Anna Majkiewicz, Jolanta Tambor. Śpiewająco po polsku. Wydanie trzecie

Transkrypt

1 Œpiewaj¹co po polsku

2 NR 109

3 Anna Majkiewicz, Jolanta Tambor Śpiewająco po polsku Wydanie trzecie Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2009

4 Za udostêpnienie praw producenta dziêkujemy nastêpuj¹cym wydawnictwom fonograficznym: BMG POLAND, BUDKA SUFLERA PRODUCTION, POMATON EMI, P.P. POLSKIE NAGRANIA, POLSKIE RADIO, RAWA BLUES, SONY MUSIC ENTERTAINMENT POLSKA. Podziêkowania sk³adamy równie Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS za u³atwienia w uzyskaniu praw autorskich. Za wyra enie zgody na wykorzystanie piosenek na p³ycie oraz przedruk tekstów w podrêczniku, a tak e na umieszczenie fotografii serdeczne podziêkowania sk³adamy nastêpuj¹cym zespo³om i piosenkarzom: zespo³owi Brathanki oraz autorowi s³ów piosenki W kinie, w Lublinie, Zbigniewowi Ksi¹ kowi, zespo³owi Budka Suflera oraz autorowi s³ów piosenki Nowa wie a Babel, Andrzejowi Mogielnickiemu, zespo³owi Czerwone Gitary oraz autorowi s³ów piosenek Ty siê boisz myszy! i Matura, Jerzemu Kosseli i autorom s³ów piosenki Dozwolone do lat osiemnastu, Krzysztofowi Dzikowskiemu i Kazimierzowi Winklerowi, Czes³awowi Niemenowi wraz z Jego zespo³em oraz autorowi s³ów piosenki W³óczêga, pisz¹cemu pod pseudonimem Marta Bellan Zbigniewowi Adriañskiemu, wystêpuj¹cemu w imieniu swoim i nie yj¹cego ju niestety Zbigniewa Kaszkura, zespo³owi De Mono oraz autorowi s³ów piosenki Zostañmy sami, Markowi Koœcikiewiczowi, zespo³owi Formacja Nie ywych Schabuff (dodatkowe podziêkowania nale ¹ siê dawnym cz³onkom zespo- ³u, którzy wykonywali kiedyœ z Formacj¹ piosenkê Klub Weso³ego Szampana: Jackowi Pa³usze, Rafa³owi uszczykowi i Robertowi Bieleckiemu) oraz autorowi s³ów wspomnianej piosenki, Wojciechowi P³ocharskiemu, Kabaretowi OT.TO oraz autorowi s³ów piosenek Niebezpieczna kawiarnia, Zasma ka i Wakacje, Wies³awowi Tupaczewskiemu, zespo³owi Niebiesko-Czarni oraz autorowi s³ów piosenki Niedziela bêdzie dla nas, pisz¹cemu pod pseudonimem Jacek Grañ Franciszkowi Walickiemu, zespo³owi Piersi oraz autorowi s³ów piosenki Ca³uj mnie!!!, Paw³owi Kukizowi, zespo³owi Pod Bud¹ oraz autorowi s³ów piosenek Zamieszkamy pod wspólnym dachem i Damska torebka, Andrzejowi Sikorowskiemu, zespo³owi T.Love oraz autorom s³ów piosenek I love you, Zygmuntowi Staszczykowi, a tak e Gloria, Krzysztofowi Graba -Grabowskiemu, Irkowi Dudkowi wraz z Jego zespo³em oraz autorowi s³ów piosenek Zosta³aœ bab¹ i Lady G³upota, Dariuszowi Duszy. Dziêkujemy równie Adamowi Pasierskiemu za udostêpnienie zdjêæ zespo³ów Piersi i Budka Suflera. W niektórych tekstach musia³yœmy dokonaæ drobnych zmian w stosunku do drukowanych tekstów, aby dostosowaæ je do wersji œpiewanej. By³o to konieczne ze wzglêdu na dydaktyczny cel ksi¹ ki. Mamy nadziejê, i skoro Autorzy tekstów zgodzili siê na takowe zmiany w wersji dÿwiêkowej, potraktuj¹ je równie wyrozumiale na papierze. Dziêkujemy równie Redakcji Super Expressu oraz autorom: Maciejowi Turowiczowi i Jerzemu Fr¹tczakowi za udostêpnienie grafiki przedstawiaj¹cej system polskiego szkolnictwa. Dziêkujemy za zgodê na umieszczenie ilustracji i tekstu lekcji o krzywym zwierciadle autorkom podrêcznika Dzieñ dobry Aleksandrze Janowskiej i Magdalenie Pastuchowej, ilustratorce Annie Osadnik oraz prezesowi Wydawnictwa Naukowego Œl¹sk Tadeuszowi Siernemu. Dziêkujemy wszystkim osobom, z którymi styka³yœmy siê, realizuj¹c nasz projekt, bez których pomocy nie ukaza³aby siê ta publikacja. Jeœli do kogoœ z zainteresowanych osób nie uda³o nam siê dotrzeæ lub pominê³yœmy kogoœ, prosimy przyj¹æ nasze najgorêtsze przeprosiny. Jeszcze raz dziêkujemy i mamy wielk¹ nadziejê, e dziêki temu podrêcznikowi wiêcej cudzoziemców pokocha nie tylko jêzyk polski, ale równie polsk¹ muzykê rozrywkow¹ Pañstwa muzykê, która jest dla nas inspiracj¹ do urozmaicania lekcji polskiego. 4

