WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-IV Kraków, 10 czerwca 2015 roku Pani Janina Ćwik Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dobrej WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 186 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332), Zarządzenia Nr 56/12 Wojewody Małopolskiego z 20 lutego 2012 roku w sprawie wprowadzenia Regulaminu funkcjonowania kontroli zewnętrznej w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim oraz upoważnienia do kontroli Nr 24/2015 z 24 marca 2015 roku (znak: WP-IV ) wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Renatę Grochal - Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie przeprowadzona została w trybie zwykłym kontrola kompleksowa w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Dobrej. Kontrola została przeprowadzona 23 i 24 kwietnia 2015 roku przez zespół kontrolny w składzie: Krystyna Raczkowska - inspektor wojewódzki, nr legitymacji służbowej 5/15 przewodnicząca zespołu, Magdalena Kania - inspektor wojewódzki, nr legitymacji służbowej 44/15. Zakres kontroli obejmował ocenę realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz ocenę kwalifikacji kadry realizującej ww. zadania. Okres objęty kontrolą od 1 stycznia 2014 roku do 23 kwietnia 2015 roku. Klasyfikacja wg budżetu zadaniowego: Funkcja 13. Zabezpieczenie społeczne i wspieranie rodziny; zadanie Wspieranie rodziny; podzadanie Piecza zastępcza nad dzieckiem; działanie Nadzór nad placówkami opiekuńczo-wychowawczymi, regionalnymi placówkami opiekuńczo-terapeutycznymi i interwencyjnymi ośrodkami preadopcyjnymi. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o analizę zastanej dokumentacji oraz wyjaśnienia Pani Janiny Ćwik - Kierownika Ośrodka oraz Pani Sylwii Ryś - asystenta rodziny Kraków, ul. Basztowa 22 * tel * fax

2 W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych działalność Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dobrej w zakresie objętym kontrolą oceniam: pozytywnie z nieprawidłowościami. Ocena powyższa wynika z faktu stwierdzenia nieprawidłowości, w działalności kontrolowanej jednostki, polegających na: nierealizowaniu zapisów art. 15 ust. 4 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, tj. przekroczeniu liczby rodzin, z którymi asystent pracował w tym samym czasie, nierealizowaniu zapisów art. 176 pkt 3b ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, tj. nieorganizowaniu szkoleń i nietworzeniu warunków do działania rodzin wspierających, nierealizowaniu zapisów art. 15 ust. 1 pkt 15 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, tj. niedokonywaniu przez asystenta rodziny okresowej oceny sytuacji rodziny nie rzadziej niż co pół roku, nierealizowaniu zapisów art. 15 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, tj. niezawieraniu w planie pracy z rodziną terminów realizacji działań, nierealizowaniu zapisów art. 176 pkt 3c ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, tj. nieprowadzeniu placówek wsparcia dziennego oraz niezapewnieniu w nich miejsc dla dzieci, nierealizowaniu w pełni zapisów art. 179 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, tj. nieterminowym przedłożeniu radzie gminy rocznego sprawozdania z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej i nieprzedstawieniu potrzeb związanych z realizacją zadań z tego obszaru. Ustalenia kontroli kompleksowej: I. Podstawy formalno-organizacyjne kontrolowanej jednostki: Gmina Dobra wyznaczyła Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Dobrej do realizacji zadań wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332 ) - Uchwała Nr XIX-163/12 Rady Gminy Dobra z dnia 9 lutego 2012 r. w sprawie: wyznaczenia podmiotu właściwego dla realizacji zadań z zakresu administracji publicznej w zakresie wspierania rodzin. Ustalono, że w kontrolowanej jednostce do realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej wyznaczonych zostało 5 pracowników, tj.: Kierownik Ośrodka, asystent rodziny i pracownicy socjalni. Pracownicy socjalni posiadają aneksy do zakresów czynności, w których zapisano realizację zadań z ustawy o wspieraniu rodziny i systemu pieczy zastępczej. W wyniku prowadzenia czynności kontrolnych stwierdzono również, że w strukturze jednostki kontrolowanej nie wyodrębniono komórki realizującej zadania z pieczy zastępczej, co nie stanowi naruszenia