Konkurs tematyczny: Taki to mroczny czas 70 rocznica Powstania Warszawskiego

Transkrypt

1 Kod pracy Liczba uzyskanych punktów Podpisy członków komisji Konkurs tematyczny: Taki to mroczny czas 70 rocznica Powstania Warszawskiego dla uczniów gimnazjów województwa małopolskiego w roku szkolnym 2013/2014 Patronat Honorowy: Rektor Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Organizator: IV Liceum Ogólnokształcące im. K. K. Baczyńskiego w Olkuszu na zlecenie Małopolskiego Kuratora Oświaty Etap rejonowy Dane ucznia proszę wpisać lub przypiąć tzw. metryczkę po rozkodowaniu pracy: Imię i nazwisko... Nazwa szkoły... Imię i nazwisko opiekuna naukowego...

2 Szanowny Gimnazjalisto! Przed Tobą znajduje się test zawierający 18 zadań konkursowych poświęconych II wojnie światowej ze szczególnym uwzględnieniem Powstania Warszawskiego. Zanim przystąpisz do udzielania odpowiedzi, przeczytaj uważnie pytania. Wykonuj zadania zgodnie z poleceniami. Pamiętaj, pisz wyraźnie oraz nie używaj korektora i ołówka. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź. Powodzenia Czas trwania testu 90 minut Maksymalna liczba punktów do zdobycia 104

3 Zadanie I. Wskaż jedną prawidłową odpowiedź na poniższe pytania. (0-10 punktów) 1. Działania sił wroga wewnątrz państwa, takie jak szpiegowanie, sabotaż i dywersja, które skutkują niekiedy działaniami zbrojnymi to: A. V kolumna B. beria C. rejencja 2. Świadoma współpraca z okupantem to: A. inwigilacja B. akcepcja C. kolaboracja 3. Skrót ŻOB rozwijamy jako: A. Żołnierze Ochotnicy Bracia B. Żydowska Organizacja Bojowa C. Żołnierska Obrona Bombowa 4. Niemiecka lista narodowa to: A. nazilista B. lista Schindlera C. volkslista 5. Stolicą Generalnego Gubernatorstwa było miasto: A. Warszawa B. Łódź C. Kraków 6. Stefan Starzyński był: A. prezydentem Krakowa B. prezydentem Warszawy C. prezydentem Polski

4 7. Za największą bitwę podczas kampanii 1939 roku, stoczoną przez dwie polskie armie Poznań i Pomorze z wojskami niemieckimi uznaje się: A. bitwę nad Bzurą B. bitwę pod Kockiem C. bitwę pod Mławą 8. Kryptonimem Barbarossa nazwano A. agresję III Rzeszy na Wielką Brytanię B. agresję III Rzeszy na Polskę C. agresję III Rzeszy na ZSRR maja 1935 r. Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych został mianowany przez prezydenta Ignacego Mościckiego: A. Walery Sławek B. Edward Rydz-Śmigły C. Józef Piłsudski 10. Linia Maginota to: A. pas umocnień w północnej Francji i południowej Belgii B. pas umocnień na południu Niemiec C. pas umocnień między Węgrami a Rumunią Zadanie II. Uzupełnij schemat dotyczący rodowodu Armii Krajowej, używając pojęć podanych poniżej. (0-3 punkty) wrzesień 1939 r... listopad 1939 r.... luty 1942 r... Służba Zwycięstwu Polski, Związek Walki Zbrojnej, Armia Krajowa, Kedyw

5 Zadanie III. Podpisz imionami i nazwiskami osoby widoczne na zdjęciu w postaci siedzącej (zaczynając od lewej). Zdjęcie zostało wykonane podczas konferencji w Jałcie. (0-3 punkty) Zadanie IV. Opisz krótko życie codzienne powstańców warszawskich. (0-3 punkty)

