materiał nieorganiczny powstały wskutek stopienia a następnie ochłodzenia bez krystalizacji
|
|
- Natalia Wierzbicka
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Co to jest szkło? materiał nieorganiczny powstały wskutek stopienia a następnie ochłodzenia bez krystalizacji Spełnia makroskopową definicję ciała stałego, chociaż może być też uważane za przechłodzoną ciecz. Nie jest plastyczne: może być odkształcone sprężyście lub pęknąć. Co to jest szkło? o Uwaga: Historycznie rzecz biorąc, termin szkło jest zarezerwowane do materiałów amorficznych otrzymanych wskutek szybkiego ochłodzenia cieczy. Materiał amorficzny, natomiast, oznacza dowolne ciało stałe o nieperiodycznej sieci atomów. 1
2 Jak otrzymać szkło: ciecz Objętość właściwa szkło Przechłodzona ciecz Krystaliczne ciało stałe Temperatura T g T m Historia o Początek był, być może, taki: w części Syrii (Phoenicia), blisko Judei, u podnóża góry Carmel i ujścia rzeki Bellus (koło Ptolemais) są mokradła. Piasek jest tam niezwykle czysty. Pewnego razu rozbił się tam statek kupiecki wiozący natron [węglan sodu]. 2
3 Historia o Kupcy znaleźli się na brzegu i aby ugotować posiłek użyli kawałków natronu ze statku (nie było w pobliżu kamieni i aby postawić garnek na ognisku, użyli kawałków natronu). Piasek na brzegu mieszał się z palącym się natronem i strumienie przezroczystej cieczy zaczęły wypływać z ogniska: był to początek technologii szkła. o (Isidore of Seville, Etymologies XVI.16. Translation by Charles Witke.) Historia o Technologia szkła została odkryta najprawdopodobniej w Mezopotamii, w rejonie obecnie znanym jako Irak i Syria. Około 3300 lat temu, tajemne "instrukcje" jak budować piece i jak wytapiać szkło zostały zapisane na glinianych tabliczkach pismem obrazkowym. Instrukcje te były później kopiowane przez całe wieki. 3
4 Historia ~ 3000 pne ~ 1480 pne ~ 630 pne ~ 900 pne ~ 250 pne Wytwarzanie szkła na Kaukazie, początki barwienia szkła Pojawienie się szkła w Egipcie Barwienie za pomocą domieszek takich jak Cu, Fe, Mn, Al Pierwszy podręcznik wytwarzania szkła (Asyria) Wprowadzenie przemysłu szklarskiego do Syrii i Mezopotamii Odkrycie technologii dmuchania szkła (Fenicjanie) Historia o 50 ne (czasy Juliusza Cezara): Rozwinięcie technologii wydmuchiwania szkła 4
5 Historia ~70 Rzymianie wprowadzają produkcję szkła do Europy (Hiszpania, Francja, Italia) 79 Pliniusz opisuje produkcję szkła oraz legendy jego odkrycia 100 odlewanie szkła w formach 591 Pierwsze wzmianki o szybach okiennych (w kościołach) 1180 Pierwsze szyby w domach mieszkalnych. Historia 1453 Tajemnice produkcji szkła docierają z Bizancjum do Wenecji 1834 Pierwsze teorie dotyczące szkła kwarcowego (Leng) 1859 Pierwsza półautomatyczna maszyna do produkcji butelek 1925 Metoda "Pittsburgh" wytwarzania szyb 1967 Metoda odlewania szyb na stopionej cynie 1970 Produkcja włókien optycznych 1983 Technologia sol-gel 5
6 Skład szkła o Głównym składnikiem szkła ( zwykłego) jest SiO 2 Si 4+ O 2- Nie tylko SiO 2 tworzy szkło: o Pierwiastki szkłotwórcze : te, które w związkach z tlenem tworzą sieć wielościanów; mają liczbę koordynacyjną 3 lub 4 (Si, B, P, Ge; As.). Szkło tworzą również inne tlenki, jak Bi 2 O 3,CuO. 6
7 Skład szkła (tlenkowego) o Szkło, oprócz pierwiastków szkłotwórczych, zawiera najczęściej jeszcze inne pierwiastki Glass Type Rough Percent Composition by Mass SiO 2 Na 2 O CaO B 2 O 3 Al 2 O 3 K 2 O PbO soda-lime bottles, windows (ancient and modern) inexpensive, limited resistance to heat and chemicals borosilicate lab glass, bakeware, industrial pipe good resistance to thermal shock and chemicals aluminosilicate fiberglass, top-of-stove ware excellent resistance to heat and chemicals lead silicate "crystal", art glass, TV tubes easy to form, cut, engrave, stops radiation high silica special uses high heat (1500 C) resistance, UV-transparency 7
8 Struktura szkła (tlenkowego) ciągła przypadkowa sieć Zachariesen 1933 Szkło jest zbudowane jak ciągła przypadkowa sieć, w której atomy są rozłożone tak jak w cieczy. Spełnione są zazwyczaj następujące cztery reguły: 1 ) atom tlenu może być połączony z najwyżej dwoma innymi atomami; 2 ) liczba koordynacyjna innych atomów jest zazwyczaj mała ( 4); 3 ) wielościany koordynacyjne Si-O (lub inne) połączone są między sobą narożami; 4 ) wielościany tworzą trójwymiarową strukturę. 8
9 Struktura szkła (tlenkowego) Elementem podstawowym szkła kwarcowego (podobnie jak krystalicznego kwarcu) jest czworościan SiO 4-4. Liczba koordynacyjna krzemu wynosi 4, zgodnie z 2 regułą Zachariesena. Si 4+ O 2- Czworościany są ze sobą połączone narożami: Struktura szkła (tlenkowego) uporządkowanie bliskiego zasięgu 9
10 Inne pierwiastki w strukturze szkła: o Modyfikatory: te, które przerywają sieć wielościanów (Na, Ca, Ba, K.) z liczbą koordynacyjną 6 o Stabilizatory sieci: te, które ani nie tworzą ani nie przerywają sieci (Al, Li, Zn, Mg, Pb..) liczba koordynacyjna 4 i 6 Przykład: szkło sodowe Na + Si 4+ O 2-10
11 Właściwości szkła Objętość właściwa szkło T g T g : Temperatura Temperatura przejścia do fazy szklistej ( temperatura zeszklenia ) jest to temperatura, w której ciało amorficzne wykazuje zmianę nachylenia zależności objętości właściwej od temperatury. Przykłady: o Szkło o T g o SiO 2 o GeO 2 o polistyren o Au 0.8 Si 2 o H 2 O o 1430 K o 820 K o 370 K o 290 K o 140 K 11
12 Lepkość szkła Powyżej tej lepkości szkło jest kruche Relaksują wewnętrzne naprężenia Szkło jeszcze zachowuje kształt W tym zakresie szkło jest formowane Powyżej 10 2 szklo jest cieczą KOLOR SZKŁA kolor jon metalu czerwone Se lub Au żółte Ni 2+ lub Cd 2+ + S 2- zielone Cr 3+ lub Fe 3+ Niebiesko-zielone Cu 2+ lub Fe 2+ niebieskie Co 2+ purpurowe Mn 2+ czarne Cr 2 O 3 lub MnO 2 + NiO bursztynowe Fe 3+ + S 2- + C białe (opal) CaF 2 lub NaCl rozdyspergowane w szkle 12
