Departament Tematyczny
|
|
- Aniela Borowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej Departament Tematyczny Polityka Strukturalna i Polityka Spójności Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej Departament Tematyczny Polityka Strukturalna i Polityka Spójności B B Rolnictwo i rozwójwsi wsi Rolnictwo i rozwój Kultura i edukacja Kultura i edukacja Działalność Departamenty Tematyczne są jednostkami badawczymi, udzielającymi specjalistycznych porad komisjom, delegacjom międzyparlamentarnym i innym organom parlamentarnym. Rybołówstwo Rybołówstwo regionalny RozwójRozwój regionalny Obszary polityki Transport i turystyka Transport i turystyka Rolnictwo i rozwój wsi Kultura i edukacja Rybołówstwo Rozwój regionalny Transport i turystyka WPŁYW KRYZYSU GOSPODARCZEGO NA SEKTOR TRANSPORTU LOTNICZEGO W UE Dokumenty TITLEV ERTICAL Więcej informacji na stronie Parlamentu Europejskiego: Źródło zdjęcia: istock International Inc., Photodisk, Phovoir NO TEXT IN SPINE 00 ISBN OPRACOWANIE TEMATYCZNE PL DE EN ES FR IT NL 2010
2
3 DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYKI WEWNĘTRZNEJ DEPARTAMENT TEMATYCZNY B: POLITYKA STRUKTURALNA I POLITYKA SPÓJNOŚCI TRANSPORT I TURYSTYKA WPŁYW KRYZYSU GOSPODARCZEGO NA SEKTOR TRANSPORTU LOTNICZEGO W UE OPRACOWANIE TEMATYCZNE
4 Niniejszy dokument został przygotowany na wniosek Komisji Transportu i Turystyki Parlamentu Europejskiego. AUTORZY Uniwersytet Techniczny w Lizbonie a Uniwersytet w Antwerpii b URZĘDNIK PROWADZĄCY Nils DANKLEFSEN Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności Parlament Europejski B-1047 Bruksela poldep-cohesion@europarl.europa.eu WERSJE JĘZYKOWE Oryginał: EN Tłumaczenie: DE, ES, FR, IT, NL, PL O WYDAWCY Aby skontaktować się z Departamentem Tematycznym lub zamówić jego comiesięczny biuletyn, należy napisać na adres: poldep-cohesion@europarl.europa.eu. Rękopis ukończono w grudniu 2009 r. Bruksela, Parlament Europejski, 2009 r. Niniejszy dokument jest dostępny w Internecie na stronie: UWAGA Opinie wyrażone w niniejszym dokumencie pochodzą od autorów i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Parlamentu Europejskiego. Powielanie i tłumaczenie niniejszego dokumentu dla celów niekomercyjnych jest dozwolone pod warunkiem wskazania źródła oraz uprzedniego powiadomienia wydawcy i przesłania mu kopii. a Prof. Rosário Macário b Prof. Eddy Van de Voorde
5 DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYKI WEWNĘTRZNEJ DEPARTAMENT TEMATYCZNY B: POLITYKA STRUKTURALNA I POLITYKA SPÓJNOŚCI TRANSPORT I TURYSTYKA WPŁYW KRYZYSU GOSPODARCZEGO NA SEKTOR TRANSPORTU LOTNICZEGO W UE OPRACOWANIE TEMATYCZNE Abstrakt Niniejsza notatka ma na celu przedstawienie podstawowych informacji dotyczących kilku najważniejszych aspektów wyjaśniających wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE. Po pierwsze, na podstawie zestawu głównych wskaźników przeanalizowano obecne skutki kryzysu gospodarczego wywierane na transport towarowy i pasażerski. Po drugie, opisano ewentualne scenariusze średnioterminowego rozwoju sektora transportu lotniczego w odniesieniu do możliwego kształtowania się ogólnej sytuacji gospodarczej. Wreszcie, przedstawiono zalecenia dla twórców polityki UE. IP/B/TRAN/IC/2009_055 Grudzień 2009 r. PE PL
6
7 Wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 7 1. STRUKTURA SEKTORA TRANSPORTU LOTNICZEGO 9 2. DAWNE TENDENCJE WPŁYW KRYZYSU Alianse, konsolidacja i podmioty niszowe Prywatyzacja, czyli koniec tradycyjnych przewoźników Wpływ łączenia się i nabywania przedsiębiorstw na skalę transgraniczną Przetrwanie modelu typu Southwest Więcej przypadków upadłości Wejście na rynek nowych podmiotów i coraz bardziej agresywne zachowania Zmiana wpływów rządów Wyjątkowa niestabilność rynku lotniczych przewozów towarowych Zwiększenie kapitału zagranicznego Mniejsze zatrudnienie ZALECENIA DLA TWÓRCÓW POLITYKI UE 37 PODZIĘKOWANIA 41 BIBLIOGRAFIA 43 3
8 Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności 4
9 Wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE SPIS TABEL Tabela 1 Współpraca między podmiotami w sektorze transportu lotniczego 11 Tabela 2 Wskaźniki obłożenia odnotowane przez IATA 2009 r. w porównaniu z 2008 r. 17 Tabela 3 Tendencje w transporcie lotniczym 19 Tabela 4 Rozwój otoczenia regulacyjnego i środowiska konkurencyjnego 20 Tabela 5 Okresy rozwoju ram regulacyjnych 22 Tabela 6 Struktura aliansów strategicznych (wrzesień 2009 r.) 26 Tabela 7 Szacunkowa liczba samolotów i pasażerów obsługiwanych przez europejskie tanie linie lotnicze do 2012 r. 29 Tabela 8 Przypadki upadłości, połączenia i przejęcia przedsiębiorstw w europejskim sektorze przewozów lotniczych 31 Tabela 9 Prywatny kapitał właścicielski w belgijskim sektorze przewozów lotniczych 34 Tabela 10 Wybrane ogłoszenia dotyczące redukcji zatrudnienia (linie lotnicze) 35 Tabela 11 Wybrane ogłoszenia dotyczące redukcji zatrudnienia w innych sektorach transportu lotniczego 36 Tabela 12 Istotne kwestie do rozwazenia 38 SPIS RYSUNKÓW Rysunek 1 Podmioty działające w sektorze transportu lotniczego (przewozy towarowe) 10 Rysunek 2 Zyski linii lotniczych (przewozy towarowe i pasażerskie) 13 Rysunek 3 Związek między zamożnością ekonomiczną a rozwojem transportu lotniczego 15 Rysunek 4 Roczny wzrost PKB lata Rysunek 5 Przebieg procesu deregulacji rynku w czasie 19 5
10 Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności 6
11 Wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE WPROWADZENIE Ekonomikę transportu ogólnie, a transport lotniczy w szczególności, można uznać za probierz aktywności gospodarczej. Wtórny charakter transportu jest oczywisty. Wzrost natężenia działalności gospodarczej i produkcji przemysłowej oraz rozwój stosunków handlowych nieuchronnie spowodują jeszcze większe zapotrzebowanie na transport. Obniżenie się tych samych parametrów spowoduje spadek zapotrzebowania na transport (Blauwens i in., 2008, s. 291). W sektorze transportu transport lotniczy wydaje się bardziej wrażliwy niż inne rodzaje transportu. Powstaje pytanie o to, w jaki sposób w przyszłości będzie następował wzrost gospodarczy i rozwój handlu międzynarodowego w obliczu kryzysu finansowego, który ostatnio dotknął gospodarkę światową. System transportowy UE stał się bardzo istotnym czynnikiem gospodarczym dla Unii Europejskiej. Jednocześnie wykazuje on dużą wrażliwość na rozwój sytuacji gospodarczej w innych sektorach i jest od niego zależny. Do końca 2008 r. ogólnoświatowy kryzys finansowy coraz bardziej przeradzał się w globalny kryzys gospodarczy. Tymczasem skutki tego kryzysu dla sektora transportu stały się jasne: silny spadek zapotrzebowania na transport z powodu mniejszej liczby przewożonych osób i towarów; gwałtowny spadek podaży (np. z powodu ogłoszenia upadłości i ograniczenia częstotliwości połączeń); zmiany przepływów transportowych (np. z powodu połączenia tras i pętli); niższe zyski przedsiębiorstw i gwałtowne pogorszenie się ich stanu finansowego; zmiana strategii. Faktycznie można założyć, że kryzys ten wywarł już silne skutki również na sektor transportu lotniczego w UE. Niniejszy dokument ma na celu przedstawienie podstawowych informacji dotyczących kilku najważniejszych aspektów wyjaśniających wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE. Po pierwsze, na podstawie zestawu głównych wskaźników, takich jak dane dotyczące ruchu i zdolności przewozowych, dane mikroi makroekonomiczne oraz dane dotyczące zatrudnienia, przeanalizowane zostaną obecne skutki kryzysu gospodarczego wywierane na transport towarowy i pasażerski. Po drugie, opisane zostaną ewentualne scenariusze średnioterminowego rozwoju sektora transportu lotniczego w odniesieniu do możliwego kształtowania się ogólnej sytuacji gospodarczej. Wreszcie podane zostaną zalecenia dla twórców polityki dotyczące tego, w jaki sposób polityka UE może przyczynić się do złagodzenia skutków wywieranych przez kryzys gospodarczy na sektor transportu lotniczego. 7
