TARGI MIPIM 2013 REPORTAŻ SPECJALNY

Transkrypt

1 32 TARGI MIPIM 2013 REPORTAŻ SPECJALNY Rynek nieruchomości pewnie patrzy w przyszłość Mówi się, że były to najbardziej owocne, a zarazem najbardziej optymistyczne targi od czasów początku kryzysu gospodarczego sprzed pięciu latu. Uczestniczyło w nich ponad 20 tys. prezesów światowych firm z branży nieruchomości z 79 krajów. Jacques Tourel Badania przeprowadzone przez czołowych doradców i firmy świadczące usługi wskazują, że zarówno na rynek, do światowych miast, jak i do firm i regionów korzystających z MIPIM jako promocji, wkracza nowy kapitał (rekordowa liczba 60 państwowych funduszy emerytalnych i majątkowych oraz 4300 międzynarodowych inwestorów biorących udział w targach). Pozwala to przypuszczać, że rynek nieruchomości wyjdzie w tym roku na prostą. Wizjonerskie inwestycje Zdaniem dr Thomasa Beyerle, dyrektora zarządzającego i szefa grupy CS & Research, IVG Immobilien AG główne przesłanie na rok 2013 jest proste: strefa euro przetrwa i przewidywany jest w tym roku koniec kryzysu dla większości rynków nieruchomościowych. Stabilność rynku finansowego uległa znacznej poprawie powinniśmy być niebawem świadkiem stopniowej regeneracji. MIPIM to najważniejsze światowe wydarzenie w branży nieruchomości, które stało się miejscem spotkań inwestorów i właścicieli, przynosząc jednocześnie nowy kapitał i projekty. Wygląda też na to, że kapitał nigdy się nie kończy i na całym świecie nadal mnóstwo jest nowych pomysłów na wzrost i rozwój gospodarki. Rozpoczyna się powoli wzrost gospodarczy i to, co kiedyś lepiej było przeczekać, dziś zamienia się w świeżą i zdrową energię do działania i tworzenia nowych inwestycji. Podczas, gdy wiele funduszy inwestycyjnych wciąż czeka na pewne i zyskowne projekty, na rynku mnóstwo jest funduszy i niezależnych inwestorów, którzy nie wahają się ani chwili, podejmując ryzykowne przedsięwzięcia i inwestują w oryginalne projekty z obiecującymi perspektywami. Zrównoważone i wszechstronne Kiedy MIPIM rodziło się w latach 90., standardem była współpraca między firmami na państwowym szczeblu. Dzisiaj to międzynarodowe projekty są normą a nie wyjątkiem. Jednym z tematów, o którym dużo się mówiło podczas MI- PIM, była zmiana w sposobie strategii inwestowania oraz inwestycje związane z motoryzacją. Według badań przeprowadzonych przez firmę KPMG, gromadzone fundusze stają się na nowo popularne i są już tak samo atrakcyjne jak bezpośrednie udziały czy osobne rachunki. Można też zaobserwować inne priorytety, które towarzyszą dzisiejszym inwestycjom, jak np. zrównoważone budownictwo oraz wszechstronne projekty, wzajemnie się uzupełniające, nadające nowego znaczenia całemu przedsięwzięciu. Ludzie oczekują dziś raczej od inwestycji większej funkcjonalności. Dlatego możemy spodziewać się w najbliższej przyszłości więcej budynków biurowych połączonych z centrum opieki nad dziećmi, restauracjami, barami, siłownią i innymi podobnymi usługami. Państwa i miasta z potencjałem RE-Invest stało się istotną częścią oferty MIPIM zauważył prezes targów, Filippo Rean. W tym roku, mieliśmy przyjemność gościć w Cannes rekordową liczbę 60 emerytalnych i państwowych funduszy majątkowych. Informacje opublikowane podczas MIPIM przez usługodawców nieruchomości i specjalistów ds. doradztwa DTZ, wskazują, że ok. 253 mld euro nowego kapitału będą w tym roku dostępne dla samych inwestycji w nieruchomości handlowe, z czego 63 mld popłynie na Daleki Wschód do Azji. Badanie dotyczące pożyczek, przeprowadzone przez europejskie biuro nieruchomości Cushman&Wakefield, zapowiada, że kapitał kredytowy na rok 2013 będzie o 22 proc. wyższy niż w ubiegłym