W ramach działalności Oddziału Higieny Pracy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kłodzku w 2008 roku realizował zaplanowane zamierzenia,

Transkrypt

1 W ramach działalności Oddziału Higieny Pracy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kłodzku w 2008 roku realizował zaplanowane zamierzenia, ukierunkowane przede wszystkim na ochronę zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem zagroŝeń w środowisku pracy, w tym biologicznych, zapobieganie powstawaniu chorób zawodowych, zapewnienie bezpieczeństwa chemicznego przy stosowaniu w działalności zawodowej i wprowadzaniu do obrotu niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych, w tym chemicznych prekursorów narkotyków, produktów biobójczych oraz detergentów. Prowadzono nadzór nad warunkami w pracy osób zatrudnionych w słuŝbach leśnych, ze szczególnym uwzględnieniem naraŝenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych, kontrole przestrzegania wymogów higieniczno-sanitarnych warunków pracy osób zatrudnionych w odlewniach oraz kontrole przestrzegania wymogów higieniczno - sanitarnych warunków pracy przez podmioty prowadzące prace związane z zabezpieczeniem lub usuwaniem wyrobów zawierających azbest. Na bieŝąco prowadzono nadzór w zakresie higieny pracy w zakładach ujętych w ewidencji, w tym w zakresie naraŝenia zawodowego na czynniki rakotwórcze oraz nadzór nad prekursorami i produktami bjobójczymi, substancjami chemicznymi. Kontynuowano i realizowano kontrole w zakresie nadzoru nad substancjami i preparatami chemicznymi wśród wprowadzających do obrotu oraz stosujących w działalności zawodowej. Przeprowadzono dochodzenia epidemiologiczne w przypadku podejrzenia choroby zawodowej lub zgłoszeń o rozpoznaniu choroby zawodowej oraz wydawano 83 decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. W związku z tym, Ŝe na terenie powiatu kłodzkiego działające zakłady pracy to głownie zakłady produkujące artykuły spoŝywcze i napoje, zakłady meblowe i zajmujące się przerobem drewna., dlatego teŝ dominującymi czynnikami szkodliwymi występującymi na stanowiskach pracy są: hałas, wibracje, pył pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz pył drewna. Liczba pracowników zatrudnionych w warunkach przekroczonych wartości normatywnych sukcesywnie maleje, w stosunku do roku ubiegłego zmniejszyła się o 120 osób i wynosi 538 osób. W zakładach powiatu kłodzkiego najwięcej pracowników naraŝonych jest na działanie hałasu powyŝej wartości NDN, tj. 523, ta zmalała w stosunku do roku ubiegłego o 122. Następny czynnik szkodliwy to pyły w wartościach powyŝej NDS, tj. 61 ta wzrosła o 19 osób, drgania mechaniczne naraŝonych na działanie drgań powyŝej NDN jest 19 osób jest to mniej o 10 osób w porównaniu z ubiegłym rokiem.

2 W ewidencji Oddziału Higieny Pracy znajduje się 282 zakładów zatrudniających pracowników. W 2008 r. w ramach bieŝącego nadzoru sanitarnego Oddział Higieny Pracy przeprowadził 174 wizytacji w 98 zakładach znajdujących się na terenie działalności stacji. Z tego 66 kontroli było ze stwierdzonymi uchybieniami sanitarnymi. We wszystkich zakładach pracy objętych nadzorem wydzielone jest zaplecze socjalno sanitarne tj. szatnie, natryski, toalety, pokoje śniadań bądź wydzielone punkty spoŝywania posiłków. NaleŜy zaznaczyć, Ŝe pracodawcy zapewniają swoim pracownikom zaplecza socjalne o róŝnym standardzie, jednak w chwili obecnej znaczna większość spełnia wymogi sanitarne oraz stan sanitarny w kontrolowanych zakładach stale ulega poprawie. Pracodawcy remontują pomieszczenia higieniczno - sanitarne. Ściany i podłogi w tych pomieszczeniach wyłoŝone są kaflami. Szczególnie w duŝych i nowych zakładach standard jest wysoki. Pomimo tego w 2008 roku w 29 zakładach wydano decyzje dotyczące zaplecza socjalno - sanitarnego lub pomieszczeń pracy, poniewaŝ cześć tych pomieszczeń lub ich wyposaŝenie techniczne było w złym stanie technicznym. W zakładach pracy, gdzie pracodawca tworzy słuŝbę bhp, warunki pracy oraz stan sanitarny jest na wyŝszym poziomie niŝ w zakładach gdzie pracodawcy sami wypełniają obowiązki słuŝby bhp, ale dotyczy to jedynie małych zakładów. Tabela 1. Ocena działalności kontrolnej w ramach bieŝącego nadzoru sanitarnego PKD zatrudnionyc h objętych nadzorem. zakładów pracy w ewidencji zakładów pracy skontrolowa nych Liczba zatrudnionych w zakładach skontrolowanych Odsetek zatrudnionych w zakładach skontrolowanych do liczby zatrudnionych %

