METRA HIT 16 I / L / T Multimetr cyfrowy z linijką analogową

Transkrypt

1 Instrukcja obsługi METRA HIT 16 I / L / T Multimetr cyfrowy z linijką analogową z opcją pomiaru izolacji 9/5.06

2 METRA HIT 16 I/L METRA HIT 16 T (1) (5/5a) (2) (3/3a) (4/4a) (5/5b) (2) (3) (6) (8) (8) (7) max. 600 V (7a) max. 600 V (9)(10) (11) (12) (20) (19) (18) (13) (17) (16) (15) (14) 2 GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH

3 Opis urządzenia (1) LCD rozdział 4 (2) ON OFF: klawisz służący do włączania i wyłączania urządzenia rozdział 2 (3) DATA MIN/MAX: Klawisz do zapisywania wyników pomiarów i wartości MIN/MAX rozdział 5 + rozdział 6 (3a) 500V 1000V: Klawisz wyboru napięcia probierczego rozdział 14.1 (4) AUTO MAN rozdział 3 krótkie wciśnięcie: klawisz do ręcznego wyboru zakresu długie wciśnięcie: włącza automatyczny wybór zakresu pomiarowego (4a) + (5a) Praca ciągła dla pomiaru rezystancji izolacji rozdział.2 (5) FUNC: Klawisz wielofunkcyjny rozdział 7 ff. krótkie wciśnięcie: włącza dodatkowe funkcje pom., np. Hz,,, C (czerwone symbole) długie wciśnięcie: wybór głównej funkcji pomiarowej (białe symbole) (5a) Klawisz wywołujący pomiar rezystancji izolacji (tak długo jak jest przytrzymywany) rozdział 14 (5b) Klawisz włączający i wyłączający rozdział 15 pomiar rezystancji izolacji (6) Przełącznik obrotowy do wyboru funkcji pom. rozdział 7 ff. (7) Złącza do pomiaru multimetrem rozdział 3 (7a) Złącza do pomiaru rezystancji izolacji rozdział 14 + rozdział 15 (8) Znak kalibracji DKD rozdział 1 Opis LCD (9) Symbol oznaczający pracę ciągłą (10) Wyświetlacz cyfrowy z kropką dziesiętną i wskazaniem polaryzacji (11) Wyświetlanie ręcznie wybranych zakresów pomiarowych i zapisu wartości mierzonych oraz wartości MIN/MAX (12) Wyświetlacz DC/AC (13) Jednostka wyświetlanej wielkości mierzonej (14) Wyświetlanie przekroczenia zakresu (15) Wskazówka linijki analogowej (bargrafu) (16) Skala linijki analogowej (bargrafu) (17 Wskazuje przekroczenie wartości ujemnej zakresu wyśw. analogowego (18) Wyświetlanie jednostki mierzonej wielkości, C, dla pomiaru temperatury (wymagnia: czujnik temp. jako akcesorium) (19) Wskaźnik zbyt niskiego napięcia baterii (20) Wyświetlanie sprzężone z funkcją sygnalizacji dźwiękiem GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH 3

4 Spis treści Strona 1 Funkcje zabezpieczające i zalecenia dotyczące bezpieczeństwa Czynności wstępne Wybór funkcji pomiarowych i zakresów pomiarowych Automatyczny wybór zakresu Ręczny wybór zakresu pomiarowego Szybkie pomiary Wyświetlacz LCD Wyświetlacz cyfrowy Linijka analogowa (bargraf) Zapis wielkości mierzonych, DATA Zapis wartości minimalnej i maksymalnej Pomiar napięcia METRA HIT 16 I/L: 1 MΩ impedancja wejściowa METRA HIT 16 T: rozkład połączeń Przejściowe przepięcia Pomiar napięć wyższych niż 600 V Pomiar współczynnika wypełnienia (tylko METRA HIT 16 L) Pomiar rezystanncji Pomiar prądu zmiennego przekładnikiem cęgowym WZ12B Test diody i ciągłości obwodu Pomiar pojemności Pomiar częstotliwości Pomiar temperatury Pomiar rezystancji izolacji za pomocą METRA HIT 16 I/L Przygotowanie do pomiaru Pomiar rezystancji izolacji Zakończenie pomiaru i rozładowanie Ocena wyników pomiarów Pomiar rezystancji izolacji wyposażenia telekomunikacyjnego za pomocą METRA HIT 16 T Ocena wyników pomiarów Interfejs RS232C Wartości charakterystyczne Konserwacja Bateria Obudowa Akcesoria Informacje ogólne Wartości charakterystyczne przewodów pomiarowych (dotyczy dostarczanego zestawu przewodów KS17-2) Serwis naprawczy i części zamiennych DKD Calibration Lab and Rental Instrument Service Gwarancja Wsparcie dla produktu GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH

5 1 Funkcje zabezpieczające i zalecenia dotyczące bezpieczeństwa Wybraliście Państwo urządzenia zapewniające wysoki poziom bezpieczeństwa. Urządzenie spełnia wymagania stawiane w stosownych normach europejskich i narodowych przepisach EC. Potwierdza to opatrzenie go znakiem CE. Odpowiednie deklaracje zgodności można uzyskać z GMC-I Gossen- Metrawatt GmbH. Multimetr analogowo-cyfrowy wyprodukowano i przetestowano zgodnie z przepisami bezpieczeństwa IEC :2001/EN :2001/VDE :2002 i IEC /EN /VDE Jeśli używany jest zgodnie z przeznaczeniem (patrz definicja poniżej), zapewnione jest bezpieczeństwo operatora oraz urządzenia. Bezpieczeństwo nie jest jednakże zagwarantowane, jeśli urządzenie jest używane w sposób nieodpowiedni lub bez należytej uwagi. Aby zachować odpowiednie warunki techniczne dla bezpieczeństwa, a także bezpieczeństwo przy użytkowaniu, szczególnie istotne jest uważne przeczytanie całej instrukcji przed rozpoczęciem pracy z urządzeniem, a także ścisłe przestrzeganie zawartych w niej zaleceń. Dla zapewnienia bezpieczeństwa, a także w celu ochrony urządzenia, multimetry METRA HIT 16 I/L wyposażono w urządzenie automatycznie blokujące gniazda. Sprzężone jest ono z przełącznikiem obrotowym i umożliwia podłączanie tylko do gniazd przeznaczonych do wybranej funkcji. Uniemożliwia rónwież przełączenie przełącznika obrotowego w niedozwolone położenie, gdy do gniazd podłączone są przewody pomiarowe. Użycie zgodne z przeznaczeniem: Opisywany multimetr jest urządzeniem przenośnym, które podczas wykonywania pomiarów można trzymać w jednej ręce. Wykonywane są tylko takie pomiary, jakie opisano w rozdz. 7 do 15. Urządzenie pomiarowe wraz z dołączonymi przewodami pomiarowymi i sondami używane jest tylko w ramach kategorii pomiarowej opisanej w rozdz. "Bezpieczeństwo elektryczne" na stronie 26 (znaczenie kategorii pomiarowych opisano w tabeli na str. 6). Granicznych wartości przeciążalności nie można przekraczać. Dane techniczne na stronach 22 i 23 zawierają informacje o przeciążalności i dopuszczalnym czasie trwania przeciążeń. Pomiary wykonywane są w podanych warunkach otoczenia. Na stronie 27 podano dozwolony zakres temperatur i wilgotności względnej. The measuring instrument is only used in accordance with the specified protection type, see page 27. Należy przestrzegać następujących zaleceń dotyczących bezpieczeństwa: Urządzenie powinno być obsługiwane wyłącznie przez osoby, które potrafią rozpoznać zagrożenia dotykowe i podjąć odpowiednie kroki zabezpieczające. Zagrożenia dotykowe występują wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z napięciami większymi niż 33 V (wartość skuteczna). Należy unikać samotnego wykonywania pomiarów wiążących się z zagrożeniami dotykowymi. W pobliżu powinna być obecna druga osoba. Maksymalne dopuszczalne napięcie między dowolnym konektorem (7) and i ziemią wynosi 600 V kat. I I lub 300 V kat. I I I. Przeciążalność określono w rozdziale 17. Znamionowe napięcie system nie powinno przekraczać 600 V. Pomiary napięcia można wykonywać tylko przy położeniu przełącznika V, V lub V. Należy być przygotowanym na wystąpienie nieoczekiwanych wysokich napięć w testowanym sprzęcie (np. uszkodzonych urządzeniach). Dla przykładu, kondensatory mogą być naładowane do niebezpiecznego napięcia. GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH 5

6 Należy upewnić się, że stan przewodów pomiarowych jest bez zarzutu, tzn. nie ma przerw, uszkodzeń izolacji przewodów, sond itp. Należy zachować szczególną ostrożność przy wykonywaniu pomiarów w obwodach w.cz. Mogą występować w nich groźne napięcia pulsujące. Niedozwolone jest wykonywanie pomiarów w środowisku wilgotnym. Zakresy pomiarowe nie mogą być w żadnym wypadku przeciążane poza dozwolone wartości. Wartości graniczne można znaleźć w tabeli w rozdziale 17 Wartości charakterystyczne. Kategorie pomiarowe i ich znaczenie zgodnie z IEC CAT Definicja I II III IV Pomiary w obwodach elektrycznych nie podłączonych bezpośrednio do sieci: np.systemy zasilania samochodów, samolotów, baterie... Pomiary w obwodach elektrycznych podłączonych bezpośrednio do sieci niskiego napięcia: przez wtyczkę, np. w gospodarstwach domowych, biurach, laboratoriach... Pomiary w instalacjach: Odbiorniki stacjonarne, połączenia dystrybucyjne, urządzenia podłączone do sieci dystrybucyjnej Pomiary od strony źródła w instalacjach niskiego napięcia: Liczniki, główne przyłącze, główne zabezpieczenia nadprądowe Odpowiednia kategoria pomiarowa oraz odpowiadające jej napięcie maksymalne (np. 300 V CAT I I I) pokazane na obudowie stosują się do używanego urządzenia. Znaczenie symboli na urządzeniu! Ustrzeżenie o potencjalnym zagrożeniu (uwaga: patrz dokumentacja) Uziemienie Ciągła, podwójna lub wzmocniona izolacja Znak dopuszczenia VDE Znak dopuszczenia CSA (urząd testujący w Ameryce Płn.) Oznacza zgodność EC Urządzenia nie można wyrzucać do śmietnika. Dalsze informacje o znaku WEEE można uzyskać w Internecie na stronie wpis wpis termin wyszukiwania WEEE. B0730 DKD-K Znak kalibracji DKD (czerwony): Kolejny numer Niemieckie laboratorium kalibracyjne Laboratorium kalibracyjne GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH Data kalibracji (rok miesiąc) 6 GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH

7 Naprawa, wymiana części i strojenie Jeśli urządzenie jest otwarte, odsłonięte mogą zostać części pod napięciem. W celu wykonania napraw, wymiany części lub strojenia urządzenie należy odłączyć od układu mierzonego. Jeśli konieczne jest strojenie otwartego, podłączonego urządzenia, może być ono wykonywane tylko przez przeszkolony, świadomy potencjalnych niebezpieczeństw personel. Błędy i nadmierne obciążenia Jeśli istnieje podejrzenie, że urządzenie nie może dalej pracować w sposób bezpieczny, należy je wycofać z pracy i zabezpieczyć przed omyłkowym użyciem. Bezpieczeństwo pracy jest zagrożone jeśli, urządzenie jest w widoczny sposób uszkodzone, urządzenie przestało działać, po długim przechowywaniu w niekorzystnych warunkach. 2 Czynności wstępne Bateria W urządzeniu została zamontowana 9 V płaska bateria zgodna z IEC 6 LR 61. Urządzenie jest gotowe do pracy. PRzed pierwszym uruchomieniem, lub po uruchomieniu następującym po długim okresie przechowywania należy przeczytać rozdział 18.1 Bateria. Włączanie urządzenia Wcisnąć klawisz ON OFF. Włączenie sygnalizowane jest dźwiękiem. Tak długo jak klawisz jest wciśnięty, aktywne są wszystkie segment wyświetlacza (LCD). LCD pokazano na stronie 2. Po puszczeniu klawisza urządzenie jest gotowe do pracy. Po wyłączeniu urządzenia nie może ono zostać włączone przez przynajmniej 3 sekundy. Uwaga: Wyładowania elektryczne i zakłócenia o wysokiej częstotliwości mogą powodować błędy w wyświetlaniu i blokować sekwencje pomiarową. Aby zresetować urządzenie należy je wyłączyć, a następnie ponownie włączyć. Jeśli to nie zadziała, nalezy odłączyć na chwile baterię od styków. Przed otwarciem urządzenia, należy je odłączyć z obwodu pomiarowego i skonsultować się z rozdziałem 18 Konserwacja! Automatyczne wyłączanie Urządzenie wyłącza się automatycznie jeśli wartość mierzona pozostaje stała przez ok.10 minut (zmienność wielkości mierzonej ± 2 cyfr), o ile nie używane były w tym okresie żadne klawisze ani przełącznik obrotowy. Wyłączanie funkcji automatycznego wyłączania Urządzenie można przełączyć w tryb CONTINUOUS ON (cały czas włączone). Jednoczesne wciśnięcie klawisza ON OFF i klawisza wielofunkcyjnego FUNC podczas włączenia urządzenia. Funkcja CONTINUOUS ON wskazywana jest na wyświetlaczu symbolem (8). Wyłączanie urządzenia Wcisnąć klawisz ON OFF. GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH 7

8 3 Wybór funkcji pomiarowych i zakresów pomiarowych METRA HIT 16 I/L: Urządzenie blokujące złącza umozliwia podłączenie jedynie złącz wymaganych dla danej funkcji. 3.1 Automatyczny wybór zakresu Multimetr wyposażono w funkcję automatycznego wyboru zakresu, za wyjątkiem zakresów napięciowych 30 mv oraz 300 mv. T automatyczna funkcja jest aktywna zaraz po włączeniu urządzenia. Urządzenie automatycznie wybiera zakres pomiarowy zapewniający optymalną rozdzielczość dla wielkości mierzonej. Pomprzednio wybrany zakres pomiarowy napięcia pozostaje aktywny po przełączeniu w tryb pomiaru częstotliwości. Urządzenie automatycznie przełącza się na: następny najwyższy zakres Dla ± (3099 cyfr. + 1 cyfra) następny najniższy zakres Dla ± (240 / 280 cyfr. 1 cyfra) 3.2 Ręczny wybór zakresu pomiarowego Funkcję automatycznego wyboru zakresu można wyłączyć co umożliwia ręczne wybieranie zakresów zgodnie z tabelą poniżej. Tryb ręcznego wyboru wyłącza się przytrzymując klawisz AUTO MAN (ok. 1s), przez poruszenie przełącznika obrotowego lub wyłączenie i ponownie włączenie urządzenia. Jeśli urządzenie zostanie przełączone wtryb automatycznego wyboru zakresu na zakresie 30 mv lub 300 mv włącza się 3 V zakres. Potwierdzenie AUTO/ Function MAN (4) Wyświetl Sygn. Akust Aktywny tryb ręczny: MAN krótko 1 x zatwierdzenie zakresu pomiarowego (10) Cykliczne przełączanie: V : 3 V 30 V 300 V 600 V 30 mv 300 mv 3V... V / : 3 V 30 V 300 V 600 V 3V... krótko : 30 M k 30 k MAN (10) 1 x 300k 3 M 30 M... F : 30 nf 1) 300 nf 3 μf 30 μf 1) 30 nf 1)... Hz : 300 Hz 3 khz 30 khz 100 khz 300 Hz... długo Powrót do automatycznego wyboru zakresu 2 x 1) Tylko METRA HIT 16 I/L 3.3 Szybkie pomiary W celu wykonywania pomiarów szybciej, niż to umożliwia tryb automatycznego wyboru zakresu, należy upewnić się, że wybrano odpowiedni zakres pomiarowy: przez ręczne wybranie zakresu, tzn. wybranie zakresu z najlepszą rozdzielczością, patrz rozdział 3.2. lub Funkcją DATA, patrz rozdział 5. Po wykonaniu pierwszego pomiaru określony zostanie odpowiedni zakres pomiarowy, w związku z czym kolejne pomiary moga być wykonywane szybciej. Obie funkcje umożliwiają podtrzymanie wybranego zakresu pomiarowego dla serii następujących po sobie pomiarów. 8 GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH

9 4 Wyświetlacz LCD 4.1 Wyświetlacz cyfrowy Wyświetlacz cyfrowy (9) pokazuje wartość wielkości mierzonej z odpowiednio ustawioną kropką dziesiętną i znakiem. Wyświetlana jest także odpowiednia jednostka (12) i typ prądu (11). Przed wartością pojawia się minus, jeśli podczas pomiaru wielkości o zerowej częstotliwości biegun dodatni podłączono do wejścia. OL wyświetlane jest jeśli przekroczona jest dodatnia wartość graniczna 3099 (dla funkcji pomiarowej oznaczonej przez : 1999). Zawartość wyświetlacza odświeżana jest 2 razy na sekundę przy pomiarach V i Ω. 4.2 Linijka analogowa (bargraf) Wskaźnik analogowy ze wskazówką odtwarza dynamiczną charakterystykę mechanizmu z ruchomą cewką i odświeżany jest 20 razy na sekundę dla pomiaru V i Ω. Ten tryb wyświetlania nadaje się szczególnie dobrze do obserwacji fluktuacji oraz równoważenia. Wyświetlacz analogowy ma własny wskaźnik polaryzacji. Ujemny zakres skali analogowej (15) zawiera 5 działek do pomiaru wielkości o zerowej częstotliwości, co umożliwia obserwację fluktuacji wokół zera. Jeśli wielkość mierzona przekroczy zakres wyświetlania, najpierw wyświetlany jest trójkąt z lewej strony (16), a następnie, po ok. 0.7 s, polaryzacja wyświetlacza analogowego jest odwracana. Przekroczenie zakresu (> 3099 cyfrowo, lub też > 1999 na zakresie ) jest sygnalizowane wyświetlaniem trójkąta po prawej stronie (13). 5 Zapis wartości wielkości mierzonych, DATA Wartość zmierzona można automatycznie zamrozić używając funkcji DATA. Funkcja ta jest szczególnie użyteczna, jeśli dostęp do punktów pomiarowych za pomocą sond wymaga pełnego skupienia. Po zmierzeniu wartości i spełnieniu odpowiedniego warunku zgodnie z poniższą tabelą, wartość zmierzona jest zamrażana na wyświetlaczu i generowany jest sygnał dźwiękowy. Sondy można teraz odłączyć od punktów pomiarowych i odczytać wartość z wyświetlacza (9). Jeśli zmierzona wartość jest niższa niż graniczna podana w tabeli, urządzenie jest reaktywowane w celu pozyskania nowego wyniku pomiaru. Funkcja DATA nie ma wpływu na wyświetlacz analogowy umożliwia on dalsze odczytywanie wartości pomiaru. Jednakże w przypadku zamrożenia wyników nie można już przesunąć kropki dziesiętnej. W związku z tym, jeśli włączony jest automatyczny wybór zakresu, nie można ustalić który z zakresów jest aktywny dla wyświetlacza analogowego. Jeśli włączona jest funkcja DATA, ręczny wybór zakresu jest niemożliwy. Zakres Reakcja urządzenia Funkcja DATA Granice Wyswietlacz DATA MIN/MAX Zakres zakresu (3) pomiarowy Wart. Sygn. DATA Akus. (cyfry) cyfrowa Aktywacja krótko Mruga 1 x 2) V >280 Jest Jest Zapis <OL 1 x wyświetla wyświetla F, Hz >280 na na 2) V <280 Zapisuje Reaktywacja 1) OL wynik Mruga F, Hz <280 pomiaru Anulowanie długo usuwana usuwana 2 x 1) Reaktywacja gdy wartość aktualna spadnie poniżej zadanej wartości granicznej 2) Za wyjątkiem zakresów 30 mv i 300 mv Funkcja DATA jest wyłączana po wciśnięciu i przytrzymaniu DATA MIN/MAX (ok. 1 s), jeśli poruszony zostanie przełącznik obrotowy, lub jeśli urządzenie zostanie wyłączone i ponownie włączone. GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH 9

10 6 Zapis wartości minimalnej i maksymalnej Minimalne I maksymalne wartości występujące na wejściu urządzenia po włączeniu funkcji MIN/MAX można zamrozić. Najważniejszym zastosowaniem tej funkcji jest ustalanie minimów i maksimów podczas długotrwałej obserwacji wartości wielkości mierzonej. MIN/MAX nie ma wpływu na wyświetlacz analogowy, z którego można nadal normalnie odczytywać wartość wielk. mierzonej. Przed włączeniem funkcji MIN/MAX należy podać na wejście urządzenia obserwowaną wielkość oraz wybrać zakres pomiarowy. Jeśli funkcja została włączona, zakres pomiarowy można wybrać tylko ręcznie. Powoduje to jednak usunięcie zapisanych aktualnie wartości minimalnych I maksymalnych. Funkcja MIN/MAX jest wyłączana po wciśnięciu i przytrzymaniu klawisza DATA MIN/MAX (ok. 1 s), przekręcenie przełącznika obrotowego lub wyłączenie i ponowne włączenie urządzenia. Funkcja MIN/MAX 1. aktywacja i zapis 2. zapisz i wyświetl 3. powrót do 1. anuluj DATA MIN/MAX (3) 2 x short, 30 mv/ 300 mv I C : 1 x krótko krótko krótko krótko długo Zakres pomiar. V, F, Hz, C, F V, F, Hz, C, F Tak jak 1. Zmierzone wart. MIN i MAX są zapisywane Zapis kontynuowany w tle, wyświetlane nowe wartości MIN I MAX tak jak 1. zapisane wart. nie Są usuwane Reakcja urządzenia Wyświetlacz Sygn. Value MIN MAX cyfrowy akust. aktualna wart. mierz. zapis wart. MIN zapis wart MAX tak jak 1. MIN i MAX mruga MIN MAX tak jak 1. 1 x 1 x 1 x 1 x są usuwane usuwane usuwane 2 x 10 GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH

11 7 Pomiar napięcia Ustawić przełącznik w pozycji V, V lub V w zależności od mierzonego napięcia. Podłączyć przewody pomiarowe jak na rysunku. Złącze powinno być uziemione. Uwaga! Zakr. 30 mv i 300 mv można wybrać tylko klawiszem AUTO MAN! Na zakresie 600 V przerywany sygnał dźwiękowy informuje o przekroczeniu przez wielkość mierzoną górnej wartości granicznej. Strojenie zera na zakresie 30 mv Strojenie zera wykonuje się na zakresie 30 mv następująco: Podłączyć przewody pomiarowe do urządzenia i połączyć ich wolne końce przyciskając je do siebie. Wcisnąc na krótko klawisz wielofunkcyjny FUNC po wybraniu zakresu pomiarowego. Urządzenie potwierdzi strojenie zera sygnałem akustycznym a na wyświetlaczu pojawi się (+ 1 cyfra), a kropka dziesiętna mruga. Napięcie wyświetlane w momencie wciśnięcia klawisza służy jako nowa wartość odniesienia (max. ± 200 cyfrowo). Jest automatycznie odejmowane od kolejnych wiekości mierzonych. Strojenie zera można wyłączyć: wciskając i przytrzymując klawisz wielofunkcyjny FUNC, co sygnalizowane jest dwukrotnie powtórzonym sygnałem akustycznym. przez wyłączenie urządzenia. METRA HIT 16 I/L Pomiar napięcia METRA HIT 16 T V F C V 1M M a V F C b j 600V 1000V=ISO 600V (+) ~ + ( ) ~ (+) ~ + ( ) ~ 7.1 METRA HIT 16 I/L: 1 MΩ impedancja wejściowa Urządzenie pomiarowe wyposażono w pozycję do wyboru V 1MΩ z impedancj wejściową ok. 1 MΩ specjalnie dla elektryków. Redukuje to błędy pomiarowe postałe z powodu sprzężenia pojemnościowego podczas pomiaru napięcia w elektrycznych sieciach mocy do minimum. 7.2 METRA HIT 16 T: Rozkład połączeń! Uwaga! Nie należy wykonywać połączeń z wtykami b i j, aby uniknąć przeniesienia potencjału ze wtyku. GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH 11

