OCHRONA ŚRODOWISKA I LEŚNICTWO

Transkrypt

1 ylis Vroctaw URZĄD STATYSTYCZNY we Wrocławiu INFORMACJE i OPRACOWANIA STATYSTYCZNE S\2QQ?} NARODOWY SPIS.POWSZECHNY/ OCHRONA ŚRODOWISKA I LEŚNICTWO W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM W LATACH ÜC0 v T ) ' / A. NR INW Wrocław listopad 2001

2 OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH Kreska (-) Zero: (0) (0,0) Kropka (.) zjawisko nie wystąpiło. zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5. zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05. zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych, Znak W tym x wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe, oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy WAŻNIEJSZE SKRÓTY zł - złoty dam3 - dekametr sześcienny tys. - tysiąc hm3 - hektometr sześcienny min - milion 1 - litr mg - miligram s - sekunda Mg - mikrogram h - godzina kg - kilogram r. - rok dt - decytona db - decybel t - tona szt - sztuka m - metr Bq - bekerel m2 - metr kwadratowy ngy - nanogrey km - kilometr kw-h - kilowatogodzina km2 - kilometr kwadratowy UR - użytki rolne ha - hektar cd. - ciąg dalszy m3 - metr sześcienny dok. - dokończenie Przy publikowaniu danych z publikacji prosimy o podanie źródła

3 URZĄD STATYSTYCZNY we Wrocławiu INFORMACJE I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE OCHRONA ŚRODOWISKA I LEŚNICTWO W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM W LATACH ISBN X IF7/ r f Zr 7CZNY v> e Wrocławiu INFORM ATORIUM Wrocław listopad 2001

4 ZESPÓŁ REDAKCYJNY URZĘDU STATYSTYCZNEGO WE WROCŁAWIU Przewodniczący Bożena Kodeniec Członkowie Sławomir Banaszak, Maria Czekaj, Krystyna Kalichowicz, Elżbieta Małecka, Wiesława Mazur, Alina Mieszczakowska, Marek Obrębalski, Helena Polak, Andrzej Żurakowski Sekretarz Halina Urbanek Opracowanie Eliza Kawecka, Alicja Maciaczyk, Janina Obszama, Maria Stanek Skład komputerowy i grafika Anna Litewka, Leszek Łukaszewicz, Wojciech Szpakowski Druk: Urząd Statystyczny we Wrocławiu - Wydział Poligrafii, Legnica, ul. Jaworzyńska 65

5 Szanowni Państwo Przekazuję do rąk Państwa publikację Ochrona środowiska i leśnictwo w województwie dolnośląskim w latach pierwsze wydane przez tutejszy Urząd opracowanie o tematyce ekologicznej w nowym podziale terytorialnym kraju. W I części publikacji prezentuje się informacje dotyczące środowiska naturalnego człowieka, tj. wykorzystania oraz ochrony powierzchni ziemi i gleby, zanieczyszczeń i ochrony wód i powietrza, ochrony obszarów i obiektów prawnie chronionych, istniejących zagrożeń w ochronie gleb, wód i powietrza itp., natomiast część II zawiera dane o stanie zasobów leśnych, zagrożeniach i ochronie środowiska leśnego. Każda część poprzedzona jest uwagami ogólnymi, które określają m.in. źródło prezentowanych danych, a poszczególne działy uwagami metodycznymi, wyjaśniającymi podstawowe pojęcia i definicje dotyczące danego zagadnienia. W tablicach przeglądowych znajdą Państwo dane o województwie dolnośląskim na tle kraju i innych województw oraz ważniejsze dane według powiatów, a w poszczególnych działach w układzie powiatów i gmin lub miast i wsi. Wyrażam serdeczne podziękowania wszystkim osobom i instytucjom, które przekazując dane przyczyniły się do wzbogacenia zakresu prezentowanych informacji, a tym samym pogłębienia wiedzy z zakresu ochrony środowiska i leśnictwa. DYREKTOR Urzędu Statystyd^egj^we Wrocławiu Bożena Kodeniec Wrocław, listopad 2001 r.

6 SPIS TREŚCI Str. Przedmowa... 3 Spis wykresów... 8 OCHRONA ŚRODOWISKA Uwagi ogólne Ważniejsze dane o ochronie środowiska: I. Stan, zagrożenie i ochrona środowiska w województwie dolnośląskim na tle kraju i województw w 2000 r II. Ważniejsze dane o ochronie środowiska według powiatów w 2000 r Dział I. Warunki naturalne Dział II. Wykorzystanie i ochrona powierzchni ziemi i gleby Dział III. Zasoby, wykorzystanie, zanieczyszczenie i ochrona wód Dział IV. Zanieczyszczenie i ochrona powietrza Dział V. Ochrona przyrody i różnorodności biologicznej Dział VI. Odpady Dział VII. Promieniowanie jonizujące. Hałas Dział VIII. Zagrożenie i ochrona środowiska w uzdrowiskach Dział IX. Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska LEŚNICTWO Uwagi ogólne Ważniejsze dane o leśnictwie: I. Leśnictwo w województwie dolnośląskim na tle kraju i województw II. Ważniejsze dane o leśnictwie w województwie dolnośląskim według powiatów w 2000 r Dział I. Zasoby leśne Dział II. Zagospodarowanie lasów i zadrzewienia Dział III. Gospodarcze wykorzystanie lasów Dział IV. Zagrożenie i ochrona środowiska leśnego Dział V. Finanse publiczne i nakłady inwestycyjne SPIS TABLIC OCHRONA ŚRODOWISKA Tabl. Str. DZIAŁ I WARUNKI NATURALNE Uwagi metodyczne... Położenie geograficzne... Powierzchnia i granice... Układ pionowy powierzchni... Wyższe szczyty górskie... Ważniejsze rzeki... Najdłuższe jaskinie w Regionie Sudeckim... Ważniejsze przełęcze i kulminacje na drogach... Temperatury powietrza, opady atmosferyczne, prędkość wiatru, usłonecznienie i zachmurzenie zanotowane na stacjach meteorologicznych... x

