Obok wspomnień świadków wydarzeń zachowały się źródła proweniencji niemieckiej, precyzyjnie obrazujące wywóz polskiego majątku. JuŜ w dniu wkroczenia
|
|
- Arkadiusz Kruk
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Obok wspomnień świadków wydarzeń zachowały się źródła proweniencji niemieckiej, precyzyjnie obrazujące wywóz polskiego majątku. JuŜ w dniu wkroczenia Niemców do Gdyni, 14 września została utworzona na mocy zarządzenia Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu placówka gospodarki wojennej, mająca zabezpieczyć towary zdobyte w czasie zajmowania Gdyni i przeprowadzić prace inwentaryzacyjne w mieście. Pierwsze prace poprowadził kierownik placówki gospodarki wojennej komandor ppor. Angermann. W raporcie złoŝonym naczelnemu dowództwu Wehrmachtu, informował on: Towary w większości są nienaruszone (...). Jedynym wyjątkiem była sytuacja, kiedy Polacy przed zajęciem Gdyni- w pośpiechu ładowali w części do wagonów odkrytych, w celu wywiezienia ich z Gdyni. Była to przede wszystkim wełna, bawełna, a takŝe skóry i skórki nie wyprawione. Wskutek padającego niemal tydzień w strefie ognia deszczu powstały straty. 10 października zakończono niezwykle sprawnie przeprowadzoną kontrolę polskiego stanu posiadania, zabezpieczono ponad 2000 wagonów z towarami. Były w nich przede wszystkim złom, ruda Ŝelaza, elementy Ŝelazne, wełna, bawełna, produkty zwierzęce, roślinne (tłuszcze), drewno, maszyny przemysłowe. Przejęto takŝe towary znajdujące się w przeszło 30 szopach Polskiej śeglugi w Gdyni i zbiorniki ropy naftowej, gdzie znajdowały się zarówno surowce, paliwo, węgiel, jak takŝe bawełna, zboŝa i róŝne produkty spoŝywcze. 41
2 Rozdział II Ludność Gdyni w latach hitlerowskiej okupacji 2.1. Zarządzenia hitlerowskiego okupanta Niszczenie polskich symboli narodowych JuŜ osobiste poglądy Alberta Forstera wskazują na kierunek polityki antypolskiej w Reichgau Danzig-Westpreußen. Podkreślał on bowiem: Istotne jest, by w Ŝadnym wypadku nie tolerować języka polskiego. Znaczy to, Ŝe naleŝy polskie gazety, naukę polską, naboŝeństwa polskie całkowicie i brutalnie wyplenić 75. Był przekonany, Ŝe Niemcy pod przywództwem narodowego socjalizmu mają do wykonania na Wschodzie misję kulturalną, i Ŝe ogromne, nierozwinięte gospodarczo tereny rozkwitną, jednocześnie będąc ziemią osiedleńczą dla nadwyŝki niemieckiej ludności. Kulturalna, gospodarcza i duchowa przewaga narodu niemieckiego nad narodami słowiańskimi była dla niego oczywista 76. Od pierwszych dni okupacji na terenie Pomorza zrywano więc polskie flagi, godła państwowe, szyldy, afisze i obwieszczenia, rozbijano pomniki ( Niemcy zacierali w Gdyni ostatnie ślady polskości. Zwalono krzyŝ na szczycie Kamiennej Góry, obalono kapliczkę św. Jana przy drodze do Orłowa, usunięto tablicę pamiątkową z domku śeromskiego ) 77. DąŜono do całkowitego wyparcia języka polskiego z Ŝycia publicznego. 75 J. Lubicz, J. Woliński, Polityka okupanta. hitlerowskiego wobec wyznań religijnych w Polsce, w: Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, nr IX, Warszawa 1957, s J. Thorwald, Die große Flucht. Niederlage, Flucht und Vertreibung, (wydanie I, 1949 r), München 2005, s L. Sobolewski, op. cit. 42
3 W Gdyni obok zmiany nazwy miasta, zmieniono takŝe nazwy ulic: przykładowo ulica 3 Maja została przemianowana na Teutonenstraße, ulica 10 Lutego na Hermann-Göring-Straße, ulica Abrahama na Horst-Wessel- Straße, Harcerska na Mozartweg. Główna arteria miasta ulica Świętojańska otrzymała, tak jak się to działo w niemal wszystkich miastach niemieckich, nazwę Adolf-Hitler-Straße. Plac Kaszubski nazwano Litzmannplatz, a Skwer Kościuszki Adolf-Hitler-Platz największych ulic Gdyni w czasie wojny powierzchnia w Morska Świetojańska Wejherowska Wielkopolska Dworska ulica nr 3311 Abrahama Starowiejska Śląska 10 Lutego Dokument nr 3. Wykres przedstawiający największe ulice gdyńskie w czasie niemieckiej okupacji Polityka germanizacyjna wobec Polaków Praktyka traktowania pozostałej na terenie Rzeszy ludności polskiej została opisana w przytoczonym juŝ powyŝej dokumencie: Die Frage der Behandlung der Bevölkerung der ehemaligen polnischen 78 S. Kitowski, M. Sokołowska, Ulice Gdyni. O historii i patronach, Gdynia 2001, s
4 Gebiete.... Wedle zawartych tam pouczeń jedynie ci, którzy byli wpisani na niemiecką listę narodową mieli prawo do otrzymania potwierdzenia niemieckiej przynaleŝności narodowej i do korzystania z praw obywatelskich Rzeszy. Inne osoby nie istniały politycznie. Językiem urzędowym we wszystkich instytucjach, urzędach, takŝe np. w sądach miał stać się język niemiecki. RównieŜ w handlu moŝna było się posługiwać tylko i wyłącznie tym językiem. Niemieckim handlowcom, którzy rozmawialiby z polskimi klientami po polsku, zagraŝała utrata koncesji. NaleŜący do narodu polskiego nie mieli praw do zasiłku dla dzieci, zapomóg dla małŝeństw i innych świadczeń socjalnych. Tylko Niemcy mogli sprawować funkcje kierownicze i być urzędnikami. Zawieranie małŝeństw pomiędzy Niemcami a Polakami zostało zabronione. Polacy nie mieli równieŝ prawa być właścicielami sklepów, zakładów, własności handlowej i otrzymywali z załoŝenia znacznie ograniczone, w porównaniu z Niemcami, wynagrodzenie. Polskie szkoły zostały zlikwidowane, a na ich miejscu utworzono szkoły niemieckie z silnie zaakcentowanym narodowosocjalistycznym programem nauczania. Sytuacja w Gdyni, czyli mieście wcielonym do Trzeciej Rzeszy, i pod tym względem, mimo wszystko, była jeszcze gorsza niŝ na terenie Generalnej Guberni. Dzieci miały ulec szybkiemu procesowi germanizacji, a niemiecka szkoła miała w przypadku młodych Gdynian odegrać pierwszoplanową rolę 79. (PosłuŜę się w tym miejscu tylko jednostkowym przykładem. OtóŜ słynny niegdyś piłkarz gdańskiej Lechii, zarazem wieloletni mieszkaniec Gdyni, Roman Korynt, rocznik 1929, w okresie hitlerowskiej okupacji, musiał uczęszczać do szkoły niemieckiej) 80. Polacy nie mogli studiować na niemieckich 79 M. Gierlak, Deutschunterricht und Politik. Das Deutschlandbild in den Lehrbüchern für Deutsch als Fremdsprache in Polen ( ) vor dem Hintergrund der deutschpolnischen Beziehungen, Toruń 2003, s M. Andrzejewski, Roman Korynt. Legenda gdańskiej Lechii, Gdańsk 2004, s
