Erasmus w Polsce w roku akademickim 2009/10

Transkrypt

1 Erasmus w Polsce w roku akademickim 2009/ Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Warszawa 2011

2 Erasmus w Polsce w roku akademickim 2009/10 Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu Uczenie się przez całe życie Warszawa 2011

3 Druk sfinansowano przy wsparciu Komisji Europejskiej ze środków programu Uczenie się przez całe życie. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Warszawa 2011 Fundacja ponosi całkowitą odpowiedzialność za treść niniejszej publikacji. Teksty: Małgorzata Członkowska-Naumiuk, Renata Smolarczyk Współpraca (statystyki i wykresy): Renata Decewicz, Tomasz Jasiński, Anna Rogowicz-Pierzchała Redakcja: Małgorzata Członkowska-Naumiuk Korekta: Agnieszka Pawłowiec Opracowanie graficzne i skład: Eliza Goszczyńska Druk: Drukarnia TOP DRUK Ryszard Zelkowski ul. Nowogrodzka 151 A Łomża ISSN: ISBN: Narodowa Agencja Programu Uczenie się przez całe życie ul. Mokotowska Warszawa tel.: faks:

4 Spis treści Wstęp 5 Informacje ogólne i terminologia 7 Erasmus 2009/10 w pigułce 9 Budżet programu w roku 2009/10 10 Działania typu mobilność w Polsce w roku 2009/10 12 Wymiana studentów w Europie 13 Wymiana studentów w Polsce 29 Wyjazdy 29 Wyjazdy na studia 34 Wyjazdy na praktyki 41 Przyjazdy studentów zagranicznych uczelni 46 Przyjazdy na studia 50 Przyjazdy na praktyki 54 Wymiana pracowników uczelni w Europie 55 Wymiana pracowników uczelni w Polsce 66 Wyjazdy 66 Wyjazdy w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych 68 Wyjazdy na szkolenia 71 Przyjazdy pracowników zagranicznych uczelni 75 Intensywne kursy językowe (EILC) 79 Projekty typu kurs intensywny (IP) 84 Information in English: Erasmus in Poland in 2009/10 some statistics 92 3

5

6 Wstęp Erasmus to obecnie największy i najlepiej znany program Unii Europejskiej wspierający mobilność i współpracę w dziedzinie szkolnictwa wyższego. Jak pokazują statystyki, studenci oraz pracownicy polskich uczelni chętnie i aktywnie w nim uczestniczą. W roku 2009/10 liczba wyjazdów na studia i praktyki za granicą wzrosła o 4,6% w stosunku do roku poprzedniego, a pod względem liczby wyjazdów pracowników uczelni Polska zajmowała już kolejny raz pierwsze miejsce w rankingu ogólnoeuropejskim. Również jeśli chodzi o wykorzystanie budżetu programu, osiągnęliśmy wyjątkowo dobre wyniki fundusze przyznane naszemu krajowi na wspieranie mobilności wykorzystaliśmy niemal w stu procentach. W wydawanej co roku publikacji Erasmus w Polsce prezentujemy zestawienia, wykresy i podsumowania dotyczące realizacji programu Erasmus przez polskie uczelnie na tle danych pochodzących ze wszystkich krajów uczestniczących w programie. Statystyki zostały sporządzone na podstawie zbiorczych danych opublikowanych przez Komisję Europejską oraz sprawozdań końcowych składanych przez uczelnie do Narodowej Agencji programu Uczenie się przez całe życie. Niniejsze opracowanie zawiera ogólne dane statystyczne, natomiast szczegółowe zestawienia pokazujące udział poszczególnych polskich uczelni w Erasmusie znajdują się w materiałach dostępnych na stronie internetowej Zespół programów Erasmus, Erasmus Mundus, Tempus, Eksperci Bolońscy Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji 5

7

8 Informacje ogólne i terminologia Erasmus w programie Uczenie się przez całe życie Erasmus program Unii Europejskiej dla szkolnictwa wyższego wspiera międzynarodową współpracę szkół wyższych, umożliwia wyjazdy studentów za granicę na część studiów i na praktyki, ułatwia mobilność pracowników uczelni, a także stwarza uczelniom możliwości udziału w międzynarodowych projektach wraz z partnerami zagranicznymi. Studenci są największą grupą docelową programu w latach 1987/ /10 z oferowanych w programie wyjazdów skorzystało studentów. Od roku akademickiego 2007/08 Erasmus jest częścią programu Uczenie się przez całe życie (LLP the Lifelong Learning Programme), którego celem jest podnoszenie jakości i atrakcyjności kształcenia oraz ułatwianie międzynarodowej współpracy i wymiany w dziedzinie edukacji. Kraje uczestniczące w programie Erasmus w roku 2009/10: 27 krajów członkowskich UE: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Litwa, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy; 3 kraje Europejskiego Obszaru Gospodarczego: Islandia, Lichtenstein, Norwegia; 2 kraje kandydujące Chorwacja i Turcja. Możliwości dla poszczególnych grup odbiorców Uczelnie W programie Erasmus mogą uczestniczyć szkoły wyższe, którym Komisja Europejska przyznała Kartę Uczelni Erasmusa (Erasmus University Charter), uprawniającą do ubiegania się o fundusze na dofinansowanie konkretnych działań przewidzianych w programie. Uczelnie mogą prowadzić wymianę studentów i pracowników, koordynować kursy intensywne Erasmusa (Intensive Programmes) lub brać w nich udział jako partnerzy, a także organizować kursy językowe dla studentów zagranicznych (EILC). Mają również możliwość udziału w projektach wielostronnych Erasmusa dotyczących np. opracowywania nowych programów nauczania, rozwoju potencjału badawczego i dydaktycznego, współpracy z przemysłem itp. Ponadto uczelnie mogą brać udział w sieciach akademickich Erasmusa oraz w tzw. działaniach horyzontalnych. Studenci W ramach Erasmusa studenci mogą wyjechać na uczelnię w innym kraju uczestniczącym w programie na część studiów (na okres od 3 miesięcy do jednego roku akademickiego) lub do zagranicznego przedsiębiorstwa na praktykę (3 12 miesięcy). Obowiązuje zasada jednokrotnego wyjazdu student może wyjechać jeden raz w celu studiowania i jeden raz w celu odbycia praktyki, niezależnie od tego, na ilu kierunkach studiuje. Warunkiem ubiegania się studenta o wyjazd jest udział jego macierzystej uczelni w programie Erasmus. Studenci mogą też wziąć udział w kursie intensywnym Erasmusa jeżeli w projekcie tego typu uczestniczy ich wydział, a kurs dotyczy ich dziedziny studiów. Mogą również uczęszczać na wykłady lub innego rodzaju zajęcia prowadzone przez zagranicznych wykładowców lub specjalistów przyjeżdżających na ich uczelnię w ramach Erasmusa. Projekty typu kurs intensywny Kurs intensywny programu Erasmus to projekt realizowany przez grupę uczelni z różnych krajów, polegający na opracowaniu i przeprowadzeniu intensywnego cyklu zajęć dotyczących specjalistycz- 7

