RACHUNKOWOŚĆ W OŚWIACIE nr 11

Transkrypt

1 5 listopada 2014 RACHUNKOWOŚĆ W OŚWIACIE nr 11 DODATEK DO RACHUNKOWOŚCI BUDŻETOWEJ NR 21 (357) W jaki sposób ewidencjonować bezpłatnie otrzymane przez szkołę podręczniki... 2 Czy refundacja pracownikom poniesionych kosztów wypoczynku dzieci z ZFŚS podlega zwolnieniu podatkowemu... 6 Kiedy osobom na stanowiskach niepedagogicznych przysługuje odprawa z tytułu likwidacji jednostki oświatowej... 7 Więcej zagadnień dotyczących oświaty znajdą Państwo na Platformie Rachunkowości Budżetowej i Prawa Pracy. Wystarczy w wyszukiwarce wpisać szukane hasło lub kliknąć na BAZĘ PORAD, w której można znaleźć kilkaset codziennie aktualizowanych odpowiedzi na pytania o tematyce oświatowej.

2 RENATA NIEMIEC finansista, posiada długoletni staż pracy w jednostce samorządu terytorialnego oraz doświadczenie w zakresie finansów i rachunkowości jednostek sektora finansów publicznych, obecnie główny księgowy w jednostce budżetowej Poznaj, przetestuj, korzystaj W jaki sposób ewidencjonować bezpłatnie otrzymane przez szkołę podręczniki fdd0d4be-dbc3-42a6-a5a3-0581a1b4a04f Rok szkolny 2014/2015 to pierwszy rok, w którym uczniowie pierwszych klas otrzymali od Ministerstwa Edukacji Narodowej bezpłatne podręczniki. Zgodnie z wytycznymi MEN, podręczniki i materiały ćwiczeniowe należy przyjąć na stan biblioteki. Podręczniki, które mają być wykorzystane przez 3 lata, MEN wycenił na kwotę 4,34 zł. W niniejszym tekście odpowiemy na kilka podstawowych pytań, związanych z ewidencją księgową otrzymanych podręczników. W jaki sposób i na podstawie jakich dokumentów należy ująć w ewidencji księgowej jednostek oświatowych zdarzenie gospodarcze polegające na przekazaniu przez MEN bezpłatnych podręczników? Zgodnie z art. 22ad ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: ustawa o systemie oświaty): Wyposażenie szkół podstawowych w podręczniki do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej w klasach I III zapewnia minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Podręczniki te stają się własnością organu prowadzącego szkołę podstawową z dniem ich przekazania przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Przejęcie własności podręczników wynika wprost z przepisu art. 22ad ust. 1 ustawy o systemie oświaty. Odbiór podręczników potwierdza dyrektor szkoły w aplikacji internetowej przygotowanej do obsługi procesu dystrybucji oraz bezpośrednio u wykonawcy usługi w momencie odbioru przesyłki z podręcznikami. Otrzymane podręczniki dyrektor szkoły powinien wprowadzić na stan biblioteki szkolnej na podstawie faktycznej liczby egzemplarzy. Ewidencji materiałów bibliotecznych, w tym podręczników, należy dokonać zgodnie z zasadami określonymi przez dyrektora szkoły w polityce rachunkowości szkoły. W tym celu można zastosować rozwiązania ewidencyjne przewidziane w rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 29 października 2008 r. w sprawie sposobu ewidencji materiałów bibliotecznych, pod warunkiem że taki sposób ewidencji: zawarty jest w zasadach polityki rachunkowości, umożliwia przeprowadzenie inwentaryzacji (art. 26 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości). Schemat 1. Ewidencja księgowa otrzymanych podręczników na podstawie dokumentu przekazania/ /odbioru 014 Zbiory biblioteczne 401 Zużycie materiałów i energii Pozostałe przychody operacyjne 072 Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych Objaśnienia do schematu: 1. Nieodpłatnie otrzymane zbiory biblioteczne od osób prawnych Wn 014, Ma Koszty wartości umorzenia wydanych do używania pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych (umarzanych w 100% w miesiącu oddania do używania) Wn 401, Ma 072 Zgodnie z przyjętą w naszej szkole instrukcją, jak również ogólnymi przepisami o zbiorach bibliotecznych, podręczniki podlegają uproszczonej ewidencji w księdze podręczników i nie zwiększają wartości zbiorów bibliotecznych. W związku z tym jednostka nie wykazuje ich na koncie 014 Zbiory biblioteczne, a jedynie na koncie pozabilansowym 391. Czy takie działanie jest prawidłowe? 2 5 listopada 2014 roku

