OD KIEDY CZŁOWIEK??? POCZĄTEK ŻYCIA LUDZKIEGO I JEGO OBRONA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "OD KIEDY CZŁOWIEK??? POCZĄTEK ŻYCIA LUDZKIEGO I JEGO OBRONA"

Transkrypt

1 OD KIEDY CZŁOWIEK??? POCZĄTEK ŻYCIA LUDZKIEGO I JEGO OBRONA

2 Rączki dziecka ok. 7 tygodnia od zapłodnienia

3 Dziecko ok. 8 tygodnia od zapłodnienia

4 Nóżki dziecka ok. 11 tygodni od zapłodnienia

5 Rączka i nóżki dziecka ok. 12 tygodni od zapłodnienia

6 Dziecko ok. 3,5 miesiąca od zapłodnienia

7 Dziecko ok. 4 miesięcy od zapłodnienia

8 Dziecko ok. 5 miesiąca od zapłodnienia

9 Twarz dziecka ok. 6 miesięcy od zapłodnienia

10 CYWILIZACJA ŚMIERCI

11 CYWILIZACJA ŚMIERCI

12 CYWILIZACJA ŚMIERCI

13 Skala zjawiska: Szokujące statystyki Ok. 50 mln aborcji rocznie w skali świata Najczęstsze przyczyny i okoliczności: młody wiek matki (niedojrzałość emocjonalna) brak męża lub wsparcia ze strony ojca dziecka ciąża przypadkowa, niechciana względy ekonomiczne

14 Aborcja dopuszczalna prawnie W Polsce możliwość przerwania ciąży określona jest w art. 4a, pkt 1 ustawy: Przerywanie ciąży może być dokonane wyłącznie przez lekarza, w przypadku gdy: - ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej, - badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu, - zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego. W praktyce lekarze odmawiają wydania skierowania na badania prenatalne lub zaświadczenia uprawniającego do zabiegu przerwania ciąży oraz odmawiają wykonania zabiegu powołując się na klauzulę sumienia (art.39 ustawy o zawodzie lekarza, Dz.U. z 1997 r., Nr 28, poz.152).

15 Turystyka aborcyjna W Polsce brakuje wiarygodnych statystyk dotyczących przerywania ciąży. Szacuje się liczbę aborcji dokonanych przez obywatelki RP na tys. rocznie. Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny podaje, że w 2007 roku 31 tys. Polek dokonało aborcji w samej Wielkiej Brytanii gdzie aborcja jest bezpłatna dla osób legalnie zatrudnionych i dozwolona ze względów społecznych.

16 Zespół Poaborcyjny - następstwa psychologiczne żałoba patologiczna wina patologiczna obniżone poczucie własnej wartości zmniejszone poczucie zaufania do samej siebie poczucie wstydu odcięcie się od przeżywanych emocji trudności w przeżywaniu i akceptacji własnego ciała zaburzenia sfery seksualnej rozpad związku z partnerem odtwarzanie wydarzenia stosunek do żyjących dzieci (cudzych, bądź własnych)

17 Zespół Poaborcyjny - następstwa psychologiczne 81% czuje się skrzywdzone 81% myśli wciąż o zabitym dziecku 73% cierpiało na depresję 73% czuje się nieswojo w obecności dzieci 69% czuje niechęć do współżycia seksualnego 65 % miało tendencje samobójcze 61% zaczęło nadużywać alkoholu 23% podjęło próby samobójcze

18 Konsekwencje aborcji u mężczyzny Przeżycie traumatyczne (szczególnie jeżeli chciał tego dziecka) bezsilność (prawo pozbawia mężczyzn decydowania o przyszłości swych poczętych dzieci) poczucie winy (nie zdołał ocalić swojego dziecka) rozżalenie frustracja utrata poczucia własnej męskości (nie zdołał ochronić swojej rodziny podczas kryzysu) obawa, że każde współżycie może prowadzić do podobnej sytuacji może skutkować impotencją odcięcie się od przeżywanych emocji (tłamszenie wszystkiego w sobie w imię męstwa) Symptomy podobne jak w przypadku Zespołu Poaborcyjnego u kobiet (za wyjątkiem następstw somatycznych)

19 Pismo święte Pismo święte przeniknięte jest szacunkiem dla niewinnych istnień ludzkich oraz życia ludzkiego na każdym jego etapie; jeden tekst potępia przemoc, która powoduje poronienie. Bratobójstwo Kaina: bądź więc teraz przeklęty na tej roli (...) tułaczem będziesz na tej ziemi (Rdz 4, 11-15); upomnę się u człowieka o życie człowieka i u każdego o życie brata (Rdz 9, 5n); Janie mam żadnego upodobania w śmierci (Ez 18, 32); bo do nieśmiertelności Bóg stworzył człowieka (Mdr 2, 23); Nie będziesz zabijał (Wj 20, 13).

20 Kościół pierwszych wieków wobec aborcji Dwa dokumenty wczesnochrześcijańskie, Didache i List Barnaby, potępiają aborcję, a niektórzy pisarze patrystyczni (np. św. Bazyli Wielki [+379]) traktują ją jako morderstwo. Synod w Elwirze (306 r.) ekskomunikuje kobiety wywołujące poronienie dozwalając, by te, które tego żałują, mogły przystąpić do Komunii św. dopiero w chwili śmierci (kanon 63), natomiast Synod w Ancyrze (314 r.) dopuszcza je do Komunii św. Po kilku latach pokuty (kanon 21). Synod Quinisextum ( ) nazywa tych, którzy powodują aborcję mordercami (kanon 91).

21 Codex Iuris Canonici - ekskomunika Według Kodeksu Prawa Kanonicznego ( Codex Iuris Canonici ) z 1983 r. formalne współdziałanie w przerywaniu ciąży stanowi poważne wykroczenie. Kościół nakłada kanoniczną karę ekskomuniki za to przestępstwo przeciwko życiu ludzkiemu: Kto powoduje przerwanie ciąży, po zaistnieniu skutku, podlega ekskomunice wiążącej mocą samego prawa (KPK, kan. 1398).

