Materiały dodatkowe do MonZa EDU. Opracowanie: dr inż. Piotr Cyplik mgr inż. Bartosz Miszon mgr inż. Michał Adamczak

Transkrypt

1 Materiały dodatkowe do MonZa EDU Opracowanie: dr inż. Piotr Cyplik mgr inż. Bartosz Miszon mgr inż. Michał Adamczak

2 Zawartość 1. Funkcje aplikacji MonZa Edu Analiza ABC Analiza XYZ Analiza struktury zapasu Analiza wskaźnikowa zapasu Zestaw ćwiczeń z wykorzystaniem aplikacji MonZa Edu Wprowadzenie do ćwiczeń - opis badanego przedsiębiorstwa Zestaw ćwiczeń zapoznających z funkcjonalnością aplikacji MonZa Edu Zestaw ćwiczeń związanych z edycją parametrów aplikacji MonZa Edu Zestaw ćwiczeń związanych z możliwościami analitycznymi aplikacji MonZa Edu Krótkie zasady realizacji poszczególnych ćwiczeń z wykorzystaniem aplikacji MonZa Edu Help Opis okna głównego aplikacji MonZA Opis przycisków aplikacji MonZa Import Danych Dane podstawowe Wykonywanie analiz Odsyłacze z kolejnych zadań do helpa Literatura Arkusz oceny... 43

3 1. Funkcje aplikacji MonZa Edu Aplikacja MonZa opracowane zostało z myślą o wsparciu przedmiotu Laboratorium z gospodarki magazynowej będącego jednym z podstawowych przedmiotów realizowanych w ramach minimum programowego w zawodzie Technik Logistyk. Dzięki temu oprogramowaniu możliwe jest wykonywanie podstawowych analiz zapasów, do których zalicza się: analizę ABC (Pareto) wg różnych kryteriów, analizę XYZ równomierności rozchodu asortymentów, analizę krzyżową zestawienie wyników analizy ABC i XYZ, analizę struktury zapasu wydzielenie z zapasu średniego zapasu cyklicznego, zabezpieczającego oraz nadmiernego (o ile występuje), analizę wskaźnikową zapasu obliczenie wskaźników rotacji zapasu, pokrycia zapotrzebowania zapasem, poziomu obsługi klienta, udziału poszczególnych elementów struktury zapasu w zapasie średnim. Poniżej zamieszczono krótką charakterystykę poszczególnych analiz. Nie wyczerpuje ona tematu lecz jest jedynie krótkim przypomnieniem podstawowych pojęć z tego obszaru. Pełne przedstawienie analiz, interpretowania ich wyników oraz podejmowania na ich podstawie decyzji, znaleźć można w literaturze poświęconej zarządzaniu zapasami (patrz. rozdział 5. Literatura) Analiza ABC Metoda ta oparta została na znanej w ekonomii zasadzie 80-20, sformułowanej przez włoskiego ekonomistę Vilfredo Pareto 1. Zgodnie z jej głównymi założeniami ok. 20% elementów w 80% decyduje o efektach danego zagadnienia. Zastosowanie analizy ABC, w klasycznym ujęciu, powoduje podział ogółu pozycji asortymentowych na trzy klasy (A, B, i C) biorąc za kryterium tego podziału udział poszczególnych asortymentów w łącznej wartości sprzedaży lub zapasu 2. I tak w grupie A znajdą się materiały, które mają największy udział w sprzedaży i na ogół są one nieliczne. Do grupy C (najbardziej licznej) zaliczy się z kolei pozycje 1 Zasada ABC nazywana jest również od nazwiska autora zasadą Pareto. 2 Kryterium przyporządkowania może stanowić wyrażona w różnych miarach wielkość zapotrzebowania, produkcji, sprzedaży lub zapasu w danym okresie.

4 asortymentowe, które tylko w niewielkim stopniu partycypują w wartości sprzedaży ogółem. Natomiast grupa B zawierać będzie pozostałe pozycje asortymentowe. Kształt relacji ilościowo-wartościowych zgodnych z zasadą Pareto przedstawia Rysunek 1. 80% 80 Udział % 60 w wartości sprzedaży 40 A % B 5% Udział % pozycji 20 20% C asortymentowych 40 30% 50% Rysunek 1.Podział asortymentów materiałowych wg metody ABC Źródło: Opracowanie własne. Procedura podziału pozycji asortymentowych wg metody ABC obejmuje następujące kroki: 1. Obliczenie rocznej wartości zużycia każdej pozycji asortymentowej. 2. Posortowanie wartości zużycia w porządku malejącym. 3. Zsumowanie wartości wszystkich pozycji. 4. Obliczenie udziału każdej pozycji w wartości ogółem. 5. Obliczenie skumulowanych udziałów procentowych. 6. Ustalenie podziału na grupy A, B oraz C (wyróżnienie 80% wartości zużycia wyznacza pozycje kwalifikujące się do grupy A, złoży się na nią ok. 20% pozycji, pozostałe 15% wartości zużycia wyznaczy pozycje kwalifikujące się do grupy B, pozostałe pozycje tworzyć będą grupę C). W aplikacji MonZa Edu dodatkowo z grupy C wydzielana jest podgrupa D, w której znajdują się wszystkie te pozycje asortymentowe, dla których w okresie analizy nie stwierdzono żadnego wydania (sprzedaży) oraz te, dla których odnotowano jedynie zwrot do magazynu.

