Pan Roman Wojcieszek Prezydent Miasta SkarŜysko-Kamienna

Transkrypt

1 Kielce, dnia lipca 2007 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W KIELCACH Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego KIELCE tel , tel./fax lki@nik.gov.pl P/07/140 LKI Pan Roman Wojcieszek Prezydent Miasta SkarŜysko-Kamienna WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2001 r. nr 85, poz. 937 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Kielcach przeprowadziła kontrolę w Urzędzie Miasta SkarŜysko- Kamienna (Urząd) w zakresie zarządzania nieruchomościami gminnymi w latach (I kwartał). W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 13 lipca 2007 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Prezydentowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli negatywnie ocenia działalność Prezydenta Miasta SkarŜyska Kamiennej w zakresie objętym kontrolą. 1. W ocenie NajwyŜszej Izby Kontroli Prezydent Miasta nierzetelnie ewidencjonował nieruchomości gminne, bowiem: ewidencja gruntów gminnych w okresie od 27 grudnia 2005 r. do 10 kwietnia 2007 r. nie była aktualizowana, w ewidencji nie zostały ujęte nieruchomości będące we władaniu Gminy na zasadach samoistnego posiadania,

2 2 spośród 10 analizowanych nieruchomości, w przypadku 6 działek stanowiących współwłasność Gminy, nie zaewidencjonowano jej udziałów. Urząd nie dokonywał porównania danych dotyczących nieruchomości gminnych zawartych w ewidencji gminnej z danymi wynikającymi z geodezyjnej ewidencji gruntów i budynków prowadzonej przez Starostę SkarŜyskiego. Dokonane w trakcie kontroli porównanie tych danych wykazało, Ŝe na koniec marca 2007 r. w ewidencji Gminy wykazano więcej o 11,6309 ha gruntów niŝ w ewidencji Starosty. Pomimo obowiązku wynikającego z art. 17 ust. 1 z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.) oraz z załączników nr 2 do rozporządzeń Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budŝetu państwa, budŝetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych z dnia 18 grudnia 2001 r. (Dz. U. nr 153, poz ze zm.) i z dnia 28 lipca 2006 r. (Dz. U. nr 142, poz. 1020), Urząd nie prowadził szczegółowej (analitycznej) ewidencji księgowej gruntów gminnych. Brak ewidencji analitycznej gruntów uniemoŝliwiał przeprowadzenie ich inwentaryzacji metodą porównania danych wykazanych w księgach rachunkowych z dokumentami źródłowymi zgodnie z wymogami art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości. Prowadzone w latach 2005 i 2006 inwentaryzacje składników majątkowych Gminy, pomimo obowiązku wynikającego z art. 26 ust. 1 ustawy o rachunkowości oraz zarządzeń Prezydenta Miasta w sprawie powołania komisji inwentaryzacyjnej i zespołów spisowych, nie obejmowały gruntów. Wyniki inwentaryzacji nie zawierającej spisu gruntów wg stanu na 31 grudnia 2005 r. zatwierdził były Prezydent Miasta Waldemar Mazur, a wg stanu na 31 grudnia 2006 r. Pan Prezydent. Przeprowadzenie inwentaryzacji w sposób niezgodny z przepisami ustawy o rachunkowości, stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych przewidziane w art. 18 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. nr 14, poz. 114 ze zm.). W informacjach o stanie mienia komunalnego za lata 2005 i 2006, wbrew wymogom art. 120 obowiązującej do 31 grudnia 2005 r. ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. (Dz. U. z 2003 r. nr 15, poz. 148 ze zm.), a od 1 stycznia 2006 r. art. 180 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. nr 249, poz ze zm.), nie ujęto danych dotyczących posiadania i innych niŝ własność praw majątkowych, w tym w szczególności