9 nego zagadnienia w danej dziedzinie albo tematyki interdyscyplinarnej. Wyjątkowy, międzynarodowy charakter kursu wynika stąd, że zarówno prowadzący go nauczyciele akademiccy, jak i studenci uczestnicy kursu pochodzą z różnych krajów. Pracownicy uczelni Nauczyciele akademiccy mogą wyjeżdżać do partnerskich uczelni za granicą w celu prowadzenia tam zajęć dydaktycznych. Natomiast wszyscy pracownicy uczelni mogą się ubiegać o wyjazdy szkoleniowe do zagranicznych uczelni lub instytucji. Inne możliwości udziału pracowników w Erasmusie to m.in. uczestnictwo w projektach typu kursy intensywne oraz w projektach wielostronnych i sieciach, w które są zaangażowane macierzyste jednostki pracowników. Terminologia związana z programem Erasmus Działania zdecentralizowane programu Erasmus to działania programu Erasmus, za których koordynację są odpowiedzialne narodowe agencje programu w poszczególnych krajach, a nie centralnie Komisja Europejska. Działania zdecentralizowane Erasmusa obejmują: wymianę studentów (Student mobility), wymianę pracowników uczelni (Staff mobility), realizację projektów typu kursy intensywne Erasmusa (Intensive Programmes, IP), organizację kursów językowych Erasmusa (Erasmus Intensive Language Courses, EILC). Działania (zdecentralizowane) typu mobilność : wyjazdy studentów w celu zrealizowania części studiów na zagranicznej uczelni, wyjazdy studentów na zagraniczne praktyki, wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych na uczelniach zagranicznych (oraz przyjazdy specjalistów z zagranicznych przedsiębiorstw/instytucji w celu prowadzenia zajęć dla studentów, finansowane z tej samej pozycji budżetowej), wyjazdy pracowników uczelni na szkolenia. Działania scentralizowane podlegają bezpośredniemu nadzorowi Komisji Europejskiej; ich obsługę techniczną zapewnia powołana przez Komisję Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (the Education, Audiovisual and Culture Executive Agency EACEA). Działania scentralizowane obejmują: Projekty wielostronne (Multilateral Projects) dotyczące następujących zagadnień: rozwój współpracy między szkołami wyższymi i środowiskiem pozaakademickim przedsiębiorstwami, organizacjami, stowarzyszeniami zawodowymi, izbami handlowymi i przemysłowymi, partnerami społecznymi, partnerami lokalnymi, regionalnymi, itp., zwiększanie dostępności kształcenia w szkołach wyższych, rozwój mobilności, likwidowanie barier ograniczających mobilność, modernizacja programów kształcenia i rozwiązań instytucjonalnych w szkołach wyższych, rozwój potencjału dydaktycznego i badawczego uczelni, zwiększanie innowacyjności i podnoszenie jakości kształcenia, zacieśnianie związków między kształceniem i badaniami; Sieci akademickie; Działania towarzyszące (Accompanying Measures). 8 8

10 Erasmus 2009/10 w pigułce Wszystkie kraje uczestniczące 3873 szkół wyższych z Kartą Uczelni Erasmusa 2982 uczelnie prowadzące wymianę studentów i pracowników w ramach programu wyjazdów studentów, w tym wyjazdów na część studiów wyjazdów na praktykę wyjazdów pracowników uczelni, w tym wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć 8745 wyjazdów pracowników uczelni na szkolenia 361 intensywnych kursów językowych Erasmusa (EILC) 384 projekty typu kursy intensywne programu Erasmus (IP) Polska 288 szkół wyższych z Kartą Uczelni Erasmusa 233 uczelnie realizujące konkretne działania programu Erasmus w ramach umowy finansowej podpisanej z Narodową Agencją wyjazdów studentów, w tym wyjazdów na część studiów 2408 wyjazdów na praktykę 6070 przyjazdów zagranicznych studentów, w tym 5534 przyjazdy na część studiów 536 przyjazdów na praktykę 2974 wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć w zagranicznych uczelniach 1476 wyjazdów pracowników uczelni na szkolenia 1819 przyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć w polskich uczelniach 294 przyjazdy pracowników zagranicznych uczelni na szkolenia w Polsce Ogółem w latach : wyjazdów polskich studentów w ramach Erasmusa przyjazdów zagranicznych studentów wyjazdów nauczycieli akademickich przyjazdy nauczycieli akademickich z zagranicznych uczelni (w latach ) 9

11 Budżet programu w roku 2009/10 Unia Europejska przeznacza znaczne fundusze na realizację swojego flagowego programu w dziedzinie edukacji. Budżet programu Erasmus stanowi aż 40% całkowitego budżetu programu Uczenie się przez całe życie ( ) wynoszącego 6,97 miliarda euro. Na działania zdecentralizowane, tj. zarządzane przez Narodowe Agencje programu w poszczególnych krajach, przeznaczono w roku akademickim 2009/10 ogółem ponad 415 milionów euro. Poniżej przedstawiono podział budżetu na poszczególne państwa. Fundusze z budżetu programu Erasmus przyznane na działania zdecentralizowane poszczególnym krajom w roku akademickim 2009/10 Erasmus funds for decentralised actions allocated to the participating countries in 2009/10 Fundusze przyznane, w euro Allocated funds (EUR) 1. Niemcy DE Francja FR Hiszpania ES Włochy IT Polska PL Wielka Brytania UK Turcja TR Rumunia RO Holandia NL Grecja GR Portugalia PT Belgia BE Czechy CZ Węgry HU Szwecja SE Finlandia FI Austria AT Bułgaria BG Litwa LT Dania DK Irlandia IRL Słowacja SK Łotwa LV Słowenia SI