5 Wykorzystując aplikację MonZa Edu można wykonać automatyczną klasyfikację całego asortymentu wg: wartości wydań, wielkości wydań, wartości zapasu, wielkości zapasu Aplikacja umożliwia dowolne ustawienie parametrów sterujących przynależnością do poszczególnych grup A, B lub C. Użytkownik może sam zdefiniować graniczne wielkości tych paramentów Analiza XYZ Podział całego asortymentu zgodnie z kryteriami analizy ABC jest z reguły niewystarczający dla zidentyfikowania w miarę jednorodnych grup, dlatego też często stosuje się drugie kryterium, którym jest równomierność (regularność) zapotrzebowania (wydań, sprzedaży). Podział na grupy według tego kryterium nazywany jest analizą XYZ. Najbardziej istotnym parametrem decydującym o przynależności do odpowiedniej grupy jest współczynnik zmienności (λ P ) rozumiany jako procentowy udział wielkości odchylenia standardowego wydań w średniej wielkości wydań w badanym okresie. Według tego ujęcia: w grupie X mieszczą się pozycje asortymentowe charakteryzujące się regularnie zgłaszanym zapotrzebowaniem, o niewielkich wahaniach (np. wartość współczynnika zmienności λ P mieści się w przedziale od 0% do 25%), grupa Y to asortymenty o sezonowych wahaniach zapotrzebowania, lub wykazujące wyraźny trend popytu (np. wartość współczynnika zmienności λ P zawiera się pomiędzy 25% a 60%), grupa Z obejmuje asortymenty o nieregularnym zapotrzebowaniu (np. wartość współczynnika zmienności λ P przekracza 60%). Wartości współczynnika zmienności (λ P ) determinujące alokacją poszczególnych asortymentów do jednej z trzech grup są pojęciem względnym, stąd też aplikacja umożliwia własne zdefiniowanie tego parametru przed wykonaniem analizy. Wyniki analizy XYZ mają bardzo duże znaczenie dla podejmowania decyzji o modelu zarządzania zapasem pozycji asortymentowych, oraz stosowanym modelu

6 prognozowania zapotrzebowania. Jako decydujące kryterium wyróżnienia jednorodnych grup asortymentowych, do których stosowane mogą być podobne modele zarządzania zapasami, stosowana jest najczęściej krzyżowa analiza ABC XYZ, polegająca na zestawieniu pozycji asortymentowych według przynależności do dziewięciu grup A-X, A-Y, A-Z, B-X, B-Y, B-Z, C-X, C-Y, C-Z Analiza struktury zapasu Analiza struktury zapasu, polega na rozdzieleniu zapasu poszczególnych pozycji asortymentowych na zapas obrotowy (cykliczny) oraz nieobrotowy, który składać się może z zapasu zabezpieczającego oraz nadmiernego. Zapas cykliczny (ZC) zwany również zapasem obrotowym, jest to ta część zapasu występującego w przedsiębiorstwie, która jest regularnie wykorzystywana do sprzedaży lub służy do uzupełnienia zapasów w rutynowych procesach zamawiania. Zapas nieobrotowy (ZNO) ta część zapasu nie jest regularnie wykorzystywana do sprzedaży i stanowi w założeniu zapas zabezpieczający (ZB). W praktyce okazuje się często, że tylko pewna część zapasu nieobrotowego jest zapasem zabezpieczającym, niezbędnym do utrzymania założonego poziomu obsługi klienta (POK), a reszta stanowi zapas nadmierny (ZN), którego utrzymywanie jest nieuzasadnione. Zapas zabezpieczający (ZB) jest związany z występowaniem zmienności w popycie lub cyklach dostaw. Jego funkcją jest zabezpieczenie przed występującą w rzeczywistości zmiennością wielkości popytu w czasie cyklu dostawy. Utrzymywanie tego zapasu pozwala uniknąć sytuacji braku zapasu w przypadku nieoczekiwanego wzrostu popytu lub wydłużenia się cyklu dostawy. Zapas nadmierny (ZN) jest tą częścią zapasu, której utrzymywanie nie jest uzasadnione założonym poziomem obsługi klienta (POK) umożliwiającym zabezpieczenie ciągłości wydań. Utrzymywanie tego zapasu dodaje jedynie koszty (głównie koszty zmienne utrzymania zapasu) i nie wnosi żadnej wartości do całego procesu. Zapas całkowity/średni (ZŚ) stanowi sumę zapasów: obrotowego i nieobrotowego. Rozumiany jest jako średni poziom zapasu utrzymywanego w magazynie w ciągu badanego okresu czasu.

7 Głównym celem analizy struktury zapasu jest identyfikacja zapasu nadmiernego oraz jego poziomu (o ile występuje). Jeżeli w wyniku analizy okazuje się, że powstanie ujemna wartość zapasu nadmiernego (ZN), należy sądzić, że przy założonym poziomie obsługi klienta (POK) utrzymywany zapas zabezpieczający (ZB) jest niewystarczający. Jest to sygnałem, że dla analizowanego asortymentu należy zwiększyć zapas zabezpieczający (ZB) aby zabezpieczyć założony poziom obsługi. W przeciwnym razie należy domniemać, że poziom obsługi klienta dla danego asortymentu jest mniejszy od zakładanego, co w rezultacie może doprowadzić do częstszych sytuacji niedoboru zapasu niż zakładano Analiza wskaźnikowa zapasu Analiza wskaźnikowa polega na obliczeniu, dla wprowadzonych do aplikacji danych o zapasach, podstawowych wskaźników oceny zapasów magazynowych tj:. Wskaźnika rotacji zapasu określa ile razy wartość średniego zapasu pozycji asortymentowych mieści się w wartości pozycji wydanych w określonym czasie. Wskaźnik ten jest ilorazem wartości wydanych w określonym czasie pozycji materiałowych i średniej wartości ich zapasów w tym samym czasie. Wskaźnik pokrycia zapotrzebowania zapasem (w skrócie wskaźnika pokrycia) określa na ile dni zapas pozycji asortymentowych jest wystarczający przy średnim dziennym zużyciu. Wskaźnik ten jest ilorazem średniej wartości zapasów w określonym czasie i wartości wydanych pozycji materiałowych w tym samym czasie mnożonym przez liczbę dni w przyjętym okresie. Poziom obsługi klienta (POK) - Zapewnienie właściwego poziomu obsługi klienta (odbiorcy) jest podstawowym celem kształtowania i utrzymywania zapasu zabezpieczającego. Bez zdefiniowania jego poziomu nie można określić wymaganej wielkości zapasu. Poziom obsługi klienta w odniesieniu do zarządzania zapasami można zdefiniować dwojako: POP (prawdopodobieństwo obsłużenia popytu) rozumiany jest jako prawdopodobieństwo nie wystąpienia braku w zapasie w danym cyklu uzupełnienia zapasu. POP=90% oznacza, że prawdopodobieństwo zdarzenia określonego jako: w danym cyklu uzupełnienia zapasu cały popyt zostanie zaspokojony wynosi 0,90. Inaczej mówiąc: raz na dziesięć cykli uzupełnienia zapasu może wystąpić sytuacja braku zapasu.

