Wyniki ankiety ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami

Transkrypt

1 Wyniki ankiety ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami 1 S t r o n a

2 Współpraca szkolnictwa zawodowego z przemysłem jest kluczem do solidnego przygotowania kadr rozwijającej się gospodarki. Ankieta przeprowadzona w całej Polsce wśród szkół zawodowych, ukazuje słabe i mocne strony relacji z pracodawcami. Edukacja dla Przemysłu - EDP-Meritis jako podmiot realizujący wspieranie integracji pomiędzy szkolnictwem zawodowym, firmami oraz instytucjami państwowymi, przeprowadził i dokonał analizy ankiety dla szkól. Co sądzą i czego oczekują od pracodawców polskie szkoły zawodowe? Na jakim poziomie funkcjonuje współpraca szkół kształcących zawodowców z firmami? Na te pytania staraliśmy się uzyskać odpowiedź w naszej ankiecie. Jednym z głównych celów kształcenia zawodowego jest przygotowanie kadr dla gospodarki. Zapytaliśmy przedstawicieli szkół zawodowych czy znają zasady rekrutacji do firm i wymagania dotyczące umiejętności zawodowych oczekiwanych przez pracodawców. Wyniki ankiety wykazały, iż 47% szkół odpowiedziało na te pytanie przecząco. Reforma kształcenia zawodowego w Polsce przeprowadzona w 2012 roku jasno określiła umiejętności absolwentów w danych zawodach, ale jak wynika z przeprowadzonej ankiety szkołom brakuje kontaktu z pracodawcami, którzy osobiście przekazaliby uczniom informacje o wymaganiach jakie stawiają swoim przyszłym pracow nikom oraz sposobie rekrutacji do konkretnych firm. W odpowiedziach padają sugestie, aby pracodawcy odwiedzali ostatnie klasy w szkole przed zakończeniem roku szkolnego i przedstawiali im ofertę oraz wymagania dotyczących ich przyszłej pracy. Od strony szkół padają głosy, iż oczekują od pracodawców również położenia większego nacisku na przekazywanie informacji dotyczących wymagań i rekrutacji do firmy w czasie odbywania przez uczniów praktyk zawodowych. Niemniej szkoły, które udzieliły twierdzącej odpowiedzi organizują u siebie Fora zawodoznawcze, na których pracodawcy dzielą się informacjami dotyczącymi oczekiwań od przyszłych pracowników. Do najważniejszych umiejętności zaliczają: kompetencje i umiejętności w zakresie wyuczonego i później wykonywanego zawodu, kompe tencje społeczne, znajomość języka obcego, punktualność, solidność, umiejętności organizacyjne oraz zaangażowanie w wykonywanie swojego zawodu. Ważnym aspektem podczas pisania programu stażu i praktyki zawodowej jest, aby został w nim umieszony zapis odnośnie informowania uczniów o wymaganiach i sposobie rekrutacji do firmy w których odbywają oni staż lub praktykę zawodową. Szkoły zapraszają specjalistów zajmujących się rekrutacją do firm oraz we współpracy z przedsiębiorstwami przygotowują zajęcia z pod staw przedsiębiorczości lub prowadzenia i podejmowania działalności gospodarczej. 2 S t r o n a

3 CZY SZKOŁY ZNAJĄ ZASADY REKRUTAC J I DO FIRM I WYM AGAŃ DOTYCZĄC YC H UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWYCH OCZEKIWANYCH PRZEZ PRACODAWCÓW? nie 47% tak 53% 3 S t r o n a

4 Optymizmem napawa odpowiedź na pytanie dotyczące tego, czy szkoły zawodowe współpracują z pracodawcami. Jak wynika z przeprowadzonej ankiety 96% szkół zawodowych uczestniczących w ankiecie twierdząco odpowiedziało na postawione pytanie. W większości przypadków szkół, które znalazły się w pozostałych 4% znajdują się te, które zostają zamykane ze względu na zmianę organizacji, bądź ze względu na niż demograficzny lub małe zainteresowanie oferowanej przez nie oferty dydaktycznej. Współpraca opiera się na organizacji staży i praktyk zawodowych u pracodawców. Klasy patronackie, wycieczki zawodoznawcze oraz doposażanie bazy techno-dydaktycznej szkół są to równie popularne odpowiedzi. W wielu szkołach istnieję programy stypendialne dla uczniów oferowane przez firmy, pokazy nowoczesnego sprzętu organizowane przez przedstawicieli przedsiębiorstw oraz konkursy zawodoznawcze organizowane wspólnie z pracodawcami. CZY PAŃSTWA SZKOŁA WSPÓŁPRACUJE Z PRACODAWCAMI? nie 4% tak 96% 4 S t r o n a