7 Spis treści 5 DZIAŁ II WYKORZYSTANIE I OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI I GLEBY Uwagi metodyczne... Powierzchnia geodezyjna według kierunków wykorzystania... Grunty rolne i leśne wyłączone z produkcji rolniczej i leśnej... Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające rekultywacji oraz zrekultywowane i zagospodarowane... Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające rekultywacji w 2000 r... Zagrożenie erozją gleb użytkowanych rolniczo... Pożary upraw rolnych, łąk, rżysk i nieużytków... Powierzchnia zmeliorowanych gruntów ornych, łąk i pastwisk... Zużycie nawozów sztucznych i wapniowych... Zawartość metali ciężkich w powierzchniowej (0-20 cm) warstwie gleb użytków rolnych... Struktura powierzchni użytków rolnych według kwasowości gleb... Struktura powierzchni użytków rolnych według potrzeb wapnowania gleb... Struktura powierzchni użytków rolnych według zawartości przyswajalnego fosforu, potasu i magnezu... Zawartość metali ciężkich w warstwie ornej gleb... DZIAŁ III ZASOBY, WYKORZYSTANIE, ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA WÓD Uwagi metodyczne... Zasoby wód powierzchniowych w 2000 r... Zasoby wód leczniczych udokumentowane geologicznie w 2000 r... Pobór wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności... Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności... Sieć wodociągowa i sieć kanalizacyjna... Wody z odwadniania zakładów górniczych i wody zasolone oraz ich wykorzystanie w 2000 r.... Pobór i zużycie wody w przemyśle... Gospodarowanie wodą w zakładach według sekcji w 2000 r.... Gospodarowanie wodą w zakładach według powiatów i gmin... Zanieczyszczenie i ochrona wód w zakładach według powiatów... Ocena sanitarna wody pobieranej przez ludność... Nawadniane grunty rolne i leśne oraz napełniane stawy rybne... Nawadniane użytki rolne i grunty leśne według sposobu nawadniania... Ścieki przemysłowe i komunalne odprowadzone do wód powierzchniowych lub do ziemi... Ścieki przemysłowe i komunalne wymagające oczyszczania odprowadzone do wód powierzchniowych lub do ziemi według miast i wsi... Ścieki komunalne odprowadzone siecią kanalizacyjną... Ścieki komunalne odprowadzone siecią kanalizacyjną według powiatów... Ludność obsługiwana przez oczyszczalnie ścieków według powiatów... Oczyszczalnie ścieków komunalnych... Oczyszczalnie ścieków komunalnych według powiatów... Oczyszczalnie ścieków przemysłowych... Ścieki przemysłowe oczyszczane i nie oczyszczane... Ścieki przemysłowe oczyszczane i nie oczyszczane według sekcji w 2000 r... DZIAŁ IV ZANIECZYSZCZENIE I OCHRONA POWIETRZA Uwagi metodyczne... Emisja zanieczyszczeń powietrza... Zanieczyszczenia zatrzymane i zneutralizowane w urządzeniach oczyszczających... Zanieczyszczenia zatrzymane i zneutralizowane w urządzeniach oczyszczających według powiatów w 2000 r... Tabl. Str. X 29 1/9/ 31 2/10/ 31 3/11/ 32 4/12/ 32 5/13/ 32 6/14/ 33 7/15/ 33 8/16/ 33 9/17/ 33 10/18/ 34 11/19/ 35 12/20/ 36 13/21/ 37 X 43 1/22/ 45 2/23/ 45 3/24/ 45 4/25/ 46 5/26/ 46 6/27/ 46 7/28/ 47 8/29/ 47 9/30/ 48 10/31/ 52 11/32/ 54 12/33/ 54 13/34/ 54 14/35/ 55 15/36/ 55 16/37/ 59 17/38/ 60 18/39/ 61 19/40/ 62 20/41/ 62 21/42/ 63 22/43/ 64 23/44/ 64 X 65 1/45/ 67 2/46/ 67 3/47/ 68

8 6 Spis treści Urządzenia do redukcji zanieczyszczeń powietrza w zakładach szczególnie uciążliwych... Zanieczyszczenia pyłowe i ochrona powietrza według powiatów i gmin w 2000 r... Zanieczyszczenia gazowe i ochrona powietrza według powiatów i gmin w 2000 r... Emisja zanieczyszczeń powietrza według rodzajów substancji... Emisja i redukcja przemysłowych zanieczyszczeń powietrza według sekcji w 2000 r... Średnie stężenia kwartalne dwutlenku siarki, dwutlenku azotu i pyłu zawieszonego w 2000 r... Średnie stężenia kwartalne tlenku węgla i ozonu w 2000 r... DZIAŁ V OCHRONA PRZYRODY I RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ Uwagi metodyczne Obszary i obiekty prawnie chronione... Obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody i krajobrazu według powiatów i gmin w 2000 r Parki narodowe... Rezerwaty przyrody... Obszary chronionego krajobrazu... Nowe formy ochrony przyrody... Pomniki przyrody... Parki i ogrody historyczne... Ważniejsze zwierzęta chronione... Zieleń miejska osiedlowa i ogólnie dostępna według miast... DZIAŁ VI ODPADY Uwagi metodyczne... Ważniejsze dane o odpadach... Odpady wytworzone i nagromadzone według rodzajów w 2000 r... Odpady według powiatów i gmin w 2000 r... Odpady według sekcji w 2000 r... Odpady niebezpieczne wytworzone... Odpady komunalne wywiezione... Wysypiska odpadów komunalnych i powierzchnia oczyszczonych ulic i placów w 2000 r. Czynne wysypiska komunalne i powierzchnia oczyszczonych ulic i placów według powiatów i gmin... DZIAŁ VII PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE. HAŁAS Uwagi metodyczne... Moc dawki promieniowania gamma... Stężenie radionuklidów w glebie... Hałas przemysłowy... DZIAŁ VIII ZAGROŻENIE I OCHRONA ŚRODOWISKA W UZDROWISKACH Uwagi metodyczne... Kierunki leczenia w zakresie lecznictwa dorosłych... Kierunki leczenia w zakresie lecznictwa dziecięcego... Ścieki przemysłowe i komunalne wymagające oczyszczania odprowadzone do wód powierzchniowych lub ziemi... Miejscowości uzdrowiskowe o dużej skali zagrożenia środowiska emisją zanieczyszczeń z zakładów szczególnie uciążliwych... Imisja dwutlenku siarki i tlenków azotu w niektórych miejscowościach uzdrowiskowych oparta na pomiarach średniodobowych... Odpady komunalne w miejscowościach uzdrowiskowych... Tabl. Str. 4/48/ 68 5/49/ 69 6/50/ 73 7/51/ 77 8/52/ 78 9/53/ 79 10/54/ 79 X 81 1/55/ 83 2/56/ 83 3/57/ 88 4/58/ 89 5/59/ 89 6/60/ 89 7/61/ 90 8/62/ 90 9/63/ 90 10/64/ 91 X 97 1/65/ 99 2/66/ 99 3/67/ 100 4/68/ 103 5/69/ 104 6/70/ 104 7/71/ 104 8/72/ 105 X 111 1/73/ 112 2/74/ 112 3/75/ 112 X 113 1/76/ 114 2/77/ 114 3/78/ 114 4/79/ 115 5/80/ 116 6/81/ 116

9 Spis treści 7 DZIAŁ IX EKONOMICZNE ASPEKTY OCHRONY ŚRODOWISKA Tabl. Str. Uwagi metodyczne... Nakłady inwestycyjne na ochronę środowiska i gospodarkę wodną... Nakłady inwestycyjne na ochronę środowiska według kierunków inwestowania i powiatów... Nakłady inwestycyjne na gospodarkę wodną według kierunków inwestowania i powiatów... Nakłady inwestycyjne na ochronę środowiska według sekcji w 2000 r... Nakłady inwestycyjne na ochronę środowiska i gospodarkę wodną na wsi według inwestorów Efekty rzeczowe uzyskane w wyniku przekazania do użytku inwestycji ochrony środowiska... Efekty rzeczowe uzyskane w wyniku przekazania do użytku inwestycji gospodarki wodnej Realizacja inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej na wsi... Stan wyposażenia wsi w niektóre urządzenia i obiekty ochrony środowiska i gospodarki wodnej... Wpływy na fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej z tytułu opłat i kar... Bilans środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej znajdujących się w dyspozycji Urzędu Marszałkowskiego... Wykorzystanie środków wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej... Powiatowe fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej... Gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej... Gromadzenie środków pieniężnych funduszu ochrony gruntów rolnych... Prace i przedsięwzięcia zrealizowane w oparciu o środki funduszu ochrony gruntów rolnych... Straty i ważniejsze szkody powodziowe... X 117 1/82/ 120 2/83/ 120 3/84/ 121 4/85/ 122 5/86/ 123 6/87/ 123 7/88/ 124 8/89/ 124 9/90/ /91/ /92/ /93/ /94/ /95/ /96/ /97/ /98/ 129 LEŚNICTWO DZIAŁ I ZASOBY LEŚNE Uwagi metodyczne... Powierzchnia gruntów leśnych... Powierzchnia gruntów leśnych i przeznaczonych do zalesienia... Powierzchnia lasów w zarządzie Lasów Państwowych oraz prywatnych i gminnych według wieku i składu gatunkowego drzewostanów... Powierzchnia lasów w zarządzie Lasów Państwowych oraz prywatnych i gminnych według typów siedliskowych lasu... Powierzchnia lasów prywatnych i gminnych według powiatów w 1999 r... Lasy prywatne według powiatów w 2000 r... Lasy stanowiące własność gmin według powiatów w 2000 r... Zasoby drzewne na pniu według wieku i składu gatunkowego drzewostanów... Zasoby drzewne na pniu w lasach prywatnych i gminnych według powiatów w 1999 r... Koła i członkowie Polskiego Związku Łowieckiego oraz obwody łowieckie... Ważniejsze zwierzęta łowne... DZIAŁ II ZAGOSPODAROWANIE LASÓW I ZADRZEWIENIA Uwagi metodyczne... Odnowienia, zalesienia i inne prace hodowlane... Odnowienia i zalesienia... Hodowla w lasach prywatnych według powiatów... Zadrzewienia i pozyskanie drewna (grubizny) z zadrzewień... X X 159 1/12/ 161 2/13/ 161 3/14/ 162 4/15/ 162