3 Ewidencja księgowa otrzymanych nieodpłatnie podręczników od Ministerstwa Edukacji Narodowej powinna być dokonana zgodnie z zasadami polityki rachunkowości szkoły. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont), konto 014 Zbiory biblioteczne służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości zbiorów bibliotecznych bibliotek naukowych, fachowych, szkolnych i pedagogicznych oraz bibliotek publicznych (patrz: tabela). Konto 014 Zbiory biblioteczne stosowane jest tylko w jednostkach prowadzących biblioteki lub mających co najmniej wydzielone zbiory biblioteczne. Jeśli nie ma spełnionego tego warunku, jednostki ujmują zakupione książki w księgach rachunkowych w koszty bezpośrednio po ich zakupie, a ich stan obejmuje się tylko ewidencją katalogowo ilościową. Tabela. Zapisy na koncie 014 Zbiory biblioteczne Na stronie Wn ujmuje się: przychód zbiorów bibliotecznych pochodzących z zakupu lub nieodpłatnie otrzymanych, nadwyżki zbiorów bibliotecznych. Konto 014 Na stronie Ma ujmuje się: rozchód zbiorów bibliotecznych na skutek likwidacji, sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania, niedobory zbiorów bibliotecznych. Informacja przekazana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w sprawie ewidencjonowania i wypożyczania podręczników lub materiałów edukacyjnych zawiera w swej treści pomocne wskazówki w kwestii ewidencji materiałów bibliotecznych, w tym podręczników i materiałów edukacyjnych (pełna treść pisma na str. 4 5). Dyrektor szkoły powinien wprowadzić na stan biblioteki szkolnej dostarczone do szkoły podręczniki i materiały ćwiczebne, zgodnie z liczbą przysłanych do szkoły podręczników, co nie oznacza, że ma taki obowiązek, aczkolwiek przyjęcie na stan biblioteki szkolnej otrzymanych podręczników oraz materiałów edukacyjnych byłoby rozwiązaniem poprawnym.! Zbiory biblioteczne są to zasoby majątkowe mające charakter środków trwałych, co oznacza, że są to zasoby kontrolowane przez jednostkę, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności powyżej roku, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jed nostki. Inwentaryzację zbiorów bibliotecznych należy więc przeprowadzić w drodze spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości oraz porównania wartości z danymi z ksiąg rachunkowych, a także wyjaśnienie i rozliczenie ewentualnie powstałych różnic. Obowiązek nieodpłatnego: wypożyczania uczniom podręczników lub materiałów edukacyjnych, mających postać papierową lub zapewnienie uczniom dostępu do podręczników lub materiałów edukacyjnych mających postać elektroniczną, lub przekazywania uczniom materiałów ćwiczeniowych bez obowiązku zwrotu lub ich udostępniania przez szkołę i gimnazjum wynika wprost z art. 22ak ustawy o systemie oświaty. Zgodnie z art. 22ak ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie oświaty: Szkoła podstawowa i gimnazjum nieodpłatnie przekazuje uczniom materiały ćwiczeniowe bez obowiązku zwrotu lub je udostępnia. Ćwiczenia te są wydane uczniom na podstawie potwierdzonej listy odbioru przez rodziców i stają się własnością ucznia. Uczniowie nie dokonują zwrotu ćwiczeń. W jaki sposób ewidencjonować te podręczniki, które są zużywane fizycznie w ciągu roku szkolnego? Kwestia określenia szczegółowych warunków wypożyczania podręczników oraz materiałów edukacyjnych, a także warunków przekazywania uczniom materiałów ćwiczeniowych z biblioteki szkolnej oraz informacji o takich możliwościach i warunkach należy do obowiązków dyrektora szkoły (art. 22ak ust. 2 ustawy o systemie oświaty). Bardzo istotny jest zapis art. 22ak ust. 3 ustawy o systemie oświaty, który umożliwia szkole żądanie od rodziców zwrotu kosztu zakupu podręczników lub materiałów edukacyjnych sfinansowanych ze środków RB nr 21/2014 3