12 7.3 Przejściowe przepięcia Multimetry METRA HIT 16 I/L i T są chronione przed krótkotrwałymi przepięciami do 6 kv przy czasie trwania 1.2 I czasie opadania 50 μs. Ze względu na to, że podczas wykonywania pomiarów można się spodziewać większych przepięć, na przykład w sieciach zasilających z transformatorami i silnikami, zalecamu używanie w takich przypadkach naszego adaptera KS30. Zapewnia on ochronę przed krótkotrwałymi przepięciami do 6 kv przy czasie trwania 10 i opadania do 1000 μs. Ciągła obciążalność wynosi 1200 V eff. Jeśli adapter KS30 jest używany, jego wpływ na wynik pomiaru wynosi ok. 2 %. 7.4 Pomiar napięć wyższych niż 600 V Napięcia wyższe niż 600 V można mierzyć sondą wysokonapięciową, np. HV3 lub HV30 produkcji GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH. Konektor łączący musi być uziemiony przy wykonywaniu takich pomiarów, a dodatkowo należy przestrzegać odpowiednich zaleceń dotyczących bezpieczeństwa! METRA HIT 16 I/L V F C V 1M M 1000V=ISO 600V Pomiar napięć wyższych niż 600 V sondą wysokonapięciową HV3 czarny czerwony x1000 x100 czarny 7.5 Pomiar współczynnika wypełnienia (tylko METRA HIT 16 L) Funkcja pomiaru współczynnika wypełnienia umożliwia ustalenie stosunku czasu trwania impulsu do okresu powtarzających się przebiegów prostokątnych. Ustawić przełącznik obrotowy na V /Hz/% lub V~/Hz/%. Sposób połączenia jest taki sam jak przy pomiarze napięcia. Wcisnąć dwukrotnie krótko klawisz wielofunkcyjny. Miernik przełącza się w tryb pomiaru wsp. wypełnienia. Współczynnik wypełnienia jest wyświetlany na LCD w %. Czas trwania impulsu Wsp. wypełninenia (%) = 100 Czas trwania okresu Uwagi Podczas pomiaru współczynnika wypełnienia częstotliwość powinna być stała. Kolejne krótkie wciśnięcia klawisza FUNC zmieniają funkcję pomiarową w następującej kolejności: napięcie częstotliwość wypełnienie napięcie. 12 GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH

13 8 Pomiar rezystancji Należy upewnić się, że urządzenie mierzone nie jest pod napięciem. Zewnętrzne napięcie zafałszuje wynik pomiaru! Ustawić przełącznik obrotowy w położenie Ω. Podłączyć testowane urządzenie jak na rysunku. Strojenie zera na zakresie pomiarowym 30 Ω Rezystancję przewodów i połączeń można wyeliminować z wyniku pomiaru przy pomiarze małych rezystancji za pomocą funkcji strojenia zera na zakresie 30 Ω: Podłączyć przewody pomiarowe do miernika, a następnie połączyć ze sobą wolne końce przewodów. Wcisnąć krótko klawisz wielofunkcyjny FUNC. Urządzenie potwierdza dostrojenie zera sygnałem akustycznym, a na wyświetlaczu pokazuje się (+1 cyfra); kropka dziesiętna mruga. Rezystancja zmierzona w momencie naciśnięcia klawisza staje się wartością odniesienia (max. 200 cyfrowo). Jest ona automatycznie odejmowana z wyników kolejnych pomiarów. Wyłączanie strojenia zera: Przez wciśnięcie i przytrzymanie klawisza FUNC wyłączenie zostanie zasygnalizowane dwukrotnie powtórzonym sygnałem akustycznym. przez wyłączenie urządzenia. Pomiar rezystancji METRA HIT 16 I/L METRA HIT 16 T V F C V 1M M a V F C b j 600V 1000V=ISO 600V R x R x Spadek napięcia Spadek napięcia Informacje o pomiarze rezystancji izolacji zawarto w rozdziałach 14 i Pomiar prądu zmiennego przekładnikiem cęgowym WZ12B Przełącznik obrotowy można ustawić w pozycji w celu mierzenia prądu przekładnikiem cęgowym. Jeśli używany jest przekładnik WZ12B wynik pomiaru wyświetlany jest bezpośrednio w A. Przeczytać instrukcję obsługi WZ12B. Ustawić przełącznik obrotowy na i krótko wcisnąć żółty klawisz wielofunkcyjny. Podączyć przewody pomiarowe do złącz oraz. Skrócone dane techniczne, WZ12B Zakres pomiarowy 10 ma A Zakres częstotliwości Hz Przekładnia 1 mv/10 ma GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH 13

