Materiał zbiorczy na posiedzenie Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego w dniu 22 czerwca 2015 r.

Transkrypt

1 Materiał zbiorczy na posiedzenie Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego w dniu 22 czerwca 2015 r. Ocena stanu zagrożenia powodziowego, ochrony przeciwpowodziowej. Urząd Gminy Dobra Na terenie Gminy Dobra występują cieki wodne zagrażające powodzią, zaliczamy nie uregulowane potoki górskie dopływy Łososiny a są to : do których Miejscowość Półrzeczki :rzeka Łososina i potoki Tromiska, Krzysztonów, dopływ Krzysztonowa spod Mogielicy, Siciarze ( bez nazwy spod Łostówki), Miejscowość Jurków : potoki Ćwilin, Rubasie Urbasie, Zawady-Folwark, Judy Czyrki, oś. Potok, Szyrszenie Pólkówka, Wróblówka, Śliwówka. Miejscowość Chyszówki : potok Chyszówki, Krawce Lachy. Miejscowość Dobra potok Gruszowiec, Madziarówka, Porąbka, Zimny Potok, Chochołowski. Zagrożenie stwarza również nie uregulowana Stradomka i jej dopływy tj. Potok Przenosza, Czarny Potok, potok Stróża. Wyżej wymienione potoki są w administracji Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej i Małopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych. Najczęściej przyczyną powodzi są gwałtowne ulewy a w mniejszym stopniu długotrwałe opady deszczu, które powodują niszczenie dróg dojazdowych, zamulenie przepustów, uszkodzenia mostów, podmycia brzegów potoków. Na terenie gminie nie ma terenów zalewowych z brakiem możliwości odpływu wody. Urząd Gminy Dobra nie posiada osobnego magazynku sprzętu przeciwpowodziowego. W odpowiedni sprzęt przeciwpowodziowy zostały wyposażone OSP w terenu gminy. W celu poprawy ochrony przeciwpowodziowej w 2013 roku udrożniono kilkadziesiąt przepustów w drogach, rowów odwadniających, mostów na potokach, wykonano kilka zabezpieczeń dróg przed wodami powodziowymi oraz brzegów potoków. Wykonuje się nawierzchnie asfaltowe w celu zabezpieczenia dróg przed wymyciem. Inne uwagi : konieczne wykonanie regulacji potoków. Urząd Gminy Jodłownik W Gminie Jodłownik zagrożenie powodziowe może nastąpić w czasie intensywnych opadów atmosferycznych o charakterze ciągłym, a także nagłych roztopów wiosennych. Główne zagrożenie występuje w Szczyrzycu, Pogorzanach i Janowicach wzdłuż rzeki Stradomka, a także w miejscowości Szyk przy zlewie rzek Tarnawka, Kostrza, Nowe Rybie oraz Mstowie wzdłuż rzeki Owsianka. Najbardziej zagrożonymi obiektami są: w Szczyrzycu -szpital, 5 domów jednorodzinnych, przedszkole, 2 mosty, 2 sklepy, w Pogorzanach 4 domy jednorodzinne, 2 mosty, w Janowicach 2 domy jednorodzinne, 1 most, w Mstowie 4 domy jednorodzinne, w Szyku 2 domy jenorodzinne i 2 mosty. W wyniku intensywnych opadów rzeki te wielokrotnie zwiększają swą objętość, a spływająca woda nabiera olbrzymiej siły i prędkości, niejednokrotnie występuje z brzegów, powoduje straty materialne, zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi, zalewanie zabudowań mieszkalnych i gospodarczych, pól uprawnych, zerwanie mostów, kładek oraz podmywanie brzegów, prowadząc do powstawania osuwisk. W gminnym magazynie sprzętu przeciwpowodziowego obecnie znajduje się taki sprzęt jak : worki przeciwpowodziowe (1000 szt.), osuszacz powietrza. Pozostały zakupiony przez UG sprzęt przeciwpowodziowy jest przekazany jednostkom OSP. 1