10 8 Spis treści DZIAŁ III GOSPODARCZE WYKORZYSTANIE LASÓW Uwagi metodyczne... Pozyskanie drewna (grubizny)... Pozyskanie drewna (grubizny) w lasach prywatnych według powiatów... Pozyskanie drewna według form własności i sortymentów... Odstrzał zwierząt łownych... DZIAŁ IV ZAGROŻENIE I OCHRONA ŚRODOWISKA LEŚNEGO Uwagi metodyczne... Drzewostany uszkodzone oddziaływaniem gazów i pyłów według stref uszkodzeń... Powierzchnia lasów ochronnych w zarządzie Lasów Państwowych... Zwalczanie szkodników lasu według Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych... Szkodnictwo leśne w lasach pod zarządem Lasów Państwowych... Pożary lasów... Pożary lasów według przyczyn powstania... DZIAŁY FINANSE PUBLICZNE I NAKŁADY INWESTYCYJNE Uwagi metodyczne... Dochody budżetów gmin z tytułu podatku leśnego... Wydatki z budżetu wojewodów na leśnictwo... Wydatki z budżetu wojewodów na gospodarkę leśną w lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa... Nakłady inwestycyjne w leśnictwie... Nakłady inwestycyjne w leśnictwie według kierunków inwestowania... SPIS WYKRESÓW Tabl. Str. X 163 1/16/ 164 2/17/ 164 3/18/ 165 4/19/ 165 X 166 1/20/ 167 2/21/ 167 3/22/ 168 4/23/ 168 5/24/ 168 6/25/ 168 X 169 1/26/ 170 2/ /28/ 170 4/29/ 170 5/30/ 171 Str. Gospodarowanie gminnymi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej według województw w 2000 r Gospodarowanie powiatowymi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej według województw w 2000 r Położenie geograficzne województwa dolnośląskiego Struktura wykorzystania powierzchni geodezyjnej województwa Struktura powierzchni użytków rolnych w 2000 r Zużycie nawozów na 1 ha użytków rolnych Struktura poboru i zużycia wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności Struktura ścieków przemysłowych i komunalnych wymagających oczyszczania Struktura ludności obsługiwanej przez oczyszczalnie według rodzajów Struktura emitowanych zanieczyszczeń powietrza w 2000 r Struktura przemysłowych zanieczyszczeń powietrza według sekcji w 2000 r Struktura powierzchni obszarów prawnie chronionych w 2000 r Struktura powierzchni rezerwatów przyrody Struktura obszarów chronionego krajobrazu w 2000 r Struktura odpadów wytworzonych Struktura odpadów wytworzonych w 2000 r. według sekcji Struktura nakładów inwestycyjnych Struktura nakładów inwestycyjnych według kierunków inwestowania w 2000 r Powierzchnia lasów według powiatów na 1 mieszkańca w 2000 r Struktura powierzchni lasów według form własności w 2000 r Struktura powierzchni lasów według wieku drzewostanów Struktura powierzchni według składu gatunkowego lasów Lesistość województwa dolnośląskiego według powiatów w 2000 r

11 Ochrona środowiska

12 OCHRONA ŚRODOWISKA UWAGI OGÓLNE Informacje zawarte w publikacji dotyczą m.in. stanu, zagrożenia i ochrony środowiska oraz gospodarki wodnej w latach Prezentowane dane odpowiadają aktualnemu stanowi w tej dziedzinie, wynikającemu z ustaw: o ochronie i kształtowaniu środowiska z dnia 31 stycznia 1980 r. (Dz. U. Nr 3, poz. 6), o Inspekcji Ochrony Środowiska z dnia 20 lipca 1991 r. (Dz. U. Nr 77, poz. 335), o ochronie przyrody z dnia 16 października 1991 r. (Dz. U. Nr 114, poz. 492 z późniejszymi zmianami), prawo wodne z dnia 24 października 1974 r. (Dz. U. Nr 38, poz. 230), o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 78), o odpadach z dnia 27 czerwca 1997 r. (Dz. U. Nr 96, poz. 592), o zmianie ustawy 0 odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw z dnia 3 marca 2000 r. (Dz. U. Nr 22, poz. 272), z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1999 r. w sprawie opłat za szczególne korzystanie z wód 1 urządzeń wodnych (Dz. U. Nr 110, poz. 1262). Źródłem przedstawionych danych jest głównie roczna sprawozdawczość GUS. Materiał uzupełniający stanowią dane ze sprawozdawczości Ministerstw: Środowiska, Zdrowia, Rolnictwa i Rozwoju Wsi; Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii oraz z takich źródeł jak: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Stacja Chemiczno-Rolnicza Oddział we Wrocławiu, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa itp. Zastosowano prezentację danych dla województwa, powiatów i gmin, a w niektórych wypadkach według miast i wsi. Dane w układzie według powiatów i gmin podano zgodnie z podziałem terytorialnym określonym w ustawie z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz. U. Nr 96, poz. 603). Dla niektórych tematów uwzględniono agregację danych według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) wprowadzonej jako obowiązujący standard w statystyce od 1 stycznia 1998 r. rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 października 1997 r. (w miejsce stosowanej dotychczas Europejskiej Klasyfikacji Działalności) oraz Polskiej Klasyfikacji Statystycznej Dotyczącej Działalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowiska. Niektóre zagadnienia przedstawiono według specyficznych klasyfikacji, np. według klasyfikacji Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, uzdrowisk, obiektów i obszarów chronionych. W publikacji przyjęto następujące zasady retrospekcji prezentowanych danych: dla tematów ujętych w tablicy dotyczącej ważniejszych danych o województwie dolnośląskim na tle kraju i innych województw dane dotyczą 2000 roku, dla tematów w tablicy dotyczącej ważniejszych danych o województwie dolnośląskim według powiatów dane dotyczą 2000 roku, dla tematów szczegółowych: w grupowaniach według powiatów i gmin lub miast i wsi dane w zasadzie dotyczą 2000 roku, a dla województwa ogółem lat , dla tematów jednorazowych lub cyklicznych, względnie opartych na wynikach badań dane dotyczą dat ich realizacji. Objaśnienia podstawowych pojęć i wskaźników statystycznych podano w ramach poszczególnych działów w uwagach metodycznych. Informacje pochodzące ze źródeł spoza Głównego Urzędu Statystycznego opatrzono odpowiednimi notami. W publikacji zastosowano skróty nazw niektórych poziomów klasyfikacyjnych: skrót pełna nazwa (PKD) POLSKA KLASYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI sekcje Handel i naprawy Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego Obsługa nieruchomości i firm; nauka Obsługa nieruchomości, wynajem, nauka i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej Ze wzglądu na zaokrąglenie liczb będących składnikami tabel, sumy tych składników mogą się nieznacznie różnić od wielkości ogółem.

