SPEKTROSKOPIA LASEROWA
|
|
- Bożena Stefaniak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 SPEKTROSKOPIA LASEROWA Spektroskopia laserowa dostarcza wiedzy o naturze zjawisk zachodz cych na poziomie atomów i cz steczek oraz oddzia ywaniu promieniowania z materi i nale y do jednej z najwa niejszych dziedzin nauki ostatniego okresu. Podstawowe znaczenie dla tej dziedziny maj - lasery gazowe (He-Ne, CO 2 ) - lasery cieczowe (barwnikowe) - lasery na ciele sta ym pracuj ce w sposób ci g y i impulsowy (generuj ce impulsy rz du ns, ps i fs) - lasery pó przewodnikowe Wielko ci mierzone w spektroskopii laserowej D ugo fali Wyznaczanie poziomów energetycznych uk adów atomowych lub cz steczkowych Nat enie Jest proporcjonalne do prawdopodobie stwa przej cia, które jest miar sprz enia poziomów, mi dzy którymi zachodzi przej cie. Jest cennym ród em informacji o przestrzennym rozk adzie adunku elektronów wzbudzonych, który mo e by jedynie z grubsza obliczony z przybli onych rozwi za równania Schrödingera. Spektroskopia laserowa 1
2 Wielko ci mierzone w spektroskopii laserowej, cd Szeroko naturalna Jej wydzielenie pozwala na wyznaczenie redniego czasu ycia wzbudzonego stanu cz steczkowego Szeroko dopplerowska Daje rozk ad pr dko ci cz steczek emituj cych lub absorbuj cych promieniowanie, a wi c tak e temperatur próbki. Poszerzenie i przesuni cie ci nieniowe Dostarcza informacji o procesach zderzeniowych i potencja ach mi dzyatomowych Rozszczepienie zeemanowskie i starkowskie Jest ród em informacji o warto ciach momentów magnetycznych i elektrycznych oraz o typach sprz enia ró nych momentów p du w atomach i cz steczkach. Budowa nadsubtelna Dostarcza informacji o oddzia ywaniu pomi dzy j drem a chmur elektronow, o wielko ci momentów - magnetycznych dipolowych lub elektrycznych kwadrupolowych - j der. Spektroskopia laserowa 2
3 Zalety stosowania laserów w spektroskopii Du a g sto widmowa wiat a G sto widmowa wiat a osi gana w wi zkach laserów mo e przewy sza o wiele rz dów wielko ci g sto widmow róde wiat a niespójnego. Pozwala to na: - redukcj zak óce, których przyczyn jest szum detektora albo promieniowanie t a, - wprowadzenie nowych nieliniowych metod w badaniach spektroskopowych (spektroskopia nasyceniowa, spektroskopia procesów wielofotonowych). Ma a rozbie no wi zki wiat a Przynosi liczne korzy ci eksperymentalne, np.: - przy pomiarze ma ych wspó czynników absorpcji mo na zapewni d ug drog absorpcji w poch aniaj cej wiat o próbce, - t o pochodz ce od wiat a rozproszonego na ciankach komórki albo na okienkach daje si skuteczniej redukowa ni w przypadku wi zek rozbie nych emitowanych przez ród a wiat a niespójnego, - stref oddzia ywania cz steczek próbki ze wiat em w obszarze przew enia mo na wydajnie odwzorowa na szczelinie wej ciowej spektrografu (wa ne w spektroskopii ramanowskiej lub w spektroskopii s abych sygna ów fluorescencyjnych). Ma a szeroko spektralna wiat a laserowego Osi gana specjalnymi metodami szeroko spektralna wiat a laserowego mo e przekracza zdolno rozdzielcz najwi kszych spektrografów o kilka rz dów wielko ci. W spektroskopii laserowej ograniczenie na zdolno rozdzielcz nak ada nie szeroko instrumentalna, a szeroko widmowa absorbuj cych lub emituj cych cz steczek. Spektroskopia laserowa 3
4 Zalety stosowania laserów w spektroskopii, cd Mo liwo przestrajania d ugo ci fali wiat a Mo liwo przestrajania d ugo ci fali wiat a laserowego w sposób ci g y otwar a przed spektroskopi zupe nie nowe obszary dzia ania. Przestrajalny laser jednomodowy jest urz dzeniem, które czy w sobie silne ród o wiat a i spektrometr bardzo du ej zdolno ci rozdzielczej. W spektroskopii absorpcyjnej pozwala to na: - wyeliminowanie monochromatora, gdy wspó czynnik absorpcji i jego zale no od cz sto ci otrzymuje si bezpo rednio z ró nicy nat e wi zki odniesienia i wi zki przepuszczonej, - znacz ce skrócenie czasu