Narysuj związki pokoleniowe pomiędzy następującymi władcami: Jan Olbracht, Władysław II Jagiełło, Kazimierz IV Jagiellończyk

Transkrypt

1 GOTYK W POLSCE Narysuj związki pokoleniowe pomiędzy następującymi władcami: Jan Olbracht, Władysław II Jagiełło, Kazimierz IV Jagiellończyk Wyjaśnij termin kościoły baryczkowskie Kolegiata Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Wiślicy Opisz bryłę budowli 1

2 Typy szczytów gotyckich w Polsce: Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni Cechy planu miejskiego na przykładzie Krakowa: Katedra św. Stanisława i św. Wacława w.. Zaznacz różnymi kolorami: transept, prezbiterium, ambit, sklepienie trójdzielne 2

3 Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w. Barbakan (rondel) to Brama floriańska Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie 3

4 Narysuj schemat kościoła o układzie bazylikowym i halowym. Na czym polega zasadnicza różnica? Opisz historię budowy przedstawionego kościoła. Wypisz gotyckie elementy wyposażenia świątyni. Kościół... w... A kościół ok. poł. XIV w; B kościół ok 1450 r; C. kościół ok r. 4

5 Opisz szczegółowo plan budowli: Kościół św. Katarzyny 5

6 Zespół Przedbramia ulicy Długiej w Gdańsku służył pierwotnie jako główna brama wjazdowa do miasta od strony zachodniej, pełnił funkcje obronne i powiązany był z liniami średniowiecznych murów obronnych otaczających Główne Miasto. Obecnie składa się z trzech powiązanych ze sobą części nadziemnych: Wieży Więziennej, Szyi z Domem Więziennym i Katowni oraz części podziemnych: murowanych przepustów trójprzęsłowego średniowiecznego mostu, kazamaty pod katownią i pomieszczenia zwanego Norą Żmii pod wieżą. Zespół powstawał etapami, a jego obecna forma jest wynikiem wielu przekształceń i przebudów. 6

7 Dwór Bractwa św. Jerzego Architekturę Gdańska cechuje gotyk redukcyjny, który polega na 7

8 Ratusz to... Ratusz w Toruniu Ratusz we Wrocławiu 8

9 kościół św. Anny w Wilnie Wyjaśnij pojęcia Blanki Donżon Fosa Baszta Brona 9

10 Zamek w Chęcinach WIT STWOSZ (Wit Stosz, Veit Stoß) Informacje o artyście

11 Zaznacz trzy poprawne informacje o ołtarzu mariackim Wita Stwosza. A. Na skrzydłach bocznych ukazano sceny starotestamentowe B. Powstał w I połowie XV w. C. W części centralnej przedstawiono Zwiastowanie D. Wykonany został z drewna lipowego i dębowego E. Cechuje go styl łamanych szat F. Ma strukturę pentaptyku G. Predellę ołtarza dekoruje scena Zaśnięcia Marii Nagrobek króla.. 11

12 12

13 Zaznacz trzy rzeźby nagrobne Wita Stwosza, które znajdują się w Polsce. A. Nagrobek Piotra z Bnina w katedrze we Włocławku B. Nagrobek Zygmunta Starego w katedrze na Wawelu C. Nagrobek Stefana Batorego w katedrze na Wawelu D. Nagrobek Zbigniewa Oleśnickiego w katedrze w Gnieźnie E. Nagrobek Kazimierza Jagiellończyka w katedrze na Wawelu F. Nagrobek Bahrów w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gdańsku Madonna szafkowa Salomea Głogowska 13

14 a) Rozpoznaj prezentowaną rzeźbę, podając jej nazwę:... b) Określ styl, który reprezentuje:... c) Wymień trzy cechy charakterystyczne dla tego stylu rzeźbiarskiego: d) Wyjaśnij i opisz temat przedstawienia: Doloryzm to... Devotio moderna to... 14

15 Scharakteryzuj krótko rzeźbę Tryptyk z Pławna, pocz. XVI w, warsztat Wita Stwosza Scharakteryzuj krótko tematykę sceny głównej. 15

16 Analiza porównawcza dzieł: Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni Krucyfiks Imervarda, XII w. Krucyfiks z kościoła Bożego Ciała we Wrocławiu, 1360 r. A B Dzieło A Dzieło B Styl, jaki rzeźba reprezentuje Opisz ubiór Jezusa Wskaż, czym różni się podejście do tematu obu prac. Opisz ekspresję obu prac Symbolika rzeźb 16

17 Poliptyk grudziądzki Zaśnięcie Marii z Ptaszkowej Pieta z Tubądzina Opłakiwanie z Chomranic W sztuce polskiej można wyróżnić szkołę małopolską, gdzie widać wpływy Bizancjum i sztuki włoskiej. Od połowy XV w. wyodrębniła się szkoła krakowska. Najważniejszymi cechami tzw. szkoły krakowskiej były: stosowanie skromnej palety barw, hieratyzm (dostojeństwo, powaga) oraz linearyzm (akcentowanie konturów i linii). Na Pomorzu przeważał wpływ Niderlandów. 17