13 Wytwarzanie szkła (zwykłego) Wytwarzanie szkła: ogólnie czysty SiO 2 topi się powyżej 1700 O C Zmieszany z sodą (tlenek lub węglan sodu) topi się w 900 O C ale jest rozpuszczalne w wodzie! Zmieszany z CaO staje się nierozpuszczalne w wodzie. Dlatego właśnie SiO 2,CaOi Na 2 O są głównymi składnikami zwykłego szkła. 13
14 Wczesna technologia o Rdzeń z błota i gliny o kształcie np. dzbana; o Po wysuszeniu owijano go półpłynnymi włóknami szkła; o Następnie znowu go ogrzewano i ceramicznym narzędziem wygładzano; o Na koniec wydobywano rdzeń ze środka. Wytwarzanie szkła: nieco później Obecnie, przedmioty szklane są wytwarzane trzema głównymi metodami: 1. Wydmuchiwanie szkła 2. Prasowanie 3. Wytwarzanie szyb 4. Wytwarzanie włókien 14
15 Wytwarzanie szyb; Pitsburgh process : metoda Pitsburgh : Układ precyzyjnych wałków wyciąga warstwę szkła pionowo do góry. Po usunięciu roztopionej cieczy, wałki nadal się obracają i warstwa cała wędruje go góry, gdzie jest cięta na odpowiednie kawałki. Wytwarzanie szyb na stopionej cynie Stopione szkło o temperaturze 1500 o C, tworzy ciągłą warstwę, która wpływa na stopioną cynę. Warstwa szkła ma grubość od 2 do 12 mm. Temperatura szkła stopniowo maleje i warstwa przybiera kształt równoległościennej, wstęgi. 15
16 Wytwarzanie szyb Wzmacnianie szkła 1. Szkło wewnętrznie naprężone ma lepsze właściwości mechaniczne: zewnętrzna powierzchnia zostaje ściśnięta, wewnętrzna - rozciągnięta; 16
17 o Jak to się robi: Wzmacnianie szkła Szkło ogrzewa się do temperatury około Tg Ochładza się w powietrzu lub oleju Powierzchnia ochładza się szybciej niż części wewnętrzne Gdy wewnętrzne części się ochładzają do temperatury pokojowej, powierzchnia już jest zimna i sztywna. Rozmiary nie mogą się dopasować: wnętrze jest rozciągane przez powierzchnię, a powierzchnia ściskana przez wnętrze. Wzmacnianie szkła before cooling surface cooling cooler hot hot cooler further cooled compression tension compression Naprężenia hamują rozprzestrzenianie się pęknięcia 17
18 Wzmacnianie szkła Podobny efekt można uzyskać metodą chemiczną: Wymiana jonów Na + na K + na powierzchni. Większe K + powodują ściśnięcie zewnętrznej powierzchni. Wzmacnianie szkła o Szkło umieszcza się w stopionej soli zawierającej jony K + (np. KNO 3 przez 12 godzin w 500 C). o Dyfuzja powoduje wymianę jonów sodu na K + 18
19 Wzmacnianie szkła o Laminowanie szkła. Polega na umieszczeniu warstwy polimeru pomiędzy warstwami szkła (minimum dwie). Wzmacnianie szkła o Laminowanie szkła. Są dwa sposoby wytwarzania szkła laminowanego: 1. Jak na zdjęciach, czyli umieszczenie polimeru pomiędzy warstwy szkła i sprasowanie całego układu; polimer (PVB ma zazwyczaj grubość 0.38 mm, w szybach samochodowych: 0.76 mm) 2. Wlanie ciekłego polimeru między szyby (1-1.5mm) 19
20 Wzmacnianie szkła o o Szkło kuloodporne: składa się z wielu warstw różnych materiałów, połączonych ze sobą w wysokiej temperaturze. Kryształy o o o Proces cięcia szkła polega na dociskaniu szklanego przedmiotu do wirującego koła (kamienne lub stalowe). Koło wycina rowki o prostych, ostrych krawędziach. Dzięki temu szkło jest bardziej połyskujące (więcej powierzchni odbijających światło). Najlepszy efekt otrzymuje się w szkle zawierającym dużo tlenku ołowiu. wynalezione przez George a Ravenscrofta (Anglia, około 1676). 20
21 Butelki o Szklane butelki wytwarzano w czasach przed- Rzymskich, używając techniki owijania stopionego szkła wokół formy z gliny i trawy. o Rzymianie wynaleźli dmuchanie szkła i wytwarzali szklane butelki w wielkich ilościach. Szkło w bąbelki o Technika dekorowania szkła stosowana przez wielu wytwórców szkła. o Można bąbelki wprowadzać dodając do stopionego szkła związki chemiczne, które reagując wytwarzają bąble. o Pojedyncze bąble można wprowadzić za pomocą szpikulca. 21
22 Szkło fluoryzujące o Dowolne szkło, które zawiera uran. Szkło opalizujące o Szkło, które w tych miejscach, gdzie warstwa szkła jest gruba chłodzi się powoli, dzięki czemu zachodzi krystalizacja i szkło staje się matowe. 22
23 Szkło fotochromatyczne Szkło fotochromatyczne zawiera AgCl i CuCl. Są one równomiernie rozłożone w objętości szkła. Pod wpływem światła zachodzi utlenianie i redukcja AgCl: Cl - Cl + e - Ag + + e - Ag Szkło fotochromatyczne o Atomy srebra aglomerują tworząc grupy, które absorbują światło i powodują pociemnienie szkła. o Stopień zaciemnienia zależy od intensywności światła. Proces ten jest bardzo szybki. 23
24 Szkło fotochromatyczne o Aby proces foto-pociemnienia szkła był użyteczny, musi być odwracalny. Obecność CuCl powoduje odwracalność w następujący sposób: o Atomy Cl utworzone wskutek oświetlenia teraz ulegają redukcji, a srebro utlenianiu o Cl + Cu + Cl - + Cu 2+ o Cu 2+ + Ag Ag + + Cu + Witraże Wytwarzanie witraży prawie się nie zmieniło od 12-go wieku. Witraż składa się z fragmentów kolorowego szkła połączonych w całość za pomocą ołowiu. Szczegóły dodatkowo się maluje, a następnie wypala. 24
25 Witraże Figura namalowana na szkle (1340) Początkowo szczegóły twarzy, rąk, stroju i inne były malowane na szkle tylko czarną i brązową farbą. Witraże XV wiek Około roku 1300 odkryto żółty barwnik. To umożliwiło barwienie białego szkła na kolor żółty, niebieskiego na zielony i było bardzo pomocne w barwieniu włosów, koron i aureol. 25
26 Włókna optyczne o o Włókno optyczne: cienkie i giętkie włókno zdolne do przewodzenia światła. Składa się z bardzo cienkiego rdzenia otoczonego koncentrycznymi warstwami szkła i innych materiałów. Szkło musi być bardzo przezroczyste (a) Geometry of optical fiber Włókna optyczne light cladding jacket core (b) Reflection in optical fiber θ c Copyright 2000 The McGraw Hill Companies Leon-Garcia & Widjaja: Communication Networks Figure
