁUPKÓW perspektywa inwestorów

STATUS PROJEKTU POLSKI GAZ Z ŁUPKÓW perspektywa inwestorów STATUS PROJEKTU POLSKI GAZ Z ŁUPKÓW perspektywa inwestorów Kamlesh Parmar, Prezes Zarządu OPPPW Warszawa, listopad 2013 DRUGA EDYCJA KONFERENCJI BRANŻY POSZUKIWAWCZO- WYDOBYWCZEJ Członkowie OPPPW 2 OPPPW

Bardziej szczegółowo

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce Polityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce Paweł Pikus Wydział Gazu Ziemnego, Departament Ropy i Gazu VII Forum Obrotu 2014 09-11.06.2014 r., Stare

Bardziej szczegółowo

wiedza o gazie z łupków w Europie

wiedza o gazie z łupków w Europie Środowiskowe aspekty poszukiwań i eksploatacji niekonwencjonalnych złóż węglowodorów amerykańskie doświadczenia i europejskie wyzwania Paweł Poprawa Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytut Badawczy

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczne aspekty eksploatacji niekonwencjonalnych złóż gazu w Polsce

Ekonomiczne aspekty eksploatacji niekonwencjonalnych złóż gazu w Polsce Dr Andrzej Cylwik Ekonomiczne aspekty eksploatacji niekonwencjonalnych złóż gazu w Polsce 1. Perspektywa do roku 2020 W chwili obecnej dysponujemy mała liczbą sprawdzonych informacji, które dotyczą ekonomicznych

Bardziej szczegółowo

I N F O R M A C J A w sprawie poszukiwań gazu łupkowego w Polsce z uwzględnieniem zaangażowania w tę działalność Stanów Zjednoczonych

I N F O R M A C J A w sprawie poszukiwań gazu łupkowego w Polsce z uwzględnieniem zaangażowania w tę działalność Stanów Zjednoczonych I N F O R M A C J A w sprawie poszukiwań gazu łupkowego w Polsce z uwzględnieniem zaangażowania w tę działalność Stanów Zjednoczonych Albert Taras Departament Bezpieczeństwa Pozamilitarnego Warszawa, marzec

Bardziej szczegółowo

FREE ARTICLE. www.pmrconsulting.com. Gaz łupkowy w Polsce

FREE ARTICLE. www.pmrconsulting.com. Gaz łupkowy w Polsce FREE ARTICLE Gaz łupkowy w Polsce Wrzesień 2012 Polska jest europejskim pionierem w dziedzinie projektów poszukiwawczych gazu łupkowego i ma szansę stać się centrum rozwoju tego sektora w przyszłości.

Bardziej szczegółowo

GAZ Z ŁUPKÓW PRZYSZŁOŚĆ DLA POLSKI

GAZ Z ŁUPKÓW PRZYSZŁOŚĆ DLA POLSKI GAZ Z ŁUPKÓW PRZYSZŁOŚĆ DLA POLSKI Projekt kierunkowych założeń do ustawy o wydobywaniu węglowodorów, ich opodatkowaniu i Węglowodorowym Funduszu Pokoleń Gaz z łupków przyszłość dla Polski Już teraz Polska

Bardziej szczegółowo

Poszukiwanie gazu ze złóż łupkowych: perspektywa i inicjatywy Samorządu Województwa Pomorskiego

Poszukiwanie gazu ze złóż łupkowych: perspektywa i inicjatywy Samorządu Województwa Pomorskiego Poszukiwanie gazu ze złóż łupkowych: perspektywa i inicjatywy Samorządu Województwa Pomorskiego Małgorzata Maria Klawiter-Piwowarska 29.10.2013, Warszawa www.gazlupkowy.pomorskie.eu MAPA KONCESJI Polska

Bardziej szczegółowo

Co warto wiedzieć o gazie z łupków

Co warto wiedzieć o gazie z łupków Co warto wiedzieć o gazie z łupków CO WARTO WIEDZIEĆ O GAZIE Z ŁUPKÓW 1 Wprowadzenie Dynamiczny wzrost wydobycia gazu niekonwencjonalnego w ostatnim dziesięcioleciu w USA doprowadził do wybuchu prawdziwej

Bardziej szczegółowo

Zasoby gazu ze złóż niekonwencjonalnych - informacje ogólne i główne pojęcia

Zasoby gazu ze złóż niekonwencjonalnych - informacje ogólne i główne pojęcia ZASOBY GAZU I ROPY ZE ZŁÓŻ NIEKONWENCJONALNYCH (NATURAL GAS AND OIL FROM UNCONVENTIONAL DEPOSITS) ZARYS STANU PRAC POSZUKIWAWCZO-WYDOBYWCZYCH, PERSPEKTYWY ROZWOJU I MOŻLIWE IMPLIKACJE MIĘDZYNARODOWE (A)

Bardziej szczegółowo

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu łupkowego

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu łupkowego Środowiskowe aspekty wydobycia gazu łupkowego Małgorzata Woźnicka - Gaz łupkowy w Polsce i na Lubelszczyźnie Gaz łupkowy (shale gas) Gaz ziemny o genezie termogenicznej Niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego

Bardziej szczegółowo

Ile koncesji wydano na rozpoznawanie i eksploatację węglowodorów, które nadal obowiązują?