2 W celu poprawy ochrony przeciwpowodziowej na terenie gminy w 2014 roku główny wysiłek skierowano na udrożnienie odpływu wód gruntowych oraz utwardzenie dróg. Ponadto mając na uwadze ochronę przeciwpowodziową w gminie doposażono ochotnicze straże pożarne w sprzęt przeciwpowodziowy. Urząd Gminy Kamienica W chwili obecnej na terenie gminy występują cztery miejsca, które zalicza się do najważniejszych zagrożeń w przypadku wystąpienia stanu powodziowego tj.: 1) Szczawa, oś. Bulandy zagrożone budynki mieszkalne spowodowane zmianą linii brzegowej rzeki Kamienica po ostatniej powodzi (częściowo zabezapieczone), 2) Kamienica, oś. Zawodzie, Świnki - zagrożone budynki mieszkalne i gospodarcze spowodowane zmianą linii brzegowej rzeki Kamienica po ostatniej powodzi (do zabezpieczenia), 3) Zbludza, oś. Śliwy zagrożone budynki mieszkalne i gospodarcze spowodowane podmytym brzegiem potoku Zbludzkiego, (do zabezpieczenia) 4) Zasadne, oś. Nowsie zagrożony budynek mieszkalny i mostek do szkoły Podstawowej w Zasadnem, zagrożenie spowodowane podmyciem i osunięciem się zabezpieczeń kamienno-siatkowym (częściowo zabezpieczone). Doraźnie Gmina wykonała udrożnienie koryta rzek przywracając przepływ wody do stanu pierwotnego. Do dyspozycji gmina posiada na stanie magazynu p.poż. oraz mienia UG: agregat prądotwórczy 6,5kW, dwie koparki, ciągnik z przyczepą oraz 2 nieprzemakalne plandeki do zabezpieczenia budynków przy anomaliach pogodowych. Gmina kontynuuje udrażnianie przepustów i rowów odwadniających, wykasza trawy a także trwają prace doraźnego zabezpieczenia dróg od strony potoków. Zostały wykonane niezwłoczne prace związane z zabezpieczeniem infrastruktury komunalnej (kanalizacja burzowa i przysiółki kładek pieszo jezdnych itp.). Oczyszczono rowy przy drogach gminnych oraz udrożniono przepusty zablokowane przez namuliska. Urząd Gminy Laskowa Znaczny obszar gminy Laskowa zagrożony powodzią, znajduje się wzdłuż rzeki Łososina, jak również mniejszych cieków wodnych takich jak potoki górskie. Zagrożenie powodziowe może być wywołane silnymi ulewami i deszczami nawalnymi połączonymi z burzami, które generują lokalne wezbrania na małych ciekach wodnych jak również w wyniku długotrwałych opadów deszczu. Ponadto powódź w terenie górskim charakteryzuje się gwałtownymi wezbraniami i szybkim spływem wody, powodując lokalnie znaczne zniszczenia w uprawach oraz podtopienia budynków mieszkalnych znajdujących się wzdłuż koryta rzeki lub potoków. Zagrożonych jest 6 mostów na drodze powiatowej i ok. 15 małych mostów na potokach, oczyszczalnia ścieków w Laskowej. W czasie zagrożenia powodziowego duże zagrożenia dla bezpieczeństwa mieszkańców powodują osuwiska ziemi w 2010 r. uszkodzonych zostało kilkanaście budynków, a kilkadziesiąt jest zagrożonych uszkodzeniem. Kilka rodzin otrzymało pomoc rządową na odbudowę budynków na osuwiskach Urząd Miasta Limanowa Zagrożenie powodziowe na terenie Miasta Limanowa od wielu lat określane jest jako niskie. Zastosowanie szybkiej