27 Współczynnik załamania może się zmieniać w sposób skokowy bądź stopniowo: Przezroczystość szkła o Od 3000 pne Egipcjanie i Fenicjanie zaczęli poszukiwanie sposobów polepszenia przezroczystości szkła... Przed 1966 osiągnięto pewne plateau w rozwoju przezroczystości; 54 27
28 Przezroczystość szkła o o Dopiero prace prowadzone w latach (Bell Laboratories) spowodowały, że szkło stało się razy bardziej przezroczyste niż w Dzięki temu, włókno może mieć średnicę tylko 0.01 mm. 55 Wytwarzanie Szkła światłowodowego nie robi się z piasku. o SiCl 4 + O > SiO Cl 2 28
29 Wytwarzanie 2. Wyciąganie włókna: 1. wytwarzanie szkła i wstępna obróbka Z kolei zmianę współczynnika załamania osiąga się dzięki: o Dodaniu germanu (też jako czterochlorek). German ma o 18 elektronów więcej niż Si jest domieszką, która zwiększa n, nie zmieniając współczynnika absorpcji. o Dodatek boru lub fluoru zmniejsza współczynnik załamania. 29
30 Na marginesie: inne zaawansowane materiały w światłowodzie: Szkło metaliczne Stop amorficzny dwu- lub wieloskładnikowy, w którym metal jest głównym składnikiem, otrzymany przez bardzo szybkie chłodzenie ( K/s) Produkuje się je najczęściej przez wylanie cienkiej warstwy stopu na szybko odprowadzające ciepło podłoże. Można też wylewać stop na wirującą tarczę (90 m/s). Po raz pierwszy szkło metaliczne otrzymano w 1960 roku 30
31 Szkło metaliczne - własności Szkło metaliczne o W 1990, naukowcy otrzymali szkło metaliczne już nie tylko w postaci cienkiej warstwy (nie mikrometry, tylko centymetry przy szybkościach chłodzenia K/s). Przykłady: Rodzina Zr-Ti-Cu-Ni-Be BMG otrzymana przez Johnsona i Pekera Vitreloy 1 : Zr 41.2 Ti 13.8 Cu 12.5 Ni 10.0 Be
32 Struktura szkła metalicznego (Vitreloy 1) o Zbudowane jest z atomów znacznie różniących się między sobą - zmniejsza to tendencją do krystalizacji. 100 Figure 1b. Topological atomic size comparsion of species in Vitreloy 1 bulk metallic glass 90 Zr41.2Ti13.8Cu12.5Ni10Be Atomic Compostition (at%) Atomic Radius (nm) Właściwości o Granica odkształcenia sprężystego 2%! Image courtesy of Liquidmetal golf 32
33 Szkło metaliczne - zastosowania o Głównie - wykorzystujące własności magnetyczne: Rdzenie transformatorów; Głowice magnetyczne; Przetworniki magnetostrykcyjne; Elastyczne ekrany magnetyczne; Szkło metaliczne - zastosowania o Wykorzystujące własności fizyczne i mechaniczne Wzmocnienie zbiorników ciśnieniowych; Węże, rury, pasy; tkaniny ekranujące przed interferencją; Ostrza; Folia łącząca elementy stalowe i stopy niklu w: Wymiennikach ciepła; Bateriach Ni-Cd; Rozrusznikach serca. 33
34 Tworzywa szklano-ceramiczne Szkło można skrystalizować, wygrzewając je, ale staje się ono wtedy kruche i pęka. Dodanie zarodków krystalizacji, takich jak Ag or TiO 2 powoduje, że krystalizowane szkło jest bardzo wytrzymałe i odporne na wysoka temperaturę Stosuje się w naczyniach kuchennych, konwerterach katalitycznych itd.. SYNTEZA SOL-ŻEL o Powstawanie aerożelu przebiega w dwóch głównych etapach: tworzenie mokrego żelu suszenie 34
35 SYNTEZA SOL-ŻEL Większość krzemowych aerożeli wytwarza się z Si(OCH 3 ) 4 lub Si(OCH 2 CH 3 ) 4. Typowa reakcja: Si(OCH 2 CH 3 ) 4 + 2H 2 O = SiO 2 + 4HOCH 2 CH 3 Ta reakcja najczęściej przebiega w etanolu i w obecności katalizatora (np. HCl). SYNTEZA SOL-ŻEL o W rezultacie reakcji hydrolizy powstaje SOL. Jest to układ rozdyspergowanych koloidalnych cząstek w cieczy (koloid : cząstki o rozmiarze nm, tzn atomów) 35
36 SYNTEZA SOL-ŻEL W miarę postępowania reakcji polimeryzacji SiO 2 (kondensacja) SOL przekształca się w sztywny ŻEL. W tym stanie, żel jest wyjmowany z formy. SYNTEZA SOL-ŻEL o Ostatnim, najważniejszym etapem wytwarzania aerożelu jest jego suszenie w warunkach nadkrytycznych. 36
37 WŁAŚCIWOŚCI AEROŻELI o Większość właściwości aerożeli wynika z ich z bardzo dużej porowatości. Aerożele składają się w około 95% z powietrza (od 85% do 99.87%). o Średnia średnica porów: 20 nm, wielkość cząsteczek: 2-5 nm. WŁAŚCIWOŚCI AEROŻELI o Mała gęstość g/cm 3, średnio gęstość jest około 0.1 g/cm 3. Dla porównania zwykłe szkło ma gęstość g/cm 3. o Porowatość wiąże się również z ogromną powierzchnią wewnętrzną ( m 2 /g). 37
38 WŁAŚCIWOŚCI DIELEKTRYCZNE o Współczynnik załamania światła: ; o Stała dielektryczna: 1.1 o Obie wielkości są niezwykle małe jak na ciało stałe. WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE o Moduł Younga N/m 2 o Wytrzymałość na rozciąganie 16 kpa o Prędkość dźwięku w aerożelu: 100m/s o Wszystkie 3 wielkości są niezwykle małe w porównaniu ze zwykłym szkłem (np. E jest 10 4 razy mniejsze). 38
39 WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE o Wbrew pozorom aerożele mają interesujące właściwości mechaniczne jako materiały absorbujące energię uderzeniową. Stosuje się je w kaskach. WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE o W czasie uderzenia zostają zrywane wiązania jedno po drugim. Wewnątrz aerożelu ten proces trwa dość długo (i o to chodzi).dodatkowo część energii jest zużywana na sprężenie powietrza z porów. polistyren 39
40 WŁAŚCIWOŚCI TERMICZNE o Zachowują swoje właściwości do temperatury 500ºC; o Temperatura topnienia 1200ºC; o Typowy aerożel ma przewodność cieplną ~0.017 W/mK (bardzo małą). WŁAŚCIWOŚCI TERMICZNE o Izolacja termiczna to jedno z głównych zastosowań aerożeli. Aerożele izolują około 3-7 razy lepiej niż szkło 2-4 razy lepiej niż styropian. o Wykorzystuje się je do izolacji płynów kriogenicznych 40
41 WŁAŚCIWOŚCI TERMICZNE o Głównym mechanizmem przewodzenia ciepła jest transport za pośrednictwem gazów poruszających się poprzez pory. o Zmniejszenie przewodnictwa termicznego można osiągnąć przez zwiększenie drogi swobodnej gazu wypełniającego pory w stosunku do wielkości porów. WŁAŚCIWOŚCI TERMICZNE o Trzy sposoby obniżenia przewodności termicznej: wypełnienie aerożelu gazem o mniejszej masie molowej; zmniejszenie porów; obniżenie ciśnienia; niepraktyczne 41
