TRANSPLANTACJA KKK 2296,

Transkrypt

1 TRANSPLANTACJA KKK 2296,

2 CO TO TAKIEGO? (ang. organ transplantation) zabiegi medyczne polegające na przeniesieniu organu lub tkanki z jednego osobnika na drugiego albo w ramach jednego organizmu na inne miejsce, wykonywane w celach medycznych. Transplantacja podstawowe określenie tematu

3 RYS HISTORYCZNY 1954 pierwsza skuteczna transplantacja organu ludzkiego (nerka bliźniaka) 1967 pierwsza transplantacja serca 1985 pierwsza w Polsce transplantacja serca 1994 pierwszy w Polsce udany przeszczep wątroby u dorosłego 2010 pierwszy udany przeszczep całej twarzy Pierwsza transplantacja czaszki wydrukowanej na drukarce 3D Transplantacja podstawowe określenie tematu

4 CO SIĘ DA PRZESZCZEPIĆ? Skóra Serce Nerki Wątroba Trzustka Szpik kostny Rogówka i wiele innych Transplantacja podstawowe określenie tematu

5 RODZAJE PRZESZCZEPÓW Autoprzeszczep W obrębie danego organizmu, np. skóra. Allogeniczne W ramach tego samego gatunku, np. nerka. Izotransplantacje Pomiędzy jednostkami identycznymi genetycznie, np. bliźnięta jednojajowe. Ksenotransplantacje Między osobnikami różnych gatunków, np. od świni. Alloplastyka Z materiałów niebiologicznych, np. sztuczne zastawki. Transplantacja sproblematyzowanie tematu

6 RODZAJE PRZESZCZEPÓW W zależności od tego podziału dokonuje się moralnej oceny transplantacji. Warto przy tej okazji zauważyć, że najwięcej trudności budzi homotransplantacja (allogeniczna). Dzieli się ona jeszcze następująco. Przeszczep narządów parzystych Przeszczep narządów pojedynczych Przeszczep od dawców żywych Przeszczep od dawców martwych Transplantacja sproblematyzowanie tematu

7

8

9

10

11 PROBLEMY MORALNE W transplantacji mamy do czynienia z dwoma prawami: 1. Prawem osoby (biorcy) do leczenia i przedłużenia życia; 2. Prawem osoby (dawcy) do dysponowania swoim ciałem (bez przymusu). W normalnych warunkach jednak (gdy nie dochodzi do nadużyć) te dwa prawa nie są sobie przeciwstawne. Transplantacja sproblematyzowanie tematu

12 PROBLEMY MORALNE Muszą być jednak zachowane podstawowe zasady transplantacji: Nikt nie ma obowiązku darowania swoich organów lub tkanek. Nikt nie może rościć sobie praw do czyichś organów lub tkanek (człowieka żyjącego lub martwego). Jedyną właściwą formą oddania organu jest forma wolnego daru. Gdy te zasady są zachowane transplantacja nie budzi problemów moralnych i jest wręcz uznawana za czyn miłosierdzia. Transplantacja sproblematyzowanie tematu

13 PROBLEMY MORALNE Dopiero gdy naruszane są powyższe zasady transplantacji, pojawiają się poważne problemy moralne: Handel organami. Wykorzystanie organów do przeszczepów bez zgody dawców, a nawet wbrew ich woli. Transplantacja sproblematyzowanie tematu

14

15 PROBLEMY MORALNE Dodatkowym problemem przy przeszczepach jest: Defnicja śmierci mózgowej. Najogólniej ustala ona, iż zgon człowieka następuje w momencie śmierci kory i pnia mózgu. Jest to defnicja ustalona na potrzeby transplantacji. Wobec tej defnicji pojawiają się jednak spore zastrzeżenia. Transplantacja sproblematyzowanie tematu

