2.3. Wstrząs (shock) i zapaść (collapsus)... 66

Transkrypt

1 Przedmowa Wiadomości wstępne Rola anatomii patologicznej w pracy lekarza weterynarii Komórka i jej rola w procesie patologicznym Komórki międzypodziałowe Komórki pomitotyczne Formy odpowiedzi komórkowej na czynniki uszkadzające Adaptacja Ostre uszkodzenie komórek Uszkodzenie postępujące komórek Podjęcie przez komórkę nowych czynności Uszkodzenie nieodwracalne Starzenie się komórek organizmu Zaburzenia genetyczne Znaczenie wolnych rodników tlenowych w powstawaniu uszkodzeń komórek Uszkodzenia morfologiczne struktur wewnątrzkomórkowych Powierzchnia komórki - błona komórkowa Jądro komórkowe Siateczka śródplazmatyczna i aparat Golgiego Mitochondria Lizosomy - układ enzymów hydrolitycznych aktywnych w kwaśnym ph Peroksysomy Rybosomy Cytoszkielet komórki Wpływ czynników chorobotwórczych na organizm Wpływ czynników fizycznych Chemiczne przyczyny choroby Biologiczne przyczyny choroby Stres i jego znaczenie w uszkadzaniu tkanek Zaburzenia wzrostu, anomalie i wady rozwojowe Zaburzenia rozwojowe pojedynczych płodów Potworki dwoiste i mnogie (monstra duplicia) Potworki bezsercowe (acardiaci) Cytogenetyka Zaburzenia w krążeniu (perturbationes circulatoriae) Rola krwinek płytkowych Czynniki wpływające na agregację krwinek płytkowych Trombocytopenia Rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe (DIC - disseminated intravascular coagulation) Wstrząs (shock) i zapaść (collapsus)

2 2.4. Krwotok (haemorrhagia) Skaza krwotoczna (diathesis haemorrhagica) Limfotok (lymphorrhagia) Krzepnięcie krwi (haemostasis) Przekrwienie (hyperaemia) Niedokrwienie (ischemia) Krwistość (plethora), czerwienica (polycythemia) Zakrzep (thrombus), skrzep (cruor) Zatory (embolia) Rola elektrolitów surowicy, odwodnienie krwi (dehydratio) Obrzęk (oedema) Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej. Kwasica (acidosis) i zasadowica (alcalosis) Zawal (infarctus) Nadciśnienie (hipertonia) Wpływ zmian morfologicznych w naczyniach na krążenie krwi Miażdżyca tętnic (arteriosclerosis arteriarum) Tętniak (aneurysma), żylaki (varices) Zmiany wsteczne (metamorphoses regressivae) Zanik (atrophia) Zwyrodnienie (degeneratio s. paratrophia) Zwyrodnienie miąższowe, przyćmienie miąższowe, obrzmienie komórek (dege neratio parenchymatosa) Zwyrodnienie wodniczkowe (degeneratio hydropica s. vaculisatio) Zwyrodnienia na tle zaburzeń przemiany białkowej Zwyrodnienie włóknikowate (degeneratio fibrinoidea) Zwyrodnienie amyloidowe, amyloidozy, zwyrodnienie skrobiowate (de generatio amyloidea s. amyloidosis) Zwyrodnienie koloidowe (degeneratio colloidea s. colloides) Zwyrodnienia białkowe związane z zaburzeniami przemiany białek tkanki łącznej Zwyrodnienie szkliste (degeneratio hyalinea) Zwyrodnienie śluzowe (degeneratio myxomatodes s. mucosa) Choroby spowodowane nieprawidłową przemianą kolagenu Zaburzenia w rogowaceniu, zwyrodnienie rogowe (degeneratio keratinosa) Wtręty wewnątrzkomórkowe i zewnątrzkomórkowe Zaburzenia lipidowe - tłuszczowe Zaburzenia przemiany węglowodanów Zaburzenia przemiany mineralnej Złogi, kamienie, piasek (concrementa, calculi, acervulus) Skaza moczanowa (diathesis urica) Zaburzenia barwnikowe

3 Zaburzenia barwnikowe wewnątrzpochodne (pegmentatio endogenes) Zaburzenia barwnikowe zewnątrzpochodne (pegmentatio exogenes) Dystrofia (dystrophia) Dystrofia na tle toksemii Martwica (necrosis) Martwica rozpływna (necrosis cum colliguatione s. colliguatio) Martwica skrzepowa - denaturacyjna (necrosis cum coagulatione s. necrosis cum denaturatione) Zgorzel (gangraena) Zmiany postępowe (metamorphoses progressiuae) Odrost, czyli odnowa (regeneratio) Naprawa (reparatio) Gojenie się ran (reunio s. sanatio uulnae) Wchłanianie (resorptio) Przerost (hypertrophia) i rozrost (hyperplasia) Zmiany różnicowania komórkowego (differentiatio) i dojrzewania (maturatio) Metaplazja (metaplasia) Anaplazja (anaplasia) Kataplazja (kataplasia) Dysplazja (dysplasia) i dysembrioplazja (dysembrioplasia) Patologia różnicowania i dojrzewania komórek Guzy nienowotworowe (tumores s. noduli non neoplosmaticae) Torbiel (cystis) Guzy rozrostowe (tumores s. noduli hyperplastici) Fakomatozy Nowotwory (neoplasmata) Czynniki onkogenne Czynniki genetyczne (ni) Onkogeny retrowirusów Protoonkogeny Patologia chromosomów a onkogeneza Antyonkogeny Hipoteza tzw. klonalnej ewolucji nowotworów Działanie czynników kancerogennych na DNA Czynniki chemiczne (re 2 ) Czynniki fizyczne (n 3 ) Czynniki biologiczne («4 ) Odpowiedź komórki na zakażenie onkowirusem Udział receptorów błony komórkowej w przekazywaniu czynników bio logicznych (n t ) do wnętrza komórki Inne czynniki biologiczne (n 4 ) - niewirusowe Udział czynników endogennych w indukcji nowotworów