pomiaru widma, gdy d ugo fali lasera mo e by bardzo szybko przestrajana przez obszar, w którym mamy obserwowa cz steczkowe linie absorpcyjne (wa ne np. w badaniach krótko yciowych rodników w przej ciowych reakcjach chemicznych). Krótki czas trwania impulsu laserowego Lasery impulsowe lub lasery z synchronizacj modów mog dostarcza silnych i krótkich impulsów wiat a o czasie trwania nawet poni ej pikosekundy. Pozwala to na badanie szybkich zjawisk przej ciowych, takich jak np. - zanik emisji spontanicznej z poziomów o krótkich czasach ycia, - szybkie procesy relaksacji w gazach, cieczach, i cia ach sta ych. Spektroskopia laserowa 4
5 Szeroko i kszta t widmowych Linie widmowe w dyskretnym widmie absorpcyjnym lub emisyjnym nie s nigdy ci le monochromatyczne. Profil, szeroko po ówkowa, centrum i skrzyd a widmowej Szeroko naturalna widmowej Jest uwarunkowana lorentzowskim profilem wynikaj cym z faktu, e wzbudzony elektron odpowiada oscylatorowi t umionemu - sta a t umienia oscylatora Unormowany profil lorentzowski Szeroko ci po ówkowe: Spektroskopia laserowa 5
6 Szeroko i kszta t widmowych, cd Szeroko dopplerowska Jest wynikiem ruchu cieplnego cz steczek absorbuj cych lub emituj cych promieniowanie (profil gaussowski) Przesuni cie dopplerowskie dla monochromatycznej emisyjnej (a) i absorpcyjnej (b) Cz sto ci emitowane i absorbowane spe niaj równania - wektor falowy wiat a - pr dko cz steczki - pr dko wiat a Szeroko po ówkowa - pr dko najbardziej prawdopodobna cz steczki, Spektroskopia laserowa 6
G ówne dzia y spektroskopii laserowej
G ówne dzia y spektroskopii laserowej! absorpcyjna i fluorescencyjna spektroskopia laserowa o zdolno ci rozdzielczej wyznaczonej przez dopplerowsk szeroko linii, " metody absorpcyjne du ej czu o ci, "
Bardziej szczegółowoAgrofi k zy a Wyk Wy ł k ad V Marek Kasprowicz
Agrofizyka Wykład V Marek Kasprowicz Spektroskopia p nauka o powstawaniu i interpretacji widm powstających w wyniku oddziaływań wszelkich rodzajów promieniowania na materię ę rozumianą jako zbiorowisko
Bardziej szczegółowowiat o mo e by rozumiane jako strumie fotonów albo jako fala elektromagnetyczna. Najprostszym przypadkiem fali elektromagnetycznej jest fala p aska
G ÓWNE CECHY WIAT A LASEROWEGO wiat o mo e by rozumiane jako strumie fotonów albo jako fala elektromagnetyczna. Najprostszym przypadkiem fali elektromagnetycznej jest fala p aska - cz sto ko owa, - cz
Bardziej szczegółowo40. Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna Meksyk, 12-19 lipca 2009 r. ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA
ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA Celem tego zadania jest podanie prostej teorii, która tłumaczy tak zwane chłodzenie laserowe i zjawisko melasy optycznej. Chodzi tu o chłodzenia
Bardziej szczegółowoWykorzystywane zjawiska Rodzaje laserów Kontrolowane cechy
ZASTOSOWANIE LASERÓW W OCHRONIE RODOWISKA W tym przypadku lasery pozwalaj na prowadzenie kontroli stanu sanitarnego - powietrza, - zbiorników wodnych, - powierzchni i pokrycia terenu. Stosowane rodzaje
Bardziej szczegółowojednoeksponencjalny (homogeniczny) wieloeksponencjalny (heterogeniczny) Schemat aparatury do zliczania pojedynczych fotonów skorelowanych czasowo.
Pomiar krzywych zaniku fluorescencji metod zliczania pojedynczych fotonów skorelowanych czasowo (metoda TCSPC - time correlated single photon counting) Zanik (homogeniczny) jednoeksponencjalny Zanik (heterogeniczny)
Bardziej szczegółowoSpektroskopia UV-VIS zagadnienia
Spektroskopia absorbcyjna to dziedzina, która obejmuje metody badania materii przy użyciu promieniowania elektromagnetycznego, które może z tą materią oddziaływać. Spektroskopia UV-VS zagadnienia promieniowanie
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE LASERÓW W METROLOGII. - miernictwo, nauka o pomiarach. Obejmuje wszystkie teoretyczne i praktyczne problemy zwi zane z pomiarami.