42 WŁAŚCIWOŚCI TERMICZNE o Obniżenie ciśnienia w wielu zastosowaniach ma sens (np. termosy) wystarczy obniżyć ciśnienie do 50 torów (do tego celu wystarczy torebka foliowa) Zastosowania o Do aerożeli można dodawać różne inne pierwiastki otrzymując w ten sposób np. różne kolory. Cu Fe 2 O 3 C Ni 42
43 Zastosowania w medycynie o Kapsułki aerożelu zawierające substancje aktywne stopniowo je uwalniają jednocześnie zabezpieczając przed zbyt dużym kontaktem z tkankami. Zastosowania Przezroczyste warstwy ceramiczne na szkle 43
44 Zastosowania o Najstarszym zastosowaniem technologii sol-gel są cienkie warstwy. Pierwszy patent: Jenaer Glaswer Schott & Gen. w Obecnie: Zastosowania: pył kosmiczny o Sonda Stardust wykorzysta aerożel do zbierania pyłu kosmicznego. o Gdy cząstka pyłu uderza w aerożel, zagłębia się w nim, stopniowo zwalniając, i pozostawia podłużny ślad mniej więcej 200 razy dłuższy niż średnica cząstki. 44
45 Zastosowania o Tak wygląda cały detektor. o Jedna strona kolektora będzie skierowana w stronę komety Wild 2, druga- będzie zbierać międzygwiezdny pył kosmiczny. Zastosowania o Dodając drobiny ferromagnetyka otrzymujemy materiał magnetyczny (tutaj jest to tlenek żelaza). Podobnie można otrzymać aerożel ferroelektryczny. 45
46 Zastosowania o Naukowcy otrzymali super lekkie magnesy zbudowane z aerożeli, do których dodano bardzo małe cząstki magnetyczne (Nd 2 Fe 14 B). Nano-drobiny magnetyczne były w czasie syntezy orientowane w polu magnetycznym. Magnesy te są przezroczyste. 46
Szkło kuloodporne: składa się z wielu warstw różnych materiałów, połączonych ze sobą w wysokiej temperaturze. Wzmacnianie szkła
Wzmacnianie szkła Laminowanie szkła. Są dwa sposoby wytwarzania szkła laminowanego: 1. Jak na zdjęciach, czyli umieszczenie polimeru pomiędzy warstwy szkła i sprasowanie całego układu; polimer (PVB ma
Bardziej szczegółowoWzmacnianie szkła. Jak to się robi:
Wzmacnianie szkła 1. Szkło wewnętrznie naprężone ma lepsze właściwości mechaniczne: zewnętrzna powierzchnia zostaje ściśnięta, wewnętrzna - rozciągnięta; Wzmacnianie szkła Jak to się robi: Szkło ogrzewa
Bardziej szczegółowoopal Szkło naturalne
opal Szkło naturalne Szkło naturalne Obsydian szybko ochłodzona lawa; Szkło naturalne Fulguryt, strzałka piorunowa, piorunowiec, rurka, pręt kwarcowy powstały z piasku lub skały, stopionych od uderzenia
Bardziej szczegółowoSZKŁO. materiał nieorganiczny powstały wskutek stopienia a następnie ochłodzenia bez krystalizacji
SZKŁO Co to jest szkło? materiał nieorganiczny powstały wskutek stopienia a następnie ochłodzenia bez krystalizacji Spełnia makroskopową definicję ciała stałego, chociaż może być też uważane za przechłodzoną
Bardziej szczegółowoSZKŁO. materiał nieorganiczny powstały wskutek stopienia a następnie ochłodzenia bez krystalizacji
SZKŁO Co to jest szkło? materiał nieorganiczny powstały wskutek stopienia a następnie ochłodzenia bez krystalizacji Spełnia makroskopową definicję ciała stałego, chociaż może być też uważane za przechłodzoną
Bardziej szczegółowoPOMIARY OPTYCZNE 1. Wykład 6 SZKŁO. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
POMIARY OPTYCZNE 1 Wykład 6 SZKŁO Katedra Optyki i Fotoniki Wydział Podstawowych Problemów Techniki Politechnika Wrocławska Pokój 18/11 bud. A-1 http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/pomiary_optyczne_1.html
Bardziej szczegółowoPOMIARY OPTYCZNE 1. Wykład 6 SZKŁO
POMIARY OPTYCZNE 1 Wykład 6 SZKŁO Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Katedra Optyki i Fotoniki Wydział Podstawowych Problemów Techniki Politechnika Wrocławska http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/ POKÓJ
Bardziej szczegółowoOPTYKA INSTRUMENTALNA
OPTYKA INSTRUMENTALNA Wykład 9: SZKŁO definicja, budowa, metody wytwarzania, własności fizyczne, parametry mechaniczne; parametry optyczne szkła: jednorodność, smużystość, pęcherzowatość, dwójłomność,
Bardziej szczegółowoPOMIARY OPTYCZNE Współczynnik załamania #3 Szkło. Damian Siedlecki
POMIARY OPTYCZNE 1 { 8. Współczynnik załamania #3 Szkło Damian Siedlecki Metoda de Chaulnesa Pomiar współczynnika załamania opiera się na pomiarze wielkości poosiowego przesunięcia obrazu, utworzonego
Bardziej szczegółowoAnaliza strukturalna materiałów Ćwiczenie 4
Akademia Górniczo Hutnicza Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Chemii Krzemianów i Związków Wielkocząsteczkowych Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Kierunek studiów: Technologia chemiczna
Bardziej szczegółowow_08 Chemia mineralnych materiałów budowlanych c.d. Chemia metali budowlanych
w_08 Chemia mineralnych materiałów budowlanych c.d. Chemia metali budowlanych Spoiwa krzemianowe Kompozyty krzemianowe (silikatowe) kity, zaprawy, farby szkło wodne Na 2 SiO 3 + 2H 2 O H 2 SiO 3 +
Bardziej szczegółowoSamopropagująca synteza spaleniowa
Samopropagująca synteza spaleniowa Inne zastosowania nauki o spalaniu Dyfuzja gazów w płomieniu Zachowanie płynnych paliw i aerozoli; Rozprzestrzenianie się płomieni wzdłuż powierzchni Synteza spaleniowa
Bardziej szczegółowoSzkła specjalne Wykład 10 Metoda zol żel, aerożele Część 2 Właściwości termiczne aerożeli
Szkła specjalne Wykład 10 Metoda zol żel, aerożele Część 2 Właściwości termiczne aerożeli Ryszard J. Barczyński, 2017 Materiały edukacyjne do użytku wewnętrznego Wzrost przychodów sektora rynku opartego
Bardziej szczegółowoSzkło. T g szkła używanego w oknach katedr wynosi ok. 600 C, a czas relaksacji sięga lat. FIZYKA 3 MICHAŁ MARZANTOWICZ
Szkło Przechłodzona ciecz, w której ruchy uległy zamrożeniu Tzw. przejście szkliste: czas potrzebny na zmianę konfiguracji cząsteczek (czas relaksacji) jest rzędu minut lub dłuższy T g szkła używanego
Bardziej szczegółowoSzkła. Forma i odlewy ze szkła kwarcowego wykonane w starożytnym Egipcie (około roku 2500 p.n.e.)