3 , Razem: Najliczniejsze grupy zakładów wg PKD 15 - produkcja artykułów spoŝywczych i napojów: 46 zakładów zatrudniających 858 pracowników, 20 - produkcja drewna i wyrobów z drewna: 25 zakładów zatrudniających 400 pracowników, 51- sprzedaŝ hurtowa: 18 zakładów zatrudniających 407 pracowników, 45- budownictwo: 15 zakładów zatrudniających 306 pracowników 36 - produkcja mebli: 14 zakładów zatrudniających 1312 pracowników 28 produkcja metalowych wyrobów: 14 zakładów zatrudniających 431 pracowników, 52- handel detaliczny: 12 zakłady zatrudniające 80 pracowników, 41- działalność usługowa w zakresie rozprowadzania wody: 12 zakładów zatrudniających 346 pracowników 85 ochrona zdrowia: 9 zakładów zatrudniające 2454 pracowników; W tych 9 grupach PKD jest 165 zakładów co stanowi 58,5 % ze wszystkich znajdujących się w ewidencji Oddziału Higieny Pracy oraz zatrudnionych jest 6559 pracowników co stanowi 51,8 % wszystkich zatrudnionych. Zakłady zatrudniające największą liczbę pracowników wg PKD

4 85 ochrona zdrowia pracowników, 36 - produkcja mebli pracowników, 15 - produkcja artykułów spoŝywczych i napojów pracowników, 31 - produkcja maszyn i aparatury elektronicznej pracowników, W tych czterech grupach PKD zatrudnionych jest 6825 pracowników co stanowi 42,8 % wszystkich pracowników objętych nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kłodzku. W ewidencji Oddziału Higieny pracy najwięcej jest zakładów zatrudniających od 6 do 20 pracowników, tj. 89 i zatrudniających do 5 pracowników, tj. 78 co w sumie stanowi 59 % wszystkich zakładów objętych nadzorem. Taka struktura wynika z turystycznowypoczynkowego charakteru powiatu kłodzkiego. Kłodzko i Ziemia Kłodzka od wieków mają charakter handlowo-turystyczny. Dlatego teŝ nie ma tu zlokalizowanych wielu duŝych przedsiębiorstw produkcyjnych, a większość istniejących bazuje na dobrach naturalnych tego regionu jakim są złoŝa naturalne (marmury i inne kopaliny) czy drzewostan. W 2008 r. przeprowadzono 43 kontrole dotyczące substancji chemicznych w zakładach stosujących lub produkujących substancje i preparaty chemiczne (32 zakłady). Wydawano 10 decyzji dotyczących gospodarki substancjami chemicznymi, decyzje te dotyczyły braku kart charakterystyk oraz niewłaściwego oznakowania, braku instrukcji magazynowania substancji chemicznych lub niewłaściwego sposobu ich magazynowania. Na terenie powiatu kłodzkiego jest 3 producentów niebezpiecznych substancji chemicznych lub preparatów zawierających takie substancje. W trakcie kontroli stwierdzono, Ŝe producenci we właściwy sposób znakują swoje produkty oraz sporządzają właściwe karty charakterystyki dla produkowanych substancji lub preparatów. W większości zakładów, stosujących substancje i preparaty chemiczne, pracodawcy są w posiadaniu kart charakterystyk substancji niebezpiecznych. W trakcie kontroli stwierdzano, Ŝe stosowane substancje są oznakowane odpowiednio. Jedynie w dwóch zakładach stosowane substancje chemiczne były w opakowaniach niewłaściwe oznakowanych tj. oznakowanie w obcym języku wydano 2 decyzje. Główne uchybienia dotyczące substancji i preparatów chemicznych to brak spisu lub niewłaściwy sposób magazynowania.