22 Jan Paweł II, Evangelium Vitae Życie ludzkie jest święte i nienaruszalne w każdej chwili swego istnienia, także w fazie początkowej, która poprzedza narodziny. Człowiek już w łonie matki należy do Boga, bo Ten, który wszystko przenika i zna, tworzy go i kształtuje swoimi rękoma, widzi go, gdy jest jeszcze małym, bezkształtnym embrionem, i potrafi w nim dostrzec dorosłego człowieka (...) Evangelium Vitae nr 61

23 Jan Paweł II, Evangelium Vitae Żadna okoliczność, żaden cel, żadne prawo na świecie nigdy nie będą mogły uczynić godziwym aktu, który sam w sobie jest niegodziwy, ponieważ sprzeciwia się Prawu Bożemu, zapisanemu w sercu każdego człowieka (...) Evangelium Vitae nr 62

24 Bł. Matka Teresa z Kalkuty Bł. Matka Teresa z Kalkuty mówiła: Nie zabijajcie dzieci, dawajcie je mnie. Była wielką obrończynią życia dzieci nienarodzonych. Wszelkimi siłami broniła świętości życia. Zapewniła, że wszystkie nowo narodzone dzieci porzucone z jakichkolwiek powodów zostaną przyjęte przez siostry misjonarki miłości i znajdą u nich opiekę.

25 Bł. Matka Teresa z Kalkuty Tym, co najbardziej niszczy pokój we współczesnym świecie jest aborcja, ponieważ jeśli matka może zabić swoje dziecko, co może powstrzymać ciebie i mnie od zabijania się nawzajem. Bł. Matka Teresa z Kalkuty Laureatka Pokojowej Nagrody Nobla (1979)

26 Adopcja

27 Co to jest Okno Życia i czy jest ono potrzebne? Dowiadujemy się z różnych źródeł, że gdzieś na śmietniku znaleziono porzuconego noworodka. Najczęściej dziecko już nie żyje. Okno życia to specjalnie przygotowane miejsce, w którym każda matka może anonimowo zostawić nowonarodzone dziecko nie narażając go niebezpieczeństwo.

28 Okno życia Okno matka może otworzyć z zewnątrz. W środku jest miejsce na pozostawienie niemowlęcia. Zamontowane jest tam ogrzewanie oraz wentylacja. Po otwarciu okna uruchamiana jest sygnalizacja, która dyskretnie i bezpiecznie wzywa pomoc. Dziecko przechodzi badania w szpitalu, a następnie kierowane jest do pogotowia rodzinnego. Równolegle rozpoczynana jest procedura adopcyjna.

29 Pierwsze Okno życia Pierwsze okno życia zostało otwarte w 1709 r. w Hamburgu. Drzeworyt z 1859 r. przedstawiający matkę przekazującą swoje nowonarodzone dziecko do domu dla podrzutków.

30 Okna życia w Polsce

31 Dziękuję za uwagę Ks. Ryszard Sawicki KATECHEZY DLA DOROSŁYCH W ROKU WIARY Parafia św. Izydora w Markach

Psychiczne skutki aborcji. Diana Fydryk WUM, II rok, Zdrowie Publiczne SKN Sekcja Promocji Zdrowia

Psychiczne skutki aborcji. Diana Fydryk WUM, II rok, Zdrowie Publiczne SKN Sekcja Promocji Zdrowia Psychiczne skutki aborcji Diana Fydryk WUM, II rok, Zdrowie Publiczne SKN Sekcja Promocji Zdrowia Badania nad wpływem aborcji na psychikę kobiet, które poddały się zabiegowi przerwania ciąży prowadzone

Bardziej szczegółowo

1) opiekę prenatalną nad płodem oraz opiekę medyczną nad kobietą w ciąży,

1) opiekę prenatalną nad płodem oraz opiekę medyczną nad kobietą w ciąży, brzmienie od 2002-01-01 Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z dnia 7 stycznia 1993 r. (Dz.U. Nr 17, poz. 78) zmiany: Dz.U. 2001 Nr 154, poz.

Bardziej szczegółowo

Dz.U Nr 139 poz. 646, z 1997 Nr 157 poz U S T A W A z dnia 30 sierpnia 1996 r.

Dz.U Nr 139 poz. 646, z 1997 Nr 157 poz U S T A W A z dnia 30 sierpnia 1996 r. Kancelaria Sejmu s. 1/1 Opracowano na podstawie: Dz.U. 1996 Nr 139 poz. 646, z 1997 Nr 157 poz. 1040 U S T A W A z dnia 30 sierpnia 1996 r. o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży

USTAWA. z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży Kancelaria Sejmu s. 1/7 USTAWA z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży Uznając, że życie jest fundamentalnym dobrem człowieka,

Bardziej szczegółowo

Art Prawo do życia podlega ochronie, w tym również w fazie prenatalnej w granicach określonych w ustawie.

Art Prawo do życia podlega ochronie, w tym również w fazie prenatalnej w granicach określonych w ustawie. Planowanie rodziny, ochrona płodu ludzkiego i warunki dopuszczalności przerywania ciąży. Dz.U.1993.17.78 z dnia 1993.03.01 Status: Akt obowiązujący Wersja od: 1 stycznia 2002 r. Wejście w życie: 16 marca

Bardziej szczegółowo

U S T AW A z z poprawkami z 2016

U S T AW A z z poprawkami z 2016 U S T AW A z 1993 z poprawkami z 2016 o o powszechnej ochronie życia ludzkiego i wychowaniu do życia w rodzinie Uznając, że wyrażona w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasada prawnej ochrony życia

Bardziej szczegółowo

ustawy o zmianie ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.

ustawy o zmianie ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Art. 1 W ustawie z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu

Bardziej szczegółowo

JAK POSTĘPOWAĆ W PRZYPADKU ODMOWY WYKONANIA ABORCJI?