8 SIR (stopień ilościowej realizacji popytu) rozumiany jest jako stopień ilościowej realizacji popytu. POK2=90% oznacza, że w danym cyklu uzupełnienia zapasu zrealizowane zostanie 90% popytu tzn. jeśli popyt w danym cyklu wynosił np jednostek, to z zapasu wydano 900 jednostek. W aplikacji MonZa Edu do obliczeń zapasu zabezpieczającego wykorzystywany jest wskaźnik POK zgodny z definicją pierwszą (POP). Natomiast w części analitycznej wyznaczany jest wskaźnik obsługi klienta według definicji drugiej (SIR). Wzajemne zależności między oboma wskaźnikami - metody przekształcania wskaźnika POP w SIR oraz SIR w POP wyjaśniona została w literaturze przedmiotu (patrz. rozdział 5. Literatura). Wskaźniki struktury zapasu są to wskaźniki określające udział zapasu rotującego, zabezpieczającego i nadmiernego w zapasie całkowitym. I tak: udział zapasu rotującego w zapasie całkowitym jest ilorazem zapasu rotującego (ZR) i zapasu całkowitego (ZC), udział zapasu zabezpieczającego w zapasie całkowitym jest ilorazem zapasu zabezpieczającego (ZB) i zapasu całkowitego (ZC), udział zapasu nadmiernego w zapasie całkowitym jest ilorazem zapasu nadmiernego (ZN) i zapasu całkowitego (ZC), Koszt utrzymania zapasu średniego rozumiany jest jako koszt utrzymania zapasu danego towaru w przyjętym okresie czasu i określany najczęściej jako iloczyn zapasu średniego i jednostkowego kosztu utrzymania zapasu rozumianego jako pewien ułamek ceny zakupu. Koszt uzupełnienia zapasu rozumiany jest jako koszt procesu odnawiania zapasów magazynowych i obliczany jest w najprostszej formie jako iloczyn ilości dostaw i kosztu jednej dostawy. Całkowity koszt gromadzenia i utrzymania zapasów rozumiany jest jako suma kosztów utrzymania zapasu średniego i kosztu uzupełniania zapasów. Aplikacja MonZa umożliwia przeprowadzenie zarówno analizy struktury zapasu jak i analizy wskaźnikowej. W kolejnych rozdziałach przestawiano zadania do wykonania podczas zajęć z wykorzystaniem aplikacji oraz krótki opis sposobów wykonania poszczególnych ćwiczeń.

9 2. Zestaw ćwiczeń z wykorzystaniem aplikacji MonZa Edu Realizowany zakres ćwiczeń ma przybliżyć Studentowi zagadnienia związane z analizą zapasów oraz zaprezentować funkcjonowanie aplikacji wspomagającej ten obszar logistyki. Od Studentów oczekuje się znajomości podstawowych zagadnień z gospodarki zapasami oraz umiejętności obsługi komputera. Uczeń w ramach pierwszego bloku zajęć zapozna się z działaniem aplikacji MonZa Edu a następnie przejdzie do realizacji zadań polegających na wykorzystaniu funkcjonalności aplikacji w celu przeprowadzenia analizy zapasów na podstawie dostarczonych danych Wprowadzenie do ćwiczeń - opis badanego przedsiębiorstwa Początki działalności firmy Kwiaty Polskie Sp. z o. o. sięgają roku 1993, wówczas podstawową działalnością był handel detaliczny kwiatami. Zauważając potrzebę zapewnienia zaplecza kwiatowego dla wielu powstających kwiaciarni, współwłaściciele postanowili zająć się handlem hurtowym. W roku 1997 wydzierżawiono szklarnię przy ulicy Błotnej 24 w Szczecinku i firma rozpoczęła działalność jako hurtownia kwiatów Kwiaty Polskie" s.c. a od 2004 r. jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Nową halę hurtową otwarto w październiku 2004 roku przy ulicy Kwiatowej 28. Obecnie firma jest jedną z największych hurtowni kwiatów na Pomorzu Zachodnim. W ofercie znajduje się towar bezpośrednio sprowadzany z Holandii i z całego terenu Polski. Firma dba aby towar był najwyższej jakości i w dużym asortymencie. Hurtownia dysponuje własnym transportem z naczepami izotermicznymi, dzięki czemu pomija się pośredników, zapewniając najkrótszy czas dostawy kwiatów ciętych do Klientów. Z powyższego faktu wynika również to, że firma jest konkurencyjna cenowo i może zaoferować towar najwyższej jakości. Dwa lata temu firma rozszerzyła działalność o sprzedaż artykułów dekoracyjnych oraz innych elementów związanych z obsługą kwiaciarni, do których zaliczyć można: opakowania foliowe, wstążki, wyroby z wikliny, nawozy, drzewka, artykuły