12 Fundusze przyznane, w euro Allocated funds (EUR) 25. Estonia EE Cypr CY Norwegia NO Islandia IS Malta MT Luksemburg LU Liechtenstein LI Ogółem (Total) Polska tak jak w poprzednim roku znalazła się na piątym miejscu pod względem wysokości przyznanych środków. Wysokość kwot przyznawanych poszczególnym krajom zależy od wielu czynników: liczby studentów w danym kraju, liczby nauczycieli akademickich w przeliczeniu na pełne etaty, lokalizacji kraju (średnio-ważona kwota ponoszona na sfinansowanie podróży), liczby studentów i pracowników uczelni, którzy byli beneficjantami programu Erasmus w ostatnim okresie sprawozdawczym, liczby projektów typu kurs intensywny koordynowanych przez uczelnie z danego kraju oraz od liczby kursów EILC zorganizowanych w ostatnim okresie sprawozdawczym i liczby uczestniczących w nich studentów. Nasz kraj wykorzystał euro z łącznej kwoty przyznanej na działania programu Erasmus, wynoszącej euro, tj., 99,3% przyznanego budżetu. Był to bardzo dobry wynik w skali europejskiej. Osiąganie tak dobrego wskaźnika wykorzystania funduszy jest możliwe przede wszystkim dzięki sprawnemu zarządzaniu programem. Narodowa Agencja programu egzekwuje od uczelni informacje na temat stanu wykorzystania środków i zagospodarowuje kwoty, których według raportów uczelnie nie wydały: środki trafiają do beneficjentów podczas ponownej redystrybucji. Te dość skomplikowane zasady rozliczania unijnego dofinansowania pozwalają Polsce co roku wykorzystywać prawie 100% funduszy na mobilność. Nie wszystkim krajom się to udaje wiele z nich oddaje co roku 3, 5 a nawet 10% funduszy przyznanych z budżetu programu 1. Opracowanie: Małgorzata Członkowska-Naumiuk 1 Program Uczenie się przez całe życie. Raport 2010, Warszawa 2011, s. 17, wypowiedź Beaty Skibińskiej, zastępcy dyrektora programu Uczenie się przez całe życie ds. programów Erasmus, Erasmus Mundus, Tempus, Eksperci Bolońscy. 11

13 Działania typu mobilność w Polsce w roku akademickim 2009/10 Do Narodowej Agencji wpłynęły 253 wnioski z uczelni o dofinansowanie działań związanych z mobilnością (liczba wniosków jest równa liczbie wnioskodawców) oraz 3 wnioski konsorcjów instytucji o dofinansowanie organizacji zagranicznych praktyk dla polskich studentów. Zatwierdzono 251 wniosków z uczelni oraz wszystkie wnioski konsorcjów dotyczące organizacji praktyk. Umowę z Narodową Agencję podpisało ostatecznie 248 uczelni i trzy konsorcja organizujące wyjazdy na praktyki. Spośród tych beneficjentów 236 faktycznie realizowało zaplanowane działania w programie Erasmus (233 uczelnie i 3 konsorcja). We wniosku składanym do Narodowej Agencji uczelnie mogły planować realizację jednego, kilku lub wszystkich wymienionych poniżej działań:!! wyjazdy studentów na studia,!! wyjazdy studentów na praktyki,!! wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych,!! wyjazdy pracowników uczelni w celach szkoleniowych. Z ostatecznych danych pochodzących ze sprawozdań końcowych wynika, że następująca liczba uczelni realizowała działania związane z mobilnością:!! 202 uczelnie wyjazdy studentów na studia;!! 132 uczelnie wyjazdy studentów na praktyki!! 192 uczelnie wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych dla studentów zagranicznych uczelni!! 175 uczelni wyjazdy pracowników uczelni na szkolenia. Stopień realizacji planowanych działań Erasmusa typu mobilność przez polskie uczelnie zestawienie ogólne. Implementation of planned mobility type activities by Polish universities in 2009/10, an overview Ogółem Total number of HEIs Publiczne Public HEIs Niepubliczne Non-public HEIs Liczba uczelni ubiegających się o dofinansowanie na realizację mobilności. Number of HEIs which planned mobility activities Liczba uczelni, które podpisały umowę finansową na realizację mobilności. Number of HEIs which signed the Financial Agreement with the NA Liczba uczelni, które zorganizowały co najmniej jeden wyjazd. Number of HEIs which organised at least one mobility flow Opracowanie: Małgorzata Członkowska-Naumiuk 12

14 Wymiana studentów w Europie SM Student mobility Od chwili swojego powstania w 1987 r. program Erasmus umożliwił wyjazd na studia lub praktykę za granicę na okres od trzech do dwunastu miesięcy 2,5 milionom Europejczyków. W roku akademickim 2009/10 został pobity kolejny rekord udział w nim wzięło 213 tysięcy studentów. Stypendyści programu Erasmus podkreślają, że wyjazd to nie tylko pobyt na innej uczelni, ale też doświadczenie, które pozwoliło im wykształcić w sobie prawdziwą świadomość europejską. To okazja, aby szlifować języki obce, rozwijać umiejętności dostosowywania się do nowych sytuacji oraz otworzyć się na inne kultury a wszystkie te cechy są cenione na rynku pracy. Studenci nie wnoszą opłaty wpisowej za studia na uczelni, która ich przyjmuje, i otrzymują stypendium średnio w kwocie 254 euro miesięcznie. Po powrocie wykłady i zajęcia, na które uczęszczali za granicą, zostają w pełni uznane przez uczelnię macierzystą. Erasmus oferuje również możliwość odbycia stażu w przedsiębiorstwie zagranicznym. W 2009 r. spośród 213 tysięcy studentów programu taką opcję wybrało 35,5 tysiąca osób. Odbyło się także 38 tysięcy wymian wykładowców i innych pracowników uczelni 2. Mobilność studentów to największa, najbardziej popularna i znana akcja Erasmusa. Przeznacza się na nią rokrocznie ok. 85% budżetu programu. Według szacunków Komisji Europejskiej ok. 4% ogółu studentów z krajów uczestniczących korzysta z wyjazdów Erasmusa na różnych etapach studiowania. W roku akademickim 2009/10 łącznie studentów wyjechało w ramach programu na studia lub na praktykę za granicą; wzrost liczby wyjazdów w stosunku do roku poprzedniego wyniósł 7,4%. Jeśli podobne wyniki utrzymają się w kolejnych trzech latach, to można się spodziewać, że pod koniec 2013 roku liczba stypendystów Erasmusa zbliży się do trzech milionów. 2 Informacje pochodzą ze strony internetowej Komisji Europejskiej: 13

15 Liczba wyjazdów studentów w ramach programu Erasmus w latach 1987/ /10 Erasmus student mobility 1987/ / Liczba wyjazdów studentów w ramach Erasmusa (Number of Erasmus students) / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / Stały wzrost liczby wyjazdów w ostatnich latach program zawdzięcza przede wszystkim dynamicznie rosnącej liczbie wyjazdów na praktyki. W roku 2009/10 praktyki w zagranicznych przedsiębiorstwach odbyło 16,7% stypendystów Erasmusa, a liczba wyjazdów na praktyki wzrosła w stosunku do poprzedniego roku o 17%. Średnie stypendium przyznawane studentom wyniosło 254 euro, tj. o 6,7% mniej niż w poprzednim roku. Mobilność studentów w programie Erasmus w roku 2009/10 zestawienie ogólne Student mobility in 2009/10 general information Mobilność studentów dane zbiorcze Student mobility total Dane według typu mobilności Wyjazdy na studia Studies Wyjazdy na praktyki Placements (traineeships) Łączna liczba studentów Erasmusa Total number of Erasmus students Średnie miesięczne stypendium (w euro) Average monthly grant (in EUR) Średni czas trwania pobytu za granicą (w miesiącach) Average duration (in months) Liczba studentów niepełnosprawnych Number of students with special needs ,04 6,4 4,