Szkła metaliczne Szkła cdn.gemrockauctions.com/uploads/images/275000-279999/276152/276152_1338954219.jpg American Association for the Advancement of Science Grot ze szkła wulkanicznego obsydianu (epoka
Bardziej szczegółowoWłaściwości kryształów
Właściwości kryształów Związek pomiędzy właściwościami, strukturą, defektami struktury i wiązaniami chemicznymi Skład i struktura Skład materiału wpływa na wszystko, ale głównie na: właściwości fizyczne
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY SUPERTWARDE
MATERIAŁY SUPERTWARDE Twarde i supertwarde materiały Twarde i bardzo twarde materiały są potrzebne w takich przemysłowych zastosowaniach jak szlifowanie i polerowanie, cięcie, prasowanie, synteza i badania
Bardziej szczegółowoLeon Murawski, Katedra Fizyki Ciała Stałego Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej
Nanomateriałów Leon Murawski, Katedra Fizyki Ciała Stałego Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej POLITECHNIKA GDAŃSKA Centrum Zawansowanych Technologii Pomorze ul. Al. Zwycięstwa 27 80-233
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania. Opracował Dr inż. Stanisław Rymkiewicz KIM WM PG
Technologie wytwarzania Opracował Dr inż. Stanisław Rymkiewicz KIM WM PG Technologie wytwarzania Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki
Bardziej szczegółowoOpracowała: mgr inż. Ewelina Nowak
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr
Bardziej szczegółowoCzym się różni ciecz od ciała stałego?
Szkła Czym się różni ciecz od ciała stałego? gęstość Czy szkło to ciecz czy ciało stałe? Szkło powstaje w procesie chłodzenia cieczy. Czy szkło to ciecz przechłodzona? kryształ szkło ciecz przechłodzona
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY
Pieczątka szkoły Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 30.10.2018 r. 1. Test konkursowy zawiera 22 zadania. Są to zadania
Bardziej szczegółowoMateriałoznawstwo optyczne CERAMIKA OPTYCZNA
Materiałoznawstwo optyczne CERAMIKA OPTYCZNA Szkło optyczne i fotoniczne, A. Szwedowski, R. Romaniuk, WNT, 2009 POLIKRYSZTAŁY - ciała stałe o drobnoziarnistej strukturze, które są złożone z wielkiej liczby
Bardziej szczegółowoTYPY REAKCJI CHEMICZNYCH
1 REAKCJA CHEMICZNA: TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH REAKCJĄ CHEMICZNĄ NAZYWAMY PROCES, W WYNIKU KTÓREGO Z JEDNYCH SUBSTANCJI POWSTAJĄ NOWE (PRODUKTY) O INNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH NIŻ SUBSTANCJE WYJŚCIOWE (SUBSTRATY)
Bardziej szczegółowoStatyka Cieczy i Gazów. Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał
Statyka Cieczy i Gazów Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał 1. Podstawowe założenia teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał: Ciała zbudowane są z cząsteczek. Pomiędzy cząsteczkami
Bardziej szczegółowoWyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera ANALIZA POŁĄCZENIA WARSTW CERAMICZNYCH Z PODBUDOWĄ METALOWĄ Promotor: Prof. zw. dr hab. n. tech. MACIEJ HAJDUGA Tadeusz Zdziech CEL PRACY Celem
Bardziej szczegółowoMATERIAŁOZNAWSTWO. dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu )
MATERIAŁOZNAWSTWO dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu ) jhucinsk@pg.gda.pl MATERIAŁOZNAWSTWO dziedzina nauki stosowanej obejmująca badania zależności
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Pierwiastki 1 1 H 3 Li 11
Bardziej szczegółowoPVD-COATING PRÓŻNIOWE NAPYLANIE ALUMINIUM NA DETALE Z TWORZYWA SZTUCZNEGO (METALIZACJA PRÓŻNIOWA)
ISO 9001:2008, ISO/TS 16949:2002 ISO 14001:2004, PN-N-18001:2004 PVD-COATING PRÓŻNIOWE NAPYLANIE ALUMINIUM NA DETALE Z TWORZYWA SZTUCZNEGO (METALIZACJA PRÓŻNIOWA) *) PVD - PHYSICAL VAPOUR DEPOSITION OSADZANIE
Bardziej szczegółowoCIEPLNE I MECHANICZNE WŁASNOŚCI CIAŁ
CIEPLNE I MECHANICZNE WŁASNOŚCI CIAŁ Ciepło i temperatura Pojemność cieplna i ciepło właściwe Ciepło przemiany Przejścia między stanami Rozszerzalność cieplna Sprężystość ciał Prawo Hooke a Mechaniczne
Bardziej szczegółowoWłasności optyczne materii. Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią?
Własności optyczne materii Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią? Właściwości optyczne materiału wynikają ze zjawisk: Absorpcji Załamania Odbicia Rozpraszania Własności elektrycznych Refrakcja
Bardziej szczegółowoDobór materiałów konstrukcyjnych cz. 10
Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 10 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO Zniszczenie materiału w wyniku
Bardziej szczegółowo1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej?