5 Spis treœci I. Poznajemy alfabet Gloria T.Love II. Deklinacja Narzêdnik Ca³uj mnie!!! Piersi Miejscownik W kinie, w Lublinie Brathanki Biernik I love you T.Love III. Koniugacja Czasownik z rekcj¹ dope³niaczow¹ Ty siê boisz myszy! Czerwone Gitary Czas teraÿniejszy i przesz³y W³óczêga Czes³aw Niemen Tryb przypuszczaj¹cy Klub Weso³ego Szampana Formacja Nie ywych Schabuff Tryb rozkazuj¹cy Zostañmy sami De Mono Zamieszkamy pod wspólnym dachem Pod Bud¹ Procesualnoœæ Nowa wie a Babel Budka Suflera Imies³ów wspó³czesny i uprzedni Lady G³upota Irek Dudek i Shakin Dudi IV. Mowa zale na Niebezpieczna kawiarnia Kabaret OT.TO V. Liczebniki Dozwolone do lat osiemnastu Czerwone Gitary VI. Leksyka Rzeczy codziennego u ytku Damska torebka Pod Bud¹ Potrawy Zasma ka Kabaret OT.TO

6 Nazwy miesiêcy Wakacje Kabaret OT.TO Nazwy dni tygodnia Niedziela bêdzie dla nas Niebiesko-Czarni Okreœlenia czasu Matura Czerwone Gitary Potocznoœæ Zosta³aœ bab¹ Irek Dudek i Shakin Dudi Noty o wykonawcach Wykaz zagadnieñ gramatycznych i leksykalnych

7 Drogi Czytelniku i S³uchaczu czy te S³uchaczu i Czytelniku! Studencie i Nauczycielu! Oddajemy do Waszych r¹k ksi¹ eczkê wraz z p³yt¹ czy te p³ytê wraz z ksi¹ eczk¹. P³yta zawiera 19 polskich piosenek, które proponujemy do wykorzystania w trakcie nauki jêzyka polskiego jako obcego. S¹ to piosenki, w których zauwa y³yœmy nagromadzenie pewnych zjawisk gramatycznych lub leksykalnych. Mamy nadziejê, e ta ksi¹ eczka pomo e ucz¹cym siê rozpoznaæ i przyswoiæ te zjawiska. Niektórych rzeczy wszak lepiej nauczyæ siê tak w³aœnie, bo... piosenka jest dobra na wszystko. Œpiewanie przecie to jedna z podstawowych technik mnemotechnicznych, czyli u³atwiaj¹cych zapamiêtywanie. Œpiewaj¹co po polsku nie jest podrêcznikiem, nie ma podrêcznikowego, systematycznego uk³adu treœci. To zbiór tekstów odpowiadaj¹cych ró nym zjawiskom, pogrupowanych wedle ogólnego schematu. Pod tekstami piosenek znajduj¹ siê propozycje æwiczeñ. Nie wyobra amy sobie, i by nale a³o je zrobiæ wszystkie! Nie! Ka dy z Was mo e wybraæ takie, jakie akurat Mu odpowiadaj¹ w danym momencie, w danej sytuacji. Ale mo ecie te, wykorzystuj¹c nagranie i tekst piosenki, zrobiæ æwiczenia zupe³nie inne ni te, które proponujemy. To wszystko zale y od poziomu zaawansowania w nauce jêzyka polskiego. Z t¹ sam¹ piosenk¹ mog¹ pracowaæ pocz¹tkuj¹cy, œrednio zaawansowani i zaawansowani, gdy ka dy zwróci zapewne uwagê na inne elementy leksykalne b¹dÿ gramatyczne lub znajdzie ciekawe struktury zdaniowe. Poza tym æwiczenie sprawnoœci rozumienia ze s³uchu jest czêœci¹ sk³adow¹ uczenia siê jêzyka na wszystkich poziomach zaawansowania. Naszym celem by³o dostarczenie Wam materia³u dydaktycznego, który trochê u³atwi ycie. Wszyscy wszak wykorzystujecie na lekcjach piosenki. Chcemy wiêc daæ Wam narzêdzie, które u³atwi przygotowanie fragmentu lekcji: nie bêdziecie zmuszeni szukaæ odpowiedniego nagrania i spisywaæ tekstu. yczymy przyjemnego s³uchania, uczenia siê i œpiewania. 7