JAK POSTĘPOWAĆ W PRZYPADKU ODMOWY WYKONANIA ABORCJI? JAK POSTĘPOWAĆ W PRZYPADKU ODMOWY WYKONANIA ABORCJI? Aborcja to świadczenie gwarantowane finansowane ze środków publicznych i kontraktowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W załączniku do rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

Spis treści Wykaz skrótów Wstęp Rozdział I. Status prawny podmiotu chronionego Rozdział II. Rodzice a dziecko poczęte

Spis treści Wykaz skrótów Wstęp Rozdział I. Status prawny podmiotu chronionego Rozdział II. Rodzice a dziecko poczęte Wykaz skrótów... 11 Wstęp... 15 Rozdział I. Status prawny podmiotu chronionego... 23 1. Uwagi wstępne... 23 2. Sytuacja dziecka poczętego w polskim prawie... 32 3. Status prawny dziecka poczętego de lege

Bardziej szczegółowo

- o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej

- o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej Warszawa, dnia 10 lipca 2014 r. Grupa Posłów na Sejm RP Klubu Poselskiego Twój Ruch Szanowna Pani Ewa Kopacz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczpospolitej

Bardziej szczegółowo

Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży

Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży Materiał powstał w projekcie Przywództwo i zarządzanie w oświacie opracowanie i wdrożenie systemu kształcenia i doskonalenia dyrektorów szkół/placówek współfinansowanym ze środków EFS Tekst pierwotny:

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU

ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU JAN PAWEŁ II ORĘDOWNIK RODZINY NASZA SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNA ŁĄCZY SIĘ Z TYMI SŁOWAMI PAMIĘTAMY 27 kwietnia 2015 roku odbył się w naszej

Bardziej szczegółowo

Czarne kontra białe - o co chodzi w wojnie o aborcję?

Czarne kontra białe - o co chodzi w wojnie o aborcję? https://www. Czarne kontra białe - o co chodzi w wojnie o aborcję? Autor: Małgorzata Wróblewska-Borek Data: 3 października 2016 Czarny protest, strajk kobiet. Kobiety za życiem, Pracuję w poniedziałek.

Bardziej szczegółowo

Dotyczy : ISO 9001: 2008, AKREDYTACJA CMJ. Procedura. Stanowisko: Imię i Nazwisko Data Podpis. Opracował: Położna Anna Zimny

Dotyczy : ISO 9001: 2008, AKREDYTACJA CMJ. Procedura. Stanowisko: Imię i Nazwisko Data Podpis. Opracował: Położna Anna Zimny PROCEDURA: Postępowanie z Pacjentem na wypadek braku możliwości udzielenia świadczenia zdrowotnego w postaci terminacji ciąży z uwagi na skorzystanie przez lekarzy z klauzuli sumienia Stanowisko: Imię

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA dr n. med., mgr prawa Marta Rorat Zakład Prawa Medycznego Katedra Medycyny Sądowej UM we Wrocławiu ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA kodeks karny pozakodeksowe prawo karne Odpowiedzialność

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA dr n. med. Marta Rorat Katedra Medycyny Sądowej, Zakład Prawa Medycznego UM we Wrocławiu ISTOTA ODPOWIEDZIALNOŚCI KARNEJ Art. 1. 1. Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko,

Bardziej szczegółowo

Kruszyna w rękach dorosłego.

Kruszyna w rękach dorosłego. Kruszyna w rękach dorosłego. Żyje od 4 miesięcy. Art. 4a. 1. Przerwanie ciąży może być dokonane wyłącznie przez lekarza, w przypadku gdy: ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej,

Bardziej szczegółowo

PRAWO W OCHRONIE ZDROWIA

PRAWO W OCHRONIE ZDROWIA Wyższa Szkoła Planowania Strategicznego ul. Kościelna 6 41-303 Dąbrowa Górnicza tel./fax 32 264 74 75; kancelaria@wsps.pl Studia podyplomowe PRAWO W OCHRONIE ZDROWIA Przedmiot BIOETYKA Temat EUTANAZJA

Bardziej szczegółowo

Zgoda pacjenta na świadczenie zdrowotne

Zgoda pacjenta na świadczenie zdrowotne Zgoda pacjenta na świadczenie zdrowotne dr nauk prawn. Małgorzata Serwach, Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Łódzki Zgoda pacjenta jako zasada generalna Zgodnie z postanowieniami ustawy z 5 grudnia 1996

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA GENOWEFA REJMAN ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego Warszawa 11 Spis treści Wstęp 7 Rozdział I Pojęcie odpowiedzialności i różne jej formy 9 1. Analiza odpowiedzialności

Bardziej szczegółowo

In vitro w konfesjonale

In vitro w konfesjonale Bioetyka: in vitro Ks. Arkadiusz Olczyk In vitro w konfesjonale Mimo kryzysu postaw pokutnych w dobie konsumpcjonizmu, mimo promocji relatywizmu moralnego i reklamy tego, co jest grzechu warte, mimo bolesnego

Bardziej szczegółowo

I. Ty ścieżkę życia mi ukażesz

I. Ty ścieżkę życia mi ukażesz Ks. Michał Miecznik ROZKŁAD MATERAŁU W KLASACH LO (zgodny z programem nauczania nr AZ-4-0/). Ty ścieżkę życia mi ukażesz MESĄC LCZBA GODZN TREŚC NAUCZANA WYNKAJĄCE Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ KATECHEZY. Ukochani

Bardziej szczegółowo

Spis tbreśo.

Spis tbreśo. Spis tbreśo Wprowadzenie. 13 Podziękowanie 15 Ciepła ręka śmierci Twardzina układowa 17 Spojrzeć śmierci w oczy Stwardnienie zanikowe boczne 19 Śmierć jako przyjaciel 22 Spostrzeżenie i strach 23 Nie ma

Bardziej szczegółowo

TRANSPLANTACJA KKK 2296, 2300-2301

TRANSPLANTACJA KKK 2296, 2300-2301 TRANSPLANTACJA KKK 2296, 2300-2301 CO TO TAKIEGO? (ang. organ transplantation) zabiegi medyczne polegające na przeniesieniu organu lub tkanki z jednego osobnika na drugiego albo w ramach jednego organizmu

Bardziej szczegółowo

Wędrując ku dorosłości I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Szubinie

Wędrując ku dorosłości I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Szubinie Wędrując ku dorosłości I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Szubinie Program nauczania wg: Teresa Król Maria Ryś Wydawnictwo Rubikon 30-376 Kraków, ul. Zakrzowiecka 39 D tel./fax: 12

Bardziej szczegółowo

INFORMATOR Uprawnienia przysługujące w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem

INFORMATOR Uprawnienia przysługujące w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem INFORMATOR Uprawnienia przysługujące w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem Informacje o przysługujących uprawnieniach można otrzymać: 1. w przychodni, 2. w szpitalu, 3. w ośrodkach

Bardziej szczegółowo

Sprawdź jakie uprawnienia przysługują Ci w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem

Sprawdź jakie uprawnienia przysługują Ci w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem Sprawdź jakie uprawnienia przysługują Ci w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem Kto może skorzystać z uprawnień: Każda kobieta, w ciąży i jej rodzina (w zakresie informacji i poradnictwa

Bardziej szczegółowo

SpiS treści. Osoba ludzka

SpiS treści. Osoba ludzka SpiS treści Sło wo Bi sku pa Płoc kie go... 5 Sło wo Prze wod ni czą ce go Ze spo łu Re dak cyj ne go... 7 Od re dak cji... 9 Osoba ludzka Godność osoby ludzkiej... 13 Powołanie do szczęścia... 16 Wolność

Bardziej szczegółowo

Józef Augustyn SJ INTEGRACJA SEKSUALNA PRZEWODNIK. w poznawaniu i kształtowaniu własnej seksualności

Józef Augustyn SJ INTEGRACJA SEKSUALNA PRZEWODNIK. w poznawaniu i kształtowaniu własnej seksualności Józef Augustyn SJ INTEGRACJA SEKSUALNA PRZEWODNIK w poznawaniu i kształtowaniu własnej seksualności Wydawnictwo WAM Kraków 2009 SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 5 ROZDZIAŁ I ROZWÓJ SEKSUALNY W OKRESIE DZIECIŃSTWA

Bardziej szczegółowo

Decyzje dotyczące dzieci z nieuleczalnymi chorobami prowadzącymi do przedwczesnej śmierci w perinatologii

Decyzje dotyczące dzieci z nieuleczalnymi chorobami prowadzącymi do przedwczesnej śmierci w perinatologii Decyzje dotyczące dzieci z nieuleczalnymi chorobami prowadzącymi do przedwczesnej śmierci w perinatologii Tomasz Dangel Fundacja Warszawskie Hospicjum dla Dzieci, OPP Noworodek nie pojawia się nagle. Zanim

Bardziej szczegółowo

TRANSPLANTACJA KKK 2296,

TRANSPLANTACJA KKK 2296, TRANSPLANTACJA KKK 2296, 2300-2301 CO TO TAKIEGO? (ang. organ transplantation) zabiegi medyczne polegające na przeniesieniu organu lub tkanki z jednego osobnika na drugiego albo w ramach jednego organizmu

Bardziej szczegółowo

P R O T O K Ó Ł ROZMÓW KANONICZNO-DUSZPASTERSKICH Z NARZECZONYMI PRZED ZAWARCIEM MAŁŻEŃSTWA

P R O T O K Ó Ł ROZMÓW KANONICZNO-DUSZPASTERSKICH Z NARZECZONYMI PRZED ZAWARCIEM MAŁŻEŃSTWA Diecezja Włocławska Pieczęć parafii Formularz 29 L. p.... L.p. zapowiedzi... Data ślubu... godz.... P R O T O K Ó Ł ROZMÓW KANONICZNO-DUSZPASTERSKICH Z NARZECZONYMI PRZED ZAWARCIEM MAŁŻEŃSTWA I. Dane personalne

Bardziej szczegółowo

Przykład rodzicielstwa

Przykład rodzicielstwa Czy prawo może funkcjonować bez oznaczenia płci? Przykład rodzicielstwa dr Małgorzata Szeroczyńska Warszawa, 5 listopada 2013 r. Mężczyzna w ciąży Kazus Thomasa Beatie Jak zarejestrować dziecko, które

Bardziej szczegółowo

Zgoda pacjenta na udzielenie świadczenia zdrowotnego

Zgoda pacjenta na udzielenie świadczenia zdrowotnego Zgoda pacjenta na udzielenie świadczenia zdrowotnego (stan prawny: 3 października 2016) Zbigniew Gąszczyk-Ożarowski Zakład Prawa Medycznego Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu PEŁNOLETNOŚĆ Art. 10 k.c. 1.

Bardziej szczegółowo

Działania krakowskiej Policji w ramach procedury NIEBIESKIE KARTY

Działania krakowskiej Policji w ramach procedury NIEBIESKIE KARTY Działania krakowskiej Policji w ramach procedury NIEBIESKIE KARTY WYDZIAŁ PREWENCJI Komendy Miejskiej Policji w Krakowie st. asp. Agnieszka Żuchowicz Działania krakowskiej Policji podejmowane w ramach

Bardziej szczegółowo

T: Lecznictwo sądowo - lekarskie

T: Lecznictwo sądowo - lekarskie T: Lecznictwo sądowo - lekarskie 02.04.2007 KODEKS KARNY CZĘŚĆ OGÓLNA Rozdział I - Zasady odpowiedzialności karnej Art. 1 1. Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn zabroniony pod

Bardziej szczegółowo

Jednorazowe świadczenie z tytułu urodzenia dziecka "Za Życiem"

Jednorazowe świadczenie z tytułu urodzenia dziecka Za Życiem Jednorazowe świadczenie z tytułu urodzenia dziecka "Za Życiem" Autor: Kamila Gajewska 12.01.2017 Jednorazowe świadczenie przysługuje świadczeniobiorcom oraz osobom uprawnionym do świadczeń opieki zdrowotnej

Bardziej szczegółowo

PRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI

PRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI PRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI PERSPEKTYWA OFIAR OPRACOWANIE DR MARCIN BEDNARCZYK CO WARTO WIEDZIEĆ 25% kobiet i 8% mężczyzn doświadcza wykorzystywania seksualnego w dzieciństwie (WHO), Co 5 dziecko w

Bardziej szczegółowo

Zdrowie seksualne i prawa reprodukcyjne kobiet w Polsce. Cele edukacyjne przedmiotu:

Zdrowie seksualne i prawa reprodukcyjne kobiet w Polsce. Cele edukacyjne przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Prowadząca: Opis: Zdrowie seksualne i prawa reprodukcyjne kobiet w Polsce Aleksandra Józefowska Zajęcia mają na celu przybliżenie słuchaczkom i słuchaczom zagadnień związanych z prawami

Bardziej szczegółowo

Badania prenatalne, które nie wzbudzają. obiekcji moralnych, o ile są podejmowane. w celu wskazania ewentualnych terapii,

Badania prenatalne, które nie wzbudzają. obiekcji moralnych, o ile są podejmowane. w celu wskazania ewentualnych terapii, Badania prenatalne, które nie wzbudzają obiekcji moralnych, o ile są podejmowane w celu wskazania ewentualnych terapii, których podjęcia wymaga zdrowie dziecka nie narodzonego, zbyt często dostarczają

Bardziej szczegółowo

Drogowskaz dla rodzin kontynuacja. Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci Projekt MOPR w Bytomiu i Policji

Drogowskaz dla rodzin kontynuacja. Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci Projekt MOPR w Bytomiu i Policji Drogowskaz dla rodzin kontynuacja Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci Projekt MOPR w Bytomiu i Policji PRZEMOC W RODZINIE jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające

Bardziej szczegółowo

-Czy aborcja płodu 2 miesięcznego to to samo co aborcja płodu np 6 miesięcznego, do jakiego wieku płodu powinna być dozwolona?

