Informacje podstawowe o Doktorantce: Pani mgr Katarzyna Jagiełło, urodzona w 1985 roku we Wrocławiu, jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych im.

Transkrypt

1 Prof. Krzysztof Wołowski, prof. zw. ASP Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu Plac Polski 3/4, Wrocław, Wydział Architektury Wnętrz i Wzornictwa RECENZJA rozprawy doktorskiej, dorobku twórczości artystycznej - projektowej, działalności naukowej i organizacyjnej mgr Katarzyny Anny Jagiełło z Wydziału Architektury Wnętrz i Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu sporządzona w związku z przewodem doktorskim w dziedzinie: sztuki plastyczne, w dyscyplinie artystycznej: sztuki projektowe, wszczętym przez Radę Wydziału Architektury Wnętrz i Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu Podstawę sporządzenia niniejszej recenzji stanowią następujące materiały dostarczone w dokumentacji przewodowej: tom pracy doktorskiej, zatytułowany: Przestrzenie empatii nowe idee rozwiązań wystawienniczo - edukacyjnych dla Muzeum Gross Rosen w Rogoźnicy album autorskich osiągnięć wystawienniczych, zatytułowany: PORTFOLIO projekty wystaw album autorskich osiągnięć wystawienniczych, zatytułowany: PORTFOLIO projekty wystaw teczka dokumentów formalnych przewodu doktorskiego zawierająca w załączeniu szczegółowy wykaz całokształtu osiągnięć i obszarów działalności mgr Katarzyny Jagiełło, jak: twórczość artystyczna projektowa, praca naukowo badawcza i organizacyjna, udział w wystawach, wystąpienia, konkursy, stypendia, nagrody i wyróżnienia. 1

2 Informacje podstawowe o Doktorantce: Pani mgr Katarzyna Jagiełło, urodzona w 1985 roku we Wrocławiu, jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Studia ukończyła na Wydziale Architektury Wnętrz i Wzornictwa, w 2010 roku, a projekt dyplomowy pt. Adaptacja zespołu pałacowo parkowego w Rusinowie na obiekt hotelarsko jeździecki, uzyskał Wyróżnienie Rektora prof. Jacka Szewczyka, w kategorii dyplomów na kierunkach projektowych. Bezpośrednio po ukończeniu studiów, Katarzyna Jagiełło została zatrudniona na stanowisku asystenta w macierzystej Pracowni Projektowania Architektury Wnętrz, którą prowadzę. Kilka lat Jej niezwykle efektywnej obecności w przestrzeni życia akademickiego, jak również poziom aktywności zawodowej i osiągnięć w twórczej działalności artysty projektanta, uzasadniają wyróżniającą ocenę posiadanych kompetencji i prezentowanej postawy pracownika naukowo dydaktycznego wyższej uczelni artystycznej. Zauważam i podkreślam Jej wzorową postawę etyczną, obowiązkowość i odpowiedzialność, ale przede wszystkim ogromną aktywność w działalności artystycznej, pracowitość wspartą talentem. Katarzyna Jagiełło wykazuje również zaawansowane preferencje pedagogiczne. Ma znakomity kontakt ze studentami, konsekwentnie buduje swój autorytet wzorowo pełniąc obowiązki asystenta, zarówno przy realizacji dydaktyki, jak i wielu innych zadań w pracowni. Na przestrzeni kilku ostatnich lat Katarzyna Jagiełło wielokrotnie brała czynny udział w ważnych pracach organizacyjnych na rzecz Uczelni, Wydziału i Katedry. W tej kategorii osiągnięć, na szczególne wyróżnienie zasługuje Jej zaangażowanie w przygotowaniu priorytetowych, obszernych dokumentacji formalnych w Katedrze i na Wydziale, prac realizowanych w zespole Dziekana Wydziału, dr hab. Urszuli Smazy Gralak. Przykładami mogą być prace związane z przygotowaniem raportu samooceny kierunku architektura wnętrz, dla Polskiej Komisji Akredytacyjnej, jak również przy opracowaniu wniosku o uzyskanie uprawnień Wydziału do prowadzania postępowań habilitacyjnych i profesorskich. Konkursy, nagrody, konferencje, wystawy, stypendia: I miejsce w ogólnoeuropejskim konkursie na plakat "l'europe s'affiche", Conseil General de la Vienne, Francja III nagroda w XI Ogólnopolskim Plenerze Malarskim - Jeżów 2004, Ministerstwo Kultury i Sztuki - Centrum Edukacji Artystycznej, Tarnowskie Centrum Kultury; Wyróżnienie II stopnia w międzynarodowym konkursie na opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej aranżacji wystawy stałej Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku (współautor: Aleksandra Gajzler) I miejsce w konkursie na Projekt instalacji przestrzennej na rondzie skrzyżowania ulic Słonimskiego z Rychtalską we Wrocławiu". Organizator: Vantage Development r. -Stypendium za wybitne osiągnięcia w różnych strefach działalności edukacyjnej dla szczególnie uzdolnionych uczniów szkół średnich, Rada Powiatu Wrocławskiego. 2