roku, zaś światowy doradca nieruchomości CBRE (CB Richard Ellis) wyłania Niemcy jako państwo z największą liczbą inwestycji oraz Londyn, jako najbardziej atrakcyjne europejskie miasto pod tym względem. Według innych badań tej firmy Warszawa plasuje się na drugim miejscu wśród wschodzących rynków pod względem atrakcyjności lokalizacji biznesu i to tu właśnie największe światowe firmy i korporacje zakładają swoje siedziby i biura. W 2012 według CBRE Londyn doświadczył rekordowej liczby transakcji od 2007 r., z czego zdecydowana większość zakupów pochodziła od zagranicznych inwestorów. Międzynarodowy sztab burmistrzów Burmistrz Londynu, Boris Johnson, przedstawił niedawno ambitny plan dotyczący stworzenia największej brytyjskiej pływającej wioski, która ma się znaleźć na sześciohektarowym obszarze w londyńskim porcie Royal Victoria. W swoim przemówieniu Johnson wzywał inwestorów do tworzenia spektakularnych projektów dla swoich nowych przedsięwzięć. Boris Johnson był jednym z gospodarzy sztabu burmistrzów najważniejszych międzynarodowych miast, którzy pojawili się w Cannes. Wśród nich był Sergey Sobyanin, burmistrz Moskwy oraz Kadir Topbas, burmistrz Stambułu przedstawiciele dwóch wysoce atrakcyjnych pod względem inwestycji, miast, które dwoją się i troją, by przyciągnąć jak największą liczbę zagranicznych projektów. Również z Polski przybyło liczne przedstawicielstwo wraz z dwoma prezydentami najważniejszych polskich miast Warszawy i Łodzi, którzy starali się przyciągnąć uwagę światowych inwestorów. Miasta na nowo zaczynają przypominać jeden wielki plac budowy. Najlepszym tego dowodem jest liczba nowych projektów zaprezentowanych podczas targów MIPIM. Na przyszłorocznych pokazach najgłośniej ma się mówić o inwestycjach w Brazylii, Rosji i Turcji w państwach, które zostały włączone do programu Miejsc o Kluczowych Inwestycjach. Turcja Honorowym Krajem MIPIM W tym roku przyznaliśmy Turcji tytuł Honorowego Kraju MIPIM i z dumą przywitaliśmy w Cannes wicepremiera Ali Babacana wraz ze 190 rodzimymi firmami mówił Filippo Rean. Stambuł stał się niezwykle atrakcyjnym miejscem w oczach inwestorów. Populacja kraju jest stosunkowo młoda, przewidywany wzrost gospodarczy PKB w tym roku to 4,3 proc., sektor handlu detalicznego rozwija się niesłychanie szybko. Na rok 2014, zamiast odznaczać tytułem Honorowego Kraju tylko jedno państwo, postanowiliśmy wyróżnić jednocześnie aż trzy: Turcję, Rosję oraz Brazylię dodał Rean. Dla Johna Forrestera, naczelnego dyrektora DTZ w EMEA, Turcja w pełni zasługiwała na to wyróżnienie. Targi MIPIM pokazały nam, że inwestorzy poszukują w dużej mierze nowych rozwiązań, wykraczając poza tradycyjne i dobrze ugruntowane europejskie rynki komentował. MIF to świetna inicjatywa Inną inauguracyjną inicjatywą powstałą podczas MIPIM była debata o nazwie MIPIM Innovation Forum (MIF) na temat

2 TARGI MIPIM przyszłości miast, a także roli, jaką nowe technologię odegrają w urbanistyce i budowie nieruchomości. Uczestniczyli w niej czołowi światowi architekci, firmy technologiczne oraz najważniejsi użytkownicy końcowi. Myślę, że MIF to świetna inicjatywa, zwłaszcza w czasach konwergencji pomiędzy światem realnym a cyfrowym. Taka debata wszystkim wychodzi na dobre architektom, którzy są zainteresowani wykorzystaniem nowych technologii; technologom, którzy badają rynki: nieruchomości, jak i te miejskie i związane z informatyką; przedsiębiorcom, którzy wprowadzają to wszystko w życie, tworząc inwestycje mówił Carlo Ratti, jeden z założycieli Carlo Ratti Association i prezes SENSEable City Lab Instytutu Technologicznego w Massachusetts. Logistyka, rozwijający się segment rynku nieruchomości