6 Zadanie V. Na podstawie zamieszczonego tekstu źródłowego napisz, jaka była rola prasy podczas Powstania Warszawskiego. (0-3 punkty) Analiza prasy powstańczej ze względu na jej wydawców prowadzi do wniosku, że ujawniła się w niej cała gama polskiej konspiracji od NSZ na prawej po RPPS i PPS(L) na lewej stronie sceny politycznej. Oprócz prasy partyjnej funkcjonowała prasa rządowa, wojskowa, a także wydawana z inicjatyw niezależnych i prywatnych. Od 1 sierpnia do 5 października 1944 r. ukazało się w Warszawie 167 tytułów prasowych. Wśród nich 39 to pisma będące bezpośrednią kontynuacją wydawnictw konspiracyjnych, 97 to te, których wydawanie rozpoczęto dopiero w czasie Powstania, a 31 powstałe w czasie Powstania, lecz będące kontynuacją pism wcześniej ukazujących się w innej dzielnicy lub pod innym tytułem. Wśród wszystkich tytułów 33 proc. stanowią wydawnictwa sygnowane przez AK. Drugim wydawcą prasy powstańczej była Delegatura Rządu RP na Kraj posiadająca 9 proc. ogólnej liczby pism. Pisma AK, DR i czwórporozumienia (PPS, SL, SP i SN), realizujące w znacznej mierze wspólną politykę informacyjną, liczyły łącznie niemal 55 proc. wszystkich wydawnictw. Pisma lewicy komunistycznej (RPPS, AL, SL WL, CKL i PPR) stanowiły 10 proc. ogólnej liczby tytułów, przy czym warto zauważyć, że głoszone przez nie idee i poglądy pod koniec Powstania znalazły nowych zwolenników nie tylko wśród KB, PAL i syndykalistów, ale również w części ugrupowań ludowych. R. Bzinkowski, Prasa Powstania Warszawskiego, [w:] Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej, nr 8-9/2004, s. 1-2.

7 Zadanie VI. Na podstawie tekstu wykonaj polecenia. (0-7 punktów) 1. Wyjaśnij, w jaki sposób władze ZSRR usprawiedliwiały agresję przeciw Polsce? 2. Kto w imieniu władz ZSRR odczytał powyższą notę? 3. Podaj nazwisko ambasadora Polski w ZSRR, któremu przedstawiono poniższy dokument. 4. Podaj datę dzienną przedstawienia poniższej noty. 5. Wymień dwa traktaty międzynarodowe, które złamał ZSRR rozpoczynając agresję na Polskę. Wojna niemiecko-polska ujawniła wewnętrzne bankructwo państwa polskiego. ( ) Warszawa, jako stolica Polski, już nie istnieje. Rząd polski uległ rozkładowi i nie okazuje przejawów życia. Oznacza to, że państwo polskie i jego rząd przestały faktycznie istnieć. Dlatego też straciły ważność traktaty zawarte między ZSRR a Polską. Pozostawiona własnemu losowi i pozbawiona kierownictwa Polska stała się łatwym polem dla ( ) akcji mogących stać się groźbą dla ZSRR. Rząd radziecki nie może również pozostać obojętny na fakt, że zamieszkująca terytorium Polski ( ) ludność ukraińskiego i białoruskiego pochodzenia jest bezbronna ( ). Rząd radziecki polecił ( ) Naczelnemu Dowództwu Armii Czerwonej, aby nakazało wojskom przekroczyć granice i wziąć pod opiekę życie i mienie ludności Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi.

8 Zadanie VII. Na podstawie wiersza Czesława Miłosza Campo di Fiori oraz posiadanej wiedzy wykonaj polecenia. (0-10 punktów) 1. Wyjaśnij, czym były getta. 2. Napisz, jaka kara groziła Żydom za opuszczenie getta. 3. Wyjaśnij, na czym polegało zamknięcie getta. 4. Wymień trzy przyczyny wybuchu Powstania w getcie warszawskim. 5. Wymień dwóch przywódców Powstania w getcie warszawskim. 6. Napisz, jakiej pomocy udzielali powstańcom Polacy. W Warszawie przy karuzeli, W pogodny wieczór wiosenny, Przy dźwiękach skocznej muzyki. Salwy za murem getta Głuszyła skoczna melodia I wzlatywały pary Wysoko w pogodne niebo. Czasem wiatr z domów płonących Przynosił czarne latawce, Łapali skrawki w powietrzu Jadący na karuzeli.