14 10 Test diody i ciągłości obwodu Należy upewnić się, że urządzenie mierzone nie jest pod napięciem. Zewnętrzne napięcie zafałszuje wynik pomiaru! Ustawić przełącznik na. Podłączyć testowane urządzenie jak na rysunku. Kierunek przewodzenia i zwarcie Urządzenie wskazuje napięcie przewodzenia w V. Dopóki spadek napięcia nie przekracza maksymalnej wartości wyświetlania V, można testować kilka urządzeń połączonych szeregowo, jak również źródła napięcia odniesienia o niskim napięciu. Kierunek wsteczny lub przerwa w obwodzie Urządzenie wskazuje przekroczenie zakresu OL. Uwaga! Rezystory i złącza półprzewodnikowe połączone równolegle z diodą zafałszowują wyniki pomiarów! Test diody i ciągłości obwodu z sygnałem akustycznym Jeśli funkcja sygnał akustyczny jest aktywna, urządzenie generuje ciągły dźwięk dla wartości pomiędzy 0 i ok. 1.1 V, lub dla < 1.8 kω. Akustyczny sygnał włączony (ON) (stan domyślny) Po włączeniu funkcji test diody i ciągłości obwodu przełącznikiem obrotowym, włączana jest za każdym razem sygnalizacja dźwiękiem. Symbol ( (19) jest wyświetlany na LCD. Kolejne krótkie wciśnięcia klawisza FUNC naprzemiennie włączają i wyłączają sygnalizację dźwiękową. Akustyczny sygnał wyłączony (OFF) Wcisnąć krótko klawisz wielofunkcyjny FUNC. Wyłączenie jest potwierdzane sygnałem akustycznym.symbol (19) znika z LCD. Dłuższe wciśnięcie klawisza spowoduje zawsze włączenie sygnalizacji i jest potwierdzane, dwukrotnie powtórzonym sygnałem dźwiękowym. METRA HIT 16 I/L Test diody METRA HIT 16 T V F C V 1M M a V F C b j 600V 1000V=ISO 600V Kier. przewodzenia Kier. przewodzenia Kier. zaporowy Kier. zaporowy 14 GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH

15 11 Pomiar pojemności Należy upewnić się, że urządzenie mierzone nie jest pod napięciem. Zewnętrzne napięcie zafałszuje wynik pomiaru! Ustawić przełącznik obrotowy w położeniu F. Podłączyć (rozładowane!) urządzenie testowane do zacisków i F za pomocą przewodów pomiarowych. Uwaga! Dla kondensatorów z polaryzacją, wyprowadzenie należy podłączyć do złącza. Rezystory i złącza półprzewodnikowe połączone równolegle z kondensatorem zafałszowują wyniki pomiarów! Strojenie zera na zakresie pomiarowym 30 nf Pojemności pasożytnicze urządzenia i pojemności przewodów można wyeliminować z wyniku za pomocą funkcji strojenia zera dostępnej dla zakresu 30 nf: Podłączyć przewodu pomiarowe do miernika (urządzenie testowane odłączone!). Wcisnąć na krótko przycisk wielofunkcyjny FUNC. Urządzenie potwierdza dostrojenie zera sygnałem akustycznym, a na wyświetlaczu pokazuje się (+1 cyfra); kropka dziesiętna mruga. Pojemność zmierzona w momencie naciśnięcia klawisza staje się wartością odniesienia (max. 200 cyfrowo). Jest ona automatycznie odejmowana z wyników kolejnych pomiarów. Wyłączanie strojenia zera: Przez wciśnięcie i przytrzymanie klawisza FUNC wyłączenie zostanie zasygnalizowane dwukrotnie powtórzonym sygnałem akustycznym. przez wyłączenie urządzenia. 12 Pomiar częstotliwości Pomiar częstotliwości można wykonać na wszystkich zakresach napięciowych trybie pracy AC i DC. Ustawić przełącznik obr. na V lub V. Podłączyć wielkość mierzoną tak samo jak przy pomiarze napięcia. Patrz przypis 4) na stronie 22. Wcisnąć krótko klawisz wielofunkcyjny FUNC. Urządzenie przełącza w tryb pomiaru częstotliwości, a zmierzona częstotliwość jest wyświetlana na LCD. Najniższe mierzalne częstotliwości i maksymalne dozwolone napięcia można znaleźć w rozdziale 17 Wartości charakterystyczne. Przełączanie pomiędzy pomiarem napięcia i częstotliwości Kolejne krótkie wciśnięcia klawisza FUNC powodują zmianę funkcji pomiarowej w następujący sposób: napięcie częstotliwość napięcie... Przełączenie z pomiaru częstotliwości bezpośrednio na pomiar napięcia można również wykonać następująco: Wcisnąć i przytrzymać klawisz FUNC. Przełączenie jest potwierdzane za pomocą dwukrotnie powtórzonego sygnału akustycznego. Aktywny pozostaje ostatnio wybrany zakres pomiarowy napięcia. przestawienie przełącznika obrotowego. GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH 15

16 13 Pomiar temperatury Temperaturę można mierzyć w C lub F za pomocą czujników temperatury Pt 100 i Pt Ustawić przełącznik obrotowy w położenie Ω. Podłączyć czujnik do zacisków multimetru (7). Wcisnąć klawisz wielofunkcyjny FUNC 1 raz aby wyrać pomiar w C, 2 razy by wybrać pomiar w F, i 3 razy by wybrać kompensację rezystancji przewodów czujnika. Urządzenie przełącza się w tryb pomiaru temperatury i automatycznie rozpoznaje tym czujnika (Pt 100 lub Pt 1000). Zmierzona temperature jest wyświetlana. Jednostka wyświetlana jest tylko przy pomiarach w C. Uwaga! Rezystancja przewodów czujników GMC-I Gossen- Metrawatt GmbH jest podczas tego pomiaru automatycznie uwzględniana. Przełączanie w tryb pomiaru temperatury jest niemożliwe jeśli wybrano zakres pomiaru rezystancji 30 Ω! Kompensacja rezystancji przewodów czujnika do 20 Ω Rezystancje przewodów czujników rózniące się od rezystanci przewodów czujników firmy GMC-I Gossen- Metrawatt GmbH można skompensować aż do wartości 20 Ω w następujący sposób: Wciskać klawisz wielofunkcyjny FUNC aż na wyświetlaczu pokaże się wartość rezystancji. Wartość rezystancji jest wyświetlana na LCD, I będzie używana do automatycznej kompensacji gdy aktywny będzie tryb pomiaru temperatury. Rezystancję kompensowaną można skorygować następująco: Wcisnąć DATA MIN/MAX aby zwiększyć wartość, lub AUTO MAN aby zmniejszyć wartość. Wartość zmienia się o 1 cyfrę za każdym naciśnięciem klawisza. Jeśli klawisz jest przyciśnięty dłużej wartość zmienia się szybciej i w sposób ciągły. Ponownie krótko wcisnąć klawisz wielofunkcyjny FUNC. Zmierzona temperatura jest wyświetlana na LCD. Mrugająca kropka dziesiętna sygnalizuje wprowadzenie korekty ze względu na rezystancje przewodów czujnika. Wartość korekty jest aktywna aż do wyłączenia urządzenia. Każde wciśnięcie klaiwsza wielofunkcyjnego FUNC powoduje przełączenie z wyświetlania w C na F, a następnie na wartość poprawki uwzględniającej rezystancję przewodów. Wyjść z funkcji pomiaru temperatury można następująco: Wciskając i przytrzymując klawisz wielofunkcyjny FUNC, co zostanie zatwierdzone powtórzonym dwukrotnie sygnałem dźwiękowym, wyłączając urządzenie. Uwaga! Do pomiaru rezystancji przewodów należy używać tego samego miernika, do którego będzie podłączony badany czujnik w celu pomiaru temperatury. W przeciwnym razie nie ma pewności, czy błąd mieści się w gwarantowanym zakresie. 16 GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH

17 14 Pomiar rezystancji izolacji za pomocą METRA HIT 16 I/L 14.1 Przygotowanie do pomiaru Uwaga! Rezystancje izolacji można mierzyć tylko na obiektach, które nie są pod napięciem. Przy mierzeniu wysokoomowych rezystancji izolacji nie dotykać przewodów pomiarowych! Ustawić przełącznik obrotowy na V1MΩ. Podłączyć przewody pomiarowe do złącz, które są dostępne (otwarte przez automatyczne urządzenie blokujące). To położenie przełącznika obrotowego umożliwia pomiar napięcia zakłóceń. Ustawić przełącznik obrotowy w położeniu MΩ jeśli urządzenie nie jest pod napięciem. Note! Ustawienie MΩ można wybrać tylko dla pomiaru rezystancji izolacji. Każde nieumyślnie przyłożone napięcie zakłócające jest jednakże wyświetlane przy tym położeniu przełącznika. Jeśli w systemie obecne jest napięcie zakłócające > 50 V, pomiar rezystancji izolacji jest wyłączany. Zakłócające napięcie wyświetlane jest na LCD. Jeśli podane zostało napięcie większe niż 1000 V sygnalizowane jest to dodatkowo za pomocą dźwięków. Wysokie napięcie! Nie należy dotykać przewodzących części sond po uaktywnieniu na urządzeniu operacji pomiaru izolacji. Przez ciało może popłynąć prąd 2.5 ma (ograniczony przez multimetr), który, jakkolwiek nie jest niebezpieczny, wywołuje wyraźne uczucie porażenia. Przy pomiarach urządzeń o charakterze pojemnościowym, np. kabli, możliwe jest naładowanie do napięcia do 1000V, zależnie od wybranego napięcia znamionowego. W pewnych przypadkach dotykanie takiego urządzenia po wykonaniu pomiaru może być niebezpieczne! Wybór napięcia probierczego: 500 V lub 1000 V Każdorazowe krótkie wciśnięcie klawisza 500V 1000V powoduje wyświetlenie wybranego napięcia. Aby wybrac inną wartość, nalezy wcisnąć i przytrzymać klawisz 500V 1000V aż do wyświetlenia innej wartości i wygenerowania dźwiękowego sygnału. Pomiar rezystancji izolacji METRA HIT 16 I/L V F C V 1M M 600V 1000V=ISO R ISO GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH 17

18 14.2 Pomiar rezystancji izolacji Aby zmierzyć rezystancję izolacji, należy wcisnąć i przytrzymać klawisz wielofunkcyjny FUNC aż wyświetlacz się ustabilizuje. Pomiar kończy się, gdy klawisz zostanie puszczony. Jeśli rezystancja izolacji jest niższa niż 1 MΩ przy napięciu testowym 500 V, lub mniejsza niż 2 MΩ przy napięciu 1000 V, sygnalizowane jest to dźwiękiem. Podczas pomiaru rezystancji izolacji zakres pomiarowy wybierany jest automatycznie. Nie ma możliwości ręcznej zmiany zakresu pomiarowego. Uwaga! Podczas mierzenia rezystancji izolacji bardzo szybko wyczerpują się baterie multimetru. Klawisz wielofunkcyjny powinien być wciśnięty i przytrzymany tylko tak długo, jak długo wykonywany jest pomiar. Pomiar ciągły, opisany poniżej, powinien być wykonywany tylko jeśli jest to niezbędne. Należy używać jedynie alkalicznomagnezowych baterii zgodnych z IEC 6 LR61. Pomiar ciągły Aktywacja: Wcisnąć i przytrzymać klawisz FUNC wciskając jednocześnie klawisz AUTO MAN aż do wygenerowania potwierdzającego sygnału dźwiękowego. Wyłączanie: Wcisnąc krótko klawisz wielofunkcyjny FUNC Zakończenie pomiaru i rozładowanie Po zakończeniu pomiaru, wyświetlana wartość napięcia jest napięciem szczątkowym, zgromadzonym w pojemnościach. Urządzenie testowane można rozładować ustawiając przełącznik obrotowy w pozycji V 1MΩ. W tym czasie urządzenie musi być podłączone do miernika. Zmniejszanie się napęcia można obserwowac na LCD. Nie należy odłączać testowanego urządzenia przed spadkiem napięcia poniżej 25 V! 14.4 Ocena wyników pomiarów Aby upewnić sie, że rezystancja nie przekracza dolnej wartości granicznej określonej przez wymogi DIN VDE, należy uwzględnic błędy systematyczne powodowane przez urządzenie i czynniki zewnętrzne. Minimalne wartości rezystancji izolacji można określić korzystając z poniższej tabeli, która powinna być stosowana z uwzględnieniem maksymalnego błędu dla METRA HIT 16 I/L (w znamionowych warunkach) aby mieć pewność, że wartości graniczne nie zostały przekroczone. Wartość gran. w MΩ Min. wart. na wysw. MΩ GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH

19 15 Pomiar rezystancji izolacji sprzętu telekomunikacyjnego za pomocą METRA HIT 16 T W urządzeniu udostępnione są trzy gniazda, a, b i j do pomiarów w sprzęcie telekomunikacyjnym z 2 przewodami i ekranem. Istnieje możliwość wybrania testu izolacji między a i b, j i a lub b i j za pomocą przełącznika wyboru funkcji. Podłączyć przewody pomiarowe do złącz a, b i j. Pomiar rezystancji izolacji Za pomocą METRA Hit 16T a V F C b j 600V Przykład: Pomiar rezystancji izolacji 2-żyłowego ekranowanego kabla! Uwaga! Nie należy dotykać przewodzących części sond pomiarowych po uwaktywnieniu funkcji pomiaru rezystancji izolacji w urządzeniu. Jeśli to możliwe, należy podłączać tylko przewody aktualnie wymagane do przeprowadzenia testu: niepodłączone przewody i sondy stwarzają zagrożenie. Przez ciało może popłynąć prąd 1.5 ma (ograniczany przez multimetr), który, jakkolwiek nie stwarza zagrożenia, wywołuje wyraźne uczucie rażenia. Przy prowadzeniu pomiarów na urządzeniach o charakterze pojemnościowym, np. kablach, możliwe jest naładowanie ich do napięcia do aż do 100V. W takich przypadkach dotknięcie testowanego urzą dzenia może stwarzać zagrożenie dla życia! Ustawić przełącznik obrotowy w położeniu MΩ ISO _a-b, następnie MΩ ISO _j-a i w końcu MΩ ISO _b-j, aby wyświetlić ewentualne napięcia zakłócające dla wszystkich kombinacji par przewodów. Uwaga! Rezystancję izolacji można mierzyć tylko na obiektach nie będących pod napięciem. Jeśli w układzie obecne jest napięcie zakłócające > 50 V, pomiar rezystancji izolacji jest wyłączany. Wartość tego napięcia jest wyświetlana na LCD. Jeśli przyłożone zostało napięcie większe niż 310 V, sygnalizowane jest to dźwiękiem. Aby włączyć pomiar rezystancji izolacji: krótko wcisnąc klawisz wielofunkcyjny FUNC. Wyświetlana jest rezystancja izolacji między wybraną parą przewodów. Rezystancja izolacji niższa niż 1 MΩ jest sygnalizowana akustycznie. Ustawić przełącznik obrotowy na MΩ ISO _a-b, następnie na MΩ ISO _j-a i w końcu na MΩ ISO _b-j, aby wykonać żądany test. Przy pomiarze rezystancji izolacji aktywna jest funkcja automatycznego wyboru zakresu pomiarowego. Nie ma możliwości ręcznego wyboru zakresu. GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH 19

20 Zakończenie pomiaru i rozładowanie Wcisnąć krótko klawisz wielofunkcyjny FUNC. Po zakończeniu pomiaru, wyświetlane jest napięcie (powstające po naładowaniu pojemności testowanego układu). Rezystancja wenwętrzna 100 kω umożliwia szybkie rozładowanie. Przez ten czas miernik musi być połączony z testowanym urządzeniem. Zmniejszanie napięcia można obserwować bezpośrednio na LCD. Nie należy odłączać testowanego urządzenia przed spadkiem napięcia poniżej 25 V! Uwaga! Baterie multimetru bardzo szybko wyczerpują się przy pomiarze rezystancji izolacji. Pomiędzy pomiarami funkcja mierzenia rezystancji powinna być nieaktywna. Należy używać tylko baterii algalicznych, magnezowych zgodnych z IEC 6 LR Ocena wyników pomiarów Aby upewnić się, że rezystancja izolacji nie przekracza dolnej wartości granicznej opisanej w narodowych przepisach, należy wziąć pod uwagę błędy systematyczne powodowane przez urządzenie i czynniki zewnętrzne. Minimalną wartość rezystancji izolacji możnaustalić za pomocą tabeli w rozdziale 14.4, którą należy stosować z uwzględnieniem maksymalnego błedu wprowadzanego przez METRA HIT 16 T (w znamionowych warunkach) aby upewnić się, że nie zostały przekroczone wartości graniczne. 16 Interfejs RS232C Multimetry są wyposażone w szeregowy interfejs IR do transmisji wyników pomiarów do system komputerowego. Wyniki pomiarów są optycznie transmitowane przez obudowę do adaptera interfejsu za pomocą podczerwieni. Dane są przesyłane do komputera przewodem RS232. Włączanie interfejsu Wcisnąć klawisze ON OFF i DATA MIN/MAX jednocześnie przy włączaniu urządzenia. Gdy urządzenie się włączy, niekatywna jest opcja automatycznego wyłączania. Wskazywane jest to na LCD (1) za pomocą mrugającego symbolu (8). Funkcja DATA nie może być w tym stanie włączona. Zestawy akcesoriów interfejsowych Adaptery interfejsowe bez pamięci umożliwiają transmisję danych pomiarowych z maks. 2 multimetrów do PC. Adaptery z pamięcią umożliwiają zapisywanie wyników pomiarów w terenie, bez użycia PC i umożliwiają przesłanie danych do PC po zakończeniu pomiarów. Możliwe jest podłączenie off-line do 10 miultimetrów, w celu zestawienia wysokiej klasy wielopunktowego system pomiarowego. Możliwe jest podłączenie do sześciu multimetrów do PC za pomocą adapterów z pamięcią (pamięć 1- lub 4-kanałowa). Wszytskie zestawy interfejsowe zawierają adaptery, przewody połączeniowe oraz oprogramowanie do archiwizacji i analizy danych pomiarowych METRAwin 10 z instrukcja obsługi. 20 GMC-I Gossen-Metrawatt GmbH