Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego

Transkrypt

1 2. Zachowanie i ochrona materialnych i niematerialnych zasobów dziedzictwa kulturowego oraz krajobrazu kulturowego województwa Świadome kształtowanie tożsamości regionalnej i promocja wartości niematerialnych województwa poprzez: wzmacnianie walorów zidentyfikowanych podregionów kulturowych: łowickiego, rawskiego, opoczyńskiego, piotrkowskiego, siemkowickiego, sieradzkiego i łęczyckiego poprzez: zachowanie i ochronę zabytkowych układów rozplanowania zabudowy wiejskiej i pól, m.in. w Złakowie Kościelnym i Złakowie Borowym, Oporowie, Walewicach, Jeżowie, Osjakowie, Zapolicach, promocję i tworzenie skansenów (m.in. Maurzyce, Łowicz, Lipce Reymontowskie, Uniejów, Tomaszów Mazowiecki, Tadzin, Nagawki, Tum- Kwiatkówek), promocję i rozwój działalności artystycznej (np. ludowe zespoły pieśni i tańca), twórczości ludowej (rękodzielnictwo: tkactwo, garncarstwo, hafciarstwo) oraz ludowych produktów regionalnych (np. garnki z Bolimowa o białej barwie z motywami kwiatowymi, przedmioty użytkowe z haftem łowickim i wycinanki łowickie, rzeźby demoniczne diabła Boruty z Łęczycy), identyfikację i rozwój tradycyjnych form działalności gospodarczej (m.in. kowalstwo artystyczne, wyplatanie przedmiotów z wikliny) oraz promowanie budownictwa ekologicznego z margla, gliny i słomy, identyfikację i wzmacnianie Staropolskiego Okręgu Przemysłowego m.in. z wykorzystaniem Zakładów Ceramicznych w Opocznie i Paradyżu, zabytkowych pieców i młynów w okolicach Inowłodza, Drzewicy i Przedborza; kształtowanie pasm kulturowych, łączących podregiony kulturowe poprzez podjęcie aktywnej ochrony różnorodności dziedzictwa kulturowego, uwzględniającej rynkową (turystyczną) rewitalizację i rewaloryzację obiektów i obszarów wpisanych do rejestru zabytków oraz figurujących w wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków, eksponowanie miejsc pamięci, cmentarzy wojennych, udostępnianie obiektów sakralnych w sposób niepowodujący dewaluacji ich najważniejszej funkcji: pasmo dorzecza Warty uwzględniające m.in. zabytki archeologiczne na Szlaku Bursztynowym powstające i proponowane archeologiczne parki kulturowe i ekspozycje znalezisk: np. w Sieradzu, Strońsku, Wieluniu, Wieruszowie, Bolesławcu, wokół zbiornika Jeziorsko, Uniejowie, Spycimierzu, Krzętlach, Konopnicy, jak również inne obiekty i obszary zabytkowe m.in. w Wieluniu, Sieradzu, Strońsku, Konopnicy, pasmo dorzecza Pilicy uwzględniające zabytki sakralne m.in.: Opactwo Cystersów w Sulejowie Podklasztorzu, kościół pw. św. Idziego w Inowłodzu, kościół w Bąkowej Górze, zespoły sakralne Piotrkowa Trybunalskiego i Tomaszowa Mazowieckiego, sanktuaria w miejscowościach Paradyż, Parzno, Chełmo, Studzianna Poświętne, Smardzewice, Będków, Witów, pasmo dorzecza Bzury promujące bogaty folklor łęczycki i łowicki (skanseny, muzea, warsztaty twórców ludowych) oraz historię bitew nad Bzurą (rekonstrukcje bitew i pól walki, liczne zabytkowe cmentarze i miejsca pamięci narodowej, m.in. w Bolimowie, Ziemiarach, Joachimowie Mogiłach, Dobrej, Lesie Lućmierskim, Modlnej, Solcy Wielkiej, Mąkolicach i Białej); Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 1