5 uniwersytetach, uczyć się w szkołach zawodowych i w szkołach średnich. TakŜe praktyki religijne uległy radykalnej zmianie. Odprawianie mszy świętych w języku polskim zostało zabronione. Dopuszczono msze katolickie i ewangelickie prowadzone tylko i wyłącznie w języku niemieckim. Zakazano istnienia jakichkolwiek polskich kooperacji, związków i organizacji (zakaz ten obejmował równieŝ polskie organizacje kościelne). By zmniejszyć polski stan posiadania dokonywano w sposób odgórny przekształceń własnościowych, które objęły m.in. handel i rzemiosło. Istnienie polskich restauracji i kawiarni uznano za niedozwolone. Polacy nie mogli uczęszczać do niemieckich teatrów, kabaretów, kin (choć później wykazano tu pewną elastyczność). Z kolei analogiczne polskie placówki kulturalne miały zostać zamknięte. Zakazano druku polskich gazet. Polacy nie mogli mieć odbiorników radiowych i gramofonów 81 (W Gdyni zabroniono mieszkańcom polskim posiadania nie tylko radia, ale teŝ telefonów) 82. Inne przykłady dyskryminacji ludności polskiej, dotyczące sfery Ŝycia codziennego to zarządzenia takie jak: Kąpiel i uŝywanie plaŝy przez Polaków zabronione 83. Wstęp na plac zabaw tylko dla dzieci niemieckich, specjalne oznakowanie miejsc zakazanych dla Polaków (w Gdyni np. odpowiedni szyld w kawiarni Bałtyk przy ulicy 10 Lutego, której nazwa zmieniona została w czasie wojny na Berlin 84 ). Szczególne rozporządzenia dotyczące przeprowadzania akcji germanizacyjnej zostały wydane przez Himmlera 1 października 1941 roku i 19 lutego 1942 roku. Pierwsze z nich mówi o sprowadzeniu do Rzeszy polskich i ukraińskich dziewcząt w charakterze pomocy domowych. Akcję 81 BArch R 49/ 75, s CAW w W-wie, Oddz. II Szt. Gł., sygn. II , s MMG, R. Fot. I/201/ CAW w W-wie, Oddz. VI Szt. Gł., sygn. II , s
6 uzasadniono niedostateczną ilością takich osób w niemieckich rodzinach wielodzietnych. Wedle rozporządzenia dziewczęta sprowadzane do Niemiec miały być z narodowego i rasowego punktu widzenia właściwe. Nie moŝemy pozwolić na dalsze zmieszanie niemieckiego ludu z obcymi pochodzeniem elementami. Generalnie rozchodzi się o dziewczęta w wieku od 16 do 20 lat. Dla tych przyszłych matek dobra krew oznacza awans społeczny, gdy mają tę moŝliwość, by pracować jako pomoc domowa w Niemczech i później wyjść tutaj za mąŝ. Zarządzam, by polskie i ukraińskie dziewczęta, które zostały pozytywnie zaopiniowane i odpowiadają rasowym grupom I i II kierować do Rzeszy. Obowiązuje to zarówno dziewczęta z okręgu Warthegau, jak i z przyłączonych terenów wschodnich i Generalnej Guberni (...) 85. Innym tego typu dokumentem jest zarządzenie z dnia 19 lutego 1942 roku, dotyczące zniemczenia dzieci (rozpoznanych jako pełnowartościowi nosiciele krwi niemieckiej ) z polskich sierocińców 86. W ramach polityki narodowościowej i germanizacji podległych terenów szczególną uwagę władze okupacyjne zwróciły na kwestię religii katolickiej. Tereny, które przeznaczono do całkowitej germanizacji miały zostać pozbawione polskiej organizacji kościelnej. Duchowieństwo, jako warstwę inteligencką przeznaczono do bezwzględnej eksterminacji. Na Pomorzu juŝ w październiku 1939 roku zamknięto niemal wszystkie kościoły, a wiele z nich zaczęto uŝytkować jako kina, magazyny mebli lub Ŝywności. W nich teŝ kwaterowano często ludność niemiecką napływającą w ramach akcji osiedleńczej. Niszczono znajdujące się w polskich świątyniach chorągwie kościelne, figury, obrazy, pomniki 85 BArch R 49/ 5, s O akcji zniemczania dzieci w dokumencie: Eindeutschung von Kindern aus polnischen Familien und aus ehedem polnischen Waisenhäusern., BArch R 49/ 5, s ; zob. teŝ: Cz. Łuczak. Od Bismarcka do Hitlera. Polsko-niemieckie stosunki gospodarcze, Poznań 1988, s
7 nagrobkowe na cmentarzach i krzyŝe przydroŝne. Z kościołów wyeliminowano język polski, (zakaz modlitw, spowiedzi, a takŝe wygłaszania kazań w tym języku). Msze zarówno w katolickich jak i ewangelickich kościołach mogły być prowadzone jedynie przez wyjątkowo narodowo uświadomionych, starannie wyselekcjonowanych niemieckich duchownych. Niemieckie władze okupacyjne zdawały sobie sprawę jak waŝną polityczną rolę odgrywa kościół katolicki i jak niebezpieczna byłaby całkowita likwidacja jego instytucji ( ludność jest tu szczególnie pro kościelnie nastawiona i takie postępowanie być moŝe osiągnęłoby skutki odwrotne do germanizacji ). Polskie święta kościelne zostały zniesione. Dozwolono na pozostanie tylko tych dni świątecznych, które były przyjęte w Niemczech dla obu wyznań 87. Wielokrotnie teŝ to właśnie w świątyniach organizowano tzw. łapanki, by później wywieść aresztowanych na roboty przymusowe do Niemiec. Przed wybuchem wojny diecezja chełmińska miała 634 księŝy. Według niepełnych obliczeń, dokonanych w związku z procesem A. Forstera, liczba zamordowanych księŝy w czasie okupacji wyniosła 476, przy czym większość z nich zgładzili hitlerowcy juŝ w 1939 roku 88. Na początku 1940 roku na Pomorze trafili pierwsi księŝa niemieccy ze starej Rzeszy. Większość z nich, w ścisłej współpracy z władzami niemieckimi, prowadziła na terenie swoich parafii politykę germanizacyjną, wymierzoną przeciw ludności polskiej. Po marcu 1941 roku władze niemieckie zaŝądały, aby wszyscy urzędujący księŝa złoŝyli wniosek o przyjęcie na niemiecka listę narodową. Przeszło 90% z nich otrzymało jedną z grup DVL. W Gdyni sytuacja kościoła katolickiego była wyjątkowo trudna. 23 maja 1940 roku na komisarza biskupiego powiatu gdyńskiego bp 87 BArch R 49/ 75, s. 18; zob. teŝ: D. Schenk, Hitlers Mann in Danzig. Albert Forster und die NS-Verbrecher in Danzig-Westpreußen, Bonn 2000, s J. Lubicz, J. Woliński, op. cit., s