4 Hormony Bakterie przewodu pokarmowego Nitrozwiązki a nowotwory Poliaminy Eikozanoidy w indukcji nowotworów Rola wolnych rodników (WR) w onkogenezie Rola metali ciężkich w onkogenezie Patogeneza nowotworów Rola receptorów limfocytów B w powstawaniu chłoniaka (hipoteza autoimmunizacyjna) Immunologia nowotworów Antygeny nowotworowe Antygeny nowotworowe TAA (tumor associated antigens) Normalne antygeny komórkowe na komórkach nowotworowych Mechanizmy efektorowe odpowiedzi immunologicznej przeciw nowotworom Czynnik martwicy nowotworu (TNF) oraz jego współpraca z interleukinami Charakterystyka morfologiczna i biologiczna nowotworów Morfologia nowotworów Obraz makroskopowy Obraz mikroskopowy Stopniowanie złośliwości nowotworów Wzrost i sposoby szerzenia się nowotworów Stan przedrakowy (status praecancerosus) Zespoły paranowotworowe Cytodiagnostyka nowotworów Cytodiagnostyka aspiracyjna Cytodiagnostyka złuszczeniowa Badania dodatkowe Podział nowotworów Charakterystyka wybranych nowotworów Nowotwory zarodkowe Nowotwory zawiązków narządów Nowotwory nabłonkowe niezróżnicowane Nowotwory nabłonkowe zróżnicowane Nowotwory tkanki nerwowej Nowotwory tkanek paragangialnych Nowotwory tkanki barwnikotwórczej Nowotwory mezodermalne i mezenchymalne Nowotwory naczyniowe Nowotwory tkanki mięśniowej Nowotwory układu płciowego Nowotwory tkanki limfatycznej i szpikowej

5 Nowotwory wywodzące się z komórek APUD Nowotwory zarodkowe nerek Nowotwory złożone Zapalenia (inflammatio s. phlogosis) Mianownictwo zapaleń Ewolucja zapalenia Etiologia zapalenia Patofizjologia procesu zapalenia Granulocyty obojętnochłonne, czyli neutrofile (mikrofagi) Monocyty i makrofagi (histiocyty) Działanie fagocytów Eozynofile (granulocyty kwasochłonne) Komórki tuczne (mastocyty) i bazofile Limfocyty Pozostałe komórki Nieswoiste czynniki humoralne Patofizjologia i patomorfologia zapalenia ostrego (inflammatio acuta) Szerzenie się zapalenia Mechanizmy obronne organizmu Klasyfikacja zapaleń Czas trwania zapalenia Podział morfologiczny zapaleń Zapalenia uszkadzające (inflammatio alteratwa) Zapalenia wysiękowe (inflammatio exsudativa) Zapalenie wytwórcze (inflammatio productiua s. proliferatiua) Zapalenie przewlekłe (inflammatio chronica) Zapalenie w tkance beznaczyniowej ' Zapalenie śródmiąższowe (inflammatio interstitialis) Zapalenia ziarniniakowe (inflammatio granulomatosa) Gruźlica (tuberculosis) tbc Promienica (actinomycosis) Botriomikoza, czyli ziarniniak ropny (botryomycosis s. granuloma pyogenicum) Nosaciza (malleus) Bruceloza (brucellosis) Salmonelloza (salmonellosis s. paratyphus) Listerioza (listeriosis) Koligranulomatoza (coligranulomatosis) Choroba Johnego, czyli przerostowy nieżyt jelit u bydła (enteritis paratuberculosis bovum) Gruźlica rzekoma, czyli jersinioza (pseudotuberculosis rodentium s. rodentiosis s. jersiniosis)

6 6.9. Zapalenia na tle zakażeń wirusami, riketsjami i chlamydiami Najważniejsze choroby wirusowe Najważniejsze choroby bakteryjne - nieziarniniakowe Zapalenia grzybicze (inflammatia mycotica) Zapalenia wywołane przez pasożyty Reakcje immunologiczne jako przyczyna zapaleń Wiadomości ogólne Nadwrażliwość Niedobory immunologiczne Zapalenie w stanach upośledzenia odporności Patomorfologia immunomodulacji Immunologia i patomorfologia transplantacyjna Wykaz używanych skrótów Skorowidz nazw łacińskich