ZASTOSOWANIE LASERÓW W METROLOGII Metrologia - miernictwo, nauka o pomiarach. Obejmuje wszystkie teoretyczne i praktyczne problemy zwi zane z pomiarami. Cechy wi zki wiat a laserowego wykorzystywane w
Bardziej szczegółowoInformacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas
Slajd 1 Spektrometria mas i sektroskopia w podczerwieni Slajd 2 Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas Masa cząsteczkowa Wzór związku Niektóre informacje dotyczące wzoru strukturalnego związku
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo fotowoltaiczne
Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo fotowoltaiczne 1.0 WSTĘP Energia słoneczna jest energią reakcji termojądrowych zachodzących w olbrzymiej odległości od Ziemi. Zachodzące na Słońcu przemiany helu
Bardziej szczegółowoLASERY I ICH ZASTOSOWANIE
LASERY CH ZASTOSOWANE Laboratorium nstrukcja do ćwiczenia nr Temat: Pomiar mocy wiązki laserowej 3. POMAR MOCY WĄZK LASEROWEJ LASERA He - Ne 3.1. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą
Bardziej szczegółowoUdoskonalona wentylacja komory suszenia
Udoskonalona wentylacja komory suszenia Komora suszenia Kratka wentylacyjna Zalety: Szybkie usuwanie wilgoci z przestrzeni nad próbką Ograniczenie emisji ciepła z komory suszenia do modułu wagowego W znacznym
Bardziej szczegółowoBEZPIECZE STWO PRACY Z LASERAMI
BEZPIECZE STWO PRACY Z LASERAMI Szkodliwe dzia anie promieniowania laserowego dotyczy oczu oraz skóry cz owieka, przy czym najbardziej zagro one s oczy. Ze wzgl du na kierunkowo wi zki zagro enie promieniowaniem
Bardziej szczegółowoAutomatyka. Etymologicznie automatyka pochodzi od grec.
Automatyka Etymologicznie automatyka pochodzi od grec. : samoczynny. Automatyka to: dyscyplina naukowa zajmująca się podstawami teoretycznymi, dział techniki zajmujący się praktyczną realizacją urządzeń
Bardziej szczegółowoI B. EFEKT FOTOWOLTAICZNY. BATERIA SŁONECZNA
1 OPTOELEKTRONKA B. EFEKT FOTOWOLTACZNY. BATERA SŁONECZNA Cel ćwiczenia: 1.Zbadanie zależności otoprądu zwarcia i otonapięcia zwarcia od natężenia oświetlenia. 2. Wyznaczenie sprawności energetycznej baterii
Bardziej szczegółowospektroskopia UV Vis (cz. 2)
spektroskopia UV Vis (cz. 2) spektroskopia UV-Vis dlaczego? wiele związków organicznych posiada chromofory, które absorbują w zakresie UV duża czułość: zastosowanie w badaniach kinetyki reakcji spektroskop
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM STEROWANIE SILNIKA KROKOWEGO
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Zakład Cybernetyki i Elektroniki LABORATORIUM TECHNIKA MIKROPROCESOROWA STEROWANIE SILNIKA KROKOWEGO Opracował: mgr inŝ. Andrzej Biedka
Bardziej szczegółowoInnowacyjna gospodarka elektroenergetyczna gminy Gierałtowice
J. Bargiel, H. Grzywok, M. Pyzik, A. Nowak, D. Góralski Innowacyjna gospodarka elektroenergetyczna gminy Gierałtowice Streszczenie W artykule przedstawiono główne elektroenergetyczne innowacyjne realizacje
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"
Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoSensory optyczne w motoryzacji
Sensory optyczne w motoryzacji Grzegorz Antos Instytut Mikromechaniki i Fotoniki Plan prezentacji 1. Zalety sensorów optycznych 2. Systemy bezpiecze stwa w motoryzacji 3. Porównanie rozwi za CCD i CMOS
Bardziej szczegółowoFizyka Laserów wykład 10. Czesław Radzewicz
Fizyka Laserów wykład 10 Czesław Radzewicz Struktura energetyczna półprzewodników Regularna budowa kryształu okresowy potencjał Funkcja falowa elektronu. konsekwencje: E ψ r pasmo przewodnictwa = u r e
Bardziej szczegółowo14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY
14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY Ruch jednostajny po okręgu Pole grawitacyjne Rozwiązania zadań należy zapisać w wyznaczonych miejscach pod treścią zadania
Bardziej szczegółowoKod pracy. Po udzieleniu odpowiedzi do zadań 1 20, wypełnij tabelkę
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Kod pracy Wypełnia Przewodniczący Wojewódzkiej Koisji Wojewódzkiego Konkursu Przediotowego z Fizyki Iię i nazwisko ucznia... Szkoła...
Bardziej szczegółowoPomiar prędkości dźwięku w metalach
Pomiar prędkości dźwięku w metalach Ćwiczenie studenckie dla I Pracowni Fizycznej Barbara Pukowska Andrzej Kaczmarski Krzysztof Sokalski Instytut Fizyki UJ Eksperymenty z dziedziny akustyki są ciekawe,
Bardziej szczegółowoTechnologie kodowania i oznaczania opakowań leków w gotowych. Koło o ISPE AMG 2007
Technologie kodowania i oznaczania opakowań leków w gotowych Michał Burdyński Koło o ISPE AMG 2007 Na początek trochę faktów Roczny wzrost przemysłu u opakowań farmaceutycznych szacuje się na poziomie
Bardziej szczegółowoOd redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.
Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.