8 Splett wyznaczył Karla Knopa, który to fanatycznie dąŝył on do całkowitego wyeliminowania polskości z Ŝycia religijnego na podległym obszarze. śądał więc usunięcia z polskich kościołów napisów, obrazów, chorągwi, ksiąŝeczek do naboŝeństwa, a takŝe wyposaŝenia świątyń we flagi ze swastyką. Karl Knop włączył się równieŝ aktywnie do akcji wspierania wysiłku wojennego Rzeszy. 14 grudnia 1942 roku napisał do wiernych: Gdy daleko na froncie nasi Ŝołnierze w walce przeciw bolszewizmowi ofiarowują krew i Ŝycie, jest oczywiste, Ŝe martwe przedmioty, chociaŝ nawet są natury kościelnej, przede wszystkim powinny słuŝyć wielkiemu narodowemu celowi naszego zwycięstwa Napływ ludności niemieckiej Kategorie podziału przybywającej do Gdyni ludności W Gdyni niewielu było Niemców etnicznych i ten stan rzeczy hitlerowskie władze starały się naprawić przez administracyjny napływ do Gdyni ludności niemieckiej. Obok Niemców przybyłych do Gdyni z terenów tzw. starej Rzeszy i obszarów naleŝących do Rzeczpospolitej, do miasta kierowani byli teŝ Niemcy Bałtyccy (Baltendeutsche). Było to następstwem paktu Ribbentrop Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku, na mocy którego Litwa, Estonia i Łotwa znalazły się w radzieckiej strefie wpływów, a blisko 80 tysięcy zamieszkujących tam osób narodowości niemieckiej zostało przesiedlonych do Trzeciej Rzeszy. O podziale na poszczególne, wartościujące kategorie ludności przybywającej do Rzeszy dowiadujemy się z dokumentu z 4 sierpnia J. Sziling, Polityka okupanta hitlerowskiego wobec Kościoła katolickiego Tzw. okręgi Rzeszy: Gdańsk-Prusy Zachodnie, Kraj Warty i regencja katowicka, Poznań 1970, s
9 roku, wydanym w Berlinie przez Himmlera. Tak jak Polacy zostali w ramach akcji germanizacyjnej podzieleni na kategorie w ramach przynaleŝności do DVL, tak i przybywających na tereny Rzeszy wychodźców z krajów bałtyckich podzielono na cztery zasadnicze kategorie. KaŜdy z przybywających był sprawdzany pod kątem ustosunkowania się do Hitlera i polityki III Rzeszy, postawy obywatelskiej i poglądów wypowiadanych na temat narodowego socjalizmu jeszcze w kraju pochodzenia. Pierwsza grupa obejmowała Volksdeutschów, którzy znani byli z ogólnie pozytywnego nastawienia do III Rzeszy. Do drugiej naleŝeli ci, którzy dotychczas pozostawali politycznie bierni, ale rozpoznani zostali jako tzw. przyzwoici obywatele. Grupa trzecia obejmowała Łotyszów, Estończyków i innych obcoplemieńców. Grupa czwarta zaś Volksdeutschów i obcoplemieńców, którzy byli politycznie lub teŝ kryminalnie obciąŝeni (jak np. prostytutki). NaleŜący do grupy pierwszej i drugiej, po dokładnym sprawdzeniu mieli być kierowani do pośrednictwa pracy i wymeldowywani ze zbiorczego obozu przejściowego. Osoby z grupy trzeciej w zasadzie powinny być odsyłane z powrotem na Łotwę i Litwę (Teoretycznie jednak ci, którzy wyrazili Ŝyczenie pozostania w Rzeszy i jeśli nie istniały w tych przypadkach przeciwwskazania rasowe lub zdrowotne, mogli w niej pozostać). Osoby zakwalifikowane do grupy czwartej, miały być umieszczane w obozach koncentracyjnych. W celu szybkiej i sprawnej weryfikacji uchodźców zarządzono powołanie czterech komisji sprawdzających. W kaŝdej z nich miało zasiadać od jednego do dwóch urzędników Sicherheitspolizei i SD oraz trzech tzw. męŝów zaufania, rekrutujących się z Volksdeutschów-przesiedleńców z Łotwy i Litwy, zatwierdzonych wcześniej przez SS Oberführera Hintze BArch R 49/ 5, s
10 Komisja dysponowała równieŝ listą zawodów szczególnie wartościowych dla Rzeszy, a których wykonawcy byli wyjątkowo chętnie widziani na jej terenach. Przedstawiciele poszukiwanych zawodów równieŝ w praktyce mieli otrzymywać duŝo szybciej odpowiednie kwatery w mieście. W zestawieniu tym znaleźli się pracownicy sektora górniczego, przemysłu ceramicznego i szklarskiego, wykonawcy wszystkich zawodów przemysłu metalowego, chemicznego i gumowego, pracownicy zatrudnieni przy obróbce drewna, w przemyśle odzieŝowym, pracujący na kolei, na poczcie i w przemyśle okrętowym. Poszukiwano wszelkich wyuczonych sił roboczych z powyŝej nazwanych grup, a takŝe maszynistów, palaczy, wykwalifikowanych sprzedawców, pracowników bankowych, buchalterów, księgowych i techników91. Dokument nr 4. Struktura administracyjna gdyńskiej placówki Einwandererzentralstelle 91 BArch., R 69/ 00023, s
11 Dokument nr 5. Statystyka zestawiająca liczbę przybyłych osiedleńców z Besarabii Kwestia Niemców Bałtyckich (tzw. Baltendeutsche) Dokumentacja związana z pracą Einwandererzentralstelle, daje wyobraŝenie o skali akcji osiedleńczej Baltendeutschów, a takŝe o warunkach w jakich ona przebiegała. Jeden ze sporządzonych przez tę instytucję meldunków (z 15 lutego 1940 roku), będący jednocześnie sprawozdaniem z pracy za rok 1939, pozwala prześledzić ilość transportów i aktywność poszczególnych punktów, które je przejmowały. Statystyka ta została sporządzona na podstawie zgromadzonych meldunków portowych. Wedle danych w niej zawartych do końca grudnia 1939 roku osiedleńcy przybyli do Rzeszy w 87 transportach, w liczbie Z czego przez Gotenhafen-Danzig przeszło 48 statków, z osobami (czyli 63% 51
12 całości), przez Szczecin 12 statków z wychodźcami na pokładzie, co stanowiło 21%, przez Świnoujście 17 statków, z osobami (czyli 11 %) i w końcu przez Memel 10 statków z pasaŝerami, co stanowiło 5%. Wśród wszystkich podróŝujących w 1939 roku, znalazło się osób powaŝnie chorych i starych ( niedołęŝnych ), 305 osób chorych psychicznie i 270 więźniów odsiadujących karę. Z prawie 62 tysięcy Baltendeutschów, którzy przybyli w tych transportach, 23 tysiące znalazły się w kwaterach odbiorczych Pomorza. Do Poznania trafiło 14 tysięcy z osób, Warthegau przejął 16 tysięcy i jedynie 4 tysiące prowincja Danzig- Westpreußen. Do starej Rzeszy trafiło 5 tysięcy osób 92. Wielokrotnie tego rodzaju raporty powiadamiały o problemach wynikłych podczas przeprowadzania transportów. Przeczytać moŝemy o przypadku, kiedy podczas przybycia pierwszego parowca transportowego Adler do Gdańska dzieci miały być podobno oddzielane od rodziców 93. W innym doniesieniu mówi się o śmierci jednego z przewoŝonych dzieci. Często raporty wskazywały równieŝ na problemy związane z niedostateczną liczbę miejsc kwaterunkowych i z zapewnieniem odpowiedniej opieki przybywającym ludziom starym i schorowanym. Mówiły o konieczności mobilizacji wszelkich moŝliwych słuŝb organizacyjnych, by móc rozlokować przybyłych w deficytowych kwaterach. Przykładowo do dyspozycji Baltendeutschów oddano od 600 do 800 łóŝek w hotelach Sopotu, kajuty na statkach pasaŝerskich znajdujących się w Gdyni, czy miejsca noclegowe zorganizowane w szkołach i w budynkach uŝyteczności publicznej miasta. Jeden z nowatorskich planów, związany z rozlokowaniem ludzi starych i schorowanych naleŝał do radcy sanitarnego miasta. Radził on, by umieścić tychŝe osiedleńców we wcześniejszym zakładzie dla osób psychicznie chorych w Wejherowie 92 BArch R 69/ , s BArch R 69/ , s