przepisu art. 10 ust. 2 ww. ustawy. Zgodnie z art. 178 ww. ustawy Wójt Gminy Dobra upoważnił Panią Janinę Ćwik Kierownika Ośrodka do prowadzenia postępowań w sprawach z zakresu wspierania rodziny oraz wydawania w tych sprawach decyzji (Upoważnienie nr UG OR z dnia 14 maja 2012 roku). Zgodnie z zapisami art. 11 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w przypadku, gdy Ośrodek Pomocy Społecznej podjął informację o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, pracownik socjalny przeprowadzał w tej rodzinie wywiad środowiskowy, na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej. W okresie kontrolowanym przeprowadzono w takich rodzinach 10 wywiadów. 2

3 Po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego i dokonaniu analizy sytuacji rodzinnej, pracownik socjalny, jeżeli uznał za zasadne, występował do Kierownika Ośrodka z wnioskiem o przydzielenie rodzinie pomocy w formie asystenta rodziny. W okresie kontrolowanym pracownik socjalny wystąpił do Kierownika Ośrodka z wnioskiem o przydzielenie asystenta rodziny w 8 przypadkach (ponadto 2 rodzinom sąd przydzielił asystenta). Po otrzymaniu wniosku Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej przydzielał rodzinie asystenta. II. Zasoby kadrowe i kwalifikacje asystentów rodziny: W 2014 w Ośrodku zatrudnionych było 2 asystentów rodziny w wymiarze po 0,56 etatu, w tym: pierwszy zatrudniony był na czas określony od r. do r. (od r. do r. przebywał na zwolnieniu lekarskim), natomiast drugi został zatrudniony na czas określony od r. do r. W tym okresie asystenci rodziny mieli pod opieką łącznie 10 rodzin. W dniu kontroli w Ośrodku zatrudniony był 1 asystent rodziny w wymiarze 0,56 etatu, który miał pod opieką 11 rodzin, przy czym przekroczono limit rodzin przypadających na jednego asystenta, określony w art. 15 ust. 4 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. W trakcie kontroli ustalono, że asystenci rodziny posiadali kwalifikacje, zgodne z art. 12 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. W teczkach akt osobowych asystentów rodziny znajdowały się zaświadczenia, o których mowa w art.12 ust.1 pkt 2-4 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Podczas kontroli ustalono również, że w roku 2014 asystent rodziny podnosił swoje kwalifikacje w zakresie pracy z dziećmi i rodziną poprzez udział w szkoleniu pn.: Asystent rodziny zorganizowanym przez Centrum Rozwiązywania Problemów Społecznych z siedzibą w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie(termin szkolenia: r.). Ponadto w 2015 r. asystent rodziny uczestniczył w spotkaniach Grupy konsultacyjnej dla osób pracujących z dziećmi i rodziną organizowanych przez Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczną w Limanowej (terminy spotkań: r., r.). Kontrola wykazała, że praca asystenta rodziny nie była łączona z wykonywaniem obowiązków pracownika socjalnego na terenie gminy, w której praca była prowadzona, co jest zgodne z art. 17 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Ponadto, zgodnie z art. 17 ust. 4 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej asystent rodziny nie prowadził postępowań z zakresu świadczeń realizowanych przez gminę. Realizowanie zapisów art. 15 ust. 4 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332) poprzez nieprzekraczanie liczby rodzin, z którymi asystent może pracować w tym samym czasie. TERMIN REALIZACJI: Powyższe zalecenie należy zrealizować, poprzez stosowanie ww. przepisów, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. 3

4 III.Realizacja zadań własnych gminy opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny. Gmina opracowała i realizuje 3-letni gminny program wspierania rodziny na lata który został zatwierdzony Uchwałą Nr XXIII-204/12 Rady Gminy Dobra z dnia 26 czerwca 2012 r. Program zawiera diagnozę sytuacji społecznej w Gminie Dobra, analizę uwarunkowań społecznych oraz analizę czynników dysfunkcyjnych, które negatywnie wpływają na funkcjonowanie rodziny. Ponadto dokument zawiera część programową z określonym celem głównym, celami szczegółowymi, zadaniami w ramach Programu (zatrudnienie asystenta oraz współfinansowanie pobytu dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej). Określono w nim również realizatorów Programu, okres realizacji, spodziewane rezultaty oraz sposób finansowania Programu. IV. Realizacja zadań własnych gminy tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem w tym placówek wsparcia dziennego oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa; Rodzinie przeżywającej trudności Gmina zapewniała wsparcie i pomoc asystenta rodziny. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej opracował wzory dokumentów prowadzonych przez asystenta rodziny, tj.: kartę informacyjną dotyczącą rodziny; notatkę służbową; analizę wstępną sytuacji rodziny; analizę wyposażenia mieszkania rodziny; analizę sytuacji zdrowotnej członków rodziny; analizę sytuacji wychowawczej dziecka; analizę sytuacji szkolnej dziecka; wstępną ocenę sytuacji rodziny; plan pracy z rodziną; sprawozdanie półroczne z pracy asystenta w środowisku rodziny; opinię o rodzinie wydaną na potrzeby innych instytucji; rejestr wydanych opinii na potrzeby innych instytucji; miesięczny dziennik pracy asystenta rodziny; kartę pracy asystenta rodziny; prośbę o przyjęcie dziecka do placówki wsparcia dziennego; wniosek o ustanowienie rodziny wspierającej. W okresie objętym kontrolą Gmina zapewniała rodzinom przeżywającym trudności opiekuńczo-wychowawcze dostęp do specjalistycznego poradnictwa. Specjaliści świadczyli usługi w Punkcie Konsultacyjnym przy Centrum Medycznym w Dobrej w następujących terminach: psycholog (w pierwszy i trzeci poniedziałek miesiąca w godz ), terapeuta uzależnień (w drugi i czwarty poniedziałek miesiąca w godz ). Psycholog udzielił wsparcia 17 rodzinom, porady dot. niewydolności wychowawczej, problemu alkoholowego, przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Z porad terapeuty uzależnień skorzystało 7 rodzin z problemem alkoholowym. Ww. specjaliści zatrudnieni byli na umowę zlecenie i finansowani z Funduszu Alkoholowego. 4

5 Ponadto poradnictwa udzielali: lekarz psychiatra w Centrum Medycznym w Dobrej (w poniedziałki w godz ), pedagog szkolny (konsultacje, spotkania z rodzicami udzielane w placówkach oświatowych na terenie Gminy Dobra, w zależności od potrzeb), pracownicy socjalni (informacje, porady telefoniczne w GOPS Dobra, w godzinach pracy Ośrodka tj.: w poniedziałki w godz , od wtorku do piątku w godz ), Radca Prawny w budynku Urzędu Gminy Dobra (w poniedziałki w godz , środy w godz , czwartki w godz ). W okresie objętym kontrolą z konsultacji i porad prawnych skorzystało 10 rodzin objętych pracą asystenta rodziny. Z uwagi na nieprowadzenie przez Radcę Prawnego danych statystycznych, nie określono ogólnej ilości porad udzielonych mieszkańcom Gminy. Rodziny objęte pomocą asystenta na bieżąco korzystały z pomocy pracowników socjalnych. Ponadto z poradnictwa specjalistycznego mogły korzystać rodziny z trudnościami opiekuńczo-wychowawczymi z terenu Gminy Dobra (pracownicy socjalni informowali rodziny o możliwości skorzystania z usług specjalistów świadczących pomoc na terenie Gminy). Pedagog szkolny objął pomocą 38 uczniów mających problemy z nauką. b) formy pracy z rodziną; Od 1 stycznia 2014 r. do dnia kontroli praca z rodziną prowadzona była w szczególności w formie: konsultacji i poradnictwa specjalistycznego (psycholog 17 rodzin, terapeuty uzależnień 7 rodzin, Radca Prawny 10 rodzin, pedagog szkolny 38 uczniów), pomocy prawnej, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego. Pomoc i konsultacje prawne świadczone były przez Radcę Prawnego zatrudnionego na umowę zlecenie przez Urząd Gminy w Dobrej i dot. sporządzania pism procesowych, wniosków o alimenty, o podwyższenie alimentów, o ustalenie ojcostwa. c) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających; Podczas kontroli ustalono, że na terenie Gminy podejmowano działania w celu tworzenia warunków do rozwoju rodzin wspierających. Z wyjaśnień Kierownika Ośrodka, uzyskanych podczas kontroli wynika, że pracownicy socjalni informują rodziny z trudnościami opiekuńczo-wychowawczymi o możliwości skorzystania z pomocy rodziny wspierającej oraz przeprowadzają rozmowy z potencjalnymi kandydatami na rodziny wspierające. Pani Kierownik poinformowała również, że z uwagi na brak zainteresowania rodzin, w których występują problemy opiekuńczo-wychowawcze, pomocy w postaci przydzielenia rodziny wspierającej, a z drugiej strony brak osób chętnych do podjęcia się roli pełnienia funkcji rodziny wspierającej, pomoc w ww. formie nie była świadczona. Ponadto w Gminie Dobra rodziny objęte wsparciem asystenta korzystają ze wsparcia najbliższej rodziny. W dokumentach prowadzonych przez pracowników socjalnych brak notatek służbowych potwierdzających prowadzenie działalności informacyjnej w środowisku. Realizowanie zapisów art. 176 pkt 3b ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332) poprzez organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających oraz dokumentowanie podejmowanych działań. TERMIN REALIZACJI: Powyższe zalecenie należy zrealizować, poprzez stosowanie ww. przepisów, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. 5