10 dekoracyjne do kwiatów, stroiki okolicznościowe, podkłady z tworzywa sztucznego do kompozycji kwiatowych oraz pianki do układania kwiatów Zestaw ćwiczeń zapoznających z funkcjonalnością aplikacji MonZa Edu Proszę wykonać poniższe ćwiczenia otrzymane wyniki proszę umieścić w Karcie Wyników (patrz rozdział 3) 1. Uruchom aplikację MonZA. 2. Zaimportuj dane dotyczące dostawców hurtowni ogrodniczej udostępnione w pliku Dostawcy.csv. 3. Zaimportuj dane dotyczące asortymentu w hurtowni ogrodniczej udostępnione w pliku Asortyment.csv. 4. Zaimportuj dane dotyczące obrotów towarowych w magazynie hurtowni ogrodniczej udostępnione w pliku Obroty_Indeksy.csv. 5. Wyloguj się z aplikacji MonZA. 6. Uruchom ponownie aplikację MonZa i sprawdź dostępność wcześniej zaimportowanych danych. 7. Z menu Dane podstawowe, zakładka Asortymenty otwórz okno Asortymenty sprawdź cenę zakupu dla indeks 40, podaj jego nazwę, oraz grupę asortymentową, do której należy. 8. Pracując w oknie Asortymenty sprawdź czas oraz odchylenie czasu uzupełniania zapasu dla chemia ogrodowa 3. Podaj jego numer indeksu oraz grupę asortymentową, do której należy. 9. Pracując w oknie Asortymenty sprawdź prawdopodobieństwo obsługi popytu dla indeksu o numerze GTIN (z ang. Global Trade Item Number - Globalny Numer Jednostki Handlowej) Podaj jego nazwę oraz grupę asortymentową. 10. Pracując w oknie Asortymenty znajdź najtańszy kwiat sprzedawany przez hurtownię ogrodniczą podaj jego cenę sprzedaży, nazwę i numer indeksu. 11. Pracując w oknie Asortymenty znajdź wszystkie wykorzystywane jednostki handlowe. 12. Pracując w oknie Asortymenty znajdź wszystkie wykorzystywane jednostki logistyczne.

11 13. Czy zbiory będące wynikiem ćwiczenia 11 oraz 12 są równoznaczne? Jeżeli NIE uzasadnij dlaczego? 14. Pracując w oknie Asortymenty dla indeksów o numerach: 1, 12, 37, 56, 62, 63, 64 włącz opcję Na zamówienie. 15. Pracując w oknie Asortymenty dla wszystkich nawozów poprzez opcję edytuj zmień współczynnik kosztu utrzymania zapasu z poziomu 0,2 na poziom 0, Z menu Dane podstawowe, zakładka Grupy asortymentowe otwórz okno Grupy asortymentowe podaj wszystkie typy asortymentowe oraz wszystkie grupy asortymentowe dla typu Przemysłowe. 17. Pracując w oknie Grupy asortymentowe dodaj grupę asortymentową Papiernicze podając własne parametry. 18. Pracując w oknie Grupy asortymentowe dla typu ogrodowe dla grupy asortymentowej drzewka sprawdź Poziom Obsługi Popytu. 19. Pracując w oknie Grupy asortymentowe dla typu asortymentu chemia dla grupy asortymentowej nawozy sprawdź czas i odchylenie czasu realizacji zamówienia. 20. Z menu Dane podstawowe, zakładka Magazyny otwórz okno Magazyny i sprawdź czy Magazyn Centralny jest aktywny. 21. Pracując w oknie Magazyny dodaj Magazyn Regionalny z opisem Magazyn Kórnik. 22. Pracując w oknie Magazyny edytuj Magazyn Centralny zmieniając w opisie Magazyn Estkowskiego. 23. Pracując w oknie Jednostki Miary dodaj 3 wybrane przez siebie jednostki miary. 24. Pracując w oknie Jednostki Miary edytuj jednostkę miary worek plastikowy na worek foliowy. 25. Z menu Dane podstawowe, zakładka Operacje magazynowe otwórz okno Operacje magazynowe podaj dostawcę dla indeksu Pracując w oknie Operacje magazynowe dla indeksu 64 podaj kiedy i ile przyjęto do magazynu. 27. Pracując w oknie Operacje magazynowe dla indeksu 63 podaj kiedy i ile wydano z magazynu. 28. Pracując w oknie Operacje magazynowe podaj liczbę wydań w okresie do dla indeksu 36.

12 29. Pracując w oknie Operacje magazynowe zobacz jak kształtował się zapas indeksu 92 w miesiącu lipcu. 30. Pracując w oknie Operacje magazynowe wyeksportuj do arkusza Excel Operacje magazynowe dla indeksu 100 za okres pierwszego półrocza 2008 roku. 31. Z menu Analizy, zakładka Klasyfikacja asortymentu otwórz okno Analizy klasyfikacji. Stwórz nową analizę o nazwie Analiza ABC1. Dla analizy ABC według kryterium wartości wydań realizowanej dla całego asortymentu w przeciągu całego roku 2008 wprowadź parametry: kategoria A 0%-80%, kategoria B 80%-95%, kategoria C 95%-100%. Sprawdź wyniki wykonanej analizy. Podaj liczności poszczególnych grup dla założonego kryterium. 32. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz nową analizę o nazwie Analiza ABC2. Dla analizy ABC według kryterium wielkości wydań realizowanej dla całego asortymentu w przeciągu całego roku 2008 wprowadź parametry: kategoria A 0%-80%, kategoria B 80%-95%, kategoria C 95%- 100%. Sprawdź wyniki wykonanej analizy. Podaj liczności poszczególnych grup dla założonego kryterium. 33. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz nową analizę o nazwie Analiza ABC3. Dla analizy ABC według kryterium wielkości zapasu realizowanej dla całego asortymentu w przeciągu całego roku 2008 wprowadź parametry: kategoria A 0%-80%, kategoria B 80%-95%, kategoria C 95%- 100%. Sprawdź wyniki wykonanej analizy. Podaj liczności poszczególnych grup dla założonego kryterium. 34. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz nową analizę o nazwie Analiza ABC4. Dla analizy ABC według kryterium wartości zapasu realizowanej dla całego asortymentu w przeciągu całego roku 2008 wprowadź parametry: kategoria A 0%-80%, kategoria B 80%-95%, kategoria C 95%- 100%. Sprawdź wyniki wykonanej analizy. Podaj liczności poszczególnych grup dla założonego kryterium. 35. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz nową analizę o nazwie Analiza XYZ1. Dla analizy XYZ dla całego asortymentu w przeciągu całego roku 2008 wprowadź parametry: kategoria X 0%-55%, kategoria Y 55%-70%, kategoria Z powyżej 70%. Sprawdź wyniki wykonanej analizy. Podaj liczności poszczególnych grup dla założonego kryterium.