13 (Neustadt). Z budynków zakładu, posiadających w tym czasie około 1000 łóŝek, w większej części zajętych przez wojskowych i Arbeitsdienst miano zwolnić dla Baltendeutschów około 600 (dokument z 26 października 1939 roku) 94. Planowano stworzyć równieŝ bezpośrednio w Gotenhafen dla potrzebujących, pozbawionych opieki osiedleńców kompleks domów opieki, który w sumie miałby pomieścić około 1000 osób 95. Jaki był stan niektórych z organizowanych miejsc kwaterunkowych pozwala się domyślać rozporządzenie SS- Sturmbannführera dr Sandbergera z dnia 15 października 1939 roku, który przestrzegał, iŝ z uwagi na tymczasowy stan gdyńskich nędznych kwater naleŝy koniecznie uniemoŝliwić przyjazd w najbliŝszym czasie zagranicznych dziennikarzy. 25 dziennikarzom, którzy mieli się pojawić w Gotenhafen zostało to kategorycznie i całkowicie zabronione 96. Nie zapomniano takŝe o konieczności propagandowego przygotowania ludności gdańskiej do akcji osiedlania Baltendeutschów (Baltenakion). Uznano, iŝ jest to konieczne, gdyŝ w pierwszych dniach rozdzielano przybyłych w prywatnych kwaterach Gdańska i zrozumienie dla takiego stanu rzeczy musiało być sterowane przez odpowiednią propagandę. Z kolei dla samych Baltendeutschów miały pojawiać się w gazetach (w danym dokumencie z dnia 6 października 1939 roku mowa jest o Ostdeutsche Beobachter ) dwa razy w tygodniu specjalne, darmowe dodatki Baltendeutsche Beilage. Kwestia ta znalazła odbicie takŝe w Völkischer Beobachter. Na łamach głównego organu prasowego narodowych socjalistów z dnia 8 lipca 1940 roku pisano o tym, iŝ 3 tysiące Niemców Bałtyckich znalazło w Gdyni swoją nową ojczyznę BArch R 69/ 00426, s Ibidem, s BArch R 69/ , s Baltendeutsche haben in Gotenhafen eine neue Heimat gefunden, Völkischer Beobachter, 8 VII 1940 r. 53
Dokument nr 6. kuchni czteroosobowej rodziny niemieckich osiedleńców (wypis urzędowy)
Dokument nr 6. Standardowe wyposaŝenie kuchni czteroosobowej rodziny niemieckich osiedleńców (wypis urzędowy) 54 Akcję osiedleńczą Baltendeutschów wykorzystano równieŝ do propagandowego uzasadnienia trwających
Bardziej szczegółowoZACHOWAĆ PAMIĘĆ OBOZY PRACY PRZYMUSOWEJ NA TERENIE SZCZECINA W OKRESIE II WOJNY ŚWIATOWEJ
ŚCIEŻKA EDUKACYJNO - HISTORYCZNA PRZYGOTOWANA PRZEZ UCZNIÓW KL. I LA XI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO Z ODDZIAŁAMI DWUJĘZYCZNYMI W SZCZECINIE ZACHOWAĆ PAMIĘĆ OBOZY PRACY PRZYMUSOWEJ NA TERENIE SZCZECINA W
Bardziej szczegółowoGłówny Urząd Powierniczy Wschód i grabież mienia polskiego
Nr 13/2017 31 03 17 Główny Urząd Powierniczy Wschód i grabież mienia polskiego Autor: Bogumił Rudawski (IZ) Główny Urząd Powierniczy Wschód (Hauptreuhandstelle, HTO) był najważniejszą instytucją niemiecką,
Bardziej szczegółowoScenariusz warsztatów dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych
Scenariusz warsztatów dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych Czas trwania: 90 minut Grupa docelowa: uczniowie szkół ponadgimnazjalnych (15-30 osób) Scenariusz warsztatów realizowany jest w oparciu o projekcję
Bardziej szczegółowoPrzyczynki do gospodarki niemieckiej w latach 1939-1945, Poznań 1949, s. 72, 73, 76-77.
INFORMACJA DO INWENTARZA ZESPOŁU: ZARZĄD NIERUCHOMOŚCI GŁÓWNEGO URZĘDU POWIERNICZEGO WSCHÓD EKSPOZYTURA W ŁODZI GRUNDSTÜCKGESELLSCHAFT DER HAUPTTREUHANDSTELLE OST ZWEIGSTELLE LITZMANNSTADT 1940 1945 Z
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA KOMISJA WYBORCZA
PAŃSTWOWA KOMISJA WYBORCZA Warszawa, dnia 20 września 2010 r. ZPOW-703-44/10 Informacja o zgłaszaniu list kandydatów na radnych oraz o zgłaszaniu kandydatów na wójta, burmistrza i prezydenta miasta w wyborach
Bardziej szczegółowoRYNEK PRACY W II KWARTALE 2009 ROKU. Dane za raportu opracowanego przez konsultantów portalu pracuj.pl
RYNEK PRACY W II KWARTALE 2009 ROKU Dane za raportu opracowanego przez konsultantów portalu pracuj.pl W II kwartale 2009 w portalu Pracuj.pl pracodawcy opublikowali 38261 ofert o 3% więcej niŝ minionym
Bardziej szczegółowo70 lat później Jak Polacy oceniają stosunki polsko-niemieckie i niemiecką politykę europejską?
70 lat później Jak Polacy oceniają stosunki polsko-niemieckie i niemiecką politykę europejską? Komunikat z badań 1 września mija siedemdziesiąta rocznica wybuchu II wojny światowej. Kilkadziesiąt lat po
Bardziej szczegółowoStruktura narodowościowa ludności Polski, Wolnego Miasta Gdańska oraz wschodnich obszarów Niemiec w latach 1931-1939
Spis treści str. 10 str. 12.12 str. 20 sir. 21 Wprowadzenie Wstęp Struktura narodowościowa ludności Polski, Wolnego Miasta Gdańska oraz wschodnich obszarów Niemiec w latach 1931-1939 Struktura narodowościowa
Bardziej szczegółowoSztutowo Muzeum Stutthof
Sztutowo Muzeum Stutthof Historia Pierwsi więźniowie przybyli do niemieckiego obozu pod Sztutowem 2 września 1939 r. Do 30 września 1941 r. obóz nosił nazwę "Zivillager Stutthof". Termin "KL Stutthof"
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR LXXV/848/10 RADY MIASTA OŚWIĘCIM. z dnia 27 października 2010 r.
UCHWAŁA NR LXXV/848/10 RADY MIASTA OŚWIĘCIM z dnia 27 października 2010 r. w sprawie organizacji na terenie miasta Oświęcim obchodów świąt narodowych oraz innych rocznic i świąt. Na podstawie art. 18 ust.
