ŚWIAT FIZYKI PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA KLASA 2 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI I BIOLOGII

Transkrypt

1 ŚWIAT FIZYKI PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA KLASA 2 SPOSOBY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIÓW: W ciągu półrocza uczeń może uzyskać oceny za: 1. sprawdzian wiadomości i umiejętności 2. pisemny sprawdzian diagnozujący wiedzę 3. odpowiedź ustną 4. kartkówkę 5. pracę domową pisemną 6. aktywność na lekcji 7. realizację zadania metodą projektu 8. prezentację multimedialną 9. przygotowanie pomocy naukowej np. planszy, modelu 10. udział w konkursie o charakterze przyrodniczym 11. prowadzenie badań, doświadczeń i obserwacji WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI I BIOLOGII Ad. 1. Sprawdzian piszą uczniowie po zakończeniu działu. Jest on zawsze zapowiedziany co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. Obejmuje różnorodne typy zadań. Ocena jest zależna od ilości uzyskanych punktów. 100% + zadanie dodatkowe - celujący % - bardzo dobry 75-89% - dobry 55-74% - dostateczny

2 35-54% - dopuszczający poniżej 34% niedostateczny Uczeń, który uzyskał dolną granicę punktów, otrzymuje ocenę z minusem, a górną z plusem. Uczniowie, którzy mają zalecenie dostosowania wymagań mogą otrzymać ocenę dopuszczającą za 20% punktów. Uczeń ma prawo poprawić sprawdzian, w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Ocena z tego sprawdzianu zostaje wpisana w dzienniku obok pierwszej oceny. W tym samym terminie piszą również sprawdzian uczniowie, którzy byli nieobecni. Oceny ze sprawdzianu wpisuje się czerwonym kolorem. Nauczyciel może odmówić uczniowi prawa do poprawy sprawdzianu, jeśli uczeń nagannie zachowuje się na zajęciach lub w lekceważący sposób traktuje swoje obowiązki. Ad.2. Pisemny sprawdzian diagnozujący wiedzę może być przeprowadzony: - na początku danego roku szkolnego, - po jego I półroczu lub - na jego zakończenie, czyli obejmujący treści zaplanowane na dany rok nauki. Oceny ze sprawdzianu są wpisywane kolorem czerwonym do dziennika lekcyjnego. Tego sprawdzianu uczniowie nie mogą poprawić. Ad.3. Uczeń ma obowiązek być przygotowanym do odpowiedzi z trzech ostatnich lekcji. Aby uzyskać ocenę celującą lub bardzo dobrą, uczeń powinien samodzielnie i wyczerpująco omówić zagadnienia, bez dodatkowych pytań ze strony nauczyciela. Jeżeli uczeń nie umie omówić żadnego zagadnienia otrzymuje ocenę niedostateczną. Oceny z odpowiedzi nie można poprawić. Uczeń może zgłosić nieprzygotowanie do lekcji: 2 razy w jednym półroczu. Nieprzygotowanie należy zgłosić tuż po wejściu do klasy, nauczyciel odnotowuje je w swojej dokumentacji. Ad.4. Kartkówka to pisemna odpowiedź z dwóch lub trzech ostatnich lekcji. Nie jest zapowiedziana wcześniej, nie może być poprawiana. Punktacja, jak za sprawdzian, ale nie można uzyskać oceny celującej, chyba że odpowiedzi ucznia zawierają materiał dodatkowy, wykraczający poza materiał omawiany na lekcji. Oceny wpisuje się do dziennika czarnym kolorem. Ad.5. Praca domowa pisemna może być różnego rodzaju: opracowanie zagadnień problemowych, wykonanie ćwiczeń, przygotowanie plakatów, rysunków, modeli itp. Jeżeli uczeń nie wykona pracy domowej, może zgłosić nieprzygotowanie przed lekcją (jeśli go jeszcze nie wykorzystał); uczeń ma obowiązek wykonać to zadanie na następną lekcję. Jeśli nie wykona zadania, otrzymuje ocenę niedostateczną. Jeżeli uczeń jest nieobecny oddaje pracę na najbliższej lekcji [jako pierwszy termin]. Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną za brak pracy, może ją wykonać w ciągu 2 tygodni i otrzymać za nią odrębną ocenę. Ad.6. Uczeń może otrzymać ocenę celującą lub bardzo dobrą za aktywność na lekcji powtórzeniowej. Oceny takie otrzymuje gdy udzieli poprawnej odpowiedzi co najmniej 5 razy w ciągu lekcji. Jeżeli odpowie 3 lub 4 razy otrzymuje + wpisany do notatnika nauczyciela i uwzględniany na innych zajęciach. Uczeń może uzyskać ocenę również z zajęć realizujących nowy materiał np. za pracę w grupie, samodzielną pracę z tekstem itp. przewidziana jest tu skala od niedostatecznej do celującej. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń wówczas gdy nie pracuje, przeszkadza innym, lekceważy obowiązki i nawet w minimalnym stopniu nie zrealizował zadania.