9 Zadanie VIII. Do wymienionych poniżej polskich jednostek wojskowych dopasuj bitwy, w których brały udział. (0-8 punktów) A. Dywizjon 303 B. 1 Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich C. Armia Wojska Polskiego D. 1 Dywizja Pancerna E. 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa F. Korpus Polski gen. Andersa G. 1 Dywizja Piechoty im. T. Kościuszki H. ORP Piorun 1. bitwa o Kołobrzeg 2. bitwa pod Falaise 3. zatopienie pancernika Bismarck 4. bitwa o Anglię 5. bitwa pod Arnhem 6. bitwa pod Lenino 7. bitwa o Tobruk 8. bitwa o Monte Cassino A B C D E F G H

10 Zadanie IX. Wymień postanowienia układu Sikorski-Majski ( ). (0-4 punkty) Zadanie X. Wyjaśnij, jaki był powód utworzenia nowych polskich władz państwowych na emigracji po klęsce wrześniowej. (0-4 punkty)

11 Zadanie XI. Oceń prawdziwość poniższych zdań wstawiając w wolne pole odpowiednią literę - F oznaczającą fałsz lub P oznaczającą prawdę. (0-7 punktów) Siedzibą Hansa Franka był Wawel. W ramach ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej postanowiono wymordować wszystkich Europejskich Żydów. Największy obóz koncentracyjny Niemcy zlokalizowali w Auschwitz-Birkenau. Wyrażenie,,Shoah oznacza Zagładę narodu żydowskiego w czasie II wojny światowej. Akcja AB była akcją eksterminacyjną przeprowadzoną przez niemieckie władze okupacyjne w Generalnym Gubernatorstwie, wymierzoną przeciw polskiej inteligencji, działaczom politycznym i społecznym oraz osobom podejrzanym o działalność konspiracyjną. Szmalcownikami były nazywane osoby, które trudniły się przemytem żywności na ziemiach okupowanych przez Niemcy. Utworzenie Rządu Tymczasowego (31 XII 1944) było wynikiem powrotu rządu londyńskiego do Warszawy. Zadanie XII. Scharakteryzuj konsekwencje mordu katyńskiego dla rządu polskiego na emigracji. (0-4 punkty)