Bardziej szczegółowoPlan wynikowy z historii poziom podstawowy na rok szkolny 2016/2017 dla klasy I a
Plan wynikowy z historii poziom podstawowy na rok szkolny 206/207 dla klasy I a Nauczyciel prowadzący: Jacek Foszczyński Liczba tygodni nauki: 38 Liczba godzin w tygodniu: 2 Liczba godzin do wypracowania
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Pracy i Warunków Życia POPYT NA PRACĘ W I PÓŁROCZU 2008 ROKU
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Pracy i Warunków Życia MONITORING RYNKU PRACY POPYT NA PRACĘ W I PÓŁROCZU 2008 ROKU Uwagi ogólne Od 2007 roku badanie popytu na pracę ma charakter reprezentacyjny
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce
Księgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce 1764-1989 Spis treści Do Czytelnika..... 11 Przedmowa....... 13 Rozdział 1. Geneza i charakterystyka ustroju administracyjnego państw
Bardziej szczegółowoHISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE Autor: Wojciech Witkowski
HISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE 1764-1989 Autor: Wojciech Witkowski Rozdział 1. Geneza i charakterystyka ustroju administracyjnego państw nowożytnej Europy 1.1. Pojęcie administracji i biurokracji 1.2.
Bardziej szczegółowoAndrzej Jezierski. Cecylia Leszczyńska HISTORIA
Andrzej Jezierski Cecylia Leszczyńska HISTORIA Wydawnictwo Key Text Warszawa 2003 Spis treści Od autorów 13 Rozdział 1 Polska w średniowieczu 1.1. Państwo 15 1.2. Ludność 19 1.2.1. Zaludnienie 19 1.2.2.
Bardziej szczegółowoSTAN I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE CHRZANOWSKIM na koniec listopada 2010 roku
STAN I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE CHRZANOWSKIM na koniec listopada 2010 roku POZIOM BEZROBOCIA I STOPA BEZROBOCIA W chrzanowskim urzędzie pracy w końcu listopada 2010 roku liczba zarejestrowanych
Bardziej szczegółowoGdynia uczciła pamięć ofiar zbrodni katyńskiej
Gdynia uczciła pamięć ofiar zbrodni katyńskiej Wiosną 1940 roku, decyzją władz ZSRR, rozstrzelano około 22 tysięcy polskich obywateli przetrzymywanych w obozach i więzieniach na terenie Związku Sowieckiego.
Bardziej szczegółowoZbiorniki naziemne to nie stacje paliw
Zbiorniki naziemne to nie stacje paliw Autorzy: Małgorzata Jaszkowska, dr Zdzisław Muras - Departament Przedsiębiorstw Energetycznych, Urząd Regulacji Energetyki Do zadań realizowanych przez Prezesa URE
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE DANE KRAJÓW PARTNERSKICH
PODSTAWOWE DANE KRAJÓW PARTNERSKICH STRUKTURA SPOLECZNA Struktura krajowa Struktura lundości Struktura ekonomiczna Struktura polityczna PRACA I ZAGADNIENIA SPOLECZNE Wynagrodzenia Ubezpieczenia społeczne
Bardziej szczegółowo-w Wprowadzenie 12 Wstęp
Spis treści -w Wprowadzenie 12 Wstęp str. 12 str. 20 str. 21 Struktura narodowościowa ludności Polski, Wolnego Miasta Gdańska oraz wschodnich obszarów Niemiec w latach 1931-1939 Struktura narodowościowa
Bardziej szczegółowoOFERT PRZYBYWA, ALE NIE DLA WSZYSTKICH
Warszawa, 18 kwietnia 2011 r. OFERT PRZYBYWA, ALE NIE DLA WSZYSTKICH Raport Pracuj.pl Rynek Pracy Specjalistów w I kwartale 2011 roku Przybywa ofert pracy. W I kwartale 2011 ogłoszeń w serwisie Pracuj.pl
Bardziej szczegółowoScenariusz zajęć dla uczniów gimnazjum OKUPACJA NIEMIECKA ZIEM POLSKICH
Scenariusz zajęć dla uczniów gimnazjum OKUPACJA NIEMIECKA ZIEM POLSKICH Wykorzystanie programu multimedialnego Historia Świata i Polski 1914-1948, Wojny światowe mgr Maria Kosterkiewicz Gimnazjum nr 12
Bardziej szczegółowoKrajna w czasach eksterminacji
Województwo Kujawsko-Pomorskie www.szklakipamieci.kujawsko-pomorskie.pl Szlak męczeństwa - II wojna światowa Egzekucja w Rudzkim Moście k. Tucholi w 1939 r Miejsca: Nakło, Paterek k. Nakła, Radzim, Karolewo,
Bardziej szczegółowoGETTO LUBELSKIE. Podzamcze i Majdan Tatarski
GETTO LUBELSKIE Podzamcze i Majdan Tatarski Utworzenie getta na Podzamczu Jeszcze w trakcie wysiedleń 20 marca 1941 roku gubernator lubelski Ernst Zörner wydał zarządzenie o utworzeniu w Lublinie getta.
Bardziej szczegółowoPOWSTANIE WARSZAWSKIE
POWSTANIE WARSZAWSKIE Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną w okupowanej przez Niemców Europie, zorganizowaną przez Armię Krajową w ramach akcji BURZA. Planowane na kilka dni, trwało ponad
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W SZCZECINIE
URZĄD STATYSTYCZNY W SZCZECINIE Opracowania sygnalne Szczecin, styczeń 2010 r. DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNA PRZEDSIĘBIORSTW W LATACH 2006-2008 W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM Wyniki badania działalności innowacyjnej
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Analiza demograficznych uwarunkowań edukacji w Konstantynowie Łódzkim
Rozdział 1. Analiza demograficznych uwarunkowań edukacji w Konstantynowie Łódzkim Sytuacja demograficzna w kraju jest jednym z istotnych czynników, który rzutuje na zmiany w systemie oświaty. Prowadzenie
Bardziej szczegółowoZ czym kojarzy się Szczecin?
IMAS International Wrocław Z czym kojarzy się Szczecin? Wrocław, marzec 2008 Sprawdziliśmy, z czym Polakom kojarzy się Szczecin. Raport moŝe być przydatny w ocenie efektywności dotychczasowych akcji promocyjnych
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2016roku
HARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2016roku Załącznik do Zarządzenia Nr 519/2015 Burmistrza Krotoszyna z dnia16 grudnia 2015 r. DATA NAZWA ŚWIĘTA MIEJSCE UROCZYSTOŚCI 97 ROCZNICA WYBUCHU
Bardziej szczegółowomusimy zatem wiedzieć policzyć dokładnie zawołać po imieniu opatrzyć na drogę Zbigniew Herbert
IDEA Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego służy pogłębieniu refleksji nad polskim doświadczeniem konfrontacji z dwoma totalitaryzmami nazistowskim i komunistycznym. Został powołany
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.ops.kluczbork.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.ops.kluczbork.pl Kluczbork: Usługa organizacji i przeprowadzenia szkoleń w ramach projektu pod
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka w szkole. Arleta Kycia
Prawa człowieka w szkole Arleta Kycia PRAWA CZŁOWIEKA KaŜdemu człowiekowi przysługują pewne prawa wynikające z godności osoby ludzkiej Prawa człowieka gwarantują: Konstytucja RP Powszechna Deklaracja Praw
Bardziej szczegółowoI. 1) NAZWA I ADRES: Gmina Kwilcz, ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 23, 64-420 Kwilcz, woj. wielkopolskie, tel. 61 29 15 065, faks 61 29 15 264.