Bardziej szczegółowoWłaściwości materii - powtórzenie
Przygotowano za pomocą programu Ciekawa fizyka. Bank zadań Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2011 strona 1 Imię i nazwisko ucznia Data...... Klasa... Zadanie 1. Czy zjawisko
Bardziej szczegółowoProjekt MES. Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe
Projekt MES Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe 1. Ugięcie wieszaka pod wpływem przyłożonego obciążenia 1.1. Wstęp Analizie poddane zostało ugięcie wieszaka na ubrania
Bardziej szczegółowoJĄDROWY REZONANS MAGNETYCZNY
JĄDROWY REZONANS MAGNETYCZNY - pierwsze prace to rok 1946 E.M.Purcell, H.S.Torrey, R.V.Pound, Phys. Rev. 69(1946) 37 F.Bloch, W.W.Hansen, M.E.Packard, Phys. Rev. 69(1946) 127 - pierwsze prace polskie J.W.Hennel,
Bardziej szczegółowoET AAS 1 - pierwiastkowa, GW ppb. ICP OES n - pierwiastkowa, GW ppm n - pierwiastkowa, GW <ppb
Analiza instrumentalna Spektrometria mas F AAS 1 - pierwiastkowa, GW ppm ET AAS 1 - pierwiastkowa, GW ppb ICP OES n - pierwiastkowa, GW ppm ICP MS n - pierwiastkowa, GW
Bardziej szczegółowoLVI OLIMPIADA FIZYCZNA 2006/2007 Zawody II stopnia
LVI OLIMPIADA FIZYCZNA 2006/2007 Zawody II stopnia Zadanie doświadczalne Energia elektronów w półprzewodniku może przybierać wartości należące do dwóch przedziałów: dolnego (tzw. pasmo walencyjne) i górnego
Bardziej szczegółowoBiuro Ruchu Drogowego
KOMENDA GŁÓWNA G POLICJI Biuro Ruchu Drogowego Kampania pod hasłem ODBLASKI ŻYCIA W okresie od stycznia do października 2008 roku miało miejsce: 40 725 wypadków drogowych, w wyniku których 51 987 osób
Bardziej szczegółowoUKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH
UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH We współczesnych samochodach osobowych są stosowane wyłącznie rozruszniki elektryczne składające się z trzech zasadniczych podzespołów: silnika elektrycznego; mechanizmu
Bardziej szczegółowoZagospodarowanie magazynu
Zagospodarowanie magazynu Wymagania wobec projektu magazynu - 1 jak najlepsze wykorzystanie pojemności związane z szybkością rotacji i konieczną szybkością dostępu do towaru; im większa wymagana szybkość
Bardziej szczegółowowstrzykiwanie "dodatkowych" nośników w przyłożonym polu elektrycznym => wzrost gęstości nośników (n)
UKŁADY STUDNI KWANTOWYCH I BARIER W POLU LEKTRYCZNYM transport podłużny efekt podpasm energia kinetyczna ruchu do złącz ~ h 2 k 2 /2m, na dnie podpasma k =0 => v =0 wstrzykiwanie "dodatkowych" nośników
Bardziej szczegółowoZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY
ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 1. ZMIANA GRUPY PRACOWNIKÓW LUB AWANS W przypadku zatrudnienia w danej grupie pracowników (naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni, naukowi) przez okres poniżej 1 roku nie dokonuje
Bardziej szczegółowoPrzetwarzanie bazuj ce na linii opó niaj cej
Przetwarzanie bazuj ce na linii opó niaj cej Przetwarzanie bazuj ce na linii opó niaj cej obejmuje kilka zagadnie. W niniejszym podrozdziale zostan omówione zagadnienia zarówno bazuj ce na linii opó niaj
Bardziej szczegółowoRAPORT DEKRY WNIOSKI DLA POLSKI
Konferencja Partnerstwa dla Bezpieczeństwa Drogowego Bezpieczeństwo na głównych szlakach komunikacyjnych kraju Bank Światowy, Warszawa dn. 7 czerwca 2013r. RAPORT DEKRY WNIOSKI DLA POLSKI Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoPREFABRYKOWANE STUDNIE OPUSZCZANE Z ŻELBETU ŚREDNICACH NOMINALNYCH DN1500, DN2000, DN2500, DN3200 wg EN 1917 i DIN V 4034-1
PREFABRYKOWANE STUDNIE OPUSZCZANE Z ŻELBETU ŚREDNICACH NOMINALNYCH DN1500, DN2000, DN2500, DN3200 wg EN 1917 i DIN V 4034-1 DO UKŁADANIA RUROCIĄGÓW TECHNIKAMI BEZWYKOPOWYMI 1. Rodzaje konstrukcji 1.1.