3 r. - Uczestnik programu stypendialnego za osiągnięcia artystyczno -naukowe, Education Programs, Scholarship America, USA; 2014r. - Laureat konkursu na stypendium dla młodych wybitnych naukowców przyznanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznano środki finansowe jednostce naukowej: Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu na finansowanie w latach stypendium naukowego dla wybitnego młodego naukowca; 2015r. - Laureat XII edycji programu stypendialnego "Młoda Polska" dla młodych artystów wykazujących się wybitnymi osiągnięciami przyznanym przez Narodowe Centrum Kultury Konkurs Dyplomy Wyróżnienie Rektora Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, za projekt dyplomowy: Adaptacja Zespołu pałacowo-parkowego w Rusinowie na obiekt hotelarsko-jeździecki ; Nagroda Rektora Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu,, indywidualna II stopnia za osiągnięcia organizacyjne, artystyczne i dydaktyczne w roku akademickim 2012/2013, Udział w Międzynarodowej konferencji "Wbrew konwencjom" organizowanej przez Wydział Architektury Wnętrz i Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych. Wykład pt."zastosowanie interaktywnych obiektów multimedialnych we współczesnych przestrzeniach wystawienniczych". Katarzyna Jagiełło, Aleksandra Gajzler Wystawa "TransDesign" - Udział w zbiorowej wystawie prac pedagogów i studentów kierunków projektowych Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta w Galerii Regionalna, Liberec. Czechy Działalność artystyczna Wszechstronna, twórcza kreatywność Katarzyny Jagiełło jest godna szczególnego wyróżnienia. Czas, który minął od zakończenia studiów i nowe doświadczenia, wyraźnie określiły Jej profil artystyczny i obszar zawodowych zainteresowań. Jestem przekonany, że jest to postawa w pełni dojrzałej, twórczej osobowości, doświadczonej, utalentowanej projektantki, artystki świadomej swojej roli w otaczającej rzeczywistości, w przestrzeni sztuki. Obok zaangażowania w dydaktykę, pracę naukowo - badawczą, widoczna jest właśnie Jej wyjątkowa aktywność na polu własnej działalności artystyczno- projektowej. Na pierwszy plan wysuwają się ambitne projekty i realizacje dużych przestrzeni wystawienniczych, przede wszystkim wnętrz ekspozycyjno - edukacyjnych w obiektach instytucji muzealnych oraz wystawy interaktywne i multimedialne. Ten znaczący dorobek wyróżnia się rangą dokonań i wyjątkowymi wartościami autorskich koncepcji, które tworzą niepowtarzalne, nasycone emocjami przeżyć, rozwiązania plastyczno merytorycznych narracji, w organizowanych sceneriach przestrzeni wystawienniczych. Przestrzeni oferujących odbiorcy nie tylko merytoryczną tkankę przekazu, udokumentowany zapis zdarzeń i funkcjonalny dostęp do zbiorów lecz również wprowadzających w niezwykłe emocje przeżyć, odczuwanie podniosłej atmosfery, powagi, podsycanej empatii, czy też w świat zgoła innych wrażeń, nastroju pogody, zabawy. 3