4 Poznaj, przetestuj, korzystaj dotacji w przypadku uszkodzenia, zniszczenia lub niezwrócenia ich do biblioteki. Zgodnie z zapisem 6 ust. 3 rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont, jednorazowo, przez spisanie w koszty w miesiącu przyjęcia do używania, mogą być umarzane między innymi: książki i inne zbiory biblioteczne, środki dydaktyczne służące procesowi dydaktyczno wychowawczemu realizowanemu w szkołach i placówkach oświatowych. Dlatego też w przedstawionym przez Państwa sposobie ujęcia w księgach rachunkowych otrzymanych podręczników brakuje zapisu na koncie 072 Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych. Odnosząc się jednak do zasad ewidencji księgowej w Państwa jednostce, to zgodnie z rozporządzeniem w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont, nieodpłatnie otrzymane rzeczowe aktywa obrotowe zalicza się do pozostałych przychodów operacyjnych ujmowanych po stronie konta 760 Pozostałe przychody operacyjne, co oznacza, że otrzymane nieodpłatnie materiały (podręczniki, materiały ćwiczeniowe), objęte ewidencją magazynową, winny zostać ujęte w księgach rachunkowych szkoły następująco: Schemat 2. Ujęcie księgowe otrzymanych nieodpłatnie podręczników objętych ewidencją magazynową 310 Materiały Pozostałe przychody operacyjne Zużycie materiałów i energii Objaśnienia do schematu: 1. Dokument przekazujący (odbiór) Wn 310, Ma Wydanie materiałów (podręczników, materiałów ćwiczeniowych) do zużycia Wn 401, Ma 310 PODSTAWY PRAWNE art. 22ak ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 1198) art. 26 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 330; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 1100) 6 ust. 3, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 289) rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 29 października 2008 r. w sprawie sposobu ewidencji materiałów bibliotecznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 205, poz. 1283) Informacja w sprawie ewidencjowania i wypożyczania Naszego elementarza oraz podręczników lub materiałów edukacyjnych do języka obcego i materiałów ćwiczeniowych zakupionych do klasy I ze środków dotacji celowej Szanowni Państwo Dyrektorzy szkół podstawowych, 29 sierpnia 2014 r. nawiązując do pytań w sprawie ewidencjowania i wypożyczania Naszego elementarza oraz podręczników lub materiałów edukacyjnych do języka obcego i materiałów ćwiczeniowych zakupionych do klasy I ze środków dotacji celowej, przekazujemy informacje, które mogą być dla Państwa pomocne. Art. 22aj ustawy o systemie oświaty, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty i niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 811) stanowi, że w bibliotece szkolnej są gromadzone podręczniki, materiały edukacyjne, materiały ćwiczeniowe i inne materiały biblioteczne, oraz że czynności związane z ich zakupem do biblioteki, a także czynności związane z gospodarowaniem tymi podręcznikami i materiałami wykonuje dyrektor szkoły. Art. 22ak ustawy nakłada na szkołę podstawową i gimnazjum obowiązki nieodpłatnego: 1) wypożyczania uczniom podręczników lub materiałów edukacyjnych, mających postać papierową, lub 2) zapewniania uczniom dostępu do podręczników lub materiałów edukacyjnych, mających postać elektroniczną, lub 3) przekazywania uczniom materiałów ćwiczeniowych bez obowiązku zwrotu lub ich udostępniania. 4 5 listopada 2014 roku