3 Ad.7. Uczeń może otrzymać ocenę celującą lub bardzo dobrą za wykonanie zadania metodą projektu. Jest to praca, na realizację którą uczeń ma minimum cztery tygodnie. Nauczyciel omawia metodę projektu, następnie proponuje temat. Sposób wykonania to propozycja ucznia, ale musi ona być omówiona z nauczycielem. Ad. 8. Uczeń może przygotować na zajęcia prezentację multimedialną, po wcześniejszym uzgodnieniu tematu i zakresu materiału z nauczycielem. Jeśli treść będzie bardzo dobra i przedstawiona z pamięci, otrzymuje ocenę celującą. Prezentacja przeczytana oceniana jest w skali od oceny dopuszczającej do bardzo dobrej. Ad.9. Uczeń może otrzymać ocenę celującą lub bardzo dobrą za starannie wykonane pomoce naukowe. Jeśli praca jest niestaranna nie otrzymuje oceny. Ad.10. Jeśli uczeń solidnie przygotowuje się do konkursu, przyswaja zadany materiał, otrzymuje za udział ocenę celującą. Jeśli zgłosi się do konkursu ale nie pracuje solidnie, nie otrzymuje oceny. Ad.11. Uczeń może otrzymać ocenę bardzo dobrą lub celującą za prowadzenie doświadczeń lub obserwacji. Jeśli praca jest trudna i wykonana solidnie - otrzymuje ocenę celującą. Jeśli jest wykonana niesumiennie, nie otrzymuje oceny. Ponadto uczeń w ciągu jednego półrocza może nie przynieść na lekcję podręcznika, zeszytu przedmiotowego czy kart pracy. Jest to możliwe: - 5 razy, w przypadku gdy lekcje z danego przedmiotu odbywają się dwa razy w tygodniu, - 3 razy, przypadku gdy lekcja z danego przedmiotu odbywa się raz w tygodniu. Po przekroczeniu limitu uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną wpisaną do dziennika lekcyjnego. Oceny cząstkowe uzyskane w półroczu służą do wystawienia oceny śródrocznej i rocznej. Oceny uzyskane przez uczniów mają różną wagę: a) oceny za sprawdziany, testy diagnozujące, konkursy, trudne doświadczenia i obserwacje, aktywność na lekcjach powtórzeniowych, mają wagę 3 i wpisywane są do dziennika czerwonym kolorem, b) oceny za odpowiedzi ustne, kartkówki, trudniejsze prace domowe, proste eksperymenty, pracę metoda projektu, aktywność na bieżących lekcjach mają wagę 2 i wpisywane są kolorem czarnym lub niebieskim, c) oceny za łatwą pracę domową, plakaty, pracę w grupach, mają wagę 1 i wpisywane są zielonym kolorem. Ocena końcowa jest średnią ważoną uzyskanych ocen cząstkowych, stopień wystawia się zgodnie z regułami matematycznymi. Ocena śródroczna jest oceną pośrednią, dostarczającą informacji uczniowi i jego rodzicom o postępach w nauce. Ocena roczna uwzględnia cały rok pracy i oceny uzyskane zarówno w pierwszym jak i drugim półroczu. Jej wystawienie jest poprzedzone wpisaniem do dziennika lekcyjnego i dzienniczka ucznia oceny proponowanej.