12 Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności 8
13 Wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE 1. STRUKTURA SEKTORA TRANSPORTU LOTNICZEGO Sektor transportu lotniczego zbyt często uznawano za sektor jednorodny. Pogląd taki jest niesłuszny. W sektorze transportu lotniczego działa wiele różnorodnych podmiotów (Meersman i in., 2008, s ). Niektóre z nich podlegają pewnej formie kontroli państwa, niektóre są w pełni sprywatyzowane, inne zaś działają w systemie mieszanym. Oczywistym celem przedsiębiorstw kontrolowanych przez podmioty prywatne jest maksymalizacja zysku. Z drugiej strony przedsiębiorstwa kontrolowane przez podmioty inne niż prywatne zazwyczaj dążą do osiągnięcia innych celów, takich jak zapewnienie jak największej liczby miejsc pracy i/lub wartości dodanej lub w ujęciu bardziej ogólnym osiągnięcie jak największych dodatkowych korzyści społeczno-gospodarczych. Aby zrozumieć rozwój sektora transportu lotniczego, trzeba mieć świadomość zależności pomiędzy wszystkimi podmiotami. Rys. 1 ilustruje strukturę zależności pomiędzy podmiotami w sektorze lotniczych przewozów towarowych. Strzałki pokazują istniejące zależności i ich kierunek. Na kolejnym etapie zależności te można przedstawić w ujęciu ilościowym. Podobną metodologię z powodzeniem zastosowano już w przypadku zależności między portami i sektorem transportu morskiego w porcie w Antwerpii w publikacji Coppens i in. (2007). Podobne dane liczbowe można podać dla sektora przewozów pasażerskich i przedsiębiorstw świadczących usługi zintegrowane. 9
14 Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności Rysunek 1: Podmioty działające w sektorze transportu lotniczego (przewozy towarowe) Major actors SHIPPERS AGENTS AIRLINE COMPANIES TERMINAL OPERATING COMPANIES (handling and storage) HINTERLAND TRANSPORT COMPANIES FORWARDERS Other service providers Cargo handlers Customs brokers Air Traffic Control Customs Airplane maintenance Catering services Fuel providers Źródło: Meersman i in. (2008, s. 77) Major actors Główne podmioty AGENTS PODMIOTY SHIPPERS NADAWCY ŁADUNKU AIRLINE COMPANIES LINIE LOTNICZE FORWARDERS SPEDYTORZY TERMINAL OPERATING COMPANIES (handling and storage) FIRMY OBSŁUGUJĄCE TERMINALE (obsługa i magazynowanie) HINTERLAND TRANSPORT COMPANIES FIRMY ZAJMUJĄCE SIĘ TRANSPORTEM LĄDOWYM Other service providers Inni usługodawcy Cargo handlers Przedsiębiorstwa przeładunkowe Customs brokers Pośrednicy celni Air Traffic Control Kontrola ruchu lotniczego Customs Służby celne Airplane maintenance Obsługa samolotów Catering services Firmy cateringowe Fuel providers Dostawcy paliw Równie interesujące jest przedstawienie, a następnie ilościowe ujęcie istniejących powiązań między partnerami na poziomie lotnisk. Istotne znaczenie ma wiedza o tym, kto komu świadczy usługi oraz w jakim stopniu podmioty są uzależnione od konkretnych dostawców i klientów. Rozważmy przykład spółki Sky Europe, która we wrześniu 2009 r. ogłosiła upadłość. Jej główny konkurent, Wizz Air, niezwłocznie przejął niektóre z tras w sieci wcześniejszych połączeń Sky Europe. Powstaje pytanie, które lotniska zostaną utrzymane przez Wizz Air, a które lotniska obsługiwane przez Sky Europe nie zostaną włączone do sieci Wizz Air. Po drugie, jaki jest efekt domina wywierany na usługodawców i przedsiębiorstwa zajmujące się obsługą naziemną. Pomiędzy podmiotami działającymi w sektorze transportu lotniczego wyraźnie istnieją formy współpracy, co dotyczy konkretnych podsektorów (np. linii lotniczych) i współpracy między podsektorami (np. między liniami lotniczymi a przedsiębiorstwami zajmującymi się obsługą naziemną). Tabela 1 przedstawia różne rodzaje spotykanych powiązań. 10
15 Wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE Tabela 1: Współpraca między podmiotami w sektorze transportu lotniczego PODMIOTY LINIE LOTNICZE RYNKOWE Linie lotnicze * Połączenia i nabywanie przedsiębiorstw (np. Air France i KLM) * Alianse (np. Star, SkyTeam, Oneworld, WOW) * Porozumienia o systemie codeshare * Wspólne przedsięwzięcia (np. Lufthansa Cargo i DHL Express) * Udział finansowy Przedsiębiorstwa * Poprzednio obsługi najbardziej zintegrowane z liniami lotniczymi, obecnie często usługi te zlecane są na zewnątrz podmiotom trzecim * Umowy specjalne (np. w 2007 r. 3-letnia umowa Operatorzy lotnisk między Martinair a Aviapartner dotycząca 9 lotnisk niemieckich) * Udział finansowy (np. Lufthansa w Monachium) * Współpraca między lotniskami i liniami lotniczymi (np. Charleroi i Ryanair) Władze Udział rządów w tradycyjnych przedsiębiorstwach przewozowych (np. TAP) PRZEDSIĘBIORSTWA OBSŁUGI Koncentracja w drodze przejęć (np. Menzies, Globeground, Aviapartner, ) * Koncesje i licencje * Integracja Monopol zarządu portu lotniczego lub jego wyłączne prawo do posiadania koncesji OPERATORZY LOTNISK Połączenia i nabywanie przedsiębiorstw (np. nabycie lotniska w Brukseli przez Macquarie) Udział rządu w lotniskach, w tym (częściowa) prywatyzacja WŁADZE Udział dwóch rządów w linii lotniczej Źródło: Na podstawie Meersman, Van de Voorde i Vanelslander (2008, s. 77) 11
16 Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności Każde przedsiębiorstwo działające w sektorze transportu lotniczego mogło zawrzeć różnego rodzaju umowy z różnymi podmiotami. Na przykład niemiecki przewoźnik Lufthansa skutecznie przejął kontrolę nad kilkoma liniami lotniczymi, takimi jak Brussels Airlines lub Austrian i bmi, a jednocześnie zawarł porozumienia o systemie code-share z licznymi innymi przewoźnikami, jak również propagował przyłączenie do sieci transportu lotniczego niemieckiej sieci kolejowej, co spowodowało znaczne ulepszenia pod względem wjazdu na terytoria Niemiec i wyjazdu z nich. Ponadto spółka jest głównym partnerem silnego aliansu linii lotniczych Star Alliance. Każde połączenie lub nabycie przedsiębiorstw może wywierać skutki na powiązania z innymi podmiotami, np. na poziomie obsługi naziemnej. Zatem w przypadku każdego przedsiębiorstwa można wyraźnie wskazać konkretne pole w tabeli 1, jako że każdy podmiot rynkowy posiada konkretną strukturę i historię działalności. Z dokładnej analizy strategicznych zachowań kilku przewoźników wynika, że chociaż każda linia lotnicza pozycjonuje swój produkt w specyficzny sposób, dostępne narzędzia pozostają w każdym przypadku takie same. Przyjmowane podejście zawsze łączy w sobie kontrolę kosztów jednostkowych i optymalizację współczynnika wykorzystania miejsc pasażerskich lub wskaźnika obłożenia towarem z dążeniem do maksymalizacji zysków. W przyszłości nacisk na osiągnięcie wystarczająco wysokiego zysku będzie jeszcze większy rys. 2 poniżej jasno przedstawia wpływ kryzysu na zyski linii lotniczych a przewoźnicy będą również czerpali dochody z działalności innej niż przewozy lotnicze w przypadku każdego pasażera. Świadczy o tym przykład Ryanair. Spółka nie tylko stosuje liczne opłaty dodatkowe, w tym opłatę za nadanie bagażu i opłatę za płatność kartą kredytową, lecz co ma znaczenie w ostatnich latach obrachunkowych ponad połowę swojego wyniku z działalności operacyjnej (zysk brutto) uzyskała z działalności, która ma niewiele lub nie ma nic wspólnego z przewozem lotniczym. Typowym przykładem jest takie zróżnicowanie działalności jak prowadzenie wynajmu samochodów i dokonywanie rezerwacji pokoi hotelowych, od czego Ryanair pobiera prowizję. Ta krótka analiza sektora transportu lotniczego stosunkowo wyraźnie pokazuje, w jaki sposób działalność linii lotniczych podlega stałym zmianom i rozwija się w kierunku nowych modeli działalności gospodarczej (np. przypadek Ryanair na rynku dużych cywilnych statków powietrznych). Stąd bierze się znaczenie zdolności do oszacowania potencjalnego wpływu obecnego kryzysu gospodarczego na przyszły rynek transportu lotniczego, linie lotnicze i ich modele działalności. 12