3 3 ograniczonych praw rzeczowych i uŝytkowania wieczystego oraz danych o dochodach z wykonywania posiadania. Nieuwzględnienie tych danych w informacjach o stanie mienia komunalnego, spowodowane było między innymi brakiem ewidencji nieruchomości będących we władaniu Gminy na zasadach samoistnego posiadania. Nierzetelnie sporządzono sprawozdania SG-01 Statystyka gminy. W sprawozdaniu SG-01 Gospodarka mieszkaniowa i komunalna za 2005 r. wykazano większą od faktycznej o 173 liczbę lokali mieszkalnych oraz mniejszą o m 2 powierzchnię uŝytkową budynków. Natomiast w sprawozdaniu SG-01 Samorząd/Transport za 2006 r. wykazano większą o 4 ha od zaewidencjonowanej powierzchnię gruntów gminnych. Z uzyskanych w trakcie kontroli wyjaśnień wynika, Ŝe wykazanie w ww. sprawozdaniach danych niezgodnych ze stanem faktycznym wynikało z pomyłek pracowników. Prezydent Miasta nie nadał w formie pisemnej procedur opisujących proces ewidencjonowania majątku Gminy oraz proces realizacji dochodów z gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy. Obowiązek ustalenia takich procedur wynikał do 31 grudnia 2005 r. z art. 35a ust. 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych, a obecnie z art. 47 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. 2. W uchwałach budŝetowych na lata 2006 i 2007 nie ujęto wpływów ze sprzedaŝy lokali mieszkalnych. Prognozowane wpływy z tego tytułu określone zostały w Programie gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy SkarŜysko-Kamienna na lata , który zakładał między innymi w latach 2006 i 2007 sprzedaŝ odpowiednio 150 i 140 lokali mieszkalnych. Prezydent Miasta nie nadzorował prawidłowości wykonania dochodów z tytułu czynszów najmu lokali naleŝących do mieszkaniowego zasobu Gminy, realizowanych przez Zarząd Budynków Komunalnych Administrator Spółka z o.o. (ZBK), na podstawie umowy z dnia 2 stycznia 1998 r. o zarządzanie mieszkaniowym zasobem. W latach (I kwartał) Urząd nieterminowo otrzymywał od ZBK dochody z tytułu czynszów najmu. W 2005 r. nieterminowo uzyskał kwotę 1.763,2 tys. zł (27,9% pobranych przez ZBK wpływów), w 2006 r ,2 tys. zł (99,1%), a w I kwartale 2007 r ,3 tys. zł (100%). Opóźnienia we wpłatach wynosiły do 58 dni. Prezydent Miasta nie naliczył naleŝnych Gminie ustawowych odsetek z tytułu nieterminowego przekazania przez ZBK w 2005 r. dochodów z czynszów najmu

4 4 mieszkaniowego zasobu. Wyliczonymi w trakcie kontroli odsetkami w wysokości 3,6 tys. zł nie obciąŝono ZBK. Odpowiedzialność za nieustalenie naleŝności Gminy ponosi były Prezydent Miasta Waldemar Mazur. Zaniechanie ustalenia naleŝności jednostki samorządu terytorialnego, stanowiło do 30 czerwca 2005 r. naruszenie dyscypliny finansów publicznych z art. 138 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych, a obecnie nieustalenie naleŝności jednostki samorządu terytorialnego, stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. W umowie z 2 stycznia 1998 r. nie określono terminu przekazywania Gminie przez ZBK dochodów pobranych w dniach 30 i 31 grudnia kaŝdego roku. 3. Prezydent Miasta podpisał w dniu 2 stycznia 1998 r. z Zarządem ZBK niezgodną z przepisami prawa umowę (zmienioną między innymi aneksami z 20 grudnia 2004 r. i z 25 kwietnia 2007 r.) o zarządzanie budynkami stanowiącymi własność Gminy i pozostającymi w jej samoistnym posiadaniu, zasobami lokalowymi we wspólnotach mieszkaniowych stanowiącymi własność Gminy oraz terenami przyległymi do ww. budynków. Mianowicie w umowie tej: powierzono ZBK wykonywanie czynności dotyczących zawierania umów najmu lokali mieszkalnych, uŝytkowych i garaŝy oraz występowania na drogę sądową w sprawach windykacji naleŝności czynszowych, tj. wbrew art. 25 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. nr 261, poz ze zm.), nie wskazano zarządcy nieruchomości odpowiedzialnego zawodowo za jej wykonanie, numeru jego licencji zawodowej oraz nie zamieszczono oświadczenia o posiadanym ubezpieczeniu, wymaganych art. 185 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Ponadto, w okresach od 13 października 2004 r. do 17 stycznia 2005 r., od 18 stycznia do 7 marca 2006 r. oraz od 1 marca do 1 maja 2007 r. nie wyegzekwowano od ZBK realizacji obowiązku, wynikającego z art. 184 ust. 3 w związku z art. 186 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, posiadania przez zatrudnionych w tej jednostce licencjonowanych zarządców nieruchomości ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności zarządzania.