i skutecznej ochrony przeciwpowodziowej oraz działań typowych dla powodzi rozlewnych z terenów nizinnych w przypadku Miasta Limanowa nie jest konieczne, a przede wszystkim możliwe. Chwilowe zalania wodami opadowymi i zaskórnymi piwnic indywidualnych gospodarstw domowych jak i budynków komunalnych, nie zmuszają do organizowania planowej i długofalowej ewakuacji ludności. Ze względu na powyższe uwarunkowania trudno jest przygotować wykaz obiektów i terenów szczególnie zagrożonych powodzią. Przez obszar Miasta nie przepływają duże rzeki stwarzające bezpośrednie lub pośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia mieszkańców. Nie ma 2

3 również zagrożenia długotrwałymi powodziami. Powierzchnia obszarów zalewowych wynosi mniej niż 10 % terenu Miasta, i są to w większości tereny niezagospodarowane. Jednostką gospodarczą istotną dla funkcjonowania Miasta a narażoną na utrudnienia w pracy w przypadku rozlewania się rzeki Łososina jest Zakład Wodociągów i Kanalizacji znajdujący się przy ulicy Starodworskiej. W okresach gwałtownego i znacznego podnoszenia się poziomu wody w rzece Łososina pracownicy Zakładu zmuszeni są do uruchamiania prac prowadzących do zabezpieczania silników pomp tłoczących wodę do systemu wodociągowego, których wyłączenie mogłoby doprowadzić do chwilowych przerw w dostawie wody pitnej dla Miasta. W dalszym ciągu trwa wyposażanie magazynu przeciwpowodziowego we właściwy sprzęt i materiały. Ze względu na konieczne duże nakłady finansowe proces ten przebiega sukcesywnie w miarę posiadanych środków i możliwości. W magazynie przeciwpowodziowym Miasta Limanowa zgromadzono do tej pory takie urządzenia i materiały jak : agregat prądotwórczy, pilarka spalinowa, osuszacze pomieszczeń, zestawy oświetleniowe, latarki akumulatorowe, zestaw narzędzi, plandeki polipropylenowe, kurtki przeciwdeszczowe, buty gumowe i robocze, taczki, lina ratownicza, kamizelki ratunkowe, łóżka profesjonalne wraz z kocami i śpiworami oraz około worków na piasek. Działaniami prowadzonymi na terenie Miasta w celu poprawy ochrony przeciwpowodziowej są w dalszym ciągu nakazy i zakazy dotyczące budownictwa w strefach zalewowych, uniemożliwianie zagospodarowywania terenów zlewisk potoków, działalność informacyjna i upowszechnianie ubezpieczeń. Urząd Gminy Limanowa Na terenie Gminy Limanowa wyodrębniono dwa obszary posiadające cechy topograficzne sprzyjające wystąpieniu zagrożenia zalaniem podczas wezbrań powodziowych (przy rzece Łososina miejscowościach Koszary, Walowa Góra, Młynne, Łososina G.). Jednak z doświadczeń lat ubiegłych wynika, iż na terenie gminy Limanowa zdecydowanie większe zagrożenie stanowią małe cieki wodne stanowiące potoki górskie, których długość nie przekracza kilku km, a zlewnia kilkunastu km 2. Ewentualne nawet krótkotrwałe ale intensywne opady powodują gwałtowne wezbrania a biorąc pod uwagę duże spadki terenu co przyczynia się do krótkotrwałego ale bardzo gwałtownego spływu wód i jest główną przyczyną szkód w infrastrukturze. Poważnym zagrożeniem szczególnie w ostatnich latach są uaktywniające się w wielu miejscach osuwiska i osunięcia ziemi spowodowane