5 Kolejnym postawionym przez nas pytaniem było: Czego oczekiwalibyście Państwo od pracodawców? Ilość i różnorodność uzyskanych odpowiedzi pozwala stwierdzić, iż jest wiele do zrobienia w Polsce w tej materii. Szkoły zawodowe oczekują od pracodawców większego zaangażowania w kształcenie uczniów podczas odbywania przez nich staży i praktyk zawodowych. Przydzielania uczniom zadań wymagających większych umiejętności zawodowych oraz tych wynikających z programu stażu/praktyki ustalonego wspólnie z pracodawcą, który spełni jednocześnie zapisy wynikające z podstawy programowej oraz możliwości firmy, do której kierowany jest uczeń. Szkoły chciałyby, aby pracodawcy organizowali kursy kwalifikacyjne i specjalistyczne lub sponsorowali takowe. Wiele szkół wyraża chęć zorganizowania w swoich murach klas patronackich firm. Szkoły nie zapominają również o nauczycielach przedmiotów zawodowych, którzy powinni mieć możliwość rozszerzania i uzupełniania swojej wiedzy teoretycznej i praktycznej na szkoleniach organizowanych przez firmy. Oczekiwania szkolnictwa zawodowego wobec pracodawców dotyczą również większego zaangażowanie się w życie szkoły. Odwiedzin w szkole, promocji zawodów, udział w uroczystościach szkolnych, uczestniczenia w pracach związanych z ustalaniem programów nauczania, motywowaniu uczniów na nauki oraz budowania wzajemnych relacji pomiędzy firmą, a uczniem. Szkoły oczekują również większej współpracy z przemysłem przy organizacji zewnętrznych egzaminów zawodowych. Z przekazanych odpowiedzi jasno wynika, iż oczekiwania jakie mają szkoły zawodowe wobec pracodawców zależą od stopnia ich dotychczasowej współpracy. Szkoły silniej współpracujące dotychczas z przemysłem stawiają większe wymagania odnośnie firm. Wynika to oczywiście również z sytuacji gospodarczej regionu, w którym znajduje się szkoła. Tam gdzie bezrobocie jest niskie i brakuje specjalistów do pracy łatwiej szkołom współpracować z przemysłem. Z przeprowadzonej ankiety wiemy, iż na terenach gdzie bez pracy pozostaje wielu ludzi współpraca pomiędzy szkołami, a firmami układa się gorzej, choć szkoły starają się poprawić ten stan rzeczy. Zapytaliśmy również szkoły o to czy mają problemy z naborem na określone zawody lub czy mają więcej kandydatów na nie, niż miejsc. Z przeprowadzonej analizy wynika, iż nie ma zawodów na które nabór jest pewny lub nie. Gdzie w jednych regionach kraju jeden zawód cieszy się dużą popularnością, w innych jest problem naboru na niego. Od razy przychodzi na myśl konieczność przeprowadzania analiz rynkowych przy wprowadzaniu oferty edukacyjnej szkół. Nie ulega wątpliwości, iż tam gdzie szkoła silniej współpracuje z pracodawcami nabór jest lepszy, a i wyniki uzyskiwane przez uczniów zadowalające. Zaangażowanie pracodawców w promocję szkoły, możliwości i korzyści wynikające ze współpracy dla uczniów pozwalają tym placówką przekonać do siebie gimnazjalistów i ich rodziców. Ankiety ukazują również istotną rolę organów prowadzących szkoły. Odpowiednie przez nich planowanie szkolnictwa zawodowego w regionie i współprace z regionami ościennymi. Z ankiet jednoznacznie wynika, iż organizacja dwóch szkół kształcących w tych samych zawodach na obszarze o małym zaludnieniu nie sprzyja każdej z nich. Organizowanie kształcenia zawodowego w szkole powinno opierać się o ścisłą analizę rynku, możliwości szkoły zarówno odnośnie bazy dydaktycznej oraz możliwości kadrowych. 5 S t r o n a

