PROJEKT PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA NA LEKCJACH JZYKA POLSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ W KL. IV-VI oprac. A. Godzik

Transkrypt

1 1 PROJEKT PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA NA LEKCJACH JZYKA POLSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ W KL. IV-VI oprac. A. Godzik I. Umowa z uczniami 1. Ocenianiu podlegaj wszystkie wymienione niej formy aktywnoci ucznia. 2. Ocenie podlegaj wiedza i umiejtnoci okrelone programem nauczania. 3. Na pocztku i na kocu roku szkolnego przeprowadzona zostanie diagnoza stanu wiedzy i umiejtnoci ucznia (np.za pomoc testu z czytania ze zrozumieniem, testu badania techniki czytania). 4. Kady sprawdzian poprzedzony jest zapowiedzi udokumentowan wpisem w dzienniku. 5. Prace klasowe, sprawdziany i odpowiedzi ustne s obowizkowe. 6. Jeeli ucze opucił sprawdzian z przyczyn losowych, ma obowizek napisa go w cigu dwóch tygodni od dnia powrotu do szkoły. 7. Ucze moe poprawi ocen niedostateczn ze sprawdzianu w cigu dwóch tygodni od dnia oddania sprawdzonych prac. Poprawianie odbywa si tylko jeden raz. 8. Ucze, który nie zgłosił si w uzgodnionym terminie, traci prawo do nastpnej poprawy. 9. Prace klasowe (wypracowania) i kartkówki nie podlegaj poprawie. 10. Kartkówki ( obejmujce materiał z trzech ostatnich lekcji ) nie musz by zapowiadane przez nauczyciela. 11. Sprawdzone i poprawione prace nauczyciel winien odda w cigu dwóch

2 tygodni. Wszystkie prace pisemne uczniów przechowywane s do koca roku szkolnego. 12. Nie ma moliwoci poprawiania ocen na dwa tygodnie przed klasyfikacj. 13. Jeeli ucze opucił 50% lekcji i brak jest podstaw do wystawienia oceny ucze nie jest klasyfikowany. 14. Ucze ma prawo trzykrotnie w cigu semestru zgłosi nieprzygotowanie do lekcji (nie dotyczy prac klasowych, dyktand, sprawdzianów, kartkówek i zadanych wypracowa domowych). 15. Ucze ma prawo trzykrotnie w cigu semestru zgłosi brak zadania domowego ( nie dotyczy zadanych prac pisemnych ). 16. Omówienie kadej lektury koczy si zadaniem wypracowania domowego. 17. Na napisanie dłuszego wypracowania ma ucze tydzie czasu. 18. Ucze ma prawo do dodatkowych ocen za wykonane prace nadobowizkowe zlecone przez nauczyciela. 19. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego jest obowizkowe i podlega ocenie. 20. Ustalona przez nauczyciela kocoworoczna ocena niedostateczna moe by zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego. 21. Ocena ródroczna i kocoworoczna ustalana jest na podstawie ocen biecych. 22. Oceny biece wyraone s w stopniach (1-6). 23. Dodatkowo jako pomoc w ocenianiu biecym prowadzona jest rubryka plusów i minusów, które ucze moe otrzyma: a) plusy - za aktywno na lekcji, dodatkowe zadania; 2

3 b) minusy - za brak zadania domowego (poza wypracowaniem, za którego brak otrzymuje ocen niedostateczn). Za pi plusów ucze otrzymuje ocen bardzo dobr, a za cztery minusy - niedostateczn. 24. Nauczyciel przekazuje informacj o ocenie: a) uczniowi- jako komentarz do kadej oceny, wyjanienie, uzasadnienie, wskazówki do dalszej pracy; ustnie za wypowied ustn oraz pisemnie - za form wypracowania; b) rodzicom na ich prob, jako informacj o aktualnym rozwoju dziecka, jego uzdolnieniach i trudnociach, zachowaniu w czasie spotka z rodzicami (zbiorowych i indywidualnych). II. Kryteria oceniania 1. Aktywno na lekcjach. 2. Rozwizywanie problemów. 3. Posługiwanie si jzykiem przedmiotu. 4. Przygotowanie do lekcji. 5. Praca domowa. 6. Praca w grupie. 7. Stosowanie wiedzy przedmiotowej w sytuacjach praktycznych. 8. Praca projektowa. 9. Aktywno dodatkowa (konkursy, warsztaty). 10.Wykorzystywanie informacji z rónych ródeł. III. Narzdzia oceniania 1. Formy ustne: - odpowiedzi - opowiadanie odtwórcze i twórcze - analiza przekazów medialnych 3

4 - udział w dyskusji - prezentacja - recytacja - inscenizacja - drama - czytanie tekstów 2. Formy pisemne: - prace klasowe (wypracowania), sprawdziany (literackie, gramatyczne), dyktanda, testy, kartkówki - zadania domowe w formie wicze - wypracowania (opowiadanie, streszczenie, sprawozdanie, list, pisma uytkowe, np. zaproszenie, yczenia, ogłoszenie, przepis, telegram, reklama) - wiczenia wykonane na lekcji - referaty, gazetki - prowadzenie zeszytu 3. Formy praktyczne: - realizacja projektów (np. albumu, komiksu, reklamy, gazetki, audycji radiowej, sztuki ) - pomoce dydaktyczne - portfolio IV. Kryteria oceniania wypracowa - zgodno treci pracy z tematem - sposób rozwinicia tematu - dobór materiału - respektowanie zasad kompozycyjnych 4

5 5 - zastosowanie właciwej formy wypowiedzi - estetyka pracy - bogactwo słownictwa - poprawno jzykowa - poprawno ortograficzna -poprawno interpunkcyjna V. Ocenianie sprawdzianów ortograficznych: - 0 bł.- celujcy - 1 bł. bardzo dobry - 2 bł. - dobry - 3 bł. - dostateczny - 4 bł. dopuszczajcy - 5bł. - niedostateczny VI. Ocenianie testów i sprawdzianów gramatyczno-literackich: celujcy % bardzo dobry 95-86% dobry 85-76% dostateczny % dopuszczajcy % niedostateczny poniej 30% VII. Sposoby osigania celów metody aktywizujce proces uczenia si, m.in.: - przekład intersemiotyczny - gry dydaktyczne - drama