Bardziej szczegółowoPojazd podstawowy AT. łączników w automatycznych. Wymaganie to nie dotyczy następuj. łączników. w: - od akumulatora do układu zimnego startu i wyłą
POJAZD AT Średnice przewodów w powinny być na tyle duże, aby nie dochodziło o do ich przegrzewania. Przewody powinny być należycie izolowane. Wszystkie obwody elektryczne powinny być zabezpieczone za pomocą
Bardziej szczegółowoLASEROWE CH ODZENIE I PU APKOWANIE ATOMÓW. Fotony charakteryzuj si p dem zwi zanym z wektorem falowym. relacj
LASEROWE CH ODZENIE I PU APKOWANIE ATOMÓW relacj Fotony charakteryzuj si p dem zwi zanym z wektorem falowym Gdy atomy absorbuj lub emituj fotony, ma miejsce przekaz p du, w wyniku czego atomy poddane s
Bardziej szczegółowo+ + Struktura cia³a sta³ego. Kryszta³y jonowe. Kryszta³y atomowe. struktura krystaliczna. struktura amorficzna
Struktura cia³a sta³ego struktura krystaliczna struktura amorficzna odleg³oœci miêdzy atomami maj¹ tê sam¹ wartoœæ; dany atom ma wszêdzie takie samo otoczenie najbli szych s¹siadów odleg³oœci miêdzy atomami
Bardziej szczegółowoZarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska
Zarządzanie projektami wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania konkretnego, wymiernego rezultatu produkt projektu
Bardziej szczegółowoProste struktury krystaliczne
Budowa ciał stałych Proste struktury krystaliczne sc (simple cubic) bcc (body centered cubic) fcc (face centered cubic) np. Piryt FeSe 2 np. Żelazo, Wolfram np. Miedź, Aluminium Struktury krystaliczne
Bardziej szczegółowoLekcja 173, 174. Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe.
Lekcja 173, 174 Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe. Silnik elektryczny asynchroniczny jest maszyną elektryczną zmieniającą energię elektryczną w energię mechaniczną, w której wirnik obraca się z
Bardziej szczegółowo2.Prawo zachowania masy
2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco
Bardziej szczegółowo2. Metody, których podstawą są widma atomowe 32
Spis treści 5 Spis treści Przedmowa do wydania czwartego 11 Przedmowa do wydania trzeciego 13 1. Wiadomości ogólne z metod spektroskopowych 15 1.1. Podstawowe wielkości metod spektroskopowych 15 1.2. Rola
Bardziej szczegółowoANALIZA WIDMOWA (dla szkoły średniej) 1. Dane osobowe. 2. Podstawowe informacje BHP. 3. Opis stanowiska pomiarowego. 4. Procedura pomiarowa
ANALIZA WIDMOWA (dla szkoły średniej) 1. Dane osobowe Data wykonania ćwiczenia: Nazwa szkoły, klasa: Dane uczniów: 1 4 2 5 3 6 2. Podstawowe informacje BHP Możliwość porażenia prądem lampa jest zasilana
Bardziej szczegółowoII.5 Prędkość światła jako prędkość graniczna
II.5 Prędkość światła jako prędkość graniczna Pomiary prędkości światła Doświadczalne dowody na to, że c jest prędkością graniczną we Wszechświecie Od 1983 prędkość światła jest powiązana ze wzorcem metra
Bardziej szczegółowoEfektywna strategia sprzedaży
Efektywna strategia sprzedaży F irmy wciąż poszukują metod budowania przewagi rynkowej. Jednym z kluczowych obszarów takiej przewagi jest efektywne zarządzanie siłami sprzedaży. Jak pokazują wyniki badania
Bardziej szczegółowoCel modelowania neuronów realistycznych biologicznie:
Sieci neuropodobne XI, modelowanie neuronów biologicznie realistycznych 1 Cel modelowania neuronów realistycznych biologicznie: testowanie hipotez biologicznych i fizjologicznych eksperymenty na modelach
Bardziej szczegółowoWykorzystanie energii słonecznej
Wykorzystanie energii słonecznej Instalacje słonecznego ogrzewania Część 2 Zdzisław Kusto Politechnika Gdańska Płaski Płaski cieczowy cieczowy kolektor kolektor słoneczny słoneczny Heliostar Heliostar
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM OPTOELEKTRONIKI
Katedra Optoelektroniki Wydział Elektroniki Telekomunikacji i Informatyki Politechnika Gdańska LABORATORIUM OPTOELEKTRONIKI ĆWICZENIE 5 DETEKTORY OPTOELEKTRONICZNE Gdańsk, 2005 ĆWICZENIE 5: DETEKTORY OPTOELEKTRONICZNE
Bardziej szczegółowoLista standardów w układzie modułowym
Załącznik nr 1. Lista standardów w układzie modułowym Lista standardów w układzie modułowym Standardy są pogrupowane w sześć tematycznych modułów: 1. Identyfikacja i Analiza Potrzeb Szkoleniowych (IATN).