12 Zadanie XIII. Uzupełnij tabelę, wpisując właściwe wydarzenia, o których jest mowa w cytowanych rozkazach Naczelnego Wodza Rzeczypospolitej z czasów II wojny światowej. Podaj daty roczne tych wydarzeń (wydania rozkazu). (0-10 punktów) Tekst rozkazu Naczelnego Wodza Wydarzenie Rok A. Po raz drugi od chwili opuszczenia kraju zbieracie się na obcej ziemi w szeregach narodowych, jako wojsko polskie niezamożne, nieugięte [ ]. Stając na ziemi Wielkiej Brytanii, pozdrawiamy siły zbrojne tego wielkiego narodu, związanego z nami nie tylko sojuszem, ale co ważniejsza, węzłami braterstwa broni ( ). B. Dywizje polskie, formowane w Związku Sowieckim zostały z końcem sierpnia przesunięte na Środkowy Wschód. Po zjednoczeniu tych dywizji z wojskami, których część wsławiła się w obronie Tobruku oraz bojach na pustyni powstanie na Środkowym Wschodzie poważna siła polska. Oparta bezpośrednio o potęgę brytyjską i amerykańską podejmie ona wkrótce jako całość walkę ( ). C. W tak bolesnej dla nas katastrofie lotniczej zginęli żołnierską śmiercią wraz z naczelnym Wodzem towarzyszący Mu w podróży: gen. Bryg. Klimecki Tadeusz, szef sztabu Naczelnego Wodza, płk dypl. Marecki Andrzej, Szef Oddziału operacyjnego Sztabu naczelnego Wodza, por. mar. Ponikiewski Józef, adiutant Ojczyzny jedyna i ukochana Jego córka Zofia Leśniakowska, komendantka plutonu Pomocniczej Służby Wojskowej Kobiet. D. Nasz myśl wzruszona biegnie na front włoski, gdzie II korpus okrył imię Polski sławą nieprzemijającą co dodał świeżych blasków dziejom oręża polskiego. Chwała zwycięzcom spod Cassino ( ) Żołnierze Polscy! Gdziekolwiek jesteście, uczcijcie chwilą milczenia pamięć poległych w tej wielkiej bitwie, a na cześć żywych wznieście trzykrotny okrzyk Niech żyją! E. 1-sza Dywizja Pancerna pod wypróbowanym dowództwem gen. Maczka okryła się sławą na polach Normandii i odegrała wybitną rolę w wielkiej bitwie, która pozostanie w pamięci ludzkiej, jako jedna z najświetniejszych operacyj wojennych, uwieńczona zniszczeniem 7. Armii niemieckiej. ( ) dla Ciebie Polsko, za Ciebie Polsko I oto dzisiaj, Warszawa słowo, które krwawi, boli, które liczy się i waży, którego przemilczeć nie damy. Rzeczpospolita Polska czasów wojny. Rozkazy Naczelnego Wodza do żołnierzy , red. A. K. Kunert, Warszawa 1997, s. 67, 181, , 265.

13 Zadanie XIV. Wyjaśnij dlaczego na murach polskich miast w czasie okupacji niemieckiej pojawiał się taki napis: ( Tylko świnie siedzą w kinie ). (0-2 punkty) Zadanie XV. Na podstawie tekstu napisz, jak Władysław Gomułka pojmował realizację ustaleń jałtańskich dotyczących powołania Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. (0-2 punkty) Nie obrażajcie się panowie, że my Wam tylko oferujemy miejsca w rządzie, takie, jakie sami uznajemy za możliwe. Myśmy bowiem gospodarze ( ). Władzy raz zdobytej nie oddamy nigdy ( ). Władzy nie oddamy dlatego, aby naród polski nie spotkała nowa zguba, jaka mu grozi w wypadku fałszywej linii politycznej, którą próbuje narodowi narzucić reakcja ( ). Władzy nie oddamy ( ). Zniszczymy wszystkich bandytów reakcyjnych bez skrupułów. Możecie jeszcze krzyczeć, że leje się krew narodu polskiego, że NKWD rządzi Polską, lecz to nie zawróci nas z drogi. W. Gomułka, Przemówienie wygłoszone w Moskwie do przedstawicieli polskich 18 czerwca 1945 r., [w:] K. Kersten, Narodziny systemu władzy: Polska , Poznań 1990, s.108.

14 Zadanie XVI. Uzupełnij luki. (0-8 punktów) Pakt Ribbentrop-Mołotow, nazywany jest. rozbiorem Polski, został zawarty.... (dzień, miesiąc, rok), w.. (miejsce). Formalnie był paktem o nieagresji pomiędzy i. Jednak w tajnym protokole dodatkowym postanowiono m.in. podzielić ziemie polskie wzdłuż rzek..,....,. Zadanie XVII. Poniższe fotografie przedstawiają kolejnych komendantów Służby Zwycięstwu Polski, Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Podaj ich imiona i nazwiska (nazwisko 1 pkt, imię i nazwisko 2 pkt). (0-10 punktów) Fot. 1. Imię i nazwisko:

15 Fot. 2. Imię i nazwisko: Fot. 3. Imię i nazwisko: Fot. 4. Imię i nazwisko:

16 Fot. 5. Imię i nazwisko: Zadanie XVIII. W puste miejsca na mapie wpisz nazwy obozów koncentracyjnych i obozów zagłady III Rzeszy, które znajdowały się na ziemiach polskich (podane zostały pierwsze litery nazwy). (0-6 punktów)