6 6 - projekt - grupy eksperckie - debata - sd literacki - burza mózgów - wykorzystanie multimediów VIII. Sposób wystawienia oceny ródrocznej / kocoworocznej Ocena ródroczna lub kocoworoczna z jzyka polskiego wystawiana bdzie (mniej wicej) jako rednia z wymienionych kryteriów i narzdzi oceniania (pkt. II-III). IX. Ewaluacja systemu Przedmiotowy system oceniania z jzyka polskiego winien by ustawicznie monitorowany przez nauczyciela, uczniów i rodziców. Pod koniec roku szkolnego odbdzie si dyskusja z rodzicami i uczniami na temat wdraanego projektu. Wyniki analizy posłu do wprowadzenia ewentualnych zmian, uzupełnie, które na bieco bd podawane do wiadomoci wszystkim zainteresowanym. KRYTERIA OCENIANIA OSIGNI UCZNIÓWZ HISTORII I SPOŁECZE STWA KLAS IV-VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ mgr Aleksandra Przewrocka-Petryków POZIOM WYMAGA WYKRACZAJCYCH POZA PROGRAM NAUCZANIA (ocena celujca)

7 7 ucze posiada kompetencje okrelone w poziomach wymaga koniecznych, podstawowych, dopełniajcych i rozszerzajcych, posiada umiejtnoci wykraczajce poza okrelone w w/w poziomach, rozwija własne zainteresowania historyczne (udział w kółku zainteresowa, praca metod portfolio, itp.) osiga sukcesy w konkursach historycznych, potrafi wykorzystywa nabyt wiedz na lekcjach innych przedmiotów, w ciekach przedmiotowych. POZIOM WYMAGA DOPEŁNIAJCYCH (ocena bardzo dobra) ucze posiada kompetencje okrelone w poziomach wymaga koniecznych, podstawowych i dopełniajcych ucze wykazuje si wiedz okrelon wymaganiami programowymi (pamita daty faktów, wydarze, zjawisk i je same, postacie, pamita i rozumie pojcia, zalenoci midzy dziejami Polski a powszechnymi) umie formułowa i przedstawia własne opinie, sdy samodzielnie umiejscawia zjawiska i procesy historyczne w czasie i przestrzeni umie operowa pojciami, porzdkowa fakty chronologicznie i problemowo dostrzega cigło i zmienno w rónych formach ycia społecznego (pastwo, przemiany w gospodarce, strukturze społecznej, religii, obyczajach, sztuce) podejmuje i wykonuje zadania o charakterze dobrowolnym, aktywnie uczestniczy w pracy na lekcji, zawsze jest do niej przygotowany POZIOM WYMAGA ROZSZERZAJCYCH (ocena dobra) ucze posiada kompetencje okrelone w poziomach wymaga koniecznych i podstawowych, rozumie znaczenie faktów, rol postaci, zwizki i zalenoci midzy wydarzeniami, faktami, dostrzega dynamik zmian w przeszłoci, umie samodzielnie pracowa z map (np. porównywa wydarzenia, okreli ich zasig, istot) oraz konstruowa wnioski i oceny, umie analizowa treci podrcznika i na tej podstawie konstruowa własne wnioski, oceny, sdy o faktach, ludziach, wydarzeniach, umie pod kierunkiem nauczyciela dokona selekcji informacji z rónych ródeł wiedzy historycznej, np. tekstu ródłowego, ilustracji, obrazu, filmu historycznego, umie samodzielnie zredagowa notatk wybierajc i porzdkujc informacj z rónych ródeł, POZIOM WYMAGA PODSTAWOWYCH (ocena dostateczna)

8 8 ucze posiada kompetencje okrelone w poziomie wymaga koniecznych, stosuje wydarzenia w czasie (pamita daty) i w przestrzeni (wykorzystuje map), rozumie proste zwizki przyczynowo-skutkowe, najchtniej treci historyczne wykorzystuje w zalenoci od własnych zainteresowa i potrzeb. umie wykorzysta podstawowe ródła wiedzy o przeszłoci, wyciga proste wnioski, zdaje sobie spraw z wpływu przeszłoci na teraniejszo, umie przeprowadzi selekcj informacji w podrczniku, przedstawi rekonstrukcj wydarze, faktów w postaci planu, opisu (ustnie lub pisemnie), umie pod kierunkiem nauczyciela zredagowa notatk (opisow, graficzn), rozrónia podstawowe typy ródeł informacji historycznej, POZIOM WYMAGA KONIECZNYCH (ocena dopuszczajca) ucze pamita najwaniejsze postacie, pojcia, elementarne fakty historyczne i datuje je z dokładnoci do jednego stulecia, umie przedstawi i rozumie przyczyny najwaniejszych wydarze, porzdkuje fakty w układzie chronologicznym, umie opisa ilustracj, model, zabytek, umie odszuka na mapie miejsca najwaniejszych wydarze, posiada widoczne braki w opanowaniu materiału, ma trudnoci w rozwizaniu problemów, jest bierny, ale swoj postawa stwarza szans na uzupełnienie braków, podejmuj próby współpracy przy zadaniach grupowych, odpowiadaj na proste pytania o przeszło korzystajc z nieskomplikowanych ródeł informacji. WYMAGANIA EDUKACYJNE W STOSUNKU DO UCZNIA U KTÓREGO STWIERDZONO SPECYFICZNE TRUDNOCI W UCZENIU SI LUB DEFICYTY ROZWOJOWE wobec uczniów z dysleksj rozwojow, czyli dysleksj, dysgrafi i dysortografi stosuje si zalecenia poradni zawarte w orzeczeniu, uczniowie z dysleksja, dysgrafi w czasie prac pisemnych otrzymuj wicej czasu na jej wykonanie lub wykonuj mniejsz ilo zada w okrelonym czasie, prace pisemne uczniów z wymienionymi dysfunkcjami oceniane s tylko pod ktem merytorycznym, przy stwierdzonej dysgrafii wiksz uwag maj oceny z odpowiedzi ustnych,