17 Wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE Rysunek 2: Zyski linii lotniczych (przewozy towarowe i pasażerskie) Yield [1985 = 1.0]. 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0, Freight Passenger Years Źródło: IATA Yield Freight Passanger Years Zysk Przewozy towarowe Przewozy pasażerskie Lata 13
18 Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności 14
19 Wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE 2. DAWNE TENDENCJE Rozwój transportu lotniczego na poziomie ogólnoświatowym pokazał, w jaki sposób dobrobyt ekonomiczny może tworzyć większe zapotrzebowanie na mobilność, a wraz z nim większą chęć podróżowania samolotem. W oparciu o kilka opracowań naukowych można zakładać, że w miarę wzrostu zamożności ludzi stać na częstsze podróżowanie na dłuższe dystanse oraz płacenie za towary i usługi dostarczane z coraz odleglejszych źródeł (rys. 3). W konkretnym przypadku transportu lotniczego tendencję tę wzmocniły postęp technologiczny, niskie koszty energii, większa efektywność pod względem kosztów operacyjnych oraz silniejsza konkurencja w ramach sektora. Obecnie gospodarka światowa staje się w coraz większym stopniu zależna od przewozów lotniczych i pod względem wartości coraz większa część towarów jest transportowana w ten sposób. Turystyka i podróże służbowe znacznie przyczyniły się do zwiększenia przepustowości lotnisk na poziomie ogólnoświatowym, co wsparło miliony miejsc pracy zarówno w krajach rozwiniętych, jak i w krajach rozwijających się. Obecnie niemożliwe wydaje się, aby sukces ekonomiczny nie zależał od zdolności utrzymywania i rozwijania międzynarodowych połączeń lotniczych. Transport lotniczy, niezależnie od tego, czy służy celom rekreacyjnym czy służbowym, jest obecnie doświadczeniem powszechnym. Coraz większa przystępność cenowa podróży samolotem stworzyła nowe szanse i możliwości podróżowania w nowe miejsca. Zjawisko, którym są tani przewoźnicy, w jasny sposób tłumaczy masowe rozpowszechnienie usług transportu lotniczego (Macário i in., 2008), co doprowadziło do tego, że z tego rodzaju transportu korzystają segmenty klientów, którzy nigdy wcześniej nie brali pod uwagę regularnego podróżowania samolotem. Rysunek 3: Związek między zamożnością ekonomiczną a rozwojem transportu lotniczego Air freight and OECD industrial output and retail sales growth % change over year Roczna zmiana w % Jan Styczeń Retail sales volume Wielkość sprzedaży detalicznej Industrial production Produkcja przemysłowa Air freight Transport lotniczy Source Źródło Transport lotniczy, produkcja przemysłowa OECD i wzrost sprzedaży detalicznej 15
20 Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności Sytuacja tego sektora może jednak ulec szybkiej i radykalnej zmianie. Na podstawie analizy kontekstu (Macário i in., 2009) udało się określić następujące czynniki mające wpływ na przyszłe tendencje w sektorze transportu lotniczego: coraz większe zaniepokojenie społeczne związane z kwestią trwałego rozwoju i ochroną środowiska naturalnego, któremu od ponad dziesięciu lat towarzyszy wyraźna świadomość większości obywateli tego, że nowoczesne systemy transportu w znacznym stopniu przyczyniają się do pogorszenia sytuacji w tym zakresie. Nastawienie społeczne do transportu lotniczego nie jest jednak prawdopodobnie tak krytyczne jak nastawienie do innych rodzajów transportu, w szczególności do transportu naziemnego. Dostrzeżenie złożonych problemów powstałych w związku z technologią stosowaną obecnie we wszystkich rodzajach transportu spowodowało podjęcie prac naukowo-badawczych mających na celu opracowanie nowych technologii silnikowych i czystszych paliw. Stanowi to o pewnego rodzaju istotnym napięciu, które jest nieodłącznie związane ze zmianami paradygmatu jako reakcją na coraz bardziej zauważalne anomalie świadczące o przestarzałości schematów, które charakteryzują obecne systemy transportowe. W związku z tym wytwórcy szkieletów samolotów i silników są bardzo zainteresowani takim ciągłym rozwojem i jednocześnie odgrywają istotną rolę w procesie prowadzącym do tej zmiany, pomimo że dotychczasowe osiągnięcia w zakresie efektywności energetycznej, wynoszą obecnie około 3 litrów na 100 miejscokilometrów (w najnowszym samolocie AIRBUS 380). Innymi słowy, norma efektywności energetycznej na jednego pasażera samolotu jest porównywalna z normą w przypadku nowoczesnego pojazdu napędzanego silnikiem diesla. Rozwój gospodarczy spowodował zwiększenie dochodów i dostarczył bodźca rozwojowi podróży w celach rekreacyjnych i prywatnych, co wywiera różnoraki wpływ na rynki. Nie ma jednak żadnych oznak świadczących o ożywieniu gospodarczym, a ponadto sektor ten stoi w obliczu znacznego potencjalnego ryzyka po stronie popytu, łącznie ze wzrostem cen ropy naftowej, a obecnie ze skutkami grypy A/H1N1. Przepływom środków pieniężnych zagraża słaby popyt 3, co powoduje korekty zdolności przewozowych, a zatem obniżenie ASK. Problem ten pogłębia obniżanie opłat po kilku latach ograniczania kosztów, co utrudnia dalsze redukcje kosztów. Następna tabela przedstawia dane pokazujące, w jaki sposób obecna sytuacja gospodarcza wpływa na sektor na różnych rynkach geograficznych. 3 Powoduje to, że przedsiębiorstwa korygują swoją ofertę, a skutkiem tego jest zmniejszenie liczby oferowanych miejscokilometrów (ASK) oraz tonokilometrów towarowych (AFTK), aby utrzymać wskaźniki obłożenia w przypadku przewozów pasażerskich (PFL) na poziomie opłacalnym ekonomicznie. W przypadku wskaźnika obłożenia towarami (FLF) sytuacja jest trudniejsza do zinterpretowania, ponieważ w mieszanych liniach lotniczych (tj. liniach przewożących pasażerów na górnym pokładzie i towary w części pokładu dolnego) miejsce pozostawione na załadunek towarów jest konsekwencją tego, ile miejsca pozostawiają pasażerowie, ich bagaż i poczta, która ma zawsze pierwszeństwo przed towarami. Ze względu na to ograniczenie w planowaniu uwzględnianie FLF ma znaczenie jedynie przy omawianiu oferty przewozu wyłącznie towarów. 16
21 Wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE Tabela 2: Wskaźniki obłożenia odnotowane przez IATA 4 z 2008 r r. w porównaniu YTD 2009 vs. YTD 2008 RPK Growth ASK Growth PLF FTK Growth AFTK Growth Africa 9.2% 5.6% % 19.8% Asia/Pacific 12.0% 7.7% % 16.4% Europe 7.6% 4.8% % 9.4% Latin America 3.2% 1.0% % 8.6% Middle East 7.1% 12.5% % 11.5% North America 8.9% 5.3% % 9.9% Industry 7.6% 3.9% % 10.4% Źródło: IATA (sierpień 2009 r.) YTD 2009 vs. YTD vs RPK Growth Wzrost dochodu na pasażerokilometr ASK Growth Wzrost oferowanych pasażerokilometrów PLF Wykorzystanie miejsc na pokładach samolotów FTK Growth Wzrost tonokilometrów AFTK Growth Wzrost oferowanych tonokilometrów Africa Afryka Asia/Pacific Azja/Pacyfik Europe Europa Latina America Ameryka Łacińska Middle East Bliski Wschód North America Ameryka Północna Industry Branża Przeszłe tendencje pokazały jednak cykliczny charakter gospodarki światowej, w której po każdym okresie kryzysu następował stosunkowy wzrost, jak przedstawiono na rys RPK: wskaźnik zrealizowanych pasażerokilometrów jest miarą faktycznego ruchu pasażerskiego. ASK: liczba oferowanych miejscokilometrów jest miarą dostępnych miejsc pasażerskich. PLF: wskaźnik obłożenia w przypadku przewozów pasażerskich stanowi odsetek wykorzystanych oferowanych miejscokilometrów. W przypadku porównania lat 2009 i 2008 PFL wskazuje na punktową różnicę między porównywanymi okresami. FTK: wskaźnik tonokilometrów towarowych jest miarą faktycznego ruchu towarowego. AFTK: wskaźnik oferowanych tonokilometrów towarowych jest miarą całkowitej ładowności w przypadku przewozów towarowych. FLF: wskaźnik obłożenia towarami stanowi odsetek wykorzystanych oferowanych tonokilometrów towarowych. 17