5 5 Prezydent Miasta powierzył ZBK, według stanu na 31 marca 2007 r., zarządzanie 53 budynkami stanowiącymi własność Gminy oraz lokalami stanowiącymi własność Gminy w 190 budynkach, w tym w 171 budynkach, w których występują wspólnoty mieszkaniowe. Pomimo zapisu w umowie z 2 stycznia 1998 r. dotyczącego powierzenia równieŝ zarządzania terenami przyległymi do budynków, to jednak nie przekazano ZBK wykazu zawierającego co najmniej powierzchnie, numery działek i numery obrębów 253 nieruchomości gruntowych wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy. NajwyŜsza Izba Kontroli negatywnie ocenia nieokreślenie w umowie z 2 stycznia 1998 r. obowiązku ewidencjonowania przez ZBK ilości oraz powierzchni zarządzanych budynków oraz tzw. terenów przyległych do budynków. W latach 2005 i 2006 Prezydent Miasta nie dokonywał analiz efektywności zarządzania przez ZBK mieszkaniowym zasobem Gminy. Urząd powierzył do zarządzania przez ZBK od stycznia 2005 r. budynek przy ul. Zaporęba 58, pomimo iŝ stał się on własnością Gminy dopiero w lipcu 2006 r. Wydatki poniesione na zarządzanie w ww. okresie budynkiem nie będącym własnością Gminy wyniosły 5,8 tys. zł, co NIK ocenia jako działanie niegospodarne. Według stanu na 31 marca 2007 r. ZBK zarządzało nieruchomościami wspólnymi 171 wspólnot mieszkaniowych, których Gmina jest członkiem. W ocenie NIK, zarządzanie nieruchomościami wspólnymi wspólnot mieszkaniowych przez podmioty komunalne jest niedopuszczalne w świetle obowiązujących przepisów prawa. Zakaz prowadzenia takiej działalności przez gminne spółki prawa handlowego określony jest w przepisach art. 9 i 10 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r. nr 9, poz. 43 ze zm.), z których wynika, Ŝe spółki z udziałem gmin nie mogą (poza szczególnymi przypadkami) być tworzone poza sferą uŝyteczności publicznej. Zarządzanie nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych, niezaleŝnie od tego czy gmina jest członkiem wspólnoty czy teŝ nie, nie moŝe być uznane za realizację zadań o charakterze uŝyteczności publicznej. 4. Pomimo Ŝe Urząd nie opracował jednolitych zasad współdziałania ze wspólnotami mieszkaniowymi, których Gmina jest członkiem, to zdaniem NIK, prawidłowo zabezpieczano jej interesy we wspólnotach. W zebraniach wspólnot mieszkaniowych Gminę reprezentowali, na podstawie imiennych pełnomocnictw Prezydenta Miasta, pracownicy Urzędu. Proporcjonalnie do prawidłowo zaewidencjonowanych udziałów Gmina partycypowała we wpłatach na fundusz remontowy wspólnot mieszkaniowych.

