Konkurs tematyczny: Taki to mroczny czas 70 rocznica Powstania Warszawskiego

Transkrypt

1 Kod pracy Liczba uzyskanych punktów Podpisy członków komisji Konkurs tematyczny: Taki to mroczny czas dla uczniów gimnazjów województwa małopolskiego w roku szkolnym 2013/2014 Patronat Honorowy: Rektor Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Organizator: IV Liceum Ogólnokształcące im. K. K. Baczyńskiego w Olkuszu na zlecenie Małopolskiego Kuratora Oświaty Etap szkolny Dane ucznia proszę wpisać lub przypiąć tzw. metryczkę po rozkodowaniu pracy: Imię i nazwisko... Nazwa szkoły... Imię i nazwisko opiekuna naukowego... 1

2 Szanowny Gimnazjalisto! Przed Tobą znajduje się test zawierający XVIII zadań konkursowych poświęconych powstaniu warszawskiemu. Zanim przystąpisz do udzielania odpowiedzi przeczytaj uważnie pytania. Wykonuj zadania zgodnie z poleceniami. Pamiętaj, pisz wyraźnie oraz nie używaj korektora i ołówka. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź. Powodzenia Czas trwania testu 90 minut Maksymalna liczba punktów do zdobycia 88 Zadanie I. Wskaż jedną prawidłową odpowiedź na poniższe pytania. (0-10 punktów) 1. Z którym państwem Polska nie miała podpisanego sojuszu przed II wojną światową: A. Francją B. Rumunią C. Austrią 2. Polskimi Termopilami nazywana jest bitwa pod: A. Wizną B. Bzurą C. Mokrą 3. Powstanie warszawskie zorganizowano w ramach akcji: A. Wicher B. Burza C. Nawałnica 4. Kto wydał rozkaz rozpoczęcia akcji zbrojnej 1 sierpnia 1944 r.? A. płk Antoni Chruściel B. Ignacy Mościcki C. gen. Tadeusz Bór Komorowski 5. Improwizowany samochód pancerny zbudowany przez powstańców, nazywał się: A. Kubuś B. Jasiek C. Staszek 2

3 6. Jaki tytuł nosi książka Aleksandra Kamińskiego o powstańczych batalionach? A. Zośka i Parasol B. Batalion C. Czwartacy 7. Podczas konferencji w Jałcie spotkali się: A. Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt, Włodzimierz Lenin B. Winston Churchill, Jerzy Waszyngton, Józef Stalin C. Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt, Józef Stalin 8. W walkach o Narwik brała udział: A. Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich B. 2 Dywizja Strzelców Pieszych C. Armia gen. Andersa 9. Żegota, był to kryptonim: A. Żydowskiej Organizacji Wojskowej B. Rady Pomocy Żydom C. Żydowskiego Komitetu Kultury 10. Konsekwencją ujawnienia w kwietniu 1943 r. mordu w Katyniu było: A. wstrzymanie aprowizacji dla armii gen. Andersa B. zerwanie stosunków dyplomatycznych między Polską a ZSRR C. agresja ZSRR na Polskę Zadanie II. Spośród podanych, podkreśl 3 cechy polityki zagranicznej prowadzonej przez ministra Józefa Becka. (0-3 punkty) A. utrzymywanie równowagi pomiędzy ościennymi mocarstwami B. zacieśnianie współpracy z Wielką Brytanią C. odrzucenie udziału w układach zbiorowych, mogących krępować swobodę polskiej polityki D. uleganie naciskom sąsiadów E. prowadzenie ekspansji kolonialnej Zadanie III. Podkreśl określenie, które nie odnosi się do państw rządzonych przez dyktatorów państw totalitarnych w dwudziestoleciu międzywojennym. (0-1 punkt) A. Prześladowanie obywateli podejrzanych o krytykę władzy. B. Stanowienie prawa przez władzę. C. Zagwarantowanie obywatelom wolności słowa i swobody wyznania. D. Władza skupiona w rękach jednego człowieka. 3