6 d) Prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci; Na terenie Gminy nie funkcjonowały placówki wsparcia dziennego. W Gminnym Programie Wspierania Rodziny na lata nie określono potrzeb w tym zakresie. Z analizy dokumentacji prowadzonej w Ośrodku wynika, że na terenie gminy działalność prowadziły dwie świetlice środowiskowe - w Jurkowie i w Przenoszy. Wchodzą one w struktury Gminnego Ośrodka Kultury w Dobrej. Uchwałą nr XXXVI-324/13 Rady Gminy Dobra z dnia 8 lipca 2013 r. w sprawie zmiany Statutu Gminnego Ośrodka Kultury w Dobrej wprowadzono następujące zmiany: Gminny Ośrodek Kultury w Dobrej prowadzi świetlice środowiskowe w Jurkowie i Przenoszy, których celem jest zapewnienie opieki wychowawczej, tworzenia warunków do nauki własnej i pomocy w nauce, rozwijanie zainteresowań i uzdolnień wychowanków, a ponadto łagodzenie niedostatków wychowawczych w rodzinie i eliminowanie zaburzeń wychowawczych. Koszty związane z realizacją ww. zadania pokrywane były z Funduszu Alkoholowego. Świetlice czynne były od poniedziałku do piątku w godzinach: (w Przenoszy) oraz w godzinach od (w Jurkowie). Średnia liczba dzieci i młodzieży korzystających ze świetlic w ciągu roku wynosiła 40. Podczas kontroli Pani Kierownik Ośrodka poinformowała, że oprócz ww. świetlic w Gminie funkcjonują świetlice przyszkolne, w których organizowane są zajęcia świetlicowe oraz koła zainteresowań. W związku z tym, że obszar Gminy jest rozległy liczba uczniów dowożonych do szkół jest wysoka. W oczekiwaniu na lekcje oraz powrót do domu dzieci i młodzież korzystają z tych form wsparcia. Podczas kontroli ustalono, że nie były to placówki wsparcia dziennego, o których mowa w art. 176 pkt 3c ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Realizowanie zapisów art. 176 pkt 3c ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 roku, poz. 332) poprzez prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci. TERMIN REALIZACJI: Powyższe zalecenie należy zrealizować, w terminie do 1 stycznia 2016 roku. e) inne zadania realizowane przez gminę; Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Dobrej nie realizował w pełni zadania określonego w art. 179 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Wójt Gminy Dobra, za pośrednictwem Kierownika GOPS, złożył Radzie Gminy Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i pieczy zastępczej za 2014 r. dopiero 9 kwietnia 2015 r. (nieterminowo) oraz bez przedstawienia potrzeb związanych z realizacją ww. zadań Gmina sporządzała sprawozdania rzeczowo-finansowe z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywała je Wojewodzie Małopolskiemu, w wersji elektronicznej z zastosowaniem systemu teleinformatycznego. Sprawozdania za I i II półrocze 2014 roku zostały przekazane zgodnie z 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sprawozdań rzeczowo-finansowych z wykonywania zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Realizowanie w pełni zapisów art. 179 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332), tj. terminowe składanie radzie gminy rocznego sprawozdania z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz przedstawianie potrzeb związanych z realizacją zadania. 6