2 kształtowanie pasma Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej oraz Kolei Okresu Uprzemysłowienia z wykorzystaniem: zabytków z zakresu kolejnictwa (zabytkowe dworce kolejowe, np. w Skierniewicach, Gałkówku, domy dróżników, np. w Lipcach Reymontowskich, wieże ciśnień, m.in. w Skierniewicach, Koluszkach i Piotrkowie Trybunalskim, parowozownie m.in. w Skierniewicach, przepusty, skansen kolejnictwa w Rogowie oraz Rogowska Kolejka Wąskotorowa), zabytków techniki (spichlerze i magazyny m.in. w Gidlach, Witowie i Piotrkowie Trybunalskim, gorzelnia w Łyszkowicach, kuźnia w Nieborowie, młyn w Sulejowie Podklasztorzu), zabytków industrialnych przede wszystkim w Łodzi, Pabianicach i Zgierzu w postaci XIX-wiecznych zespołów rezydencjonalno-przemysłowych oraz osad tkackich (park kulturowy Miasto Tkaczy w Zgierzu, skansen Ziemi Obiecanej w Łodzi); wyznaczenie stref ochronnych w celu: utrzymania charakteru zagospodarowania i zachowania istniejącego krajobrazu kulturowego poprzez podjęcie lub kontynuację działań w zakresie rewitalizacji, rewaloryzacji i konserwacji istniejących struktur historycznych, z wykorzystaniem ich na cele społeczne, kulturalne i turystyczne, pozwalających zachować specyfikę miejsca ze szczególnym naciskiem na tworzenie przestrzeni publicznej, m.in. w Łodzi, Łowiczu, Rawie Mazowieckiej, Oporowie, Zgierzu, Zduńskiej Woli, Sieradzu, Łęczycy, Piotrkowie Trybunalskim, Tomaszowie Mazowieckim, Brzezinach, Białaczowie i Sulejowie, przywracania walorów dziedzictwa kulturowego i tożsamości regionalnej, m.in. w rejonie Skierniewic, Kutna, Opoczna, Żychlina, Żarnowa, Błaszek, Konstantynowa Łódzkiego, poprzez kontynuację i podjęcie działań w zakresie rewitalizacji, ograniczanie dysharmonii przestrzeni poprzez kształtowanie dobrych relacji nowej zabudowy i zagospodarowania ze specyfiką zasobów dziedzictwa kulturowego i uwarunkowaniami krajobrazu na etapie planowania miejscowego, dostosowanie formy obiektów obcych kulturowo w nawiązaniu do kompozycji historycznej, wdrażanie tematycznych programów rewitalizacji obszarów w celu odtwarzania regionalnego dziedzictwa szczególnie w rejonach: wieluńskim, rawskim, krośniwickim i strykowskim, tworzenia właściwego sąsiedztwa dla obszarów o wartościach kulturowych ochrona i zabezpieczenie obiektów zabytkowych oraz historycznych sylwet przestrzennych, poprzez ograniczenie w ich sąsiedztwie zabudowy, zalesień i lokalizacji reklam wielkoformatowych, zapewnienie trwałej dostępności oraz ochronę przed dewastacją istniejącej różnorodności krajobrazowej ograniczenie zabudowy terenów otwartych i wprowadzania obcych kulturowo form zagospodarowania, rewaloryzacji zabytkowych układów zieleni komponowanej (zespołów pałacowoparkowych i dworsko-parkowych), w tym przede wszystkim założeń znajdujących się na liście preferencyjnej zabytkowych parków i ogrodów przeznaczonych do rewaloryzacji: Białaczów, Cieszanowice, Mroczki Gościnne, Stawowiczki, Wolbórz, Krośniewice, Oporów, Skierniewice, Walewice oraz innych parków Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 2