Ceremonia rozdania nagród MIPIM AWARDS obecny na MIPIM również przykuwa uwagę inwestorów. Po raz drugi już, na powierzchni wystawowej targów stacjonował osobny pawilon poświęcony tej branży. W Cannes, zarządca aktywami nieruchomości należącymi do Mitsubishi Corporation, przedsiębiorstwo Dream, odsłoniło swój nowy fundusz Dream Logistic Fund 3 o łącznej wartości 230 mln euro. W przeciwieństwie do dwóch poprzednich wersji, ten fundusz jest w pełni otwarty dla zagranicznych inwestorów. Dyrektor Blackstone, Jonathan Lurie, zapowiedział, że firma nabędzie zasoby logistyczne w Niemczech, Holandii i Włoszech, a także poszerzy swoją działalność na terenie Polski. Impreza miała miejsce na prywatnym jachcie miliardera, zadokowanym w porcie w Cannes, jednak, w przeciwieństwie do innych jachtowych imprez, na tę dostać się można było jedynie za pomocą prywatnej motorówki. Na miejscu czekały piękne modelki, które dbały o to, by żaden niechciany gość nie dostał się na pomost prowadzący do bajecznej łodzi. W środku poczułem się jak w scenie z filmu, gdzie rosyjscy oligarchowie piją z chińskimi magnatami koniak Louis 13, palą cygara, kosztując w międzyczasie wyszukanych przekąsek i wykwintnych dań. W otoczeniu wszystkich tych osób, zasiadłem, by w cztery oczy porozmawiać o tym gigantycznym projekcie z jego inicjatorem. Emin Iskenderov, innowacyjny rosyjski deweloper i gospodarz imprezy, rozmawiał ze wszystkimi i miło było mu słyszeć tyle słów uznania związanych z zakończeniem przetargu na umowę. Trudno uwierzyć, że ten młody, skromny człowiek będzie za chwilę realizował największy projekt nieruchomościowy w Europie, który na zawsze zmieni europejską panoramę i wzbogaci Paryż najbardziej atrakcyjne, według MIPIM, miasto o drugi, Polskie miasta na celowniku inwestorów Warszawa została zaprezentowana od innej strony. W zeszłym roku miasto było gospodarzem Mistrzostw Europy w piłce nożnej Euro 2012; w tym roku przyświeca mu nowe motto naturalnie wybrany gospodarz Konferencji ONZ dotyczącej zmian klimatu w 2013 r. Warszawa dołaczyła też ostatnio do listy 20 miast o najwyższym wskaźniku dobrobytu, w odniesieniu do środowiska naturalnego. Największymi zasobami naturalnymi są: rzeka Wisła przecinająca miasto oraz tereny zielone stanowiące 30 proc. całkowitej powierzchni miasta. Warszawa stwarza atrakcyjne warunki do inwestycji, z których wiele trafi w tym roku do przetargu. Prezydent miasta, Hanna Gronkiewicz- -Waltz, usłyszała wiele słów pochwały odnośnie do dynamicznego rozwoju stolicy przy zachowaniu ogólnodostępnych przestrzeni, kwiatów, zieleni i sztuki publicznej i udostępnienie jednocześnie chodników kawiarniom i restauracjom w celu nadania miastu wdzięku i koloru. Pani prezydent przypisuje się także oczyszczenie i rozświetlenie ulic na terenie całej Warszawy oraz dbanie o nietuzinkowe dekoracje obecne zwłaszcza podczas świąt i w okresie wakacji. Deweloperzy nie szczędzili również słów uznania za wspaniałą współpracę oraz duże poparcie ze strony miasta. Część z tych komplementów adresowano także do innych miast takich jak: Gdańsk, Wrocław, Poznań, Katowice czy Łódź, które są zaraz po Warszawie głównymi polskimi miastami na celowniku inwestorów. Stoisko Warszawy było umieszczone na drugim piętrze i sąsiadowało z pawilonami Wrocławia, Poznania i Gdańska, podczas Rosyjski deweloper zbuduje w Paryżu najwyższe wieże Europy Kiedy zostałem zaproszony na spotkanie ze sławnym rosyjskim miliarderem na jego prywatną, VIP-owską imprezę podczas targów nieruchomości MIPIM w Cannes, mój znajomy powiedział mi, że nie będzie to zwykła impreza. Powodem świętowania było zakończenie przetargu i otrzymanie pozwoleń na