4 W przedstawionych do oceny dwóch autorskich katalogach prezentacji dokonań: Portfolio. Projekty wystaw i Portfolio. Projekty wystaw , znajduję bardzo starannie przygotowaną dokumentację wybranych opracowań projektowych i przykładów realizacji przestrzeni wystawienniczych. Katarzyna Jagiełło mając równie imponujący dorobek artystyczny w innych kategoriach, czy obszarach problemowych architektury wnętrz, stawia wyraźnie na sztukę projektowania przestrzeni wystawienniczych. Myślę, że na tym etapie rozwoju Jej niezwykłej osobowości, tak konsekwentna i świadoma decyzja jest cennym atutem, cechą charakteru wyraźnie wyznaczającą szlak Jej artystycznej podróży, nieustającej pogoni za nowymi doświadczeniami, doskonaleniem warsztatu i pogłębianiem wiedzy zawodowej. W tej perspektywie dostrzegam Jej profesjonalizm, ogromną pasję i twórczą inwencję w całym spektrum podejmowanej problematyki, a szczególnie w osiągnięciach, które celowo na okoliczność doktoratu, przedstawia w dwóch albumach portfolio. Album Portfolio. Projekty wystaw jest podzielony na dwa rozdziały i prezentuje wybrane osiągnięcia wystawiennicze, które powstały jeszcze przed wszczęciem doktoratu. W Rozdziale I albumu znajdujemy dokumentację projektową i realizacyjną przestrzeni wystawienniczych w następujących obiektach: Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, wystawa 20 bloków problemowych z częścią reprezentacyjną (2400 m2); Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku, wystawa interaktywna dla dzieci: Ludzie Statki - Porty (400 m2); Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy w Toruniu, przestrzeń ekspozycyjna: Wahadło Faucaut ; Muzeum Okręgowe w Tarnowie, wystawa historii miasta; Wrocławskie Centrum Badań EIT+, projekt wystawy Humanitarium - Ogrody Doświadczeń ; Muzeum Miasta Łodzi w Pałacu Poznańskich, projekt wystawy Ziemia Obiecana wczoraj i dziś. W Rozdziale II albumu znajdujemy dokumentację projektową i realizacyjną przestrzeni wystawienniczych poświęcone tematyce II Wojny Światowej i Martyrologii: Muzeum Gross Rosen w Rogoźnicy, wystawa: Narody Europy i Azji w KL Gross Rosen ; Muzeum Gross Rosen w Rogoźnicy, wystawa: Przywrócić pamięć materialne znaki historii ; Muzeum Gross Rosen w Rogoźnicy, wystawa: Zostały rzeczy, pamięć, żal ; Przedsiębiorstwo Zamek Książ w Wałbrzychu, wystawa: Europa Hitlera ; 4

5 Przedsiębiorstwo Zamek Książ w Wałbrzychu, wystawa: Militaria II Wojny Światowej ; Przedsiębiorstwo Zamek Książ w Wałbrzychu, wystawa: Filie KL Gross Rosen Album Portfolio. Projekty wystaw również został podzielony na dwa rozdziały i prezentuje wybrane osiągnięcia wystawiennicze, które powstały po wszczęciu doktoratu. W Rozdziale I albumu znajdujemy dokumentację projektową i realizacyjną przestrzeni wystawienniczych w następujących obiektach: Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Rudzie Sułowskiej, wystawa: Naturum ; Pawilon Centrum Stworzone dla Zdrowia, projekt stanowiska multimedialnego Lornetka ; Muzeum Narodowe w Gdańsku Odział Zielona Brama, wystawa: Kolekcja tkanin średniowiecznych ; Muzeum Polskiej Wódki w Warszawie, konkurs architektoniczny na opracowanie koncepcji wnętrz i ekspozycji muzealnej; W Rozdziale II albumu znajdujemy dokumentację projektową i realizacyjną przestrzeni wystawienniczych poświęconych tematyce II Wojny Światowej i Martyrologii: Muzeum Wojska w Białymstoku opracowanie koncepcji programowo przestrzennej aranżacji wystawy stałej Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku konkurs międzynarodowy - projekt nagrodzony wyróżnieniem II st.; Muzeum Wojska w Białymstoku, Katyń Przestrzeń Pamięci projekt przestrzeni - symbolu w Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku aneks do konkursu międzynarodowego; Przedstawione w obu albumach osiągnięcia zostały szczegółowo opisane ze wskazaniem w niektórych przykładach uczestnictwa współautorów, a prezentowana powyżej, łączna lista dokonań, wybranych przez Autorkę opracowań projektowych i realizacji wystawienniczych, jest imponująca. Moim zdaniem, zdecydowanej większości prezentowanych przykładów można przyznać najwyższe oceny za oryginalność i wysokie walory formalno merytoryczne koncepcji, spójność wartości programowo przestrzennych i profesjonalny przekaz projektowy, ale szczególnie ważna jest w tych opracowaniach perfekcja rozwiązań decydujących o efekcie końcowym, gdzie energia kreatywnego działania łączy się z racjonalną konsekwencją poszukiwania nowych idei przenikania się i zespolenia formy i funkcji, a w takich działaniach Katarzyna Jagiełło jest mistrzem. Doktorantka wykazuje również wyjątkowe zaangażowanie, kreatywność i szczególne predyspozycje merytoryczne w działalności badawczo - rozwojowej. W tym zakresie, dokonania mgr Katarzyny Jagiełło znajdują się na liście najważniejszych osiągnięć pracowników naukowo dydaktycznych Katedry Architektury Wnętrz. 5