5 Stosownie do postanowień art. 22ad ust. 1 ustawy o systemie oświaty, wyposażenie szkół podstawowych w podręczniki do zajęć z zakresu edukacji polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej w klasach I III zapewnia Minister Edukacji Narodowej. Zadanie to Minister może wykonywać we współdziałaniu m.in. z wojewodami i kuratorami (art. 22c ust. 4 ustawy). Podręcznik Nasz elementarz, dostarczony do szkół przez Ministra Edukacji Narodowej we współdziałaniu z wojewodami i kuratorami oświaty zgodnie z art. 22ad ust. 1 ustawy o systemie oświaty staje się własnością organu prowadzącego szkołę podstawową z dniem jego przekazania do szkoły. Przejście własności Naszego elementarza wynika wprost z art. 22ad ust. 1, a odbiór podręczników potwierdza dyrektor szkoły w aplikacji internetowej przygotowanej do obsługi procesu dystrybucji oraz bezpośrednio u wykonawcy usługi w momencie odbioru przesyłki. Dyrektor szkoły powinien wprowadzić na stan biblioteki szkolnej dostarczone do szkoły egzemplarze Naszego elementarza zgodnie z liczbą przysłanych do szkoły egzemplarzy podręcznika. Ewidencji materiałów bibliotecznych, w tym ww. podręcznika, oraz podręczników i materiałów edukacyjnych zakupionych przez szkoły ze środków dotacji celowej należy dokonywać zgodnie z zasadami określonymi przez dyrektorów szkół w zasadach (polityce) rachunkowości oraz w sposób umożliwiający realizację obowiązku inwentaryzacji, wynikającego z art. 26 ustawy z dnia 29 stycznia 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2013 r. poz. 330). Dyrektor szkoły, na podstawie art. 22ak ust. 2 ustawy o systemie oświaty, jest obowiązany określić szczegółowe warunki wypożyczania podręczników oraz materiałów edukacyjnych, a także warunki przekazywania uczniom materiałów ćwiczeniowych z biblioteki szkolnej i poinformować o nich rodziców. Przepis art. 22ak ust. 3 cyt. ustawy umożliwia szkole żądanie od rodziców ucznia zwrotu kosztu podręcznika Nasz elementarz oraz zwrotu kosztu zakupu podręczników lub materiałów edukacyjnych sfinansowanych ze środków dotacji w przypadku uszkodzenia, zniszczenia lub niezwrócenia ich do biblioteki. Należy przy tym podkreślić, że w takich przypadkach nie jest możliwe żądanie zwrotu nowego egzemplarza podręcznika. Jednocześnie informujemy, że nie jest konieczne podpisywanie umów użyczenia podręczników z rodzicami ucznia. Z poważaniem Zespół ds. koordynowania działań związanych ze zleceniem opracowania i wydania podręcznika W listopadowym numerze Poradnika Oświatowego (11/2014) polecamy temat: Analiza nieprawidłowości w funkcjonowaniu oświaty na tle ustaleń organów kontrolnych, w którym omówiono m.in. nieprawidłowości z zakresu: stosowania przepisów ustawy o systemie oświaty w związku z przekazywaniem dotacji oświatowych, rachunkowości, sprawozdawczości oraz finansów publicznych, spraw pracowniczych i wynagrodzeń. Każda z opisanych nieprawidłowości wystąpiła w praktyce funkcjonowania jednostek oświatowych, ich wskazanie w Poradniku ma więc walor praktyczny i pozwoli uniknąć popełniania takich błędów w przyszłości. INFORMACJE I ZAMÓWIENIA: tel , RB nr 21/2014 5

6 PAWEŁ SKOCZANIK prawnik, konsultant podatkowy, pracownik kancelarii prawnej, wykładowca, autor wielu publikacji Poznaj, przetestuj, korzystaj Czy refundacja pracownikom poniesionych kosztów wypoczynku dzieci z ZFŚS podlega zwolnieniu podatkowemu dcd4ab2d-3fa c1cd Dzieci pracowników szkoły w wieku do 18 lat korzystają z wypoczynku sfinansowanego z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Wypoczynek organizuje szkoła. W jednostce od wielu lat procedura jest taka, że pracownicy najpierw samodzielnie opłacają koszt wypoczynku dzieci, a dopiero później otrzymują refundację z ZFŚS. Kontrola wskazała, że fakt, że koszt wypoczynku nie jest od razu finansowany bezpośrednio ze środków funduszu, wyklucza możliwość skorzystania przez pracowników ze zwolnienia z podatku dochodowego. Czy stanowisko to jest słuszne? Nie, refundacja ze środków ZFŚS wydatków na zorganizowany wypoczynek, poniesionych wcześniej przez rodziców młodzieży lub dzieci, nie wyklucza możliwości skorzystania ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof). Dopłaty do wypoczynku podlegają zwolnieniu, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki: wypoczynek jest zorganizowany organizatorem wypoczynku jest podmiot prowadzący działalność w tym zakresie wypoczynek mieści się w takich formach, jak: wczasy, kolonie, obozy lub zimowiska (może to być również wypoczynek połączony z nauką), pobyt na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych, leczniczo-opiekuńczych dopłata dotyczy dzieci i młodzieży uczestniczących w wypoczynku, które nie ukończyły 18 roku życia. Istotną przesłanką jest wymóg zorganizowania wypoczynku przez podmioty prowadzące działalność w tym obszarze aktywności. O prawie do zwolnienia decyduje formalno prawne umocowanie danego podmiotu do wykonywania czynności związanych z organizowaniem wypoczynku, określone w dokumentach stanowiących podstawę funkcjonowania danego podmiotu (wpis do rejestru, statut). Podmiot świadczący usługi wypoczynkowe może to czynić w zgodzie z przepisami dotyczącymi organizowania wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Przepis 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania, stanowi, że organizatorami wypoczynku mogą być szkoły i placówki, osoby prawne i fizyczne, a także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. W związku z tymi przepisami fiskus do podmiotów prowadzących działalność w zakresie wypoczynku zalicza zarówno te, które świadczą usługi wypoczynkowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (biura turystyczne, biura podróży), jak i te, które taką działalnością zajmują się statutowo, organizując wypoczynek zorganizowany (m.in. szkoły, stowarzyszenia, organizacje charytatywne, fundacje). Organy podatkowe, sprawdzając prawidłowość stosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 78 updof, podkreślają, że intencją ustawodawcy było wyłączenie z jego zakresu niezorganizowanych form wypoczynku, takich jak np. tzw. wczasy pod gruszą. Natomiast kwestia refundacji zazwyczaj nie jest podnoszona jako okoliczność istotna dla prawa do zwolnienia. 6 5 listopada 2014 roku

7 Przykład Przykładem korzystnego stanowiska jest interpretacja indywidualna z 3 czerwca 2014 r. dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (nr ITPB2/ /14/MN). Pismo to otrzymał zespół szkół, który na podstawie przepisów regulaminu ZFŚS mógł przyznawać, w zależności od sytuacji materialnej rodziny, uprawnionym do korzystania z funduszu dofinansowanie do wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18. Wypoczynek ten odbywał się w formie kolonii, obozów, wczasów. Organizatorem wypoczynku było biuro turystyczne lub inny podmiot uprawniony do prowadzenia działalności w tym zakresie. Przyznane kwoty dofinansowania były przekazywane na konto pracownika, któremu zostało przyznane dofinansowanie (jako refundacja/zwrot poniesionych wydatków) po przedłożeniu faktury lub zaświadczenia od organizatora wypoczynku. Szkoła uważała, że dofinansowanie pracowników ze środków ZFŚS, jako refundacja, będzie zwolnione od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 78 updof. Szkoła uważała, że jako płatnik nie będzie zobowiązana do obliczenia, poboru i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Wywodziła to z tego, że z przedłożonej faktury lub zaświadczenia od organizatora wypoczynku wynika: kto był organizatorem wypoczynku, kto korzystał z wypoczynku, w jakiej formie wypoczynek następował i w jakim okresie, wysokość należności za wypoczynek oraz kto ją poniósł. Mając te informacje, szkoła przyjmowała, że dofinansowanie wpłacone na konto bankowe pracownika jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Organ podatkowy potwierdził prawidłowość tego stanowiska. Pracownicy szkoły mogą korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 78 updof, pod warunkiem że z dokumentu przedłożonego przez uprawnionego do korzystania z dofinansowania z ZFŚS będzie wynikało, że wypoczynek był zorganizowany przez podmiot uprawniony do prowadzenia