4 OCENY ŚRÓDROCZNE I ROCZNE: Ocena celująca Uczeń uzyskał ze sprawdzianów oceny bardzo dobre i celujące, ponadto brał udział w konkursie i dobrze się do niego przygotował lub samodzielnie prowadził obserwacje albo doświadczenie przyrodnicze, ewentualnie opracował i wykonał pomoc dydaktyczną. Z odpowiedzi i prac domowych otrzymał oceny co najmniej bardzo dobre ( dopuszczalna jedna dobra). Jest systematyczny w nauce i aktywny na zajęciach. Uzyskał średnią ważoną minimum 5,50. Ocena bardzo dobra Uczeń uzyskał ze sprawdzianów oceny bardzo dobre i dobre, również z odpowiedzi i prac domowych uzyskał ponad połowę ocen bardzo dobrych i najwyżej jedną ocenę dostateczną. Jest systematyczny w nauce. Uzyskał średnią ważoną minimum 4,50. Ocena dobra Uczeń uzyskał ze sprawdzianów oceny dobre, dostateczne i bardzo dobre. Z odpowiedzi i prac pozostałych uzyskał oceny powyżej dopuszczającej w tym dostatecznych nie więcej niż połowę. Niewielkie uchybienia w systematyczności lub staranności. Uzyskał średnią ważoną minimum 3,50. Ocena dostateczna Uczeń uzyskał ze sprawdzianów nie więcej niż połowę ocen dopuszczających, a pozostałe dostateczne lub dobre. Z odpowiedzi i pozostałych prac oceny dostateczne i dobre, ocen dopuszczających poniżej połowy. Wykazuje poprawny stosunek do nauki. Uzyskał średnią ważoną minimum 2,50. Ocena dopuszczająca Uczeń uzyskał za większość sprawdzianów oceny dopuszczające i nie więcej połowę ocen niedostatecznych. Z odpowiedzi i pozostałych prac uzyskał ponad połowę ocen pozytywnych. Uzyskał średnią ważoną minimum 1,50. Ocena niedostateczna Uczeń uzyskał ponad połowę ocen niedostatecznych ze sprawdzianów, kartkówek, odpowiedzi, prac domowych i innych zadań. Nie poprawia tych ocen, lekceważąco odnosi się do swoich obowiązków związanych z przedmiotem.

5 WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA ROCZNEJ OCENY KLASYFIKACYJNEJ: Warunki i tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej określone zostały w paragrafie 60 Statutu Gimnazjum im. Jana Pawła II. Jego treść jest następująca: Jeżeli uczeń nie zgadza się z przewidywaną oceną może zgłosić nauczycielowi zastrzeżenia w ciągu trzech dni. Nauczyciel może umożliwić uczniowi podwyższenie przewidywanej oceny z zachowaniem zasad zawartych w przedmiotowym systemie oceniania. Uczeń może ubiegać się o podwyższenie przewidywanej oceny tylko o jeden stopień i tylko w przypadku gdy co najmniej połowa uzyskanych przez niego ocen cząstkowych jest równa ocenie, o którą się ubiega, lub od niej wyższa. W tym celu nauczyciel uzgadnia z uczniem: zakres materiału konieczny do uzupełnienia, termin (nie później niż 7 dni przed posiedzeniem Rady) i sposób sprawdzenia opanowania materiału, możliwość wykonania dodatkowych zadań lub uzupełnienia zaległych prac. W wyznaczonym terminie, nauczyciel sprawdza czy uzgodnione warunki zostały spełnione. Spełnienie warunków powoduje podwyższenie oceny, w przeciwnym wypadku ocena pozostaje niezmieniona - Statut Szkoły do wglądu na stronie w bibliotece szkolnej (w godzinach pracy), w sekretariacie ( ). OGÓLNE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI I BIOLOGII: Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, - potrafi korzystać z różnych źródeł informacji nie tylko tych wskazanych przez nauczyciela, - potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych), - proponuje rozwiązania nietypowe, - umie formułować problemy i dokonywać analizy syntezy nowych zjawisk, - potrafi precyzyjnie rozumować posługujące się wieloma elementami wiedzy, nie tylko z zakresu biologii i fizyki, - potrafi udowodnić swoje zdanie, używając odpowiedniej argumentacji, będącej skutkiem zdobytej samodzielnie wiedzy, - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach lub wymagających wiedzy wykraczającej poza zagadnienia poruszane na lekcjach, szczebla wyższego niż szkolny, - jest autorem pracy związanej z biologią i fizyką o dużych wartościach poznawczych i dydaktycznych. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności przewidziane programem, - potrafi stosować zdobytą wiedzę do rozwiązania problemów i zadań w nowych sytuacjach, - wskazuje dużą samodzielność i potrafi bez nauczyciela korzystać z różnych źródeł wiedzy, np. wykresów, tablic, zestawień, - sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych i wskazanych przez nauczyciela, dociera do innych źródeł wiadomości, - potrafi planować i bezpiecznie przeprowadzać eksperymenty biologiczne i fizyczne, - wykazuje się aktywną postawą w czasie lekcji, - bierze udział w konkursie lub wymagającym wiedzy i umiejętności związanych z biologią i fizyką, - potrafi poprawnie rozumować w kategoriach przyczynowo - skutkowych wykorzystując wiedzę przewidzianą programem również pokrewnych przedmiotów.