9 9 przy zaburzeniach lateralizacji ucze nie odpowiada przy mapie, ucze z dysfunkcjami moe otrzyma dodatkow pomoc od nauczyciela (wskazówki) w czasie prac pisemnych (zadania, polecenia s głono czytane przez nauczyciela, który moe udzieli dodatkowych objanie), jak i przy odpowiedziach ustnych, SPOSOBY SPRAWDZANIA OSIGNI UCZNIÓW: odpowiedzi ustne, powtórzenia, sprawdziany pisemne, obserwacja rozwoju umiejtnoci (ewaluacja). OCENA PRAC PISEMNYCH kada praca pisemna oceniana bdzie według podanych wczeniej na lekcji kryteriom (rónym w zalenoci od charakteru pracy); ocenie poddane bdzie midzy innymi: zawarto merytoryczna, poprawno jzykowa, ortograficzna, interpunkcyjna, estetyka wykonania; w ocenie prac pisemnych ustala si procentowy wskanik przeliczenia punktacji pracy na dan ocen: - poniej 30% - ocena niedostateczna, % - ocena dopuszczajca, % - ocena dostateczna, % ocena dobra, % ocena bardzo dobra % - ocena celujca ZASADY POPRAWIANIA OCEN CZSTKOWYCH: mona poprawia oceny ze sprawdzianów pisemnych (w terminie dwóch tygodni od podania do wiadomoci oceny), kartkówki, które zostały zapowiedziane nie podlegaj poprawie, natomiast niezapowiedziane mona poprawi w terminie jednego tygodnia, oceny z biecych prac domowych poprawiane s kolejnym zadaniem domowym oceny z odpowiedzi ustnej poprawiane s kolejn odpowiedzi ustn

10 10 oceny z prac długoterminowych w terminie jednego tygodnia (chyba, e praca została cignita z Internetu w takim przypadku nieodwołalnie wpisana jest do dziennika ocena niedostateczna) UWAGA! Zadania domowe odrabiane maj by przez ucznia samodzielnie pismem odrcznym!!! ZASADY SPRAWDZANIA OSIGNI UCZNIÓW NIEOBECNYCH W SZKOLE PRZED DŁUSZY OKRES CZASU sprawdzian pisemny z zadanej partii materiału w terminie nie krótszym ni 3 tygodnie. OCENY CZSTKOWE: oceny ze sprawdzianów pisemnych po zapoznaniu si i powtórzeniu wikszej partii materiału oceny z odpowiedzi, krótkie formy pisemne ( kartkówki ), wejciówki (klasy VI bd pisały na pocztku lekcji wejciówki z poprzedniej lekcji rozliczane one bd po piciu napisanych przez ucznia wejciówkach pi plusów bardzo dobry, cztery plusy i minus ocena dobra, trzy plusy i dwa minusy ocena dostateczna, dwa plusy i trzy minusy ocena dopuszczajca, jeden plus i cztery minusy oraz pi minusów ocena niedostateczna) oceny z prac z tekstem ródłowym/podrcznikiem oceny za aktywn prac na lekcji (indywidualn i grupow) oceny z prac domowych oceny z powtórze (wiczenia z cyklu To ju znamy, powtarzamy (kl. IV i V) i Sprawdzamy nasze wiadomoci (klasy VI)

11 Š ˆ B E µ l ji L NM LK ² åä ã ßá âý Û Ý ßÞ õ èóò èçô ç êí./ )# & Þ ÏÚÔ Œ Š R Q P 0 3 (, + * ü ÿ þý ú è ëç H dc ç n x wv xv à ÂÀ ÁÀ ± ³ ¼»¾ ½¼» µ ³² ü  Á À S R QP $ - + $ )(),+ * $# ÐÏ ÎÍ Þ ÝÜ ÛÚ º ² r po 5 ~ Š zy J LFK DI EH Œ Š k j hg + Ô É Ô / /, ml ml < IML KJ GHIF ÿ E 39 = PO 11 Klasa IV «ª «žÿ Š Œ" Ž Œ d h fg d e c_ b ` a _ \]^ BJ EDI HBG F?G ED D = B?"C <= ¼½-¾» º ¹ ±¹³ µ ±²³ œ š nw u p sv lt srq nopm k lm Z-[ M WXY VTS PRQ TUS PNO "ƒ ~ { } xyz Ï ÌÉÍ ËÆ ÍÊÎ É ÅÆÄ ÈÇ Ê Ç ÈËÇ Ã ÁÀ àù àù ÚÛÜ ØÙ Õ Ö ÔÐ Ñ Ò Ð Ó "! ïï éì öïç ó ë ð ïñ ïðî ëéì éê æ çè *+-, ( )% ' &% $# 9:"; ßÑÐ Ý Ö ÛÕÜ ÙÚØ ÏÐ ÕÑ Ô Ö Ò Ó Ñ ÎÏÐ ˆŽ Ž Œƒ ˆ ƒ S \ Z P WUP[ N Z X Y WSP UV SPT MNO / / / -*. '() û ü ø ù ìðñ ò ï å èî àæí ì äæã ë èàé êå á äåã æ àâ žÿ œ š ejk l i hgfb e b`_ b`] ^]a ^`_ ^] JLK <C I? :A G E C CF H B BCD A@? <=> 9:; ôõó ô ö óõùú ø «ª L noy wv uts pqr mno ¹º ± ± { z {~} z ü ý ÿþ ûüý Ë ÊÌÍ ÇÈÉ ÄÅÆ &%! $#" ÿ ÿ þÿ Ì ÃÀ ÃË É ÇÃÈ ¾ ÊÀ ÅÆ Â ÃÀ Ä ½¾ œ œ Ÿ œ š ž œš š bza _ ` \[ ^] XYZ VW TQ U NO $ ) ( &'% "! Ð Ï Ø Ó Ù Ö Ñ ÔÕ ÕÏ Ð Ò Ñ ÒÓ «ª j h i gfe dc / ßà åàüæ ãåü äßà ãþ âã ßà á» ¼ ¹ ² ² ³± µ ³² ²± vo no xr w p v t u q rs mn lk ýü ùúû ö ø õô ì îïí ñð óò ê êë è é ç ê ˆ } ƒ ~ { }~ <C > : <BA C5?@ <= > : 8; MED MI F G ED Ž Ž Œ ÞØ ãø Öáã á âþøý àá ÞØ ß Ù Ú Û ÝÜ Ø ÕÖ»ÇÆ Ä ÁŠà » Á À½ ½¹ ¼ ¾ º» ¹ Š ˆ Š Ž ˆ i ja fb e c d b _`a * ( ) & '( % & "#$! ëëóò åëð ñç æ ïäî é ëìê í ìè ç çè å æ ä ç ÑÒÔ ÑÒÔ Ô ÉÓÈ ÉÏÒ ÑÌ Ë ÏÐ ÍÎ Ë Ì Í ÉÊÈ š Ÿ šÿ ž š œ oqtx y v w n uq t pq mr sr n o 6 7 ª «ª«ª«ƒ ~ } } z { ² ± ³ µ ± ;ED : C D A<B A<@ =>? : ; 9 < 8 OTL Q RP OS KJ ON V ] ^ U V\[ X Y Z VWU bdc fde b\z[ c\ [Zdc b\[ a` ] [_ ^\ YZ[ NEA EA G M L F IJK G H EA D F B C A >?@ 1 0( '"/.! ( -,+ )%"* '( %" & # $ "! þú ü û ý üû ø ö ùú ô õ tp qh psr ph n oh onm klhi j ihg TU SV W X Q RS 45 ; < 8 9: } ƒ x x }~z w v { zyx wvu