Bardziej szczegółowoPL 219985 B1. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL 07.07.2014 BUP 14/14
PL 219985 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 219985 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 402214 (51) Int.Cl. F03D 3/02 (2006.01) B64C 11/20 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej
Bardziej szczegółowoPRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc
PRAWA ZACHOWANIA Podstawowe terminy Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc a) si wewn trznych - si dzia aj cych na dane cia o ze strony innych
Bardziej szczegółowoEGZEMPLARZ ARCHIWALNY WZORU UŻYTKOWEGO. (19) PL (n)62895. (i2,opis OCHRONNY
EGZEMPLARZ ARCHIWALNY RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (i2,opis OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 114534 (22) Data zgłoszenia: 23.12.2003 (19) PL (n)62895
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ.
INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ. I. UWAGI OGÓLNE. 1. Dostarczanie posiłków, ich przechowywanie i dystrybucja musza odbywać się w warunkach zapewniających
Bardziej szczegółowoNowe głowice Hunter - DSP 700
Nowe głowice Hunter - DSP 700 Fot. Wimad, archiwum Nowy model głowicy DSP 700 (z prawej) w porównaniu z głowicą aktywną DSP 500 produkowaną obecnie Firma Hunter zaprezentowała nową koncepcję głowic aktywnych
Bardziej szczegółowoK P K P R K P R D K P R D W
KLASA III TECHNIKUM POZIOM PODSTAWOWY I ROZSZERZONY PROPOZYCJA POZIOMÓW WYMAGAŃ Wyróżnione zostały następujące wymagania programowe: konieczne (K), podstawowe (P), rozszerzające (R), dopełniające (D) i
Bardziej szczegółowoPL 217782 B1. Układ impulsowego wzmacniacza światłowodowego domieszkowanego jonami erbu z zabezpieczaniem laserowych diod pompujących
PL 217782 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217782 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 389082 (22) Data zgłoszenia: 21.09.2009 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE LASERÓW W HOLOGRAFII
ZASTOSOWANIE LASERÓW W HOLOGRAFII Holografia - dzia optyki zajmuj cy si technikami uzyskiwania obrazów przestrzennych metod rekonstrukcji fali (g ównie wiat a, ale te np. fal akustycznych). Przez rekonstrukcj
Bardziej szczegółowoWyznaczenie sprawności grzejnika elektrycznego i ciepła właściwego cieczy za pomocą kalorymetru z grzejnikiem elektrycznym
Nr. Ćwiczenia: 215 Politechnika Łódzka FTIMS Kierunek: Informatyka rok akademicki: 2008/2009 sem. 2. Termin: 20 IV 2009 Temat Ćwiczenia: Wyznaczenie sprawności grzejnika elektrycznego i ciepła właściwego
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z fizyki do gimnazjum Gimnazjum Sióstr Salezjanek w Ostrowie Wielkopolskim
Wymagania edukacyjne z fizyki do gimnazjum Gimnazjum Sióstr Salezjanek w Ostrowie Wielkopolskim Uczeń uzyskuje z poszczególnych działów fizyki oceny cząstkowe jeżeli sprostał wymaganiom ogólnym, doświadczalnym,
Bardziej szczegółowoPrzykłady architektur sieci szerokopasmowych WDM: a).gwiazda, b). drzewo.
SMK WYKŁAD 17 SIECI ŚWIATŁOWODOWE ( Wstęp do wsp. telek. św., J. Siuzdak) 1. Wielodostępne sieci ze zwielokrotnieniem długości fali i częstotliwości (WDM, FDM) a). Szerokopasmowe Przykłady architektur
Bardziej szczegółowoZakłócenia. Podstawy projektowania A.Korcala
Zakłócenia Podstawy projektowania A.Korcala Pojęciem zakłóceń moŝna określać wszelkie niepoŝądane przebiegi pochodzenia zewnętrznego, wywołane zarówno przez działalność człowieka, jak i zakłócenia naturalne
Bardziej szczegółowoDostosowanie piły wzdłużnej do wymagań minimalnych propozycje rozwiązań aplikacyjnych
Radosław GONET Okręgowy Inspektorat Pracy, Rzeszów Paweł ZAHUTA EL Automatyka, Rzeszów Dostosowanie piły wzdłużnej do wymagań minimalnych propozycje rozwiązań aplikacyjnych 1. WSTĘP 2. WYMAGANIA MINIMALNE
Bardziej szczegółowoSILNIKI ASYNCHRONICZNE INDUKCYJNE
Temat: SILNIKI ASYNCHRONICZNE INDUKCYJNE Zagadnienia: budowa i zasada działania, charakterystyka mechaniczna, rozruch i regulacja prędkości obrotowej. PODZIAŁ MASZYN ELEKTRYCZNYCH Podział maszyn ze względu
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM FOTONIKI
Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki LABORATORIUM FOTONIKI Transoptory Opracowali: Ryszard Korbutowicz, Janusz Szydłowski I. Zagadnienia do samodzielnego przygotowania * wpływ światła na konduktywność
Bardziej szczegółowoDostawa tonerów do drukarek laserowych dla Urzędu Miasta i Gminy Siewierz