Ile koncesji wydano na rozpoznawanie i eksploatację węglowodorów, które nadal obowiązują? Warszawa, dnia lipca 2010 r. MINISTER ŚRODOWISKA DGiKGe- 070- / /10/AS Pan Jan Wyrowiński Przewodniczący Komisji Gospodarki Narodowej Senat Rzeczypospolitej Polskiej Odpowiadając na pismo z dnia 2 lipca

Bardziej szczegółowo

Gaz ziemny w Polsce i Unii Europejskiej

Gaz ziemny w Polsce i Unii Europejskiej Gaz ziemny w Polsce i Unii Europejskiej Gliwice, 25 września 2012 r. prof. dr hab. inż. Maciej KALISKI dr hab. inż. Stanisław NAGY, prof. AGH prof. zw. dr hab. inż. Jakub SIEMEK dr inż. Andrzej SIKORA

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz W2 Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska W2. Zasoby i zużycie gazu ziemnego w świecie i Polsce

Bardziej szczegółowo

3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych

3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych 3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych Soliński J.: Światowe rezerwy surowców energetycznych na podstawie przeglądu przedstawionego podczas 18. Kongresu Energetycznego. Energetyka, nr 2,

Bardziej szczegółowo

Strategia PGNiG wobec zagranicznych rynków gazu GAZTERM 2019

Strategia PGNiG wobec zagranicznych rynków gazu GAZTERM 2019 Strategia PGNiG wobec zagranicznych rynków gazu GAZTERM 2019 PGNiG na zagranicznych rynkach gazu Norwegia 24 koncesje, LNG Wlk. Brytania, Londyn Polska 198 koncesji wydobywczych 47 poszukiwawczych i poszukiwawczo-rozpoznawczych

Bardziej szczegółowo

OD JAKOŚCI KOMUNIKACJI DO ZAUFANIA SPOŁECZNEGO

OD JAKOŚCI KOMUNIKACJI DO ZAUFANIA SPOŁECZNEGO OD JAKOŚCI KOMUNIKACJI DO ZAUFANIA SPOŁECZNEGO RANKING STRON INTERNETOWYCH 9 KONCESJONARIUSZY I EDYCJA kwietnia 0 r. Szanowni Państwo, Przedstawiamy Państwu pierwszą edycję RANKINGU STRON INTERNETOWYCH

Bardziej szczegółowo

Doświadczenia Talisman Energy w produkcji gazu ziemnego z skał łupkowych

Doświadczenia Talisman Energy w produkcji gazu ziemnego z skał łupkowych Doświadczenia Talisman Energy w produkcji gazu ziemnego z skał łupkowych Talisman Energy Polska Sp. z o.o. Listopad, 2011 THINK SAFE. WORK SAFE. HOME SAFE. AGENDA 1. Talisman Energy przedstawienie firmy;

Bardziej szczegółowo

Czy rewolucja na rynku gazu w USA powtórzy się w Europie?

Czy rewolucja na rynku gazu w USA powtórzy się w Europie? Czy rewolucja na rynku gazu w USA powtórzy się w Europie? Wstęp Najnowszy, jeden z największych na świecie, amerykański terminal LNG w Sabine Pass w pobliżu Western Cameron Parish w stanie Luizjana budowany

Bardziej szczegółowo

Polityka państwa wobec paliwa CNG do pojazdów w Polsce na tle rozwiązań w innych krajach

Polityka państwa wobec paliwa CNG do pojazdów w Polsce na tle rozwiązań w innych krajach Polityka państwa wobec paliwa CNG do pojazdów w Polsce na tle rozwiązań w innych krajach Adam Szurlej Ministerstwo Gospodarki Kraków, 22 września 2011r. Tezy prezentacji Historia CNG, Rynek CNG; świat

Bardziej szczegółowo

GDZIE UWIĘZIONY JEST GAZ ŁUPKOWY I CZY ŁATWO GO WYDOBYĆ

GDZIE UWIĘZIONY JEST GAZ ŁUPKOWY I CZY ŁATWO GO WYDOBYĆ X Międzynarodowe Targi i Konferencja GEOLOGIA GEO - ECO - TECH GDZIE UWIĘZIONY JEST GAZ ŁUPKOWY I CZY ŁATWO GO WYDOBYĆ Grzegorz Wróbel Paweł Lis Warszawa, 24 maja 2012 r. Gdzie występuje gaz łupkowy fot:

Bardziej szczegółowo

Jak gaz łupkowy wpłynie na ceny gazu dla odbiorców? - Józef Dopke

Jak gaz łupkowy wpłynie na ceny gazu dla odbiorców? - Józef Dopke Jak gaz łupkowy wpłynie na ceny gazu dla odbiorców? - Józef Dopke WYDOBYCIE GAZU ZIEMNEGO W USA Wydobycie gazu brutto w USA [1] wynosiło 666,4 mld m 3 w 2006 roku, 698,3 mld m 3 w 2007 roku, 725,9 mld

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015. Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY.

Międzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015. Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY. Międzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015 Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY Wprowadzenie Janusz Olszowski Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa Produkcja

Bardziej szczegółowo

Doświadczenia Grupy PGNiG w działalności na rynkach krajów arabskich Rafał Oleszkiewicz

Doświadczenia Grupy PGNiG w działalności na rynkach krajów arabskich Rafał Oleszkiewicz Doświadczenia Grupy PGNiG w działalności na rynkach krajów arabskich Rafał Oleszkiewicz Dyrektor Zarządzający ds. Strategii Warszawa, Maj 2007 Agenda 1 Działalność Grupy Kapitałowej PGNiG 2 Obecność GK

Bardziej szczegółowo

Gaz łupkowy niekonwencjonalne źródło energii

Gaz łupkowy niekonwencjonalne źródło energii Gaz łupkowy niekonwencjonalne źródło energii Powiślańska Regionalna Agencja Zarządzania Energią Kwidzyn 2012 Gaz łupkowy termin stosowany w odniesieniu do gazu ziemnego, którego złoża znajdują się w drobnoziarnistych

Bardziej szczegółowo

Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA

Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA Wyniki finansowe Grupy Kapitałowej PGNiG za 12 miesięcy 2018 roku 14 marca 2019 r. Poszukiwanie i Wydobycie Udział segmentów w EBITDA Poszukiwanie i Wydobycie

Bardziej szczegółowo

Kohabitacja. Rola gazu w rozwoju gospodarkiniskoemisyjnej

Kohabitacja. Rola gazu w rozwoju gospodarkiniskoemisyjnej Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu Wydział Energetyki i Paliw MINISTERSTWO GOSPODARKI Departament Ropy i Gazu Kohabitacja. Rola gazu w rozwoju gospodarkiniskoemisyjnej

Bardziej szczegółowo

ZASOBY NATURALNE I ICH ROLA W GOSPODARCE

ZASOBY NATURALNE I ICH ROLA W GOSPODARCE Wykład: ZASOBY NATURALNE I ICH ROLA W GOSPODARCE Model wzrostu gospodarczego Zasoby naturalne Przedsiębiorczość Energia Praca, kapitał ludzki Przemysł Eksport Wzrost PKB, bogactwo Informacja Kapitał rzeczowy

Bardziej szczegółowo

Intensyfikacja poszukiwania gazu z łupków

Intensyfikacja poszukiwania gazu z łupków Strona znajduje się w archiwum. Intensyfikacja poszukiwania gazu z łupków Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA rozpoczęło kolejny etap poszukiwań gazu z łupków na południowym wschodzie Polski. 26

Bardziej szczegółowo

PRODUKCJA ZBÓŻ ŚWIAT PSZENICA

PRODUKCJA ZBÓŻ ŚWIAT PSZENICA LUTY 2013 R. PRODUKCJA ZBÓŻ ŚWIAT W lutowym raporcie Amerykańskiego Departamentu Rolnego (USDA): pszenicy w sezonie 2012/13 prognozowana jest na 6523,6 mln ton. W sezonie 2011/12 produkcja została oszacowana

Bardziej szczegółowo

Marek Narkiewicz GAZ ŁUPKOWY W POLSCE MIĘDZY GEOLOGIĄ A NADZIEJĄ

Marek Narkiewicz GAZ ŁUPKOWY W POLSCE MIĘDZY GEOLOGIĄ A NADZIEJĄ Marek Narkiewicz GAZ ŁUPKOWY W POLSCE MIĘDZY GEOLOGIĄ A NADZIEJĄ Konwencjonalne złoże ropy i gazu skały uszczeln. skały zbiornikowe 60 O C 180 O C skały macierzyste Gaz łupkowy nie ma etapu migracji i

Bardziej szczegółowo

Zapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r.

Zapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Zapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r. Ogólnopolska Konferencja

Bardziej szczegółowo

O co pytają mieszkańcy lokalnych społeczności. i jakie mają wątpliwości związane z wydobyciem gazu łupkowego.