6 Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem, - poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania typowych zadań i problemów, natomiast zadania o stopniu trudniejszym wykonuje przy pomocy nauczyciela, - potrafi korzystać ze wszystkich poznanych na lekcji źródeł informacji (wykresy, tablice i inne), - potrafi bezpiecznie wykonywać doświadczenia biologiczne i fizyczne, - rozwiązuje niektóre zadania dodatkowe o niewielkiej skali trudności, - poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo - skutkowych, - jest aktywny w czasie lekcji. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - opanował w podstawowym zakresie te wiadomości i umiejętności określone programem, które są konieczne do dalszego kształcenia, - poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania, z pomocą nauczyciela, typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o niewielkim stopniu trudności, - potrafi korzystać, przy pomocy nauczyciela, z takich źródeł wiedzy, jak wykresy, tablice, - z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonać doświadczenie, - w czasie lekcji wykazuje się aktywnością w stopniu zadawalającym. Ocenę dopuszczająca otrzymuje uczeń, który: - ma braki w opanowaniu wiadomości określonych programem nauczania, ale braki te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia, - rozwiązuje z pomocą nauczyciela typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o niewielkim stopniu trudności, - z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonywać bardzo proste eksperymenty - przejawia pewne zaangażowanie w proces uczenia się. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował tych wiadomości i umiejętności określonych programem, które są konieczne dla dalszego kształcenia się, - nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela, - nie wykazuje zadawalającej aktywności poznawczej i chęci do pracy.

7 WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z FIZYKI W KLASIE II: 5. Siły w przyrodzie Temat według programu na ocenę dopuszczającą Wymagania podstawowe na ocenę dostateczną na ocenę dobrą Wymagania ponadpodstawowe na ocenę b. dobrą i celującą 5.1. Rodzaje i skutki oddziaływań rozpoznaje na przykładach oddziaływania bezpośrednie i na odległość podaje przykłady oddziaływań grawitacyjnych, elektrostatycznych, magnetycznych, elektromagnetycznych podaje przykłady układów ciał wzajemnie oddziałujących wskazuje siły wewnętrzne i zewnętrzne w układzie ciał oddziałujących potrafi pokazać na przykładach, że oddziaływania są wzajemne podaje przykłady statycznych i dynamicznych skutków oddziaływań 5.2. Wypadkowa sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej. Siły równoważące się podaje przykład dwóch sił równoważących się podaje przykład wypadkowej dwóch sił zwróconych zgodnie i przeciwnie oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej dwóch sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach zgodnych i przeciwnych oblicza wartość i określa zwrot siły równoważącej kilka sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej kilku sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach zgodnych i przeciwnych oblicza niepewność sumy i różnicy wartości dwóch sił zmierzonych z pewną dokładnością 5.3. Pierwsza zasada dynamiki na prostych przykładach ciał spoczywających wskazuje siły równoważące się rozpoznaje zjawisko bezwładności w podanych przykładach analizuje zachowanie się ciał na podstawie pierwszej zasady dynamiki opisuje doświadczenie potwierdzające pierwszą zasadę dynamiki na przykładzie opisuje zjawisko bezwładności 5.4. Trzecia zasada dynamiki objaśnia zasadę akcji i reakcji na wskazanym przykładzie wykazuje doświadczalnie, że siły wzajemnego oddziaływania mają jednakowe wartości, ten sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożenia na dowolnym przykładzie wskazuje siły wzajemnego oddziaływania, rysuje je i podaje cechy tych sił opisuje zjawisko odrzutu opisuje doświadczenie i przeprowadza rozumowanie, z którego wynika, że siły akcji i reakcji mają jednakową wartość 5.5. Siły sprężystości wyjaśnia, że w skutek rozciągania lub ściskania ciała pojawiają się w nim siły dążące do przywrócenia początkowych rozmiarów i kształtów, czyli siły sprężystości wykazuje, że siła sprężystości jest wprost proporcjonalna do wydłużenia wyjaśnia, na czym polega sprężystość podłoża, na którym kładziemy przedmiot

