Analiza kliniczna okołoporodowego wycięcia macicy w latach w Klinice Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej w Bydgoszczy

Transkrypt

1 Ginekol Pol. 0, 85, 9-96 Analiza kliniczna okołoporodowego wycięcia macicy w latach w Klinice Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej w Bydgoszczy Clinical Study of Perinatal Hysterectomy Between in the Clinic of Obstetrics, Gynecological Diseases and Oncological Gynecology in Bydgoszcz Klinika Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej, CMUMK Bydgoszcz, Polska Oddział Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Naczyń, Specjalistyczny Szpital Miejski, Toruń, Polska Streszczenie Wstęp: Okołoporodowe wycięcie macicy(owm) jest zabiegiem ratującym życie. Częstość wynosi 0,0-0,3%. Najczęstszymi wskazaniami są: nieprawidłowe zagnieżdżenie łożyska, łożysko przodujące, pęknięcie i atonia macicy. Cel pracy: Analiza przypadków OWM z uwzględnieniem częstości, wskazań, powikłań i czynników ryzyka. Materiał i metody. Badaniem objęto 6 pacjentek, u których wykonano OWM. Materiał i metody: Przeanalizowano: wiek, rodność, czas trwania ciąży, liczbę przebytych cięć cesarskich, operacji ginekologicznych. Oceniono częstość, wskazania i powikłania OWM, sposób ukończenia ciąży i stan noworodka. Do analizy statystycznej wykorzystano program Statistica 9. firmy StatSoft. Wyniki podano w postaci średniej arytmetycznej i odchylenia standardowego (SD). Wyniki: OWM stanowiło 0,066% wszystkich porodów. Średni wiek kobiet wynosił 3,6 lat [SD±6,3], średni czas trwania ciąży 36, tygodni [SD±3,]. OWM częściej wykonywano u wieloródek (8,5%) oraz po porodzie drogą cięcia cesarskiego (87,5%). 6,5% kobiet przebyło w przeszłości cięcie cesarskie lub inny zabieg ginekologiczny na macicy. Nieprawidłowe zagnieżdżenie łożyska, rozpoznawane częściej u pacjentek z cięciem cesarskim w wywiadzie (57%) stanowiło 3,75% wskazań do OWM. Wstrząs krwotoczny rozpoznano u 37,%, uszkodzenie pęcherza moczowego u 8,7% kobiet. Każda pacjentka wymagała przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych, średnio,7 ± 3,5 j. 5% noworodków urodziło się w stanie ciężkim (-3 pkt. w skali Apgar). W 93,75% przypadków decyzję podejmowano w trakcie cięcia cesarskiego lub w ciągu godzin po porodzie, zawsze po nieskutecznym postępowaniu zachowawczym. Wnioski: Cięcie cesarskie w obecnej jak i poprzedniej ciąży stanowi czynnik ryzyka OWM. Patologia łożyska jest najczęstszym wskazaniem do okołoporodowego wycięcia macicy. Obserwowany wzrost liczby cięć cesarskich powinien skłonić położników do bardziej wnikliwej analizy wskazań. Słowa kluczowe: poród / o o oporodo / r / Adres do korespondencji: Iwona Jagielska Kliniki Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej,Szpital Uniwersytecki Nr im. dr J. Biziela,Bydgoszcz, Polska ul. Ujejskiego 75, Bydgoszcz tel ; fax: iwonajagielska@o.pl Otrzymano: Zaakceptowano do druku: Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Nr 3/0