13 I STAN, ZAGROŻENIE I OCHRONA ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM NA TLE KRAJU I WOJEWÓDZTW W 2000 R. TABL. 1/1. POWIERZCHNIA GEODEZYJNA" WEDŁUG KIERUNKÓW WYKORZYSTANIA WOJEWÓDZTWA Ogółem Użytki rolne w ha Użytki leśne i grunty zadrzewione oraz zakrzewione POLSKA Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Wody (dok.) WOJEWÓDZTWA Grunty zabudowane i zurbanizowane w tym razem mieszkaniowe tereny komunikacyjne w ha Użytki ekologiczne Tereny różne Nieużytki POLSKA Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie W armińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Stan w dniu r. Źródło: dane Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii.

14 12 Ważniejsze dane o ochronie środowiska TABL. 1/2. GRUNTY ROLNE I LEŚNE WYŁĄCZONE NA CELE NIEROLNICZE I NIELEŚNE WOJEWÓDZTWA Ogółem tereny osiedlowe Kierunki wyłączenia komunikacyjne przemysłowe w ha użytki kopalne zbiorniki wodne POLSKA Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Źródło: dane o wyłączonych gruntach rolnych - Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a w zakresie gruntów leśnych - Ministerstwa Środowiska. inne TABL. 1/3. GRUNTY ZDEWASTOWANE I ZDEGRADOWANE WYMAGAJĄCE REKULTYWACJI ORAZ ZREKULTYWOWANE I ZAGOSPODAROWANE WOJEWÓDZTWA Grunty wymagające rekultywacji" ogółem zdewastowane zdegradowane zrekultywowane w ha Grunty* zagospodarowane POLSKA Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie a Stan w dniu 31 XII. h W ciągu roku. Źródło: dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

15 Ważniejsze dane o ochronie środowiska 13 TABL. 1/4. POBÓR WODY NA POTRZEBY GOSPODARKI NARODOWEJ I LUDNOŚCI WOJEWÓDZTWA w hm3 Ogółem na 1 km2 wdam3 produkcyjne3 Na cele nawodnień w rolnictwie i leśnictwie oraz uzupełniania stawów rybnych w hm3 eksploatacji sieci wodociągowej* POLSKA ,5 35,3 7637,9 1060,6 2350,1 Dolnośląskie ,6 22,5 86,8 160,0 201,8 Kujawsko-pomorskie ,4 14,4 84,5 43,0 131,0 Lubelskie ,3 14,6 124,9 146,9 94,4 Lubuskie... 94,8 6,8 15,8 23,6 55,4 Łódzkie ,1 18,8 93,1 88,3 160,7 Małopolskie ,2 52,8 529,0 90,4 179,8 Mazowieckie ,3 67,3 1967,8 98,8 326,7 Opolskie ,9 17,2 52,5 49,8 59,7 Podkarpackie ,2 16,3 168,3 36,9 87,0 Podlaskie... 90,2 4,5 15,2 18,3 56,7 Pomorskie ,4 14,8 112,9 29,9 127,6 Śląskie ,8 54,4 175,1 84,9 408,8 Świętokrzyskie ,5 95,7 1020,7 38,5 59,3 Warmińsko-mazurskie ,8 5,9 43,9 23,7 76,2 Wielkopolskie ,1 63,6 1587,7 104,9 203,5 Zachodniopomorskie ,8 74,4 1559,6 22,8 121,4 0 Poza rolnictwem i leśnictwem - z ująć własnych. 6 Pobór wody na ujęciach, przed wtłoczeniem do sieci. TABL. 1/5. ŚCIEKI PRZEMYSŁOWE I KOMUNALNE ODPROWADZONE DO WÓD POWIERZCH- NIOWYCH LUB DO ZIEMI W tym wymagające oczyszczania oczyszczane nie oczyszczane WOJEWÓDZTWA w hm3 ogółem razem Ścieki odprowadzone w tym z pod chemicznie i biolonywyższogicznie usuwaniem biogenów w % ścieków wymagających oczyszczania w hm3 odprowadzone bezpośrednio z zakładów siecią kanalizacyjną w % ścieków nie oczyszczanych POLSKA ,7 2501,5 88,0 40,3 18,4 301,3 16,8 83,2 Dolnośląskie ,7 187,7 95,8 68,4 10,9 8,0 37,8 62,2 Kujawsko-pomorskie ,8 137,6 73,6 40,1 16,9 36,4 23,6 76,4 Lubelskie ,1 81,8 96,9 65,3 16,3 2,5 10,4 89,6 Lubuskie... 41,8 40,4 88,6 27,5 50,1 4,6 13,6 86,4 Łódzkie ,6 157,9 92,9 54,4 12,5 11,3 11,8 88,2 Małopolskie ,0 335,8 93,5 17,9 9,3 21,9 16,4 83,6 Mazowieckie ,2 282,0 65,3 56,1 6,8 98,0 2,4 97,6 Opolskie... 75,1 72,0 95,9 27,8 21,8 3,0 49,2 50,8 Podkarpackie ,8 92,0 90,9 42,9 30,4 8,4 30,6 69,4 Podlaskie... 40,8 40,1 98,4 78,2 19,6 0,6 3,8 96,2 Pomorskie ,0 158,0 92,6 45,9 40,6 11,7 8,2 91,8 Śląskie ,2 439,4 88,2 24,6 20,4 51,8 39,7 60,3 Świętokrzyskie ,3 60,5 95,0 37,0 26,6 3,0 36,7 63,3 Warmińsko-mazurskie... 83,6 57,7 95,7 47,7 46,5 2,5 13,1 86,9 Wielkopolskie ,3 221,9 96,1 29,0 15,8 8,6 19,2 80,8 Zachodniopomorskie ,3 136,8 78,7 50,5 21,5 29,1 8,3 91,7