13 36. Z menu Analizy, zakładka Analizy zapasów otwórz okno Analizy zapasów. Stwórz ilościową analizę struktury zapasu ilościowo o nazwie Analiza Zapasów1 dla całego asortymentu za okres 2008 roku. Sprawdź ilościowo poziom zapasu: cyklicznego, zabezpieczającego, nadmiernego dla jednostki handlowej wyrażonej w sztukach. 37. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz ilościową analizę wskaźnikową zapasu o nazwie analiza wskaźnikowa1 dla całego asortymentu za okres 2008 roku. Sprawdź wartość średniego wskaźnika pokrycia dla jednostki handlowej wyrażonej w kilogramach. 38. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz wartościową analizę kosztu utrzymania zapasu całkowitego o nazwie analiza kosztu utrzymania zapasu całkowitego1 dla całego asortymentu za okres 2008 roku. Sprawdź koszt utrzymania zapasu całkowitego całego asortymentu. 39. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu wykorzystując wykonaną wcześniej analizę Analiza ABC1 przenieś jej wyniki do arkusza kalkulacyjnego Excel. 40. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu wykorzystując wykonaną wcześniej analizę Analiza ABC1 zachowaj wykonany wykres w osobnym pliku Zestaw ćwiczeń związanych z edycją parametrów aplikacji MonZa Edu 1. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz nową analizę o nazwie Analiza ABC5. Dla analizy ABC według kryterium wartości wydań realizowanej dla całego asortymentu za okres od wprowadź parametry: kategoria A 0%-80%, kategoria B 80%-95%, kategoria C 95%-100%. Sprawdź wyniki wykonanej analizy i porównaj z wynikami analizy ABC1. Podaj liczności poszczególnych grup dla założonego kryterium. 2. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz nową analizę o nazwie Analiza ABC6. Dla analizy ABC według kryterium wartości wydań realizowanej dla typu asortymentu ogrodowe za okres od wprowadź parametry: kategoria A 0%-80%, kategoria B 80%- 95%, kategoria C 95%-100%. Sprawdź wyniki wykonanej analizy i porównaj z

14 wynikami analizy ABC1. Podaj liczności poszczególnych grup dla założonego kryterium. 3. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz nową analizę o nazwie Analiza XYZ2. Dla analizy XYZ dla grupy typu przemysłowe w przeciągu całego roku 2008 wprowadź parametry: kategoria X 0%-55%, kategoria Y 55%-70%, kategoria Z powyżej 70%. Sprawdź wyniki wykonanej analizy i porównaj z wynikami analizy XYZ1. Podaj liczności poszczególnych grup dla założonego kryterium. 4. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz ilościową analizę struktury zapasów o nazwie Analiza Zapasów2 dla typu asortymentu chemia za okres 2008 roku. Podaj o ile różni się udział procentowy zapasu cyklicznego do zapasu średniego dla obu grup asortymentowych. 5. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz ilościową analizę wskaźnikową zapasu o nazwie analiza wskaźnikowa2 dla całego asortymentu za okres drugiej połowy 2008 roku. Sprawdź wartości wskaźników dla całego asortymentu. Ile wynosi wskaźnik pokrycia dla kilogramów? O ile różni się on od wskaźnika wyznaczonego dla całego roku? 6. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz wartościową analizę kosztu utrzymania zapasu całkowitego o nazwie Analiza kosztu utrzymania zapasu całkowitego2 dla typu asortymentu ogrodowe za okres pierwszej połowy 2008 roku. Sprawdź koszt utrzymania zapasu całkowitego dla podanego asortymentu. 7. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz nową analizę o nazwie Analiza komplet. Projektując analizę ABC dla całego asortymentu dla całego roku według wszystkich kryteriów wprowadzając parametry: kategoria A 0%- 80%, kategoria B 80%-95%, kategoria C 95%-100%. Projektując analizę XYZ dla całego asortymentu w przeciągu całego roku wprowadź parametry: kategoria X 0%-55%, kategoria Y 55%-70%, kategoria Z powyżej 70%. Podaj ile indeksów mieści się jednocześnie w grupie A wg. każdego z kryteriów analizy ABC. 8. Korzystając z analizy o nazwie Analiza komplet podaj nazwy asortymentów mieszczących się w grupie AX wg kryterium wartości wydań.

15 2.4. Zestaw ćwiczeń związanych z możliwościami analitycznymi aplikacji MonZa Edu 1. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz analizę struktury zapasu Analiza zapasów index81_1 asortymentu nasiona kat.c upewniając się wcześniej w zakładce Asortymenty, że prawdopodobieństwo obsługi popytu dla tego asortymentu wynosi 95%. Następnie wykonaj ponownie analizę Analiza zapasów index81_2 dla prawdopodobieństwa obsługi popytu dla tego asortymentu na poziomie 97%. Jak zmieni się struktura zapasu? Podaj różnicę w poziomach zapasu zabezpieczającego oraz nadmiernego i wyjaśnij skąd bierze się ta różnica. 2. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz analizę ABC o nazwie Analiza ABC nowe ceny według kryterium wartości wydań realizowanej dla całego asortymentu za okres całego roku 2008 zmieniając wcześniej cenę sprzedaży indeksu 2 na 20 PLN i indeksu 78 na 34,20 PLN w zakładce Asortymenty. Wprowadź parametry: kategoria A 0%-80%, kategoria B 80%- 95%, kategoria C 95%-100. Porównaj wyniki otrzymanej analizy z wynikami analizy ABC1. Jak zmieniły się liczności poszczególnych grup? 3. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz analizę struktury zapasu ilościowo o nazwie Analiza Zapasów index85 dla asortymentu index85 w przeciągu całego roku. Pracując w oknie Operacje magazynowe odszukaj ponadnormatywnego przyjęcia oraz wydania indeksu 85. Edytuj je tak aby usunąć operację magazynową na zamówienie. Ponownie stwórz analizę struktury zapasu dla indeksu 85 o nazwie Analiza Zapasów index85 wycięte zamówienie. Porównaj otrzymane struktury zapasu. Jakie wnioski płyną z wykonanego ćwiczenia? 4. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz analizę wskaźnikową zapasu ilościowo o nazwie Analiza Zapasów SIR_1 dla całego asortymentu w przeciągu całego roku. Podaj indeksy, których SIR jest mniejszy od 100%. 5. Dla wybranego indeksu, dla którego SIR jest mniejszy niż 100% w oknie Operacje magazynowe wyedukuj wielkości zamówień tak aby były zgodne z wielkościami wydań. Ponownie stwórz analizę wskaźnikową zapasu ilościowo o nazwie Analiza Zapasów SIR_2 dla całego asortymentu w przeciągu całego roku. Sprawdź ile wynosi wartość SIR dla wybranego indeksu.