16 Kraje, które wysłały w ramach Erasmusa najwięcej studentów Top sending countries Hiszpania, Francja, Niemcy, Włochy, Polska Hiszpania, Francja, Niemcy, Włochy, Polska Francja, Niemcy, Hiszpania, Wielka Brytania, Polska Kraje, które przyjęły w ramach Erasmusa najwięcej studentów Top receiving countries Hiszpania, Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Włochy Hiszpania, Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Włochy Hiszpania, Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Włochy Studia I/II/III stopnia Level of studies (% share) Studia I stopnia 68,7% Studia II stopnia 30% Studia doktoranckie 0,9% Krótki cykl 0,4% Studenci z zerowym stypendium Zero-grant students Średni wiek studentów (w latach) Average age of students (years) Łączna liczba uczelni, których studenci wyjeżdżali w ramach Erasmusa w roku 2009/10 Total number of HEIs sendiong students in 2009/10 Procent kobiet Gender balance (% of women) ,6 22,6 22, ,1% 60,9% 62,1% Źródło: Erasmus facts, figures and trends. The European Union support for student and staff exchanges and university cooperation in 2009/2010, Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Edukacji i Kultury, 2011 (publikacja dostępna na stronie Komisji Europejskiej: Wyjazdy studentów w programie Erasmus w roku 2008/09 i 2009/10 wzrost lub spadek liczby wyjazdów Outgoing Erasmus students in Europe in 2008/09 and in 2009/10 increased or decreased mobility Kraj Country 2008/ /10 Wzrost lub spadek w stosunku do roku 2008/09 Rate of increase as compared with 2008/09 Austria AT ,5% Belgia BE ,8% Bułgaria BG ,8% Chorwacja* HR 235 Cypr CY ,6% Czechy CZ ,2% Dania DK ,6% Estonia EE ,4% Finlandia FI ,1% 15

17 Kraj Country 2008/ /10 Wzrost lub spadek w stosunku do roku 2008/09 Rate of increase as compared with 2008/09 Francja FR ,8% Grecja GR ,0% Hiszpania ES ,7% Holandia NL ,6% Irlandia IE ,8% Islandia IS ,6% Liechtenstein LI ,6% Litwa LT ,1% Luksemburg LU ,9% Łotwa LV ,8% Malta MT ,2% Niemcy DE ,4% Norwegia NO ,1% Polska PL ,6% Portugalia PT ,1% Rumunia RO ,7% Słowacja SK ,5% Słowenia SI ,4% Szwecja SE ,7% Turcja TR ,1% Węgry HU ,0% Wielka Brytania UK ,3% Włochy IT ,6% Ogółem (Total) ,4% *Chorwacja uczestniczy w programie Erasmus od roku 2009/10; w roku tym udział tego kraju był jeszcze ograniczony: Chorwacja miała możliwość wysyłania studentów i pracowników do innych krajów uczestniczących w programie, ale nie mogła przyjmować studentów ani pracowników z zagranicy Liczba wyjazdów studentów wzrosła najbardziej w stosunku do poprzedniego roku w krajach wysyłających na stypendia Erasmusa stosunkowo niedużą liczbę studentów (Cypr wzrost o 38%, Malta o 25%, Estonia o 23%, Bułgaria o 19%). Ogółem wzrost liczby studentów korzystających z wyjazdów Erasmusa miał miejsce w 29 krajach, w tym w Polsce (o 4,6%); natomiast nieznaczny spadek odnotowały tylko trzy kraje Portugalia, Czechy i Norwegia. 16

18 Wzrost lub spadek liczby wyjazdów studentów z poszczególnych krajów w roku 2009/10 w porównaniu z rokiem 2008/09 Increase/decrease of the number of outgoing students in 2009/10, by country Najwięcej studentów wyjechało w ramach Erasmusa z Hiszpanii (ponad 31 tys. osób), Francji (ponad 30 tys.), Niemiec (blisko 29 tys.), Włoch (21 tys.) i Polski (14 tys.). Z kolei najpopularniejszymi krajami docelowymi były: Hiszpania (ponad 29 tys. przyjętych studentów zagranicznych), Francja (22 tys.), Niemcy (blisko 18 tys.), Wielka Brytania (16,8 tys.) i Włochy (15,8 tys.). 17

19 Wyjazdy studentów z poszczególnych krajów na studia i na praktyki w roku 2009/10 Student mobility for studies and placements in 2009/10 outgoing students per country Kraj Country Liczba studentów wyjeżdżających na studia Number of outgoing students studies Liczba studentów wyjeżdżających na praktyki Number of outgoing students placements Liczba wyjazdów studentów ogółem Number of outgoing students Austria AT Belgia BE Bułgaria BG Chorwacja HR Cypr CY Czechy CZ Dania DK Estonia EE Finlandia FI Francja FR Grecja GR Hiszpania ES Holandia NL Irlandia IE Islandia IS Liechtenstein LI Litwa LT Luksemburg LU Łotwa LV Malta MT Niemcy DE Norwegia NO Polska PL Portugalia PT Rumunia RO Słowacja SK Słowenia SI Szwecja SE Turcja TR Węgry HU Wielka Brytania UK Włochy IT Ogółem (Total)