6 Rozprawa doktorska: Przestrzenie empatii nowe idee rozwiązań wystawienniczo edukacyjnych dla Muzeum Gross Rosen w Rogoźnicy Na wstępie, odnosząc się do dostarczonego egzemplarza pracy, czuję się w obowiązku wyrazić szczególne uznanie za wyjątkową jakość przygotowania edytorskiego merytorycznej i graficznej strony opracowania oraz estetykę oprawy całego kompletu materiałów pracy doktorskiej. Uważam, że takie podejście, taka prezentacja efektu kilkuletniej pracy, może być wzorem dla przyszłych doktorantów. Jest, w mojej ocenie, dopełnieniem wysokiej wartości unikalnego dzieła, naukowego ujęcia szczególnie trudnej, kontrowersyjnej, wymagającej pogłębionych studiów problematyki, prowadzonej do autorskiego, dojrzałego dyskursu. Przedstawiona rozprawa doktorska liczy 218 stron z licznymi, dobrze dobranymi, ilustracjami, jakie stanowią fotografie, rysunki, ryciny, wizualizacje części badawczej i projektowej, praktycznej. Rozprawę otwiera obraz struktury merytoryczno formalnej, jaki stanowi spis dziewięciu rozdziałów treści zasadniczej, gdzie przedstawiony został wyczerpujący problemowo, spójny i logiczny zakres wywodu oraz rozwinięcie i zakres części badawczej z efektem projektowym, praktycznym. Zamknięcie rozprawy stanowi wyczerpujące Podsumowanie, a w zakończeniu zamieszczone zostały Przypisy (31 pozycji) oraz Bibliografia (27 pozycji), w której znajdujemy bardzo starannie wyselekcjonowaną literaturę problemową i opracowania naukowe. Całość opracowania, niezależnie od podziału na rozdziały jest złożona z dwóch części tworzących przemyślany, konsekwentnie zbudowany układ wzajemnych relacji. Część otwierająca rozprawę ujawnia motywację, omawia szereg najważniejszych wątków problemowych, naświetla istotne fakty historyczne i uwarunkowania współczesne. Ten obszar rozprawy, pięć pierwszych rozdziałów Autorka poświęciła teoretycznym fundamentom obszaru części drugiej, przedstawiającej efekt praktyczny dzieło projektowe. Dalsza część rozprawy, kolejne trzy rozbudowane rozdziały poświęcone zostały złożonemu procesowi autorskiej metodzie badawczej opartej na materiałach i przemyśleniach z części pierwszej. Powstało szczegółowe opracowanie wirtualnej rekonstrukcji przestrzeni obozowej. Wykonane zostały sekwencje kadrów utworzonych parami w zapisie cyfrowym widoków obozu, w czarno białym dokumencie, obrazów stanu istniejącego obecnie i zrekonstruowanych sytuacji z okresu funkcjonowania obozu w czasie II Wojny. Przygotowana celowo dokumentacja badawcza została przez Autorkę konsekwentnie wykorzystana w projekcie niezwykle interesującej idei zapisu pamięci zdarzeń, interaktywnej przestrzeni czasu, realizującej rodzaj idei słynnego Wehikułu Czasu z powieści fantastycznej autorstwa Herberta George,a Wellesa. Przedstawiony projekt interaktywnej, multimedialnej struktury stanowisk edukacyjnych tworzy nową wartość, nowe, niezwykłe możliwości poznawania historii tego miejsca, otwierając okna czasu minionego, przywołuje grozę tamtych zdarzeń. Dopełnieniem i rozwinięciem części praktycznej projektowej jest studyjna koncepcja architektoniczno wnętrzarska nowego obiektu dla Muzeum Gross Rosen w Rogoźnicy. Motywację opracowania projektu Autorka przedstawiła i uzasadniła w tekście opisowym 6