7 TERMIN REALIZACJI: Powyższe zalecenie należy zrealizować, poprzez stosowanie ww. przepisów, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. V. Wspieranie rodziny: Rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych Gmina zapewniała wsparcie, polegające na: analizie sytuacji rodziny i środowiska rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinie (poprzez dokładną diagnozę i analizę sytuacji rodzinnej, mieszkaniowej, zawodowej, finansowej, zdrowotnej, szkolno wychowawczej dzieci) 11 rodzin, wzmacnianiu roli i funkcji rodziny (poprzez wzmacnianie autorytetu członków rodziny i pomoc we wprowadzaniu zasad funkcjonowania rodziny) 11 rodzin, rozwijaniu umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziny (poprzez wzmacnianie zdolności wychowawczych rodziców, naukę organizacji czasu wolnego oraz obowiązków domowych, motywowanie rodziców do monitorowania sytuacji szkolnej dzieci) 11 rodzin, podnoszeniu świadomości w zakresie planowania oraz funkcjonowania rodziny (przeprowadzanie rozmów nt. świadomego macierzyństwa, poradnictwo i trening w zakresie gospodarowania budżetem domowym) 11 rodzin, pomocy w integracji rodziny (motywowanie do korzystania z ofert kulturalnych Gminy, zajęć pozalekcyjnych oferowanych przez szkoły, kluby sportowe, Gminny Ośrodek Kultury w Dobrej) 11 rodzin, przeciwdziałaniu marginalizacji i degradacji społecznej rodzin (przez wskazywanie i kierowanie do ośrodków zajmujących się pomocą psychologiczną, terapią rodzinną, motywowanie do podjęcia terapii uzależnień, wskazywanie prawidłowych postaw moralnych i społecznych) 11 rodzin. Podczas kontroli ustalono także, że rodziny z terenu Gminy Dobra otrzymywały pomoc i wsparcie poprzez działania instytucji i podmiotów działających na rzecz dziecka i rodziny, tj.: Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Limanowej, Sądu Rodzinnego w Limanowej, kuratorów sądowych, Policji, służby zdrowia, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Limanowej, świetlic środowiskowych oraz placówek oświatowych działających na terenie Gminy. Podczas kontroli ustalono, że kontrolowana jednostka prowadziła monitoring sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej zamieszkałego na terenie Gminy, poprzez wizyty pracowników socjalnych w środowisku. Rodziny zostały objęte pracą socjalną. Pracownicy socjalni kierowali rodziny do specjalistów. Ponadto współpracowali z kuratorami społecznymi oraz ze szkołami, do których uczęszczały dzieci. W przypadkach, kiedy rodzina miała założoną Niebieską Kartę współpracowano z zespołem interdyscyplinarnym. VI. Zadania realizowane przez asystenta rodziny. W okresie objętym kontrolą asystenci rodziny opracowali i realizowali plan pracy z 10 rodzinami we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym (ponadto 1 rodzina została objęta wsparciem asystenta w marcu 2015 r. i plan pracy był w opracowaniu). Opracowane przez asystentów plany pracy z rodziną określały zakres działań mających na celu przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych oraz przewidywane efekty pracy z rodziną, jednak nie zawierały terminów realizacji działań, o których mowa w art. 15 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. 7

8 W okresie objętym kontrolą asystenci rodziny udzielali pomocy rodzinom w zakresie: poprawy ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego 10 rodzin, rozwiązywania problemów socjalnych 10 rodzin, rozwiązywania problemów psychologicznych 8 rodzin, rozwiązywania problemów wychowawczych z dziećmi 7 rodzin, poszukiwania, podejmowania i utrzymywania pracy zarobkowej 9 rodzin, wspierania aktywności społecznej rodzin (10 rodzin), motywowania członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych (8 rodzin). Ponadto asystenci rodziny podejmowali następujące działania: udzielali wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych (przez motywowanie do współpracy z pedagogiem szkolnym, udziału w zajęciach logopedycznych i świetlic środowiskowych, spotkań z psychologiem i pedagogiem w Centrum Medycznym w Dobrej i Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej 9 rodzin, prowadzili indywidualne konsultacje wychowawcze dla rodziców i dzieci 10 rodzin, prowadzili indywidualne konsultacje wychowawcze dla dzieci 6 rodzin. Konsultacje często odbywały się z udziałem psychologa lub pedagoga. W okresie objętym kontrolą Ośrodek sporządził 10 opinii na wniosek Sądu Rejonowego w Limanowej. Opinie dotyczyły głównie współpracy asystentów z rodziną. Sąd przydzielił rodzinie asystenta w 2 przypadkach. Podczas kontroli ustalono również, że asystent podejmował działania interwencyjne i zaradcze w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin. Działania takie podjęto w jednej rodzinie. Po informacji przekazanej przez asystenta rodziny, współpracując z Policją i pogotowiem ratunkowym, po wydaniu dyspozycji Sądu Rodzinnego, przeprowadzono interwencję w rodzinie, w której małe dzieci (5 i 6 lat), pod nieobecność