4 Zadanie IV. Poniższe fotografie przedstawiają prezydentów RP na uchodźctwie. Podaj ich imiona i nazwiska (nazwisko 1 pkt., imię i nazwisko 2 pkt). (0-6 punktów) Fot. 1 Imię i nazwisko:.... Fot. 2. Imię i nazwisko:... Fot. 3. Imię i nazwisko:... 4

5 Zadanie V. Uszereguj chronologicznie poniżej wymienione wydarzenia, zaczynając od tego, które miało miejsce najwcześniej. (0-6 punktów) WYDARZENIA: Powstanie Generalnego Gubernatorstwa Agresja Niemiec na ZSRR Śmierć gen. Władysława Sikorskiego w Gibraltarze Konferencja w Teheranie Powstanie PKWN Agresja ZSRR na Polskę Kolejność Wydarzenie Zadanie VI. Rozszyfruj nazwisko autora fragmentu wiersza. (0-3 punkty) A otóż i macie wszystko. Byłem jak lipy szelest, na imię mi było Krzysztof, i jeszcze ciało to tak niewiele. Rodzicom.. 2. Podaj dwa inne nazwiska osób, które zaliczane są do Pokolenia Kolumbów

6 Zadanie VII. Wyjaśnij krótko pojęcia. (0-8 punktów) Pojęcie Wyjaśnienie Proces 16 Kolaboracja Dywersja Żołnierze wyklęci Zadanie VIII. Uporządkuj miejsca spotkań Wielkiej Trójki w kolejności chronologicznej, wpisując odpowiednio cyfry: 1, 2, 3. (0-1 punkt) Jałta. Poczdam. Teheran. 6

7 Zadanie IX. Oceń prawdziwość poniższych zdań wstawiając w wolne pole odpowiednią literę F oznaczającą fałsz lub P oznaczającą prawdę. (0-6 punktów) Komendant główny Armii Krajowej, generał Stefan Rowecki Grot, wydał rozkaz w sprawie przeprowadzenia tzw. akcji Burza. Niepowodzeniem zakończyły się szturmy na siedzibę Gestapo w al. Szucha. Podczas powstania warszawskiego Stalin zatrzymał swoje wojska na Mokotowie. Niemcy odzyskali kontrolę nad miastem, stosowali brutalne metody walki, jak chociażby żywe tarcze, czyli osłanianie swoich oddziałów przez cywilów. Akt kapitulacji powstania warszawskiego podpisał gen. Tadeusz Bór- Komorowski. Związek Patriotów Polskich zrzeszał Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii, którzy wysyłali do okupowanej Polski paczki żywnościowe Zadanie X. Dopisz pełne nazwy do podanych skrótów. (0-6 punktów) 1. GG 2. AK 3. ZWZ. 4. SZP 5. KRN. 6. PKWN.. Zadanie XI. Podkreśl miejsca bitew wojny obronnej 1939 roku. (0-4 punkty) Narwik, Kraków, Wizna, Lenino, Westerplatte, Kock, Bzura, Płowce 7

8 Zadanie XII. Zapoznaj się z poniższym tekstem źródłowym i odpowiedz na pytania zamieszczone pod nim. (0-6 punktów) Powstanie było klęską dążeń do utrzymania niezależnej państwowości polskiej. Po zniszczeniu Warszawy i wyeliminowaniu jej potencjału politycznego, intelektualnego i kulturalnego o wiele łatwiej było narzucić Polakom władze komunistyczne i supremację sowiecką. W Warszawie wyginęła także nowa, wykształcona i patriotyczna elita przyszłego państwa, ale też właśnie fakt nieudzielenia pomocy powstaniu przez wojska sowieckie uświadamiał kolejnym pokoleniom, jaki jest prawdziwy stosunek władz ZSRR do Polski, i dlatego pamięć o warszawskim zrywie rozbudzała w społeczeństwie PRL dążenie do odzyskania pełnej suwerenności. Brzoza Cz., Polska w czasach niepodległości i II wojny światowej, Kraków 2001, s Dlaczego nieudzielenie pomocy powstańcom ułatwiło komunistom przejęcie władzy w Polsce? Wymień dwa skutki powstania warszawskiego, które podaje autor.... 8