3 zabytkowych mających szansę pretendowania do umieszczenia na tej liście po uprzednim uzyskaniu akceptacji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Stworzenie sieci unikatowych ośrodków historycznych i poddanie ich działaniom rewitalizacyjnym i rewaloryzacyjnym: wytypowano 7 ośrodków o randze europejskiej i krajowej: Łódź, Nowosolna, Łowicz, Łęczyca, Sieradz, Wieluń, Piotrków Trybunalski, wytypowano 5 ośrodków o randze regionalnej: Rawa Mazowiecka, Skierniewice, Uniejów, Wieruszów, Wolbórz, wytypowano 51 ośrodków o randze lokalnej: Aleksandrów Łódzki, Bąkowa Góra, Bełchatów, Biała Rawska, Będków, Białaczów, Błaszki, Bolimów, Brzeziny, Burzenin, Chełmo, Działoszyn, Głowno, Gidle, Gorzkowice, Kamieńsk, Kiernozia, Konstantynów Łódzki, Krośniewice, Kutno, Inowłódz, Łask, Tomaszów Mazowiecki, Tuszyn, Stryków, Spała, Sulejów, Szadek, Opoczno, Oporów, Osjaków, Ozorków, Pabianice, Pajęczno, Parzęczew, Piątek, Poddębice, Poświętne, Przedbórz, Radomsko, Rozprza, Warta, Żarnów, Zduńska Wola, Zgierz, Zelów, Złaków Borowy, Złaków Kościelny, Złoczew, Żychlin, Żytno. 37 ośrodków podjęło już prace w zakresie przekształcania historycznej przestrzeni, które jednak, z uwagi na wysokie koszty prac, wymagają dalszej kontynuacji, m.in. Łódź, Łowicz, Piotrków Trybunalski, Skierniewice, Łęczyca, Rawa Mazowiecka, Sieradz, Wieluń, Uniejów, Zduńska Wola, natomiast podjęcia prac rewitalizacyjnych przestrzeni historycznej wymaga 26 ośrodków, w tym m.in. Nowosolna, Stryków, Konstantynów Ł., Przedbórz, Żarnów, Warta. Objęcie ochroną najcenniejszych obszarów i obiektów w formie pomników historii i parków kulturowych: wytypowano 26 obiektów oraz obszarów, jako pretendujących do uznania za pomnik historii. Są to: 1. Zespół zamkowy w Oporowie, 2. Zespół przestrzenny Tum Łęczyca, 3. Zespół przestrzenny Arkadia Nieborów, 4. Zespół urbanistyczny miasta Łowicza w granicach strefy ścisłej ochrony konserwatorskiej, 5. Elementy historycznego krajobrazu miasta przemysłowego w Łodzi, 6. Zespół opactwa Cystersów w Sulejowie Podklasztorzu, 7. Układ urbanistyczny Piotrkowa Trybunalskiego, 8. Zespół kościoła w Boguszycach, 9. Układ przestrzenny miasta historycznego w Sieradzu, 10. Zespół kościoła w Będkowie, 11. Układ przestrzenny miasta z kościołem pw. św. Idziego w Inowłodzu, 12. Zespół dworski w Ożarowie, 13. Zespół drewnianych kościółków wieluńskich, 14. Zespół klasztorny i pałacowy w Złoczewie, 15. Układ przestrzenny miasta historycznego w Wieluniu, 16. Zespół miejski wraz z ruinami zamku w Bolesławcu, 17. Zespół kościoła w Strońsku, 18. Wzgórze z zespołem klasztornym Studzianna Poświętne, 19. Zespół pałacowo-parkowy w Białaczowie, 20. Zespół klasztorny w Gidlach, 21. Zespół kościoła i ruiny zamku w Drzewicy, 22. Zespół zamkowy w Uniejowie, 23. Układ urbanistyczny w Rawie Mazowieckiej w granicach strefy ścisłej ochrony konserwatorskiej, 24. Zespół pałacowy w Poddębicach, 25. Dwór Kapituły Krakowskiej w Pabianicach, 26. Kolegiata w Łasku; wskazano 34 obszary cenne kulturowo do objęcia ochroną w formie parków kulturowych. Są to: 1. Rejon Boguszyce Byliny Stare, 2. Besiekiery, 3. Łęczyca Tum Góra Świętej Małgorzaty, 4. Szlakiem kutnowskich kościołów drewnianych, 5. Śladami Jarosława Iwaszkiewicza w dolinie Moszczenicy, 6. Sulejów Podklasztorze, 7. Spalsko Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 3

4 Inowłodzki, 8. Bąkowa Góra Majkowice, 9. Doliny Prosny, 10. Młynów nad Grabią, 11. Dworków Ziemi Sieradzkiej, 12. Kamion Toporów, 13. Doliny Warty, 14. Szlakiem kościołów drewnianych w rejonie Zgierza, 15. Archeologiczna osada Krakówek w Brzezinach, 16. Śladami Reymonta, 17. Rejon Łagiewnik, 18. Układ urbanistyczny Jeżowa, 19. Zespół kościoła w Buczku, 20. Zespół kościoła w Krzyworzece, 21. Zespołu kościoła w Żarnowie, 22. Zespół kościoła w Rudzie, 23. Zespół pałacowy w Wolborzu, 24. Archeologiczny w Nowym Kawęczynie, 25. Układ urbanistyczny wraz z kościołem w Warcie, 26. Archeologiczny w Rawie Mazowieckiej, 27. Archeologiczny wokół zbiornika Jeziorsko, 28. Uniejów Spycimierz, 29. Archeologiczny w miejscowości Krzętle, 30. Archeologiczny Konopnica Strobin, 31. Archeologiczny w Wieruszowie, 32. Archeologiczny wioska Lutomiersk, 33. Archeologiczny Burzenin Witów Tyczyn Okopy, 34. Osiedle pracowników kolei w Koluszkach. Nie jest to jednak lista zamknięta i nie stanowi ograniczenia dla powoływania innych parków kulturowych. Zgodnie z art. 16. ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 r. rady gmin na podstawie uchwał mogą tworzyć parki kulturowe po zasięgnięciu opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Objęcie ochroną obiektów uznanych za dobra kultury współczesnej o charakterze ponadlokalnym wskazano 7 obiektów i obszarów z terenu Łodzi, których ochrona zostanie podjęta poprzez obligatoryjne ustalenia planowania miejscowego. Są to: zespół zabudowy Starego Miasta, Muzeum Martyrologii i Walki na Radogoszczu muzeum z pomnikiem ofiar faszyzmu, założenie urbanistyczne Centrum Zdrowia Matki Polki, hala sportowa Pałac Sportowy, kościół o.o. Salezjanów pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus, wieżowiec Centrali Tekstylnej siedziba Łódzkiego Ośrodka Telewizyjnego i Urzędów Administracji Publicznej, Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych. Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 4

5 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 5

6 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 6