matki, pozostawały przez kilka dni pod opieką nietrzeźwego ojca, podejrzanego o stosowanie przemocy. W wyniku podjętych działań dzieci zostały oddane pod tymczasową opiekę babci, natomiast do Sądu Rodzinnego przesłano informację dotyczącą rodziny. Asystenci rodziny pracując z 9 rodzinami, w których dochodziło do przemocy domowej, współpracowali z zespołem interdyscyplinarnym i uczestniczyli w spotkaniach grupy roboczej, w celu udzielenia rodzinie kompleksowej pomocy. Asystenci współpracowali z jednostkami administracji samorządowej, organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny tj.: szkoły podstawowe, gimnazja, przedszkola funkcjonujące na terenie Gminy Dobra, Centrum Medyczne w Dobrej, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Limanowej, radca prawny w Urzędzie Gminy, Gminny Ośrodek Kultury, świetlice środowiskowe, policja, zespół kuratorski, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Limanowej. Podczas kontroli ustalono także, że asystenci rodziny nie dokonywali okresowej oceny sytuacji rodziny, zgodnie z obowiązującymi przepisami, czyli nie rzadziej niż co pół roku. Analiza dokumentacji wykazała przekroczenia terminów w 10 przypadkach. Realizowanie zapisów art. 15 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332) poprzez zawieranie w planie pracy z rodziną terminów realizacji działań. 8

9 TERMIN REALIZACJI: Powyższe zalecenie należy zrealizować, poprzez stosowanie ww. przepisów, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Realizowanie zapisów art. 15 ust. 1 pkt 15 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332), poprzez dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny nie rzadziej niż co pół roku przez asystenta rodziny. TERMIN REALIZACJI: Powyższe zalecenie należy zrealizować, poprzez stosowanie ww. przepisów, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. VII.Dzieci z terenu gminy umieszczone w pieczy zastępczej. Z danych pozyskanych podczas kontroli wynika, że 1 dziecko z terenu kontrolowanej gminy umieszczono w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego oraz 2 dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej (rodzina zastępcza spokrewniona). Z ustaleń kontrolnych wynika, że ponieważ rodzina wychowanka umieszczonego w placówce odmówiła współpracy z asystentem rodziny nie współpracowano z placówką opiekuńczo-wychowawczą. Po osiągnięciu pełnoletności przez wychowanka, powrócił on do rodziny biologicznej, która wówczas wyraziła zgodę na wsparcie w formie asystenta, ze względu na małoletnie rodzeństwo wychowanka. Ośrodek Pomocy Społecznej monitorował sytuację ww. wychowanka poprzez wizyty asystenta w środowisku. W trakcie czynności kontrolnych stwierdzono również, że w przypadku dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej praca z rodziną nie była prowadzona ze względu na brak możliwości współpracy (problem alkoholowy, matka przebywa poza terenem Gminy, nie interesuje się losem dzieci i nie podejmuje działań zmierzających do przejęcia opieki nad dziećmi). Asystenci rodziny współpracowali z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie i informowali o niemożliwości podjęcia współpracy z rodzicami biologicznymi dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej. Z pisemnych wyjaśnień asystenta rodziny wynika, że rodziny, których dzieci przebywały w pieczy zastępczej nie wyrażały zgody na współpracę z Ośrodkiem. Rodziny zostały objęte pracą socjalną pracownika socjalnego. Ustalenia z kontroli, w zakresie oceny realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz oceny kwalifikacji kadry realizującej ww. zadania zawarte zostały w projekcie wystąpienia pokontrolnego, do którego nie wniosła Pani zastrzeżeń. Pouczenie Informuję, iż na podstawie art. 197d ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332) przysługuje Pani uprawnienie do złożenia zastrzeżeń do zaleceń pokontrolnych, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie, na gruncie art. 197d ust. 4 i 5 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej jest Pani zobowiązana: 1) w przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków, 9

10 2) w przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych zastrzeżeń. Z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr Renata Grochal Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Wójt Gminy Dobra 10