12 Ôà ßÙ ÓÞ Ù Ö ¼½ ˆ å äð ï ï îíè ËÊ ÅÀ ÅÄà ÂÁÀ Ú Ù ãþ Þ ÜÝ n lk W V U ÿ Ž Œ ƒ ÍÌ Ì ÉÆ ÀÆ ÈÇ û ÿ ü Œ G F E šœ gfe dc œ š «ª < 0 ² Á kp kj Ñ ÅÏ Ê ÅÄ Ã Ã ~ } yx?>= RQ J HOI! / +-, (' WV V ƒ gh Ø Ö y ˆ "! èç å áà q rm qm ) %& ) ûô ø ùô C : 5;8? < >=8 98 ÍÌ Ë HGF E ; 435 < =8 ; 5 : % " à ß Ö Õ / & ðèâ ä è Q W P úùø õ ÂÁ É 12 ÜÙÝ Û Ø ÙÚ ÔÕ ÒÓ ¾ º ³ ±» ¹º µ² ³ ±² ê í ê ëì åéè åæç âãä á Ð Ñ Ï Ì ÎÏÉ Í ÈÄÉ Æ Ç ôõö ùòø ú û óòñ äå á ØÙ Ûâ ßà Ú Û Ù ØÖ Ô Õ Ó ÐÑÒ jds f qr o p m ne jf i g h f cde b \`Sa ^ U_` [[Z \U] [Z Z S XU:Y RST ìíœî ëæè ê ç è æ é y {x x~ u}t w z { y w x uvt Š ˆ šœ «ž Ÿª : žÿ ¼¾½ ³ µ» ¹ º µ ³ ²± ÎÍ:Ï Ê Ë Ä Å Â ÃÁ À }w ~w y { vu~ }wv x y vz { w tuv ú û ý þ ü ùúû Ž Ž Š ˆ ŠŠŽ ˆ Ž Œˆ Š ˆ ƒ žÿ š Ÿ ž œ š ')( #&% " #$! ƒ E ; - : /,2.-,+ * À µ²¾ ¼½» ¹ƒº µ ³ ²³ ± CED B A@ ÊÐ Î Å ÇÍ Ì Ã ÊËà ÈÉ Æ Ç U J S LTI N LMO P H LMK JI HG F Õ ØÙ Ö Ô Ò Ó c Y ab `[Z [_ ^] X Y \[Z ßê Þê èé æ ç ß ä å âãý à áþ ß ÝÞ ÜÛ Ú res m n k l id g o gqp jih gf ed ô öí ø îðñ óò õ ï í ë ì w w {x y z { x ~} y vwx e g d f ad `e dcb a` ^Z ] _ [ \ Z WXY Š Ž Š Ž Š ŒŽ Œ ˆŠ m2u itl s op po nm j i kl # " ž Ÿ2 œ š - - ) )/ ( *+$, )' %& %$ : ; R TU TP2V S N OQ OPN JKI E ML DE?> 8 = # $ " "! " þÿ H GINM L J K D@ B B A D@ H I E H F G FE C D A 0(1 -., +* ( ) & '& QN^ ]Y V\ V\ [Z Y V V S X UVW RS T Q O P ª ª«Ž Š Œ œ š ž š Ÿ Ÿ A B8 >= <; 78:9 123 üþý P OIN H:Q L GJK M GHF GJI DEC '& % "$!"# / * -., 0 + )( K LEM KJ J C HEI BCD ú û ü ó ö ùø ò ñ ó ôõ:ö ïœð O[Z \ XY P VW U N RT Q RPS ON ý þ ÿ þý hfa i] e ` a_b ^] vru w tq l s kr o qp no l m { z} ƒ 0)1. ' " # $% * +) & A@ =7> <? 7;: < Ý ÞÖß ÝÜ Ü Ô ÙÖÛÚ ÓÔÕ µ ² ³ ± «ª ð áê ì ïîí é ãë ëáûì ê ê æ á ãäâ» ½»¼ ¹ º º ûüó ú ö ö õô ñ òó  ÈÉ ÆÀ Ç É Ê Á  ÅÁÄ Ã ÀÁ¾ ÿ ÿ þ þý Î Ï ÒÐÑ Ð Í ÛÙ ØÜÞ àáß ÝØÙ ÛÜ ØÙ2Ú ÒÓÔ «ª êæï å â êæï íî êæìë å â éä åæç ãäâ ± ³ ±² û õ ü 2ý ö ô õ ó òñ ½ º»¼ µ ¾ À ¼¹ 2¹ µ ÅÆ ÆÇ È Ã Ä Ñ ËÐ ÏÎ Ð ÍÎÏ ÊËÌ