długotrwałymi i intensywnymi opadami deszczu. Wykaz obiektów i terenów zagrożonych powodzią Lp. Rejon Zalewowy Obiekty infrastruktury gospodarczej i technicznej 1. Młynne Łososina Górna (rejon A) 2. Walowa Góra (rejon B) 3. Droga gminna do Pasierbca Most żel-bet 4. Młynne (oś. Na Granicy ) Most 5. Młynne (oś Jeziora ) Kładka piesza 6. Pisarzowa (koło kościoła) Most żel-bet 7. Pisarzowa (Łącznia II) Most 8. Pisarzowa (Łącznia III) Most 9. Męcina (Zadziele) Most 10. Męcina (Paszkowiec) Most 11. Męcina (koło kościoła) Most 12. Męcina (Zakrętek) Most 13. Męcina (koło Oleksego) Most 14. Męcina Koło Baru) kładka Uwagi 3

4 15. Pisarzowa (koło Cmentarza) Zabudowa ok. 80 mb. 16. Pisarzowa (Zadziele) Przepust φ Pisarzowa (Zadziele) Przepust ramowy 18. Kłodne za sołtysem Mostek 19. Siekierczyna I (Rondo-Kliniec) Mostek 20. Siekierczyna I (koło Szkoły) Most 21. Siekierczyna I (koło boiska Kładka piesza 22. Stara Wieś I (Skorupówka) Most 23. Stara Wieś I (Dzielec) Most 24. Stara Wieś I (Łąki) Most 25. Stara Wieś I (Golców) Most 26. Stara Wieś I (Centrum) Kładka piesza 27. Stara Wieś I (skrzyżowanie Mostek 28. Lipowe (Targówka) 2 przepusty φ Rupniów (Bednarki) Kładka pieszo-jezdna 30. Rupniów (Bednarki) Przepust φ Młynne (Jurkówka) 2 mostki 32. Młynne (Tartak) Mostek 33. Makowica (Zagroda) Przepust 2x φ Młynne (Jurkówka) Przepust 2x φ Kisielówka (Mroczkówka) przepust 36. Kisielówka (na dole) Przepust 5 rur 37. Sowliny (Czachurówka) Mostek 38. Sowliny (Biedówka) Mostek 39. Sowliny (Biedówka) Mostek Urząd Gminy Łukowica Poziom zagrożenia powodziowego na terenie gminy w zasadzie jest stabilny. Tradycyjnie zagrożone są zalaniem tereny położone wzdłuż potoków Słomka, Łukowica i Jastrzębik. Zagrożenie tego rodzaju występuje w wyniku gwałtownych opadów nawalnych lub długotrwałych i intensywnych opadów, jakie zdarzają się w okresie wiosny i lata prawie każdego roku. Największe zagrożenie występuje: 1) We wsi Świdnik i Owieczka przy ujściu potoku Łukowica do potoku Słomka, gdzie zalania i podtopienia mogą dotyczyć takich obiektów jak: szkoła podstawowa, sklep spożywczy, remiza OSP, kaplica rzymsko-katolicka, zabytkowy zespół dworski (budynek z ogrodem) oraz kilkunastu zabudowań mieszkalnych i gospodarskich. Ostatnie poważne zagrożenia tego rejonu miały miejsce w miesiącu lipcu 1997 r. i w lipcu 2001r. Co roku na tym terenie, wskutek intensywnych opadów deszczu, dochodzi do zalania piwnic, suteryn i studni. 2) W Przyszowej na potoku Słomka, od centrum wsi do mostu na drodze dojazdowej do Zespołu Szkół. W rejonie tym zagrożona jest kładka dla pieszych oraz most do Zespołu Szkół. Obydwa te obiekty zostały poważnie uszkodzone w czerwcu 2006 r. Od tego czasu poważniejszych zagrożeń nie notowano. 3) Intensywne i długotrwałe opady są przyczyną uaktywnienia się rejonów osuwiskowych. Zjawiska takie wystąpiły w roku 2010 we wsiach Świdnik, Owieczka, Stronie i Przyszowa. Gwałtowność opadów i burz oraz ich punktowy charakter znacznie utrudniają prowadzenie akcji ratowniczych, a nawet uniemożliwiają podjęcie działań zapobiegawczych. 4