2 Ginekol Pol. 0, 85, 9-96 P R A C E O R Y G I N A L N E Iwona Jagielska et al. Analiza kliniczna okołoporodowego wycięcia macicy w latach Abstract Introduction: Perinatal hysterectomy (PH) is usually a life-saving procedure, which is performed after all conservative treatment options fail. The PH frequency rate ranges from 0.0 to 0.3%. The most frequent indications for this procedure include: abnormal placental implantation, placenta previa, uterine rupture and uterine atony. Objective. Clinical study of perinatal hysterectomy cases taking into consideration the frequency, indications, complications and risk factors related to this procedure. Materials and methods: The study included 6 women who underwent perinatal hysterectomy at the Department and Clinic of Obstetrics and Gynecological Diseases between The following data were collected from medical records: course of pregnancy, labor and puerperium. The profile of the study group was conducted in terms of: maternal age, parity, gestation length, history of caesarean sections and gynecological operations. The following factors were studied: the termination of pregnancy, indications for caesarean section, hysterectomy-related complications and indications, neonatal birth weight and Apgar score. The statistical analysis was performed using Statistica 9. by StatSoft. Data are expressed as the arithmetic mean and standard deviation (SD). Results: Sixteen perinatal hysterectomy procedures were performed, accounting for 0.066% of the overall number of labors. Average maternal age and pregnancy length were 3.6 years [SD±6.3] and 36. weeks of gestation [SD±3.], respectively. PH was more frequently performed among multiparous women (8.5%) and after caesarean sections (87.5%). Fetal asphyxia was the most frequent indication for caesarean section (35.7%). Fourteen percent of all indications accounted for the lack of consent from a pregnant woman to make an attempt at spontaneous vaginal delivery after previous c-section. Fifty percent of the women from the study group had a previous caesarean section, whereas 5% had more than one prior c-section. Between 009-0, as compared to previous years, the highest percentage of hysterectomies (80%) was reported in pregnant women after a previous caesarean section. The most frequent indication for hysterectomy included abnormal placental implantation (3.75%) diagnosed more often in patients with a history of caesarean section (57%). Among PH complications, a hemorrhagic shock was reported in 37.% and bladder injury in 8.7% of the women. Every patient required a transfusion of erythrocyte concentrate,.7 units [SD±3.5] on average. Twenty-five percent of the neonates were born in poor condition with an Apgar score of -3. In case of all women, the therapy required cooperation of different specialists including obstetricians, anesthesiologists, urologists, surgeons and general practitioners. Conclusions:. Current and previous caesarean section constitutes a risk factor for perinatal hysterectomy.. Placental pathology is the most frequent indication for perinatal hysterectomy. 3. The growing number of caesarean sections should encourage obstetricians to conduct a more careful analysis of indications. Key words: labor / perinatal hysterectomy / caesarean section / Wstęp Cel pracy Materiał i metody Nr 3/0 Polskie Towarzystwo Ginekologiczne 93

3 Ginekol Pol. 0, 85, 9-96 Iwona Jagielska et al. Analiza kliniczna okołoporodowego wycięcia macicy w latach Wyniki z z z z z z Tabela I. Charakterystyka grupy badanej (n=6). 3,6 ± 6,3 36, ± 3,,5 ±,5 Wieloródki 3, 5 3,5 z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z Tabela II. Liczba cięć cesarskich i operacji okołoporodowego wycięcia macicy (OWM) w latach ó e , ,5 98 9, 57 3,8 79 9,5 OWM 0,08 0,07 3 0,05 5 0,07 6 0,066 Tabela III. Analiza kliniczna OWM w zależności od sposobu ukończenia ciąży w latach (n=6) ó e OWM OWM 66, ,5 OWM ,3 0,5 OWM , Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Nr 3/0

4 Ginekol Pol. 0, 85, 9-96 P R A C E O R Y G I N A L N E Iwona Jagielska et al. Analiza kliniczna okołoporodowego wycięcia macicy w latach Tabela IV. Analiza wskazań do cięcia cesarskiego (n=).,, M Tabela V. Analiza wskazań do OWM (n=6).,, M Tabela VI. Powikłania po OWM (n=6). O OM W Tabela VII. Stan kliniczny noworodka (n=6). z z z z z z z z z z Dyskusja 5 35,7 3,, 7, 7, 7, 7, 7 3, ,5 3 8, ,5 3 8,7 6, 6, 6, 6, ,5 7 3,5 z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z per se z z z z z z z i i i i z i i z z i z i z z z i ii z i i z i z i i z i z i z i i i i z i Nr 3/0 Polskie Towarzystwo Ginekologiczne 95