Siewierz, dnia 23.11.2015 r. ZAPYTANIE OFERTOWE Zamawiający: Gmina Siewierz ul. Żwirki i Wigury 16 42-470 Siewierz REGON: 276258227 NIP: 649-000-65-55 tel. 32 64 99 400 fax 32 64 99 402 e-mail: siewierz@siewierz.pl
Bardziej szczegółowoPostrzeganie reklamy zewnętrznej - badania
Według opublikowanych na początku tej dekady badań Demoskopu, zdecydowana większość respondentów (74%) przyznaje, że w miejscowości, w której mieszkają znajdują się nośniki reklamy zewnętrznej (specjalne,
Bardziej szczegółowoOgólna charakterystyka kontraktów terminowych
Jesteś tu: Bossa.pl Kurs giełdowy - Część 10 Ogólna charakterystyka kontraktów terminowych Kontrakt terminowy jest umową pomiędzy dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się do nabycia a druga do
Bardziej szczegółowoNAJWAŻNIEJSZE ZALETY LAMP DIODOWYCH
NAJWAŻNIEJSZE ZALETY LAMP DIODOWYCH Pozwalają zaoszczędzić do 80% energii elektrycznej i więcej! Strumień światła zachowuje 100% jakości w okresie eksploatacji nawet do 50.000 do 70.000 h tj. w okresie
Bardziej szczegółowoAkademickie Centrum Czystej Energii. Fotoogniwo
Fotoogniwo 1. Zagadnienia półprzewodniki, pasma energetyczne, energie Fermiego, potencjał dyfuzji, wydajność, akceptor, donor, pasmo walencyjne, pasmo przewodzenia, efekt fotoelektryczny wewnętrzny, pirometr
Bardziej szczegółowoPROGRAM STYPENDIALNY GMINY DOBRZYCA
Załącznik do Uchwały nr XLVI/328/2014 Rady Miejskiej Gminy Dobrzyca z dnia 30 czerwca 2014r. PROGRAM STYPENDIALNY GMINY DOBRZYCA 1 Cele i formy realizacji programu 1. Tworzy się Program Stypendialny Gminy
Bardziej szczegółowoKalendarz Maturzysty 2010/11 Fizyka
Kalendarz Maturzysty 2010/11 Fizyka Kalendarz Maturzysty 2010/11 Fizyka Patryk Kamiński Drogi Maturzysto, Oddajemy Ci do rąk profesjonalny Kalendarz Maturzysty z fizyki stworzony przez naszego eksperta.
Bardziej szczegółowooraz nowego średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego ze sprzętem ratowniczogaśniczym
Samorządowy Program dotyczący pomocy finansowej dla gmin/miast na zakup nowych samochodów ratowniczo - gaśniczych ze sprzętem ratowniczogaśniczym zamontowanym na stałe oraz zakup sprzętu ratowniczo-gaśniczego
Bardziej szczegółowotel/fax 018 443 82 13 lub 018 443 74 19 NIP 7343246017 Regon 120493751
Zespół Placówek Kształcenia Zawodowego 33-300 Nowy Sącz ul. Zamenhoffa 1 tel/fax 018 443 82 13 lub 018 443 74 19 http://zpkz.nowysacz.pl e-mail biuro@ckp-ns.edu.pl NIP 7343246017 Regon 120493751 Wskazówki
Bardziej szczegółowoU S T AWA. z dnia 2015 r. Art. 1.
Projekt U S T AWA z dnia 2015 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę Art. 1. W ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2002 r., Nr 200, poz.
Bardziej szczegółowoĆ W I C Z E N I E 5. Częstotliwość graniczna
36 Ć W I Z E N I E 5 PASYWNE FILTY ZĘSTOTLIWOŚI. WIADOMOŚI OGÓLNE Filtrem częstotliwości nazywamy układ o strukturze czwórnika (czwórnik to układ mający cztery zaciski jedna z par zacisków pełni rolę wejścia,
Bardziej szczegółowoPomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010
Pomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010 I. Cel ćwiczenia: Poznanie poprzez samodzielny pomiar, parametrów elektrycznych zasilania
Bardziej szczegółowowww.epsa.edu.pl KLOCKI W OKIENKU
www.epsa.edu.pl KLOCKI W OKIENKU Środek dydaktyczny zalecany przez Ministra Edukacji Narodowej do użytku w przedszkolach, szkołach podstawowych oraz w kształceniu specjalnym. Numer na liście zalecanych
Bardziej szczegółowodr inż. arch. Tomasz Majda (TUP) dr Piotr Wałdykowski (WOiAK SGGW)
JAK WYGLĄDA IDEALNY ŚWIAT OCHRONY WÓD W POLSCE? I DO CZEGO POTRZEBNE MU PLANOWANIE PRZESTRZENNE? dr inż. arch. Tomasz Majda (TUP) dr Piotr Wałdykowski (WOiAK SGGW) 14 STYCZNIA 2013 STAN PRAWNY STUDIUM
Bardziej szczegółowo7. REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH
OBWODY SYGNAŁY 7. EZONANS W OBWODAH EEKTYZNYH 7.. ZJAWSKO EZONANS Obwody elektryczne, w których występuje zjawisko rezonansu nazywane są obwodami rezonansowymi lub drgającymi. ozpatrując bezźródłowy obwód
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR
L 160/8 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 21.6.2012 ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 523/2012 z dnia 20 czerwca 2012 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr
Bardziej szczegółowoKorekta jako formacja cenowa
Korekta jako formacja cenowa Agenda Co to jest korekta i jej cechy Korekta a klasyczne formacje cenowe Korekta w teorii fal Geometria Czas - jako narzędzie Przykłady Korekta To ruch ceny na danym instrumencie
Bardziej szczegółowo(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 10.11.2005 05807652.