5 Urząd Miasta Mszana Dolna Zagrożenie powodziowe istnieje w przypadku nagłego wezbrania wód spowodowanych długotrwałymi opadami co stanowi zagrożenie powodziowe dla ludności i mienia w bezpośredniej bliskości rzek i potoków. Przez teren miasta Mszana Dolna przepływają cieki wodne takie jak: Mszanka, Raba i inne mniejsze. Zagrożone są budynki użyteczności publicznej, prywatne posesje oraz zakłady pracy, które znajdują się w sąsiedztwie rzek i potoków. Na terenie miasta występuje osuwisko przy ulicy Spadochroniarzy wzdłuż potoku Mszanka. Wykaz obiektów i terenów szczególnie zagrożonych powodzią przedstawia dołączona tabela. Lp. Rejon zalewowy(nazwa rzeki, potoku) Ilość obiektów mieszkalnych 1. Potok Słomka 26 budynków mieszkalnych, ul. Słomka, Grunwaldzka, Piłsudskiego, Topolowa 2. Potok Porębianka 7 budynków mieszkalnych, ul. Orkana 3. Potok Mszanka 9 budynków mieszkalnych, ul. Podhalan, Spadochroniarzy, Zielona Obiekty infrastruktury gosp.-tech. Kładki pieszo-jezdne 112 oś. Wonioły, Bodziochy, Wilczaki, Aksamity, Mrózki. 24 Warsztaty Szkolne ZSTI Ilość ludzi do ewakuacji 4. Rzeka Raba Oczyszczalnia Ścieków ul. Krakowska 5. Potok Szklanówka Ujęcia wody pitnej Potok Adamczykowy Razem: 42 bud.mieszk. 11 obiektów 152 osoby 16 Urząd Gminy Mszana Dolna Zagrożenie powodziowe gminy występuje na skutek długotrwałych opadów deszczu o dużym natężeniu lub w przypadku nagłych zjawisk atmosferycznych takich jak burze połączone z krótkotrwałymi i bardzo intensywnymi opadami deszczu. Do najbardziej zagrożonych powodzią terenów w gminie zalicza się: - Łostówka oś. Wsoły zagrożonych 6 budynków mieszkalnych i 2 budynki gospodarcze /rzeka Mszanka/, gdzie zamieszkuje 18 osób; - Lubomierz oś. Borki zagrożone 2 budynki mieszkalne /rzeka Mszanaka/, gdzie zamieszkuje 9 osób; - Kasinka Mała oś. Potok zagrożonych 8 budynków mieszkalnych i 3 budynki gospodarcze, gdzie zamieszkuje 48 osób. Wykaz sprzętu w gminnym magazynie przeciwpowodziowym: - lina - 50 mb; - buty gumowe 5 par; - pompa elektryczna 1 szt; - bosak 3 szt; - pilarka spalinowa do drewna - szt; - kilof 3 szt; - łopaty 14 szt; - łom 1 szt; - worki 1000 szt; - osuszacze 2 szt; - plandeki 3 szt. 5

6 W gminnym magazynie przeciwpowodziowym znajduje się tylko podstawowy sprzęt mogący posłużyć do celów powodziowych. Oprócz wyżej wymienionego sprzętu, który znajduje się w gminnym magazynie każda jednostka OSP z terenu gminy wyposażona jest również w niezbędny sprzęt wykorzystywany akcji powodziowej taki jak: pompy, piły spalinowe, liny stalowe, łopaty, kilofy oraz ubrania i obuwie ochronne. W bieżącym roku ze środków przeznaczonych na zarządzanie kryzysowe zaplanowano zakup 2000 szt. worków do celów powodziowych oraz myjki ciśnieniowej Karcher która będzie wykorzystana do ewentualnego do usuwania skutków powodzi. W 2015r. zaplanowano następujące przedsięwzięcia mające na celu poprawę ochrony przeciwpowodziowej: - odbudowa zniszczonych przez powódź mostów w Kasince Malej oś. Pyrze, Majeranówka i Kasinie Wielkiej oś. Trzeciaki, - zabezpieczenie boiska sportowego w Kasince Małej od strony potoku Kasinianka, - wykonanie prac zabezpieczających mostu w Kasince Małej do osiedli Stożki i Łabuzy, -wykonanie dokumentacji