16 6. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz analizę struktury zapasu ilościowo o nazwie Analiza Zapasów index78 dla asortymentu index78. Następnie pracując w tym samym oknie stwórz analogiczną analizę struktury zapasu o nazwie Analiza Zapasów index78 nowy czas uzupełniania zmieniając wcześniej czas cyklu uzupełniania zapasu dla indeksu 78 na 15 dni. Porównaj poziomy zapasu: cyklicznego, zabezpieczającego, nadmiernego. Wytłumacz zmiany bądź ich bark w zapasie cyklicznym. 7. Pracując w oknie Klasyfikacja asortymentu stwórz analizę ABC o nazwie Analiza ABC nowy popyt według kryterium wielkości wydań realizowanej dla całego asortymentu za okres całego roku 2008 zwiększając wcześniej wielkości wydań indeksu 12 dziesięciokrotnie w zakładce Operacje magazynowe. Wprowadź parametry: kategoria A 0%-80%, kategoria B 80%- 95%, kategoria C 95%-100. Porównaj wyniki otrzymanej analizy z wynikami analizy ABC2. W jakiej grupie klasyfikacyjnej znajdował się indeks 12 przed wprowadzeniem zmiany wielkości wydań a w jakiej po? 8. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz analizę struktury zapasu ilościowo o nazwie Analiza Zapasów index96 dla asortymentu index96 w przeciągu całego roku. Pracując w oknie Asortyment zmień prawdopodobieństwo obsługi popytu indeksu 96 na 98% oraz czas cyklu uzupełniania zapasu na 12 dni a odchylenie czasu cyklu uzupełniania zapasu na 1 dzień. Ponownie stwórz analizę struktury zapasu dla indeksu 96 o nazwie Analiza Zapasów index96 edytowane. Porównaj otrzymane struktury zapasu. Jakie wnioski płyną z wykonanego ćwiczenia? 9. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz analizę struktury zapasu ilościowo o nazwie Analiza Zapasów index89 dla asortymentu index89 w przeciągu całego roku. Następnie stwórz analizę struktury zapasu dla indeksu 89 o nazwie Analiza Zapasów index89 przegląd okresowy zakładając, że indeks ten podlega systemowi okresowego przeglądu. Czas cyklu przeglądu wynosi 7 dni. Porównaj otrzymane struktury zapasu. Jakie wnioski płyną z wykonanego ćwiczenia? 10. Pracując w oknie Analizy zapasów stwórz analizę kosztu utrzymania zapasu całkowitego wartościowo o nazwie Analiza Zapasów index67 KUZ dla asortymentu index67 w przeciągu całego roku. Następnie zmień współczynnik kosztu utrzymania zapasu dla indeksu 67 na 0,4. Stwórz

17 ponownie analizę struktury zapasu o nazwie Analiza Zapasów index67 KUZ nowe Porównaj koszt utrzymania zapasu całkowitego. Jakie wnioski płyną z wykonanego ćwiczenia? 11. Na podstawie wykonanej analizy struktury zapasu Analiza zapasów 1 znajdź największy niedobór w zapasie w ujęciu wartości. Podaj jaki to indeks oraz spróbuj wyjaśnić przyczynę takiego niedoboru. 12. Na podstawie wykonanej analizy struktury zapasu Analiza zapasów 1 znajdź największy nadmiar w zapasie w ujęciu wartości. Podaj jaki to indeks oraz spróbuj wyjaśnić przyczynę takiego nadmiaru. 13. Na podstawie wykonanej analizy struktury zapasu Analiza zapasów 1 znajdź strukturę zapasu w ujęciu ilościowym dla indeksu 37. Podaj jaki jest zapas cykliczny, zabezpieczający i nadmierny. Wyjaśnij skąd wynika taka struktura. Porównaj struktury zapasu dla indeksów 1, 12, 56, 62, 63, 64.

18 3. Krótkie zasady realizacji poszczególnych ćwiczeń z wykorzystaniem aplikacji MonZa Edu 3.1. Help Opis okna głównego aplikacji MonZA Po uruchomieniu aplikacji MonZa wyświetlone zostaje okno główne aplikacji. Poniżej przedstawione zostało menu wraz z zakładkami: Menu Plik Import danych umożliwia importowaie danych do aplikacji Zmiana firmy umożliwia przełączeni firmy w ramach jednego użytkownika Wylogowanie umożliwia wylogowanie użytkownika z aplikacji Wyjście powoduje zakończenie pracy z aplikacją Menu Konfiguracja Firmy umożliwia dodanie, edycje oraz usunięcie firmy Użytkownicy umożliwia dodanie, edycje oraz usunięcie użytkownika Tabela POP umożliwia podgląd tabeli poziomu obsługi klienta oraz współczynnika bezpieczeństwa Usuwanie danych umożliwia usuwanie zaimportowanych do aplikacji danych