13 ib h ` g $ &% ý ý ù ü ø É É Å Ð ÍÈ (! œ {z /. ÓÒÑ ² º ~ ãâ æå _` lk Å ÆÀ ÄÅ À c b * 43 Ø Ó ÑÐ ÏÎ ÍÌ ² ± r vkj sr on qp y } ~ G D HK Š Œ ˆ Ž Ž Ž pu sr k j #,& )! *) "! å èç ã LK KJ ò ï ìëê ƒ PO PQ W V ÿþ û þý üû DC : 9 8 è ç æ OJ ML N ' % ñð ïî àÁ À ÓÑ Ñ ÐÏÎ Ø Õ ÖÕ ÔÓ Ì Ë Ê µ ³ ² «x wu vu ts l k j X ZY ÞÝ Â¹ ÁÀ Š } ~ y 13 fb d e b c` a` _ - + * (, * $ ) '! )( '! " #! ÿþ ý ù ü ú û ù ö ø Î Ï Í Í Ì ÍÄ ËÊ É Å È Æ Ç Å Â ÃÄ N Ÿ œ Ÿ š ž š yt x w v u v t r s p q n o jkml < 6=8 0> 8 ;2: 5 9 / / ÞØ Ù Ý Ú ÜÛ Ù Ö ÚÓ Ø Ù Ñ ÒÔ Ö ÒÑ Õ ÒÔ «ª N FHG CDE A B í ì åß êë é änè â ã á àß çæß ã åä â ã á àß ½NÁ Àº º ¾½ ¼» º ¹ µ ³ ƒ ~ } Œ Ž Œ Š ˆ ó ônõ ò ï ð î ñ ßÒ Ø ÐØÕ Ü ÝÞ Ö ÛÚÙ Ò Ø ÖÒ Õ Ñ Ó Ô Ò ÏÐÑ ¹ µ µ ± ² ³ ž Ÿ œ œ š ˆ } ƒ} ~ ƒ ƒ ~ { } V O OU Q STO QRP LM NO IIKJ îðï ìí ëì çêë é çæ á çá çhè àä àá ãâ Â Ä ÄÇ Æ ½ ÄÅ»  Ã Á À ¾ ¼½»¾ ª«Š ŽŒ Š ]\ Z[ XYWZ þ þ ÿ ò û ý ý úû ñôü ñù øô ö öô óôõ ñò c_e cd a b b ^_ ÉÉHÎ ËÌÍ ÈÉÊ mn op hij g f sz t vwu xy x s sr q Ê Ë Ç ÈÉ ¼½ ÁÂÀ à ¾ ½ º»¼ ª Ÿ gi gb f h ed _`a 12./- 0 +, * '() ÖØÜÛ Ú Í Ù Ô Í ÑÙ ØÎ Ö Ô Õ Í Î Ò Ó «¹ µ ³ ² «x uk q w q ur lpq t j lm kj B > =A@ 9?8 < :; =9< 98 ~ } ~ ƒ { ~} zy R Q P Q ODE MN DE L IJ HG E DECF Š Žˆ Š Ž Š \] ^ VXY [Z U W U S T "& $%!"# œ š š ž Š Ž Œ ˆ Š oq ov h ot oq oj n p ml ghi C ; =AI G HA F A :A ED BC?@> A < = ; 89: +! &( &! % ' $# åé åæä áâ ÝÞàß œ œ œ š š š œ ž Ÿ œ š z x~ } } { xywz KUT RS MN /-0 ðüñ í î ª²± «ª ª ª«ef dc ` a ] _X \ by ^ [X\ XY Z ö úùø õöô ó G>F BH E 67?;@ => : ;8 < 567 $ "#! ÿ þý ÿ þ ÿ üýþ ì í ëéæ éæ ê ãäå ½ ¹¾ ½ º»¼ ¹ ³ µ P Q R IJK *43 (.-1 )+ 2 / 0 '+ ' ',.- - & ( *+ ' ) õø ùú û õö öð ò óô ÌÊ²Í ÊËÉ Ã Å ÆÇÈ Ä Å Á ÒÓ²Ô Ø Õ Ö ÒÓ²Ô Úàß âá ÜÝÞ ÛÚÙ Ñ Ò ÏÍÐ ÍÊ Î ÇÈÉ ± ª«ž œ š Ž q r omp mj n ghi ^_] [ \ WX TVU S ß Ü áà Ý â ÛÜ ÙÚ Æ Á ¼ Ã¹Ä ÁÅ ¹º ¼½» ¹ ¾ Ÿ Œ ˆ ƒ z { f da e ca ` ab

14 äå ' %$ ö öÿ ø ûö ùø ú ÛÚ ÜÔ Ô Ó Ò ¼» º ¹ t s z â Å ÉÈ Ç ÆÅ «ª ž ed c p y wv V U T ƒ i ½¼»º ¹ ±,+ 9 = < ; à ÂÁ À ƒ } {z L NJ &% $# " E ß Œ òñð ú d] f` \[ed D J 01 * ) ( ' z yx w ã ß T å îí ì ü ùú ø & (" š ; :9 8 Ê ¾À îò ÇÆ Ä Â Õ ÐÏ ÎÑ èäê èé æ ç ç ãä #! "! ó ô í ð ñ ò îð ñ ïí ì íîë 021 '/.-, )*+( & '( ý ü ý þ õö Ø ÞÜÛ Þ à ß Þ ÝÞ Ø Ù ÕÒ ÕÒ Ö ÏÐÑ Ã Äà à À¹ Á  ½ ¾ œ š Ž xz { q xzr xs w y vu pqr H GF EDC => 9:<; ð2ñ íäîï ëì ê äéê ä âçæ âè å áâã ËÍ Ç Î ÆÅ É ÊËÌ Ÿž ~ Šƒ Œ ˆ~ ƒ ~} O JML N JKI µ ³² ± Y W2X TUV R S QP ^ \a _ ` b [\] Z o ih n l m j fg ieh k œ ž š } ~} po} z { x yp uq t r s q nop W` ^W_ [V \Z[ ] SZY SR WT X QRS D C > 7> E > BA?@ <=; > 9 : ú üúø úûù ö ø òóõô ª «Ÿ Ž Œ ˆˆŠ j lkg m d bh fg e bcad NÖ K L JM P IJH GF þÿý º³ ²³ µ ± Ç È É Å Æ Ã Ä Â À¾Á "#! '( ) % $%& /0, ±ª ² «ª y u x tp tpo w uv tp s u q r p mno D@ C= :B :9BA :@ >;? 89:! ÒÓÐÑ Î ÏÐ ÊËÍÌ ¾» µ ¹½ ³ ¼ ¹º» µ ³ z ~ T7U KL GM SJ Q R O P KL GM J IH GF , / 0.-, )*+ ( # '% ÛÜ Ý Ø ÚÙÔ ÖÕÔ Î7Ï ÅËÊ ÉÍÌ ÇÈÉ ÆÅÄ Ž Š Ž Œ ˆ Š ˆ ãßå ãä á â â Þßà a de b `Yc a]` \][ Y^ Y_ X YZ WV îï ê ë íìç éèç æ 7 œ Ÿž Ÿ š œ l hk ji gh f ö ø ù õ ð ôòó þÿ ÿ û üý j cid h cg c] c]\ ba ^ _\` ] Z[\ M > KLB I J FGH D@ C E A =>? * 2*34 &. /,*- *'+ $%& u ~sw q t xo { } uvn t pq rs q o lmkn Û ÕÖ ÚÙØ àáýâ Ô ÜÝÞ ÐÑÓÒ PPU XWV SY PQ RS N O < 9:6; 8 567!"# Ž Œ Œ Š ˆ ƒ éåë éê ç è è äåæ ñ ñ ò õôó öò ïð ùúþÿ û üý, %+& * %) % '& % $# "! ÿ ÿ þ ÿ ÿ üýþ ì éêë ÛÝ ç è æå â Üãä áý à âüã Þ ß Ý ÚÛÜ ¹± º ³ µ ± ² ª«Ÿ ž Ÿž žÿ œ 6 > =91 <=/ /-0 õ û í öú ô øù õ ö óô ð ñ í îï É ½ ÈÇ Å Â Ã À¾ Á ¼» ½¾ O PRQ LA N I?M JKL FG E BDC ÕØ Ù ÖÎÌ ÒÓ ËÔ Ì ËÍ ËÎ ËÌÍ