geologiczno inżynierskiej dla celów usunięcia skutków osuwiska na drodze gminnej oś. Rogi, Sukówka, Kiczmale w Kasinie Wielkiej. - utrwalenie nawierzchni żwirowych na drogach gminnych nakładkami asfaltowymi. Inne uwagi dotyczące zagrożenia powodziowego. Analizując zagrożenie powodziowe gminy w kontekście powodzi w maju i sierpniu 2014r. należy stwierdzić, że bardzo poważny problem związany z intensywnymi opadami deszczu stanowią osuwiska. Do najbardziej zagrożonych miejscowości w gminie należy zaliczyć Kasinkę Małą oraz Kasinę Wielką. Mając na uwadze poprawę sytuacji w tym zakresie zrealizowano następujące zadania: - wykonano karty do osuwisk uprawniające do ubiegania się o środki finansowe Kasinka Mała oś. Zapotocze, Kanie - Bydłonie, Podgródek, Żabówka, Muchówka oraz Kasinia Wielka oś. Sukówka, - zabezpieczono korpus drogi oraz dno i brzeg cieku wodnego w Kasinie Wielkiej oś. Sukówka, - zabezpieczono ściankę wylotu przepustu i umocniono brzeg narzutem kamiennym pod osuwiskiem w Kasince Małej oś. Babiarze. Urząd Gminy Niedźwiedź Zagrożenie powodziowe dla ludzi oraz ich mienia istnieje w przypadku nagłego wezbrania wód spowodowanego długotrwałymi opadami. Do najbardziej zagrożonych sołectw należą : Poręba Wielka (30 osób), Niedźwiedź (20 osób)oraz Podobin (55 osób) Wykaz sprzętu znajdującego się na wyposażeniu magazynu przeciwpowodziowego w Gminie Niedźwiedź 1. szlifierka kątowa 1 2. pompy 2 3. wiertarka 1 4. piła nasadkowa 1 5. lina ratunkowa 1 6. pompa do fekali 1 7. pompa wraz z silnikiem 1 8. waż do wody 50 mb 9. kosiarka spalinowa podkaszarka do trawy drabina aluminiowa drabina nasadkowa klucze do rur imadło obrotowe gwintownice- 2 6

7 16. skrzynka narzędzi kilofy młot łopaty grabki siekiery plandeki worki na piasek Opis działań zrealizowanych na terenie gminy w 2014 roku, celem poprawy ochrony przeciwpo wodziowej: -czyszczenie rowu melioracyjnego na terenie Niedźwiedzia oś. Gliniska i w Koninie Urząd Gminy Słopnice Zagrożenie powodziowe w gminie Słopnice stwarzają potok Słopniczanka, potok Mogielica, potok Czarna Rzeka i kilka innych pomniejszych cieków wodnych. Cały obszar gminy zagrożony jest długotrwałymi czy gwałtownymi opadami deszczu (typu oberwanie chmury ). Intensywny deszcz powoduje szybki spływ wód opadowych po powierzchni ziemi, przybór wody w rowach przydrożnych, mniejszych ciekach wodnych i głównych potokach. Intensywne opady deszczu i przybór wód w ciekach wodnych spowodować mogą powstanie: - zagrożenia dla kilku zabudowań położonych bezpośrednio przy potokach, - zagrożenia dla mostów na potoku Słopniczanka, potoku Mogielica i potoku Czarna Rzeka oraz przepustów na mniejszych ciekach i przepustów w ciągu drogi Zamieście- Słopnice i Mogielica, - uszkodzeń nawierzchni żwirowej i gruntowej dróg, - zamulenia rowów przydrożnych i przepustów. Sprzęt znajdujący się na wyposażeniu gminnego magazynu przeciwpowodziowego: w magazynie obrony cywilnej znajdują się m.in.; buty gumowe (10 par), kombinezon rybacki męski (15 sztuk), kurtki ¾ nieprzemakalne (15 sztuk), worki na piasek (100 sztuk), na wyposażeniu jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych: motopompy szlamowe, motopompy pływające, agregaty prądotwórcze, pilarki spalinowe, buty gumowe, płaszcze nieprzemakalne. W roku 2014 celem poprawy ochrony przeciwpowodziowej: 1. na 1,25 km dróg żwirowych położono nawierzchnię asfaltową, 2. odmulano rowy przydrożne, umacniano rowy elementami betonowymi (ułatwiającymi spływ wody), instalowano przepusty. Urząd Gminy Tymbark Wśród zagrożeń powodowanych destrukcyjnym oddziaływaniem sił natury największe niebezpieczeństwo na obszarze gminy stwarzają powodzie, występujące w różnych porach roku i powodowane opadami, roztopami, zatorami. Zagrożenie powodziowe to zjawisko losowe, powodowane intensywnymi deszczami, krótkotrwałymi burzami, gwałtownym topnieniem śniegów, zlodzeniem rzek. Nie ma możliwości ścisłego określenia czasu, miejsca i wielkości tego zjawiska. Rozmiary i obszar występowania zagrożenia powodziowego są zmienne, natomiast skutki gospodarcze wiążą się ze stanem zabezpieczenia zagrożonych terenów, przede wszystkim w zakresie technicznych urządzeń przeciwpowodziowych. Powódź w terenie górskim to wystąpienie wód z brzegów potoków górskich. Ma charakter bardzo gwałtownego przebiegu i jest stosunkowo krótka. Wielkość ewentualnych strat determinowana jest stopniem zabudowy oraz przygotowaniem urządzeń czynnej i biernej ochrony 7

8 przeciwpowodziowej, a w mniejszym stopniu uzależniona jest od prowadzenia bezpośredniej akcji przeciwpowodziowej. Pod względem hydrograficznym obszar gminy zalicza się do rzek i potoków Karpackich, których zasoby wodne są znaczne i niewspółmiernie rozłożone w czasie i przestrzeni. Charakteryzuje je mała bezwładność hydrologiczna (częste zmiany stanów wód w ciągu dnia), znaczny potencjał powodziowy oraz znaczne procesy erozyjne koryt i brzegów oraz dna rzecznego. Na terenie gminy dominują wezbrania powodziowe: opadowe-nawalne z deszczów rozlewnych i frontalnych (zwłaszcza w okresie letnim, trwające przez okres kilku dni, opady nawalne mają z reguły charakter lokalny), roztopowe (w środkowym okresie zimowy lub końcu półrocza zimowego charakter lokalny), zatorowo-lodowe i śryżowe (w okresie zimowy charakter lokalny). Główne rzeki i potoki przepływające przez teren Gminy Tymbark wpływające na zagrożenie powodziowe, to przede wszystkim: rzeka Łososinka potok Słopniczanka Potok Chochołowski Potok Rybny Potok Podwisiołki Potok Nad Zespołem Szkół im. KEN Potok Plebańskie Potok Bednarka Potok Węglarka Potok Przy drodze Tajdusie Potok Zagonie Potok Wilkowisko oraz szereg mniejszych cieków wodnych wpływających do wymienionych rzek i potoków. Wszystkie cieki wodne płynące przez teren gminy mają charakter rzek i potoków górskich, i w związku z tym, wezbrania i powodzie występują dość często, a średnio co 10 lat przybierają rozmiary katastrofalnych powodzi. Żadna z tych rzek nie posiada pełnego systemu ochrony przeciwpowodziowej. Specyfika ukształtowanego terenu powoduje, że przy intensywnych i długotrwałych opadach deszczu z najmniej spodziewanych miejsc schodzi błotna lawina gruntu i kamieni oraz powalonych drzew niszcząc i zmiatając wszystko na swej drodze. Większość rzek i potoków wypływających