16 PROBLEMY MORALNE Jeszcze jednym problemem moralnym jest użycie w transplantacji embrionalnych komórek macierzystych. Najogólniej polega to na tym, że tworzy się ludzkie zarodki, a następnie je niszczy pobierając z nich komórki macierzyste. Nie tylko więc zabija się zapoczątkowane ludzkie życie, ale również traktuje się je przedmiotowo, jako materiał genetyczny do tworzenia nowych terapii. Transplantacja sproblematyzowanie tematu

17 WSZYSCY SĄ ZA, CHOCIAŻ Podsumowując Przy zachowaniu ogólnych zasad transplantacji, argumenty za jej stosowaniem są oczywiste i akceptowane przez większość. Argumenty przeciw pojawiają się w przypadku przeszczepów allogenicznych narządów pojedynczych od martwych dawców. Chodzi o defnicję śmierci mózgowej, na którą nie wszyscy się zgadzają. Zdania przeciwne pojawiają się również w przypadku autoprzeszczepów z embrionalnych komórek macierzystych. Transplantacja argumenty za i przeciw

18 GŁOS KOŚCIOŁA Kościół popiera, a nawet zachęca do oddawania organów do przeszczepów. Podkreśla jednak, że jest to moralne pod pewnymi warunkami (KKK 2296, 2301) Kościół sprzeciwia się wykorzystaniu do przeszczepów embrionalnych komórek macierzystych, gdyż jest to związane z niszczeniem ludzkich zarodków. Transplantacja nauka Kościoła w tym względzie

19 KATECHIZM KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO 2300 Ciała zmarłych powinny być traktowane z szacunkiem i miłością wypływającą z wiary i nadziei zmartwychwstania. Grzebanie zmarłych jest uczynkiem miłosierdzia względem ciała; jest uczczeniem dzieci Bożych, będących świątynią Ducha Świętego Sekcja zwłok może być moralnie dopuszczalna dla celów dochodzenia sądowego lub badań naukowych. Bezpłatne przekazywanie narządów po śmierci jest dopuszczalne i może zasługiwać na uznanie. Kościół zezwala na kremację zwłok, jeśli nie jest ona przejawem podważania wiary w zmartwychwstanie ciała. Transplantacja nauka Kościoła w tym względzie

20 KATECHIZM KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO 2296 Przeszczep narządów zgodny jest z prawem moralnym, jeśli fzyczne i psychiczne niebezpieczeństwa, jakie ponosi dawca, są proporcjonalne do pożądanego dobra biorcy. Oddawanie narządów po śmierci jest czynem szlachetnym i godnym pochwały; należy do niego zachęcać, ponieważ jest przejawem wielkodusznej solidarności. Moralnie nie do przyjęcia jest pobranie narządów, jeśli dawca lub jego bliscy, mający do tego prawo, nie udzielają na to wyraźnej zgody. Jest rzeczą moralnie niedopuszczalną bezpośrednie powodowanie trwałego kalectwa lub śmierci jednej istoty ludzkiej, nawet gdyby to miało przedłużyć życie innych osób. Transplantacja nauka Kościoła w tym względzie

21 INNE DOKUMENTY KOŚCIOŁA Jan Paweł II, Encyklika Evangelium Vitae, nr 16, 63, 64. Jan Paweł II, Przemówienia do uczestników Międzynarodowego Kongresu Transplantacji. Transplantacja nauka Kościoła w tym względzie

22 CO NA TO PRAWO (W POLSCE)? Kwestie transplantacji są w Polsce uregulowane poprzez Ustawę z dn o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Żywym dawcą może być tylko ten, kto dobrowolnie wyraził pisemną zgodę przed lekarzem. Każdy zmarły może być potencjalnym dawcą, o ile nie fguruje w centralnym rejestrze sprzeciwów. Zasięga się również opinii rodziny. Transplantacja może być tylko dobrowolna i nieodpłatna. Zakaz handlu narządami pod sankcją kary. Transplantacja dodatkowe info

23 DODATKOWE INFO Transplantacja w innych religiach ( Transplantacja dodatkowe info