8 5.6. Siła oporu powietrza. Siła tarcia podaje przykłady, w których na ciała poruszające się w powietrzu działa siła oporu powietrza wymienia niektóre sposoby zmniejszania i zwiększania tarcia podaje przykłady świadczące o tym, że wartość siły oporu powietrza wzrasta wraz ze wzrostem szybkości ciała wykazuje doświadczalnie, że siły tarcia występujące przy toczeniu mają mniejsze wartości niż przy przesuwaniu jednego ciała po drugim podaje przykłady pożytecznych i szkodliwych skutków działania sił tarcia podaje przyczyny występowania sił tarcia wykazuje doświadczalnie, że wartość siły tarcia kinetycznego nie zależy od pola powierzchni styku ciał przesuwających się względem siebie, a zależy od rodzaju powierzchni ciał trących o siebie i wartości siły dociskającej te ciała do siebie rozwiązuje jakościowo problemy dotyczące siły tarcia Siła parcia cieczy i gazów na ścianki zbiornika. Ciśnienie hydrostatyczne podaje przykłady parcia gazów i cieczy na ściany zbiornika podaje przykłady wykorzystania prawa Pascala w urządzeniach hydraulicznych podaje prawo Pascala wskazuje przyczyny występowania ciśnienia hydrostatycznego opisuje praktyczne skutki występowania ciśnienia hydrostatycznego wskazuje, od czego zależy ciśnienie hydrostatyczne wykorzystuje prawo Pascala w zadaniach obliczeniowych wykorzystuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne w zadaniach obliczeniowych objaśnia zasadę działania podnośnika hydraulicznego i hamulca samochodowego podaje wyniki obliczeń zaokrąglone do dwóch i trzech cyfr znaczących wyprowadza wzór na ciśnienie słupa cieczy na dnie cylindrycznego naczynia p=r gh opisuje wykorzystanie praktyczne naczyń połączonych Siła wyporu i jej wyznaczanie. Prawo Archimedesa wyznacza doświadczalnie wartość siły wyporu działającej na ciało zanurzone w cieczy (9.3) podaje przykłady działania siły wyporu w powietrzu podaje warunek pływania i tonięcia ciała zanurzonego w cieczy podaje wzór na wartość siły wyporu i wykorzystuje go do wykonywania obliczeń wyjaśnia pływanie i tonięcie ciał, wykorzystując zasady dynamiki przeprowadza rozumowanie związane z wyznaczeniem wartości siły wyporu wyprowadza wzór na wartość siły wyporu działającej na prostopadłościenny klocek zanurzony w cieczy wyjaśnia pochodzenie siły nośnej i zasadę unoszenia się samolotu 5.8. Druga zasada dynamiki opisuje ruch ciała pod działaniem stałej siły wypadkowej zwróconej tak samo jak prędkość zapisuje wzorem drugą zasadę dynamiki i odczytuje ten zapis stosuje wzór a = F/m do rozwiązywania zadań oblicza każdą z wielkości we wzorze F = ma podaje wymiar 1 niutona ć kg mö ç 1 N=1 s 2 č ř oblicza drogi przebyte w ruchu jednostajnie przyspieszonym w kolejnych jednakowych przedziałach czasu przez porównanie wzorów F = ma i F = mg uzasadnia, że współczynnik c g to wartość przyspieszenia, z jakim spadają ciała 5.9. Jeszcze o siłach działających w przyrodzie stosuje w prostych zadaniach zasadę zachowania pędu stosuje zasady dynamiki w skomplikowanych problemach jakościowych

9 6. Praca. Moc. Energia Temat według programu Wymagania podstawowe na ocenę dopuszczającą na ocenę dostateczną Wymagania ponadpodstawowe na ocenę dobrą na ocenę b. dobrą i celującą 6.1. Praca mechaniczna podaje przykłady wykonania pracy w sensie fizycznym podaje jednostkę pracy (1 J) podaje warunki konieczne do tego, by w sensie fizycznym była wykonywana praca oblicza pracę ze wzoru W = Fs wyraża jednostkę pracy 2 1 kg m 1 J= 2 s podaje ograniczenia stosowalności wzoru W = Fs oblicza każdą z wielkości we wzorze W = Fs sporządza wykres zależności W() s oraz Fs (), odczytuje i oblicza pracę na podstawie tych wykresów wykonuje zadania wymagające stosowania równocześnie wzorów W = Fs, F = mg 6.2. Moc wyjaśnia, co to znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą podaje jednostkę mocy 1 W podaje przykłady urządzeń pracujących z różną mocą oblicza moc na podstawie wzoru W P = t podaje jednostki mocy i przelicza je objaśnia sens fizyczny pojęcia mocy oblicza każdą z wielkości ze wzoru W P = t oblicza moc na podstawie wykresu zależności Wt () wykonuje zadania złożone, stosując wzory P = W/t, W =Fs, F = mg 6.3. Energia w przyrodzie. Energia mechaniczna wyjaśnia, co to znaczy, że ciało posiada energię mechaniczną podaje jednostkę energii 1 J podaje przykłady zmiany energii mechanicznej przez wykonanie pracy wyjaśnia pojęcia układu ciał wzajemnie oddziałujących oraz sił wewnętrznych w układzie i zewnętrznych spoza układu wyjaśnia i zapisuje związek D E= W z 6.4. Energia potencjalna i kinetyczna podaje przykłady ciał posiadających energię potencjalną ciężkości i energię kinetyczną wymienia czynności, które należy wykonać, by zmienić energię potencjalną ciała opisuje każdy z rodzajów energii mechanicznej oblicza energię potencjalną ciężkości ze wzoru i E p = mgh kinetyczną ze wzoru E k mu = 2 oblicza energię potencjalną względem dowolnie wybranego poziomu zerowego 2 oblicza każdą wielkość ze wzorów 2 mu Ep = mgh, E k = 2 za pomocą obliczeń udowadnia, że E k = W siły wypadkowej 6.5. Zasada zachowania energii mechanicznej omawia przemiany energii mechanicznej na podanym przykładzie podaje przykłady przemiany energii potencjalnej w kinetyczną i na odwrót, posługując się zasadą zachowania energii mechanicznej stosuje zasadę zachowania energii mechanicznej do rozwiązywania zadań obliczeniowych objaśnia i oblicza sprawność urządzenia mechanicznego 6.6. Dźwignia jako urządzenie ułatwiające wykonywanie pracy. wskazuje w swoim otoczeniu przykłady dźwigni dwustronnej i wyjaśnia jej praktyczną przydatność opisuje zasadę działania dźwigni dwustronnej podaje warunek równowagi dźwigni opisuje zasadę działania bloku nieruchomego i kołowrotu oblicza każdą wielkość ze wzoru na podstawie odpowiedniego rozumowania wyjaśnia, w jaki sposób maszyny proste ułatwiają nam