-Czy aborcja płodu 2 miesięcznego to to samo co aborcja płodu np 6 miesięcznego, do jakiego wieku płodu powinna być dozwolona? Pod moim i Kai programem o aborcji pojawiły się pytania. Dziękuję za jedne z nich użytkownikowi Filipowi, oczywiście odpowiedzi będą wyrazem moich przekonań: -Czy aborcja płodu 2 miesięcznego to to samo

Bardziej szczegółowo

Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II

Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II 3 Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II Tobie, Ojcze Święty, zawierzamy naszą rodzinę. Wypraszaj nam łaski, abyśmy byli silni mocą Chrystusa. Módl się, aby nasza rodzina, wierna swemu sakramentalnemu

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY. w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH. KLASY II i III

WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY. w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH. KLASY II i III WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH KLASY II i III WYMAGANIA Z RELIGII DLA KLASY II I. Znajomość modlitw: Znak Krzyża; Modlitwa Pańska; Pozdrowienie

Bardziej szczegółowo

Odpowiedzialność pielęgniarki i położnej

Odpowiedzialność pielęgniarki i położnej Odpowiedzialność pielęgniarki i położnej Dr n. med. Grażyna Rogala-Pawelczyk Uniwersytet Medyczny w Lublinie Warszawa 09.04.2011 ZAWÓD System czynności czy prac, który jest wewnętrznie spójny, skierowany

Bardziej szczegółowo

GRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

GRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata GRAŻYNA KOWALCZYK SĄ TYLKO DWA SPOSOBY NA ŻYCIE. JEDEN TO ŻYCIE TAK, JAKBY NIC NIE BYŁO CUDEM. DRUGI TO ŻYCIE TAK, JAKBY WSZYSTKO BYŁO CUDEM (Albert Einstein) Wykaz rzeczy niszczących i zagrażających życiu

Bardziej szczegółowo

Kryzys to. doświadczenie przeżywane w skrajnie urazowej sytuacji. stan frustracji i dezorganizacji ważnych celów życiowych

Kryzys to. doświadczenie przeżywane w skrajnie urazowej sytuacji. stan frustracji i dezorganizacji ważnych celów życiowych U W G K R Y Y S Kryzys jest przejściowym stanem nierównowagi wewnętrznej wymagającym istotnych rozstrzygnięć i zmian życiowych, wywołanym przez krytyczne zdarzenia czy wydarzenia życiowe Kryzys to doświadczenie

Bardziej szczegółowo

Wykaz Formularzy i Aneksów

Wykaz Formularzy i Aneksów Wykaz Formularzy i Aneksów FORMULARZ 01 Wyznanie wiary przed objęciem urzędu kościelnego.................. 17 FORMULARZ 02 Przysięga wierności przy objęciu urzędu kościelnego.................. 18 FORMULARZ

Bardziej szczegółowo

Strata/żałoba. mgr Marzena Damięcka

Strata/żałoba. mgr Marzena Damięcka mgr Marzena Damięcka Psycholog, psychoterapeuta, coach pracujący w nurcie psychoterapii zintegrowanej. Udziela porad, konsultacji i pomocy psychologicznej oraz terapii dorosłym oraz parom. Zajmuje się

Bardziej szczegółowo

Formy wparcia duchowego dla uczestników grup terapeutycznych DDD

Formy wparcia duchowego dla uczestników grup terapeutycznych DDD Formy wparcia duchowego dla uczestników grup terapeutycznych DDD Ks. dr hab. Grzegorz Polok, prof. UE Katedra Zarządzania Publicznego i Nauk Społecznych Uniwersytet Ekonomiczny Katowice Przeszkody silne

Bardziej szczegółowo

Przemoc seksualna w rodzinie zjawiskiem zagrożenia rozwoju dzieci i młodzieży. Elbląg, 27.10.2007

Przemoc seksualna w rodzinie zjawiskiem zagrożenia rozwoju dzieci i młodzieży. Elbląg, 27.10.2007 Przemoc seksualna w rodzinie zjawiskiem zagrożenia rozwoju dzieci i młodzieży Elbląg, 27.10.2007 . Rodzice są dla dziecka najbliższymi osobami. To oni powołują je na świat i mają dbać o zapewnienie mu

Bardziej szczegółowo

PROCEDURA POWYPADKOWA W ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 W LEGIONOWIE

PROCEDURA POWYPADKOWA W ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 W LEGIONOWIE Załącznik Nr 2 do Regulaminu pracy Zespołu Szkół nr 1 w Legionowie PROCEDURA POWYPADKOWA W ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 W LEGIONOWIE 1 Skróty Użyte w procedurze określenia oznaczają: 1) wypadek - wypadek określony

Bardziej szczegółowo

ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA

ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA Depresja Inż. Agnieszka Świątkowska Założenia kampanii Światowy Dzień Zdrowia obchodzony co roku 7 kwietnia, w rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia daje nam unikalną możliwość mobilizacji działań

Bardziej szczegółowo

Bioetyka teologiczna cz. 6

Bioetyka teologiczna cz. 6 Bioetyka teologiczna cz. 6 Sterylizacja Wykład dla studentów II roku Instytutu Nauk o Rodzinie KUL Sterylizacja, czyli inaczej obezpłodnienie, należy do tych manipulacji medycznych, które mają na celu

Bardziej szczegółowo

Niebieska Karta. Rola szkoły w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

Niebieska Karta. Rola szkoły w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Niebieska Karta. Rola szkoły w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Aspekty prawne dotyczące ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie adw. Katarzyna Mrozicka-Bąbel Podstawa prawna Ustawa z dnia 29