budowę ekstrawaganckiego projektu Pustelnia (z ang. the Hermitage) najwyższych wież w Europie, będących jednocześnie największym europejskim przedsięwzięciem deweloperskim wszechczasów. Emin Iskenderov Pawilon Londynu na targach MIPIM obok wieży Eiffla, światowy symbol architektury. Projekt, o którym mowa, to najwyższa budowla w Europie. Bliźniacze Wieże Pustelnik (z ang. Hermitage Twin Towers ), usytuowane w paryskiej dzielnicy La Défense, będą mierzyć 323 metry (87 pięter). Trudno o drugi tak znaczący i unikalny wieżowiec, zarówno w samej Francji, jak i w Europie. Budynek został zaprojektowany przez światowej sławy architekta Normana Fostera. To jedna z piękniejszych chwil w moim życiu i spełnienie ogromnego marzenia mówi mi 26-letni Emin z uśmiechem na twarzy, pokazując zarazem na wielkim monitorze nagranie wideo przedstawiające jego rozmowę o projekcie z prezydentem Putinem, gdzie obaj dyskutują, żartują i okazują sobie wzajemne wsparcie. Na innym nagraniu widać Emina podpisującego kontrakt na zakup ziemi u boku prezydentów Sarkoziego i Miedwiediewa. Nie trzeba chyba wyjaśniać, że tak wielkie poparcie ze strony polityków nie zdarza się często. Hermitage Twin Towers gdy pozostałe polskie miasta znajdowały się w innych częściach hali wystawowej. Wszystko to za sprawą błędu organizatorów po stronie polskiej mamy jednak nadzieję, że w przyszłym roku wszystkie polskie miasta i przedsiębiorstwa znajdą się blisko siebie, jak to miało miejsce w przypadku innych państw. Nie tylko sprawia to lepsze wrażenie, lecz także pomaga pokazać Polskę, jako jeden kraj, przyjazny i atrakcyjny dla zagranicznych inwestorów. W skład warszawskiego stoiska mają również wchodzić następujące firmy, które pokażą swoje przedsięwzięcia ulokowane w stolicy Polski: BBI Development NFI, Black Lion Fund, Ghelamco Poland, Hochtief Development Poland, MARS Closed-End Investment Fund, Polish Airports State Enterprise, Skanska Property Poland oraz Yareal Poland. Ćwierćwiecze MIPIM W 2014 r. MIPIM będzie obchodzić swoje 25-lecie. Klienci, którzy byli z nami od początku pozostali wierni wydarzeniu przez te wszystkie lata, za co jesteśmy im dozgonnie wdzięczni. Targi poszerzały się wraz z rynkiem nieruchomości, pozwalając nam na stworzenie wyspecjalizowanych projektów dla inwestorów, władz miast oraz osób zajmujących się logistyką, turystyką czy branżą hotelową. Udało nam się również zwrócić szczególną uwagę na innowacyjne rozwiązania i zrównoważoną politykę miejską komentował Filippo Rean. W przyszłym roku przyjdzie nam świętować ćwierćwiecze MI- PIM z nadzieją na kolejne tak owocne 25 lat podsumował prezes MIPIM.

3 34 Rozmowa z Eminem Iskenderovem Czy utrzymuje Pan dobre relacje także z nowym prezydentem Francji? Tak, oczywiście. Jestem po bardzo miłym spotkaniu z prezydentem Francois Hollandem, który zapewnił mnie o swoim wsparciu. Również podczas ostatniej wizyty u naszego prezydenta Putina w Moskwie, miło było mi widzieć, że prezydent Hollande jest tak dobrze zaznajomiony z moim projektem. Ten projekt zmieni wizerunek Rosji, będąc jednocześnie największą rosyjską inwestycją we Francji. Dodatkowo cieszy mnie fakt, że udało nam się to osiągnąć na przekór opinii ekspertów twierdzących, że w Paryżu nie da się wybudować niczego wielkiego. Ponaddwumiliardowy budżet projektu to niezwykle droga inwestycja, jak wszystko inne w Paryżu? Przyszłość nieruchomości leży w budowaniu wszechstronnych wieżowców. Główny zamysł to stworzyć miejsce docelowe dla ludzi wewnątrz zrównoważonych i wysokiej jakości budynków. Współczesne drapacze chmur nie mogą być tanie, ponieważ mają służyć ludziom przez dekady, więc nie ma mowy o oszczędzaniu