15 a` _\ ^] [\ Z {z y x «ª ~ zy xw ˆ +. ÿ þÿý Ñ ÐÊË Á ÌÍ Ä Ê Ë NV IJ UT KJ IH Œ ]f a e a jk t q jlk m ¼ º ¹» µ ³ Š ˆ ƒ ˆ lk j i õ òî òñ ïðî g,+ *) ( ï î í PI 0 +,.* YX W WV ß š þý òô ñ ìë ì Ò ÔÎ Ó Ò ÓÎ ± Ž ÏÎ ¹ ¹ µ z{ ³² 15 XYW T U UV S bc kl eh jfhi efgd žÿš œ š x x wv} }w ~ } uvw $ " " $#! " èìí êëå à èâé ã ä áå çæ â ßàá suvt qr mnpo Ž Š Œ Š ƒ /01, * + ()' ) - &% ò ô üû øù óú öôõ ò î ï ñð óô ¾ ½» ± º ¼ µ µ ¹ ³ ± ² x y ˆ Š { } ˆ ƒ FGE C D 9B ;=B >@?A = <; 89: ÿ ÿ ÿ ÄÏ ÄÏÎ Å ÈÉ Æ Ç ÃÄÅ Â Á ÁÀ PQX LJW Ž Þß Ö Ò Ý ÚÜÝÖ Û Ø Ù Ö Ô Õ ÖÒ ÓÒ R@S OPQ M N LJ äåçæ â áà ã ^Z d ] d ^ `] ^Z b \c` a ^_`] [ \] Y Z ž œ š š rso nop ihj hg ª «Ÿ ² ± µº µ¹ ÁÂÀ ¾½ ÊËÄ Ì ÅÉÈ Æ ÅÄ Ç Ã Ø Ó ÍÎ Î Ï Ö ÍÎ ÐÑÏ ÓÔÒ Õ Þ ÝÜ Ù ÚÛ Žˆ Œ Š ƒ ni ngu o h t s so q rs np ni m o fgh Z R TX` ^ ] X QX _ X \[ YZ VWU X S T R OPQ L KM N K EJ HI F G DBE B? C <=> ó ô ëìí èèêé š œ }~ v { xyz wv cde ab ûüý þÿ ú ùø ö %'&! " $# / 9: ; RUQ S T R K OI HGQP OIH J K HL NM I FGH * 3 2, /, )*+ ùð ð ø óóö ôíõ óò ò ë ðí ñ êëì «ª ž Ÿ \[V ] ` \] _^ Z[ 7D E A >? < = ; 897: $(' & #$% "! þ ÿû þ ý úû ýü þ ³µ ± ²» ½»¼ ¹ º º ÈÃÉ Ê Ç ÆÅ ÃÀ Â Ä ÀÁ ¾ ÓÔ ÖÐÕ ÑµÒ Ï Ð Î Ì Í Ë ÝÝÜ Þ Ù ÛÜ Ú Ø æ âãá åä ç å éè àá êæ æâ å é æâ èç å ã ä â ßàá È É ÁÀÊÉ ÈÂÁ Ã Ä ÁÅ ÇÆ Â ÀÁ œ ž ž Ÿ œ Š Œ Š ˆ ƒ n l im f ikj k ij ef hg abdc ù ûüú ú ðì ð ë ö ø ðõ ðñ íòó ïë íî ÌÍÎ Õ Ö ÌÑ Ð Ë ÌÍË ª«Ž w(x u v t srq po ÿ ÿ ~z ~ } } yz Þ ÜÝÚ Û ÚÙ Ø µ º½¾ ¼ º» µ

16 HG DC B?>?> ü û Þ Ý ÛÚ ÃĹº ¼» º àß à >> > <; = xy š «ª ¼» º œ š Þã äâü ÛÚ ÊÉ ª jk ý øø óû {z '" $"#!" $# &% / * /0(, ) * ( + J >ML K I G? A = : FGH E>B D? B :C 9: $! " #! 1& 2.3 / 0 -. %( *+,( ')( '&% ÿ û þý øùú ÙÔ ÓØ ÕÖ Ô Ñ ÏÐ ÓÒ Ó ÍÎÏ æç Û äåû áâ ß à Ý Þ Ü íîï ðñhò ì ëê éè øù úùõ øù úõ üû öõ ôó ÿÿ þÿ 16 CGS RQ OH C P OK L NOM QP D M EK EIJ EF TU WV X-Y Ü ÝÔ ÙÕ Ø Ö Õ ÒÓÔ è é àæà çå äå áæç ãß áâ ó õö ô ò ï ðñòê î ë ì ê í Å ¾ à ÀÀÃÄ ÁºÂ À ½ºh¾ ¹ ËÈÇhÌ ÈÇ Æ Ç ½ ÆÅ Á  ½À ½º-¾ ¹ Ð]Ñ ÍÎ È Ï ËÌ ÉÊ Ç È Ÿ š š Ÿ Ÿ šhž µ ²³ ± «M )*+-, ( '& $# %! "! 9 : /01. ; <=; hi gcf bde_ d bc ^_ a` []\ Z u-v pst s o pqrj n k l j m x~ } z { { wx ƒ Ž ˆŒ Šˆ žÿœ - ±µ ± ² ³ ± [\ T W X VY YZT U V T RS NOQP bcd efhg a `_ ^] njp no l m m ij wx y tvu tsr q hƒ } ~ Œh Š ˆ h Ž