Kwilcz: Dowóz dzieci niepełnosprawnych do Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego w Międzychodzie w roku szkolnym 2010/2011 Numer ogłoszenia: 178868-2010; data zamieszczenia: 23.06.2010 OGŁOSZENIE O
Bardziej szczegółowoSTAN I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE CHRZANOWSKIM we wrześniu 2008 roku
STAN I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE CHRZANOWSKIM we wrześniu 2008 roku POZIOM BEZROBOCIA I STOPA BEZROBOCIA Tendencja spadkowa w kształtowaniu się poziomu bezrobocia w powiecie chrzanowskim jest zauwaŝalna
Bardziej szczegółowoDorobek wydawniczy pracowników Instytutu Prawa i Administracji za rok 2011
PWSZ IPiA STUDIA LUBUSKIE Tom VIII Sulechów 2012 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Sulechowie Dorobek wydawniczy pracowników Instytutu Prawa i Administracji za rok 2011 Paweł Kacprzak Die Zwangsaussiedlung
Bardziej szczegółowoSEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe. Ogłoszenie dotyczy: zamówienia publicznego.
1 z 5 2015-05-18 15:21 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.gpw.katowice.pl/ogloszenia-o-przetargach.php Katowice: Zorganizowanie
Bardziej szczegółowoŚwiadectwa pracy po 21 marca 2013 r.
Świadectwa pracy po 21 marca 2013 r. Praktyczny poradnik W publikacji m.in.: Jakie nowe obowiązki będzie miał pracodawca co do wypełniania świadectw pracy w marcu 2013 r. W jaki sposób wydawać świadectwo
Bardziej szczegółowoMałgorzata Grabowska Katarzyna Panius Łukasz Kępski Malte Mansholt. Potulice jedno miejsce, dwie pamięci. Przewodnik po Miejscu Pamięci Potulice
Małgorzata Grabowska Katarzyna Panius Łukasz Kępski Malte Mansholt Potulice jedno miejsce, dwie pamięci Przewodnik po Miejscu Pamięci Potulice Oldenburg Toruń 2009 1. Hitlerowski kompleks obozowy Potulice
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI HISTORII DLA UCZNIÓW SZKOŁY PONADGIMNAZJALNEJ
Parys J., Scenariusz lekcji historii dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej nt.: Początek końca... Los ludności żydowskiej w pierwszych miesiącach niemieckiej okupacji Tarnowa w: Tarnowskie Studia Historyczne,
Bardziej szczegółowozasady sprawiedliwości społecznej
Do: Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej ul. Wiejska 4/6/8 00-902 Warszawa Warszawa, 11.12.09 r. My, sygnatariusze niniejszej petycji,
Bardziej szczegółowoTemat 19: Kaszubi w statystyce (cz. II).
Temat 19: Kaszubi w statystyce (cz. II). Po spisie z 1890 r. w pruskiej (niemieckiej) statystyce pytania o język ojczysty (Muttersprache) pojawiły się również w następnych spisach (1900 r., 1905 r. i 1910
Bardziej szczegółowoKATASTROFY BUDOWLANE w 2009 roku
GŁÓWNY URZĄD NADZORU BUDOWLANEGO KATASTROFY BUDOWLANE w 9 roku Warszawa, luty 1 rok 1.Wstęp Katastrofą budowlaną jest niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu budowlanego lub jego części, a takŝe konstrukcyjnych
Bardziej szczegółowoMONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM W 2011 r. - CZĘŚĆ II
MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM W 2011 r. - CZĘŚĆ II GDAŃSK, SIERPIEŃ 2012 Raport opracowano w Zespole Badań i Analiz Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku 2 Spis
Bardziej szczegółowoSpis treści. Dział I Kształt terytorialno-administracyjny i ludność Polski. Do Czytelnika Przedmowa... 13
Spis treści Do Czytelnika.............................................. 11 Przedmowa................................................ 13 Dział I Kształt terytorialno-administracyjny i ludność Polski Część
Bardziej szczegółowo2 sierpnia 1983r. św. Maria Franciszka Kozłowska otrzymuje objawienia Dzieła Wielkiego Miłosierdzia, co staje się momentem zwrotnym w dziejach
2 sierpnia 1983r. św. Maria Franciszka Kozłowska otrzymuje objawienia Dzieła Wielkiego Miłosierdzia, co staje się momentem zwrotnym w dziejach Zgromadzenia Sióstr i początkiem Zgromadzenia Kapłanów Mariawitów
Bardziej szczegółowoZbiory kartograficzne Część 1
Nr 20/2018 08 02 18 Zbiory kartograficzne Część 1 Autor: Bogumił Rudawski (IZ) Zbiory kartograficzne Archiwum II Wojny Światowej Instytutu Zachodniego obejmują kilkadziesiąt planów i map. Są to dokumenty
Bardziej szczegółowoDEPOLONIZACJA NA ZIEMIACH WŁĄCZONYCH DO RZESZY TRWAŁA DO KOŃCA OKUPACJI
Pamięć.pl - portal edukacyjny IPN Źródło: http://pamiec.pl/pa/teksty/wywiady/17121,depolonizacja-na-ziemiach-wlaczonych-do-rzeszy-trwala-do-kon CA-OKUPACJI.html Wygenerowano: Wtorek, 10 października 2017,
Bardziej szczegółowoDział I Kształt terytorialno-administracyjny i ludność Polski
Spis treści Do Czytelnika Przedmowa Dział I Kształt terytorialno-administracyjny i ludność Polski Część I Dawne państwo polskie (do 1795) Rozdział 1. Powstanie Polski i zmiany terytorialno-administracyjne
Bardziej szczegółowoNiemieckie roszczenia odszkodowawcze, czyli o stawianiu historii na głowie
Prawo Europejskie w Praktyce Nr 10/2007r. dr Waldemar Gontarski Niemieckie roszczenia odszkodowawcze, czyli o stawianiu historii na głowie Republika Federalna Niemiec w drodze ustawowej powinna wziąć na
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA (zakres podstawowy)
2016-09-01 HISTORIA PODSTAWA PROGRAMOWA (zakres podstawowy) SZKOŁY BENEDYKTA IV etap edukacyjny zakres podstawowy Cele kształcenia wymagania ogólne I. Chronologia historyczna. Uczeń porządkuje i synchronizuje
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY ARCHIWALNE CAW DOTYCZĄCE STANÓW LICZEBNYCH WOJSKA W LATACH Zarys organizacyjno-prawny
Kazimierz Bar MATERIAŁY ARCHIWALNE CAW DOTYCZĄCE STANÓW LICZEBNYCH WOJSKA W LATACH 1918 1939 1. Zarys organizacyjno-prawny W związku z dekretem Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z dnia 12 października
Bardziej szczegółowo70. ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ
70. ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ Wojna 1939-1945 była konfliktem globalnym prowadzonym na terytoriach: Europy, http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/galeria/402834,5,niemcy-atakuja-polske-ii-wojna-swiatowa-na-zdjeciach-koszmar-ii-wojny-swiatowej-zobacz-zdjecia.html
Bardziej szczegółowoHISTORIA USTROJU POLSKI. Autor: Marian Kallas
HISTORIA USTROJU POLSKI Autor: Marian Kallas Dział I Kształt terytorialno-administracyjny i ludność Polski Część I Dawne państwo polskie (do 1795) Rozdział 1. Powstanie Polski i zmiany terytorialno-administracyjne
Bardziej szczegółowoZacznijmy od krótkiego przedstawienia niemieckiego systemu oświaty szkolnej. Dzieci i młodzież są objęte obowiązkiem szkolnym w wieku od 6 do 18 lat.