na jakości. Niemniej jednak, koszt inwestycji można zmniejszyć kreując nowe technologie, ale to z kolei wymaga czasu. Całkowity budżet faktycznie przekroczy dwa miliardy euro. Co będzie zawierał kompleks? Wieże będą łączyć w sobie powierzchnie biurowe, luksusowe apartamenty, ekskluzywny punkt sprzedaży z najdroższymi światowymi markami, galerie, restauracje, kawiarnie, lokale, punkt odnowy spa, parking oraz inne usługi wszystko to z bezpośrednim dostępem do Sekwany. Mówimy tu o nowym rodzaju urbanistyki. Jak macie zamiar przyciągnąć uwagę i jak będzie odbywać się sprzedaż powierzchni mieszkalnych? Jeśli spojrzeć na rynek domów i mieszkań, Paryż nadal jest daleko w tyle w porównaniu z innymi światowymi miastami. Wciąż brakuje tu apartamentów użytkowych z prawdziwego zdarzenia. Umieściliśmy wewnątrz kompleksu pięciogwiazdkowy hotel, który będzie prowadził pełen zakres usług dla mieszkańców apartamentów, oferując przy tym przepiękny widok na Paryż i dostęp do Sekwany. Powinniśmy zadbać także o specjalną platformę, która połączy ulicę bezpośrednio z wejściem. Jak udało się sfinansować projekt? Koszt projektu to 2,2 miliarda euro. Zainwestowaliśmy już 150 mln na giełdzie, aby kupić ziemię. Łącznie, wszystkie inne inwestycje pochłonęły dodatkowe milinów euro; resztę pokryje TARGI MIPIM 2013 największy rosyjski bank Sberbank, z siedzibą w Moskwie z którym udało nam się zawrzeć poufną umową. Pozostały miliard euro, niezbędny do wprowadzenia projektu w życie, przyniesie zysk ze sprzedaży apartamentów i innych sektorów kompleksu. Jestem właśnie w trakcie negocjacji dotyczących sprzedaży m 2 powierzchni biurowych prywatnemu inwestorowi oraz otrzymałem kilka ofert kupna 230-pokojowego hotelu. Na same apartamenty, których jest 530, mam już ponad 4000 chętnych, tak więc nie wygląda na to, żebym musiał się o cokolwiek martwić. Czy rynek zdążył się już otrząsnąć z kryzysu? Nie wiem, czy rynek otrząsnął się z kryzysu czy nie, jednak kiedy widzę obok mojego cztery inne projekty wchodzące w życie, muszę przyznać, że rynek inwestycyjny wygląda dla mnie na dzień dzisiejszy bardzo dobrze. Jaka będzie cena sprzedaży apartamentów mieszkalnych? Wyjściowo powinniśmy zacząć od 12 tys. euro za metr kwadratowy jest to kwota potrzebna na realizację projektu od strony finansowej. Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę, że średnia cena mieszkań w Paryżu to od 10 to 35 tys. za metr kwadratowy, jestem przekonany, że cena pójdzie w górę i będziemy mówić o przynajmniej 18 tys. euro za metr. Patrząc, że nie ma na rynku drugiej tak dobrej oferty, nie widzę powodu, dla którego ludzie mieliby tyle nie zapłacić za apartament w tak wyjątkowej i dogodnej lokalizacji. Na kiedy planowane jest zakończenie projektu? Projekt planujemy skończyć do końca roku Rozmawiał Jacques Tourel Polska została doceniona na MIPIM 2013 Głównym mówcą na tegorocznych Międzynarodowych Targach Nieruchomości MIPIM był dr Jürgen Stark, światowej sławy ekonomista, były członek zarządu Europejskiego Banku Centralnego. Emin Iskenderov i Jacques Tourel Jacques Tourel Przemawiał do inwestorów i finansistów na temat globalnej koniunktury gospodarczej, zwracając szczególną uwagę na sytuację w Unii Europejskiej. Zaznaczył, że wspólna waluta nigdy nie była kwestionowana jako zagrożenie dla przetrwania strefy euro, niezależnie czy wszystkie 17 państw pozostałoby w niej czy jedno lub dwa państwa odeszłyby. Na niekorzystny wizerunek Europy rzutuje zła sytuacja gospodarcza kilku krajów, do których zaliczyć można przede wszystkim: Hiszpanię, Portugalię, Grecję, Włochy i Francję. Państwa te faktycznie są w recesji. W odpowiedzi na pytanie Gazety