22 Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności Rysunek 4: Roczny wzrost PKB lata Yearly Growth [% GDP] 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% -1% -2% [90-91] [91-92] [92-93] [93-94] [94-95] [95-96] [96-97] [97-98] [98-99] [99-00] [00-01] [01-02] [02-03] [03-04] [04-05] [05-06] [06-07] [07-08] Japan United States European Union 15 Years Źródło: OECD (Uwaga: ceny bieżące, bieżące parytety siły nabywczej, poziomy roczne, okresowo korygowane) Yearly Growth Roczny wzrost Japan Japonia United States Stany Zjednoczone European Union Unia Europejska Years Lata Najistotniejszą kwestią, którą należy uwzględnić przy rozważaniu przyszłej sytuacji ekonomicznej transportu lotniczego, jest prawdopodobnie niestabilność cen ropy naftowej. Ostatnie wahania pokazują, że problemu strukturalnego wzrostu cen ropy naftowej nie można pomijać przy określaniu przyszłych scenariuszy dla tego sektora. Ogólnie rzecz ujmując, tego rodzaju schematy nagłych zachowań mogą powodować wątpliwości co do tego, w jakim stopniu konwencjonalne teorie mogą wyjaśniać ekonomikę ograniczonych zasobów, na co uwagę zwróciło kilku autorów (Hotelling H., 1931, Marques C, 2005), w szczególności przy obecnej wyraźnej wiedzy, że dzisiejsza cena ropy naftowej nie wpływa w praktyce na tempo odkrywania złóż. W porównaniu z dwoma ostatnimi dziesięcioleciami nastąpiły również głębokie zmiany popytu, jeśli chodzi o transport pasażerski i towarowy. W przypadku ruchu pasażerskiego istnieją nowe przystępne cenowo cele turystyczne (np. rynek azjatycki, nowe gospodarki wschodzące itd.), a wybór dotyczący podróży determinuje w przeważającym stopniu cena, a nie inne czynniki warunkujące dogodność, nawet w przypadku segmentu podróży służbowych. Tendencję tę wzmacnia możliwość samoobsługi przy dokonywaniu rezerwacji, co umożliwia pasażerom samodzielne wyszukanie jak najlepszej oferty na każdym etapie podróży. W przypadku ruchu towarowego komercjalizacja wywołała kilka skutków, tj. wzrost ilości towarów zbywalnych; stopniowe ograniczenie masy i rozmiarów, wzrost wartości towarów samych w sobie; zwiększenie się odległości przewozu między miejscem pochodzenia (przeniesienie produkcji na Wschód) a miejscem docelowym (ważne ośrodki konsumpcji na Zachodzie); oraz wzrost ilości przewożonych towarów, który spowodował wzrost popytu na usługi transportowe. Co do środowiska naturalnego, w 2005 r. w Europie emisje pochodzące z transportu wynosiły 20% ogólnych emisji dwutlenku węgla (Europejska Agencja Środowiska (EEA), 2007 r.). Działalność transportowa szybko się rozwija, czemu sprzyja stały proces globalizacji. W latach emisje gazów cieplarnianych pochodzące z transportu wzrosły o 26% w UE-15 (EEA), 2007 r.). W szczególności dla UE skutkuje to powstawaniem sprzecznych wyzwań politycznych. Ponadto kamieniem milowym pod tym względem jest 18
23 Wpływ kryzysu gospodarczego na sektor transportu lotniczego w UE wprowadzenie europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS). Lotnictwo cywilne było jak dotąd wyłączone z systemu ETS. Komisja Europejska zaproponowała jednak harmonogram włączenia tego sektora do systemu ETS do 2011 r. system ma objąć wszystkie loty krajowe i międzynarodowe w Unii Europejskiej, a do 2012 r. wszystkie loty do lub z miejsc położonych na terytorium Unii Europejskiej, w tym loty obsługiwane przez linie lotnicze spoza Unii Europejskiej. Linie lotnicze z państw trzecich chcące obsłużyć lot do UE będą musiały wykupić uprawnienia do emisji na całej trasie, zarówno w przestrzeni powietrznej UE, jak i poza nią. Harmonogram ten został już przyjęty przez Radę i Parlament Europejski. Na podstawie tej analizy można wskazać dziesięć głównych tendencji (Macário i in., 2009), z których trzy są wspólne dla wszystkich czynników, zaś pozostałe są charakterystyczne dla określonego czynnika. Następna tabela przedstawia podsumowanie tych tendencji. Tabela 3: Tendencje w transporcie lotniczym CZYNNIKI KONTEKSTOWE Organizacja sektora Technologiczne Ekonomiczne Polityczne WEWNĘTRZNE Tendencje i czynniki Sieci i coraz większy wpływ ich tworzenia Rozwój technologiczny Rozwój w kierunku sektora działającego w oparciu o rynek masowy; coraz większe obawy o bezpieczeństwo; powstające nowe formy konkurencji między rodzajami transportu; nierówne czasowe i przestrzenna rozłożenie działalności w sektorze Liberalizacja i deregulacja rynku Tendencje Zmiany w strukturze rynku transportu lotniczego; Zmiany powiązań między liniami lotniczymi, liniami lotniczymi a lotniskami oraz lotniskami; Spadek zysków Źródło: Macário i in. (2009) W rzeczywistości czynnik polityczny w znacznym stopniu określił tempo tworzenia się konkurencyjnego rynku w sektorze transportu lotniczego. Poniższy wykres przedstawia przebieg procesu deregulacji w czasie, któremu rynek podlegał od zakończenia II wojny światowej. Rysunek 5: Przebieg procesu deregulacji rynku w czasie Period End of World War II US deregulation EU Liberalization Other regions liberalization Okres Koniec II wojny światowej Deregulacja w Stanach Zjednoczonych Liberalizacja w UE Liberalizacji w innych regionach Źródło: Macário i in. (2009) 19
24 Departament Tematyczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności Tabela 4: Rozwój otoczenia regulacyjnego i środowiska konkurencyjnego REGULACJA DEREGULACJA PRZEKSZTAŁCENIE KONSOLIDACJA ODNOWIENIE Ustabilizowane zdolności przewozowe Zdobycie rynku Usługi połączone Niewielkie zróżnicowanie oferty Przydział czasu na start lub lądowanie w oparciu o zasadę praw nabytych Lotniska jako infrastruktura o znaczeniu strategicznym Regulacja koncentruje się na zwiększeniu konkurencji Większe zdolności przewozowe Wejście nowych podmiotów Rozdzielenie usług Obniżenie cen Czas na start lub lądowanie jako instrument konkurencji Lotniska zaczynają radzić sobie z konkurencją Regulacja skoncentrowana na bezpieczeństwie Redukcja kosztów, większa wydajność Działania restrukturyzacyjne w celu poprawy wyników, wykorzystanie efektów sieci Rozwój nowych usług Słabe podmioty Komercjalizacja czasu na start lub lądowanie, podejście oparte na sieci i zależności partnerskie Lotniska jako intermodalne ogniwa łańcucha Regulacja skoncentrowana na jakości obsługi i dobru klienta Konsolidacja sektora (alianse); zdolność do zapewnienia konkurencji na poziomie struktur zatrudnienia Rozluźnienie konkurencji na rynku i zyskanie przez niego dyscypliny Sieci obejmują lotniska i linie lotnicze Powstają duże węzły jako pozycje bezpieczne strukturalnie Pojawienie się zjawiska handlu czasem na start lub lądowanie Lotniska jako wielofunkcyjne platformy logistyczne Regulacja skoncentrowana na zwiększeniu konkurencji OBECNA SYTUACJA AZJA EUROPA Utrata stabilności, tendencja do zwiększania zdolności przewozowych Rozdzielenie usług w poszczególny ch sektorach rynku Specjalizacja w zakresie rachunku kosztów działań Fragmentacja sieci Duże lotniska zaczynają stosować praktykę licytacji przydziałów czasu na start lub lądowanie Lotniska różnicują działalność, powstanie takich koncepcji jak rozbudowane lotnisko. Decydująca staje się koncepcja wartości udziałowca Regulacja skoncentrowana na bezpieczeństwie, powstaje konieczność regulacji międzysektorow ej STANY ZJEDNOCZONE Źródło: Macário, R. (2008 r.) 20
Wspólne Polityki wykład 13, semestr 2 Polityki JRE. Dr Katarzyna Śledziewska. Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego
Wspólne Polityki wykład 13, semestr 2 Polityki JRE. Wspólne polityki w sferze transportu i przemysłu Dr Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Cele polityki transportowej
Bardziej szczegółowo11294/09 TRANS 257 AVIATION 96 MAR 96 ENV 457 ENER 234 IND 76
RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 5 października 2009 r. (06.10) (OR. en) 14075/09 TRANS 373 MAR 136 AVIATION 156 ENV 634 ENER 320 IND 121 NOTA Od: Do: Nr wniosku Kom.: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady
Bardziej szczegółowoZINTEGROWANY SYSTEM BILETOWY W DALEKOBIEŻNYM TRANSPORCIE PASAŻERSKIM
DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYK WEWNĘTRZNYCH UNII DEPARTAMENT POLITYCZNY B: POLITYKA STRUKTURALNA I POLITYKA SPÓJNOŚCI TRANSPORT I TURYSTYKA ZINTEGROWANY SYSTEM BILETOWY W DALEKOBIEŻNYM TRANSPORCIE PASAŻERSKIM
Bardziej szczegółowoRysunek 1. Miejsce SRT w systemie zintegrowanych strategii rozwoju kraju
STRESZCZENIE STRATEGII ROZWOJU TRANSPORTU Miejsce i rola Strategii Rozwoju Transportu Strategia Rozwoju Transportu (SRT) jest średniookresowym dokumentem planistycznym, który zgodnie z ustawą z dnia 6
Bardziej szczegółowo8944/17 dj/mi/gt 1 DG G 3 C
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 12 maja 2017 r. (OR. en) 8944/17 COMPET 305 IND 103 NOTA Od: Do: Sekretariat Generalny Rady Komitet Stałych Przedstawicieli Nr poprz. dok.: 8630/17 COMPET 278 IND 96 Dotyczy:
Bardziej szczegółowoBogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska
Bogusław Kotarba Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska 2014-2020 Europejska współpraca terytorialna (EWT) EWT stanowi jeden z dwóch celów polityki spójności
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - Lufthansa. Porady dla podróżnych. Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015. 1. esky.pl 2. Guide_homepage
1. esky.pl 2. Guide_homepage Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015 Porady dla podróżnych Loty Bagaż Co można zabrać do samolotu? Bagaż: Wymiary i waga Jak spakować bagaż podręczny do samolotu? Jedzenie w bagażu
Bardziej szczegółowoPort Lotniczy cargo w Białej Podlaskiej
Port Lotniczy cargo w Białej Podlaskiej szansa regionu Cargo Hub Warszawa Biała Sp. z o.o. ul. Zwierzyniecka 2a 00-719 Warszawa Poland tel. +48 22 840 15 30 e-mail: office@cargowb.pl Agenda 1. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoStrategiczna integralność polityki spójności: porównanie okresów programowania i
DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYKI WEWNĘTRZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ DEPARTAMENT POLITYCZNY B: POLITYKA STRUKTURALNA I POLITYKA SPÓJNOŚCI ROZWÓJ REGIONALNY Strategiczna integralność polityki spójności: porównanie
Bardziej szczegółowoSpis treści WSTĘP... 11
Spis treści WSTĘP... 11 Magdalena Mazurczak Korporacje transnarodowe w dobie procesów globalizacji...15 1.1. Współczesne procesy globalizacji gospodarki światowej...15 1.1.1. Pojęcie i definicje procesów
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA
PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA 2014 2020 WYTYCZNE DO PRZYGOTOWANIA STUDIUM WYKONALNOŚCI 1 Poniższe wytyczne przedstawiają minimalny zakres wymagań, jakie powinien spełniać dokument.
Bardziej szczegółowoWspółpraca celna w zakresie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości
DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYKI WEWNĘTRZNEJ DEPARTAMENT TEMATYCZNY C: PRAWA OBYWATELSKIE I SPRAWY KONSTYTUCYJNE WOLNOŚCI OBYWATELSKIE, SPRAWIEDLIWOŚĆ I SPRAWY WEWNĘTRZNE Współpraca celna w zakresie wolności,
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Wprowadzenie... 9
SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 9 ROZDZIAŁ I Teoretyczne ujęcie innowacji... 11 1. Innowacje-proces innowacyjny-konkurencyjność... 11 2. System innowacyjny na poziomie regionu... 15 3. System innowacyjny a
Bardziej szczegółowoJesienna prognoza gospodarcza: stopniowe ożywienie, zewnętrzne ryzyko
KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela, 5 listopada 2013 r. Jesienna prognoza gospodarcza: stopniowe ożywienie, zewnętrzne ryzyko W ostatnich miesiącach pojawiły się obiecujące oznaki ożywienia
Bardziej szczegółowoPodsumowanie wyników na rynku lotniczym w pierwszym kwartale 2017 roku
Podsumowanie wyników na rynku lotniczym w pierwszym kwartale 2017 roku W pierwszym kwartale 2017 roku na rynku obowiązywała kontynuacja pozytywnych trendów z poprzednich okresów. W pierwszych miesiącach
Bardziej szczegółowoPrognoza z zimy 2014 r.: coraz bardziej widoczne ożywienie gospodarcze
KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela/Strasburg, 25 lutego 2014 r. Prognoza z zimy 2014 r.: coraz bardziej widoczne ożywienie gospodarcze W zimowej prognozie Komisji Europejskiej przewiduje się
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - TAM. Porady dla podróżnych. Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015. 1. esky.pl 2. Guide_homepage
1. esky.pl 2. Guide_homepage Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015 Porady dla podróżnych Loty Bagaż Bagaż: Wymiary i waga Co można zabrać do samolotu? Jakie dokumenty do samolotu trzeba zabrać? Jak dokupić
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - LOT. Porady dla podróżnych. Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015. 1. esky.pl 2. Porady dla podróżnych
Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015 1. esky.pl 2. Porady dla podróżnych Porady dla podróżnych Loty Bagaż Bagaż: Wymiary i waga Co można zabrać do samolotu? Jak spakować bagaż podręczny do samolotu? Jakie
Bardziej szczegółowoJesienna prognoza gospodarcza na 2014 r.: powolne ożywienie i bardzo niska inflacja
Komisja Europejska - Komunikat prasowy Jesienna prognoza gospodarcza na 2014 r.: powolne ożywienie i bardzo niska inflacja Bruksela, 04 listopad 2014 Zgodnie z prognozą gospodarczą Komisji Europejskiej
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0021/4. Poprawka. Jakop Dalunde w imieniu grupy Verts/ALE
8.2.2017 A8-0021/4 4 Ustęp 1 1. z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji dotyczący europejskiej strategii w dziedzinie lotnictwa oraz działania Komisji mające na celu rozpoznanie źródeł ożywienia sektora
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - TAM. Ostatnia aktualizacja: esky.pl 2. Porady dla podróżnych
Ostatnia aktualizacja: 14.10.2016 1. esky.pl 2. Porady dla podróżnych Loty Bagaż Jedzenie w bagażu podręcznym w samolocie Co można zabrać do samolotu? Jak spakować bagaż rejestrowany do lotu? Bagaż: Wymiary
Bardziej szczegółowoWSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA
WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA Aktywność Polski na rynku międzynarodowym realizowana jest w trzech głównych obszarach: 1. Udziału w tworzeniu wspólnej polityki handlowej Unii Europejskiej uwzględniającej interesy
Bardziej szczegółowoUstawa z dnia r.
Projekt z dnia 5 maja 2008r. Ustawa z dnia... 2008 r. o zmianie ustawy o przekształceniu własnościowym przedsiębiorstwa państwowego Polskie Linie Lotnicze LOT Art. 1. W ustawie z dnia 14 czerwca 1991 r.
Bardziej szczegółowoRaport ITF: Wydatki na infrastrukturę transportową cz. II
Badanie dotyczące priorytetów polityki transportowej zostało przeprowadzone w latach 2012/2013 w krajach członkowskich ITF. Tematy poruszone w kwestionariuszu dotyczyły m.in. dużych projektów, finansowania
Bardziej szczegółowoCel prezentacji: Przedstawienie Unii Europejskiej jako instytucji i jej wpływu na gospodarki wewnątrz sojuszu oraz relacji z krajami spoza UE.
Cel prezentacji: Przedstawienie Unii Europejskiej jako instytucji i jej wpływu na gospodarki wewnątrz sojuszu oraz relacji z krajami spoza UE. Plan prezentacji: 1. Ogólne informacje na temat UE i jej gospodarki
Bardziej szczegółowoUrząd Lotnictwa Cywilnego Działalność polskich portów lotniczych w 2005 r.
Urząd Lotnictwa Cywilnego Działalność polskich portów lotniczych w 2005 r. Opracowanie: Jerzy Liwiński Ośrodek Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej DZIAŁALNOŚC POLSKICH PORTÓW W ROKU 2005 r.