Bardziej szczegółowo

Jednostka dydaktyczna 1: Analiza problemów psycho-społecznych

Jednostka dydaktyczna 1: Analiza problemów psycho-społecznych Jednostka dydaktyczna 1: Analiza problemów psycho-społecznych W tej jednostce dydaktycznej poznasz najbardziej powszechne problemy osób z nabytą niepełnosprawnością i ich rodzin. Nie znajdziesz tutaj rozwiązań,

Bardziej szczegółowo

Słowo Życia Wrzesień 2010

Słowo Życia Wrzesień 2010 Słowo Życia Wrzesień 2010 Nie mówię ci, że aż siedem razy, lecz aż siedemdziesiąt siedem razy (Mt 18,22) Wysłuchawszy z ust Jezusa wiele wspaniałych rzeczy, Piotr stawia Mu pytanie: "Panie, ile razy mam

Bardziej szczegółowo

PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY

PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY Cele ogólne programu: 1. Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjonowaniem rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich

Bardziej szczegółowo

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Suwałkach. PODSTAWA PRAWNA: Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. ( Dz. U. z 2016 r. poz z późn. zm.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Suwałkach. PODSTAWA PRAWNA: Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. ( Dz. U. z 2016 r. poz z późn. zm. Świadczenia rodzinne Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Suwałkach ul. Świerkowa 45, godziny pracy urzędu: od poniedziałku do piątku 7:15 15:15 składanie wniosków - pokój nr 39, informacja tel. 87 565 93

Bardziej szczegółowo

Rozdział XIX Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu

Rozdział XIX Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu Rozdział XIX Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu 3. Jeżeli czynu zabronionego określonego w 2 opuszcza, w celu trwałego uchylenia się od tej służby, wyznaczone miejsce wykonywania obowiązków służbowych

Bardziej szczegółowo

Analiza zjawiska i aspekt prawny.

Analiza zjawiska i aspekt prawny. Analiza zjawiska i aspekt prawny. Wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby pomimo braku jej przyzwolenia przy użyciu środków komunikacji interpersonalnej. Typowe środki przemocy

Bardziej szczegółowo

Płockie SLD głośno mówi: Nie dla piekła kobiet! Czy będzie referendum? [FOTO]

Płockie SLD głośno mówi: Nie dla piekła kobiet! Czy będzie referendum? [FOTO] Płockie SLD głośno mówi: Nie dla piekła kobiet! Czy będzie referendum? [FOTO] Liberalizacja prawa aborcyjnego oraz referendum z nim związane były głównymi tematami konferencji prasowej, która odbyła się

Bardziej szczegółowo

Z ŻYCIA WYDZIAŁU PRAWA KANONICZNEGO UKSW

Z ŻYCIA WYDZIAŁU PRAWA KANONICZNEGO UKSW Z ŻYCIA WYDZIAŁU PRAWA KANONICZNEGO UKSW Prawo Kanoniczne 59 (2016) nr 3 Doktorat p. mgr Magdaleny Tacikowskiej W dniu 12 stycznia 2016 roku na Wydziale Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana

Bardziej szczegółowo

Dzieci też przeżywają żałobę. Jak wspierać rodzinę po stracie? Milena Pacuda Anna Sokołowska

Dzieci też przeżywają żałobę. Jak wspierać rodzinę po stracie? Milena Pacuda Anna Sokołowska Dzieci też przeżywają żałobę. Jak wspierać rodzinę po stracie? Milena Pacuda Anna Sokołowska Podstawy teoretyczne Jak kształtuje się pojęcie śmierci u dzieci? Dzieci w wieku do 4 lat: do 2 roku życia poczucie

Bardziej szczegółowo

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,

Bardziej szczegółowo

HISTORIA LEGALIZACJI ABORCJI W EUROPIE I W POLSCE Ludobójcy Lenin i Hitler jako pierwsi w Europie zalegalizowali aborcję

HISTORIA LEGALIZACJI ABORCJI W EUROPIE I W POLSCE Ludobójcy Lenin i Hitler jako pierwsi w Europie zalegalizowali aborcję HISTORIA LEGALIZACJI ABORCJI W EUROPIE I W POLSCE Ludobójcy Lenin i Hitler jako pierwsi w Europie zalegalizowali aborcję Historia legalizacji aborcji w Europie Pierwszym krajem na świecie, który zalegalizował

Bardziej szczegółowo

Studium wybranych wypadków i odpowiedzialność prawna za wypadki przy pracy 24 kwietnia 2018

Studium wybranych wypadków i odpowiedzialność prawna za wypadki przy pracy 24 kwietnia 2018 Studium wybranych wypadków i odpowiedzialność prawna za wypadki przy pracy 24 kwietnia 2018 Kiedy wypadek zostanie uznany jako wypadek przy pracy? Definicja wypadku przy pracy art. 3 ustawy z dnia 30 października

Bardziej szczegółowo

Problem niepłodności w małżeństwie, a metoda in vitro

Problem niepłodności w małżeństwie, a metoda in vitro Problem niepłodności w małżeństwie, a metoda in vitro Definicja i skala zjawiska niepłodności na świecie i w Polsce Niepłodność rozpoznaje się u pary nie mogącej począć dziecka po 12 miesiącach regularnego

Bardziej szczegółowo

Spis treści VII. Przedmowa... Wykaz skrótów...

Spis treści VII. Przedmowa... Wykaz skrótów... Przedmowa Wykaz skrótów V XIII Rozdział 1 Pojęcie i podstawy prawne szczególnych świadczeń zdrowotnych 1 11 Uwagi wstępne 2 12 Pojęcie świadczenia zdrowotnego w rozumieniu art 2 ust 1 pkt 10 DziałLeczU

Bardziej szczegółowo

Sprawcy i ofiary. Psychodynamika rozszczepienia sprawca-ofiara. Warszawa 13 lipca 2012. www.franz-ruppert.de

Sprawcy i ofiary. Psychodynamika rozszczepienia sprawca-ofiara. Warszawa 13 lipca 2012. www.franz-ruppert.de Sprawcy i ofiary Psychodynamika rozszczepienia sprawca-ofiara Warszawa 13 lipca 2012 Tłumaczenie z oryginału niemieckiego: Zenon Mazurczak www.franz-ruppert.de (c) Prof. Dr. Franz Ruppert 1 Sprawca i ofiara