17 17 Klasa V Temat lekcji Ocena dopuszczajca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ucze zna i potrafi opowiedzie Ucze rozumie znaczenie legend w legendy polskie legend o Lechu, Czechu i Rusie i o Piacie Kołodzieju i Popielu. poznawaniu historii. zajcia mnichów, zakon, reguła, ubóstwo zamek redniowieczny i jego mieszkacy krucjaty, Ziemia wita, konsekwencje krucjat $ %!!!+!, &%! "! ' -.!" # ' ( )& ' * % ", %% Ucze rozpoznaje mnichów po stroju, rozumie znaczenie klasztorów w redniowieczu. Ucze rozumie znaczenie kodeksu rycerskiego. Ucze dokonuje samodzielnej oceny wypraw krzyowych. miasto redniowieczne! "#$ cechy stylów romaskiego "!, " % %, %, ",! Ucze porównuje ycie redniowiecznych mnichów, rycerzy i mieszczan. Ucze wymienia zabytki sztuki redniowiecznej, które znajduj si w najbliszej dla ucznia

18 18 i gotyckiego porównanie! okolicy. % warunki ycia wsi redniowiecznej %" "!"",! %" %%" "! " " %"! " Ucze porównuje ycie redniowiecznych mnichów, rycerzy, chłopów i mieszczan. & ' powstanie renesansu, Leonardo da Vinci /!0 12 %" +" % " " 3 "%, "" 453 Ucze rozpoznaje najwaniejsze dzieła renesansu niepokazane w podrczniku. ( )* + Krzysztof Kolumb, Nowy wiat, Indianie!" 6 6! +!"4 2, " & % 6!2 +!!"17 Ucze samodzielnie dokonuje oceny odkry geograficznych.,-.# przyczyny reformacji, podział Europy Zachodniej, wojny!" ,, Ucze wie, kim byli jezuici.,, / 0 dwór Jagiellonów!"' 8'+,!#8. 6% 2 "9 )" *,!%, Ucze wie, kim był Staczyk i rozpoznaje jego wizerunek na obrazie Matejki.

19 19 " " 5,, 1# 2/ 0# 3 Mikołaj Kopernik Ucze wie, gdzie urodził si Mikołaj Kopernik. &, 2 "6 % 2 "6 2 "6! % "6!" :1; " Ucze potrafi wyjani, czy Mikołaj Kopernik był Polakiem i dlaczego., * 3 lekcja dodatkowa, ciekawostki historyczne, "45 6 obowizki szlachcica wobec pastwa %,,!! "% "! " %!",%!",! " <! % ",!"' / + unia lubelska! 9!"#! 9 "" ,% Ucze pokazuje na mapie ziemie dołczone do Korony, rozumie nazw Rzeczpospolita Obojga Narodów i wyjania jej znaczenie, wie, czym była konfederacja warszawska.,! "46 % " Ucze porównuje władz

20 20 // elekcja, pole elekcyjne, koronacja, sejm, rzd, prezydent %,% " 4# % 789# : folwark, paszczyzna, spichlerz, spław Wisł do Gdaska oraz lekcja dodatkowa, ciekawostki historyczne,& 4 % ;;/ "% potop szwedzki!".6,( 3 # Jan III Sobieski! 3 5 % % "%!" "!& " %!!"8 ( = % " )2 <! *!> =% " 3!"" "% " " & )%/* %!, 9 & ) *! ( (%!& )0 0%*!! 3 3 współczesn z dawn, porównuje wybory współczesne z woln elekcj.!". ' Ucze zna rodowód Zygmunta III Wazy, rozumie znaczenie obrony Czstochowy, rozumie tre drugiej zwrotki Mazurka Dbrowskiego. Ucze samodzielnie dokonuje oceny udziału Rzeczpospolitej w bitwie pod Wiedniem. - < 0 obiady czwartkowe, KEN, Canaletto " 6 /? 8" + 5!" 2 #(!";6 7 5 "6 /? Ucze znajduje analogie midzy kultur polsk i europejsk.

21 21 5" % 3 8"9(?!, = # >? Konstytucja 3 maja " % & %!! ;! "8 (, &! ;! 8 (% " A!% -? Ucze samodzielnie dokonuje oceny dzieła Konstytucji 3 7A B 094 naczelnik powstania, kosynierzy, III rozbiór oraz lekcja dodatkowa, ciekawostki historyczne!"> 6 ;;! & 6!% %! 9" & "!!"12 " " A upadek pastwa, rozbiory, granice rozbiorowe ;;;! 5 9!% %!% Ucze zastanawia si, czy i jak mona było unikn rozbiorów.

22 22 Klasa szósta Wymagania na ocen dopuszczajc i dostateczn Ucze: Zna i poprawnie stosuje pojcia owiecenie, klasycyzm Potrafi wskaza na mapie pastwa, w których w XVIII w. rozwinła si owiata Wie jaki wpływ na poszerzenia wiedzy człowieka o wiecie miały wynalazki i odkrycia Zna główne załoenia filozofii owiecenia Potrafi wymieni głównych przedstawicieli filozofii Wie co oznacza pojcie owiecenie, Wie, jaki wiek nazywamy epok rozumu, Potrafi wymieni najwaniejszych przedstawicieli owiecenia. Potrafi pokaza na mapie najwaniejsze kolonie pastw europejskich, Wie, dlaczego wybuchła wojna o niepodległoci, zna nastpstwa wojny, wie, czym była Deklaracja Niepodległoci. zna pojcia: liberum veto, mecenat, obiady czwartkowe Potrafi umieci na tamie czasu daty: 1764, 1773 Zna posta Stanisława Augusta Poniatowskiego Zna pojcie konstytucji Potrafi umieci na tamie czasu daty: 1772, , 3 V 1791 Zna postaci Stanisława Małachowskiego i Tadeusza Rejtana Wie kim był Tadeusz Kociuszko Zna przyczyny rozbiorów Polski Zna przyczyny wybuchu powstania kociuszkowskiego Potrafi wskaza na tamie czasu dat I rozbioru Polski Potrafi wskaza jakie były skutki upadku powstania kociuszkowskiego Potrafi umieci na tamie czasu daty II i III rozbioru Polski Zna pojcia: fabryka, przewrót przemysłowy, urbanizacja, powszechne prawo wyborcze Potrafi zaznaczy na tamie czasu daty: Rozumie na czym polegała rewolucja przemysłowa Zna główne przyczyny Wiosny Ludów Zna definicj rewolucji przemysłowej; Wie, gdzie (w jakim kraju)najprniej rozwijał si przemysł,