16 14 Ważniejsze dane o ochronie środowiska TABL. 1/6. EMISJA I REDUKCJA ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA WOJEWÓDZTWA pyłowych Emisja zanieczyszczeń gazowych (bez dwutlenku węgla) wtym pyłowych ogółem dwutlenku siarki gazowych (bez dwutlenku węgla) wtym ogółem dwutlenku siarki w tys. t na 1 km2 w t pyłowe Zanieczyszczenia zatrzymane w urządzeniach do redukcji w % zanieczyszczeń wytworzonych gazowe (bez C02) POLSKA ,5 2083,2 1040,2 0,6 6,7 3,3 99,0 43,7 Dolnośląskie... 20,6 111,3 72,6 1,0 5,6 3,6 98,8 87,1 Kujawsko-pomorskie... 14,2 75,2 35,4 0,8 4,2 2,0 97,2 26,7 Lubelskie... 8,0 40,9 21,8 0,3 1,6 0,9 97,7 41,5 Lubuskie... 4,8 23,0 6,0 0,3 1,7 0,4 95,9 6,4 Łódzkie... 12,1 327,9 256,3 0,7 18,0 14,1 99,7 38,9 Małopolskie... 16,7 201,5 65,0 U 13,3 4,3 98,3 35,5 Mazowieckie... 13,9 188,3 131,0 0,4 5,3 3,7 98,9 4,5 Opolskie... 7,7 57,5 18,0 0,8 6,1 1,9 99,2 63,4 Podkarpackie... 4,3 28,1 15,9 0,2 1,6 0,9 98,0 23,2 Podlaskie... 2,0 14,0 6,2 0,1 0,7 0,3 98,1 4,8 Pomorskie... 5,4 48,3 26,7 0,3 2,6 1,5 98,3 39,4 Śląskie... 38,5 610,6 152,3 3,1 49,7 12,4 99,0 31,3 Świętokrzyskie... 8,8 85,5 48,7 0,8 7,3 4,2 99,4 25,4 Warmińsko-mazurskie... 2,5 15,3 7,4 0,1 0,6 0,3 95,3 14,5 Wielkopolskie... 13,2 176,1 127,7 0,4 5,9 4,3 98,7 7,9 Zachodniopomorskie... 7,7 79,6 49,2 0,3 3,5 2,2 98,8 17,2 TABL. 1/7. ODPADY" WYTWORZONE I NAGROMADZONE WOJEWÓDZTWA ogółem Odpady wytworzone w ciągu roku wtym unieszkodliwione wykorzystane wtym razem składowane" wtys. t Odpady nagromadzone* (stan w końcu roku) POLSKA , , , , ,5 Dolnośląskie , ,8 6769,2 6712, ,9 Kujawsko-pomorskie ,9 2406,9 371,3 337, ,5 Lubelskie ,6 3368,8 697,9 671, ,0 Lubuskie ,5 749,2 111,3 74,6 2853,0 Łódzkie ,8 4396,1 1266,7 1220, ,7 Małopolskie ,5 6886,0 2055,3 1434, ,9 Mazowieckie ,5 2521,7 1657,8 1570, ,3 Opolskie ,1 2061,5 331,6 312, ,7 Podkarpackie ,2 1048,3 80,2 55, ,4 Podlaskie ,8 531,9 133,5 110,4 2331,0 Pomorskie ,1 1152,3 712,1 651, ,2 Śląskie , ,3 5839,9 5752, ,1 Świętokrzyskie ,9 1255,1 480,3 404, ,4 Warmińsko-mazurskie ,6 344,6 94,5 20,2 1554,7 Wielkopolskie ,8 2467,8 1085,5 1058, ,9 Zachodniopomorskie ,6 1826,2 3430,6 1959, ,8 " Z wyłączeniem odpadów komunalnych. 6 Na terenach własnych zakładów. c Na terenach własnych zakładów i na terenach obcych.

17 Ważniejsze dane o ochronie środowiska 15 TABL. 1/8. NAKŁADY INWESTYCYJNE NA OCHRONĘ ŚRODOWISKA (ceny bieżące) WOJEWÓDZTWA w min zł w odsetkach Ogółem na 1 mieszkańca w zł w % nakładów inwestycyjnych na gospodarkę narodową w % produktu krajowego brutto3 W tym na gospodarkę ściekową i ochronę wód w tym na kanalizację oczyszczanie odprowadzającą ścieków wody ścieki opadowe w min zł POLSKA ,3 100, ,9 1,4 1302,7 1682,1 220,1 Dolnośląskie ,3 9, ,9 1,5 181,7 141,6 22,8 Kujawsko-pomorskie ,1 6, ,2 1,2 161,0 85,4 10,7 Lubelskie ,5 2,8 84 4,6 0,8 35,9 53,9 4,2 Lubuskie ,4 2, ,5 1,1 41,9 58,9 4,5 Łódzkie ,8 5, ,0 1,2 85,7 78,3 13,2 Małopolskie ,5 6, ,6 1,2 54,5 170,3 13,6 Mazowieckie ,2 19, ,1 1,4 94,7 229,6 18,5 Opolskie ,7 3, ,7 2,6 59,9 66,6 7,0 Podkarpackie ,9 4, ,2 U 46,7 150,9 5,8 Podlaskie ,4 1, ,5 U 28,4 31,0 10,7 Pomorskie ,7 5, ,6 1,4 57,9 108,8 23,8 Śląskie ,5 12, ,2 2,0 115,3 165,0 34,7 Świętokrzyskie ,2 2, ,9 1,0 28,9 45,7 3,3 Warmińsko-mazurskie... 91,1 1,4 62 3,4 0,8 25,5 33,2 2,8 Wielkopolskie ,5 9, ,3 1,3 235,6 165,4 29,5 Zachodniopomorskie ,4 8, ,8 1,8 49,3 97,6 15,2 (dok.) WOJEWÓDZTWA ochronę powietrza atmosferycznego i klimatu gospodarkę odpadami W tym na ochronę różnorodności biologicznej i krajobrazu w min zł zmniejszenie hałasu i wibracji ochronę przed promieniowaniem jonizującym POLSKA ,8 582,4 4,0 47,3 0,3 Dolnośląskie ,4 47,7 0,3 0,5 - Kujawsko-pomorskie... 74,6 44,7 0,3 0,3 - Lubelskie... 37,4 30,2 0,0 0,3 - Lubuskie... 23,6 13,6-0,2 - Łódzkie ,3 20,2 0,3 0,1 - Małopolskie ,9 59,8 0,7 4,6 - Mazowieckie ,5 64,8 1,2 34,8 0,2 Opolskie... 48,1 16,8 - " - Podkarpackie... 35,2 29,3 0,1 0,2 Podlaskie... 29,4 23,0 0,0 0,0 - Pomorskie ,7 13,7-0,7 0,0 Śląskie ,3 73,5 0,7 2,9 - Świętokrzyskie... 68,9 10,4-0,2 - W armińsko-mazurskie... 20,8 6,6-0,4 0,1 Wielkopolskie ,5 42,6 0,3 2,2 - Zachodniopomorskie ,3 85,2-0,0 - Dane dotyczą 1999 r.

18 16 Ważniejsze dane o ochronie środowiska TABL. 1/9. NAKŁADY INWESTYCYJNE NA GOSPODARKĘ WODNĄ W 2000 R. (ceny bieżące) WOJEWÓDZTWA w min zł w odsetkach Ogółem na 1 mieszkańca w zl w % nakładów inwestycyjnych na gospodarkę narodową w % produktu krajowego brutto0 Ujęcia i doprowadzenia wody w min zł POLSKA ,7 100,0 43 1,2 0,3 851,8 Dolnośląskie ,1 12,2 68 2,0 0,5 93,8 Kujawsko-pomorskie... 46,2 2,8 22 1,0 0,2 26,9 Lubelskie... 59,1 3,6 26 1,5 0,2 39,4 Lubuskie... 52,1 3,2 51 2,0 0,5 19,7 Łódzkie... 62,3 3,8 24 0,9 0,2 42,8 Małopolskie ,2 10,0 51 1,8 0,4 53,1 Mazowieckie ,6 15,5 51 0,6 0,2 186,4 Opolskie ,5 9, ,7 0,9 21,4 Podkarpackie... 72,1 4,4 34 1,8 0,3 31,6 Podlaskie... 36,8 2,2 30 1,6 0,2 22,6 Pomorskie... 56,3 3,4 26 0,8 0,2 32,8 Śląskie ,9 13,9 47 1,5 0,3 97,8 Świętokrzyskie... 68,4 4,1 52 2,5 0,4 43,2 Warmińsko-mazurskie... 40,3 2,4 28 1,5 0,2 31,3 Wielkopolskie ,0 6,3 31 0,9 0,2 78,6 Zachodniopomorskie... 50,7 3,1 29 1,0 0,2 30,5 WOJEWÓDZTWA Budowa i modernizacja stacji uzdatniania wody Zbiorniki wodne Regulacja i zabudowa rzek i potoków Obwałowania przeciwpowodziowe (dok.) Stacje pomp na zawałach i obszarach depresyjnych w min zł POLSKA ,8 205,8 154,9 229,7 13,8 Dolnośląskie... 33,7 37,2 21,2 16,1 0,0 Kujawsko-pomorskie... 7,0 5,1 1,9 0,4 5,0 Lubelskie... 4,5 4,3 2,0 8,8 - Lubuskie... 2,6 0,1 1,3 25,7 2,7 Łódzkie... 4,9 7,4 4,9 2,2 - Małopolskie... 11,6 22,9 44,8 32,8 0,0 Mazowieckie... 40,9 17,1 3,2 8,9 - Opolskie... 3,2 51,8 5,1 69,1 - Podkarpackie... 12,2 7,2 10,3 10,1 0,7 Podlaskie... 9,3 3,4 1,5 - - Pomorskie... 7,8 1,9 7,4 4,0 2,4 Śląskie... 40,8 19,4 41,1 30,0 0,9 Świętokrzyskie ,8 16,6 1,3 5,5 - W armińsko-mazurskie... 2,1 0,1 4,0 1,5 1,3 Wielkopolskie... 6,4 8,5 3,2 7,4 - Zachodniopomorskie... 7,8 2,9 1,6 7,1 0,9 Dane dotyczą 1999 r.