18 Mikołaj Haberschrack, Poliptyk augustiański, 1468, malarstwo małopolskie, nurt realistyczny późnego gotyku Wykonaj polecenia związane z pierwszą kwaterą ołtarza a) Określ źródło ikonograficzne i nazwę cyklu, do którego należy obraz b) Określ kompozycję i relacje przestrzenne c) Opisz światło i modelunek światłocieniowy d) Opisz kolorystykę obrazu kolor lokalny,... e) Opisz sposób obrazowania i użyte środki malarskie realia epoki, w której żył artysta,... 18

19 Misericordia Domini ze Zbylitowskiej Góry Ukrzyżowanie z Korzennej Mistrz Tryptyku Dominikańskiego, Ucieczka do Egiptu, fragment ołtarza Mistrz Tryptyku z Wielowsi, Legenda św. Jadwigi, 2 ćw. XV w. Artystycznie "Legenda..." stoi na pograniczu dwóch konwencji stylowych: idealizującego "stylu pięknego", rozkwitłego około roku 1400, oraz późnośredniowiecznego realizmu, zdobywającego Europę Środkową od połowy XV wieku. Dwie zachowane tablice stanowiły niegdyś skrzydła trzyczęściowej nastawy poświęconej w całości św. Jadwidze Śląskiej. Część środkowa retabulum niestety zaginęła w wojennej zawierusze. Jadwiga ( ) poślubiła śląskiego Piasta - Henryka, nazwanego później Brodatym. Zasłynęła swym pobożnym i pełnym dobrych uczynków życiem. Wydawszy na świat siedmioro dzieci, wraz z mężem ślubowała dozgonną czystość. Po śmierci męża, Jadwiga wycofała się z publicznego życia do klasztoru w Trzebnicy, a dziedzicem księstwa stał się jej syn Henryk Pobożny. 19

20 Madonna Chórkowa Sacra Conversazione z Warty, Maria z Dzieciątkiem w otoczeniu św. Felicyty i św. Perpetuy Epitafium Wierzbięty z Branic Św. Anna Samotrzeć ze Strzegomia 20

21 Tron Łaski Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni Św. Eustachy na łowach, Mistrz Chórów Tablica X przykazań z kościoła mariackiego w Gdańsku Kielich kaliski, fundacja króla... 21

22 ĆWICZENIA UTRWALAJĄCE WIEDZĘ O SZTUCE ŚREDNIOWIECZA PRACA SAMODZIELNA Podaj nazwisko autora wymienionych poniżej dzieł rzeźbiarskich i ustal ich chronologię. Przy tytułach wpisz cyfry od 1 do 3, rozpoczynając od najwcześniejszego. Dzieło Chronologia Autor dzieła Nagrobek Kazimierza Jagiellończyka Ołtarz Mariacki Epitafium Kallimacha Podaj nazwę dziedziny sztuki, w jakiej specjalizował się każdy z wymienionych poniżej artystów średniowiecza. M. Schongauer.. Gislebertus.. Piotr Parler.. Wit Stwosz.. Do podanych określeń dotyczących rzeźby, dopisz dla jakiego stylu (romanizm czy gotyk) są najbardziej charakterystyczne. Prawo ram... Pojawienie się ołtarza szafiastego... Hieratyzm... Frontalność ujęcia... Rozpowszechnianie się rzeźb wolno stojących... Silniejsza tendencja obserwacji natury... Uzupełnij zdanie: Sztuka... symbolizowała światło boskiej chwały i miłości, czego wspaniałym przykładem mogą być katedry, na przykład katedra w... we Francji. Podaj nazwę zgromadzenia zakonnego, dla którego powstały następujące budowle: chór opactwa w Saint Denis... bazylika w Pelplinie... zamek w Malborku... 22

23 Wykonaj polecenia związane z jednym ze znanych dzieł gotyckich: a) Napisz, jaki temat przedstawiono w dolnej części kwatery głównej ołtarza mariackiego Wita Stwosza... b) Zaznacz właściwe dokończenie zdania. Temat ten został zaczerpnięty z/ze: A. Nowego Testamentu B. Starego Testamentu C. Apokryfów D. Pism św. Ignacego Loyoli Zaznacz imiona trzech władców, związanych z okresem gotyku polskiego A. Królowa Jadwiga B. Stanisław August Poniatowski C. Kazimierz Wielki D. Zygmunt August E. Władysław II Jagiełło Wykonaj polecenia związane z poniższym rysunkiem: a) Podaj nazwy elementów konstrukcyjnych oznaczonych strzałkami na poniższym schemacie. A.... B.... C

24 b) Opierając się na powyższym rysunku, wyjaśnij, na czym polegało rozwiązanie konstrukcyjne umożliwiające zastosowanie wielkich okien w kościołach gotyckich.... Napisz wypracowanie na jeden z poniższych tematów: Temat 1. Architektura gotycka stanowiła odzwierciedlenie religijnego ducha epoki. Udowodnij tę tezę na trzech dowolnie wybranych przykładach budowli. Temat 2. Omów na trzech wybranych przykładach, w jaki sposób w sztuce średniowiecza ukazywano postać Matki Boskiej. 24

25 25