O co pytają mieszkańcy lokalnych społeczności. i jakie mają wątpliwości związane z wydobyciem gazu łupkowego. O co pytają mieszkańcy lokalnych społeczności i jakie mają wątpliwości związane z wydobyciem gazu łupkowego. Czy szczelinowanie zanieczyszcza wody gruntowe? Warstwy wodonośne chronione są w ten sposób,

Bardziej szczegółowo

LUTY 2014 R. PRODUKCJA ZBÓŻ ŚWIAT

LUTY 2014 R. PRODUKCJA ZBÓŻ ŚWIAT LUTY 2014 R. PRODUKCJA ZBÓŻ ŚWIAT W lutowym raporcie Amerykańskiego Departamentu Rolnego (USDA): pszenicy w sezonie 2013/14 prognozowana jest na 711,9 mln ton. W sezonie 2012/13 produkcja została oszacowana

Bardziej szczegółowo

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu z łupków

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu z łupków Środowiskowe aspekty wydobycia gazu z łupków Małgorzata Woźnicka - Perspektywy gazu niekonwencjonalnego w Polsce 18 listopad 2011 r. Analiza presji na środowisko naturalne Szczelinowanie hydrauliczne,

Bardziej szczegółowo

POTENCJAŁ ZASOBOWY POLSKI W ZAKRESIE GAZU I ROPY NAFTOWEJ Z PUNKTU WIDZENIA DZIAŁALNOŚCI POSZUKIWAWCZEJ PGNIG SA

POTENCJAŁ ZASOBOWY POLSKI W ZAKRESIE GAZU I ROPY NAFTOWEJ Z PUNKTU WIDZENIA DZIAŁALNOŚCI POSZUKIWAWCZEJ PGNIG SA POTENCJAŁ ZASOBOWY POLSKI W ZAKRESIE GAZU I ROPY NAFTOWEJ Z PUNKTU WIDZENIA DZIAŁALNOŚCI POSZUKIWAWCZEJ PGNIG SA (wg stanu na październik 2013, bez obszaru szelfowego) Mapa koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ LEKCJI GEOGRAFII DLA UCZNIÓW KLASY I (ZAKRES PODSTAWOWY) SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH

SCENARIUSZ LEKCJI GEOGRAFII DLA UCZNIÓW KLASY I (ZAKRES PODSTAWOWY) SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH SCENARIUSZ LEKCJI GEOGRAFII DLA UCZNIÓW KLASY I (ZAKRES PODSTAWOWY) SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH TEMAT: Gaz z łupków wsparcie energetyczne Polski CZAS TRWANIA ZAJĘĆ 45 minut PODSTAWA PROGRAMOWA: IV etap edukacyjny

Bardziej szczegółowo

Rozwój krajowego rynku CNG na tle państw UE: szanse i zagrożenia

Rozwój krajowego rynku CNG na tle państw UE: szanse i zagrożenia Ministerstwo Gospodarki Rozwój krajowego rynku CNG na tle państw UE: szanse i zagrożenia Maciej Kaliski Piotr Janusz Adam Szurlej Departament Ropy i Gazu Paliwo gazowe CNG: ekologia, ekonomia, bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

DOBRE PRAKTYKI W ZAKRESIE PROWADZENIA PRAC WIERTNICZYCH - ETAP POSZUKIWAŃ

DOBRE PRAKTYKI W ZAKRESIE PROWADZENIA PRAC WIERTNICZYCH - ETAP POSZUKIWAŃ DOBRE PRAKTYKI W ZAKRESIE PROWADZENIA PRAC WIERTNICZYCH - ETAP POSZUKIWAŃ Magdalena Piątkowska Dyrektor Biura Operacji, ORLEN Upstream Warszawa, 4 marca 2014 r. JESTEŚMY CZĘŚ ĘŚCIĄ GRUPY PKN ORLEN Siedem

Bardziej szczegółowo

Wydobycie węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych w Argentynie 2014-10-14 03:55:50

Wydobycie węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych w Argentynie 2014-10-14 03:55:50 Wydobycie węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych w Argentynie 2014-10-14 03:55:50 2 Według amerykańskiej Agencji ds. Informacji Energetycznej (Energy Information Administration- EIA), Argentyna może

Bardziej szczegółowo

Rola gazu ziemnego w polityce energetycznej państwa

Rola gazu ziemnego w polityce energetycznej państwa MINISTERSTWO GOSPODARKI Departament Ropy i Gazu Rola gazu ziemnego w polityce energetycznej państwa Maciej Kaliski Warszawa, 27 stycznia 2010 r. Wprowadzenie Polski sektor energetyczny stoi obecnie przed

Bardziej szczegółowo

Gaz łupkowy w Polsce przegląd postępów w pracach oraz perspektyw wydobycia surowca

Gaz łupkowy w Polsce przegląd postępów w pracach oraz perspektyw wydobycia surowca Gaz łupkowy w Polsce przegląd postępów w pracach oraz perspektyw wydobycia surowca Rok 2015 pozostaje realnym terminem rozpoczęcia eksploatacji gazu łupkowego w Polsce Wydobywanie gazu łupkowego w Polsce

Bardziej szczegółowo

NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PZH

NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PZH NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PZH Krajowy Punkt Centralny ds. Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych Raport z sytuacji epidemiologicznej dotyczący NOWEJ GRYPY A(H1N1) 17.6.29 Sytuacja epidemiologiczna