19 Ważniejsze dane o ochronie środowiska 17 TABL. 1/10. OBSZARY PRAWNIE CHRONIONE" WOJEWÓDZTWA tys. ha Ogółem w% powierzchni ogólnej na 1 mieszkańca w m2 parki narodowe6 rezerwaty przyrody6 W tym w tys. ha parki krajobrazowe6" obszary chronionego krajobrazu" POLSKA ,8 32, ,5 148,7 2446,9 7137,7 Dolnośląskie ,2 20, ,9 9,5 198,6 179,3 Kujawsko-pomorskie ,8 31, ,2 193,4 334,6 Lubelskie ,0 22, ,2 11,4 231,1 301,0 Lubuskie ,5 36, ,6 6,8 61,4 414,9 Łódzkie ,0 16, ,1 7,2 95,2 184,4 Małopolskie ,3 58, ,1 2,3 167,2 669,5 Mazowieckie ,4 29, ,5 17,1 141,0 848,2 Opolskie ,0 27, ,6 62,9 189,8 Podkarpackie ,2 47, ,6 9,3 275,4 521,4 Podlaskie ,0 31, ,2 14,0 83,5 452,4 Pomorskie ,3 32, ,4 7,1 152,7 395,2 Śląskie ,5 22, ,6 227,0 36,0 Świętokrzyskie ,3 50, ,6 2,4 127,2 448,5 Warmińsko-mazurskie ,5 53, ,0 140,2 1112,2 Wielkopolskie ,6 31, ,0 5,5 172,4 736,5 Zachodniopomorskie ,1 20, ,3 7,7 117,5 314,0 a Łącznie z obiektami utworzonymi na mocy uchwały rady gmin. * Bez otuliny. Bez rezerwatów, użytków ekologicznych, stanowisk dokumentacyjnych i zespołów przyrodniczych położonych na terenie parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. TABL. 1/11. WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW WOJEWÓDZKICH FUNDUSZY OCHRONY ŚRODO WISKA I GOSPODARKI WODNEJ W tym na Ogółem ochronę WOJEWÓDZTWA powietrza wód ziemi przyrody w tys. zł gospodarkę wodną POLSKA , , , , , ,8 Dolnośląskie , , ,8 9306,3 1775, ,7 Kujawsko-pomorskie , , , ,6 2274,2 2477,9 Lubelskie , , , ,1 1014,8 3726,9 Lubuskie ,8 3975, ,3 1627,1 65,5 859,0 Łódzkie , , ,8 9748,2 2506,8 7546,0 Małopolskie , , ,2 7243,8 629,5 Mazowieckie , , ,8 5363,4 3091, ,3 Opolskie , , ,4 2660,2 284,4 5066,1 Podkarpackie , , ,9 2335,4 1125,4 1175,9 Podlaskie ,6 4321, ,5 4010,6 231,6 1568,9 Pomorskie ,1 9062, ,1 1365,6 2064,6 782,1 Śląskie , , ,8 6514,6 1608, ,6 Świętokrzyskie ,4 6324, ,5 4926,7 410,7 1254,1 Warmińsko-mazurskie ,7 4945, ,3 1712,0 769,3 349,0 Wielkopolskie , , ,8 9223,0 1943,6 1785,0 Zachodniopomorskie , , ,8 6080,6 1386,6 1822,4 Źródło: dane Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

20 GOSPODAROWANIE GMINNYMI FUNDUSZAMI OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ WEDŁUG WOJEWÓDZTW W 2000 R. Polska Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie \\\\\\\\\\\\\\N W\\\\l \\Vł I \\1 I WWXWWT xw'wv-.x'sxxwyyvr WWWX^C^T NXQ WXWWWWWW^T xn \T~I \\\\\\\\\\\\^ O * 937,7 w tym wydatki 504, min zł I środki dyspozycyjne NM w tym wydatki Źródło: dane Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. GOSPODAROWANIE POWIATOWYMI FUNDUSZAMI OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ WEDŁUG WOJEWÓDZTW W 2000 R. Polska Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie * 232,5 w tym wydatki 92,0 Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie min zł I I środki dyspozycyjne I:: - -I w tym wydatki Źródło: dane Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

21 II WAŻNIEJSZE DANE O OCHRONIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM WEDŁUG POWIATÓW W2000 R. POWIATY ogółem w hm3 Pobór wody w tym na potrzeby przemysłu w % ogółem eksploatacji sieci wodociągowej" Ścieki przemysłowe i komunalne wymagające oczyszczania6 ogółem w hm3 w tym oczyszczane w % ogółem Ludność obsługiwana przez oczyszczalnie ścieków w % ludności ogółem WOJEWÓDZTWO ,6 19,3 45,0 187,7 95,8 68,6 POWIATY: Bolesławiecki... 14,1 11,8 33,1 6,4 98,4 58,8 Dzierżoniowski... 7,3 25,7 74,3 5,5 99,8 79,2 Głogowski... 15,0 69,8 30,2 6,3 98,6 85,8 Górowski... 3,1 29,0 71,0 1,3 53,8 36,0 Jaworski... 2,7 5,8 80,7 1,7 98,5 64,7 Jeleniogórski... 17,1 7,2 47,9 3,8 92,3 45,8 Kamiennogórski... 18,7 7,5 92,5 5,0 98,0 69,9 Kłodzki... 13,0 15,5 84,5 7,6 91,2 53,5 Legnicki... 11,8 2,8 14,6 1,4 93,9 53,7 Kubański... 3,3 14,6 85,4 2,1 87,1 56,6 Lubiński... 8,9 2,1 59,4 21,2 100,0 93,0 Lwówecki... 3,6 4,5 44,8 2,5 43,9 46,8 Milicki... 74,0 0,1 2,1 0,6 89,2 39,7 Oleśnicki... 8,6 2,1 63,2 3,3 94,9 58,0 Oławski... 3,1 12,5 87,5 3,1 93,3 66,2 Polkowicki... 27,0 0,4 20,5 2,3 98,6 72,1 Strzeliński... 3,0 4,7 95,3 0,7 96,9 34,5 Średzki... 3,2 17,8 82,2 0,9 82,4 28,8 Świdnicki... 11,7 6,7 93,3 7,5 91,5 60,4 Trzebnicki... 27,3 0,1 13,0 1,4 95,9 35,3 Wałbrzyski... 5,8 8,1 91,9 1,6 95,0 43,3 Wołowski... 14,9 68,1 11,2 7,4 86,0 24,4 Wrocławski... 11,6 12,1 40,2 1,6 61,9 23,7 Ząbkowicki... 4,0 22,6 77,4 3,0 75,0 50,9 Zgorzelecki... 33,9 74,5 25,2 27,8 98,5 69,8 Złotoryjski... 2,3 1,0 99,0 U 99,4 60,3 miasta na prawach powiatu: Jelenia Góra... 7,7 9,4 90,6 4,6 100,0 92,4 Legnica... 13,1 16,0 84,0 6,8 100,0 99,9 Wałbrzych... 1,2 91,3 8,7 6,6 99,4 99,7 Wrocław ,5 27,7 72,3 42,8 99,8 89,5 * Pobór wody mierzony na ujęciach, przed wtłoczeniem do sieci. b Odprowadzone do wód powierzchniowych lub do ziemi.