5 Ginekol Pol. 0, 85, 9-96 Iwona Jagielska et al. Analiza kliniczna okołoporodowego wycięcia macicy w latach z i i z z i z i i i zi z i i i i i i i i i i i i z i z i z i i z z z i z i i i z i z z i i i i i i i i i z i i i i z i z z z i i i i z i z z z i i z i z i i z i z z z z z zi z z i z i z i zi i z z i z z i z i i i i i i z z i i z i z i z i z z i z z i z i i z z i z i i i i z z i i i z zi i i z i z z z i z z i z i i i i z i z i i z i i i i i z z i z i i z i i i z i i z z i i i zi i i i z i i i z i i i i i i i i i ii i i z z i i i z i z i i i i z i i zi i z z z z i i z z i i i z z i z i i i z i i z i z i z i i iz i zi i z i z i i i i i z i i z i i i i i i z i i i i i i z z z i i i i i z i z i i z i z z z i i i z i i iz i zi i zi i i i i i i i z i zi i z i z i z z i z z z z i i z i i i z i i i i z z z z i z i z i z Wnioski i i i i z i i i z i z i i i i z z z i i i i z i z i i i i i i zi i i iz z Oświadczenie autorów. Iwona Jagielska autor koncepcji i założeń pracy, przygotowanie manuskryptu i piśmiennictwa autor zgłaszający i odpowiedzialny za manuskrypt.. Anita Kazdepka-Ziemińska współautor tekstu pracy, korekta i aktualizacja literatury. 3. Maciej Papierski zebranie materiału, analiza statystyczna wyników, przygotowanie manuskryptu.. Małgorzata Tyloch współautor założeń pracy, analizy i interpretacji wyników. 5. Krzysztof Żołnieżewicz współautor założeń pracy, analizy i interpretacji wyników. 6. Marek Grabiec ostateczna weryfikacja i akceptacja manuskryptu. 7. Wiesław Szymański ostateczna weryfikacja i akceptacja manuskryptu. Źródło finansowania: Praca nie była finansowana przez żadną instytucję naukowo-badawczą, stowarzyszenie ani inny podmiot, autorzy nie otrzymali żadnego grantu. Konflikt interesów: Autorzy nie zgłaszają konfliktu interesów oraz nie otrzymali żadnego wynagrodzenia związanego z powstawaniem pracy. Piśmiennictwo. Matthews G, Rebarber A. A practical perspective on cesarean hysterectomy: When, why, and how. Contemporary OB/GYN. 00, 55, Szpejankowski K, Obrzut B, Kluz T, [et al.]. Retrospektywna analiza operacji okołoporodowego wycięcia macicy. Gin Prakt. 007,, Yamasmit W, Chaithongwongwatthana S. Risk factors for cesarean hysterectomy in tertiary center in Thailand: A case control study. J Obstet Gynaecol Res. 009, 35 (), Oleszczuk J, Leszczyńska-Gorzelak B, Grzechnik M, [et al.]. Lubelski System błyskawicznego reagowania w ciężkich krwotokach poporodowych. W: Zagrożenia życia matek. Red. Oleszczuk J, Leszczyńska-Gorzelak B. Lublin: Oddział Lubelski Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej. 00, Bręborowicz G. Okołoporodowe wycięcie macicy. W: Operacje Położnicze. Red. Bręborowicz G. Poznań: Wydawnictwo UM w Poznaniu. 007, Whiteman MK, Kuklina E, Hillis SD, [et al.]. Incidence and determinants of peripartum hysterectomy. Obstet Gynecol. 006, 08 (6), Imudia AN, Awonuga AO, Dbouk T, [et al.]. Incidence, trends, risk factors, indications for, and complications associated with cesarean hysterectomy: a 7-year experience from a single institution. Arch Gynecol Obstet. 009, 80 (), Poręba R, Jastrzębski A, Obcowska-Lech M, [et al.]. Okołoporodowe wycięcie macicy w nagłych przypadkach położniczych. Klin Perinat Ginekol. 007, 3, Güngördük K, Yildirim G, Dugan N, [et al.]. Peripartum hysterectomy in Turkey: a case-control study. J Obstet Gynaecol. 009, 9 (8), Bodelon C, Bernabe-Ortiz A, Schiff MA, Peed SD. Factors associated with peripartum hysterectomy. Obstet Gynecol. 009, (), Awan N, Bennett MJ, Walters WA. Emergency peripartum hysterectomy: A 0-year review at the Royal Hospital for Women, Sydney. Aust N Z J Obstet Gynaecol. 0, 5 (3), Orbach A, Levy A, Wiznitzer A, [et al.]. Peripartum cesarean hysterectomy: critical analysis of risk factors and trends over the years. J Matern Fetal Neonatal Med. 0, (3), Knight M, Kurinczuk JJ, Spark P, [et al.]. Cesarean delivery and peripartum hysterectomy. Obstet Gynecol. 008, (), Machado LS. Emergency peripartum hysterectomy: Incidence, indications, risk factors and outcome. N Am J Med Sci. 0, 3 (8), Roethlisberger M, Womastek I, Posch M, [et al.]. Early postpartum hysterectomy: incidence and risk factors. Acta Obstet Gynecol Scand. 00, 89 (8), Nisar N, Sohoo NA. Emergency peripartum hysterectomy: frequency, indications and maternal outcome. J Ayub Med Coll Abbottabad. 009, (), Powolny M, Szafranko K, Pietrzak P, Namirski M. Okołoporodowe wycięcie macicy. Ginekol Pol. 998, 69 (9), Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Nr 3/0