Bardziej szczegółowo

Gospodarka wodna w fazie poszukiwania i eksploatacji złóż gazu

Gospodarka wodna w fazie poszukiwania i eksploatacji złóż gazu Gospodarka wodna w fazie poszukiwania i eksploatacji złóż gazu Autor: dr Małgorzata Woźnicka, kierownik Programu Hydrogeozagrożenia Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Bardziej szczegółowo

RYNEK MELASU. Aktualna sytuacja i perspektywy. XXXI Pokampanijna Konferencja Techniczno-Surowcowa

RYNEK MELASU. Aktualna sytuacja i perspektywy. XXXI Pokampanijna Konferencja Techniczno-Surowcowa RYNEK MELASU Aktualna sytuacja i perspektywy XXXI Pokampanijna Konferencja Techniczno-Surowcowa 13-15.02.2019 Plan prezentacji 1. Produkcja melasu na świecie 2. Najwięksi eksporterzy i importerzy 3. Światowe

Bardziej szczegółowo

Wykonanie stymulacji produktywności metanu w otworach Gilowice 1 i Gilowice 2H

Wykonanie stymulacji produktywności metanu w otworach Gilowice 1 i Gilowice 2H Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA Wykonanie stymulacji produktywności metanu w otworach Gilowice 1 i Gilowice 2H Projekt realizowany

Bardziej szczegółowo

Znaczenie terytorium województwa lubelskiego w ogólnopolskim projekcie rozpoznania geologicznego dla poszukiwań shale gas i tight gas

Znaczenie terytorium województwa lubelskiego w ogólnopolskim projekcie rozpoznania geologicznego dla poszukiwań shale gas i tight gas Konferencja ECOFORUM Po pierwsze środowisko Lublin, 26 27 września 2012 Znaczenie terytorium województwa lubelskiego w ogólnopolskim projekcie rozpoznania geologicznego dla poszukiwań shale gas i tight

Bardziej szczegółowo

ExxonMobil i gaz upkowy w województwie lubelskim

ExxonMobil i gaz upkowy w województwie lubelskim ExxonMobil i gaz upkowy w województwie lubelskim Lublin, 27 wrze nia 2010 r. Niniejsza prezentacja zawiera stwierdzenia dotycz ce przysz o ci. Faktyczne warunki panuj ce w przysz o ci (w tym warunki gospodarcze,

Bardziej szczegółowo

Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa.

Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. 1. Podstawowym używanym w Polsce pierwotnym nośnikiem energii jest: a) ropa naftowa

Bardziej szczegółowo

Znaczenie gazu łupkowego dla Polski i Lubelszczyzny Aspekty ekonomiczne i społeczne. Dr Stanisław Cios Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Znaczenie gazu łupkowego dla Polski i Lubelszczyzny Aspekty ekonomiczne i społeczne. Dr Stanisław Cios Ministerstwo Spraw Zagranicznych Znaczenie gazu łupkowego dla Polski i Lubelszczyzny Aspekty ekonomiczne i społeczne Dr Stanisław Cios Ministerstwo Spraw Zagranicznych Nieco historii Instalacje naftowe w Polsce, początek XX w. Nieco historii

Bardziej szczegółowo

P O L I T Y K A K O N C E S Y J N A

P O L I T Y K A K O N C E S Y J N A P O L I T Y K A K O N C E S Y J N A W Z A K R E S I E G A Z U Ł U P K O W E G O Lublin 19.09.2011 Maciej Młynarczyk Departament Geologii i Koncesji Geologicznych Ministerstwo Środowiska P L A N P R E Z

Bardziej szczegółowo

Jerzy Hadro. PETRO-KONSULT ul. Grota Roweckiego 11/6 30-348 Kraków

Jerzy Hadro. PETRO-KONSULT ul. Grota Roweckiego 11/6 30-348 Kraków 1 Jerzy Hadro PETRO-KONSULT ul. Grota Roweckiego 11/6 30-348 Kraków Niekonwencjonalne złoŝa gazu ziemnego w Polsce, styczeń 2010 ZARYS PREZENTACJI 2 1. ZłoŜa gazu niekonwencjonalnego i gazu z łupków -

Bardziej szczegółowo

Surowce energetyczne a energia odnawialna

Surowce energetyczne a energia odnawialna Surowce energetyczne a energia odnawialna Poznań 6 czerwca 2012 1 Energia = cywilizacja, dobrobyt Warszawa 11 maja 2012 Andrzej Szczęśniak Bezpieczeństwo energetyczne - wykład dla PISM 2 Surowce jako twarda

Bardziej szczegółowo

GAZ ZE ŹRÓDEŁ NIEKONWENCJONALNYCH POTENCJAŁ POSZUKIWAWCZY, DOTYCHCZASOWE DOŚWIADCZENIA mgr inż. Aldona Nowicka, mgr inż. Małgorzata Koperska PGNiG SA

