Przedbórz. kościół pw. św. Aleksego

Transkrypt

1 Przedbórz kościół pw. św. Aleksego Kościołów pw. św. Aleksego jest w Polsce tylko kilka; początki budowy kościoła z Przedborza sięgają 2. poł. XIII wieku. Wieża z czerwonego piaskowca z detalami ciosu kamiennego pochodzi z XIV w. W ciągu wieków obiekt ten był na skutek zniszczeń i pożarów wielokrotnie przebudowywany. Świątynia jest orientowana z ołtarzem głównym skierowanym w stronę wschodu; ołtarz jest barokowy, z 2. poł. XVII w., z bogatą nastawą ołtarzową, której największym zabytkiem jest położony centralnie obraz Matki Bożej Serdecznej pochodzący z XVI wieku; na zasuwie tego obrazu znajduje się malarskie przedstawienie patrona parafii: świętego żebraka, pielgrzyma i ascety, Aleksego, który po latach pokutniczego życia wstępuje na schody rodzinnego domu. W Rzymie, na Awentynie, znajduje się bazylika poświęcona temu świętemu (Sant Alessio), w której można zobaczyć ołtarz z rzeźbą umierającego świętego pod schodami.

2 W dolnej części nastawy ołtarza znajdują się rzeźby świętych: Szczepana i Tekli, a nieco wyżej Józefa i Marii Magdaleny. Górną część ołtarza zdobi obraz św. Mikołaja z początku XIX w., a jego zwieńczenie - nietypowa, jedyna taka w powiecie, Grupa Ukrzyżowania. Pod krzyżem z Chrystusem stoją święci: Antoni z Padwy i Franciszek z Asyżu. Ponadto w kwadratowym, jednoprzęsłowym prezbiterium umieszczone zostały współczesne obrazy świętych: Faustyny i Jana Pawła II oraz obraz Pana Jezusa Miłosiernego, a ponadto, na sklepieniu i ścianach, malowidła ścienne czterech Ewangelistów i Ukoronowania Maryi przez Trójcę Świętą.

3 Ewangeliści: śś. Mateusz, Marek, Łukasz i Jan Nawa w kościele jest trójprzęsłowa, zbarokizowana; wzdłuż niej dobudowano w XVII wieku kaplice, które stanowią rodzaj naw bocznych łączących się z nawą główną arkadami filarowymi. W kaplicy Pana Jezusa, od strony północnej, umieszczony został wyjątkowo ekspresyjny Krucyfiks, pochodzący z około połowy XVIII wieku - postać Ukrzyżowanego jest poskręcana z bólu. W kaplicy od strony południowej znajduje się barokowy ołtarz św. Antoniego z Padwy - z obrazem z XVII w. - przedstawiającym świętego z Dzieciątkiem Jezus; scena ta nawiązuje do przeżyć mistycznych świętego, podczas których otrzymał on Dziecię od Maryi. Po obu stronach obrazu umieszczone zostały rzeźby świętych królów w zbroi. Autor monografii Dekanatu Koneckiego z 1913 roku ks. Jan Wiśniewski nie podaje o jakich świętych chodzi. Atrybuty przy figurach tych świętych wskazują jednak, że chodzi tu o władców węgierskich: Stefana I i Władysława często spotykanych w barokowej ikonografii kościołów. Także często towarzyszy im wtedy postać św. Elżbiety Węgierskiej. Tu w kościele przedborskim przedstawiono ją na oknie witrażowym, z atrybutem róż. Na pozostałych oknach witrażowych, pochodzących z 1947 roku, umieszczono, m.in., postacie: Chrystusa Ecce Homo, MB Częstochowską, św. Franciszka z Asyżu, śś. Piotra i Pawła, św. Józefa i św. Cecylię patronkę chórów i muzyki religijnej. W kościele ponadto wiele jest malowideł ściennych przedstawiających sceny z Nowego i Starego Testamentu, a na sklepieniu sufitu nawy głównej zachowano stare freski świętych: Stanisława bpa i Wojciecha. Na ściankach kosza ambony umieszczone zostały polichromowane postacie czterech Ewangelistów z przypisanymi im atrybutami: orła, lwa, aniołka i głowy wołu. Wspomnieć też należy o wyjątkowo pięknej scenie Chrztu Chrystusa przedstawionej w formie rzeźby figuralnej pod ornamentowanym baldachimem - przy chrzcielnicy.

4 Stare freski śś. Stanisława i Wojciecha Chrzest Chrystusa oraz scena z raju Adama i Ewy Ewangeliści na koszu ambony: Marek, Łukasz i Jan

5 o Witraże św. Cecylii, Chrystusa i Elżbiety Węgierskiej W ostatnim okresie, staraniem ks. Henryka Dziadczyka, proboszcza parafii, postawiona została przed kościołem figura św. Jana Pawła II. opr. Jan Nitecki Radomsko 2017