7 zatytułowanym: Nowe założenia programowo przestrzenne Muzeum Gross Rosen. Surowa, monumentalna bryła Multimedialnego Centrum Edukacyjnego ze swoją znakomicie rozwiązaną funkcją zlokalizowana została w bezpośrednim sąsiedztwie historycznej strefy obozu koncentracyjnego. Przedstawiona w pracy doktorskiej studyjna koncepcja Centrum spełnia w profesjonalnej formule założeń dla obiektów muzealnych XXI wieku, wszelkie oczekiwania współczesnego odbiorcy, a szczególną uwagę zwracają rozwiązania przestrzeni edukacyjno wystawienniczych obiektu, wspomagane przez niezwykle sugestywną plastykę wizualnej prezentacji wnętrz. To kolejna znakomita idea wchodząca w zakres opracowań praktycznych tworzących dzieło projektowe rozprawy. W zamknięciu rozprawy Autorka umieściła Podsumowanie. Kolejny raz odkrywam, jak świadomy i jednocześnie emocjonalny jest Jej stosunek do niezwykle złożonego obszaru poruszanej problematyki, co odczytuję w kończących rozprawę słowach: Widoczny koniunkturalizm polityczny odciska się na edukacji. Fałszowanie, pomijanie wydarzeń dziejowych w pełnym kontekście historycznym skutkuje wypaczeniem istoty zdarzenia oraz relatywizacją. Manipulacje faktami historycznymi doprowadzają do bezprawnych działań powodujących destabilizację struktur i rozpad wartości społecznych oraz utratę tożsamości narodowej. Dlatego ważne jest odkrywanie i propagowanie historii, bez względu na sytuację polityczną, czy interes poszczególnych grup społecznych, ponieważ: Jedynie prawda jest ciekawa Józef Mackiewicz Konkluzja recenzji Przedstawiona do oceny rozprawa doktorska, jak i materiały dokumentacji przewodowej potwierdzają wyjątkowo wysoki poziom twórczych dokonań Katarzyny Jagiełło. To dojrzała, w pełni świadoma osobowość, a Jej artystyczna podróż biegnie racjonalnym, konsekwentnie wytyczonym szlakiem zainteresowań. Na tej drodze znajdujemy ambitne opracowania przestrzeni wystawienniczych, muzealnych, czy edukacyjnych. Poszukiwanie właściwej formy oryginalnych, nowatorskich koncepcji rozwiązań, zawsze prowadzone jest przy profesjonalnych studiach warstwy merytorycznej i w znakomitej, autorskiej narracji plastycznej. Praca doktorska Katarzyny Jagiełło stanowiąc oryginalne rozwiązanie problemu projektowo - artystycznego, posiada rzetelną podbudowę w źródłach historycznych, wybranych dokumentach i materiałach ilustracyjnych, jak i opracowaniach naukowych wykazanych w bibliografii. Autorka odnosi się do podjętej problematyki w niezwykle emocjonalnej, sugestywnej formie artystycznej wypowiedzi, przedstawiając i komentując w osobistej refleksji jedno z najtragiczniejszych wydarzeń okresu II Wojny Światowej. Powstało opracowanie wyjątkowej wartości, unikalne w swej formie edytorskiej, które przywołując historię powstania i funkcjonowania na Dolnym Śląsku hitlerowskiej strefy ludobójstwa, masowej eksterminacji uwięzionych w obozach koncentracyjnych kompleksów Gross Rosen i AL Riese więźniów wielu narodowości, przedstawia autorską ideę rozwiązań prowadzących do szczególnej eksploracji mentalnej, do 7

8 odczuwania tragicznego czasu, empatii w emocjonalnym przesłaniu rozwiązań przestrzeni wystawienniczych. Uważam, że podjęcie w pracy doktorskiej tej problematyki i w efekcie niezwykle wysoki poziom tego opracowania, świadczy nie tylko o dojrzałym profesjonalizmie Autorki, pełnej świadomości prowadzonych działań i pogłębionej wiedzy, ale również o ogromnej, twórczej pasji, wspartej talentem. W mojej ocenie mgr Katarzyna Jagiełło całkowicie spełnia wymogi ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, co podkreślam z pełnym przekonaniem. Biorąc pod uwagę bardzo wysoki poziom przedstawionej rozprawy doktorskiej, wartość naukową tego opracowania, a także całokształt działalności artystycznej oraz profesjonalizm zawodowy i prezentowaną postawę etyczną, uznaję i potwierdzam wysoką rangę przedstawionych osiągnięć. Czyniąc zadość wymaganiom procedury, z pełnym przekonaniem popieram starania Kandydatki i składam wniosek do Wysokiej Rady Wydziału Architektury Wnętrz i Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, o przyznanie Pani mgr Katarzynie Jagiełło stopnia naukowego doktora w dziedzinie: sztuki plastyczne, w dyscyplinie: sztuki projektowe. Wrocław, marzec 2016 r. prof. Krzysztof Wołowski 8