22 20 Ważniejsze dane o ochronie środowiska II WAŻNIEJSZE DANE O OCHRONIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM WEDŁUG POWIATÓW W2000 R. (cd.) POWIATY pyłowych Emisja zanieczyszczeń powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych gazowych w tym ogółem dwutlenek siarki tlenki azotu dwutlenek węgla Zanieczyszczenia powietrza zatrzymane w urządzeniach do redukcji zanieczyszczeń pyłowe gazowe (bez C02) w tonach w % wytworzonych WOJEWÓDZTWO ,8 87,1 POWIATY: Bolesławiecki ,6 2,9 Dzierżoniowski ,5 9,8 Głogowski ,9 98,8 Górowski ,8 - Jaworski ,9 - Jeleniogórski ,3 4,4 Kamiennogórski ,1 12,5 Kłodzki ,5 0,1 Legnicki ,9 - Lubański ,7 - Lubiński ,7 - Lwówecki ,9 29,1 Milicki Oleśnicki ,0 - Oławski ,1 - Polko wieki ,7 0,3 Strzeliński ,1 - Średzki ,0 - Świdnicki ,0 35,3 Trzebnicki Wałbrzyski ,4 - Wołowski ,0 51,5 Wrocławski ,7 - Ząbkowicki ,3 - Zgorzelecki ,2 26,4 Złotoryj ski ,8 11,2 MIASTA na prawach powiatu: Jelenia Góra ,5 64,3 Legnica ,4 99,2 Wałbrzych ,7 4,0 Wrocław ,7 6,0

23 Ważniejsze dane o ochronie środowiska 21 II WAŻNIEJSZE DANE O OCHRONIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM WEDŁUG POWIATÓW W2000R. (cd.) POWIATY ogółem Odpady (bez komunalnych) wytworzone w ciągu roku w tym unieszkodliwione wykorzystane razem składowa wtym ne" wtys. t nagromadzone6 (stan w końcu roku) Odpady komunalne (stałe) wywiezione w ciągu roku w dam3 Powierzchnia wysypisk odpadów komunalnych w ha WOJEWÓDZTWO , ,8 6769,2 6712, ,9 5899,17 332,6 POWIATY: Bolesławiecki ,7 603,3 111,4 111, ,6 117,15 24,1 Dzierżoniowski... 98,5 73,5 11,2 11,2 268,2 133,40 14,1 Głogowski ,3 594,2 170,5 136,6 7823,6 204,24 4,1 Górowski ,0 106,1 8,9 8,9 34,9 45,30 4,5 Jaworski ,3 253,8 16,5 16,5 36,0 114,79 7,5 Jeleniogórski... 12,5 3,9 7,2 1,5-90,69 13,6 Kamiennogórski... 39,0 34, ,3 72,87 7,0 Kłodzki ,0 111,2 34,4 34, ,2 340,28 31,3 Legnicki ,4 141,2 0, ,99 8,8 Lubański ,3 248,5 5,0 5,0 2006,1 97,12 2,7 Lubiński... 91,9 72,8 18,8 18, ,7 158,75 13,6 Lwówecki ,7 267,8 3,9 3,9 993,8 72,56 6,6 Milicki... 5,2 5, ,03 9,0 Oleśnicki ,83 16,9 Oławski... 4,3 4,2 0,1 0,1-110,16 4,5 Polkowicki , ,2 5913,2 5913,2 3108,4 110,07 11,6 Strzeliński... 74,3 63, ,66 0,7 Średzki ,0 84,0 39,0 39,0 90,0 83,28 13,9 Świdnicki ,3 135,0 20,4 16,6 2703,4 196,15 16,3 Trzebnicki... 3,0 3, ,00 6,8 Wałbrzyski ,0 154,4 5,1 5,0 2815,6 99,35 8,7 Wołowski... 86,2 15,3 70,9 70,9 790,3 65,04 10,0 Wrocławski... 50,1 44,4 5,7 5,7 3537,4 106,28 11,9 Ząbkowicki ,8 230,3 9,6 9,6 5918,5 157,29 11,2 Zgorzelecki ,3 1339,7 3,3 3, ,3 173,52 16,3 Złotoryjski ,9 72,3 129,0 129,0 1780,7 22,99 15,1 MIASTA na prawach powiatu Jelenia Góra... 36,5 29,5 5,8 2,7 0,8 241,38 - Legnica ,3 236,4 69,0 61,2 3870,5 301,92 28,5 Wałbrzych... 27,9 21,7 6,2 4, ,6 320,81 3,1 Wrocław ,1 204,7 103,9 103,9 4101,0 1937,16 10,2 a Na terenach własnych zakładów i terenach obcych. Na terenach zakładów.

24 22 Ważniejsze dane o ochronie środowiska II WAŻNIEJSZE DANE O OCHRONIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM WEDŁUG POWIATÓW W2000R. (dok.) POWIATY Nakłady inwestycyjne na 1 mieszkańca w zł (ceny bieżące) na ochronę środowiska na gospodarkę wodną Powierzchnia obszarów prawnie chronionych" w ha w % powierzchni ogółem Pomniki przyrody" (obiekty) WOJEWÓDZTWO ,12 67, ,0 20, POWIATY: Bolesławiecki ,72 182, ,9 9,1 211 Dzierźoniowski... 54,19 58, ,5 18,9 155 Głogowski ,78 34,85 629,9 1,4 20 Górowski... 31,46 139, ,3 70,4 77 Jaworski ,77 15, ,7 26,2 128 Jeleniogórski ,29 132, ,9 60,9 75 Kamiennogórski ,49 13, ,7 25,1 43 Kłodzki ,64 23, ,9 37,7 242 Legnicki ,94 101, ,9 11,4 136 Lubański ,81 33, ,9 10,7 89 Lubiński ,92 40, ,8 2,0 56 Lwówecki... 45,21 58, ,7 27,0 35 Milicki... 89,28 22, ,0 67,5 38 Oleśnicki... 37,88 35, ,5 10,2 33 Oławski ,81 86,35 25,4 0,0 27 Polkowicki ,75 93, ,9 25,9 33 Strzeliński... 76,60 127, ,0 2,4 37 Średzki... 96,27 83,83 524,9 0,7 13 Świdnicki... 93,72 50, ,5 6,5 180 Trzebnicki... 84,52 63, ,0 20,0 221 Wałbrzyski ,41 24, ,1 35,8 183 Wołowski ,18 23, ,7 11,8 19 Wrocławski ,23 235, ,0 10,9 98 Ząbkowicki... 57,66 413, ,0 15,7 111 Zgorzelecki ,07 73,08 1,4 0,0 49 Złotoryj ski... 87,43 9, ,7 7,1 79 MIASTA na prawach powiatu: Jelenia Góra ,78 26, ,5 61,2 21 Legnica... 97,82 0,82 23,4 0,4 82 Wałbrzych ,06 3, ,1 16,9 65 Wrocław ,52 55,47 685,8 2,3 41 a Łącznie z obiektami utworzonymi na mocy uchwały rady gmin.