Bardziej szczegółowo

Barbara Kowalewska Ewa Schabek. www.talentsolution.pl

Barbara Kowalewska Ewa Schabek. www.talentsolution.pl Barbara Kowalewska Ewa Schabek I. Cywilizowane rozstanie z pracownikiem II. Jak zakomunikować, żeby mniej bolało zwalnianego i zwalniającego? III. Jak wesprzeć pracownika w trakcie i po rozstaniu? I. Cywilizowane

Bardziej szczegółowo

SR Składam wniosek o jednorazowe świadczenie na następujące dzieci: DANE IDENTYFIKACYJNE DZIECKA - 1 Imię: Nazwisko: Obywatelstwo: Płeć: (2)

SR Składam wniosek o jednorazowe świadczenie na następujące dzieci: DANE IDENTYFIKACYJNE DZIECKA - 1 Imię: Nazwisko: Obywatelstwo: Płeć: (2) 1. Składam wniosek o jednorazowe świadczenie na następujące dzieci: DANE IDENTYFIKACYJNE DZIECKA - 1 DANE IDENTYFIKACYJNE DZIECKA - 2 DANE IDENTYFIKACYJNE DZIECKA - 3 DANE IDENTYFIKACYJNE DZIECKA - 4 strona:

Bardziej szczegółowo

DZIECKO ŁAMIĄCE PRAWO (NIELETNI)

DZIECKO ŁAMIĄCE PRAWO (NIELETNI) DZIECKO ŁAMIĄCE PRAWO (NIELETNI) 1. Kodeks karny Na zasadach określonych w kodeksie karnym odpowiadają osoby, które popełniły czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Wyjątkowo na gruncie kodeksu karnego

Bardziej szczegółowo

SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII W KLASACH I, II, V, VI

SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII W KLASACH I, II, V, VI SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII W KLASACH I, II, V, VI ZAŁOŻENIA OGÓLNE: Przedmiotowy system oceniania z katechezy jest zgodny z wewnątrzszkolnym systemem oceniania. Ocenianie jest źródłem informacji o osiągnięciach

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ MŁODZIEŻ I DOROŚLI O ABORCJI BS/127/99 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, SIERPIEŃ 99

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ MŁODZIEŻ I DOROŚLI O ABORCJI BS/127/99 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, SIERPIEŃ 99 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET:

Bardziej szczegółowo

Od kiedy się zaczyna???

Od kiedy się zaczyna??? ŻYCIE!!! Od kiedy się zaczyna??? Życie??? Jan Paweł II o życiu: Życie ludzkie jest święte i nie naruszalne w każdej chwili swego istnienia, także w fazie początkowej, która poprzedza narodziny. Człowiek

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII - klasa I Opracowała: Grażyna Gąsior Ks. Paweł Sulicki dopuszczający 1znajomość przynajmniej jednej modlitwy chrześcijańskiej, 2wyjaśnienie pojęć: Bóg, człowiek, dobro, zło

Bardziej szczegółowo

mgr Agnieszka Bartczak mgr Agnieszka Bartczak

mgr Agnieszka Bartczak mgr Agnieszka Bartczak Łuszczycowe zapalenie stawów jako przewlekła choroba z dużymi dolegliwościami bólowymi, ograniczeniem sprawności fizycznej oraz współwystępującymi łuszczycowymi zmianami skórnymi często jest powodem stygmatyzacji,

Bardziej szczegółowo

Warszawa, lipiec 2014 ISSN 2353-5822 NR 94/2014 KLAUZULA SUMIENIA LEKARZA I FARMACEUTY

Warszawa, lipiec 2014 ISSN 2353-5822 NR 94/2014 KLAUZULA SUMIENIA LEKARZA I FARMACEUTY Warszawa, lipiec 2014 ISSN 2353-5822 NR 94/2014 KLAUZULA SUMIENIA LEKARZA I FARMACEUTY Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 14 stycznia 2014 roku Fundacja Centrum Badania

Bardziej szczegółowo

DEPRESJA PROBLEM GLOBALNY

DEPRESJA PROBLEM GLOBALNY DEPRESJA PROBLEM GLOBALNY DEPRESJA MA NEGATYWNY WPŁYW NA NASZE ZDROWIE, RELACJE, PRACĘ, NA CAŁE NASZE ŻYCIE Zazwyczaj jedna negatywna emocja w pewnym stopniu przyciąga za sobą pozostałe. W przypadku depresji

Bardziej szczegółowo

Aborcja. 1. Jak to działa? Z problemem aborcji mamy do. czynienia już od czasów starożytnych.

Aborcja. 1. Jak to działa? Z problemem aborcji mamy do. czynienia już od czasów starożytnych. Aborcja 1. Jak to działa? Z problemem aborcji mamy do Usunięcie płodu przez łyżeczkowanie czynienia już od czasów starożytnych. Zjawisko to opisywali płód Platon i Arystoteles; była o nim mowa w Kodeksie

Bardziej szczegółowo

I. Podstawa prawna: 4. Statut szkoły. Nauczyciel: Ks. Damian Kubisz

I. Podstawa prawna: 4. Statut szkoły. Nauczyciel: Ks. Damian Kubisz PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIAZ RELIGII RZYMSKOKATOLICKIEJ W KLASACH I III W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 IM. MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE W SOBÓTCE W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 I. Podstawa prawna: 1. Dyrektorium Kościoła

Bardziej szczegółowo

Kierowcy- sprawcy i ofiary wypadków drogowych. Konsekwencje uczestnictwa w wypadku a bezpieczeństwo ruchu drogowego

Kierowcy- sprawcy i ofiary wypadków drogowych. Konsekwencje uczestnictwa w wypadku a bezpieczeństwo ruchu drogowego Kierowcy- sprawcy i ofiary wypadków drogowych. Konsekwencje uczestnictwa w wypadku a bezpieczeństwo ruchu drogowego Dorota Merecz Zakład Psychologii Pracy Psychologiczne konsekwencje uczestnictwa w wypadku

Bardziej szczegółowo

Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.

Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. (Łk 1, 35) A oto otworzyły Mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego

Bardziej szczegółowo

Ustawowe prawa i obowiązki przyszłych rodziców

Ustawowe prawa i obowiązki przyszłych rodziców Jeżeli jesteś zatrudniona w czasie ciąży, może przysługiwać Ci urlop macierzyński, zasiłek macierzyński i płatny urlop na czas wizyt prenatalnych. Oto poradnik zawierający przegląd informacji o przysługujących

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału WDŻ - gimnazjum PLAN REALIZACJI PROGRAMU NAUCZANIA WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE. Klasa III Gimnazjum

Rozkład materiału WDŻ - gimnazjum PLAN REALIZACJI PROGRAMU NAUCZANIA WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE. Klasa III Gimnazjum Rozkład materiału WDŻ - gimnazjum PLAN REALIZACJI PROGRAMU NAUCZANIA WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Klasa III Gimnazjum Lp Temat Cele i treści zajęć Uwagi 1 Lekcja organizacyjna. Poznajmy się. Czas adolescencji

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia Wychowania do życia w rodzinie w szkole ponadgimnazjalnej

Zagadnienia Wychowania do życia w rodzinie w szkole ponadgimnazjalnej Zagadnienia Wychowania do życia w rodzinie w szkole ponadgimnazjalnej 1. U progu dorosłości. Co to znaczy być osobą dorosłą. Dorosłość a dojrzałość. Kryteria dojrzałości. Dojrzałość w aspekcie płciowym,

Bardziej szczegółowo

PLAN MISJI ŚWIĘTYCH W PARAFII ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA W SKRZYSZOWIE

PLAN MISJI ŚWIĘTYCH W PARAFII ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA W SKRZYSZOWIE PLAN MISJI ŚWIĘTYCH W PARAFII ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA W SKRZYSZOWIE 10.04-18.04.2019 10.04.2019 ŚRODA 18.00 Msza św. - rozpoczęcie Misji św. 11.04.2019 CZWARTEK Chrzest "Trzeba się wam na nowo narodzić

Bardziej szczegółowo

Bunt nastolatka na sali operacyjnej czyli o sprzecznej woli rodziców i małoletnich pacjentów w zakresie leczenia

Bunt nastolatka na sali operacyjnej czyli o sprzecznej woli rodziców i małoletnich pacjentów w zakresie leczenia Bunt nastolatka na sali operacyjnej czyli o sprzecznej woli rodziców i małoletnich pacjentów w zakresie leczenia mgr Katarzyna Smyk Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej

Bardziej szczegółowo

Aborcja czy państwo może zastąpić sumienie?

Aborcja czy państwo może zastąpić sumienie? Annales Collegii Nobilium Opolienses 5 (2016) Szczepan Wojdyła Uniwersytet Opolski Collegium Nobilium Opoliense Aborcja czy państwo może zastąpić sumienie? 1050 lat po przyjęciu wiary katolickiej Polska

Bardziej szczegółowo

Żałoba i strata. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ

Żałoba i strata. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Żałoba i strata Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Żałoba Proces psychologicznej, społecznej i somatycznej reakcji, będącej odpowiedzią na utratę i jej konsekwencje. Spełnia prawie wszystkie kryteria

Bardziej szczegółowo

ZDROWIE I PRAWA REPRODUKCYJNE

ZDROWIE I PRAWA REPRODUKCYJNE ZDROWIE I PRAWA REPRODUKCYJNE FEDERACJA NA RZECZ KOBIET I PLANOWANIA RODZINY Definicja zdrowia reprodukcyjnego Platforma działania, dokument końcowy IV Światowej Konferencji w sprawie Kobiet, Pekin 1995,

Bardziej szczegółowo

Specyfika pracy z osobami bezrobotnym perspektywa psychologiczna

Specyfika pracy z osobami bezrobotnym perspektywa psychologiczna Specyfika pracy z osobami bezrobotnym perspektywa psychologiczna Anna Skuzińska Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Elblągu Plan wystąpienia Charakterystyka psychologiczna sytuacji bez

Bardziej szczegółowo

INTELIGENCJA EMOCJONALNA

INTELIGENCJA EMOCJONALNA INTELIGENCJA EMOCJONALNA JAKO KLUCZOWA KOMPETENCJA WSPÓŁCZESNEGO DYREKTORA Wiesława Krysa Nauczyciel dyplomowany Coach Trener w edukacji Lilianna Kupaj Coach Master Trainer ICI, Trener Transforming Comunication

Bardziej szczegółowo

Wspólnota Trudnych Małżeństw SYCHAR Każde trudne sakramentalne małżeństwo jest do uratowania!

Wspólnota Trudnych Małżeństw SYCHAR Każde trudne sakramentalne małżeństwo jest do uratowania! Wspólnota Trudnych Małżeństw SYCHAR Każde trudne sakramentalne małżeństwo jest do uratowania! Propozycje duszpasterskiego wsparcia i towarzyszenia małżonkom sakramentalnym po rozwodzie we wzroście w miłości

Bardziej szczegółowo

PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY.

PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY. PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY. CZĘŚĆ I b OPRACOWAŁ I WYKONAŁ LECH PROKOP, UL. ZAMKOWA 2/1,

Bardziej szczegółowo

Analiza w zakresie elementów polityki zdrowotnej w tematyce poprawy opieki nad matką i dzieckiem. Bytomska Szkoła Świadomego Rodzicielstwa

Analiza w zakresie elementów polityki zdrowotnej w tematyce poprawy opieki nad matką i dzieckiem. Bytomska Szkoła Świadomego Rodzicielstwa Analiza w zakresie elementów polityki zdrowotnej w tematyce poprawy opieki nad matką i dzieckiem Bytomska Szkoła Świadomego Rodzicielstwa Przesłanki do realizacji programu usprawnienia kondycji fizycznej

Bardziej szczegółowo

POWÓDKA:..., zam..., PESEL:.. POZWANY:..., POZEW O ROZWÓD

POWÓDKA:..., zam..., PESEL:.. POZWANY:..., POZEW O ROZWÓD , dnia. 201 r. SĄD OKRĘGOWY WYDZIAŁ CYWILNY W.. POWÓDKA:..., zam..., PESEL:.. POZWANY:..., zam. POZEW O ROZWÓD Działając imieniem własnym wnoszę o: 1. orzeczenie rozwodu małżeństwa stron to jest Powódki

Bardziej szczegółowo

Warszawa, grudzień 2012 BS/160/2012 OPINIE O PRAWIE ABORCYJNYM

Warszawa, grudzień 2012 BS/160/2012 OPINIE O PRAWIE ABORCYJNYM Warszawa, grudzień 2012 BS/160/2012 OPINIE O PRAWIE ABORCYJNYM Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2012 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej

Bardziej szczegółowo