Bardziej szczegółowoRada Unii Europejskiej Bruksela, 1 czerwca 2017 r. (OR. en) Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 1 czerwca 2017 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2017/0113 (COD) 9669/17 ADD 1 TRANS 213 CODEC 924 IA 99 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 1 czerwca
Bardziej szczegółowoBIULETYN 11/2015. Punkt Informacji Europejskiej EUROPE DIRECT - POZNAŃ. Podsumowanie Milenijnych Celów Rozwoju 2000-2015
Podsumowanie Milenijnych Celów Rozwoju 2000-2015 W 2000 roku społeczność międzynarodowa przyjęła Milenijne Cele Rozwoju na rzecz eliminowania ubóstwa oraz zapewnienia globalnej równowagi gospodarczej.
Bardziej szczegółowoWstęp do polityki UE dot. infrastruktury transportowej i jej rewizji
Wstęp do polityki UE dot. infrastruktury transportowej i jej rewizji 28 lutego 2012 1 Podstawa prawna Traktat o Unii Europejskiej (Dz.U. z 2004 r., Nr. 90, poz. 864/30) Art. 3 cel UE to wspieranie spójności
Bardziej szczegółowoWniosek OPINIA RADY. w sprawie programu partnerstwa gospodarczego przedłożonego przez Maltę
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 15.11.2013 r. COM(2013) 909 final 2013/0399 (NLE) Wniosek OPINIA RADY w sprawie programu partnerstwa gospodarczego przedłożonego przez Maltę PL PL 2013/0399 (NLE) Wniosek
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - LOT. Ostatnia aktualizacja: esky.pl 2. Porady dla podróżnych
Ostatnia aktualizacja: 13.01.2017 1. esky.pl 2. Porady dla podróżnych Loty Bagaż Jedzenie w bagażu podręcznym w samolocie Co można zabrać do samolotu? Jak spakować bagaż rejestrowany do lotu? Bagaż: Wymiary
Bardziej szczegółowoWszechstronna analiza możliwości przekształcenia lotniska sportowego w Gliwicach w lotnisko biznesowe
Wszechstronna analiza możliwości przekształcenia lotniska sportowego w Gliwicach w lotnisko biznesowe Anna Włodarczak Miasto Gliwice Konferencja końcowa projektu, Wrocław, 4 października 2011 www.viaregiaplus.eu
Bardziej szczegółowo8874/16 ap/lo/mm 1 DGG 1A
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 13 maja 2016 r. (OR. en) 8874/16 ECOFIN 392 UEM 157 FIN 296 WYNIK PRAC Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Trybunał Obrachunkowy, sprawozdanie specjalne
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0258/36. Poprawka. Peter Liese w imieniu grupy PPE
8.9.2017 A8-0258/36 36 Artykuł 1 akapit 1 punkt -1 a (new) Dyrektywa 2003/87/WE Artykuł 3 d ustęp 2 Tekst obowiązujący 2. Od dnia 1 stycznia 2013 r. odsetek przydziałów rozdzielany w drodze sprzedaży aukcyjnej
Bardziej szczegółowoProgram HORYZONT 2020 w dziedzinie transportu
Program HORYZONT 2020 w dziedzinie transportu Rafał Rowiński, Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce Inwestycje w badania i rozwój są jednym ze sposobów wyjścia z kryzysu gospodarczego. Średni
Bardziej szczegółowoEUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA
EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA Europejska współpraca terytorialna to instrument polityki spójności służący rozwiązywaniu problemów wykraczających poza granice państw oraz wspólnemu rozwijaniu potencjału
Bardziej szczegółowoITS w unijnej polityce
Organy Unii Europejskiej uznały, że efektywność inwestowania w ITS jest wyższa od inwestowania w ciężką infrastrukturę. Zatem w polityce unijnej ITS przesunęły się na jedną z wyższych pozycji na liście
Bardziej szczegółowoMazowiecki Port Lotniczy Sochaczew
Załącznik Nr 1 WSTĘPNE STUDIUM WYKONALNOŚCI Mazowiecki Port Lotniczy Sochaczew STRESZCZENIE (skrót z opracowania wykonanego w X/XI 2006 przez konsorcjum firm PriceWaterhouseCoopers i York Aviation na zlecenie
Bardziej szczegółowoOtoczenie rynkowe. Otoczenie międzynarodowe. Grupa LOTOS w 2008 roku Otoczenie rynkowe
Otoczenie międzynarodowe Globalne wskaźniki ekonomiczne pokazują, że rok 2008 był kolejnym okresem wzrostu gospodarczego. Jednak charakter tego wzrostu nie był jednolity - już na początku roku wystąpiły
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - Finnair. Porady dla podróżnych. Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015. 1. esky.pl 2. Guide_homepage
1. esky.pl 2. Guide_homepage Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015 Porady dla podróżnych Loty Bagaż Bagaż: Wymiary i waga Co można zabrać do samolotu? Jakie dokumenty do samolotu trzeba zabrać? Jak dokupić
Bardziej szczegółowoWiosenna prognoza na lata : w kierunku powolnego ożywienia gospodarczego
KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Wiosenna prognoza na lata 2012-13: w kierunku powolnego ożywienia gospodarczego Bruksela 11 maja 2012 r. W związku ze spadkiem produkcji odnotowanym pod koniec 2011
Bardziej szczegółowoRola władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu EFIS: szanse i wyzwania
Rola władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu EFIS: szanse i wyzwania Streszczenie Streszczenie zostało przygotowane przez Dział C2 Sekretariatu Generalnego KR-u w oparciu o badanie zatytułowane Rola
Bardziej szczegółowoZimowa prognoza na lata : do przodu pod wiatr
EUROPEAN COMMISSION KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela, 22 lutego 2013 r. Zimowa prognoza na lata 2012-14: do przodu pod wiatr Podczas gdy sytuacja na rynkach finansowych w UE znacząco poprawiła się od lata ubiegłego
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE RADY (EWG) NR 3976/87. z dnia 14 grudnia 1987 r.
ROZPORZĄDZENIE RADY (EWG) NR 3976/87 z dnia 14 grudnia 1987 r. w sprawie stosowania art. 85 ust. 3 Traktatu do pewnych kategorii porozumień i praktyk uzgodnionych w sektorze transportu lotniczego RADA
Bardziej szczegółowoTOWAROWY TRANSPORT DROGOWY: DLACZEGO NADAWCY W UE WOLĄ CIĘŻARÓWKI OD POCIĄGÓW
DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYKI WEWNĘTRZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ DEPARTAMENT POLITYCZNY B: POLITYKA STRUKTURALNA I POLITYKA SPÓJNOŚCI TRANSPORT I TURYSTYKA TOWAROWY TRANSPORT DROGOWY: DLACZEGO NADAWCY W UE
Bardziej szczegółowoWyniki Grupy PKP CARGO i perspektywy
Wyniki Grupy PKP CARGO i perspektywy Wyniki Grupy PKP CARGO Grupa PKP CARGO wypracowała w 2018 roku najlepsze wyniki od 2013 roku, tj. momentu, kiedy PKP CARGO stało się spółka notowaną na GPW. Grupa PKP
Bardziej szczegółowoZdania odrębne w praktyce sądów najwyższych państw członkowskich
DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYK WEWNĘTRZNYCH DEPARTAMENT TEMATYCZNY C: PRAWA OBYWATELSKIE I SPRAWY KONSTYTUCYJNE KWESTIE PRAWNE Zdania odrębne w praktyce sądów najwyższych państw członkowskich STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoBAROMETR RYNKU ENERGII RWE najbardziej przyjazne rynki energii w Europie
BAROMETR RYNKU ENERGII RWE najbardziej przyjazne rynki energii w Europie Janusz Moroz Członek Zarządu RWE Polska 17. listopada 2011 RWE company name 17.11.2011 PAGE 1 Barometr Rynku Energii RWE narzędzie
Bardziej szczegółowoStan i perspektywy wzrostu znaczenia portów morskich w lądowomorskich łańcuchach logistycznych. Szczecin, Stara Rzeźnia 11 maj 2017
Stan i perspektywy wzrostu znaczenia portów morskich w lądowomorskich łańcuchach logistycznych Szczecin, Stara Rzeźnia 11 maj 2017 Sesja I Port morski stymulatorem rozwoju lądowo-morskich łańcuchów logistycznych
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - Wizz Air. Ostatnia aktualizacja: esky.pl 2. Porady dla podróżnych
Ostatnia aktualizacja: 13.01.2017 1. esky.pl 2. Porady dla podróżnych Loty Bagaż Bagaż: Wymiary i waga Co można zabrać do samolotu? Jakie dokumenty do samolotu trzeba zabrać? Jak dokupić bagaż po odprawie?