5 Tabela 2. Ocena warunków pracy i naraŝenia zawodowego w zakładach zajmujących się odlewnictwem w roku 2008 Liczba zakładów zajmujących się odlewnictwem będących w ewidencji Liczba skontrolowanych obiektów Liczba obiektów, których wystąpiły uchybienia Tabela 3. Zestawienie zbiorcze z oceny naraŝenia zawodowego pracowników słuŝb leśnych, ze szczególnym uwzględnieniem naraŝenia zawodowego na działanie szkodliwych czynników biologicznych w roku 2008 Liczba zakładów leśnych (nadleśnictwa, zakłady usług leśnych i inne) będących w ewidencji PSSE Kłodzko Liczba skontrolowanych obiektów Liczba obiektów, których wystąpiły uchybienia W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono nieprawidłowości: brak badań i pomiarów w środowisku pracy oraz oszacowania poziomu naraŝenia indywidualnego, brak badań profilaktycznych pracowników oraz brak rejestrów stanowisk oraz kart badań i pomiarów na stanowiskach pracy. Wszystkie działania podejmowane przez Inspekcję Sanitarną w zakładach pracy związane są z ochroną zdrowia pracownika i zapobieganiu powstawia chorób zawodowych. Liczba stwierdzanych, przez powiatowego inspektora sanitarnego w Kłodzku, chorób zawodowych od lat malała. W 1999 r. chorób zawodowych stwierdzono 147, zaś w latach stwierdzono odpowiednio: 32, 21, 32, 41 przypadki chorób zawodowych (głównie pylice płuc u górników kopalń węgla) w 2008 r. ta uległa zwiększeniu do 48 stwierdzonych chorób zawodowych. Wśród stwierdzanych chorób zawodowych największa liczbę stanowią choroby zakaźne i pasoŝytnicze (borelioza u leśników - 21 przypadków) oraz pylice płuc górników kopalń węgla - 14 przypadków. W 2008 roku PPIS w Kłodzku prowadził ponad 100 spraw związanych z chorobami zawodowymi.

6 Choroby zawodowe w powiecie kłodzkim w latach Numer Nazwa jednostki chorobowej choroby zawodowe wg wykazu chorób zawodowych z 2002 r. 1 Zatrucie ostre albo przewlekłe wywołane przez następujące substancje chemiczne 3 Pylice płuc: pylica krzemowa, pylica górników kopalń węgla, pylico-guźlica, pylica spawaczy, pylica azbestowa, inne rodzaje pylic przypadków 1 przypadków Astma oskrzelowa 1 12 Alergiczny nieŝyt nosa 1 15 Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat: guzki głosowe twarde, wtórne zmiany przerostowe, niedowład mięśni przywodzących i napinających fałdy głosowe z niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego: ostra choroba popromienna uogólniona po napromieniowaniu całego ciała lub przewaŝającej jego części, ostra choroba popromienna o charakterze zmian zapalnych lub zapalno-martwiczych skóry i tkanki podskórnej, przewlekłe popromienne zapalenie skóry, przewlekłe uszkodzenie szpiku kostnego, zaćma popromienna, nowotwory złośliwe z prawdopodobieństwem indukcji przekraczającym 10 proc. 17 Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi: rak płuca, rak oskrzela, międzybłoniak opłucnej albo otrzewnej, nowotwór układu krwiotwórczego, nowotwór skóry, nowotwór pęcherza moczowego,