20 Wyjazdy studentów z poszczególnych krajów na studia i na praktyki w roku 2009/10 Student mobility for studies and placements in 2009/10 outgoing students per country Liczba studentów wyjeżdżających na studia (Number of outgoing students studies) Liczba studentów wyjeżdżających na praktyki (Number of outgoing students placements) ES FR DE IT PL UK TR NL BE CZ PT AT FI HU RO GR LT SE DK SK IE LV BG SI NO EE LU HR IS CY MT Erasmus aktywnie wspiera studentów niepełnosprawnych decydujących się na wyjazd na część studiów lub praktykę za granicą. Ze specjalnego funduszu na wyjazdy osób niepełnosprawnych wypłacane są studentom dodatkowe środki finansowe związane z ich specjalnymi potrzebami. Wśród stypendystów Erasmusa w roku 2009/10 było 257 studentów niepełnosprawnych. Średnie dodatkowe dofinansowanie dla niepełnosprawnych stypendystów wyniosło 2561 euro, czyli ok. 423 euro miesięcznie. Najwięcej studentów niepełnosprawnych wyjechało w ramach Erasmusa z Włoch (54 osoby), następnie z Węgier (44), Polski i Niemiec (40). Najwięcej studentów niepełnosprawnych przyjęły natomiast: Hiszpania (62 osoby), Niemcy (40) i Wielka Brytania (23). W zestawieniach rankingowych uczelni wysyłających najwięcej studentów na studia i praktyki, na pierwszych miejscach znalazły się uczelnie hiszpańskie i włoskie oraz jedna uczelnia polska (Uniwersytet Warszawski na szóstym miejscu). Czołówkę zajmują duże uczelnie o profilu ogólnym i technicznym uniwersytety i politechniki lub uniwersytety techniczne. Poza Uniwersytetem Warszawskim na wysokich pozycjach utrzymały się trzy inne polskie uczelnie: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (na 16. miejscu), Uniwersytet Jagielloński (na 17. miejscu) i Uniwersytet Wrocławski (na 31. miejscu). 19

21 Uczelnie, które wysłały najwięcej studentów w ramach Erasmusa w roku 2009/10 Universities with the highest number of outgoing Erasmus students in 2009/10 Uczelnia University Kod Erasmusa Erasmus code Kraj Country Liczba studentów wysłanych na studia i na praktyki Erasmusa w roku 2009/10 Number of outgoing Erasmus students 1. Universidad de Granada E GRANADA01 Hiszpania Universidad Complutense de Madrid E MADRID03 Hiszpania Università di Bologna I BOLOGNA01 Włochy Universidad de Sevilla E SEVILLA01 Hiszpania Universidad Politécnica de Valencia E VALENCI02 Hiszpania Uniwersytet Warszawski PL WARSZAW01 Polska Università degli Studi di Roma 'La Sapienza' 8. Universitat de Valencia (Estudi General) UVEG I ROMA01 Włochy 1201 E VALENCI01 Hiszpania Univerzita Karlova v Praze CZ PRAHA07 Czechy Università degli Studi di Padova I PADOVA01 Włochy Universitaet Wien A WIEN01 Austria Univerza v Ljubljani SI LJUBLJA01 Słowenia Universidad Politecnica de Madrid (UPM) 14. Universidad Autonoma de Madrid 15. Universitat Politècnica de Cataluña 16. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu E MADRID05 Hiszpania 899 E MADRID04 Hiszpania 869 E BARCELO03 Hiszpania 858 PL POZNAN01 Polska Uniwersytet Jagielloński PL KRAKOW01 Polska Universidad de Zaragoza E ZARAGOZ01 Hiszpania Universidad de Valladolid E VALLADO01 Hiszpania Masarykova Univerzita CZ BRNO05 Czechy 780 W czołówce uczelni przyjmujących najwięcej zagranicznych studentów pojawiają się w większości te same szkoły wyższe, które wysyłają największą liczbę stypendystów Erasmusa. Nadal niestety brak wśród nich polskich uczelni. Uniwersytet Jagielloński, który w tym roku wyprzedził Uniwersytet Warszawski pod względem liczby przyjętych studentów, znalazł się na 55. pozycji (512 zagranicznych studentów Erasmusa). 20

22 Uczelnie, które przyjęły najwięcej zagranicznych studentów Erasmusa w roku 2009/10 Universities with the highest number of incoming Erasmus students in 2009/10 Uczelnia University Kod Erasmusa Erasmus code Kraj Country Liczba studentów przyjętych w roku 2009/10 Number of incoming Erasmus students 1. Universidad de Granada E GRANADA01 Hiszpania Universitat de Valencia (Estudi General) UVEG E VALENCI01 Hiszpania Universidad Politécnica de Valencia E VALENCI02 Hiszpania Universidad Complutense de Madrid E MADRID03 Hiszpania Università di Bologna I BOLOGNA01 Włochy Universidad de Sevilla E SEVILLA01 Hiszpania Universitat Autonoma de Barcelona E BARCELO02 Hiszpania Universidad de Salamanca E SALAMAN02 Hiszpania Universita' degli Studi di Firenze I FIRENZE01 Włochy Universita' degli Studi di Roma 'La Sapienza' I ROMA01 Włochy Koebenhavns Universitet DK KOBENHA01 Dania Universitat de Barcelona E BARCELO01 Hiszpania Univerzita Karlova v Praze CZ PRAHA07 Czechy Universidad de Alicante E ALICANT01 Hiszpania Freie Universitaet Berlin D BERLIN01 Niemcy Universitaet Wien A WIEN01 Austria Linköpings Universitet S LINKOPI01 Szwecja Kungliga Tekniska Högskolan S STOCKHO04 Szwecja Universidad Autonoma de Madrid E MADRID04 Hiszpania Lunds Universitet S LUND01 Szwecja Uniwersytet Jagielloński PL KRAKOW01 Polska Uniwersytet Warszawski PL WARSZAW01 Polska

23 Studenci wyjeżdżający w ramach Erasmusa w roku 2009/10 jako procent populacji studentów w danym kraju Outgoing Erasmus students in 2009/10 as a share of student population by country 6,00% 5,00% 15,71% Średnia w roku (average in) 2009/10 (0,96%) 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00% LU 3,32% 1,83% 1,73% 1,66% 1,53% LI MT ES AT FI BE PT CZ LT 1,49% 1,44% 1,43% 1,42% 1,39% 1,38% 1,37% 1,33% FR LV EE IS NL SI DE 1,24% 1,20% 1,18% 1,17% 1,05% 1,04% 1,03% IE IT HU DK 0,92% SK SE 0,71% 0,70% 0,65% 0,62% 0,62% 0,50% 0,49% 0,36% CY PL NO BG GR UK RO TR HR 0,30% 0,17% Na podstawie danych ze wszystkich krajów uczestniczących w programie obliczono, że w roku 2009/10 średnio 0,94% populacji studentów skorzystało z wyjazdów Erasmusa. Najwyższy procent studentów Erasmusa odnotowały dwa kraje o bardzo niewielkiej populacji Luksemburg i Liechtenstein. Łącznie powyżej średniej znalazło się 21 krajów. Znacznie powyżej średniej uplasowały się Austria, Finlandia, Hiszpania i Malta (wszystkie powyżej 1,5%). Poniżej średniej europejskiej znalazło się natomiast 11 krajów, w tym m.in. Szwecja, Polska, Norwegia, Wielka Brytania, Turcja, przy czym nie oznacza to, że w liczbach bezwzględnych kraje te wysyłają w ramach Erasmusa mniej studentów Polska, Wielka Brytania i Turcja należą do czołówki krajów pod względem liczby wyjazdów studentów w programie Erasmus. Wyjazdy na studia SMS Student mobility for studies W roku akademickim 2009/10 na kilkumiesięczny lub roczny okres studiów za granicą wyjechało w ramach programu Erasmus studentów. Jak obliczyli autorzy podsumowania wydanego przez Komisję Europejską 3, w ciągu całego roku średnio co 3 minuty jakiś student wyjeżdżał na stypendium Erasmusa. 3 Erasmus facts, figures and trends. The European Union support for student and staff exchanges and university cooperation in 2009/10, European Commission, Education and Culture DG, Luxembourg 2011; broszura dostępna na stronie Komisji Europejskiej: 22