Finansowej, jakie jest jego zdanie na temat polskiej gospodarki, dr Stark powiedział: w Europie jest tylko jeden kraj, który nie uległ niekorzystnym trendom gospodarczym i nie pogrążył się w recesji i ten kraj to właśnie Polska. W pełni to potwierdzam, chciałbym pogratulować Polsce jej sukcesu ekonomicznego. Zdaniem dr Starka to, że Polska pozostała w zdrowej sytuacji ekonomicznej wynika ze zgranej mikropolityki gospodarczej potwierdzonej przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Podkreślił również, że Polsce udało się uniknąć nadmiernego zadłużenia i opracować zdrowy system bankowy, który nie wymknął się spod kontroli, jak miało to miejsce w innych krajach co w rezultacie doprowadziło do ich kryzysu. Polska jest w innej sytuacji i jest to jej bardzo duży atut. Podobne uwagi można było usłyszeć także na innych panelach, gdzie eksperci i liderzy branży wymieniali Polskę jako bezpieczny kraj dla inwestycji, który przynosi dobre wyniki finansowe. 0 Warszawa na Międzynarodowych Targach Nieruchomości w Cannes WIEMY, CO MIASTO SPRZEDA W TYM ROKU 70 mln zł to cena minimalna, którą każdy inwestor będzie musiał zapłacić za pierwszą działkę na Placu Defilad. Powierzchnia działki w samym centrum miasta wynosi m 2, co daje kwotę do 3 tys. euro za metr kwadratowy. Ostateczne dokumenty sprzedaży są jeszcze w przygotowaniu, ale jej data będzie znana już w tym roku. Jolanta Koman Obszar może zostać wykorzystany na inwestycję w powierzchnie handlowe i biurowe, ale doskonale nadaje się również dla inwestorów stawiających na kulturę. Umiejscowienie działki w bezpośrednim sąsiedztwie stacji metra jest dużym atutem lokalizacji. Dla wygody osób zmotoryzowanych na terenie zaplanowano podziemny parking. Kolejna wystawiona na sprzedaż działka znajduje się przy ul. Miłej, gdzie m 2 wyceniono na 26 mln zł. W ofercie miasta znajdzie się również plac przy ul. Złotej, którego cena nie została jeszcze ustalona. Na Żoliborzu cena w doskonałej lokalizacji wynosi ok. 3 tys. zł za metr kwadratowy, a na Ochocie 5 tys. zł. Za powierzchnię m 2 do zabudowy na Mokotowie miasto oczekuje minimum 34 mln zł, natomiast na Bielanach ziemia pod zabudowę wielorodzinną to koszt rzędu zł za metr kwadratowy. Szczegółowe oferty dostępne są już teraz w departamencie nieruchomości miasta stołecznego Warszawy. Kolejne projekty zaprezentowane na MIPIM to: centrum handlowe Góraszka, którego głównym najemcą będzie supermarket AUCHAN (jego otwarcie planowane jest na 2015 r.) i lotnisko Chopina w Warszawie. Ten drugi to ogromny projekt rozwijany przez władze lotniska. Przedsięwzięcie odzwierciedla globalny trend przekształcania najbliższego otoczenia lotnisk na bardziej komercyjne funkcje. Dodatkowym atutem tej inwestycji przy międzynarodowym lotnisku w Warszawie, jest fakt że znajduje się ono blisko centrum miasta. 22,5 ha gruntu zostanie przekształcone w nowoczesny park biznesowy z udogodnieniami rekreacyjno-rozrywkowymi, Przedstawiciele władz lotniska Aleksandra Matuszewska i Filip Czernicki oraz autorka materiału Jolanta Koman centrum konferencyjnym oraz hotelami o powierzchni użytkowej 175 tys. m 2. Dwa hotele są już w trakcie budowy pierwszy z nich to Hampton s sieci Hilton, natomiast drugi to Renaissance sieci Marriott. Prace w najbliższym otoczeniu lotniska są już bliskie ukończenia. Szukamy partnera strategicznego, który wesprze rozwój całego projektu, ale nadal analizujemy właściwą drogę do osiągnięcia sukcesu powiedziała Aleksandra Matuszewska, przedstawicielka władz lotniska, która prowadzi projekt. dr Jürgen Stark podczas spotkania inwestorów i finansistów Międzynarodowe Targi Nieruchomości MIPIM 2013 to impreza o światowym zasięgu, ciesząca się największym prestiżem, skierowana do firm, instytucji, inwestorów, deweloperów oraz pism branżowych od prawej: Leszek Drogosz dyrektor biura infrastruktury m.st. Warszawy, prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz- Waltz i Komisarz UE ds. Energii Güenther Oettinger