19 Menu Dane podstawowe Asortyment umożliwia dodanie, edycje oraz usunięcie pozycji asortymentowych Grupy asortymentowe umożliwia dodanie, edycje oraz usunięcie grup asortymentowych Magazyny umożliwia dodanie, edycje oraz usunięcie magazynów Grupy magazynowe umożliwia dodanie, edycje oraz usunięcie grup magazynów Kontrahenci umożliwia dodanie, edycje oraz usunięcie kontrahentów Jednostki miary umożliwia dodanie, edycje oraz usunięcie jednostek miary Operacje magazynowe umożliwia dodanie, edycje oraz usunięcie jednostek magazynowych Menu analizy Klasyfikacja asortymentu umożliwia przeprowadzenie wykonania analizy ABC oraz XYZ Analiza zapasów - umożliwia przeprowadzenie wykonania analizy struktury zapasu, analizy wskaźnikowej oraz analizy kosztu utrzymania zapasu całkowitego Menu Okno Kaskadowo zmniejsza wymiary okna aby umożliwić wygodne przechodzenie pomiędzy oknami Poziomo rozszerza okno na całą szerokość ekranu Pionowo rozszerza okno na całą wysokość ekranu Zamknij wszystkie zamyka wszystkie okna Menu Pomoc Indeks otwiera indeks pomocy Szukaj umożliwia wyszukiwanie fraz O aplikacji wyświetla informacje o aplikacji

20 Opis przycisków aplikacji MonZa dodaje nowy rekord do aktualnie otwartej bazy danych, edytuje aktywny rekord z otwartej bazy danych, usuwa aktywny rekord z bazy danych, zamyka aktualnie aktywne okno, umożliwia przejście do następnego rekordu, umożliwia przejście do ostatniego rekordu, włącza filtrowanie, akceptuje kryterium wprowadzone w polu filtrowania, usuwa kryteria wprowadzone w polu filtrowania, aktywne pole filtrowania, zaznaczony checkbox w polu Aktywny oznacza, że dany rekord będzie brany do analizy, umożliwia wykonanie nowej analizy, umożliwia przeglądanie stworzonej wcześniej analizy, dodaje do projektowanej analizy wybrane dane, uruchamia wykonanie zaprojektowanej analizy, przełącza do widoku wyników wykonanej analizy, przypisuje zmiany do danych o asortymencie, eksportuje wybrane rekordy do arkusza kalkulacyjnego Excel, prezentuje wyniki analizy w formie wykresów,

21 kliknięcie na nagłówek tabeli umożliwia sortowanie danych zawartych w tabeli Import Danych Import danych w aplikacji MonZA polega na pobraniu danych o kontrahentach, asortymencie oraz operacjach magazynowych. W celu importu danych należy kliknąć na przycisk Importuj nowe. Po każdej z operacji importu danych należy zapisać dane klikając na przycisk Zapisz dane. Importując dane o Obrotach magazynowych należy wymedytować opis magazynu centralnego wpisując dowolnie wybraną treść.

22 Dane podstawowe Asortyment Okno Asortymenty zawiera zestawienie wszystkich informacji dotyczących analizowanego zestawu danych. Możliwe jest w kazdej chwili dodanie nowej pozycji asortymentowej, edycja już istniejącej jak i jej usunięcie. Przyciski dodaj/ usuń/ edytuj Parametry dla wskazanego indeksu Lista asortymentowa wraz z danymi podstawowymi

23 Wprowadzenie parametrów wybranego asortymentu dokonywane jest w oknie edycji otwieranym za pomocą przycisku edytuj. W oknie tym możliwe jest wprowadzenie nazwy, numeru GTIN, dostawcy jak i ceny. W celu podania szczegółowych parametrów takich jak Poziom Obsługi Popytu należy przejść do zakładki Parametry asortymentu. Na zamówienie Pozycja asortymentowa wraz z danymi podstawowymi Przycisk aktualizacji wartości Zakładka z parametrami Dodaj/edytuj/usuń dla wskazanego indeksu nowegokontrahenta Dodaj/edytuj/usuń Lista kontrahentów nowy asortyment

24 Grupy asortymentowe Wykonywanie operacji na grupach magazynowych jest możliwe po kliknięciu na zakładkę Grupy asortymentowe w menu Dane podstawowe. Otwarte w ten sposób okno zawiera drzewo wszystkich grup asortymentowych a także listę parametrów dla każdego wyszczególnionego elementu. Drzewo grup asortymentowych Dodaj/edytuj/usuń grupę asortymentową Parametry grupy asortymentowej Dane grupy asortymentowej W celu edycji parametrów dla danej grupy asortymentowej należy otworzyć okno edycji danej grupy asortymentowej używając przycisku edytuj.

25 nazwa grupy asortymentowej parametry grupy asortymentowej dodaj/edytuj/usuń grupę asortymentową Okno przepisania parametrów grupy indeksom Lista indeksów w danej grupie asortymentowej Okno edycji umożliwia wprowadzenie zmian w parametrach oraz zawiera wykaz wszystkich asortymentów należących do danej grupy. Przycisk przypisanie parametrów do asortymentu umożliwia szybkie przypisanie wybranych parametrów do wszystkich pozycji asortymentowych należących do grupy. Wybór parametrów które z parametrów mają zostać zapisane odbywa się w specjalnie otwartym oknie.

26 Magazyny Lista wszystkich magazynów dostępna jest w oknie Magazyny otwieranym po kliknięciu na zakładkę Magazynowe w menu Dane podstawowe. W celu poprawnego działania programu należy upewnić się, iż co najmniej jeden magazyn jest ustawiony jako aktywny. Lista magazynów Dodaj/edytuj/usuń magazyn Okno dodawania magazynów Przycisk aktywności magazynu

27 Grupy magazynowe Wykonywanie operacji na grupach magazynowych jest możliwe po kliknięciu na zakładkę Grupy magazynowe w menu Dane podstawowe. Nazwa i opis grupy magazynowej Aktywowanie grupy magazynowej Dodawanie magazynu do grupy Dodawanie, edytowanie, usuwanie grup magazynowych

28 Operacje magazynowe Dokonywanie przeglądu jak i wykonywanie zmian na operacjach magazynowych jest możliwe po kliknięciu na zakładkę Operacje magazynowe w menu Dane podstawowe. Lista pozycji asortymentowych Okno kontrahentów Lista operacji magazynowych Dodaj/edytuj/usuń operację magazynową Okno magazynów