Bardziej szczegółowoRynek usług lotniczych skutki integracji Europejskiej
Rynek usług lotniczych skutki integracji Europejskiej Najważniejsze zmiany podczas liberalizacji Magdalena Zaręba plan 1. Usługi rynku lotniczego we Wspólnocie Europejskiej 2. Normy i przepisy we Wspólnocie
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - Norwegian. Porady dla podróżnych. Ostatnia aktualizacja: 08.10.2015. 1. esky.pl 2. Guide_homepage
1. esky.pl 2. Guide_homepage Ostatnia aktualizacja: 08.10.2015 Porady dla podróżnych Loty Bagaż Co można zabrać do samolotu? Bagaż: Wymiary i waga Jak spakować bagaż podręczny do samolotu? Jedzenie w bagażu
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA
PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA 2014 2020 WYTYCZNE DO PRZYGOTOWANIA STUDIUM WYKONALNOŚCI 1 Poniższe wytyczne przedstawiają minimalny zakres wymagań, jakie powinien spełniać dokument.
Bardziej szczegółowoNowe Polskie Linie Lotnicze. Warszawa, 15 lutego 2012
Nowe Polskie Linie Lotnicze Warszawa, 15 lutego 2012 Narodowy charakter projektu Amber Gold to inwestor strategiczny projektu, którego głównym i mocno podkreślanym atrybutem jest jego narodowy wymiar.
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - Aer Lingus. Porady dla podróżnych. Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015. 1. esky.pl 2. Guide_homepage
1. esky.pl 2. Guide_homepage Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015 Porady dla podróżnych Loty Bagaż Bagaż: Wymiary i waga Co można zabrać do samolotu? Jakie dokumenty do samolotu trzeba zabrać? Jak dokupić
Bardziej szczegółowoPKP S.A. Łódzkie Forum Regionalne Transportu Publicznego. Wybrane zagadnienia związane z siecią linii kolejowych dużych prędkości w Polsce
PKP S.A. Łódzkie Forum Regionalne Transportu Publicznego Wybrane zagadnienia związane z siecią linii kolejowych dużych prędkości w Polsce Marian Łukasiak Dyrektor Biura Strategii i Rozwoju PKP S.A. Łódź,
Bardziej szczegółowoJerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu
Jerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu AUTOEVENT 2014 2 PRZEMYSŁ MOTORYZACYJNY Jeden z największych producentów samochodów i komponentów motoryzacyjnych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Bardziej szczegółowoCARS 2020 Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu motoryzacyjnego w Europie
Dyrekcja Generalna Przedsiębiorstwa i przemysł CARS 2020 Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu motoryzacyjnego w Europie Maciej Szymanski Zawiercie, 12 czerwca 2013 Przemysł
Bardziej szczegółowoRola miast w polityce spójności na lata 2014 2020
DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYK WEWNĘTRZNYCH UNII DEPARTAMENT POLITYCZNY B: POLITYKA STRUKTURALNA I POLITYKA SPÓJNOŚCI ROZWÓJ REGIONALNY Rola miast w polityce spójności na lata 2014 2020 STRESZCZENIE Treść:
Bardziej szczegółowoRedukcja emisji dwutlenku węgla a zwiększenie udziału kolei w rynku transportowym
Redukcja emisji dwutlenku węgla a zwiększenie udziału kolei w rynku transportowym Warszawa, 23 lutego 2010 r. 1 Transport kolejowy przyjazny środowisku i zasadzie zrównowaŝonego rozwoju Jednym z podstawowych
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL B8-0163/7. Poprawka. France Jamet, Danilo Oscar Lancini w imieniu grupy ENF
12.3.2019 B8-0163/7 7 Motyw K K. mając na uwadze, że negocjacje w sprawie TTIP wyraźnie pokazały, że na tym etapie warunki polityczne i gospodarcze w odniesieniu do kompleksowej umowy handlowej UE-USA
Bardziej szczegółowoBANKOWOŚĆ OTWARTA, ALE NA CO? JAK BANKOWOŚĆ OTWARTA MOŻE WPŁYNĄĆ NA MODELE BIZNESOWE BANKÓW?
BANKOWOŚĆ OTWARTA, ALE NA CO? JAK BANKOWOŚĆ OTWARTA MOŻE WPŁYNĄĆ NA MODELE BIZNESOWE BANKÓW? BANKI MUSZĄ PODJĄĆ DECYZJE: MAKROEKONOMICZNE Umiarkowane globalne tempo rozwoju gospodarczego Historycznie niskie
Bardziej szczegółowoRAPORT ZA III KWARTAŁ 2010 R. WERTH-HOLZ SPÓŁKA AKCYJNA. z siedzibą w Poznaniu
RAPORT ZA III KWARTAŁ 2010 R. WERTH-HOLZ SPÓŁKA AKCYJNA z siedzibą w Poznaniu 15-11-2010 1. Podstawowe informacje o Emitencie Nazwa WERTH-HOLZ SPÓŁKA AKCYJNA Siedziba ul. Szarych Szeregów 27, 60-462 Poznań
Bardziej szczegółowoKonkurencyjność Polski w procesie pogłębiania integracji europejskiej i budowy gospodarki opartej na wiedzy
w Konkurencyjność Polski w procesie pogłębiania integracji europejskiej i budowy gospodarki opartej na wiedzy redakcja naukowa Tomasz Michalski Krzysztof Piech SZKOŁA GŁÓWNA HANDLOWA W WARSZAWIE WARSZAWA
Bardziej szczegółowoGrupa Sygnity omówienie wyników finansowych pierwszego półrocza w roku kalendarzowym Warszawa, 1 września 2011 roku
Grupa Sygnity omówienie wyników finansowych pierwszego półrocza w roku kalendarzowym 2011 Warszawa, 1 września 2011 roku Zastrzeżenie Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celach informacyjnych.
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - Swiss International Air Lines
1. esky.pl 2. Guide_homepage Ostatnia aktualizacja: 28.09.2015 Porady dla podróżnych Loty Bagaż Bagaż: Wymiary i waga Co można zabrać do samolotu? Jakie dokumenty do samolotu trzeba zabrać? Jak dokupić
Bardziej szczegółowoTRANSPORT DROGOWY TOWARÓW
TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW WYZWANIA RYNKU RAPORT 2017 Kwiecień 2017 Raport 2 Autor: Martyna Dziubak Edycja merytoryczna: Michał Koleśnikow Departament Analiz Ekonomicznych, Sektorowych i Rynków Rolnych
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO. na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. dotyczący
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 24.10.2016 r. COM(2016) 691 final 2013/0015 (COD) KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoZmiany koniunktury w Polsce. Budownictwo na tle innych sektorów.
Elżbieta Adamowicz Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Zmiany koniunktury w Polsce. Budownictwo na tle innych sektorów. W badaniach koniunktury przedmiotem analizy są zmiany
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0341/1. Poprawka. Gianluca Buonanno w imieniu grupy ENF
9.12.2015 A8-0341/1 1 Motyw F F. mając na uwadze, że unia energetyczna powinna stanowić nowy model energetyczny dla Europy oparty na silnych przekrojowych podstawach ustawodawczych i silnych celach; mając
Bardziej szczegółowoGdy pasażerowi odmówiono przyjęcia na pokład ze względu na brak wolnych miejsc...
Prawa pasażera UE Jeśli są problemy Unia Europejska ustanowiła szereg praw w celu zapewnienia pasażerom lotniczym odpowiedniej obsługi. Linie lotnicze obsługujące dany lot są zobowiązane do przewozu pasażera
Bardziej szczegółowoPolityka w zakresie Odpowiedzialnych Zakupów
Polityka w zakresie Odpowiedzialnych Zakupów Przedmowa Zgodnie ze ścieżką swojego rozwoju Arriva przedstawi Politykę z zakresie Odpowiedzialnych Zakupów, stworzoną z myślą o swoich klientach i pracownikach.