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1801 (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:.11.0 080762.2 (1) Int. Cl. G01S11/12 (06.01) (97) O udzieleniu
Bardziej szczegółowoTEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp
TEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp 1. Informacja o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz o pracownikach wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie
Bardziej szczegółowoWymagania techniczno-montażowe dla lekkiego, drewnianego budownictwa szkieletowego
www.lech-bud.org Wymagania techniczno-montażowe dla lekkiego, drewnianego budownictwa szkieletowego 1.6. Wymagania techniczno-montażowe dla konstrukcji ścianek działowych Konstrukcja ścianki działowej
Bardziej szczegółowoKorzyści energetyczne, ekonomiczne i środowiskowe stosowania technologii kogeneracji i trigeneracji w rozproszonych źródłach energii
Andrzej Wiszniewski Korzyści energetyczne, ekonomiczne i środowiskowe stosowania technologii kogeneracji i trigeneracji w rozproszonych źródłach energii Definicja Kogeneracja CHP (Combined Heat and Power)
Bardziej szczegółowoPraca badawcza. Zasady metodologiczne ankietowego badania mobilności komunikacyjnej ludności
Praca badawcza Zasady metodologiczne ankietowego badania mobilności komunikacyjnej ludności Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013
Bardziej szczegółowoCiepło systemowe na rynku energii w przyszłości skutki pakietu energetyczno-klimatycznego
Ciepło systemowe na rynku energii w przyszłości skutki pakietu energetyczno-klimatycznego Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu IGCP Sosnowiec 17 listopada 2009 Zawartość prezentacji 1. Implikacje pakietowe
Bardziej szczegółowoProfilaktyka w zakresie udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa
Profilaktyka w zakresie udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa dla Miasta Duszniki Zdrój na lata 2009 2014 Opracowała: Anna Podhalicz 1 Duszniki Zdrój 2008 SPIS TREŚCI 1. Wstęp... 3 2. Podstawa prawna......
Bardziej szczegółowoEksperyment,,efekt przełomu roku
Eksperyment,,efekt przełomu roku Zapowiedź Kluczowe pytanie: czy średnia procentowa zmiana kursów akcji wybranych 11 spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (i umieszczonych już
Bardziej szczegółowoPodatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) 2015-12-17 16:02:07
Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) 2015-12-17 16:02:07 2 Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowo-wytwórczej) Podatek przemysłowy (lokalny podatek
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU- DOSTAWY
Numer ogłoszenia: 397380-2009; data zamieszczenia: 17.11.2009 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU- DOSTAWY WdroŜenie systemu kolejkowego, informowania klienta i badania opinii Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe.
Bardziej szczegółowoDB Schenker Rail Polska
DB Schenker Rail Polska Bariery rozwoju transportu kolejowego w Polsce DB Schenker Rail Polska Zbigniew Pucek Członek Zarządu ds. Bocznic i Kolei Przemysłowych Członek Zarządu ds. Sprzedaży, Sosnowiec,
Bardziej szczegółowoI. Minimalne wymagania. Tool Form s.c. Jacek Sajan, Piotr Adamiak. ul. Pafalu 11, 58-100 Świdnica, NIP: 884-267-64-98
Świdnica, 20.11.2015r. Tool Form s.c. Jacek Sajan, Piotr Adamiak ul. Pafalu 11, 58-100 Świdnica, NIP: 884-267-64-98 w związku z realizacjąprojektu pn. Rozpoczęcie produkcji matryc i stempli wykonanych
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2. 20 pkt - szafa metalowa certyfikowana, posiadająca klasę odporności odpowiednią
Załącznik nr 2 ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA FIZYCZNEGO, ICH DOBÓR DO POZIOMU ZAGROŻEŃ I ZAKRES ICH STOSOWANIA W STRAŻY GRANICZNEJ 1. DOBÓR ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA FIZYCZNEGO KATEGORIA K1 - urządzenia do przechowywania/przetwarzania
Bardziej szczegółowoBudowa systemów komputerowych
Budowa systemów komputerowych dr hab. inż. Krzysztof Patan, prof. PWSZ Instytut Politechniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Głogowie k.patan@issi.uz.zgora.pl Współczesny system komputerowy System
Bardziej szczegółowo