23 Wie, jakie nastpstwa niósł za sob rozwój przemysłowy. Potrafi wymieni wybitnych twórców XIX w. Wskaza podstawowe rónice w poziomie ycia poszczególnych warstw społeczestwa XIX w. Potrafi opowiedzie o warunkach ycia w trzech zaborach Okreli pod jakim zaborem znajdowała si miejscowo, w której mieszka Wie, kim był Napoleon, Zna pojcia konsulat i cesarstwo, Wie, z jakimi pastwami Francja w tym okresie toczyła wojny, Potrafi na osi czasu zaznaczy, kiedy Napoleon stracił władz. Zna pojcia: emigrant, Legiony Polskie Potrafi umieci na tamie czasu daty: 1797, 1807, 1815 Pamita kim był Jan Henryk Dbrowski, Józef Wybicki Wskaza na mapie Ksistwo Warszawskie Potrafi wyrecytowa lub zapiewa hymn narodowy Wie co to jest wojna partyzancka Potrafi umieci na tamie czasu daty: 29/30 XI 1830 r., 1846 r., 1848 r., 1863 r., Pamita kim był Józef Bem Potrafi na astmie czasu umieci dat 1901 r. Wie kim był Michał Drzymała Potrafi operowa pojciami: rugi pruskie, germanizacja, praca organiczna Rozumie dlaczego doszło do strajku dzieci we Wrzeni Wie jakie były cele polityki germanizacyjnej i rusyfikacyjnej Zna twórców polskiej literatury: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Mari Konopnick, Bolesława Prusa, Henryka Sienkiewicza, Stanisława Wyspiaskiego i wytruły ich najwybitniejszych dzieł Zna twórców malarstwa i muzyki polskiej: Stanisława Wyspiaskiego, Jana Matejko, Stanisława Moniuszko Wie czym była Ententa i Trójporozumienie Potrafi wymieni najwaniejsze bitwy I wojny wiatowej Zna przyczyny wybuchu I wojny wiatowej Wie dlaczego wybuchła rewolucja w Rosji Potrafi na tamie czasu zaznaczy pocztek wojny, wybuch rewolucji w Rosji, Potrafi zaznaczy na tamie czasu daty: zakoczenia wojny, podpisania pokoju w Wersalu Potrafi wymieni pastwa biorce udział w konferencji w Wersalu Potrafi na osi czasu zaznaczy dat odzyskania niepodległoci, Przedstawia postawy Polaków w czasie I wojny wiatowej, wie, kim był Józef Piłsudski, 23

24 potrafi wytłumaczy dlaczego obchodzimy wito Niepodległoci. Potrafi na tamie czasu wskaza daty powsta lskich i wojny polsko-bolszewickiej, Zna pojcie plebiscyt, Potrafi na mapie wskaza terytorium odrodzonej Polski, Wie kim byli bolszewicy, Wie, dlaczego rzdy Stalina nazywamy dyktatur, Zna i stosuje pojcia: dyktator, kult jednostki, Zna ogólnie sytuacj społeczestwa rosyjskiego, Potrafi na tamie czasu zaznaczy lata dyktatury Stalina. Zna pojcia: faszyzm, dyktator, Na tamie czasu zaznacza rok marszu na Rzym, Potrafi wskaza na mapie Włochy, Potrafi wymieni główne cechy faszyzmu, Posługuje si poprawnie pojciami: rasizm, Wie, w jakich latach Hitler był u władzy. Potrafi opisa wydarzenia, wskutek których wiat staczał si ku wojnie, Wie, w jakich latach toczyła si druga wojna, Potrafi wymieni skład wielkiej koalicji, Zna najwaniejsze skutki wojny. Opisuje wydarzenia wrzenia 1939 roku, Wie, e Polska była pod okupacj niemieck i radzieck, Wskazuje nastpstwa drugiej wojny wiatowej dla Polski, Wie, kiedy było powstanie warszawskie i zna jego rezultat, Rozumie, jak rol pełniły obozy zagłady. Zna pojcie obóz koncentracyjny, rasizm, Potrafi umieci na tamie czasu okres holocaustu, Wie czym były getta i obozy, Rozumie pojcia: elaza kurtyna, NATO Potrafi zaznaczy na tamie czasu daty powstania Układu Warszawskiego i NATO Umie wskaza na mapie ZSRR i USA Wie dlaczego nastpił podział Europy Wie, czym charakteryzował si komunizm, Potrafi na tamie czasu zaznaczy epok Polski Ludowej, opisuje ycie codzienne w PRL. Potrafi zaznaczy na tamie czasu daty: upadku rzdów komunistycznych w pastwach europejskich 24

25 Wskaza na mapie pastwa, w których obalony został komunizm Pamita postaci: Lech Wałsa, Michaił Gorbaczow, Tadeusz Mazowiecki, Potrafi zaznaczy na tamie czasu dat okresu midzywojennego wskaza na mapie USA Rozumie pojcia emancypacja, penicylina Rozumie pojcia: mniejszo narodowa, analfabetyzm, Zaznaczy na tamie czasu dat odzyskania przez Polsk niepodległoci Wskaza na mapie ssiadów II RP Wie jakie były instytucje władzy w II RP Zna przedstawicieli literatury: Władysław Rejmont, Maria Dbrowska, Julian Tuwim Wie z jakimi problemami borykała si ludno Polski Rozumie pojcia: bro masowej zagłady, internet, kultura masowa Potrafi wskaza na mapie pastwa wysoko rozwinite oraz kraje III wiata Zaznaczy na tamie czadu daty pierwszego ldowania na ksiycu Wie jak nazw nosiło pastwo polskie w latach Rozumie pojcie cenzura Potrafi wskaza na mapie granice Polski Ludowej Potrafi wymieni najwybitniejszych twórców sztuki i literatury: Penderecki, Miłosz, Herbert, Szymborska, Wajda Zna pojcia: mniejszo narodowa, województwo, powiat, gmina Potrafi opisa polskie symbole narodowe Umie wskaza na mapie ssiadów Polski, miejscowo w jakiej mieszka i okreli w jakim ona ley województwie Wie kiedy obchodzimy wita narodowe Zna pojcia: obywatel, konstytucja Potrafi na tamie czasu zaznaczy dat uchwalenia konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Wymienia cechy współczesnej demokracji rzdy prawa, wybory powszechne, wolno zrzeszania si, swobodna rywalizacja partii, wolne media, Wie, czym jest parlament. Wie, co to jest przestpczo, Wymienia instytucje stojce na stray prawa, Zna zasady zachowania zwikszajce osobiste bezpieczestwo, Zna pojcia: samorzd terytorialny, radny, wójt, burmistrz, sesja, urzd miejski Wie jakie sprawy mona załatwi w urzdzie 25