4 Jacques Tourel 175 projektów z 46 krajów włączyło się do rywalizacji o prestiżową nagrodę dla najlepszych nieruchomości, przyznawaną podczas Międzynarodowych Targów Nieruchomości MIPIM Z powodu klasy projektów oraz dużej liczby rywalizujących, jury zdecydowało się wyłonić w tym roku czterech nominowanych w każdej kategorii. Zwycięzców wraz z finalistami ogłoszono podczas wystawnej ceremonii rodem z Hollywood, w tym samym audytorium Palais des Festivales, gdzie podczas festiwalu filmowego w Cannes wręczane są statuetki za wybitne osiągnięcia w kinematografii. Tegorocznymi zwycięzcami i finalistami w kategorii nieruchomości zostały następujące projekty oraz firmy: NAJLEPSZY HOTEL I OŚRODEK TURYSTYCZNY TARGI MIPIM Zwycięzcy tegorocznych nagród dla najlepszych projektów nieruchomościowych według MIPIM NAJLEPSZE PRZEDSIĘZWZIĘCIE BIUROWE I FIRMOWE Zwycięzca: The Squaire Frankfurt, Niemcy Inwestor/Deweloper: IVG Immobilien AG Architekt: JSK international 1 Angel Square 1 Angel Square Manchester, Wielka Brytania Deweloper/Posiadacz: The Co-operative Group David Pringle, dyrektor NOMA Architect: 3DReid Deweloper: Miasto Stołeczne Kopenhaga Southend Pier Southend-On-Sea, Wielka Brytania Architekt: White arkitekter AB Deweloper: Southend-On-Sea Borough Council Muzeum Narodowe Koreańskiej Historii Współczesnej Seul, Korea Południowa Architekt: Junglim Architecture Deweloper: Ministerstwo ds. Kultury, Sportu i Turystyki w Korei Południowej NAJLEPSZY PROJEKT MIESZKALNY Zwycięzca: Isbjerget / The Iceberg Aarhus, Dania Deweloper/Inwestor/Konstruktor: PensionDanmark A/S Architekt: Cebra, JDS Architects, SeARCH, Louis Paillard Baku Flame Towers Zwycięzca: Baku Flame Towers Baku, Azerbejdżan Architekt: HOK International Ltd. Deweloper: Azinko Development MMC citizenm London Bankside Właściciel/Deweloper: citizenm Hotels Architekt: Concrete Architectural Associates Fazenda Boa Vista / Fasano Hotel Sao Paulo, Brazylia Architekt: Isay Weinfeld Deweloper: JHSF, Fasano Group The Bulgari Hotel & Residences Deweloper: Prime Development Ltd. Pomysłodawca projektu/architekt wnętrz: Antonio Citterio, Patricia Viel oraz partnerzy Architekt projektu: Squire & Partners Statoil - New Regional and International Offices Statoil - New Regional and International Offices Fornebu, Norwegia Architekt: A-Lab (Arkitekturlaboratoriet AS) Deweloper: IT Fornebu Property Unicredit Tower Mediolan, Włochy Deweloper: Hines Italia Srl Architekt: Pelli Clarke Pelli Architects (Cesar Pelli, Gregg Jones) NAJLEPIEJ ODNOWIONY BUDYNEK Absolute Towers Absolute Towers (część kompleksu Absolute World) Mississauga, Kanada Architekt wykonawczy: MAD architects Miejscowy Architekt: Burka Architects Deweloper: Fernbrook Homes, Cityzen Development Group Akasya Acibadem Lake & Woods Parcels Architekt: Mimarlar Workshop Deweloper: SAF GYO Budynek Biblioteki, Clapham One Deweloper: Cathedral Group Plc and United House Group (wspólne partnerstwo) Architekt przewodniczący: Studio Egret West Architekt wykonawczy: DLA Architecture NAJLEPSZE PRZEDSIĘWZIĘCIE PRZEMYSŁOWE I LOGISTYCZNE Zwycięzca: Wastewater Treatment Plant w Północnej Maresme Pineda de Mar, Hiszpania Architekt: Baena Casamor Arquitectes BCQ, slp Deweloper: Agencia Catalana de l'aigua ACA - Generalitat de Catalunya Amore Pacific Beauty Center Project Osan-si, Gyeonggi-do, Korea