24 Około 69% wyjeżdżających stanowili studenci studiów I stopnia (lub niższych lat studiów jednolitych), 30% studenci studiów II stopnia (lub wyższych lat studiów jednolitych), a 0,9% doktoranci. Według statystyk zbiorczych w 22 krajach nastąpił wzrost liczby wyjazdów studentów w stosunku do roku 2008/09. Największy wzrost liczby wyjazdów na studia odnotowano na Cyprze (38%), w Estonii (prawie 32%), Turcji (16%), Islandii (15,6%) oraz na Łotwie (15%). Liczba wyjazdów zmalała natomiast w 9 krajach, wśród których znalazły się m.in. Węgry, Polska, Czechy, Portugalia. Najwięcej studentów wyjechało na zagraniczny okres studiów z Hiszpanii (ponad 27 tys.), Francji (ponad 24 tys.), Niemiec (24 tys.), Włoch (19 tys.) i Polski (11,6 tys.). Polscy studenci należą od paru lat do najbardziej mobilnych ; w roku 2009/10 studenci Erasmusa z Polski stanowili 6,5% ogółu studentów wyjeżdżających w ramach programu (najliczniejsi, Hiszpanie, stanowili ok. 15,5%). W roku 2009/10 po raz pierwszy udział w Erasmusie brała Chorwacja, która wysłała na zagraniczne uczelnie 235 studentów. Wyjazdy z poszczególnych krajów i przyjazdy do poszczególnych krajów na studia w roku 2009/10 Student mobility for studies in 2009/10 outgoing and incoming students by country Kraj Country Liczba studentów wyjeżdżających Number of outgoing students Liczba studentów przyjeżdżających Number of incoming students Różnica między liczbą wyjazdów a liczbą przyjazdów Difference (outgoing/ incoming) Stosunek liczby przyjeżdżających do wyjeżdżających Incoming/outgoing students ratio (%) Austria AT ,7% Belgia BE ,9% Bułgaria BG ,6% Chorwacja HR ,0% Cypr CY ,2% Czechy CZ ,4% Dania DK ,3% Estonia EE ,8% Finlandia FI ,5% Francja FR ,2% Grecja GR ,8% Hiszpania ES ,8% Holandia NL ,1% Irlandia IE ,4% Islandia IS ,2% Liechtenstein LI ,4% Litwa LT ,4% Luksemburg LU ,8% Łotwa LV ,9% Malta MT ,2% Niemcy DE ,5% 23

25 Kraj Country Liczba studentów wyjeżdżających Number of outgoing students Liczba studentów przyjeżdżających Number of incoming students Różnica między liczbą wyjazdów a liczbą przyjazdów Difference (outgoing/ incoming) Stosunek liczby przyjeżdżających do wyjeżdżających Incoming/outgoing students ratio (%) Norwegia NO ,1% Polska PL ,5% Portugalia PT ,3% Rumunia RO ,5% Słowacja SK ,7% Słowenia SI ,6% Szwecja SE ,8% Turcja TR ,2% Węgry HU ,7% Wielka Brytania UK ,9% Włochy IT ,9% Ogółem (Total) Tylko trzy kraje osiągnęły równowagę wymiany, czyli przyjęły mniej więcej tylu studentów Erasmusa, ilu ich wysłały na uczelnie w innych krajach. Były to: Belgia, Słowenia i Austria. Bliska równowagi była też Hiszpania, gdzie studentów przyjeżdżających było nieco więcej niż wyjeżdżających. Liczba przyjazdów studentów przewyższyła liczbę wyjazdów w 14 krajach. Największa przewaga tego typu miała miejsce na Malcie (gdzie przyjeżdżających studentów było ok. 3,7 razy więcej niż wyjeżdżających), w Szwecji i Danii (przyjeżdżających ponad 3 razy więcej niż wyjeżdżających), Norwegii (2,7 razy więcej) oraz Irlandii (ponad dwa razy więcej). Równowaga wymiany studentów jest w wielu krajach trudna do osiągnięcia, m.in. z uwagi na zbyt ograniczoną ofertę studiów w językach obcych. Ogółem w 17 krajach liczba wyjazdów studentów była wyższa od liczby przyjazdów. Wyjazdy z poszczególnych krajów na studia w ramach Erasmusa w roku 2009/10 Student mobility for studies in 2009/10 outgoing student, by country ES FR DE IT PL UK TR NL CZ BE PT AT FI HU RO GR SE LT SK DK IE BG LV NO SI EE LU 445 HR IS CY MT LI 24

26 Przyjazdy do poszczególnych krajów na studia w ramach Erasmusa w roku 2009/10 Student mobility for studies in 2009/10 incoming students, by country ES FR DE UK IT SE NL PT FI DK BE PL AT CZ IE NO TR HU GR LT SI RO SK 894 EE 658 MT 448 LV IS BG CY LU LI HR Wyjazdy na praktyki SMP Student mobility for placements Praktyki w zagranicznych przedsiębiorstwach, organizacjach lub instytucjach są nadal najbardziej dynamicznie rozwijającą się akcją programu. Wyjazdy tego typu zostały wprowadzone do Erasmusa w roku 2007/08. W roku 2009/10 liczba wyjazdów na praktyki wzrosła o ponad 17% w stosunku do roku poprzedniego. W programie Erasmus student może wyjechać na zagraniczną praktykę trwającą od 3 do 12 miesięcy; musi ona odpowiadać kierunkowi studiów i musi być zaliczona przez macierzystą uczelnię studenta jako praktyka obowiązkowa lub nieobowiązkowa. 25