6 Niezależnie od tego w jakim zakresie szkoły zawodowe współpracują obecnie z pracodawcami, 97% z ankietowanych szkół wyraziło chęć do jeszcze większej współpracy z pracodawcami. Ukazuje to pozytywne nastawianie szkół do przemysłu. Wiele szkół ma nadzieję na kontynuację projektów modernizujących szkolnictwo zawodowe lub powstanie nowych w obecnym okresie programów unijnych. CZY PAŃSTWA SZKOŁA BYŁABY SKŁONNA DO JESZCZE WIĘKSZEJ WSPÓŁPRACY Z PRACODAWCAMI W CELU OBUPÓLNYCH KORZYŚCI? nie 3% tak 97% 6 S t r o n a

7 Na koniec zapytaliśmy o formy współpracy jakimi zainteresowane są szkoły zawodowe z pracodawcami. Niewątpliwie szkoły chciałyby uzyskiwać od firm materiały dydaktyczne do kształcenia zawodowego. Aby dobrze przygotować absolwentów zgodnie z oczekiwaniami pracodawców nauczyciele przedmiotów zawodowych muszą mieć dostęp do specyfikacji i materiałów szkoleniowych, którymi dysponują firmy w danej branży, oczywiście z uwzględnieniem tajemnicy handlowej. Organizacja wycieczek zawodoznawczych i tworzenie klas patronackich to bardzo często deklarowane przez szkoły zawodowe formy przyszłej współpracy z pracodawcami. Najmniej oczekiwanymi formami współpracy są szkoleniowe rady pedagogiczne, doradztwo zawodowe oraz pomoc przy organizacji zewnętrznych egzaminów zawodowych. Jakimi formami współpracy z pracodawcami zainteresowane są szkoły zawodowe w Polsce? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 85% 81% 72% 68% 66% 65% 62% 52% 38% 34% 34% 10% 7 S t r o n a

8 Podsumowanie Współpracy szkolnictwa zawodowego w Polsce jest ważnym elementem pracy szkoły. Wymaga ona jednak znacznej poprawy. Ważnym aspektem jest większy kontakt szkoły z pracodawcą. Informowanie przez firmy o sposobie rekrutacji oraz wymagań dotyczących absolwenta szkoły jest tu kluczową sprawą. Szkoły współpracują z firmami na różnych płaszczyznach. Porządane jest to, aby szkoły dzieliły się pomiędzy sobą doświadczeniami wspópracy z przemysłem. Szczególnie zważywszy na fakt, iż wiekszość z nich deklaruje chęć jęszcze większej współpracy. W ankiecie ukazany jest problem właściwego planowania i promowania kształcenia zawodowego w Polsce. Szkoły najchetniej współpracowałyby z fimami przy opracowywaniu materiłałów dydaktycznych z którymi nauczyciele przedmiotów zawodowych pracują na zajęciach. Istotną rolę powinny odgrywać wycieczki zawodoznawcze oraz klasy patronackie. Kursy specjalistyczne, promocja zawodów, wzbogacanie bazy dydaktycznej, wspólne opracowywanie programów staży i praktyk oraz przeprowdzania analizy zapotrzebowania na konkretne zawody są dziąłniami oczekiwanymi przez szkóły od pracodawców w najbliższym czasie. Szkóły czekają również na pracodawców, kórzy angażują się w proces egzaminowania, szkoleniowe rady pedagogiczne oraz doradztwo zawodowe. Choć z tymi dziłaniami szkoły starają się poradzić we własnym zakresie rozumiejąc problemy organizacyjne firm w tym zakresie. Akieta jednoznacznie ukazała, iż szkolnictwo zaowodowe w Polsce jest pozytywnie nastawione do współpracy z pracodawcami, gdyż bez ich udziału nie uzyskają zamierzonych efektów kształcenia. Edukacja dla Przemysłu EDP Meritis również chce mieć swój udział w integracji firm ze szkolnictwem zawodowym przy współprcy instytucji państwowych, aby wszystkie oczekiwania przedstawione w ankiecie zostały zrealizowane. 8 S t r o n a