Zacznijmy od krótkiego przedstawienia niemieckiego systemu oświaty szkolnej. Dzieci i młodzież są objęte obowiązkiem szkolnym w wieku od 6 do 18 lat. SZKOŁA PODSTAWOWA (Grundschule) Jest pierwszym etapem
Bardziej szczegółowoWarunki życia i pracy w Niemczech po 01 maja 2011 r. Justyna Pałka POWIATOWY URZĄD PRACY W GDYNI Marketing Chancen und Herausforderungen für die BA
Warunki życia i pracy w Niemczech po 01 maja 2011 r. Justyna Pałka POWIATOWY URZĄD PRACY W GDYNI Marketing Chancen und Herausforderungen für die BA Rynek pracy: * podjęcie pracy * poszukiwani pracownicy
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE Nr 8/2009 Wójta Gminy Czarnia z dnia 23 lutego 2009r.
ZARZĄDZENIE Nr 8/2009 Wójta Gminy Czarnia z dnia 23 lutego 2009r. w sprawie nadania Regulaminu Pracy Urzędu Gminy Czarnia. Na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008r. o pracownikach samorządowych
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.ops-targowek.waw.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.ops-targowek.waw.pl Warszawa: zorganizowanie i przeprowadzenie kursów zawodowych w ramach projektu
Bardziej szczegółowoPytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie?
Pytania konkursowe 1. Podaj imię i nazwisko Jana Pawła II. 2. Podaj imię brata Karola Wojtyły. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo
Bardziej szczegółowoWZÓR. Oświadczam, że jestem świadomy/świadoma odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
Załącznik nr 3 WZÓR... (imię i nazwisko członka rodziny) OŚWIADCZENIE CZŁONKA RODZINY O DOCHODACH OSIĄGNIĘTYCH W ROKU KALENDARZOWYM POPRZEDZAJĄCYM OKRES ŚWIADCZENIOWY INNYCH NIŻ DOCHODY PODLEGAJĄCE OPODATKOWANIU
Bardziej szczegółowoPOMNIKI I CMENTARZE śołnierzy RADZIECKICH
K.029/07 POMNIKI I CMENTARZE śołnierzy RADZIECKICH Warszawa, maj 2007 roku W sondaŝu przeprowadzonym w dn. 10-14.05.2007 r. TNS OBOP zbadał poglądy masowej opinii publicznej w sprawie pomników i cmentarzy
Bardziej szczegółowoUwagi na temat poradnika dla nauczycieli pt. Kaszuby przez wieki (cz. 13)
Dariusz Szymikowski Uwagi na temat poradnika dla nauczycieli pt. Kaszuby przez wieki (cz. 13) 21. Temat: Młodokaszubi. Karta pracy: Młodokaszubi. Niestety, Autorzy zmodyfikowali oryginalny tekst, w żaden
Bardziej szczegółowoUREALNIENIE ROZKŁADÓW. wyniki prac zespołu ds. rozkładów jazdy
UREALNIENIE ROZKŁADÓW wyniki prac zespołu ds. rozkładów jazdy Wstęp Podstawą rozpoczęcia działalności doraźnych zespołów ds. poprawy funkcjonowania lokalnego transportu zbiorowego w Łodzi, były liczne
Bardziej szczegółowoTransport wodny śródlądowy w Polsce w 2014 r.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 5.08.2015 r. Opracowanie sygnalne Transport wodny śródlądowy w Polsce w 2014 r. Układ i długość śródlądowych dróg wodnych w Polsce od lat utrzymuje się na zbliżonym
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.katowice.szkolapolicji.gov.
1 z 5 2014-02-05 11:38 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.katowice.szkolapolicji.gov.pl Katowice: Usługi transportowe w zakresie
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zlm.lodz.pl Łódź: Wykonanie przeglądów budowlanych rocznych i pięcioletnich budynków administrowanych
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Pracy MONITORING RYNKU PRACY
Materiały na konferencję prasową w dniu 21 grudnia 2012 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Pracy MONITORING RYNKU PRACY POPYT NA PRACĘ W III KWARTALE 2012 ROKU PODSTAWOWE WYNIKI BADANIA III kwartał
Bardziej szczegółowoZasady stosowania znaku certyfikacji Bureau Veritas Certification
Zasady stosowania znaku certyfikacji Bureau Veritas Certification Październik 2010 Bureau Veritas Certification Polska Zasady ogólne Polityka Bureau Veritas Certification Wszyscy certyfikowani klienci
Bardziej szczegółowoWYTYCZNE 1 na temat prowadzenia poradnictwa w sprawach dotyczących dyskryminacji z powodu pochodzenia etnicznego, rasy lub narodowości
WYTYCZNE 1 na temat prowadzenia poradnictwa w sprawach dotyczących dyskryminacji z powodu pochodzenia etnicznego, rasy lub narodowości PoniŜsze wytyczne mają słuŝyć osobom udzielającym porad obywatelskich
Bardziej szczegółowoSEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY I.1) NAZWA I ADRES
ZZP.341 258/AA/14 Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Radomiu ogłasza przetarg nieograniczony o wartości nieprzekraczającej wyraŝonej w złotych równowartości kwoty 207.000 na świadczenie usług
Bardziej szczegółowoMONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM W 2007 r.
Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM W 2007 r. II CZĘŚĆ Gdańsk, październik 2008 r. Raport opracowano w Zespole Badań, Analiz i Informacji
Bardziej szczegółowoPraktyka w niemieckich warsztatach samochodowych kluczem do europejskiej mobilności
Sprawozdanie z ewaluacji projektu : Praktyka w niemieckich warsztatach samochodowych kluczem do europejskiej mobilności PL/07/LLP-LdV/IVT/140359 Sporządził Opiekun praktyk Sławomir śołnierek Szczecin 10.10.2008
Bardziej szczegółowolistopad 13, Warszawa. Rozporządzenie wykonawcze Rady Ministrów do rozporządzenia z dn. 28 sierpnia 1919 r. (Dz. Pr. P. P. 72 poz.
Spis treści 1. 1918 październik 7, Warszawa. Rada Regencyjna do Narodu Polskiego 2. 1918 listopad 11, Warszawa. Rada Regencyjna do narodu Polskiego 3. 1918 listopad 14, Warszawa. Do Naczelnego Dowódcy
Bardziej szczegółowoO G Ó L N O P O L S K I E P O R O Z U M I E N I E Z W IĄZ K Ó W Z A W O D O W Y C H
O G Ó L N O P O L S K I E P O R O Z U M I E N I E Z W IĄZ K Ó W Z A W O D O W Y C H NIP: 526-025-13-39 Regon: 001133016 KRS: 0000033976 OPZZ/P/ /2010 Warszawa, dnia czerwca 2010 roku Pan Waldemar Pawlak
Bardziej szczegółowo... (imię i nazwisko członka rodziny)
Załącznik nr 4 WYPEŁNIAJĄ WSZYSCY PEŁNOLETNI CZŁONKOWIE RODZINY... (imię i nazwisko członka rodziny) OŚWIADCZENIE CZŁONKA RODZINY O DOCHODACH OSIĄGNIĘTYCH W ROKU KALENDARZOWYM POPRZEDZAJĄCYM OKRES ZASIŁKOWY,
Bardziej szczegółowoRewitalizacja ulicy Chłodnej. Warszawa r.