Tematy opisowe 1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? 2. Omów pomiar potencjału na granicy faz elektroda/roztwór elektrolitu. Podaj przykład, omów skale potencjału i elektrody
Bardziej szczegółowoSzkła specjalne Strukturalne warunki tworzenia się szkła Wykład 2. Ryszard J. Barczyński, Materiały edukacyjne do użytku wewnętrznego
Szkła specjalne Strukturalne warunki tworzenia się szkła Wykład 2 Ryszard J. Barczyński, 2017-2018 Materiały edukacyjne do użytku wewnętrznego Teoria poszukiwana... Nie ma jeszcze w pełni satysfakcjonującej
Bardziej szczegółowoKRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Krzepnięcie przemiana fazy ciekłej w fazę stałą Krystalizacja przemiana
Bardziej szczegółowoTlen. Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki
Tlen Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki Ogólna charakterystyka tlenowców Tlenowce: obejmują pierwiastki
Bardziej szczegółowoUtrwalenie wiadomości. Fizyka, klasa 1 Gimnazjum im. Jana Pawła II w Sułowie
Utrwalenie wiadomości Fizyka, klasa 1 Gimnazjum im. Jana Pawła II w Sułowie Za tydzień sprawdzian Ciało fizyczne a substancja Ciało Substancja gwóźdź żelazo szklanka szkło krzesło drewno Obok podanych
Bardziej szczegółowoSpis treści. Szkło kwarcowe - dane techniczne 3. Rury kwarcowe 5. Pręty kwarcowe 7. Szkło borokrzemowe - dane techniczne 8. Rury borokrzemowe 10
Spis treści Szkło kwarcowe - dane techniczne Rury kwarcowe 5 Pręty kwarcowe 7 Szkło borokrzemowe - dane techniczne 8 Rury borokrzemowe 0 Kapilary borokrzemowe 5 Pręty borokrzemowe 6 Rury kolorowe borokrzemowe
Bardziej szczegółowoKONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW
POUFNE Pieczątka szkoły 16 styczeń 2010 r. Kod ucznia Wpisuje uczeń po otrzymaniu zadań Imię Wpisać po rozkodowaniu pracy Czas pracy 90 minut Nazwisko KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY
Bardziej szczegółowoIII. METODY OTRZYMYWANIA MATERIAŁÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Janusz Adamowski
III. METODY OTRZYMYWANIA MATERIAŁÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Janusz Adamowski 1 1 Wstęp Materiały półprzewodnikowe, otrzymywane obecnie w warunkach laboratoryjnych, charakteryzują się niezwykle wysoką czystością.
Bardziej szczegółowoSprawdzian 1. CHEMIA. Przed próbną maturą (poziom rozszerzony) Czas pracy: 90 minut Maksymalna liczba punktów: 30. Imię i nazwisko ...
CHEMIA Przed próbną maturą 2017 Sprawdzian 1. (poziom rozszerzony) Czas pracy: 90 minut Maksymalna liczba punktów: 30 Imię i nazwisko... Liczba punktów Procent 2 Zadanie 1. Chlor i brom rozpuszczają się
Bardziej szczegółowoWarunki izochoryczno-izotermiczne
WYKŁAD 5 Pojęcie potencjału chemicznego. Układy jednoskładnikowe W zależności od warunków termodynamicznych potencjał chemiczny substancji czystej definiujemy następująco: Warunki izobaryczno-izotermiczne
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Copyright 2000 by Harcourt,
Bardziej szczegółowoTemat 9. Nauka o materiałach. Kompozyty i materiały ceramiczne
Temat 9 Nauka o materiałach Kompozyty i materiały ceramiczne Kompozyty budowa Kompozyty DEFINICJA Kompozyt jest to materiał utworzony z co najmniej dwóch komponentów (faz) o różnych właściwościach w taki
Bardziej szczegółowoMIKROSYSTEMY. Ćwiczenie nr 2a Utlenianie
MIKROSYSTEMY Ćwiczenie nr 2a Utlenianie 1. Cel ćwiczeń: Celem zajęć jest wykonanie kompletnego procesu mokrego utleniania termicznego krzemu. W skład ćwiczenia wchodzą: obliczenie czasu trwania procesu
Bardziej szczegółowoMateriały Reaktorowe. Właściwości mechaniczne
Materiały Reaktorowe Właściwości mechaniczne Naprężenie i odkształcenie F A 0 l i l 0 l 0 l l 0 a. naprężenie rozciągające b. naprężenie ściskające c. naprężenie ścinające d. Naprężenie torsyjne Naprężenie
Bardziej szczegółowoNazwy pierwiastków: ...
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Na podstawie podanych informacji ustal nazwy pierwiastków X, Y, Z i zapisz je we wskazanych miejscach. I. Atom pierwiastka X w reakcjach chemicznych może tworzyć jon zawierający 20
Bardziej szczegółowoRealizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej w poszczególnych tematach podręcznika Chemia Nowej Ery dla klasy siódmej szkoły podstawowej
Realizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej w poszczególnych tematach podręcznika Chemia Nowej Ery dla klasy siódmej szkoły podstawowej Temat w podręczniku Substancje i ich przemiany 1. Zasady
Bardziej szczegółowoLitowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna.