27 Najwięcej studentów wyjechało na praktyki Erasmusa z Francji (5787 osób), Niemiec (4825), Hiszpanii (3710),Wielkiej Brytanii (3 670) i Polski (2408). Jeśli chodzi o liczbę przyjazdów, to najliczniejszą grupę studentów przyjęły na praktyki: Hiszpania (6061 studentów), Wielka Brytania (5827), Niemcy (5482), Francja (4108) i Włochy (2253). Podobnie jak w przypadku średniego stypendium wypłacanego studentom wyjeżdżającym na studia, również średnie stypendium na praktyki było niższe niż w poprzednim roku i wynosiło 386 euro (spadek o ok. 11% w stosunku do roku 2008/ euro). Wyjazdy studentów z poszczególnych krajów i przyjazdy do poszczególnych krajów na praktyki w roku 2009/10 Student mobility for placements - Erasmus outgoing and incoming students per country Kraj Country Liczba studentów wyjeżdżających na praktyki Number of outgoing students Liczba studentów przyjeżdżających na praktyki Number of incoming students Różnica między liczbą wyjazdów a liczbą przyjazdów Difference Stosunek liczby przyjeżdżających do wyjeżdżających Incoming/outgoing students ratio (%) Austria AT ,5% Belgia BE ,7% Bułgaria BG ,8% Cypr CY ,8% Czechy CZ ,2% Dania DK ,6% Estonia EE ,9% Finlandia FI ,1% Francja FR ,0% Grecja GR ,5% Hiszpania ES ,4% Holandia NL ,4% Irlandia IE ,2% Islandia IS ,0% Liechtenstein LI ,3% Litwa LT ,6% Łotwa LV ,0% Luksemburg LU ,1% Malta MT ,3% Niemcy DE ,0% Norwegia NO ,1% Polska PL ,3% Portugalia PT ,2% Rumunia RO ,4% 26

28 Słowacja SK ,3% Słowenia SI ,2% Szwecja SE ,7% Turcja TR ,9% Węgry HU ,9% Wielka Brytania UK ,8% Włochy IT ,3% Ogółem (Total) Wyjazdy studentów z poszczególnych krajów na praktyki Erasmusa w roku 2009/10 Student mobility for placements in 2009/10 outgoing students, by country FR DE ES UK PL NL IT BE FI AT RO TR LT HU PT CZ DK IE LV GR SK SE SI BG EE NO MT LU CY IS LI Przyjazdy do poszczególnych krajów na praktyki w ramach Erasmusa w roku 2009/10 Student mobility for placements in 2009/10 incoming students, by country ES UK DE FR IT BE NL IE GR AT PT SE PL FI CZ DK NO TR MT HU LU RO 226 BG SK LT CY SI EE LV IS LI 27

29 Podobnie jak w poprzednim roku tylko w trzech krajach wymiana studentów odbywających praktyki osiągnęła względną równowagę (Portugalia, Bułgaria, Niemcy). W większości krajów nadal można było zaobserwować przewagę wyjazdów albo przyjazdów na praktyki. Największa przewaga przyjazdów wystąpiła w Luksemburgu (256 przyjazdów/23 wyjazdy), na Cyprze (155/17), na Islandii (80/10), na Malcie (431/67) i w Norwegii (456/94). Ogółem 14 krajów odnotowało przewagę przyjazdów na praktyki. W 17 krajach miała natomiast miejsce przewaga wyjazdów na praktyki na niekorzyść przyjazdów. Największą nierównowagę pod tym względem odnotowały Węgry, Rumunia, Litwa, Łotwa i Polska. Powodem mniejszej popularności praktyk w przedsiębiorstwach i instytucjach tych krajów mogła być obawa studentów przed problemami językowymi, jak również mniejsza liczba ofert dostępnych dla zagranicznych studentów. 28

30 Wymiana studentów w Polsce SM Student mobility, Poland Wyjazdy Outgoing students Od roku 1998/99, w którym Polska przystąpiła do programu Erasmus, liczba polskich studentów korzystających z wyjazdów erasmusowych wzrosła blisko dziesięciokrotnie 4. W roku 2009/10 na kilkumiesięczny lub roczny okres studiów i na praktyki w ramach programu wyjechało ogółem ponad 14 tysięcy studentów polskich uczelni. Liczba polskich studentów wyjeżdżających w ramach programu Erasmus w kolejnych latach Polish outgoing Erasmus students, by year / / / / / / / / / / / / Środki przeznaczone na mobilność studentów wynosiły 29,8 mln euro, tj. około 79% całkowitej kwoty przyznanej Polsce w roku 2009/10 na działania zdecentralizowane programu Erasmus (koordynowane przez Narodową Agencję). Uczelnie wykorzystały euro, czyli 99,6% funduszy przyznanych z programu Erasmus na wyjazdy studentów. Ponadto wiele szkół wyższych przeznaczyło na dofinansowanie wyjazdów środki z własnych i innych źródeł; łącznie dofinanso- 4 W roku 1998/99 w ramach Erasmusa wyjechało 1426 polskich studentów. 29

31 wanie to wyniosło około euro (kwota szacunkowa obliczona na podstawie sprawozdań końcowych uczelni). W stosunku do roku 2008/09 liczba wyjazdów polskich studentów w ramach Erasmusa wzrosła o 4,6%, przy czym należy zauważyć, że wzrost wynikał jedynie ze znacznego zwiększenia się liczby wyjazdów na praktyki (o 49%), podczas gdy liczba wyjazdów na studia podobnie jak w roku poprzednim znów nieco zmalała (o 1,4%). Wśród stypendystów Erasmusa było studentów uczelni publicznych (88%) i studentów uczelni niepublicznych (12%). Czołówka najbardziej popularnych krajów docelowych prawie nie zmienia się od kilku lat. Najwięcej studentów wyjechało do Hiszpanii, Niemiec, Francji, Włoch i Portugalii. Wyjazdy studentów polskich uczelni do poszczególnych krajów od 2000/01 i łącznie w okresie 1998/ /10 Polish outgoing students by year from 2000/01, and in the period 1998/ /10, by country of destination Kraj Country 2000/ / / / / / / / / /10 Ogółem w latach Austria AT Belgia BE Bułgaria BG Cypr CY Czechy CZ Dania DK Estonia EE Finlandia FI Francja FR Grecja GR Hiszpania ES Holandia NL Irlandia IRL Islandia IS Liechtenstein LI Litwa LT Luksemburg LU Łotwa LV Malta MT Niemcy DE Norwegia NO Portugalia PT Rumunia RO