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0409/11. Poprawka. Angelo Ciocca w imieniu grupy ENF
6.12.2018 A8-0409/11 11 Motyw 3 (3) Celem programu powinno być wspieranie projektów łagodzących zmianę klimatu, zrównoważonych pod względem środowiskowym i społecznym oraz, w stosownych przypadkach, działań
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. Europejski program bezpieczeństwa lotniczego
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 7.12.2015 r. COM(2015) 599 final SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Europejski program bezpieczeństwa lotniczego PL PL 1. KOMUNIKAT KOMISJI Z 2011
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI WSTĘP ROZDZIAŁ I
SPIS TREŚCI WSTĘP... 11 ROZDZIAŁ I POLITYKA EKONOMICZNA UNII EUROPEJSKIEJ NA RZECZ ZAPEWNIENIA KONKURENCYJNEGO I SPÓJNEGO TERYTORIUM... 21 1.1. Polityka ekonomiczna w koncepcjach teoretycznych europejskiej
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 29.9.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 0932/2006, którą złożył Johannes Kleinschnittger (Niemcy), w sprawie programu NERES (New and Existing
Bardziej szczegółowoDostęp p do informacji naukowej i jej rozpowszechnianie w kontekście konkurencyjności ci oraz innowacyjności
Dostęp p do informacji naukowej i jej rozpowszechnianie w kontekście konkurencyjności ci oraz innowacyjności ci Unii Europejskiej dr hab. Diana Pietruch-Reizes, prof. ŚWSZ w Katowicach IX Krajowe FORUM
Bardziej szczegółowoPrezentacja Grupy Impel 25 września 2003
Prezentacja Grupy Impel 25 września 2003 Grupa Impel - podstawowe informacje Największa w Polsce grupa firm świadczących usługi wspierające funkcjonowanie przedsiębiorstw i instytucji. Lider na polskim
Bardziej szczegółowoPOLITYKA SPÓJNOŚCI na lata
ZINTEGROWANE DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU OBSZARÓW MIEJSKICH POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata 2014-2020 Komisja Europejska przyjęła propozycje ustawodawcze dotyczące polityki spójności na lata 2014-2020
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (SOPZ)
Załącznik nr 5 do SIWZ SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (SOPZ). Przedmiot zamówienia obejmuje kompleksową obsługę w zakresie rezerwacji, sprzedaży oraz dostarczenia biletów lotniczych zgodnie z potrzebami
Bardziej szczegółowoWŁĄCZENIE SPOŁECZNE A TRANSPORT PUBLICZNY W UE
DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYK WEWNĘTRZNYCH UNII DEPARTAMENT POLITYCZNY B: POLITYKA STRUKTURALNA I POLITYKA SPÓJNOŚCI TRANSPORT I TURYSTYKA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE A TRANSPORT PUBLICZNY W UE STRESZCZENIE Abstrakt
Bardziej szczegółowoProgram rozwoju infrastruktury. w województwie mazowieckim. 24 czerwca 2015
Program rozwoju infrastruktury lotnictwa cywilnego w województwie mazowieckim 24 czerwca 2015 Podejście przyjęte do opracowania Programu 2 Podejście kompleksowe uwzględniające popyt, podaż, decyzje inwestycyjne
Bardziej szczegółowoCzy i w jaki sposób trzeba zmienić polski system bankowy?
Czy i w jaki sposób trzeba zmienić polski system bankowy? Wyniki badania eksperckiego Polskie Towarzystwo Ekonomiczne 28.01.2016 r. Informacje o badaniu Czyje to stanowisko? eksperci znawcy systemów bankowych
Bardziej szczegółowoRaport - badanie koniunktury województwa wg metodyki ZZK I kwartał 2013
Raport - badanie koniunktury województwa wg metodyki ZZK I kwartał 2013 Pomiar koniunktury wg metodyki ZZK Ogólny pomiar koniunktury w województwie zachodniopomorskim (ZZK Syntetyczny, ZZK Usługi, ZZK
Bardziej szczegółowoAndrzej Miszczuk. Strategie województw - stare i nowe ujęcie
Andrzej Miszczuk Strategie województw - stare i nowe ujęcie (na przykładzie województwa podkarpackiego) 24.01.2013 Doświadczenia samorządów województw związane z opracowywaniem - w okresie przedakcesyjnym
Bardziej szczegółowoKBC GERMAN JUMPER FIZ SOLIDNY, NIEMIECKI ZYSK W TWOIM ZASIĘGU
Fundusz inwestycyjny KBC GERMAN JUMPER FIZ SOLIDNY, NIEMIECKI ZYSK W TWOIM ZASIĘGU Możliwy kupon 15% rocznie* Warunkowa ochrona kapitału** Inwestycja bazująca na największej gospodarce Europy WSTAW TEKST
Bardziej szczegółowoBagaż: Wymiary i waga - Swiss International Air Lines
Ostatnia aktualizacja: 14.10.2016 1. esky.pl 2. Porady dla podróżnych Loty Bagaż Bagaż: Wymiary i waga Co można zabrać do samolotu? Jakie dokumenty do samolotu trzeba zabrać? Jak dokupić bagaż po odprawie?
Bardziej szczegółowoBIULETYN 6/2017. Punkt Informacji Europejskiej EUROPE DIRECT - POZNAŃ. Wzmocnienie unii walutowej i gospodarczej. Strefa euro
Wzmocnienie unii walutowej i gospodarczej Współpraca gospodarcza i walutowa w państwach UE, której efektem jest posługiwanie się wspólną walutą euro ( ) jest jedną z największych osiągnięć integracji europejskiej.
Bardziej szczegółowoKONFERENCJA Infrastruktura wiejska drogą do sukcesu gospodarczego regionów
KONFERENCJA Infrastruktura wiejska drogą do sukcesu gospodarczego regionów Panel W zgodzie z naturą i kulturą czyli jak skutecznie wspierać rozwój infrastruktury na wsi? Warszawa, 28 października 2010
Bardziej szczegółowo13286/1/14 REV 1 mik/dj/zm 1 DGE 2 A
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 24 września 2014 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalne numery referencyjne: 2013/0029 (COD) 2013/0028 (COD) 13286/1/14 REV 1 TRANS 434 CODEC 1837 SPRAWOZDANIE Od: Do: Sekretariat
Bardziej szczegółowoInwestycja w przyszłość Podsumowanie zmian w Grupie PKP w latach 2012-2015
www.pwc.com Inwestycja w przyszłość Podsumowanie zmian w Grupie PKP w latach 2012-2015 kwiecień 2015 Prasa o Grupie PKP: sytuacja wyjściowa w 2011 roku * Źródła (od góry): Polska Dziennik Bałtycki, Głos
Bardziej szczegółowoPunkt Informacji Europejskiej EUROPE DIRECT - POZNAŃ
EUROPA 2020 Europa 2020 to unijna strategia na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, zapoczątkowana w 2010 roku. W obliczu stale zmieniającej się zglobalizowanej rzeczywistości niezbędnym jest funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoJoanna Kopczyńska Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
Joanna Kopczyńska Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 1 22 grudnia 2014 Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie, przyjęta przez Radę
Bardziej szczegółowoSektor buraka cukrowego - stan i perspektywy
Sektor buraka cukrowego - stan i perspektywy Krzysztof Nykiel Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego IV EDYCJA EUROPEJSKIEGO KONGRESU MENADŻERÓW AGROBIZNESU Bydgoszcz 7-8 listopada 2017 r. Rynek
Bardziej szczegółowoEBA/GL/2015/ Wytyczne
EBA/GL/2015/04 07.08.2015 Wytyczne dotyczące konkretnych okoliczności, w przypadku których można mówić o poważnym zagrożeniu dla stabilności finansowej, oraz elementów dotyczących skuteczności instrumentu
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO ORAZ KOMITETU REGIONÓW
KOMISJA EUROPEJSKA Strasburg, dnia 25.10.2016 r. COM(2016) 710 final ANNEX 2 ZAŁĄCZNIK do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO ORAZ KOMITETU
Bardziej szczegółowoPoprawa dla cierpliwych
Poprawa dla cierpliwych Zielone światło dla co czwartej branży na świecie Global Sector Outlook uzupełnienie 1 Globalne ożywienie nie jest jeszcze na tyle wystarczające, aby w pełni skorzystała z niego
Bardziej szczegółowoWniosek DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
KOMISJA EUROPEJSKA Strasburg, dnia 20.11.2012 COM(2012) 697 final 2012/0328 (COD) Wniosek DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY wprowadzająca tymczasowe odstępstwo od dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu
Bardziej szczegółowoOCENA SKUTKÓW POTENCJALNEGO ROZSZERZENIA ZAKRESU OBSZARÓW KONTROLI EMISJI TLENKÓW SIARKI NA SZCZEBLU UE WZDŁUŻ CAŁEJ EUROPEJSKIEJ LINII BRZEGOWEJ
DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYK WEWNĘTRZNYCH UNII DEPARTAMENT POLITYCZNY B: POLITYKA STRUKTURALNA I POLITYKA SPÓJNOŚCI TRANSPORT I TURYSTYKA OCENA SKUTKÓW POTENCJALNEGO ROZSZERZENIA ZAKRESU OBSZARÓW KONTROLI
Bardziej szczegółowoPRAWA PASAŻERA LINII LOTNICZYCH UNIJNY FORMULARZ SKARGI
PRAWA PASAŻERA LINII LOTNICZYCH UNIJNY FORMULARZ SKARGI NA NINIEJSZYM FORMULARZU MOŻNA ZŁOŻYĆ SKARGĘ DO PRZEWOŹNIKA LOTNICZEGO LUB DO KRAJOWEGO ORGANU WYKONAWCZEGO Prawa pasażera w przypadku odmowy przyjęcia
Bardziej szczegółowo