GAZ ZE ŹRÓDEŁ NIEKONWENCJONALNYCH POTENCJAŁ POSZUKIWAWCZY, DOTYCHCZASOWE DOŚWIADCZENIA mgr inż. Aldona Nowicka, mgr inż. Małgorzata Koperska PGNiG SA GAZ ZE ŹRÓDEŁ NIEKONWENCJONALNYCH POTENCJAŁ POSZUKIWAWCZY, DOTYCHCZASOWE DOŚWIADCZENIA mgr inż. Aldona Nowicka, mgr inż. Małgorzata Koperska PGNiG SA Oddział Geologii i Eksploatacji, Ośrodek Regionalny

Bardziej szczegółowo

Krzysztof Tchórzewski

Krzysztof Tchórzewski Krzysztof Tchórzewski Warszawa, 28 czerwca 2016 r. BM-I-0700-69/16BM-I-0700-69/16 Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku, w odpowiedzi na interpelację Pana

Bardziej szczegółowo

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX Cennik połączeń krajowych Kierunek Taryfa Stacjonarne Komórki krajowe stacjonarne krajowe komórkowe Infolinia prefiks 800 infolinia 800 Infolinia prefiks 801 infolinia 801 Infolinia prefiksy 8010, 8015,

Bardziej szczegółowo

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r.

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r. Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia 15.04.2015 r. 1. Cennik połączeń - pełny wykaz krajów. Lp. KRAJ netto brutto 1. Afganistan 1,22 zł 1,50 zł 2. Albania 0,65 zł 0,80 zł 3.

Bardziej szczegółowo

Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków

Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków dr Małgorzata Woźnicka - 8.10.2013 r., Lublin Szczelinowanie hydrauliczne niezbędne dla wydobycia gazu ze złoża niekonwencjonalnego

Bardziej szczegółowo

Historia przemysłu naftowego w Argentynie :32:50

Historia przemysłu naftowego w Argentynie :32:50 Historia przemysłu naftowego w Argentynie 2016-03-14 14:32:50 2 Baseny sedymentacyjne, czyli miejsca, gdzie wystąpiły warunki umożliwiające powstawanie węglowodorów, są rozmieszczone w różnych częściach

Bardziej szczegółowo

03 lutego 2017 [SZCZEGÓŁOWY CENNIK POŁĄCZEŃ EURO VOIP 600]

03 lutego 2017 [SZCZEGÓŁOWY CENNIK POŁĄCZEŃ EURO VOIP 600] 03 lutego 2017 [SZCZEGÓŁOWY CENNIK POŁĄCZEŃ EURO VOIP 600] Rodzaj połączenia/usługi Cena netto w PLN za 1 minutę połączenia Cena brutto w PLN za 1 minutę połączenia Połączenie wewnątrz sieci 0,00 zł 0,00

Bardziej szczegółowo

GAZ Z ŁUPKÓW. www.naszaenergia.kujawsko-pomorskie.pl

GAZ Z ŁUPKÓW. www.naszaenergia.kujawsko-pomorskie.pl GAZ Z ŁUPKÓW www.naszaenergia.kujawsko-pomorskie.pl Co to jest gaz ziemny i gaz z łupków? Gaz ziemny to związek organiczny zaliczany do paliw kopalnych, często jego miejsca występowania związane są z występowaniem

Bardziej szczegółowo

Trendy i perspektywy rozwoju głównych gospodarek światowych

Trendy i perspektywy rozwoju głównych gospodarek światowych Trendy i perspektywy rozwoju głównych gospodarek światowych Grzegorz Sielewicz Główny Ekonomista Coface w Europie Centralnej Konferencja Pomorski Broker Eksportowy Gdynia, 12 października 2016 Gospodarka

Bardziej szczegółowo

Kierunki migracji: USA, Indie, Pakistan, Francja, RFN

Kierunki migracji: USA, Indie, Pakistan, Francja, RFN Dane statystyczne Wzrost natężenia migracji Zmiana kontekstu migracji Rozwój komunikacji: internet, skype Nowoczesny transport Koniec zimnej wojny Globalizacja Wybuch nacjonalizmów Wydarzenia polityczne

Bardziej szczegółowo

GRUPA ORLEN SPIS TREŚCI

GRUPA ORLEN SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI 1. PODSTAWA SPORZĄDZANIA ORAZ INFORMACJE O ZASADACH PRZYJĘTYCH PRZY SPORZĄDZANIU SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA Z PŁATNOŚCI NA RZECZ ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ... 3 2. ZASTOSOWANA TERMINOLOGIA...

Bardziej szczegółowo

EUROPEJSKIE PRIORYTETY W ZAKRESIE ENERGII

EUROPEJSKIE PRIORYTETY W ZAKRESIE ENERGII EUROPEJSKIE PRIORYTETY W ZAKRESIE ENERGII Prezentacja J.M. Barroso, przewodniczącego Komisji Europejskiej, na szczyt Rady Europejskiej w dniu 4 lutego 2011 r. Spis treści 1 I. Dlaczego polityka energetyczna

Bardziej szczegółowo

STAN POSZUKIWAŃ GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE

STAN POSZUKIWAŃ GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE gaz łupkowy, gaz ziemny z łupków, ochrona środowiska, prawo ochrony środowiska Marcin MAZURCZAK, Izabela SÓWKA* STAN POSZUKIWAŃ GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE Celem pracy był przedstawienie stanu wiedzy na temat

Bardziej szczegółowo

Dr hab. inż. Stanisław Nagy, prof. nzw.