29 Okno to umożliwia przegląd wszystkich operacji magazynowych dla wybranego indeksu a także modyfikację wprowadzonych danych tj. zmiana zamówienia, edycja wielkości wydania itd Okno edycji operacji magazynowej Parametry operacji magazynowej

30 Wykonywanie analiz Klasyfikacja asortymentu Stworzenie nowej analizy klasyfikacji wymaga otwarcia okna Klasyfikacja asortymentu z menu Analizy. Okno to umożliwia wykonanie nowej analizy, przeglądanie wykonanych wcześniej analiz oraz usuwanie niepotrzebnych zestawień. Stworzenie nowej analizy następuje po kliknięciu przycisku Nowa analiza. Po kliknięciu przycisku Nowa analiza otwarte zostanie okno Dodanie analizy służące do zaprojektowania nowej analizy. Umożliwia ono wybranie parametrów analizy oraz jej Rozpoczęcie i wyświetlenie wyników.

31 Nazwa oraz zakres czasowy analizy Opis projektowanej analizy Uruchamianie analizy Wyniki analizy Rodzaj analizy Wybór danych do analizy Kryteria analizy Dodawanie danych do analizy Kliknięcie przycisku Uruchom analizę powoduje rozpoczęcie wykonywania obliczeń niezbędnych do stworzenia wymaganego zestawienia. Po zakończeniu obliczeń należy kliknąć na przycisk Wyniki co spowoduje otwarcie okna o nazwie zgodnej z nazwą zaprojektowanej analizy. W nowo otwartym oknie zaprezentowane zostaną wyniki analizy.

32 Przedstawienie wyników analizy w formie wykresu Wyniki analizy Filtrowanie Sortowanie Klikniecie na przycisk Wykres w zaprezentowanym wyżej oknie spowoduje przedstawienie wyników analizy w postaci wykresu.

33 Zapisywanie wykresu do pliku Zbiorcze wyniki analizy w formie graficznej Zbiorcze wyniki analizy w formie tabelarycznej Zamykanie okna wykresu

34 Analizy zapasów Stworzenie nowej analizy zapasów wymaga otwarcia okna Analizy zapasów z menu Analizy. Okno to umożliwia wykonanie nowej analizy, przeglądanie wykonanych wcześniej analiz oraz usuwanie niepotrzebnych zestawień. Stworzenie nowej analizy następuje po kliknięciu przycisku Nowa analiza. Dodawanie nowej analizy Po kliknięciu przycisku Nowa analiza otwarte zostanie okno Nowa analiza służące do zaprojektowania nowej analizy. Umożliwia ono wybranie parametrów analizy jej rozpoczęcie oraz wyświetlenie wyników.

35 Nazwa oraz zakres czasowy analizy Opis projektowanej analizy Uruchamianie analizy Wyniki analizy Wybór danych do analizy Rodzaj analizy Dodawanie danych do analizy

36 Wyniki analizy dla poszczególnych indeksów Rodzaje wyników analizy Wyniki analizy dla grup asortymentowych Przedstawienie wyników analizy w formie wykresu Klikniecie na przycisk Wykres w zaprezentowanym wyżej oknie spowoduje przedstawienie wyników analizy w postaci wykresu.

37 Graficzne przedstawienie analizy struktury zapasu Graficzne przedstawienie analizy wskaźnikowej zapasu

38 3.2. Odsyłacze z kolejnych zadań do helpa Zadanie 1 Nr ćwiczenia Podpowiedzi

39

40 Zadanie 2 Nr ćwiczenia Podpowiedzi

41 Zadanie 3 Nr ćwiczenia Podpowiedzi ; ; ; ; ; ; ; ; ;

42 4. Literatura Literatura podstawowa: [1] Krzyżaniak S., Cyplik P., Zapasy i magazynowanie, Tom I Zapasy, Podręcznik do kształcenia w zawodzie technik logistyk, Biblioteka Logistyka, ILiM Literatura uzupełniająca: [1] Coyle John J., Bardi Edward I., Langley John Jr.: Zarządzanie logistyczne Warszawa PWE, 2002 [2] Krzyżaniak S., Podstawy zarządzania zapasami w przykładach, ILiM, Poznań [3] Sarjusz-Wolski Z., Sterowanie zapasami w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2000.

43 5. Arkusz oceny Zadanie 1 Nr ćwiczenia Rozwiązania Uwagi 7 Cena zakupu: Nazwa: Grupa asortymentowa: 8 Czas cyklu uzupełniania: Odchylenie czasu: Index: Grupa asortymentowa: 9 POP: Nazwa: Grupa asortymentowa: 10 Nazwa: Index: Cena sprzedaży: Typy Grupy asortymentowe dla typu

44 asortymentowe: przemysłowe: Czas: Odchylenie czasu: Dostawca: Min: Max: A: B: C: D: 32 A: B:

45 C: D: 33 A: B: C: D: 34 A: B: C: D: 35 X: Y: Z: D: 36 ZC: ZB: ZN: Zadanie 2

46 Nr ćwiczenia 1 A: B: C: D: 2 A: B: C: D: 3 X: Y: Z: D: Rozwiązania Uwagi Zadanie 3

47 Nr ćwiczenia Rozwiązania Uwagi 1 POP 95: POP97: ZB: ZN: ZB: ZN: 2 A: B: C: D: 3 Przed: Po: ZC: ZB: ZN: ZC: ZB: ZN: 4 Indeksy: 5 6 Przed: Po: ZC: ZB: ZN: 7 A: ZC: ZB: ZN: Grupa indeksu 12: B: C: D: 8 Przed: Po: ZC: ZB: ZC: ZB:

48 ZN: ZN: 9 Przed: Po: ZC: ZB: ZN: ZC: ZB: ZN: 10 Przed: Po: 11 Index: Wartość: 12 Index: Wartość: ZC: ZC: ZC: ZC: ZC: ZC: ZC: ZB: ZB: ZB: ZB: ZB: ZB: ZB: ZN: ZN: ZN: ZN: ZN: ZN: ZN: 5.1.