działalności w tym zakresie. PODSTAWY PRAWNE art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 915) 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz.U. Nr 12, poz. 67; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 218, poz. 1696) LESZEK JAWORSKI prawnik, specjalista ds. prawa pracy, doktorant na WPiA Uniwersytetu Warszawskiego Kiedy osobom na stanowiskach niepedagogicznych przysługuje odprawa z tytułu likwidacji jednostki oświatowej 50f21fa3-afe a015-a Mam pytanie dotyczące odpraw dla pracowników. Nasza jednostka (oświatowa) jest likwidowana etapami; likwidacja zakończy się we wrześniu 2015 r. Uchwała o likwidacji została powzięta w ubiegłym roku. We wrześniu były zatrudnione 22 osoby, a od października jest już 17 zatrudnionych. Czy osobom na stanowiskach niepedagogicznych będą przysługiwały odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy? Tak, pracownikom niepedagogicznym przysługuje z tego tytułu odprawa, o której mowa w ustawie z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących RB nr 21/2014 7

8 Poznaj, przetestuj, korzystaj pracowników (dalej: ustawa o zwolnieniach grupowych). Przepisy tej ustawy stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, przy czym istotna jest liczba pracowników w momencie powiadomienia związków zawodowych o likwidacji.! Odprawę należy wypłacić w dniu ustania stosunku pracy. Jeżeli pracodawca opóźni się z wypłaceniem odprawy, pracownikowi należą się z tego tytułu odsetki. Przy ustalaniu wysokości odprawy podstawowe znaczenie ma zakładowy staż pracy, czyli okres przepracowany w danej placówce oświatowej, która rozwiązuje stosunek pracy, bez względu na przerwy w zatrudnieniu. Dodatkowo, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o zwolnieniach grupowych, przy ustalaniu okresu zatrudnienia ma zastosowanie art ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, zgodnie z którym do okresu zatrudnienia wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika. Wysokość odprawy jest uwarunkowana okresem zatrudnienia w danej szkole i wynosi: jednomiesięczne wynagrodzenie jeśli pracownik był zatrudniony w placówce krócej niż 2 lata, dwumiesięczne wynagrodzenie jeśli pracownik był zatrudniony w placówce minimum 2 lata, ale krócej niż 8 lat, trzymiesięczne wynagrodzenie jeśli pracownik był zatrudniony w placówce ponad 8 lat art. 8 ust. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych. Maksymalna wysokość odprawy nie może przekraczać 15 krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli w 2014 r. nie może być wyższa niż zł ( zł). Wysokość odprawy pieniężnej ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Przy ustalaniu wysokości odprawy uwzględnia się wszystkie składniki wynagrodzenia, a więc nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale także dodatki. Do podstawy odprawy nie wlicza się jednak następujących świadczeń: jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie, wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju, gratyfikacji (nagród) jubileuszowych, wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, nagród z zakładowego funduszu nagród oraz dodatkowego wynagrodzenia rocznego, odpraw emerytalnej lub rentowej albo innych odpraw pieniężnych, wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy, kwot wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. PODSTAWY PRAWNE art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. Nr 90, poz. 844; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1654) rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353) W następnym dodatku Rachunkowość w oświacie odpowiemy m.in. na pytanie: Czy szkoła powinna zapłacić podatek od nagrody uzyskanej w konkursie? Wszystkie odpowiedzi na pytania opublikowane w dodatku znaleźć można na Platformie Rachunkowości Budżetowej i Prawa Pracy w zakładce BAZA PORAD. 8 5 listopada 2014 roku