6 6 5. Zgodnie z postanowieniami umowy z 2 stycznia 1998 r., płatności wynagrodzenia za zarządzanie przez ZBK mieszkaniowym zasobem Gminy, dokonywano w ciągu roku zaliczkowo, natomiast po jego zakończeniu rozliczano wypłaty z uwzględnieniem zrealizowanego przez ZBK wskaźnika ściągalność naleŝności. W ocenie NIK, niezasadnie zaliczono do ściągniętych naleŝności dokonane przez Urząd w latach 2005 i 2006 wpłaty na rachunek ZBK dodatków mieszkaniowych. Uznanie wpłat dodatków mieszkaniowych za ściągnięte naleŝności spowodowało uzyskanie przez ZBK nienaleŝnego wynagrodzenia w kwocie 19,7 tys. zł. W czterech przypadkach Urząd z opóźnieniem wynoszącym do 3 dni przekazał na rachunek ZBK wynagrodzenie za zarządzanie mieszkaniowym zasobem Gminy w kwocie 219,0 tys. zł. Zgodnie z ww. umową wynagrodzenie ZBK wyliczane miało być wg stawki za 1 m 2 powierzchni zarządzanych budynków, nie określono natomiast jaka powierzchnia (uŝytkowa, mieszkalna), będzie przyjmowana do obliczania tego wynagrodzenia. Zdaniem NIK, moŝe to przyczyniać się do powstawania sporów pomiędzy stronami umowy w związku z rozliczaniem wynagrodzenia z tytułu zarządzania mieszkaniowym zasobem Gminy. 6. Spośród zaewidencjonowanych w badanym okresie 13 skarg związanych z gospodarowaniem mieszkaniowym zasobem, w przypadku 2 skarg (15,4%) niedotrzymano miesięcznego terminu załatwienia sprawy bądź poinformowania skarŝącego o przyczynach zwłoki i o nowym terminie jej załatwienia, czym naruszono art i 4 w związku z art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz ze zm.). 7. NajwyŜsza Izba Kontroli negatywnie ocenia nieplanowanie i nieprowadzenie przez Urząd w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 31 marca 2007 r., kontroli zarządzania przez ZBK mieszkaniowym zasobem Gminy. Prezydent Miasta nie zrealizował równieŝ rekomendacji wydanych po przeprowadzonym w 2006 r. zadaniu audytowym pn. Ocena racjonalności i skuteczności w zarządzaniem mieniem komunalnym ZBK Administrator. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Ewidencjonowanie wszystkich nieruchomości gminnych, w tym gruntów o nieuregulowanym stanie prawnym będących we władaniu gminnych jednostek organizacyjnych na zasadach samoistnego posiadania oraz udziałów w nieruchomościach stanowiących współwłasność.

7 7 2. Podjęcie działań w celu zmiany umowy o zarządzanie mieszkaniowym zasobem Gminy poprzez wyeliminowanie zapisów niezgodnych z art. 25 ust. 3 w związku z art. 23 ust. 1 pkt 7a-8 ustawy o gospodarce nieruchomościami, obejmujących zawieranie umów najmu lokali mieszkalnych, uŝytkowych i garaŝy oraz występowania na drogę sądową w sprawach windykacji naleŝności czynszowych oraz wprowadzenie do niej wszystkich zapisów wymaganych art. 185 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. 3. Opracowanie i wdroŝenie procedur opisujących proces ewidencjonowania majątku Gminy oraz realizacji dochodów z gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy, w tym windykacji naleŝności. 4. Wyeliminowanie przypadków zamieszczania nierzetelnych danych w informacjach o stanie mienia komunalnego oraz w sprawozdaniach SG Prowadzenie analitycznej ewidencji księgowej gruntów Gminy, stosownie do wymogów ustawy o rachunkowości. 6. Podjęcie działań mających na celu spowodowanie zaprzestania prowadzenia przez ZBK niezgodnej z prawem działalności, polegającej na zarządzaniu nieruchomościami wspólnymi wspólnot mieszkaniowych. 7. Wyeliminowanie niezgodnego z ustawą o rachunkowości przeprowadzania inwentaryzacji składników majątkowych Gminy. 8. Podjęcie działań w celu uwzględnienia w uchwałach budŝetowych dochodów ze sprzedaŝy lokali mieszkalnych. 9. Wyeliminowanie przypadków nieterminowego wypłacania wynagrodzenia ZBK z tytułu zarządzania mieszkaniowym zasobem Gminy. 10. ObciąŜenie ZBK ustawowymi odsetkami z tytułu nieterminowego przekazania pobranych w 2005 r. dochodów Gminy. 11. Podjęcie działań w celu wprowadzenia do umowy o zarządzanie mieszkaniowym zasobem Gminy zapisu precyzującego sposób obliczania wynagrodzenia ZBK. 12. Zapewnienie nadzoru nad ZBK w zakresie realizacji zadań wynikających z umowy o zarządzanie, w tym nad prawidłowym wykonywaniem dochodów z tytułu czynszów najmu lokali naleŝących do mieszkaniowego zasobu Gminy oraz terminowym przekazywaniem pobranych dochodów na rachunek Gminy. 13. Wyeliminowanie przypadków nieterminowego załatwiania skarg.

8 8 NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Kielcach, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Prezydenta w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Panu Prezydentowi prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK w Kielcach umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym wyŝej mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.