Dr hab. inż. Stanisław Nagy, prof. nzw. Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu Katedra Inżynierii Gazowniczej NOWE EKOLOGICZNE TECHNOLOGIE POZYSKANIA GAZU ZIEMNEGO ZE ZŁÓŻ NIEKONWENCJONALNYCH (SHALE GAS, TIGHT GAS, CBM) Dr hab. inż. Stanisław Nagy,

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9

SPIS TREŚCI GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9 GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9 I PLANETA ZIEMIA. ZIEMIA JAKO CZĘŚĆ WSZECHŚWIATA 1. Pierwotne wyobrażenia o kształcie Ziemi i ich ewolucja 11 2. Wszechświat. Układ Słoneczny 12 3. Ruch obrotowy Ziemi i jego konsekwencje

Bardziej szczegółowo

LOTOS Petrobaltic S.A.

LOTOS Petrobaltic S.A. LOTOS Petrobaltic S.A. LOTOS Petrobaltic S.A. PLATFORMY WIERTNICZE JAKO ELEMENT MORSKIEGO 1 PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, Magdalena Jabłonowska Gdańsk, 12 kwietnia 2018 r. Magdalena Jabłonowska

Bardziej szczegółowo

Przemiany w przemyśle i usługach

Przemiany w przemyśle i usługach Przemiany w przemyśle i usługach Grupa A Ropa naftowa jest powszechnie wykorzystywanym surowcem mineralnym, szczególnie w energetyce i transporcie. Zapisz trzy inne przykłady zastosowania ropy naftowej.

Bardziej szczegółowo

Gospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej

Gospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej Gospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej Wykład I Podstawowe pojęcia i formy integracji Integracja ekonomiczna Stopniowe i dobrowolne eliminowanie granic ekonomicznych między niepodległymi państwami,

Bardziej szczegółowo

POLSKI GAZ ŁUPKOWY KOMPENDIUM WIEDZY O NIEKONWENCJONALNYCH ŹRÓDŁACH GAZU W POLSCE

POLSKI GAZ ŁUPKOWY KOMPENDIUM WIEDZY O NIEKONWENCJONALNYCH ŹRÓDŁACH GAZU W POLSCE 8-9 stycznia 2013 r. Radisson BLU Centrum Hotel ul. Grzybowska 24 Warszawa Ekspert Andrzej Sikora Przemysław Grabowski Marcin Krupa Paweł Poprawa Organizator onpromotion Public Relations Partner merytoryczny

Bardziej szczegółowo

Ekonomia wydobycia gazu z łupków

Ekonomia wydobycia gazu z łupków Ekonomia wydobycia gazu z łupków Piotr Woźniak Wstęp W poprzednich dwóch częściach serii artykułów omówione zostały procesy, które są istotne w procesie szczelinowania oraz istotnie wpływają na efektywne

Bardziej szczegółowo

LOTOS Petrobaltic S.A. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Akademia Górniczo- Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

LOTOS Petrobaltic S.A. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Akademia Górniczo- Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Ścieżka A BG-1/5 EKOŁUPKI 5 499 000 5 499 000 Przyjazne środowisku i wykonalne z ekonomicznego punktu widzenia technologie gospodarowania wodą, ściekami i odpadami przy wydobyciu gazu z łupków BG-1/6 GASLUPMIKORS

Bardziej szczegółowo

Debata: www.kgo.agh.edu.pl. Węgiel skarb czy przekleństwo dla gospodarki Polski? Aktualna sytuacja na międzynarodowych rynkach węgla kamiennego

Debata: www.kgo.agh.edu.pl. Węgiel skarb czy przekleństwo dla gospodarki Polski? Aktualna sytuacja na międzynarodowych rynkach węgla kamiennego Kraków, 11 czerwca 212 Debata: Węgiel skarb czy przekleństwo dla gospodarki Polski? Aktualna sytuacja na międzynarodowych rynkach węgla kamiennego Prof. dr hab. inż. Wiesław Blaschke dr inż. Zbigniew Grudziński

Bardziej szczegółowo

Gaz łupkowy w Polsce. Aktualny stan poszukiwań. Paliwa. Aktualizacja raportu. 16 stycznia Polska. Zasoby wydobywalne* mld m 3

Gaz łupkowy w Polsce. Aktualny stan poszukiwań. Paliwa. Aktualizacja raportu. 16 stycznia Polska. Zasoby wydobywalne* mld m 3 BRE Bank Securities 16 stycznia 2013 Aktualizacja raportu Nazwa BRE Bank Securities Paliwa Polska Zasoby wydobywalne* 346-768 mld m 3 *w oparciu o szacunki PIG 9MTP Rekomendacja Lotos 37,40 Redukuj PGNiG