25 DZIAŁ I WARUNKI NATURALNE Uwagi metodyczne W dziale przedstawiono dane o położeniu geograficznym, powierzchni, a także wybrane elementy hydrograficzne i meteorologiczne, które obrazują warunki naturalne występujące na obszarze województwa dolnośląskiego. Stacje meteorologiczne prowadzą obserwację i pomiary elementów meteorologicznych co godzinę, natomiast do obliczeń średniodobowych i ekstremalnych korzysta się z ośmiu obserwacji na dobę. Średnie roczne temperatury powietrza zostały wyznaczone na podstawie średnich dobowych wartości liczonych z ośmiu obserwacji na stacjach meteorologicznych IMGW, które odzwierciedlają przebieg parametrów meteorologicznych na określonym obszarze. Roczne sumy opadów atmosferycznych zostały obliczone na podstawie sum miesięcznych, a te w oparciu o wartości dobowe. Średnie zachmurzenie określone jest w oktantach - stopniach w skali od 0 do 8, przy czym 0 oznacza niebo bez chmur a 8 - niebo całkowicie pokryte chmurami. Usłonecznienie, które określane jest w godzinach, oznacza czas bezpośredniego promieniowania słonecznego.

26 POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Lubuskie Głogowski Górowski Wielkopolskie Milicki Zgorzelecki Bolesławiecki Legnicki Lubiński Wołowski Trzebnicki Niemcy.ubański. Lwówecki Złotoryjski Jaworski, Świdnicki Średzki Wrocławski Oleśnicki Oławski Jeleni; lkamienno- > Wałbrzyski T Dzierżoniowski Strzeliński Republika Czeska Ząbkowicki Opolskie Kłodzki

27 Warunki naturalne 25 TABL. 1. POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE Gmina W stopniach i minutach Najdalej wysunięte punkty granic województwa: na północ (szerokość geograficzna północna)... Kotla na południe (szerokość geograficzna północna)... Międzylesie na zachód (długość geograficzna wschodnia)... Bogatynia na wschód (długość geograficzna wschodnia)... Dziadowa Kłoda TABL. 2. POWIERZCHNIA I GRANICE Województwo Polska Powierzchnia w km Długość granic w km z: Czechami Niemcami z województwami: lubuskim X wielkopolskim X opolskim X TABL. 3. UKŁA1) PIONOWY POWIERZCHNI Nazwa Jednostka administracyjna (gmina) Wzniesienie nad poziom morza w m Śnieżka Karpacz 1602 Zieleniec Duszniki Zdrój 900 Skidniów Kotla 69 Najniżej położona miejscowość... Skidniów Kotla. 69 TABL. 4. WYŻSZE SZCZYTY GÓRSKIE SZCZYTY Pasmo górskie Wzniesienie nad poziom morza wm Karkonosze 1602 Karkonosze 1509 Karkonosze 1489 Karkonosze 1471 Mały Szvszak... Karkonosze 1436 Masyw Śnieżnika 1425 Gowore.k... Masyw Śnieżnika 1314 Góry Izerskie 1126 Smrek.... Góry Izerskie 1124 Postawna... Góry Bialskie 1124 Smrek.... Góry Bialskie 1109 Orlica... Góry Orlickie 1084 Zielonv Garh... Góry Orlickie 1026 Góry Sowie 1015

28 26 Warunki naturalne TAEL. 4. WYŻSZE SZCZYTY GÓRSKIE (dok.) SZCZYTY Pasmo górskie Wzniesienie nad poziom morza wm Kalenica... Góry Sowie 964 Słoneczna... Góry Sowie 950 Kowadło... Góry Złote 987 Czortowiec... Góry Złote 944 Sasanka... Góry Bystrzyckie 980 łagodna... Góry Bystrzyckie 975 Skalnik... Rudawy Janowickie 935 Waligóra... Góry Kamienne 934 Suchawa... Góry Kamienne 928 Szczeliniec Wielki... Góry Stołowe 919 Skalniak... Góry Stołowe 915 TABL. 5. WAŻNIEJSZE RZEKI RZEKI Długość w kilometrach a w Polsce w granicach województwa Odra Bóbr Nysa Łużycka * 67 Nysa Kłodzka Barycz Kwisa Widawa Bystrzyca Oława Kaczawa Ślęza a Dane przybliżone. b Odcinek graniczny. TABL 6. NAJDŁUŻSZE JASKINIE W REGIONIE SUDECKIM JASKINIE Długość w metrach Głębokość Jaskinia Niedźwiedzia Jaskinia Gwiaździsta Szczelina Wojcieszowska Radochowska Jaskinia na Ścianie Nowa Złota Sztolnia Błotna Jasna Porcelanowa Źródło: dane Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi.

29 Warunki naturalne 27 TABL. 7. WAŻNIEJSZE PRZEŁĘCZE I KULMINACJE NA DROGACH PRZEŁĘCZ KULMINACJA Miejsce położenia Wzniesienie nad poziom morza w m Droga Szklarska... Karkonosze, Góry Izerskie 886 Szklarska Poręba - Harrachov Bierutowicka... Karkonosze 820 Karpacz - Sosnówka Kowarska... Karkonosze, Rudawy Janowickie 727 Jelenia Góra - Kamienna Góra Okraj... Karkonosze 1046 Kowary - Trutnov Widok... Góry Kaczawskie 613 Jelenia Góra - Świerzawa Walimska... Góry Sowie 750 Walim - Pieszyce Woliborska... Góry Sowie 711 Bielawa - Nowa Ruda Srebrna... Góry Sowie, Góry Bardzkie 586 Ząbkowice Śl. - Nowa Ruda Lisia... Góry Stołowe 786 Kudowa Zdrój - Radków Polskie Wrota... Góry Stołowe, Góry Orfickie 660 Kłodzko - Kudowa Zdrój Źródło: dane Instytutu Geodezji i Kartografii. TABL. 8. TEMPERATURY POWIETRZA, OPADY ATMOSFERYCZNE, PRĘDKOŚĆ WIATRU, USŁONECZNIENIE I ZACHMURZENIE ZANOTOWANE NA STACJACH METEORO LOGICZNYCH STACJE meteorologiczne Wzniesienie stacji nad poziom morza w m Średnie temperatury powietrza w C Suma opadów w mm Uslonecznienie w h Średnie zachmurzenie w oktantach Średnia prędkość wiatru w m/s Wrocław , ,3 3, , ,4 3,0 Jelenia Góra , ,6 2, , ,5 2,0 Kłodzko , ,3 2, Śnieżka U ,3 12, , ,1 12,5 Źródło: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

30 STRUKTURA WYKORZYSTANIA POWIERZCHNI GEODEZYJNEJ WOJEWÓDZTWA Stan w dniu 1 I 2001 r. WODY -1,9% TERENY OSIEDLOWE - 4,2% Źródło: dane Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. TERENY KOMUNIKACYJNE - 3,7% NIEUŻYTKI - 0,6% POZOSTAŁE - 2,0% STRUKTURA POWIERZCHNI UŻYTKÓW ROLNYCH W 2000 R. WEDŁUG ODCZYNU KWASOWOŚCI GLEB WEDŁUG POTRZEB WAPNOWANIA GLEB obojętny -10,0% zasadowy - 5,0% bardzo kwaśny - 23,0% zbędne -14,0% ograniczone 12,0% lekko 28,0% kwaśny - 34,0% Źródło: dane Stacji Chemiczno-Rolniczej Oddział we Wrocławiu. wskazane -15,0% potrzebne -17,0% ZUŻYCIE NAWOZÓW NA 1 ha UŻYTKÓW ROLNYCH (w przeliczeniu na czysty składnik) 1998/ /2000 &!!!! potasowe fosforowe azotowe wapniowe