Doświadczenie 1 Tytuł: Badanie właściwości sodu Odczynnik: Sód metaliczny Szkiełko zegarkowe Metal lekki o srebrzystej barwie Ma metaliczny połysk Jest bardzo miękki, można kroić go nożem Inne właściwości
Bardziej szczegółowo1) Rozmiar atomu to około? Która z odpowiedzi jest nieprawidłowa? a) 0, m b) 10-8 mm c) m d) km e) m f)
1) Rozmiar atomu to około? Która z odpowiedzi jest nieprawidłowa? a) 0,0000000001 m b) 10-8 mm c) 10-10 m d) 10-12 km e) 10-15 m f) 2) Z jakich cząstek składają się dodatnio naładowane jądra atomów? (e
Bardziej szczegółowoProjekt Inżynier mechanik zawód z przyszłością współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zajęcia wyrównawcze z fizyki -Zestaw 4 -eoria ermodynamika Równanie stanu gazu doskonałego Izoprzemiany gazowe Energia wewnętrzna gazu doskonałego Praca i ciepło w przemianach gazowych Silniki cieplne
Bardziej szczegółowoTECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE
TECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE Przechowywanie cieczy kriogenicznych i rodzaje izolacji cieplnych Imię i nazwisko: Olga Gałązka i Mateusz Pawelec Rok akademicki: 2011/2012 Semestr: II magisterski
Bardziej szczegółowoMetale i niemetale. Krystyna Sitko
Metale i niemetale Krystyna Sitko Substancje proste czyli pierwiastki dzielimy na : metale np. złoto niemetale np. fosfor półmetale np. krzem Spośród 115 znanych obecnie pierwiastków aż 91 stanowią metale
Bardziej szczegółowoCHEMIA I GIMNAZJUM WYMAGANIA PODSTAWOWE
WYMAGANIA PODSTAWOWE wskazuje w środowisku substancje chemiczne nazywa sprzęt i szkło laboratoryjne opisuje podstawowe właściwości substancji będących głównymi składnikami stosowanych na co dzień produktów
Bardziej szczegółowoElektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a. Zadania
Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a Zadania I prawo Faraday a Masa substancji wydzielonej na elektrodach podczas elektrolizy jest proporcjonalna do natężenia prądu i czasu trwania elektrolizy q
Bardziej szczegółowo3. Przejścia fazowe pomiędzy trzema stanami skupienia materii:
Temat: Zmiany stanu skupienia. 1. Energia sieci krystalicznej- wielkość dzięki której można oszacować siły przyciągania w krysztale 2. Energia wiązania sieci krystalicznej- ilość energii potrzebnej do
Bardziej szczegółowoZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2
METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Odmienność procesów zamrażania produktów
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Techniki niskotemperaturowe w Inżynierii Mechaniczno Medycznej Zmiana własności ciał w temperaturach kriogenicznych Prowadzący: dr inż. Waldemar Targański Emilia
Bardziej szczegółowoRealizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej z chemii dla klasy siódmej szkoły podstawowej
Realizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej z chemii dla klasy siódmej szkoły podstawowej Nauczyciel: Marta Zielonka Temat w podręczniku Substancje i ich przemiany 1. Zasady bezpiecznej pracy
Bardziej szczegółowoUkład termodynamiczny Parametry układu termodynamicznego Proces termodynamiczny Układ izolowany Układ zamknięty Stan równowagi termodynamicznej
termodynamika - podstawowe pojęcia Układ termodynamiczny - wyodrębniona część otaczającego nas świata. Parametry układu termodynamicznego - wielkości fizyczne, za pomocą których opisujemy stan układu termodynamicznego,
Bardziej szczegółowoMetody łączenia metali. rozłączne nierozłączne:
Metody łączenia metali rozłączne nierozłączne: Lutowanie: łączenie części metalowych za pomocą stopów, zwanych lutami, które mają niższą od lutowanych metali temperaturę topnienia. - lutowanie miękkie
Bardziej szczegółowoCzym jest prąd elektryczny
Prąd elektryczny Ruch elektronów w przewodniku Wektor gęstości prądu Przewodność elektryczna Prawo Ohma Klasyczny model przewodnictwa w metalach Zależność przewodności/oporności od temperatury dla metali,
Bardziej szczegółowoGAZ DOSKONAŁY. Brak oddziaływań między cząsteczkami z wyjątkiem zderzeń idealnie sprężystych.
TERMODYNAMIKA GAZ DOSKONAŁY Gaz doskonały to abstrakcyjny, matematyczny model gazu, chociaż wiele gazów (azot, tlen) w warunkach normalnych zachowuje się w przybliżeniu jak gaz doskonały. Model ten zakłada:
Bardziej szczegółowo1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne
1. PODSTAWOWE PRAWA I POJĘCIA CHEMICZNE 5 1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne 1.1. Wyraź w gramach masę: a. jednego atomu żelaza, b. jednej cząsteczki kwasu siarkowego. Odp. 9,3 10 23 g; 1,6 10 22
Bardziej szczegółowoElektrolity polimerowe. 1. Modele transportu jonów 2. Rodzaje elektrolitów polimerowych 3. Zastosowania elektrolitów polimerowych
Elektrolity polimerowe 1. Modele transportu jonów 2. Rodzaje elektrolitów polimerowych 3. Zastosowania elektrolitów polimerowych Zalety - Giętkie, otrzymywane w postaci folii - Lekkie (wysoka gęstość energii/kg)
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowoI. Substancje i ich przemiany
NaCoBeZU z chemii dla klasy 1 I. Substancje i ich przemiany 1. Pracownia chemiczna podstawowe szkło i sprzęt laboratoryjny. Przepisy BHP i regulamin pracowni chemicznej zaliczam chemię do nauk przyrodniczych
Bardziej szczegółowoFizyka 1 Wróbel Wojciech
w poprzednim odcinku 1 Stany skupienia materii Ciała stałe Ciecze Płyny Gazy 2 Stany skupienia materii Ciała stałe Ciecze Płyny Gazy Plazma 3 Ciało stałe ustalony kształt i objętość uporządkowanie dalekiego
Bardziej szczegółowoCHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne
CHEMIA Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Uczeń: zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków do Z = 36 i jonów o podanym ładunku, uwzględniając rozmieszczenie elektronów na podpowłokach [
Bardziej szczegółowoRecykling złomu obiegowego odlewniczych stopów magnezu poprzez zastosowanie innowacyjnej metody endomodyfikacji
PROJEKT NR: POIG.01.01.02-00-015/09 Zaawansowane materiały i technologie ich wytwarzania Recykling złomu obiegowego odlewniczych stopów magnezu poprzez zastosowanie innowacyjnej metody endomodyfikacji
Bardziej szczegółowoTermochemia elementy termodynamiki
Termochemia elementy termodynamiki Termochemia nauka zajmująca się badaniem efektów cieplnych reakcji chemicznych Zasada zachowania energii Energia całkowita jest sumą energii kinetycznej i potencjalnej.
Bardziej szczegółowoKompozyty. Czym jest kompozyt
Kompozyty Czym jest kompozyt Kompozyt jest to materiał utworzony z co najmniej dwóch komponentów mający właściwości nowe (lepsze) w stosunku do komponentów. MSE 27X Unit 18 1 Material Elastic Modulus GPa
Bardziej szczegółowoNauka o Materiałach. Wykład XI. Właściwości cieplne. Jerzy Lis
Nauka o Materiałach Wykład XI Właściwości cieplne Jerzy Lis Nauka o Materiałach Treść wykładu: 1. Stabilność termiczna materiałów 2. Pełzanie wysokotemperaturowe 3. Przewodnictwo cieplne 4. Rozszerzalność
Bardziej szczegółowoStany skupienia materii
Stany skupienia materii Ciała stałe Ciecze Płyny Gazy Plazma 1 Stany skupienia materii Ciała stałe - ustalony kształt i objętość - uporządkowanie dalekiego zasięgu - oddziaływania harmoniczne Ciecze -
Bardziej szczegółowoSzkła specjalne Przejście szkliste i jego termodynamika Wykład 5. Ryszard J. Barczyński, 2017 Materiały edukacyjne do użytku wewnętrznego
Szkła specjalne Przejście szkliste i jego termodynamika Wykład 5 Ryszard J. Barczyński, 2017 Materiały edukacyjne do użytku wewnętrznego Czy przejście szkliste jest termodynamicznym przejściem fazowym?