8 Wykaz zagadnieñ gramatycznych i leksykalnych GRAMATYKA alfabet [Gloria]* alternacje / obocznoœci [W kinie, w Lublinie] aspekt (czasowniki dokonane / czasowniki niedokonane) [Lady G³upota] bezokolicznik (czasownik) [Zostañmy sami] biernik lm. [I love you] biernik lp. [I love you] czas przesz³y [W³óczêga], [Lady G³upota] czas przysz³y [Lady G³upota] czasownik: bezokolicznik [Zostañmy sami] czasownik: osoby [Dozwolone do lat osiemnastu] deminutywa / zdrobnienia [Zasma ka] dope³niacz lm. [Ty siê boisz myszy!], [Zasma ka] dope³niacz lp. [Ty siê boisz myszy!], [Zasma ka] frazeologizmy [Nowa wie a Babel] gerundium / rzeczowniki odczasownikowe [Damska torebka] imies³owy przymiotnikowe [Damska torebka] imies³owy przys³ówkowe [Lady G³upota] kolokwialnoœæ / potocznoœæ [I love you], [Zosta³aœ bab¹] liczebniki g³ówne [Zostañmy sami], [Damska torebka], [Zosta³aœ bab¹] liczebniki porz¹dkowe [Zasma ka] mianownik lm. [I love you] miejscownik [W kinie, w Lublinie], [Zasma ka] mowa zale na [W³óczêga], [Niebezpieczna kawiarnia], [Dozwolone do lat osiemnastu] narzêdnik [Ca³uj mnie!!!], [Zasma ka] obocznoœci / alternacje [W kinie, w Lublinie] osoby (czasownik) [Dozwolone do lat osiemnastu] potocznoœæ / kolokwialnoœæ [I love you], [Zosta³aœ bab¹] procesualnoœæ [Nowa wie a Babel] przys³ówki (typ: po polsku) [Nowa wie a Babel] rekcja dope³niaczowa [Ty siê boisz myszy!] rzeczowniki odczasownikowe / gerundium [Damska torebka] stopniowanie [Nowa wie a Babel] tryb przypuszczaj¹cy [Klub Weso³ego Szampana] tryb rozkazuj¹cy [Zostañmy sami], [Zamieszkamy pod wspólnym dachem] wo³acz [Lady G³upota] zaimki dzier awcze [Lady G³upota] * W nawiasach kwadratowych podane s¹ tytu³y piosenek. 141

9 zdania dope³niaczowe [Dozwolone do lat osiemnastu] zdrobnienia / deminutywa [Zasma ka] LEKSYKA baba [Zosta³aœ bab¹] baæ siê [Ty siê boisz myszy!] czynnoœci [Niedziela bêdzie dla nas] dni tygodnia [Niedziela bêdzie dla nas] jedzenie / potrawy [Zasma ka] kraje [W kinie, w Lublinie], [Zasma ka] kolokwialnoœæ / potocznoœæ [I love you], [Zosta³aœ bab¹] miary czasu / okreœlenia czasu [Matura] mieæ na imiê [Gloria] mieæ x lat [Gloria] miejscowoœci [W kinie, w Lublinie], [Zasma ka] miesi¹ce [Wakacje] nosiæ na sobie / ubieraæ siê w [Gloria] okreœlenia czasu / miary czasu [Matura] pieni¹dze / waluty [Ca³uj mnie!!!] pory roku [Wakacje] potocznoœæ / kolokwialnoœæ [I love you], [Zosta³aœ bab¹] potrawy / jedzenie [Zasma ka] przedmioty codziennego u ytku / rzeczy [Damska torebka] rzeczy / przedmioty codziennego u ytku [Damska torebka] samochód [Ca³uj mnie!!!] szko³a [Matura] ubieraæ siê w/nosiæ na sobie [Gloria] waluty / pieni¹dze [Ca³uj mnie!!!] wyra anie opinii [Zosta³aœ bab¹] 142

10 Redaktor serii: Kultura i Język Polski dla Cudzoziemców Małgorzata Kita Recenzentki pierwszego wydania Milica Mirkulovska, Marta Pančíková Projekt okładki i stron działowych Janusz Kożusznik Ilustracje do piosenek Magdalena Sabat Redaktor Katarzyna Więckowska Redaktor techniczny Barbara Arenhövel Korektor Mirosława Żłobińska Copyright 2009 by Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Wszelkie prawa zastrzeżone ISSN ISBN Wydawca Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ul. Bankowa 12B, Katowice wydawus@us.edu.pl Wydanie III. Ark. druk. 9,0. Ark. wyd. 7,0. Papier offset. kl. III, 90 g. Cena 32 zł Druk i oprawa: EXPOL, P. Rybiński, J. Dąbek, Spółka Jawna ul. Brzeska 4, Włocławek Tłoczenie płyty: ART-MUSIC Spółka Jawna Stanisław Chromiński, Krzysztof Łozowski ul. Karola Miarki 58, Jelenia Góra