Bardziej szczegółowo

WĘGIEL KAMIENNY PODSTAWOWY SUROWIEC POLSKIEJ ENERGETYKI ZASOBY GEOLOGICZNE BILANSOWE

WĘGIEL KAMIENNY PODSTAWOWY SUROWIEC POLSKIEJ ENERGETYKI ZASOBY GEOLOGICZNE BILANSOWE Fot. Lubelski Węgiel BOGDANKA WĘGIEL KAMIENNY PODSTAWOWY SUROWIEC POLSKIEJ ENERGETYKI Państwowa służba geologiczna weryfikuje zasoby Obecnie na podstawie nowych kryteriów bilansowości i kierując się perspektywami

Bardziej szczegółowo

GRUPA ORLEN SPIS TREŚCI

GRUPA ORLEN SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI 1. PODSTAWA SPORZĄDZANIA ORAZ INFORMACJE O ZASADACH PRZYJĘTYCH PRZY SPORZĄDZANIU SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA Z PŁATNOŚCI NA RZECZ ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ... 3 2. ZASTOSOWANA TERMINOLOGIA...

Bardziej szczegółowo

INSTYTUTY ŚWIECKIE W ŚWIECIE

INSTYTUTY ŚWIECKIE W ŚWIECIE INSTYTUTY ŚWIECKIE W ŚWIECIE DANE STATYSTYCZNE - Maj 2018 BADANIE WYKONANE NA KONIEC 2017 POŚRÓD CZŁONKÓW ŚKIŚ (CMIS) ŚKIŚ Światowa Konferencja Instytutów Świeckich 1 Uwagi do metody: podstawa wyników

Bardziej szczegółowo

PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE GMINY WOŹNIKI NA LATA 2012-2030

PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE GMINY WOŹNIKI NA LATA 2012-2030 05. Paliwa gazowe 5.1. Wprowadzenie... 1 5.2. Zapotrzebowanie na gaz ziemny - stan istniejący... 2 5.3. Przewidywane zmiany... 3 5.4. Niekonwencjonalne paliwa gazowe... 5 5.1. Wprowadzenie W otoczeniu

Bardziej szczegółowo

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r.

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r. Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia 17.11.2017 r. 1. Cennik połączeń - pełny wykaz krajów. Lp. KRAJ netto brutto 1. Algieria 0,29 zł 0,36 zł 2. Algieria - numery komórkowe

Bardziej szczegółowo

Aspekty środowiskowe eksploatacji gazu z łupków

Aspekty środowiskowe eksploatacji gazu z łupków Aspekty środowiskowe eksploatacji gazu z łupków Małgorzata Woźnicka - Kościerzyna, 13.01.2014 r., Gdzie ten gaz? Obudzone nadzieje, czyli amerykańska rewolucja gazowa U.S. dry gas trillion cubic feet

Bardziej szczegółowo

GAZ ŁUPKOWY W POLSCE: CZY WCIĄŻ JEST SZANSA NA SUKCES?

GAZ ŁUPKOWY W POLSCE: CZY WCIĄŻ JEST SZANSA NA SUKCES? Warszawa, 6 sierpnia 2013 r. GAZ ŁUPKOWY W POLSCE: CZY WCIĄŻ JEST SZANSA NA SUKCES? Łupki źródłem rewolucji w światowej energii ceny gazu mogą spaść nawet o 90% do roku 2022 USA dzięki łupkom osiągną samowystarczalność

Bardziej szczegółowo

Ile gazu niekonwencjonalnego może potrzebować polska gospodarka w 2023 roku?

Ile gazu niekonwencjonalnego może potrzebować polska gospodarka w 2023 roku? Ile gazu niekonwencjonalnego może potrzebować polska gospodarka w 2023 roku? Autor: Mariusz Ruszel, serwis MojeOpinie.pl Powszechnie panująca euforia związana z szacunkowymi danymi dotyczącymi ilości gazu

Bardziej szczegółowo

MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D.

MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D. MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D. Jerzy DomŜalski Gdańsk, 7 stycznia 2009 GEOLOGICZNA SEKWESTRACJA CO2 GEOLOGICZNA SEKWESTRACJA CO2 (geosekwestracja)

Bardziej szczegółowo

II Międzynarodowa Konferencja POWER RING Bezpieczeństwo Europejskiego Rynku Energetycznego. Terminal LNG

II Międzynarodowa Konferencja POWER RING Bezpieczeństwo Europejskiego Rynku Energetycznego. Terminal LNG II Międzynarodowa Konferencja POWER RING Bezpieczeństwo Europejskiego Rynku Energetycznego Terminal LNG Tadeusz Zwierzyński - Wiceprezes Zarządu PGNiG Warszawa, 1 grudnia 2006 roku Agenda 1. Co to jest

Bardziej szczegółowo