9 3. Do czego pamięć o powstaniu warszawskim inspirowała Polaków?... Zadanie XIII. Połącz opis postaci z nazwiskiem. (0-5 punktów) 1. Polski działacz społeczny i charytatywny, zorganizował przemycanie dzieci żydowskich z getta, umieszczając je w przybranych rodzinach, domach dziecka i u sióstr katolickich w Warszawie. 2. Polsko-żydowski działacz społeczny, lekarz, pedagog, pisarz, publicysta, prekursor działań na rzecz praw dziecka. 3. Osoba ta przebywała w obozie koncentracyjnym Auschwitz, gdzie dobrowolnie wybrała śmierć głodową w zamian za skazanego współwięźnia Franciszka Gajowniczka. 4. Żołnierz Armii Krajowej, więzień i organizator ruchu oporu w Auschwitz-Birkenau, opublikował pierwsze na świecie raporty o Holokauście, został oskarżony i skazany przez władze komunistyczne Polski Ludowej na karę śmierci, a stracony w 1948 r. 5. Kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego, w 1942 roku jako naoczny świadek zdał relację dotyczącą eksterminacji Żydów, struktury i funkcjonowaniu Państwa Podziemnego w okupowanej Polsce. A) Władysław Sikorski B) Irena Sendlerowa C) Maksymilian Maria Kolbe D) Janusz Korczak E) Jan Karski F) Witold Pilecki

10 Zadanie XIV. Rozpoznaj miejsce z ilustracji. (0-3 punkty) 1. Napisz gdzie znajduje się ta brama? 2. Jak w języku polskim brzmi napis nad bramą? 3. Co symbolizuje ta brama? 10

11 Zadanie XV. Zapoznaj się z poniższym fragmentem książki Aleksandra Kamińskiego Kamienie na szaniec i odpowiedz na pytania zamieszczone pod nim. (0-3 punkty) Ogromna większość ludzi ( ) robiła to w ten sposób, że malowała białą i czerwona kredą barwy narodowe na murach lub też umieszczała w różnych miejscach małe, biało-czerwone chorągiewki. ( ) Uradzono zakupić, gdzie tylko się da, płótna białego i czerwonego i uszyć szerokie na kilkadziesiąt centymetrów, parometrowej długości flagi. Flagi te należy zawiesić na drutach tramwajowych i latarniach elektrycznych. ( ) Specjalnością propagandową na 11 listopada było wypisywanie na murach, płotach, chodnikach hasła Polska zwycięży! A. Kamiński, Kamienie na szaniec, Katowice 1987, s Nazwij działania opisane we fragmencie tekstu Wyjaśnij symbolikę Znaku Polski Walczącej

12 Zadanie XVI. Scharakteryzuj formy walki Polaków z okupantem niemieckim. (0-6 punktów)

13 Zadanie XVII. Po przeczytaniu fragmentu piosenki, odpowiedz na pytania. (0-4 punkty) ZOŚKA! tekst Donat Czerewacz "Sójka", muz. Jerzy Zakrzewski "Linowski" Szare hełmy błyszczą stalą, Rytm podkutych nóg, Twardo dudni bruk. Hej, niech zmyka wróg! To szturmowcy drogą walą, Śpiewa chłopców chór W cekaemów i peemów wtór, Do boju! Zośko, Zosiu, hej, Zosieńko! Maszerować chodź, panienko, Przecież idziem w bój, W tan przy świście kul, Seryjką z peemu W rytm tego refrenu Wybijaj takt! 1. Co symbolizuje tytułowa Zośka? Wyjaśnij to pojęcie. 2. Co to były Szare Szeregi? 13

14 Zadanie XVIII. Poniższa mapa konturowa przedstawia współczesne terytorium Polski. Wykonaj zadania, przy wykorzystaniu zamieszonej w tekście mapy. (0-7 punktów) Źródło: 14

15 1. Nanieś znaki na mapie zgodnie z legendą. 2. Napisz, jakie skutki przesunięcie polskiej granicy zachodniej miało dla rozwoju kraju po zakończeniu wojny? 15