Południowa Architekt: Junglim Architecture, M.A.R.U Bestseller Logistics Centre North Haderslev, Dania Architekt: C.F. Moller Architects Deweloper/Client: Bestseller A/S STEEL Headquarters Louvain-la-Neuve, Belgia Architekt: ASSAR Architects Deweloper: Steel SA King s Cross Zwycięzca: King's Cross Architekt: John Mcaslan + Partners Inni: Arup (inżynieria), Vinci (konstrukcja) Center for Renhold (Cleaning Facilities Centre) Kopenhaga, Dania Architekt: KBP.EU wspólne przedsięwzięcie pomiędzy KARRES EN BRANDS i POLYFORM Tegoroczny skład jury MIPIM: przewodzący Michael STRONG, prezes i szef zarządu grupy CBRE w regionie Europy, Bliskiego Wchodu i Afryki: dr Thomas BEYERLE, dyrektor zarządzający i szef CS & Research, IVG Immobilien AG; Niemcy Alan Collett, prezes RICS; Wielka Brytania Frank Khoo, szef globalnego działu Azji, AXA Real Estate; Singapur Hulusi BELGU, prezes zarządu Multi Development Turkey; Turcja Philippe Chiambaretta, architekt i założyciel agencji PCA Architecture; Francja Paolo Gencarelli, przewodniczący grupy nieruchomościowej Unicredit Group; Włochy dr Alexander KOLONTAY, zastępca dyrektora moskiewskiego Komitetu ds. Architektury i Urbanistyki; Rosja 0 dokończenie na str. 36

5 36 TARGI MIPIM 2013 Zwycięzcy tegorocznych nagród dla najlepszych projektów nieruchomościowych według MIPIM dokończenie ze str. 35 NAJLEPSZE CENTRUM HANDLOWE Zwycięzca: Marmara Park Deweloper: ECE Projektmanagement G.m.b.H. & Co KG Architekt: ECE Projektmanagement Mecenatpolis Mecenatpolis Seul, Korea Południowej Architekt projektu: The Jerde Partnership Miejscowy architekt wykonawczy / pomysłodawca projektu: EAWES Deweloper: GS Engineering & Construction Shibuya Hikarie Tokio, Japonia Architekt: Nikken Sekkei Ltd., Tokyu Architects & Engineers Inc. Deweloper: Rada ds. Promocji Projektu Nowego Obszaru Kulturowego Shibuya Beirut Terraces The Square ł (SQ3) Berlin, Niemcy Deweloper: Moritz Gruppe GmbH Architekt: LAVA, Prof. Dr. Tobias Wallisser NAJLEPSZY WIELKI PROJEKT FUTURYSTYCZNY Zwycięzca: Milaneo Stuttgart, Niemcy Deweloper: ECE Projektmanagement G.m.b.H. & Co. KG, STRABAG Real Estate, Bayerische Hausbau Architekt: RKW Rhode Kellermann Wawrowski Architekture + Stadtebau we współpracy z architektami ECE NOMA Manchester, Wielka Brytania Deweloper: The Co-operative Group Architekci: Aedas Architects, 3DReid, Ian Simpson Architects, PLP Architecture, Roger Stephenson Architects The 5 Lagoons Płn. Male Atoll, Malediwy Główny Deweloper: Dutch Docklands Maldives PVT LTD Inni: Dutch WaterValley, Christie's International Real Estate The National Creative Cluster Pekin, Chiny Architekt: Sasaki Associates, Inc. Deweloper: Hengtian Hi-Tech Investment and Development Co., Ltd. The Star Singapur, Singapur Architekt: Aedas Limited (Andrew Bromberg) Deweloper: Capitaland Retail Project Management Pte Limited & Rock Productions Ltd. The Star NAJLEPSZY PROJEKT FUTURYSTYCZNY Zwycięzca: Culture Casbah Malmo, Szwecja Właściciel nieruchomości: MKB Fastighets AB Architekt: Lundgaard&Tranberg Beirut Terraces Beirut, Liban Deweloper/Inwestor: Benchmark Architekt: Herzog & de Meuron Nanjing River West CBD Nanjing, Chiny Architekt: Jahn Deweloper: Suning Real Estate Development Co. Nanjing River West CBD The 5 Lagoons NAJLEPSZY PROJEKT Z TURCJI Zwycięzca: Bosphorus City Architekt: Mimarlar Workshop Deweloper: Sinpas Gyo Kagithane Ofispark Deweloper: Tekfen Real Estate Development Co. Architekt: EAA Emre Arolat Architects Tekfen Bomonti Apartments Deweloper: Tekfen Real Estate Development Co. Architekt: DB Architects Trump Towers Istanbul Deweloper: Ortadogu Otomative Ticaret A.S. Architekt: Brigitte Weber Architects