Bardziej szczegółowoMetale nieżelazne - miedź i jej stopy
Metale nieżelazne - miedź i jej stopy Miedź jest doskonałym przewodnikiem elektryczności, ustępuje jedynie srebru. Z tego powodu miedź znalazła duże zastosowanie w elektrotechnice na przewody. Miedź charakteryzuje
Bardziej szczegółowoMateriały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych
Materiały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych Kompozyty Większość materiałów budowlanych to materiały złożone tzw. KOMPOZYTY składające się z co najmniej dwóch składników występujących
Bardziej szczegółowoOpracowała: mgr inż. Ewelina Nowak
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr
Bardziej szczegółowoWymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7
Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7 I. Substancje i ich właściwości opisuje cechy mieszanin jednorodnych i niejednorodnych, klasyfikuje pierwiastki na metale i niemetale, posługuje
Bardziej szczegółowoIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2010/2011. ETAP I r. Godz Zadanie 1
III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2010/2011 KOPKCh ETAP I 22.10.2010 r. Godz. 10.00-12.00 Zadanie 1 1. Jon Al 3+ zbudowany jest z 14 neutronów oraz z: a) 16 protonów i 13 elektronów b) 10 protonów i 13
Bardziej szczegółowoGranulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06
Granulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06 Granulowany Węgiel Aktywny GAC (GAC - ang. Granular Activated Carbon) jest wysoce wydajnym medium filtracyjnym.
Bardziej szczegółowoDrewno. Zalety: Wady:
Drewno Drewno to naturalny surowiec w pełni odnawialny. Dzięki racjonalnej gospodarce leśnej w Polsce zwiększają się nie tylko zasoby drewna, lecz także powierzchnia lasów. łatwość w obróbce, lekkość i
Bardziej szczegółowoCzym jest aerogel? Izolacja aerogelem zapewnia maksimum ochrony termicznej przy minimalnej wadze i grubości.
Czym jest aerogel? Otrzymany w 1931 roku aerożel składa się w ponad 90% z powietrza, co czyni go bardzo skutecznym izolatorem o najniższym przewodnictwie termicznym. Aspen Aerogels uczynił z aerożelu bardzo
Bardziej szczegółowoOdwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
Bardziej szczegółowoZadanie 1. (2 pkt) Określ, na podstawie różnicy elektroujemności pierwiastków, typ wiązania w związkach: KBr i HBr.
Zadanie 1. (2 pkt) Określ, na podstawie różnicy elektroujemności pierwiastków, typ wiązania w związkach: KBr i HBr. Typ wiązania w KBr... Typ wiązania w HBr... Zadanie 2. (2 pkt) Oceń poprawność poniższych
Bardziej szczegółowoChłodnice CuproBraze to nasza specjalność
Chłodnice CuproBraze to nasza specjalność Dlaczego technologia CuproBraze jest doskonałym wyborem? LUTOWANIE TWARDE 450 C LUTOWANIE MIĘKKIE 1000 C 800 C 600 C 400 C 200 C Topienie miedzi Topienie aluminium
Bardziej szczegółowoX / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto
Zadanie 1. (3 pkt) Nadtlenek litu (Li 2 O 2 ) jest ciałem stałym, występującym w temperaturze pokojowej w postaci białych kryształów. Stosowany jest w oczyszczaczach powietrza, gdzie ważna jest waga użytego
Bardziej szczegółowoTest kompetencji z chemii do liceum. Grupa A.
Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. 1. Atomy to: A- niepodzielne cząstki pierwiastka B- ujemne cząstki materii C- dodatnie cząstki materii D- najmniejsze cząstki pierwiastka, zachowujące jego
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA STOPÓW UKŁADY RÓWNOWAGI FAZOWEJ. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
STRUKTURA STOPÓW UKŁADY RÓWNOWAGI FAZOWEJ Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Wykresy układów równowagi faz stopowych Ilustrują skład fazowy
Bardziej szczegółowoWykład 17: Optyka falowa cz.2.
Wykład 17: Optyka falowa cz.2. Dr inż. Zbigniew Szklarski Katedra Elektroniki, paw. C-1, pok.321 szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ 1 Interferencja w cienkich warstwach Załamanie
Bardziej szczegółowoTechnologia światłowodów włóknistych Kable światłowodowe
Technologia światłowodów włóknistych Kable światłowodowe Prezentacja zawiera kopie folii omawianych na wykładzie. Niniejsze opracowanie chronione jest prawem autorskim. Wykorzystanie niekomercyjne dozwolone
Bardziej szczegółowoSZKŁO LABORATORYJNE. SZKŁO LABORATORYJNE (wg składu chemicznego): Szkło sodowo - wapniowe (laboratoryjne zwykłe)
SZKŁO LABORATORYJNE SZKŁO LABORATORYJNE (wg składu chemicznego): Szkło sodowo - wapniowe (laboratoryjne zwykłe) To połączenie tlenków: 13 20% tlenków alkalicznych, 6 12% tlenków grupy RO, 0,5 6% Al 2O
Bardziej szczegółowoTechnologia ceramiki: -zaawansowanej -ogniotrwałej Jerzy Lis, Dariusz Kata Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych
Technologia szkła i ceramiki Technologia ceramiki: -zaawansowanej -ogniotrwałej Jerzy Lis, Dariusz Kata Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych PODSTAWOWE IMANENTNE WŁAŚCIWOŚCI TWORZYW
Bardziej szczegółowoMATERIAŁOZNAWSTWO Wydział Mechaniczny, Mechatronika, sem. I. dr inż. Hanna Smoleńska
MATERIAŁOZNAWSTWO Wydział Mechaniczny, Mechatronika, sem. I dr inż. Hanna Smoleńska UKŁADY RÓWNOWAGI FAZOWEJ Równowaga termodynamiczna pojęcie stosowane w termodynamice. Oznacza stan, w którym makroskopowe
Bardziej szczegółowoKonwersatorium 1. Zagadnienia na konwersatorium
Konwersatorium 1 Zagadnienia na konwersatorium 1. Omów reguły zapełniania powłok elektronowych. 2. Podaj konfiguracje elektronowe dla atomów Cu, Ag, Au, Pd, Pt, Cr, Mo, W. 3. Wyjaśnij dlaczego występują
Bardziej szczegółowoZn + S ZnS Utleniacz:... Reduktor:...
Zadanie: 1 Spaliny wydostające się z rur wydechowych samochodów zawierają znaczne ilości tlenku węgla(ii) i tlenku azotu(ii). Gazy te są bardzo toksyczne i dlatego w aktualnie produkowanych samochodach
Bardziej szczegółowoTransport jonów: kryształy jonowe
Transport jonów: kryształy jonowe Jodek srebra AgI W 420 K strukturalne przejście fazowe I rodzaju do fazy α stopiona podsieć kationowa. Fluorek ołowiu PbF 2 zdefektowanie Frenkla podsieci anionowej, klastry
Bardziej szczegółowoBADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE.
BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE. 1. Którą mieszaninę można rozdzielić na składniki poprzez filtrację; A. Wodę z octem. B. Wodę z kredą. C. Piasek z cukrem D. Wodę
Bardziej szczegółowo