32 Słowacja SK Słowenia SI Szwecja SE Turcja TR Węgry HU Wielka Brytania UK Włochy IT Ogółem (Total) Dane od roku 2007/08 obejmują wyjazdy na studia i na praktyki łącznie. Wyjazdy studentów polskich uczelni do poszczególnych krajów na studia i na praktyki Erasmusa w roku 2009/10 Student mobility for studies and placements in 2009/10 Polish outgoing students, by country ES DE FR IT PT UK DK CZ GR TR BE NL FI SE AT NO HU SK SI IE LT BG Wyjazdy na praktyki Wyjazdy na studia 30 6 LV RO CY MT EE IS 2 LI LU Wzrost/spadek liczby wyjazdów studentów na studia i na praktyki w roku 2009/10 w porównaniu z rokiem 2008/09 Increase/decrease of the number of outgoing students in 2009/10, by country 250,00% 200,00% 200,0% 150,00% 100,00% 50,00% 0,00% -50,00% 57,9% LI IS HU CY ES 25,9% 24,0% 21,6% 20,0% 17,2% 16,8% RO PT NO TR 14,9% 14,9% GR IE LV BG 14,4% 12,7% 10,0% 9,9% 6,8% SI CZ UK IT 5,4% 5,1% 3,6% -1,8% FR EE NL BE -2,6% -3,7% -4,8% -5,3% DE FI AT -6,4% -8,4% SK SE DK -15,9% -17,1% -19,7% LT LU -33,3% 31

33 Wzrost lub spadek liczby wyjazdów polskich studentów do poszczególnych krajów w roku 2009/10 w porównaniu z rokiem 2008/09 Increase/decrease of the number of Polish outgoing students in 2009/10, by country W stosunku do roku 2008/09 wzrosła liczba wyjazdów studentów do 19 krajów, w tym m.in. do Hiszpanii, Portugalii, na Maltę, na Węgry, do Norwegii, Turcji, Grecji. Zmalała natomiast liczba wyjazdów do 11 krajów, np. do Holandii, Belgii, Niemiec, Finlandii. 32

34 Procentowo najbardziej wzrosła liczba osób wyjeżdżających na Maltę (o 235%), do Liechtensteinu (o 200%), na Islandię (o 58%) i na Węgry (o 26%), a najbardziej drastycznie spadła liczba studentów wyjeżdżających do Szwecji (o 16%), Danii (o 17%), na Litwę (o ponad 19%) i do Luksemburga (o 33%). Z kolei w liczbach bezwzględnych największy wzrost nastąpił w przypadku wyjazdów studentów do Hiszpanii (o 385 osób), Portugalii (o 135 osób), Grecji (o 63 osoby), Turcji (o 61 osób) i do Włoch (o 59 osób), a najbardziej spadła liczba studentów wyjeżdżających do Danii (119 osób mniej niż w roku 2008/09) i do Niemiec (108 osób mniej). Najwięcej studentów wyjechało w ramach Erasmusa z dużych uczelni uniwersytetów, politechnik lub uniwersytetów technicznych oraz z uczelni ekonomicznych. Jednak najbardziej dynamiczny wzrost liczby wyjazdów w porównaniu z rokiem 2008/09 powyżej 100% nastąpił przede wszystkim w uczelniach niepublicznych, wysyłających niezbyt wielu studentów, ale także na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie uczelni publicznej (wzrost o 1000%), w trzech państwowych wyższych szkołach zawodowych oraz w dwóch uczelniach artystycznych (akademia teatralna i muzyczna). Najbardziej dynamiczny wzrost liczby wyjazdów studentów w stosunku do roku 2008/09 The most dynamic increase of the number of Erasmus students as compared with 2008/09 Uczelnia Higher Education Institution Kod Erasmusa Erasmus Code 2008/ / / /10 Wzrost liczby wyjazdów studentów Increase Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie PL KRAKOW ,0% Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku PL BIALYST ,0% Kolegium Karkonoskie w Jeleniej Górze PL JELENIA ,0% Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych PL POZNAN ,0% Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza PL WARSZAW ,0% Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP PL OLSZTYN ,0% Wyższa Szkoła Humanistyczna we Wrocławiu PL WROCLAW ,0% Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej PL WARSZAW ,7% Małopolska Wyższa Szkoła Zawodowa im. J. Dietla w Krakowie PL KRAKOW ,3% Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii w Poznaniu PL POZNAN ,0% Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we Włocławku PL WLOCLAW ,7% Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie PL LUBLIN ,1% Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży PL LOMZA ,0% Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku PL GDANSK ,0% Pomorska Wyższa Szkoła Humanistyczna w Gdyni PL GDYNIA ,0% Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gorzowie Wielkopolskim PL GORZOW ,0% Wyższa Szkoła Komunikacji i Zarządzania PL POZNAN ,0% Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi PL LODZ ,3% 33

35 Wyjazdy na studia SMS Student mobility for studies, Poland Pod względem liczby studentów, którzy w roku 2009/10 wyjechali za granicę na semestr lub rok studiów w ramach Erasmusa, Polska zajęła piąte miejsce wśród krajów uczestniczących w programie (za Hiszpanią, Francją, Niemcami i Włochami). Z wyjazdów Erasmusa skorzystało studentów polskich szkół wyższych. Średnia długość pobytu za granicą wynosiła nieco ponad 6 miesięcy, a średnie stypendium wzrosło w stosunku do roku ubiegłego i wyniosło 372 euro na miesiąc. Choć liczba wyjazdów na studia plasuje nas wciąż na wysokiej pozycji w rankingu europejskim, można zauważyć, że z wyjazdów na studia w ramach Erasmusa korzysta co roku mniej studentów. Procentowo spadek liczby wyjazdów na studia wyniósł 1,4% w stosunku do roku 2008/09. Tendencja spadkowa obserwowana od paru lat w wielu krajach wiąże się m.in. z coraz większą popularnością drugiego rodzaju wyjazdów Erasmusa na praktyki. Na wyjazdy studentów na studia przyznano uczelniom łącznie euro, z czego instytucje wykorzystały euro, tj. 99,96% przekazanych środków. 93 uczelnie, a więc o 13 uczelni mniej niż w roku poprzednim, dofinansowały wyjazdy studentów z własnego budżetu lub z innych źródeł. Łączna kwota dofinansowania ze strony uczelni wyniosła około euro, czyli równowartość ok. 4,5% wykorzystanych funduszy z programu Erasmus. W liczbach bezwzględnych najwyższe sumy na dofinansowanie wyjazdów erasmusowych wyasygnowały: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (210 tys. euro), Uniwersytet Warszawski (ponad 85 tys. euro), Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (ponad 80 tys. euro) i Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie (ponad 72 tys. euro). Jeśli natomiast weźmiemy pod uwagę wysokość dofinansowania wyjazdów studentów przez uczelnie w stosunku do kwoty otrzymanej z budżetu programu, to procentowo najwyższe dofinansowanie przyznały: Międzynarodowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu we Wrocławiu (114% w stosunku do funduszy z programu Erasmus), Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. J. A. Komeńskiego w Lesznie (100% - kwota dofinansowania równa kwocie z budżetu Erasmusa), Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Informatyczna w Warszawie (60%) i Wyższa Szkoła Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica w Białymstoku (59%). 34