Rewitalizacja ulicy Chłodnej Warszawa 24.06.2014 r. Inwestycja, która rozpoczęła się we wrześniu 2010 roku, polegała na przebudowie ulicy Chłodnej i Elektoralnej na odcinku 900 metrów, od al. Jana Pawła
Bardziej szczegółowo- Projekt - Uchwała Nr IV/.../2007 Rady Powiatu Wodzisławskiego z dnia 25 stycznia 2007 roku
- Projekt - Uchwała Nr IV/.../2007 Rady Powiatu Wodzisławskiego z dnia 25 stycznia 2007 roku w sprawie: odpowiedzi na wniosek pracowników Przychodni Rejonowo Specjalistycznej w Radlinie ul. Orkana 10 o
Bardziej szczegółowoCLII Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych przy Zespole Szkół nr 27 Praca kontrolna nr 1 semestr I HISTORIA Międzywojnie i II wojna światowa TEST
CLII Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych przy Zespole Szkół nr 27 Praca kontrolna nr 1 semestr I HISTORIA Międzywojnie i II wojna światowa TEST... 1. Na poniższej mapie zaznacz państwa, które utworzyły:
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW ZAGRANICZNYCH z dnia r. w sprawie konsulów honorowych Rzeczypospolitej Polskiej
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW ZAGRANICZNYCH z dnia... 2006 r. w sprawie konsulów honorowych Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoRynek pracy w obszarze przygranicznym województwa lubelskiego Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie Dyrektor Jacek Gallant Liczba bezrobotnych W latach 2000-20012001 utrzymywała się tendencje wzrostu bezrobocia.
Bardziej szczegółowoPolska Akcja Humanitarna, ul. Szpitalna 5 lok. 3, Warszawa, t +48 (022) , +48 (022) , f +48 (022) ,
Świadczenia pieniężne przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich Niniejsze opracowanie jest
Bardziej szczegółowoCześć ich pamięci! Rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi
23-06-19 1/6 więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi 19.01.2018 19:22 Andrzej Janecki / BPKSiT kategoria: Tożsamość i tradycja Łodzianie wspomnieli tragiczne wydarzenia, które rozegrały
Bardziej szczegółowoMINISTER EDUKACJI NARODOWEJ
MINISTER EDUKACJI NARODOWEJ DKOW-ZF-0401-70/2012 Szanowny Pan Bogdan Borusewicz Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej odpowiadając na oświadczenie Pana Senatora Jana Marii Jackowskiego (nr BPS/043/07-229/12)
Bardziej szczegółowoPrzeczytaj o pomorskiej niepodległości
Przeczytaj o pomorskiej niepodległości Należy stworzyć niepodległe państwo polskie ( ) z wolnym dostępem do morza - te historyczne słowa silnie łączą okrągłą rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości
Bardziej szczegółowoZADANIE 3. Dział III. Małe ojczyzny i wspólne państwo. Prawidłowe odpowiedzi zaznaczono w tekście przez podkreślenie.
ZADANIE 3 Dział III. Małe ojczyzny i wspólne państwo Prawidłowe odpowiedzi zaznaczono w tekście przez podkreślenie. 1. Samorząd gminny przywrócono w Polsce w roku: a) 1989 b) 1990 c) 1998 d) 1999. 2. W
Bardziej szczegółoworealizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. Opolskiego
Opłacalno acalność realizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. Opolskiego Prof. UG dr hab. Przemysław Kulawczuk Andrzej Poszewiecki Opole, 3 marca 2009 roku Tabela 1. NajwyŜsze stawki nominalnego
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:
Page 1 of 5 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.iw.lodz.pl Łódź: Usługa odbioru róŝnych rodzajów odpadów powstających na terenie
Bardziej szczegółowoPROTOKÓŁ NR BK 0913/ XIII/2007
Lędziny, 14.12.2007 r PROTOKÓŁ NR BK 0913/ XIII/2007 kontroli gospodarki finansowej jednostki budŝetowej pod nazwą Zespół Szkół w Lędzinach, ul. Goławiecka 36, przeprowadzonej przez Głównego Specjalistę
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2013 roku
HARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2013 roku Załącznik do Zarządzenia Nr1033/2012 Burmistrza Krotoszyna z dnia 10 grudnia 2012 r. DATA NAZWA ŚWIĘTA MIEJSCE UROCZYSTOŚCI ZAPROSZONE OSOBY,
Bardziej szczegółowoAnaliza aktywności biznesowej i wskaźnika przetrwania przedsiębiorstw
Analiza aktywności biznesowej i wskaźnika przetrwania przedsiębiorstw Spis treści SPIS WYKRESÓW... 3 SPIS TABEL... 8 WSTĘP... 10 WNIOSKI... 12 I. WPROWADZENIE... 12 II. SEKTORY GOSPODARKI W WOJEWÓDZTWIE
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 30 lipca 2014 r. Poz. 1001
Warszawa, dnia 30 lipca 2014 r. Poz. 1001 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 30 maja 2014 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym
Bardziej szczegółowoOcena koniunktury gospodarczej w województwie opolskim w grudniu 2005 roku
INSTYTUT BADAŃ NAD GOSPODARKĄ RYNKOWĄ Ocena koniunktury gospodarczej w województwie opolskim w grudniu 2005 roku Opracowanie przygotowane na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego Warszawa
Bardziej szczegółowoAnaliza sytuacji na rynku pracy w powiecie chrzanowskim na koniec października 2012r.
1. POZIOM BEZROBOCIA Według stanu na dzień 31.10.2012 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Chrzanowie zarejestrowanych było 6 206 osób bezrobotnych. Liczba bezrobotnych była większa niż w październiku 2011
Bardziej szczegółowo1. Czy u podatników, którzy zlikwidowali działalność gospodarczą, dopuszczalna jest kontrola podatkowa?
13 czerwca 11 (nr 113) SIEDEM PYTAŃ DO Karoliny Brzozowskiej, konsultanta podatkowego w ECDDP Czy moŝna kontrolować podatnika po zamknięciu firmy 1. Czy u podatników, którzy zlikwidowali działalność gospodarczą,
Bardziej szczegółoworealizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. małopolskiego
Opłacalno acalność realizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. małopolskiego Prof. UG dr hab. Przemysław Kulawczuk Andrzej Poszewiecki Kraków, 4 lutego 2009 roku Tabela 1. NajwyŜsze stawki nominalnego
Bardziej szczegółowoZłoty Polski po I Wojnie Światowej.
Złoty (skrót zł, lub aktualny kod ISO 4217 PLN), to podstawowa jednostka monetarna w Polsce, która dzieli się na 100 groszy. Nazwę polskiej jednostki monetarnej wprowadzono w 1919 roku, parytet złota określono
Bardziej szczegółowoMONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM W 2009 r. CZĘŚĆ II. Gdańsk, sierpień 2010 r.
MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM W 2009 r. CZĘŚĆ II Gdańsk, sierpień 2010 r. Raport opracowano w Zespole Badań i Analiz Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku 2 Spis
Bardziej szczegółowoRAPORT POLSCY KIEROWCY SAMOCHODÓW CIĘŻAROWYCH O WARUNKACH ZATRUDNIENIA W POLSCE I W NIEMCZECH
RAPORT POLSCY KIEROWCY SAMOCHODÓW CIĘŻAROWYCH O WARUNKACH ZATRUDNIENIA W POLSCE I W NIEMCZECH ROZDZIAŁ II PRACA ZAWODOWA W NIEMIECKIEJ FIRMIE 3.1. Czynniki decydujące o podjęciu pracy w niemieckiej firmie
Bardziej szczegółowoWZÓR. Oświadczam, że jestem świadomy/świadoma odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
WZÓR... (imię i nazwisko członka rodziny) OŚWIADCZENIE CZŁONKA RODZINY O DOCHODACH OSIĄGNIĘTYCH W ROKU KALENDARZOWYM POPRZEDZAJĄCYM OKRES ZASIŁKOWY, INNYCH NIŻ DOCHODY PODLEGAJĄCE OPODATKOWANIU PODATKIEM
Bardziej szczegółowo