7 naczyniako-mięsak wątroby, inne nowotwory. indywidualnie, w zaleŝności od okresu latencji nowotworu 18 Choroby skóry: 2 1 alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, kontaktowe zapalenie skóry z podraŝnienia, trądzik olejowy, smarowy lub chlorowy o rozległym charakterze, droŝdŝakowe zapalenie skóry rąk u osób pracujących w warunkach sprzyjających rozwojowi droŝdŝaków chorobotwórczych, grzybice skóry u osób stykających się z materiałem biologicznym pochodzącym od zwierząt, pokrzywka kontaktowa, toksyczne zapalenie skóry z przebarwieniem wywołane przez smary lub oleje, liszaj płaski kontaktowy wywołany odczynnikami stosowanymi w fotografii barwnej, fotodermatozy zawodowe, rozległe szpecące odbarwienia lub przebarwienia skóry albo inkrustacja skóry cząstkami ciał obcych. 19 Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane 3 2 sposobem wykonywania pracy: przewlekłe zapalenie ścięgna i jego pochewki, przewlekłe zapalenie kaletki maziowej, przewlekłe uszkodzenie łąkotki, przewlekłe uszkodzenie torebki stawowej, przewlekłe zapalenie okołostawowe barku, przewlekłe zapalenie nadkłykcia kości ramiennej, zmęczeniowe złamanie kości, martwica kości nadgarstka. 20 Przewlekłe choroby obwodowego układu 1 nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy: zespół cieśni w obrębie nadgarstka, zespół rowka nerwu łokciowego. 21 Obustronny trwały ubytek słuchu typu 2 ślimakowego spowodowany hałasem, wyraŝony podwyŝszeniem progu słuchu o wielkości co najmniej 45 db w uchu lepiej słyszącym, obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości audiometrycznych 1,2 i 3 khz 22 Zespół wibracyjny: 3 3 postać naczyniowo-nerwowa, postać kostno-stawowa, postać mieszana: naczyniowo-nerwowa i kostnostawowa. 26 Choroby zakaźne lub pasoŝytnicze albo ich 3 21

8 następstwa: wirusowe zapalenie wątroby, borelioza, gruźlica, bruceloza, pełzakowica, zimnica, inne choroby zakaźne lub pasoŝytnicze. Razem: zgłaszane podejrzenia chorób zawodowych i choroby stwierdzane w latach Liczba stwierdzonych chorób zawodowych Liczba zgłoszonych podejrzeń choroby zawodowej Prowadzenie nadzoru nad przestrzeganiem obowiązków wynikających z przepisów dot. przeciwdziałaniu narkomanii oraz substancji chemicznych przez podmioty wprowadzające do obrotu i stosujące w działalności zawodowej prekursory kategorii 2 i 3 skutkuje lepszym zabezpieczeniem substancji chemicznych, które są prekursorami narkotyków co moŝe pośrednio wpływać na bezpieczeństwo publiczne społeczeństwa. Sprawowanie nadzoru przez Oddział Higieny Pracy oraz egzekwowanie higienicznych i bezpiecznych warunków pracy w nadzorowanych zakładach na terenie powiatu kłodzkiego skutkuje malejącą ilością rozpoznawanych i stwierdzanych chorób zawodowych. MoŜna tak nadal twierdzić pomimo zwiększonej liczby stwierdzanych chorób w 2008 r., poniewaŝ 21 stwierdzonych chorób zawodowych to choroby zakaźne i pasoŝytnicze - w tym borelioza choroby zgłaszane w latach wcześniejszych, które z powodu przedłuŝającego się postępowania orzeczniczego stwierdzono w 2008 r., duŝa cześć stwierdzonych chorób zawodowych (14) nadal dotyczyła pracowników zlikwidowanej kopalni w Nowej Rudzie.