10 Wyznaczanie masy za pomocą dźwigni dwustronnej dwustronnej wyznacza doświadczalnie nieznaną masę za pomocą dźwigni dwustronnej, linijki i ciała o znanej masie (9.4) F 1 r 1 = F 2 r 2 wykonywanie pracy oblicza niepewność pomiaru masy metodą najmniej korzystnego przypadku 7. Przemiany energii w zjawiskach cieplnych Temat według programu na ocenę dopuszczającą Wymagania podstawowe na ocenę dostateczną na ocenę dobrą Wymagania ponadpodstawowe na ocenę b. dobrą i celującą 7.1. Energia wewnętrzna i jej zmiany przez wykonanie pracy 7.2. Cieplny przepływ energii. Rola izolacji cieplnej podaje przykłady, w których na skutek wykonania pracy wzrosła energia wewnętrzna ciała podaje przykłady przewodników i izolatorów ciepła oraz ich zastosowania wymienia składniki energii wewnętrznej opisuje związek średniej energii kinetycznej cząsteczek z temperaturą opisuje przepływ ciepła (energii) od ciała o wyższej temperaturze do ciała o niższej temperaturze, następujący przy zetknięciu tych ciał opisuje rolę izolacji cieplnej w życiu codziennym wyjaśnia, dlaczego podczas ruchu z tarciem nie jest spełniona zasada zachowania energii mechanicznej wyjaśnia, dlaczego przyrost temperatury ciała świadczy o wzroście jego energii wewnętrznej wykorzystując model budowy materii, objaśnia zjawisko przewodzenia ciepła wymienia sposoby zmiany energii wewnętrznej ciała podaje i objaśnia związek E w śr ~ T formułuje pierwszą zasadę termodynamiki 7.3. Zjawisko konwekcji objaśnia zjawisko konwekcji na przykładzie podaje przykłady występowania konwekcji w przyrodzie wyjaśnia zjawisko konwekcji opisuje znaczenie konwekcji w prawidłowym oczyszczaniu powietrza w mieszkaniach uzasadnia, dlaczego w cieczach i gazach przepływ energii odbywa się głównie przez konwekcję 7.4. Ciepło właściwe odczytuje z tabeli wartości ciepła właściwego analizuje znaczenie dla przyrody, dużej wartości ciepła właściwego wody opisuje proporcjonalność ilości dostarczonego ciepła do masy ogrzewanego ciała i przyrostu jego temperatury oblicza ciepło właściwe na podstawie Q wzoru cw = m D T na podstawie proporcjonalności Q~ m, Q~ D T definiuje ciepło właściwe substancji oblicza każdą wielkość ze wzoru Q= cwmd T wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła właściwego sporządza bilans cieplny dla wody i oblicza szukaną wielkość opisuje zasadę działania wymiennika ciepła i chłodnicy opisuje zależność szybkości przekazywania ciepła od różnicy temperatur stykających się ciał 7.5. Przemiany energii podczas topnienia. Wyznaczanie ciepła topnienia lodu odczytuje z tabeli temperaturę topnienia i ciepło topnienia opisuje zjawisko topnienia (stałość temperatury, zmiany energii wewnętrznej topniejących ciał) podaje przykład znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła topnienia lodu opisuje proporcjonalność ilości na podstawie proporcjonalności Q~ mdefiniuje ciepło topnienia substancji oblicza każdą wielkość ze wzoru Q= mc t wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła objaśnia, dlaczego podczas topnienia i krzepnięcia temperatura pozostaje stała, mimo zmiany energii wewnętrznej doświadczalnie wyznacza ciepło topnienia lodu