z górskich zboczy ma bardzo mały przepływ nadmiernych opadów deszczu i w związku z tym w czasie występowania długotrwałych i intensywnych opadów deszczu lub gwałtownych roztopów dużych ilości śniegu, w bardzo krótkiej chwili następuje znaczny przyrost ilości wody w ich korytach. W korytach rzeczek i potoków powstaje bardzo silny i rwący nurt, który jest zdolny unieść nawet największe głazy skalne i kamienie, powalone drzewa i duże ilości wypłukanego gruntu tworząc zatory spiętrzające wody tych rzeczek i potoków do niespotykanych rozmiarów i wylanie tych wezbranych wód na tereny przyległe do ich biegu. Niszcząca siła tak wezbranych rzek i potoków górskich niszczy większość mostów, mostków i kładek oraz zatyka i niszczy przepusty pod drogami biegnącymi w dolinach górskich rzek i potoków, co jeszcze potęguje niszczący żywioł. Ocena ryzyka wystąpienia zagrożenia powodziowego: 1. Zjawisko dużej (katastrofalnej) powodzi na terenie gminy jest mało prawdopodobne, ale nie można go wykluczyć. Ewentualne skutki takiego zjawiska będą bardzo uciążliwe dla 8

9 społeczeństwa i dlatego problem ten został szczegółowo opisany w Gminnym planie operacyjnym ochrony przed powodzią. 2. Szczególnym i najbardziej prawdopodobnym zagrożeniem gminy są podtopienia i zalania obszarów sąsiadujących z rzekami i potokami na całym obszarze gminy. Podczas nawalnych lub długotrwałych opadów deszczu występują podtopienia nisko położonych obszarów, na których znajdują się obiekty budowlane lub niekorzystnie położone części miejscowości (zabudowania), drogi, mosty, użytki rolne i ważne elementy infrastruktury (oczyszczalnie, ujęcia wody, obiekty użyteczności publicznej szkoły, przedszkola). 3. Podczas intensywnych i gwałtownych roztopów, zwłaszcza w miejscach pozbawionych drożnych odpływów występują lokalne podtopienia na terenie całej gminy. Do terenów najbardziej zagrożonych, należą miejscowości położone w dolinach rzek i potoków, tj.: Lp. Dolina rzeki/potoku Zagrożone miejscowości 1. Rzeka Słopniczanka Zamieście, Tymbark, Piekiełko 2. Rzeka Łososinka Podłopień, Tymbark, Piekiełko 3. Potok Chochołowski Podłopień, Tymbark 4. Potok Rybny Podłopień 5. Potok Podwisiołki Tymbark 6. Potok Nad Zespołem Szkół im. KEN Tymbark 7. Potok Plebańskie Tymbark 8. Potok Bednarka Piekiełko 9. Potok Węglarka Tymbark 10. Potok przy drodze Tajdusie Zamieście 11. Potok Zagonie Podłopień 12. Potok Wilkowisko Zawadka - Podłopień Opady atmosferyczne różnią się natężeniem mała intensywność charakteryzuje mżawki, duże natężenie deszczu występuje przy opadach burzowych. Deszcze o większym niż normalnie natężeniu to deszcze ulewne o najwyższym natężeniu tzw. nawalne. Opady tego typu obejmują tereny górskie Małopolski, w tym obszar Gminy Tymbark. Czas trwania deszczów nawalnych dochodzi do 3 dni. Najbardziej zagrożone obiekty na terenie gminy to: Piekarnia, Przedszkole Samorządowe, Oczyszczalnie ścieków, ujęcia wody, osuwiska, mosty, obiekty sportowe, Bank, zakład Florad i Firma Peciak. Bardzo duże zagrożenie występuje w sołectwie Piekiełko / gosp. domowe Pana Roberta Michalika /. Dużym zagrożeniem są osuwiska na terenie gminy. 9