11 dostarczanego ciepła w temperaturze topnienia do masy ciała, które chcemy stopić topnienia Przemiany energii podczas parowania i skraplania opisuje zależność szybkości parowania od temperatury odczytuje z tabeli temperaturę wrzenia i ciepło parowania analizuje (energetycznie) zjawisko parowania i wrzenia opisuje proporcjonalność ilości dostarczanego ciepła do masy cieczy zamienianej w parę podaje przykłady znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła parowania wody opisuje zależność temperatury wrzenia od zewnętrznego ciśnienia na podstawie proporcjonalności Q~ m definiuje ciepło parowania oblicza każdą wielkość ze wzoru Q= mc p wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła parowania opisuje zasadę działania chłodziarki opisuje zasadę działania silnika spalinowego czterosuwowego 8. Drgania i fale sprężyste Temat według programu na ocenę dopuszczającą Wymagania podstawowe na ocenę dostateczną na ocenę dobrą Wymagania ponadpodstawowe na ocenę b. dobrą i celującą 8.1. Ruch drgający wskazuje w otoczeniu przykłady ciał wykonujących ruch drgający objaśnia, co to są drgania gasnące podaje znaczenie pojęć: położenie równowagi, wychylenie, amplituda, okres, częstotliwość dla ruchu wahadła i ciężarka na sprężynie opisuje przemiany energii w ruchu drgającym odczytuje amplitudę i okres z wykresu xt () dla drgającego ciała opisuje przykłady drgań tłumionych i wymuszonych 8.2. Wahadło. Wyznaczanie okresu i częstotliwości drgań doświadczalnie wyznacza okres i częstotliwość drgań wahadła i ciężarka na sprężynie (9.12) opisuje zjawisko izochronizmu wahadła wykorzystuje drugą zasadę dynamiki do opisu ruchu wahadła 8.3. Fale sprężyste demonstruje falę poprzeczną i podłużną podaje różnice między tymi falami demonstrując falę, posługuje się pojęciami długości fali, szybkości rozchodzenia się fali, kierunku rozchodzenia się fali wykazuje w doświadczeniu, że fala niesie energię i może wykonać pracę opisuje mechanizm przekazywania drgań jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fali na napiętej linie i sprężynie stosuje wzory do obliczeń l = u T oraz l = u f uzasadnia, dlaczego fale podłużne mogą się rozchodzić w ciałach stałych, cieczach i gazach, a fale poprzeczne tylko w ciałach stałych 8.4. Dźwięki i wielkości, które je opisują. Badanie związku częstotliwości drgań z wysokością dźwięku. Ultradźwięki wytwarza dźwięki o małej i dużej częstotliwości (9.13) wymienia, od jakich wielkości fizycznych zależy wysokość i głośność dźwięku opisuje mechanizm wytwarzania dźwięku w instrumentach muzycznych podaje rząd wielkości szybkości fali dźwiękowej w powietrzu opisuje doświadczalne badanie związku częstotliwości drgań źródła z wysokością dźwięku podaje cechy fali dźwiękowej (częstotliwość 16 Hz Hz, fala rysuje wykres obrazujący drgania cząstek ośrodka, w którym rozchodzą się dźwięki wysokie i niskie, głośne i ciche

12 i infradźwięki wyjaśnia, jak zmienia się powietrze, gdy rozchodzi się w nim fala akustyczna wyjaśnia, co nazywamy ultradźwiękami i infradźwiękami podłużna, szybkość w powietrzu) opisuje występowanie w przyrodzie i zastosowania infradźwięków i ultradźwięków (np. w medycynie) 9. O elektryczności statycznej Temat według programu na ocenę dopuszczającą Wymagania podstawowe na ocenę dostateczną na ocenę dobrą Wymagania ponadpodstawowe na ocenę b. dobrą i celującą 9.1. Elektryzowanie przez tarcie i zetknięcie z ciałem naelektryzowanym opisuje budowę atomu i jego składniki elektryzuje ciało przez potarcie i zetknięcie z ciałem naelektryzowanym (9.6) wskazuje w otoczeniu zjawiska elektryzowania przez tarcie objaśnia elektryzowanie przez dotyk określa jednostkę ładunku (1 C) jako wielokrotność ładunku elementarnego wyjaśnia elektryzowanie przez tarcie (analizuje przepływ elektronów) 9.2. Siły wzajemnego oddziaływania ciał naelektryzowanych bada doświadczalnie oddziaływanie między ciałami naelektryzowanymi przez tarcie i formułuje wnioski bada doświadczalnie oddziaływania między ciałami naelektryzowanymi przez zetknięcie i formułuje wnioski podaje jakościowo, od czego zależy wartość siły wzajemnego oddziaływania ciał naelektryzowanych podaje i objaśnia prawo Coulomba rysuje wektory sił wzajemnego oddziaływania dwóch kulek naelektryzowanych różnoimiennie lub jednoimiennie 9.3. Przewodniki i izolatory 9.4. Zjawisko indukcji elektrostatycznej. Zasada zachowania ładunku podaje przykłady przewodników i izolatorów objaśnia budowę i zasadę działania elektroskopu analizuje przepływ ładunków podczas elektryzowania przez dotyk, stosując zasadę zachowania ładunku opisuje budowę przewodników i izolatorów (rolę elektronów swobodnych) objaśnia pojęcie jon opisuje mechanizm zobojętniania ciał naelektryzowanych (metali i dielektryków) wyjaśnia uziemianie ciał opisuje budowę krystaliczną soli kuchennej wyjaśnia, jak rozmieszczony jest, uzyskany na skutek naelektryzowania, ładunek w przewodniku, a jak w izolatorze demonstruje elektryzowanie przez indukcję wyjaśnia elektryzowanie przez indukcję potrafi doświadczalnie wykryć, czy ciało jest przewodnikiem czy izolatorem wyjaśnia mechanizm wyładowań atmosferycznych objaśnia, kiedy obserwujemy polaryzację izolatora 9.5. Pole elektrostatyczne opisuje oddziaływanie ciał naelektryzowanych na odległość, posługując się pojęciem pola elektrostatycznego opisuje siły działające na ładunek umieszczony w centralnym i jednorodnym polu elektrostatycznym uzasadnia, że pole elektrostatyczne posiada energię 9.6. Napięcie elektryczne Wyprowadza wzór na napięcie między dwoma punktami pola elektrycznego rozwiązuje złożone zadania ilościowe

13 Gdy wiadomości i umiejętności wykraczają poza obowiązujący program nauczania, a uczeń spełnia wszystkie wymagania niższe, wówczas uzyskuje ocenę celującą. Gdy wiadomości i umiejętności nie zostały opanowane w stopniu podstawowym na ocenę dopuszczającą, wówczas uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH: 1. Dostosowanie wymagań dla uczniów z dysleksją a. wydłużanie czasu pracy na sprawdzianach, b. przed sprawdzianem uczeń otrzyma do rozwiązania w domu podobne zadania, c. polecenia w pracach pisemnych zapisywane większą czcionką niż 12, d. pomoc w przeczytaniu poleceń, sprawdzanie czy uczeń zrozumiał zadanie, udzielanie dodatkowych wskazówek, e. dokładne sprawdzanie notatek w zeszycie, f. ocena toku rozumowania nawet gdyby ostateczny wynik zadania był błędny (co wynikać może z pomyłek rachunkowych), g. rozłożenie w czasie nauki symboli, wzorów chemicznych, definicji, h. uwzględnianie trudności związanych z myleniem znaków graficznych, przestawianiem liter w symbolach pierwiastków, zapisywaniem reakcji chemicznych, itp., i. aktywizacja ucznia podczas lekcji powtórzeniowych i w momentach utrwalania materiału, j. udzielanie pytań naprowadzających w czasie odpowiedzi oraz pomoc w wydobywaniu z pamięci trudniejszych nazw, dawanie czasu na przypomnienie, k. w razie potrzeby odpytywanie indywidualne, ale poprzedzone zapowiedzią, że uczeń będzie pytany. 2. Dostosowanie wymagań dla uczniów z dysgrafią a. przedstawienie uczniom jasnych kryteriów oceny prac pisemnych (wiedza, dobór argumentów, logika wywodu, treść, itd.), b. wydłużanie czasu na czytanie poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomaganie w ich odczytaniu, c. wydłużanie czasu pracy na sprawdzianach, d. sprawdzanie, czy uczeń skończył notatkę z lekcji, w razie potrzeby skracanie wielkość notatek, e. w miarę możliwości przygotowywanie sprawdzianów i kartkówek w formie testów, f. nie obniżanie ocen za błędy ortograficzne i graficzne w pracach pisemnych, g. przypadku trudności z odczytaniem pracy odpytywanie ucznia ustnie, h. pozwalanie na wykonywanie prac na komputerze.

14